polyfosfaat: een nieuwe

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "polyfosfaat: een nieuwe"

Transcriptie

1 5-de editie Groeifactor is een uitgave van Haifa met informatie over glastuinbouw in het algemeen en VitaPhos-K in het bijzonder. groeifactor de vijfde editie Hierbij ontvangt u de vijfde editie van Groeifactor, de nieuwsbrief van Haifa. Deze Groeifactor staat geheel in het teken van fosfaat. U kunt lezen waarvoor een plant fosfaat nodig heeft, hoe fosfaat wordt opgenomen en wat de werking is van onze nieuwe vaste polyfosfaatmeststof VitaPhos-K. Verder is in deze Groeifactor een omrekentabel opgenomen waarmee u gemakkelijk een hoeveelheid van uw huidige fosfaatgift kunt omrekenen naar VitaPhos-K. VitaPhos-K is nu ook aan het Haifast rekenprogramma toegevoegd Via de site Multifeed.nl (downloads) kunt u de laatste versie van ons Haifast rekenprogramma downloaden. Als u al werkt met dit programma, dan volstaat het downloaden van de update; als u nog niet werkt met het programma, dan kunt u de volledige versie downloaden. Het programma kan ook worden besteld door te mailen naar ronald@hichem.be of te faxen naar +32 (0) polyfosfaat: een nieuwe meststof voor de substraatteelt introductie Naast stikstof, kalium en magnesium behoort fosfor tot de macro-nutriënten en vervult het tal van functies in de plant. Een tekort aan fosfaat resulteert dan ook in geremde groei en typische gebreksverschijnselen. Zie afbeelding 1a + 1b Ë Het gehalte aan fosfaat in planten is echter laag (0,10-0,15% in drogestof), terwijl dat voor stikstof (N) en kalium (K) respectievelijk ± 10 en ± 40 maal hoger ligt. en verder... Pagina 1-3 Polyfosfaat: een nieuwe meststof voor de substraatteelt Fosfaat wordt door de plant opgenomen in de vorm van het eenwaardig negatieve fosfaat ion (H2PO4-). Deze P-vorm behoort tot de groep van de zogenaamde orthofosfaten en is de vorm waarin fosfaat overwegend voorkomt in bodems met een normale ph (ph 5-6,5). Vergeleken met andere macronutriënten is de fosfaatconcentratie in het wortelmedium doorgaans zeer laag (< 1 µmol/l), en als gevolg van opname is de concentratie aan het worteloppervlak zelfs nagenoeg nul. Ë Pagina 4 Omrekentabel VitaPhos-K Pagina 5 Omrekentabel Super FK 1

2 aanbod Afbeelding 1a Waarom zijn de fosfaatconcentraties in bodemvocht van bodems met ph 5-7 altijd zo laag en wat zijn hiervan de mogelijke consequenties? Lage fosfaatconcentraties in het bodemvocht bij dergelijke ph s zijn het directe gevolg van de relatief geringe oplosbaarheid van orthofosfaten indien aanwezig in combinatie met (i) Ca en Mg of (ii) spoorelementen als Cu, Zn, Mn en Fe. Dit heeft tot gevolg dat niet alleen de concentratie aan fosfaat, maar ook die van de begeleidende kationen Ca, Mg en spoorelementen niet optimaal is. Vooral dit aspect kan grote gevolgen hebben voor de beschikbaarheid van nutriënten in de substraatteelt. Immers in deze systemen is het niveau aan fosfaat doorgaans erg hoog in vergelijking tot bodems (wel 1000x zo hoog). Dit betekent dat vooral bij een wat hogere ph het risico bestaat dat een wezenlijk deel van het fosfaat samen met bovengenoemde kationen (nutriënten) kan neerslaan en niet direct meer voor de plant beschikbaar is of komt. Het weer aanvullen met verse nutriënten zal weinig effect hebben omdat de beperkte oplosbaarheid van deze fosfaten een verhoging van de concentratie niet toelaat. Het risico is vooral groot wanneer de ph van de voedingsoplossing in voorraadbak, druppelsysteem of wortelmedium (steenwolmat) te hoog oploopt (ph>6,5 ). Dit probleem kan door de teler vaak maar ten dele of niet worden aangepakt. Mogelijkheden zijn beperkt tot verlaging van de uitgangs-ph van de voedingsoplossing en/of wijziging van de vorm waarin N wordt aangeboden (NO3/ NH4-verhouding). Deze laatste ingreep kan echter botsen met de gevoeligheid van soorten voor NH4-N. Zie afbeelding 2 Afbeelding 1. Symptomen van P-gebrek bij komkommer. (a): matig P-gebrek; kleine donkergroene bladeren (centraal gezond blad) (b): ernstig P-gebrek; necrose aan oudere bladeren Afbeelding 1b opname Kenmerkend voor de opname van fosfaat door de plantenwortel is dat: æ de plant alleen orthofosfaten (H3PO4) kan opnemen en dan wel in het bijzonder het H2PO4- ion (verschijningsvorm is sterk ph-afhankelijk). π de opname van fosfaat een sterk stroomopwaarts gericht transportproces is, d.w.z. Fosfaat wordt opgenomen vanuit de directe wortelomgeving (rhizosfeer) waar de fosfaat concentratie nagenoeg nul is, waarna het vervolgens vanuit de wortelcellen via de houtvaten naar de spruit wordt getransporteerd. In de houtvaten komen fosfaatconcentraties in de orde van grootte van enkele µmol/l voor. Dit kost veel energie, waarbij naast zuurstof en temperatuur vooral organische fosfaatverbindingen (ATP) een belangrijke rol spelen. Ë 2

3 mobiliteit Binnen de plant is fosfaat erg mobiel en kan het via de zeefvaten (floeem) van de ene naar de andere locatie verplaatst worden. De fosfaatconcentratie in deze transportbanen is dan ook relatief hoog (tot 100 µmol/l). Dit betekent ook dat de plant een tijdelijk tekort aan P zonder al te grote schade kan doorstaan door interne herverdeling, tenminste als het tekort niet te lang duurt en er bij aanvang van schaarste een voorraad aan fosfaat in de plant aanwezig is. functie De functies van fosfaat in de plant zijn niet alleen divers maar ook erg essentieel, waardoor een tekort aan fosfaat de groei en het functioneren van de plant significant kan remmen. De drie belangrijkste functies van P kunnen als volgt worden samengevat: π fosfaat is een onderdeel van tal van verbindingen van belang bij stofwisselingsprocessen (ATP, NADP) π fosfaat is van belang voor behoud evenals reproductie van de erfelijke eigenschappen van de plant (DNA, RNA) π fosfaat is een bestanddeel van fosfolipiden, een hoofdbestand- deel van biologische membranen als plasmalemma en tonoplast. Á Afbeelding 2. ph-verandering in de rhizosfeer van de plant. linker deel wortelstelsel met NO 3 -N (sterke ph-verhoging; paarse kleur) rechter deel wortelstelsel met NH 4 -Nv (sterke ph-daling; gele kleur) waarom een nieuwe meststof polyfosfaat voor de substraatteelt? Als grote voordeel van polyfosfaat (PP) boven orthofosfaat (OP), bijv. de gangbare monokaliumfosfaat (KH2PO4 ), geldt dat PP met eerdergenoemde kationen een complex kan vormen. (Zie afbeelding 3) Deze fofaatcomplexen slaan niet neer, maar blijven in oplossing, waarbij geldt dat het complex: π de gecomplexeerde kationen (Ca, Mg, spoorelementen) tegen de tijd nalevert, waardoor ze alsnog voor de plant beschikbaar komen (buffer; nalevering zoals in bodem) π langzaam hydrolyseert, waarbij het niet opneembare polyfosfaat wordt omgezet in opneembaar orthofosfaat. Uit proeven en waarnemingen in de praktijk is gebleken dat onder bepaalde omstandigheden de hydrolyse van polyfosfaat snel genoeg verloopt om de plant van voldoende opneembaar orthofosfaat te voorzien, maar anderzijds ook weer niet te snel waardoor de voordelen van het kation-polyfosfaatcomplex weer teloor zouden gaan en fosfaat en de betreffende kationen alsnog zouden neerslaan. Kortom, fosfaat en de nutriënten Ca, Mg en spoorelementen blijven beter beschikbaar bij gebruik van polyfosfaat dan bij een traditionele orthofosfaat. Daarnaast komen als gevolg van de hydrolyse en de daarmee gepaard gaande nalevering zowel fosfaat als ook de gecomplexeerde kationen meer geleidelijker Afbeelding 3. (a): Structuur van een K-polyfosfaat complex (R staat voor keten) (b): Hydrolyse van een polyfosfaat in n deeltjes orthofosfaat voor de plant beschikbaar, wat ook als een voordeel gezien kan worden t.o.v. schoksgewijze toediening. Ten slotte is er de reinigende werking van polyfosfaten in het druppelsysteem. Als gevolg van de complexerende werking worden bestaande verontreinigingen verwijderd en eventueel nieuwe verontreinigingen voorkomen bij circulatie van polyfosfaten door het teeltsysteem. Á 3

4 Omrekentabel VitaPhos-K Uitgaande van 1000 ltr bakken 100 x geconcentreerd. Om de benodigde hoeveelheid VitaPhos-K te kunnen berekenen, kunt u gebruikmaken van onderstaande tabellen. Deze werken als volgt: 1. U zoekt de tabel waarin de meststoffen staan die u nu gebruikt. 2. U zoekt in de kolom naar de gewenste hoeveelheid mmol/p 3. U past de genoemde hoeveelheden aan op uw bemestingsschema. Indien u werkt met vaste meststoffen met monokaliumfosfaat Salpeterzuur +/+ 0,8 1,7 2,5 3,3 4,2 5,0 5,8 6,6 7,5 8,3 ltr Monokaliumfosfaat -/- 1,4 2,8 4,2 5,6 7,0 8,3 9,7 11,1 12,5 13,9 kg Kalisalpeter -/- 1,4 2,7 4,1 5,5 6,9 8,2 9,6 11,0 12,3 13,7 kg Indien u werkt met vaste meststoffen met fosforzuur Salpeterzuur +/+ 2,2 4,4 6,6 8,8 11,0 13,1 15,3 17,5 19,7 21,9 ltr Fosforzuur -/- 1,2 2,4 3,5 4,7 5,9 7,1 8,3 9,4 10,6 11,8 ltr Kalisalpeter -/- 2,4 4,8 7,1 9,5 11,9 14,3 16,7 19,0 21,4 23,8 kg Indien u werkt met vloeibare meststoffen en fosforzuur Salpeterzuur -/- 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 5,9 6,9 7,9 8,9 9,9 ltr Fosforzuur -/- 1,2 2,4 3,5 4,7 5,9 7,1 8,3 9,4 10,6 11,8 ltr Kaliloog -/- 1,8 3,5 5,3 7,1 8,9 10,6 12,4 14,2 15,9 17,7 ltr Indien u werkt met vloeibare meststofen en BFK of KFL Nitrakal -/- 0,8 1,6 2,4 3,2 4,0 4,7 5,5 6,3 7,1 7,9 ltr BFK / KFL -/- 2,9 5,9 8,8 11,8 14,7 17,6 20,6 23,5 26,5 29,4 ltr Baskal +/+ 0,1 0,1 0,2 0,2 0,3 0,3 0,4 0,4 0,5 0,5 ltr Gebruiksaanwijzing VitaPhos-K 1 Doseer eerst de benodigde hoeveelheid zuur in de B-bak. 2 Laat het water in de bak stromen en voeg VitaPhos-K en de overige meststoffen toe. 3 Alle spoorelementen dienen in de A-bak te worden gedoseerd. 4

5 Omrekentabel Super FK Uitgaande van 1000 ltr bakken 100 x geconcentreerd. Als u werkt met Super FK, dan kunt u van onderstaande tabellen gebruikmaken.deze werken als volgt: 1. U zoekt de tabel waarin de meststoffen staan die u nu gebruikt. 2. U zoekt de kolom met de gewenste hoeveelheid liters Super FK. 3. U past de genoemde hoeveelheden aan op uw bemestingsschema. Indien u werkt met vaste meststoffen en Super FK Super FK -/- 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 50,0 ltr Salpeterzuur -/- 0,3 0,6 0,9 1,3 1,6 3,1 4,7 6,3 7,9 15,7 ltr Kalisalpeter -/- 0,0 0,0 0,1 0,1 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 1,0 kg VitaPhos-K +/+ 0,8 1,5 2,3 3,0 3,8 7,6 11,4 15,2 19,0 38,0 kg Indien u werkt met samengestelde vloeibare meststoffen en Super FK Super FK -/- 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 50,0 ltr Nitrakal -/- 0,3 0,5 0,8 1,1 1,4 2,7 4,1 5,4 6,8 13,6 ltr Baskal +/+ 0,0 0,0 0,0 0,1 0,1 0,2 0,2 0,3 0,4 0,8 ltr VitaPhos-K +/+ 0,8 1,5 2,3 3,0 3,8 7,6 11,4 15,2 19,0 38,0 kg Indien u werkt met enkelvoudige vloeibare meststoffen en Super FK Super FK -/- 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 50,0 ltr Salpeterzuur -/- 0,3 0,7 1,0 1,4 1,7 3,4 5,1 6,8 8,5 16,9 ltr Kaliloog 50% -/- 0,0 0,0 0,0 0,1 0,1 0,2 0,2 0,3 0,4 0,8 ltr VitaPhos-K +/+ 0,8 1,5 2,3 3,0 3,8 7,6 11,4 15,2 19,0 38,0 kg samenstelling VitaPhos-K uitleg van: H 2 PO 4 4,5 mol K 2 O 10,6 mol NO 3 3,3 mol HCO 3 2,8 mol Complexen ATP NADP DNA dit zijn doorgaans ketens of clusters van elementen, die vanwege hun structuur in staat zijn elementen (nutriënten) te binden, waardoor deze nutriënten niet neerslaan, maar doorgaans wel beschikbaar blijven voor de plant adenosinetrifosfaat (een energierijke fosfaatverbinding) nicotinamide adenine dinucleotide fosfaat (een organische fosfaatverbinding, betrokken bij de energieoverdracht in planten) desoxyribonucleïnezuur (een organische fosfaatverbinding waarin de erfelijke eigenschappen in levende organismen liggen opgeslagen) RNA ribonucleïnezuur (een organische fosfaatverbinding die de erfelijke eigenschappen die in DNA liggen opgeslagen tot uitdrukking brengt) Hydrolyse ontleding van een stof door reactie met water. Hierdoor kunnen complexe verbindingen uit elkaar vallen tot kleinere onderdelen of bouwstenen 5

6 VitaPhos-K Dé nieuwe vaste polyfosfaatmeststof van Haifa het effect van de juiste polyfosfaatmeststof: æ betere beschikbaarheid van fosfaten æ betere beschikbaarheid van calcium en magnesium æ betere beschikbaarheid van spoorelementen VitaPhos-K voor een vitaal gewas VitaPhos-K leidt tot: æ efficiënter gebruik van meststoffen æ vermindering van gebreksziekten æ een gezonder gewas en een verhoogde opbrengst VitaPhos-K is een vaste meststof, verkrijgbaar in uw Multifeed big bags én in 25 kg-zakken. onderzoek heeft aangetoond dat het polyfosfaat in VitaPhos-K dé ideale polyfosfaatmeststof is. Haifa Chemicals Northern Europe Hi-Chem N.V., Generaal de Wittelaan 17/16, 2800 Mechelen, België Telefoon +32 (0) , Mobiel +31 (0) , Fax +32 (0) Internet:

De toegevoegde waarde van Ammonium in Kalksalpeter

De toegevoegde waarde van Ammonium in Kalksalpeter De toegevoegde waarde van Ammonium in Kalksalpeter Water en kooldioxide zijn qua hoeveelheid de belangrijkste bouwstoffen voor planten. Van andere voedingsstoffen hebben ze minder nodig, al zijn die wel

Nadere informatie

1 Voedingselementen Voedingselementen Zuurgraad Elektrische geleidbaarheid (EC) Afsluiting 14

1 Voedingselementen Voedingselementen Zuurgraad Elektrische geleidbaarheid (EC) Afsluiting 14 Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 Voedingselementen 9 1.1 Voedingselementen 9 1.2 Zuurgraad 12 1.3 Elektrische geleidbaarheid (EC) 13 1.4 Afsluiting 14 2 Kunstmeststoffen 15 2.1 Indeling kunstmeststoffen

Nadere informatie

Naaldwijk, juni Intern rapport nr. 24.

Naaldwijk, juni Intern rapport nr. 24. / H 7 S f- 2-1 ƒ ^ ô PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS TE NAALDWIJK i-tux.-l/t-i/"", 2. S" 0 y Onderzoek naar de kopervoorziening van komkommers geteelt in steenwol (1977). door : S.J. Voogt en C.

Nadere informatie

Speciale oplossingen in wateroplosbare meststoffen. Nieuw

Speciale oplossingen in wateroplosbare meststoffen. Nieuw Speciale oplossingen in wateroplosbare meststoffen Nieuw Wat kunt u van Osmosol verwachten? Speciale oplossingen. En dat letterlijk en figuurlijk! Meststoffen die bijdragen aan een probleemloze teelt van

Nadere informatie

Bemesting kool en relatie tot trips.

Bemesting kool en relatie tot trips. Bemesting kool en relatie tot trips. Programma Nutri Growing concept Trips tabaci Bemesting kool Beheersing van trips in de teelt van kool. Bodemvruchtbaarheid Het vermogen van een bodem een gewas van

Nadere informatie

/~T 4r( Ol S O PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS. Onderzoek naar de optimale EC van de voedingsoplossing voor de teelt van komkommers in steenwol

/~T 4r( Ol S O PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS. Onderzoek naar de optimale EC van de voedingsoplossing voor de teelt van komkommers in steenwol /~T 4r( Ol S O PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS ' hxt Onderzoek naar de optimale EC van de voedingsoplossing voor de teelt van komkommers in steenwol W. Voogt Naaldwijk, augustus 1980 Intern verslag

Nadere informatie

c\? Z o SZ PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS De boriumvoorziening van trosanjers in steenwol bij verschillende ph niveau's

c\? Z o SZ PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS De boriumvoorziening van trosanjers in steenwol bij verschillende ph niveau's c\? Bibliotheek Proefstation Naaldwijk Z 5 7* PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS De boriumvoorziening van trosanjers in steenwol bij verschillende ph niveau's C. Sonneveld D. Theune Intern verslag nr.

Nadere informatie

Grip op voeding Plantsapme*ngen vs wateranalyses

Grip op voeding Plantsapme*ngen vs wateranalyses Grip op voeding Plantsapme*ngen vs wateranalyses Landelijke Glasgroente dag De toekomst van de tuinbouw Sjoerd Smits, HortiNova Joan Timmermans NovaCropControl Even voorstellen Sinds 003 bezig met plantsapmengen

Nadere informatie

Teeltvoorbereiding Antwoorden Meststoffen. W. Franken

Teeltvoorbereiding Antwoorden Meststoffen. W. Franken Teeltvoorbereiding Antwoorden Meststoffen W. Franken eerste druk, 2001 Artikelcode: 27059.2 & 27059.1 2001 Ontwikkelcentrum, Ede, Nederland Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden

Nadere informatie

PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS. Boriumopname bij paprika in steenwol (teelt 1984). C. Sonneveld

PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS. Boriumopname bij paprika in steenwol (teelt 1984). C. Sonneveld PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS Boriumopname bij paprika in steenwol (teelt 98). C. Sonneveld Naaldwijk, maart, 986. Intern Verslag 986, no. PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS Boriumopname bij

Nadere informatie

STICHTING PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS TE NAALDWIJK. Proef met verschillende ammoniumtrappen bij paprika op voedingsoplossing

STICHTING PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS TE NAALDWIJK. Proef met verschillende ammoniumtrappen bij paprika op voedingsoplossing STICHTING PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS TE NAALDWIJK èq Bibliotheek Proefstation Naaldwijk A 2 M 61 ^ 5 0 0. Proef met verschillende ammoniumtrappen bij paprika op voedingsoplossing M.Q. van der

Nadere informatie

meststoffen vloeibare bladmeststoffen groei door kennis

meststoffen vloeibare bladmeststoffen groei door kennis meststoffen 2013 vloeibare bladmeststoffen groei door kennis Foliplus Foliplus bladmeststoffen is een complete range van vloeibare meststoffen voor toepassing op het blad. CropSolutions heeft de beste

Nadere informatie

Module Plantenvoeding

Module Plantenvoeding Module Plantenvoeding Colofon Auteur Jan van den Langenberg, Helicon, Boxtel Redactie Marga Winnubst, Kristal Tekst- en communicatiebureau Beeld ARKA media BV, Beeldverwerving en beeldcreatie Resonans

Nadere informatie

Samenstelling en eigenschappen

Samenstelling en eigenschappen Samenstelling en eigenschappen Mest is onder te verdelen in kunstmest en natuurlijke mest. Natuurlijke mest is op zijn beurt weer onder te verdelen in mest van dierlijke herkomst en mest van plantaardige

Nadere informatie

ca«. PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS 223 '2^2- hm/pap/csstikst Stikstofvormen bij intensieve bemestingssystemen voor kasteelten C.

ca«. PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS 223 '2^2- hm/pap/csstikst Stikstofvormen bij intensieve bemestingssystemen voor kasteelten C. Bibliotheek Proefstation Naaldwijk dciiuwijrv.. a hm/pap/csstikst 3 C ca«. 74 o^0 P GL^ t PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS Stikstofvormen bij intensieve bemestingssystemen voor kasteelten C. Sonneveld

Nadere informatie

DUURZAME BEMESTING EN DUURZAAM BODEMBEHEER. 16 mei 2019

DUURZAME BEMESTING EN DUURZAAM BODEMBEHEER. 16 mei 2019 DUURZAME BEMESTING EN DUURZAAM BODEMBEHEER 16 mei 2019 Banken van een druivenserre met Krilium. De man rechts is Pieter Michiels, serrist uit Eizer Overijze (januari 1957) (Foto uit het archief BDB) Bodemstaalname

Nadere informatie

Nutriënten: stikstof, fosfor. Assimilatie: opbouw van levend materiaal

Nutriënten: stikstof, fosfor. Assimilatie: opbouw van levend materiaal Nutriënten: sleutelrol bij de groei van organismen en het functioneren van ecosystemen Jos Verhoeven Assimilatie: opbouw van levend materiaal In de eerste plaats: Fotosynthese! 6 CO 2 + 6 H 2 O C 6 H 12

Nadere informatie

GROW YOUR CROP TO THE LIMIT

GROW YOUR CROP TO THE LIMIT GROW YOUR CROP TO THE LIMIT H 2 0 B Ca P Fe S Mn K Ca Zn B N Mn Fe N Mo H 2 0 S K Zn H 2 0 Ca P Cu H 2 0 P S Zn N Fe Mo AGRONA GROUP Agrona is gespecialiseerd in waterbehandeling en het leveren van exclusieve

Nadere informatie

A 2. B 7$ Proefstation voor de Tuinbouw onder Glas te Naaldwijk

A 2. B 7$ Proefstation voor de Tuinbouw onder Glas te Naaldwijk do Bibliotheek Proefstation Naaldwijk A 2. B 7$ Proefstation voor de Tuinbouw onder Glas te Naaldwijk De invloed van ammonium en calcium op het optreden van chlorose bij komkommer in steenwol (voorjaar

Nadere informatie

Plantsapmeting ter bevordering van vitaliteit van de planten

Plantsapmeting ter bevordering van vitaliteit van de planten Plantsapmeting ter bevordering van vitaliteit van de planten Grip op voeding Plantsapmetingen vs wateranalyses Sjoerd Smits, HortiNova Joan Timmermans NovaCropControl HortiNova, NovaCropControl Stephan

Nadere informatie

Bijeenkomst PN DA. Hans Smeets. Adviseur DLV plant BV

Bijeenkomst PN DA. Hans Smeets. Adviseur DLV plant BV Bijeenkomst PN DA Jongenelen oktober 2013 Hans Smeets. Adviseur DLV plant BV Waarom een grondanalyse? Inzicht krijgen in de beschikbare voeding voor de plant; Hoofdelementen; Sporenelementen; ph van de

Nadere informatie

Chemie (ph) bij het inkuilen Scheikunde klas V41a en V41b door Erik Held

Chemie (ph) bij het inkuilen Scheikunde klas V41a en V41b door Erik Held Chemie (ph) bij het inkuilen Scheikunde klas V41a en V41b door Erik Held Inkuilproces Proces bij het inkuilen: In de kuil ondergaat het gewas een biochemisch proces onder invloed van micro-organismen Een

Nadere informatie

Voeding in relatie tot ziekten en plagen Maikel van de Ven 17-02-2016 Even voorstellen Sinds 2003 bezig met plantsapmetingen in aardbei en vollegrondsgroente Brix, Ec, ph, Nitraat, Kalium Na 5 jaar ervaring:

Nadere informatie

Grip op voeding. Plantsapmetingen, NovaCropControl. Plantsapmetingen vs wateranalyses. 3 oktober 2012. 1

Grip op voeding. Plantsapmetingen, NovaCropControl. Plantsapmetingen vs wateranalyses. 3 oktober 2012. 1 Even voorstellen Grip op voeding Plantsapmetingen vs wateranalyses 3 oktober 2012 Joan Timmermans NovaCropControl Sinds 2003 bezig met plantsapmetingen in aardbei en vollegrondsgroente Brix, Ec, ph, Nitraat,

Nadere informatie

Plantenvoeding Waarom is dat nodig? En waar dienen de elementen voor?

Plantenvoeding Waarom is dat nodig? En waar dienen de elementen voor? Plantenvoeding Waarom is dat nodig? En waar dienen de elementen voor? uinbouwkundig Ingenieur Hans van der Staak Bronnen: VG Weser Ems, Bad Zwischenahn (D) PPO Boskoop (NL) Scotts International (NL) Basis

Nadere informatie

Vidi Parva. Wie een topprestatie wil leveren, moet bij de basis beginnen.

Vidi Parva. Wie een topprestatie wil leveren, moet bij de basis beginnen. Vidi Parva Wie een topprestatie wil leveren, moet bij de basis beginnen www.koppert.nl Als teler bent u voortdurend bezig om uw gewas in topconditie te brengen en te houden. De basis van een topconditie

Nadere informatie

roductinfo Peters De specialist voor pot- en perkplanten Tuinbouwtechniek & -benodigdheden KaRo BV Tulpenmarkt PK Zwaagdijk

roductinfo Peters De specialist voor pot- en perkplanten Tuinbouwtechniek & -benodigdheden KaRo BV Tulpenmarkt PK Zwaagdijk De specialist voor pot en perkplanten Peters is speciaal ontwikkeld voor toepassing in de teelt van pot en perkplanten. Het gebruik van venige substraten stelt speciale eisen aan de bemesting. Of het nu

Nadere informatie

Vragen. Groeien en bloeien

Vragen. Groeien en bloeien Groeien en bloeien Kamerplanten staan langer in de huiskamer dan een boeket of bloemstuk. Een plant heeft bepaalde zaken nodig om goed te kunnen groeien en bloeien. Om een goed advies te kunnen geven moet

Nadere informatie

landbouw en natuurlijke omgeving 2010 plantenteelt open teelten CSPE BB

landbouw en natuurlijke omgeving 2010 plantenteelt open teelten CSPE BB landbouw en natuurlijke omgeving 2010 plantenteelt open teelten CSPE BB minitoets bij opdracht 5 variant a Naam kandidaat Kandidaatnummer Meerkeuzevragen Omcirkel het goede antwoord (voorbeeld 1). Geef

Nadere informatie

2. BESCHRIJVING 2.1 ALGEMENE GEGEVENS CONCEPT

2. BESCHRIJVING 2.1 ALGEMENE GEGEVENS CONCEPT Bladnr. 1 van 7 2. BESCHRIJVING 2.1 ALGEMENE GEGEVENS Bladnr. 2 van 7 PAR 01 TEKENINGEN... 02 PEILEN EN HOOFDAFMETINGEN... 03 KWALITEITSBORGING Bij het opstellen van een kwaliteitsplan, zoals bedoeld in

Nadere informatie

& 63 PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS TE NAALDWIJK PRAKTIJKONDERZOEK NAAR DE OORZAKEN VAN BRUIN BLAD IN ASTER ERICOÏDES "HONTE CASSINO"

& 63 PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS TE NAALDWIJK PRAKTIJKONDERZOEK NAAR DE OORZAKEN VAN BRUIN BLAD IN ASTER ERICOÏDES HONTE CASSINO h 2- & 63 PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS TE NAALDWIJK PRAKTIJKONDERZOEK NAAR DE OORZAKEN VAN BRUIN BLAD IN ASTER ERICOÏDES "HONTE CASSINO" (oriënterend onderzoek) Chantal Bloemhard Peter Smulders

Nadere informatie

2. BESCHRIJVING 2.1 ALGEMENE GEGEVENS CONCEPT

2. BESCHRIJVING 2.1 ALGEMENE GEGEVENS CONCEPT Bladnr. 1 van 6 2. BESCHRIJVING 2.1 ALGEMENE GEGEVENS Bladnr. 2 van 6 PAR 01 TEKENINGEN... 02 PEILEN EN HOOFDAFMETINGEN... 03 KWALITEITSBORGING Bij het opstellen van een kwaliteitsplan, zoals bedoeld in

Nadere informatie

April 1990 Intern verslag nr 27

April 1990 Intern verslag nr 27 d? Bibliotheek Proefstation Naaldwijk f\ TAT'IOH VOOR TUINBOUW R GLAS T NAALDWIJK 1 S /27 n PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS TE NAALDWIJK Stikstofvormen bij intensieve bemestingssystemen voor kasteelten

Nadere informatie

Het gebruik van gips in de fruitteelt

Het gebruik van gips in de fruitteelt Het gebruik van gips in de fruitteelt Inleiding Als voedingselement zorgt calcium voor stevige, lang houdbare vruchten. Calcium speelt daarnaast ook een belangrijke rol bij bodemstructuur en -vruchtbaarheid.

Nadere informatie

1/22 Fosfaat proef DLV plant/varinova sep/okt 2005.

1/22 Fosfaat proef DLV plant/varinova sep/okt 2005. In samenwerking met Scotts, Tref Ego en BLGG is door DLV Potplanten bij Varinova een onderzoek opgestart naar het effect van Fosfaat op de groei, ontwikkeling en bloei van Cyclamen. Samenvatting Volgens

Nadere informatie

Benelux. Insight. Inhoud. Dick van Vliet met pensioen! Quality Carrots 2015. 2016: Het Super (FK) jaar voor. Knowledge grows.

Benelux. Insight. Inhoud. Dick van Vliet met pensioen! Quality Carrots 2015. 2016: Het Super (FK) jaar voor. Knowledge grows. Knowledge grows Benelux Insight Inhoud Dick van Vliet met pensioen! Quality Carrots 2015 Pagina 2 Pagina 3 Substrafeed: Veilig in meer talen! 2016: Het Super (FK) jaar voor Yara Vlaardingen demokas! Pagina

Nadere informatie

2. BESCHRIJVING 2.1 ALGEMENE GEGEVENS CONCEPT

2. BESCHRIJVING 2.1 ALGEMENE GEGEVENS CONCEPT Bladnr. 1 van 6 2. BESCHRIJVING 2.1 ALGEMENE GEGEVENS Bladnr. 2 van 6 PAR 01 TEKENINGEN... 02 PEILEN EN HOOFDAFMETINGEN... 03 KWALITEITSBORGING Bij het opstellen van een kwaliteitsplan, zoals bedoeld in

Nadere informatie

VOEDINGSOPLOSSINGEN VOOR DE TEELT VAN AUBERGINES INSTEEN WOL

VOEDINGSOPLOSSINGEN VOOR DE TEELT VAN AUBERGINES INSTEEN WOL STATIONVOOR TUINBOUW ONDER LAS TE NAALDWIJK LENTSCHAPPEN VOOR DE TUINBOUW TE NAALDWIJK VOEDINSOPLOSSINEN VOOR DE TEELT VAN AUBERINES INSTEEN WOL ing. W. Voogt No. 77 INFORMATIEREEKS PRIJS ƒ 6 - PROEFSTATION

Nadere informatie

BIJLAGEN BIJ PROEFVERSLAG. Duurzame productie Kuipplanten. Uitgevoerd door: DLV Facet. Wageningen, maart 2004

BIJLAGEN BIJ PROEFVERSLAG. Duurzame productie Kuipplanten. Uitgevoerd door: DLV Facet. Wageningen, maart 2004 BIJLAGEN BIJ PROEFVERSLAG Facet Duurzame productie Kuipplanten Uitgevoerd door: DLV Facet Wageningen, maart 2004 In samenwerking met de Landelijke commissie Kuip- en terrasplanten LTO Groeiservice en LaSerra

Nadere informatie

DCM VISCOTEC BLUE NPK INNOVATIE. Innovatieve organische meststof. Op basis van plantaardige aminozuren

DCM VISCOTEC BLUE NPK INNOVATIE. Innovatieve organische meststof. Op basis van plantaardige aminozuren INNOVATIE www.dcm-info.com NPK 9-0-5 Innovatieve organische meststof Op basis van plantaardige aminozuren Met biostimulant effect = betere wortelontwikkeling In fertigeerbare gelformulering FOR ORGANIC

Nadere informatie

Kristalon. NPK-oplosmeststoffen, ook met Super FK

Kristalon. NPK-oplosmeststoffen, ook met Super FK Kristalon TM TM NPK-oplosmeststoffen, ook met Super FK Kristalon : winstgevende oplossingen voor ieder gewas. Kristalon, al 50 jaar een vertrouwd en betrouwbaar product Het is al bijna een halve eeuw geleden

Nadere informatie

Organisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar

Organisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar 17-1- Organisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar BODEM De Bodem Van Groot naar Klein tot zeer klein 2 1 17-1- Bodemprofiel Opbouw van de bodem Onaangeroerd = C Kleinste delen = 0 en A Poriënvolume

Nadere informatie

Leg aan de hand van informatie op het etiket uit hoe de merknaam POKON tot stand is gekomen.

Leg aan de hand van informatie op het etiket uit hoe de merknaam POKON tot stand is gekomen. De fles POKON Bijna iedereen heeft thuis kamerplanten. Die geef je meestal water uit de kraan, maar één of twee keer per maand voeg je aan het gietwater ook kunstmest toe. Een veel gebruikt merk kunstmest

Nadere informatie

Wie een topprestatie wil leveren, moet bij de basis beginnen

Wie een topprestatie wil leveren, moet bij de basis beginnen Wie een topprestatie wil leveren, moet bij de basis beginnen Als teler bent u voortdurend bezig om uw gewas in topconditie te brengen en te houden. De basis van een topconditie begint bij de wortels. Een

Nadere informatie

Gearchiveerd op 23/11/2010

Gearchiveerd op 23/11/2010 Provinciale dienst van:... Datum:... Verantwoordelijke Controleur:... Nr:... Operator : Adres :............ TRA 258 Niet EG meststoffen: Verpakking en etiket [258] v2 C : conform NC : niet-conform NA :

Nadere informatie

TIPS & TRICKS. TIP 6: Wat is de oorzaak van een voedingsgebrek of -overschot?

TIPS & TRICKS. TIP 6: Wat is de oorzaak van een voedingsgebrek of -overschot? TIP 6: Wat is de oorzaak van een voedingsgebrek of -overschot? Een plant die niet goed verzorgd wordt, laat dit meestal zien in een kleurverandering van met name het blad. Dit komt omdat de voedingsopname

Nadere informatie

Belang van nutriënten om gezonde potchrysanten te telen

Belang van nutriënten om gezonde potchrysanten te telen Belang van nutriënten om gezonde potchrysanten te telen 07.12.2016 Wet van het minimum Justus von Liebig De plant richt zijn groei naar voedingselement dat in minimum aanwezig is 2 Verhoudingen/ Opname

Nadere informatie

Import - Advies - Handel

Import - Advies - Handel Import - Advies - Handel Algen Line " Zee technologie voor het veld" 1. Wat zijn Algen volgens het ministerie van Landbouw Wetgeving: Ministerie van Landbouw, Veeteelt en Voedselvoorziening Bijlage II

Nadere informatie

Bemesting Blauwe Bessen. Bemesting Blauwe Bessen. Bemesting Blauwe Bessen. Bemesting Blauwe Bessen. Bemesting Blauwe Bessen

Bemesting Blauwe Bessen. Bemesting Blauwe Bessen. Bemesting Blauwe Bessen. Bemesting Blauwe Bessen. Bemesting Blauwe Bessen Behoefte gewas Verloop in seizoen Sporenelementen Invloed van ph Breedwerpig, fertigatie of controlled release meststoffen? Problemen in de praktijk Nieuw perceel: Grondanalyse voor bepaling P, K, Mg,

Nadere informatie

BLADMESTSTOFFEN. Biodiversiteit is een essentieel productiemiddel voor de land- en tuinbouw voor een natuurlijke bodemvruchtbaarheid.

BLADMESTSTOFFEN. Biodiversiteit is een essentieel productiemiddel voor de land- en tuinbouw voor een natuurlijke bodemvruchtbaarheid. BLADMESTSTOFFEN Conditieverbetering van de bodem door biodiversiteit om de bodemvruchtbaarheid te verbeteren, dit om mindere gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken. Biodiversiteit is een essentieel productiemiddel

Nadere informatie

Benelux 13. Aardbei special. Inhoud. Bemestingsvragen. Insight. Yara Benelux wenst u een gezond en goed 2013. Knowledge grows.

Benelux 13. Aardbei special. Inhoud. Bemestingsvragen. Insight. Yara Benelux wenst u een gezond en goed 2013. Knowledge grows. Knowledge grows Benelux 13 Insight 20 April 2013 www.yara.nl Inhoud Telen in de vollegrond pag.3 v Fertigatie pag.4 Schoon watergeefsysteem pag.8 Bemestingsvragen pag. 2 Aardbei special Yara Benelux wenst

Nadere informatie

Beredeneerde bemesting van een paardenweide

Beredeneerde bemesting van een paardenweide Beredeneerde bemesting van een paardenweide Gras is het voornaamste voedsel voor paarden. Gras verschaft de noodzakelijke voeding en het omvangrijke ruwvoer dat nodig is voor een goede spijsverteringsactiviteit

Nadere informatie

Bruine bladpunten in Longiflorum White Heaven

Bruine bladpunten in Longiflorum White Heaven Bruine bladpunten in Longiflorum White Heaven Inventarisatie bladproblemen in de praktijk Hans Kok Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Sector Bloembollen PPO nr. 32 360 560 00 Maart 2008 2008 Wageningen,

Nadere informatie

Het Wortelrapport 2017 De effecten van de toepassing van mycorrhiza, schimmels en bacteriën op de groei van wortels

Het Wortelrapport 2017 De effecten van de toepassing van mycorrhiza, schimmels en bacteriën op de groei van wortels De effecten van de toepassing van mycorrhiza, schimmels en bacteriën op de groei van wortels November 2017 2 Inhoudsopgave Inleiding... 3 De proef... 4 Producten... 4 Proefopzet... 5 Metingen... 5 Resultaten...

Nadere informatie

Emissieloos Telen 2017 Update 31/08/2017 nummer 4

Emissieloos Telen 2017 Update 31/08/2017 nummer 4 Emissieloos Telen 17 Update 31/8/17 nummer 4 De overheid en de sector hebben afspraken gemaakt over het verminderen van de lozingen van drainwater, met als eindpunt een (nagenoeg) emissieloze glastuinbouw

Nadere informatie

PROEFSTATION VOORTUINBOUWONDERGLASTE NAALDWIJK CONSULENTSCHAPVOOR DETUINBOUWTE NAALDWIJK VOEDINGSOPLOSSINGENVOOR DETEELT VANTOMATENINSTEENWOL

PROEFSTATION VOORTUINBOUWONDERGLASTE NAALDWIJK CONSULENTSCHAPVOOR DETUINBOUWTE NAALDWIJK VOEDINGSOPLOSSINGENVOOR DETEELT VANTOMATENINSTEENWOL PROEFSTATION VOORTUINBOUWONDERGLASTE NAALDWIJK CONSULENTSCHAPVOOR DETUINBOUWTE NAALDWIJK VOEDINGSOPLOSSINGENVOOR DETEELT VANTOMATENINSTEENWOL ing. C.Sonneveld en A,, vander Wees No.63 Prijs ƒ 5,00 Informatiereeks

Nadere informatie

OEFENTOETS Zuren en basen 5 VWO

OEFENTOETS Zuren en basen 5 VWO OEFENTOETS Zuren en basen 5 VWO Gesloten vragen 1. Carolien wil de zuurgraad van een oplossing onderzoeken met twee verschillende zuur-baseindicatoren en neemt hierbij het volgende waar: I de oplossing

Nadere informatie

Bemesting van tuinen en openbaar groen

Bemesting van tuinen en openbaar groen Bemesting van tuinen en openbaar groen Jan Ties Malda LABORATORIUMACTIVITEITEN Bodem Gewas Water KENNISONTWIKKELING Bemestingsadviezen en bemestingsproeven Gewasmonitoring Historie ALTIC Vanaf 1992 ALF

Nadere informatie

December 1993 Intern verslag nr 71

December 1993 Intern verslag nr 71 PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS TE NAALDWIJK Invloed van Fe-DTPA,-EDDHA en -HEDTA en Pythium op groei en opname van chrysant C. de Kreij P. Patemotte December 1993 Intern verslag nr 71 O 'Z./lZlA'l

Nadere informatie

Een moderne (bodem)analyse. begrijpt u het nog? Korte impressie ALTIC Uitleg (bodem)analyses Toepassing in de praktijk

Een moderne (bodem)analyse. begrijpt u het nog? Korte impressie ALTIC Uitleg (bodem)analyses Toepassing in de praktijk Een moderne (bodem)analyse. begrijpt u het nog? Johannes Schra Boekel, 19 februari 2013 Indeling presentatie Korte impressie ALTIC Uitleg (bodem)analyses Toepassing in de praktijk 1 ALTIC Dronten Oorspronkelijk

Nadere informatie

Structuur tot de bodem uitgezocht. Gjalt Jan Feersma Hoekstra Christiaan Bondt

Structuur tot de bodem uitgezocht. Gjalt Jan Feersma Hoekstra Christiaan Bondt Structuur tot de bodem uitgezocht Gjalt Jan Feersma Hoekstra Christiaan Bondt Betere Benutting Bodem Mineralisatie NLV Temperatuursom Betere Benutting Bodem Fosfaat (P2O5) Koude grond= traag bodemleven.

Nadere informatie

Teelthandleiding. 4.7 magnesiumbemesting

Teelthandleiding. 4.7 magnesiumbemesting Teelthandleiding 4.7 magnesiumbemesting 4.7 Magnesiumbemesting... 1 4.7 Magnesiumbemesting Versie: mei 018 Op zand-, dal- en lössgronden kan men magnesiumgebrek voorkomen door te zorgen voor een voldoend

Nadere informatie

1 Gewassen en hun afwijkingen Kennismaking met de plant Afwijkingen in de teelt Afsluiting 24

1 Gewassen en hun afwijkingen Kennismaking met de plant Afwijkingen in de teelt Afsluiting 24 Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 Gewassen en hun afwijkingen 9 1.1 Kennismaking met de plant 10 1.2 Afwijkingen in de teelt 17 1.3 Afsluiting 24 2 Afwijkingen voorkomen en bestrijdingsmethoden 25 2.1 Niet-parasitaire

Nadere informatie

De omhulde meststoffen voor containerteelten

De omhulde meststoffen voor containerteelten De omhulde meststoffen voor containerteelten De toepassingsgebieden: Omhulde meststoffen voor containerteelten Het product: Basacote Plus is een gecoate meststof. Elke korrel bestaat uit een NPK-meststof

Nadere informatie

Invloed van ph op de N-mineralisatie Jan Bries, Stijn Moermans. Bodemkundige Dienst van België W. de Croylaan Heverlee

Invloed van ph op de N-mineralisatie Jan Bries, Stijn Moermans. Bodemkundige Dienst van België W. de Croylaan Heverlee Invloed van ph op de N-mineralisatie Jan Bries, Stijn Moermans Bodemkundige Dienst van België W. de Croylaan 48 3001 Heverlee www.bdb.be ph in relatie tot N ph beïnvloedt opneembaarheid nutriënten te zuur

Nadere informatie

S 74. Voedingsoplossingen voor komkommer geteeld in steenwol. Praktijkonderzoek 197&. 0. Sonneveld. b- do. (&lo. Elr. da ni.

S 74. Voedingsoplossingen voor komkommer geteeld in steenwol. Praktijkonderzoek 197&. 0. Sonneveld. b- do. (&lo. Elr. da ni. b- do (&lo Bibliotheek Proefstation Naaldwijk S 74 Voedingsoplossingen voor komkommer geteeld in steenwol. Praktijkonderzoek 197&. r Elr VOor da ni n^r Glas ' ^NTE N. fe n M'ld* 9n VIJK 0. Sonneveld intern

Nadere informatie

Voorlichtingsbijeenkomst Pioen

Voorlichtingsbijeenkomst Pioen Voorlichtingsbijeenkomst Pioen Algemene bemestingswaarden pioenroos N gift 1 jarige pioenen Max 120 kg p Ha totaal N gift 2 jaar en ouder Max 150 kg p Ha totaal P gift Tussen de 30 en 75 kg P2O5 Ha Let

Nadere informatie

Kop Bemesting maïs 2015

Kop Bemesting maïs 2015 Kop Lopende tekst Bemesting maïs 2015 Lopende RE: 72 tekst P: 2 Behoefte gewas: Onttrekking mineralen Gr/kg ds Gemiddelde maïskuilanalyses BLGG 2010 t/m 2014 Gr/kg ds K: 10,8 Gr/kg ds S: 1 Gr/kg ds Mg:

Nadere informatie

Thema 4: Een gezonde bodem

Thema 4: Een gezonde bodem Thema 4: Een gezonde bodem Bodemanalyse en de gezonde plant Emile Bezemer Eurofins Agro Minder chemie met steenmeel Bert Carpay Carpay Advies 25 september 2018 ConGRAS 1 Bodemanalyse en gezonde grasplant!

Nadere informatie

GRONDONTLEDING, DE BASIS VOOR ELKE TUIN EN ELK PARK. 4 DECEMBER 2014 Stan Deckers BDB

GRONDONTLEDING, DE BASIS VOOR ELKE TUIN EN ELK PARK. 4 DECEMBER 2014 Stan Deckers BDB GRONDONTLEDING, DE BASIS VOOR ELKE TUIN EN ELK PARK 4 DECEMBER 2014 Stan Deckers BDB Waarom grondontleding voor de tuin of het park? Preventief of curatief; problemen voorkomen of oplossen Planten groeien

Nadere informatie

FOSFAAT NATUURLIJK FOSFAAT NATUURLIJKE MAÏSMESTSTOF NATUURLIJK FOSFAAT. verrijkt met borium organische meststof toepasbaar in derogatiebedrijf

FOSFAAT NATUURLIJK FOSFAAT NATUURLIJKE MAÏSMESTSTOF NATUURLIJK FOSFAAT. verrijkt met borium organische meststof toepasbaar in derogatiebedrijf GROEN FOSFAAT NATUURLIJKE MAÏSMESTSTOF NATUURLIJK FOSFAAT NATUURLIJK FOSFAAT verrijkt met borium organische meststof toepasbaar in derogatiebedrijf FOSFAATMESTSTOF VOOR MAÏS Maïs telen zonder fosfaatkunstmest

Nadere informatie

Bladvlekken door gebrek of overmaat aan elementen

Bladvlekken door gebrek of overmaat aan elementen Bladvlekken door gebrek of overmaat aan elementen Bemesting tijdens de broei van lelie Casper Slootweg, Hans Kok en Hans van Aanholt Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Bloembollen, Boomkwekerij &

Nadere informatie

UITWERKING CCVS-TENTAMEN 24 november 2015

UITWERKING CCVS-TENTAMEN 24 november 2015 Uitwerking CCVStentamen 24 november 2015 door Frank Povel UITWERKING CCVSTENTAMEN 24 november 2015 Frank Povel NB. Deze uitwerking is door mij gemaakt en is niet de uitwerking die de CCVS hanteert. Er

Nadere informatie

Kwaliteit verhoogt het rendement

Kwaliteit verhoogt het rendement Kwaliteit verhoogt het rendement Akkerbouw informatie bijeenkomst 2016 www.tenbrinkebv.nl 16 14 12 13,3 Akkerbouw 2016 % verlagingen pootaardappelen 15,3 10 8 6 4 2 7,4 7,6 6,7 0 2011 2012 2013 2014 2015

Nadere informatie

(Besluiten waarvan de publikatie niet voorwaarde is voor de toepassing) RAAD RICHTLIJN VAN DE RAAD. van 13 april 1989

(Besluiten waarvan de publikatie niet voorwaarde is voor de toepassing) RAAD RICHTLIJN VAN DE RAAD. van 13 april 1989 Nr. L 111 /34 Publikatieblad van de Europese Gemeenschappen 22. 4. 89 II (Besluiten waarvan de publikatie niet voorwaarde is voor de toepassing) RAAD RICHTLIJN VAN DE RAAD van 13 april 1989 tot aanvulling

Nadere informatie

Goede bemesting geeft gezonde planten

Goede bemesting geeft gezonde planten Goede bemesting geeft gezonde planten Door: HortiNova Opbouw van presentatie: Doel van gezonde bodem & plant Hoe groeit een plant? Hoe kan een plant ziek worden? Waarom moeten we bladgroen en wortels promoten

Nadere informatie

PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS te NAALDWIJK. EC-trappen bij komkommer. Y.W. Aalbersberg. januari

PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS te NAALDWIJK. EC-trappen bij komkommer. Y.W. Aalbersberg. januari PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS te NAALDWIJK EC-trappen bij komkommer Y.W. Aalbersberg. Naaldwijk, januari 1984 Intern verslag nr.7-2.2-1 C. Inhoud biz. 1. Doel 1 2. Proefopzet 1 3. Verloop van de

Nadere informatie

NATIONALE SCHEIKUNDEOLYMPIADE

NATIONALE SCHEIKUNDEOLYMPIADE NATIONALE SCHEIKUNDEOLYMPIADE CORRECTIEMODEL VOORRONDE 1 (de week van) woensdag 3 februari 2010 Deze voorronde bestaat uit 24 meerkeuzevragen verdeeld over 6 onderwerpen en 3 open vragen met in totaal

Nadere informatie

Mycorrhiza. Test met Micosat

Mycorrhiza. Test met Micosat Mycorrhiza Mycorrhiza een micro-organisme dat in de bodem samen met schimmels en bacteriën zorgt voor een optimaal bodemleven. Micosat Seeds (het product dat in de test is gebruikt) bestaat uit een selecte

Nadere informatie

Toets 5.1 Waterzuivering (ppt + aanvullend lesmateriaal)

Toets 5.1 Waterzuivering (ppt + aanvullend lesmateriaal) LTO42 Toets 5.1 Waterzuivering (ppt + aanvullend lesmateriaal) Biologie voor het MLO. (zesde druk) H17, pag 347 t/m 350 H17, pag 354 t/m 357 H17, pag 362 t/m 373 (dit is hoofdstuk 16 van de vijfde druk,

Nadere informatie

PROEFSTATION VOOR DE GROENTEN- EN FRUITTEELT ONDER GLAS, TE NAALDWIJK.

PROEFSTATION VOOR DE GROENTEN- EN FRUITTEELT ONDER GLAS, TE NAALDWIJK. do Bibliotheek Proefstation Naaldwijk A 1 B 67 PROEFSTATION VOOR DE GROENTEN- EN FRUITTEELT ONDER GLAS, TE NAALDWIJK. Sporenelementenpotgrondproef bij komkommers. door: G.A.Boertje Naaldwijk,1963. Proefstation

Nadere informatie

Bemesting. Fosfaatgebruiksnormen. Mestwetgeving Wettelijk op maisland: 112 kg N/ha/jaar en bij hoge PW 50 kg P205/ha/jaar 1-2-2016.

Bemesting. Fosfaatgebruiksnormen. Mestwetgeving Wettelijk op maisland: 112 kg N/ha/jaar en bij hoge PW 50 kg P205/ha/jaar 1-2-2016. Even Voorstellen Pascal Kleeven Akkerbouw/vollegrondgroentebedrijf Sinds1999 in dienst bij Vitelia-Agrocultuur Bemesting Wie teelt er maïs? Vragen Wie heeft er een mestmonster? Wie heeft er actuele grondmonsters?

Nadere informatie

Checklist gedrag ph in Organische Substraten

Checklist gedrag ph in Organische Substraten Checklist gedrag ph in Organische Substraten Met deze checklist kan inzicht worden gekregen hoe de ph zich gedraagt in een organisch substraat in een teeltsituatie en waarom deze eventueel afwijkt van

Nadere informatie

meststoffen rijenbemesting in mais groei door kennis

meststoffen rijenbemesting in mais groei door kennis meststoffen 2013 rijenbemesting in mais groei door kennis Maismaster Mais is een gewas wat van oudsher heel goed reageert op een rijenbemesting. Al decennia worden NP meststoffen toegepast in de rij bij

Nadere informatie

ADLO Studiedag 03/06/2014 Resultaten demonstratieprojecten 2012 en Proefplatform. test. test. Proefplatform. Probleem. test

ADLO Studiedag 03/06/2014 Resultaten demonstratieprojecten 2012 en Proefplatform. test. test. Proefplatform. Probleem. test ADLO Studiedag 3/6/214 Resultaten demonstratieprojecten 212 en 213 Proefplatform Deze demonstratie wordt financieel gesteund door: 3 praktijkcentra: Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling

Nadere informatie

Bemestingsproef snijmaïs Beernem

Bemestingsproef snijmaïs Beernem Bemestingsproef snijmaïs Beernem 1. Context Het onderzoek richt zich op het bereiken van innovatieve strategieën om agro- en bio-industriële nutriëntenrijke stromen te recycleren. Het agronomische en ecologische

Nadere informatie

Eindexamen scheikunde havo 2006-I

Eindexamen scheikunde havo 2006-I 4 Beoordelingsmodel Rood licht Maximumscore 1 1 edelgassen 2 Voorbeelden van een juist antwoord zijn: De (negatieve) elektronen bewegen zich richting elektrode A dus is elektrode A de positieve elektrode.

Nadere informatie

Trends in bodemvruchtbaarheid in Nederlandse landbouwgronden

Trends in bodemvruchtbaarheid in Nederlandse landbouwgronden Trends in bodemvruchtbaarheid in Nederlandse landbouwgronden Arjan Reijneveld 8 N o v e m b e r 2013 Trends in bodemvruchtbaarheid in kaart gebracht met hulp van gegevens grondonderzoek Opbouw presentatie

Nadere informatie

Praktijk : Voorschrift bacterieel wateronderzoek

Praktijk : Voorschrift bacterieel wateronderzoek LTO42 Toets 5.1 Boek: Biologie voor het MLO. (zesde druk) H17, pag 347 t/m 350 H17, pag 354 t/m 357 H17, pag 362 t/m 373 (dit is hoofdstuk 16 van de vijfde druk, Blz 321-324, Blz 328-332, Blz 336-345)

Nadere informatie

Tegengaan van eikensterfte door herstel van nutriëntenvoorraden met steenmeel

Tegengaan van eikensterfte door herstel van nutriëntenvoorraden met steenmeel Tegengaan van eikensterfte door herstel van nutriëntenvoorraden met steenmeel Wim de Vries (WENR) Maaike Weijters (B-WARE), Anjo de Jong (WENR), Evi Bohnen (B-WARE), Roland Bobbink (B-WARE) Aanleiding

Nadere informatie

Om optimaal te groeien heeft een plant verschillende voedingsstoffen nodig:

Om optimaal te groeien heeft een plant verschillende voedingsstoffen nodig: Om optimaal te groeien heeft een plant verschillende voedingsstoffen nodig: Stikstof, voor de bovengrondse plantdelen en de vorming van eiwit Fosfaat, voor de wortelontwikkeling Kali, voor de sapstroom

Nadere informatie

Veel leesplezier! Bertus Stip, Hoveniersbedrijf Stip

Veel leesplezier! Bertus Stip, Hoveniersbedrijf Stip Het bodemboek aanleg en onderhoud van de tuin Voorwoord De grond in de tuin, wat moeten we daar nu weer mee? Misschien heeft u zichzelf deze vraag wel eens gesteld. Wij van Hoveniersbedrijf Stip stellen

Nadere informatie

Hergebruik van recirculatiewater in de aardbei stellingteelt

Hergebruik van recirculatiewater in de aardbei stellingteelt Hergebruik van recirculatiewater in de aardbei stellingteelt Bij de teelt van aardbeien op stellingen is het mogelijk om water en mineralen optimaler te gebruiken. Van de bemesting (stikstof en fosfaat)

Nadere informatie

Vloeibare plantenvoeding bestaat uit 3 hoofdelementen (NPK) en sporenelementen (ijzer, borium, calcium, magnesium enz enz)

Vloeibare plantenvoeding bestaat uit 3 hoofdelementen (NPK) en sporenelementen (ijzer, borium, calcium, magnesium enz enz) De voedingscomputer, Eerst iets over voeding, Vloeibare plantenvoeding bestaat uit 3 hoofdelementen (NPK) en sporenelementen (ijzer, borium, calcium, magnesium enz enz) Als sommige van deze elementen in

Nadere informatie

5 Water, het begrip ph

5 Water, het begrip ph 5 Water, het begrip ph 5.1 Water Waterstofchloride is een sterk zuur, het reageert als volgt met water: HCI(g) + H 2 0(I) Cl (aq) + H 3 O + (aq) z b Hierbij reageert water als base. Ammoniak is een zwakke

Nadere informatie

TOLALG14SPZ_BM08 (Blad)bemestingsproef in najaarsspinazie voor industriële verwerking met voorteelt Tarwe.

TOLALG14SPZ_BM08 (Blad)bemestingsproef in najaarsspinazie voor industriële verwerking met voorteelt Tarwe. TOLALG14SPZ_BM08 (Blad)bemestingsproef in najaarsspinazie voor industriële verwerking met voorteelt Tarwe. Doel Rekening houdende met N-vrijstelling/immobilisatie uit oogstresten van de voorteelt gedeeltelijk

Nadere informatie

meststoffen vloeibare basismeststof groei door kennis

meststoffen vloeibare basismeststof groei door kennis meststoffen 2013 vloeibare basismeststof groei door kennis Growsol Growsol meststoffen is een range van vloeibare meststoffen voor de basisbemesting voorafgaand aan een teelt. Een aantal producten kunnen

Nadere informatie

Verhoog uw. maïs productie. bespaar op uw krachtvoer. Profiteer van het. N-xt Maïs Bemestingsprogramma

Verhoog uw. maïs productie. bespaar op uw krachtvoer. Profiteer van het. N-xt Maïs Bemestingsprogramma Verhoog uw maïs productie en bespaar op uw krachtvoer Profiteer van het N-xt Maïs Bemestingsprogramma Aanpassing aan EU wetgeving Wij zijn genoodzaakt om enkele formules van meststoffen aan te passen aan

Nadere informatie

Eindexamen scheikunde havo 2001-II

Eindexamen scheikunde havo 2001-II Eindexamen scheikunde havo 00-II 4 Antwoordmodel Energievoorziening in de ruimte et (uiteenvallen van de Pu-38 atomen) levert energie dus het is een exotherm proces. er komt energie vrij aantal protonen:

Nadere informatie

Quiz 2015. Experimentenwedstrijd Antwoorden. Playful Science 9

Quiz 2015. Experimentenwedstrijd Antwoorden. Playful Science 9 Experimentenwedstrijd Antwoorden. Playful Science 9 1. De energie voor de samentrekking van skeletspieren wordt geleverd door ATP. Spieren hebben slechts een kleine hoeveelheid ATP in voorraad. Eenmaal

Nadere informatie