Niet-bindende praktijkgids voor de tenuitvoerlegging van Richtlijn 2001/45/EG (Werkzaamheden op hoogte)
|
|
- Fedde van Dongen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Niet-bindende praktijkgids voor de tenuitvoerlegging van Richtlijn 2001/45/EG (Werkzaamheden op hoogte) Commission européenne
2
3 Niet-bindende handleiding voor de uitvoering van Richtlijn 2001/45/EG van het Europees Parlement en de Raad betreffende minimumvoorschriften inzake veiligheid en gezondheid bij het gebruik door werknemers van arbeidsmiddelen op de arbeidsplaats HOE KUNT U DE MEEST GESCHIKTE ARBEIDSMIDDELEN VOOR TIJDELIJK WERK OP HOOGTE KIEZEN? Europese Commissie Directoraat-generaal Werkgelegenheid, sociale zaken en gelijke kansen Eenheid F.4 Manuscript voltooid in September 2006
4 Noch de Europese Commissie, noch enige persoon die optreedt in naam van de Commissie kan verantwoordelijk worden gesteld voor het gebruik dat kan worden gemaakt van de gegevens in deze publicatie. Europe Direct helpt u antwoord te vinden op uw vragen over de Europese Unie. Gratis nummer (*): (*) Als u mobiel belt, hebt u misschien geen toegang tot gratis nummers of kunnen kosten worden aangerekend. Meer gegevens over de Europese Unie vindt u op internet via de Europaserver ( Europese Gemeenschappen, 2007 Overneming met bronvermelding toegestaan. Bibliografische gegevens bevinden zich aan het einde van deze publicatie. Luxemburg: Bureau voor officiële publicaties der Europese Gemeenschappen, 2008 ISBN Printed in Belgium GEDRUKT OP CHLOORVRIJ GEBLEEKT PAPIERE
5 VOORWOORD Valpartijen van een hoogte zijn nog steeds een van de belangrijkste oorzaken van dodelijke arbeidsongevallen, vooral in de bouwsector met jaarlijks 1300 doden in Europa. De menselijke kostprijs en de financiële en economische gevolgen van deze ongevallen zijn onaanvaardbaar: de valpartijen veroorzaken dodelijke ongevallen en ernstige verwondingen, die variëren van volledig mobiliteitsverlies (tetraplegie) tot allerhande beperkingen en gedeeltelijke handicaps. Deze verwondingen bemoeilijken de reïntegratie van de werknemers en leiden tot een aanzienlijk salarisverlies. De ongevallen kunnen ook het imago van de betrokken sectoren aantasten. Daardoor wordt het moeilijker jongeren aan te trekken en het verloop van oudere werknemers tegen te gaan. Europa moet alles in het werk stellen om de kwaliteit van het werk te verbeteren. Op de eerste plaats omdat Europa wordt geconfronteerd met een demografisch vergrijzingsproces waardoor de actieve bevolking krimpt en de verschillende sectoren onderling een hardere concurrentiestrijd aangaan om werknemers aan te trekken en aan zich te binden. Op de tweede plaats omdat we de kwaliteit van de Europese producten en diensten moeten kunnen waarborgen om wereldwijd concurrerend te blijven. Het is dus van essentieel belang het aantal valpartijen van een hoogte te verminderen. Om deze doelstelling te verwezenlijken moeten alle partijen uit alle betrokken sectoren worden ingeschakeld: de kleine en middelgrote ondernemingen in de bouwsector (d.w.z. de overgrote meerderheid van de ondernemingen in de bouwsector), de zelfstandigen, de sociale partners, de overheid, de verzekeringsfondsen, de socialezekerheidsfondsen en de diensten voor arbeidsinspectie. In de communautaire gezondheids- en veiligheidsstrategie wordt gepleit voor meer inspanningen om het aantal ongevallen gestaag te verminderen. Dankzij Richtlijn 2001/45/EG 2 van het Europees Parlement en de Raad over het gebruik van arbeidsmiddelen voor werkzaamheden op hoogte kan deze doelstelling concreet en doeltreffend worden verwezenlijkt. De Raad 3 en het Europees Parlement 4 hebben de communautaire gezondheids- en veiligheidsstrategie gesteund. De strategie is gebaseerd op drie belangrijke acties: de versterking van de risicopreventiecultuur; de doeltreffende toepassing van het Gemeenschapsrecht met behulp van opgeleide en gemotiveerde partners; en het gebruik van de beschikbare instrumenten om daadwerkelijke vooruitgang te boeken die meer is dan alleen maar het naleven van normen. Deze gids dient als leidraad voor vooral kleine en middelgrote ondernemingen om het meest geschikte arbeidsmiddel te kiezen voor tijdelijke werkzaamheden op hoogte. Ondernemingen kunnen hun werknemers zo beter beschermen en hun productiekosten beheersen. Verder biedt de gids al wie op het gebied van preventie actief is, de mogelijkheid de richtlijn doeltreffend uit te voeren met behulp van de "beste praktijken" die door talrijke Europese deskundigen zijn opgesteld. Voorwoord Nikolaus G. van der Pas Directeur-generaal 1 Mededeling van de Commissie: Zich aanpassen aan de veranderingen in werk en samenleving: een nieuwe communautaire gezondheids- en veiligheidsstrategie [COM(2002) 118 definitief van ]. 2 Richtlijn 2001/45/EG van het Europees Parlement en de Raad van 27 juni 2001 tot wijziging van Richtlijn 89/655/EEG van de Raad betreffende minimumvoorschriften inzake veiligheid en gezondheid bij het gebruik door werknemers van arbeidsmiddelen op de arbeidsplaats, PB L 195 van , blz Resolutie van de Raad (2002/C 161/01) van 3 juni 2002 over een nieuwe communautaire strategie inzake de gezondheid en de veiligheid op het werk , PB C 161 van , blz Resolutie van het Europees Parlement betreffende de mededeling van de Commissie Zich aanpassen aan de veranderingen in werk en samenleving: een nieuwe communautaire gezondheids- en veiligheidsstrategie [COM(2002) 118 definitief], PE van , blz.9. 3
6
7 INHOUD 1 INLEIDING EEN GIDS VAN GOEDE PRAKTIJKEN PREVENTIE Algemene preventiebeginselen voor tijdelijk werk op hoogte Vermijd risico's Evalueer de risico's Bestrijd de risico's aan de bron Pas het werk aan de werknemer aan Houd rekening met technische ontwikkelingen Kies voor het minst gevaarlijke arbeidsmiddel Zorg voor een coherent risicopreventiebeleid Geef de voorkeur aan collectieve beschermingsmaatregelen Geef de werknemers goede instructies Risico's evalueren Arbeidsmiddelen kiezen: voorbeelden Aanbevelingen voor werk op hoogte Aanbevelingen voor werkzaamheden op hoogte in of in de buurt van elektrische installaties Niet-elektrische werkzaamheden in de buurt van elektrische installaties Werkzaamheden aan elektrische installaties Werkzaamheden aan actieve onderdelen onder spanning Inhoud 4 UITRUSTING VOOR TIJDELIJK WERK OP HOOGTE Staande steigers Risicobeoordeling en keuze Installatie Montage, gebruik en demontage Toegang tot steigers Beschermingsmiddelen Gebruik Controle van steigers Andere soorten steigers Torensteigers Steigers voor specifieke werkzaamheden Ladders Keuze en risicobeoordeling Plaatsing Stabilisatie Gebruik Controle en onderhoud Lichte individuele rolbordessen Uitkragende werkbordessen Toegangs- en positioneringstechnieken met lijnen Risicobeoordeling en keuze Gebruik van lijnen Keuze, controle, onderhoud en opslag van toegangsmiddelen met lijnen
8 Niet-bindende praktijkgids voor de tenuitvoerlegging van Richtlijn 2001/45/EG 4.7 Andere arbeidsmiddelen voor het werken op hoogte Algemene opmerkingen Mobiele hefbordessen Toestellen om masten te beklimmen Hangende bordessen (gondels) Hangende gondels EXTRA BESCHERMINGSMIDDELEN TEGEN VALPARTIJEN Leuningen en barrières Bescherming bij werkzaamheden op hellende oppervlakken Veiligheidsnetten Persoonlijke beschermingsmiddelen Arbeidsmiddelen voor werk op breekbare oppervlakken BIJLAGEN I Europese wetgeving II Europese Normen III Bibliografie IV Nationale voorschriften van de Europese lidstaten voor de omzetting van Richtlijn 2001/45/EG (tot 28 september 2006) V Bij de voorbereiding van deze handleiding betrokken deskundigen
9 1 INLEIDING Het is voor de veiligheid en de gezondheid van essentieel belang werknemers 5 tegen de risico's bij het gebruik van arbeidsmiddelen te beschermen. Bij het ontwerp en de productie van alle arbeidsmiddelen wordt weliswaar rekening gehouden met fundamentele gezondheids- en veiligheidsvoorschriften, maar bij het gebruik kunnen zich risico's voordoen die de werkgever op voorhand moet evalueren en waarmee hij rekening moet houden afhankelijk van het soort werk, de specifieke omstandigheden van het bouwterrein en de kennis van de werknemers. Zo kan worden voorkomen dat het leven en de gezondheid van de werknemers in gevaar worden gebracht door een verkeerd gebruik van het arbeidsmiddel of door externe omstandigheden die afbreuk doen aan het niveau van veiligheid dat bij het ontwerp, de productie en de verkoop inherent aan het arbeidsmiddel is. Opgemerkt zij dat de naleving van de fundamentele voorschriften inzake arbeidsmiddelen en van de minimumvoorschriften van Richtlijn 2001/45/EG 6 niet noodzakelijk betekent dat aan de geldende nationale wetgeving is voldaan. Richtlijn 2001/45/EG is namelijk goedgekeurd overeenkomstig artikel 137 van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap. Dit artikel belet niet dat een lidstaat maatregelen met een hogere graad van bescherming handhaaft of invoert die met het Verdrag verenigbaar zijn. Deze niet-bindende handleiding is niet alleen bestemd voor alle werkgevers die geregeld arbeidsmiddelen voor tijdelijk werk op hoogte gebruiken en met name werk (bijvoorbeeld in de bouwsector) waar het gevaar voor valpartijen groot is maar ook voor werkgevers in andere sectoren die occasioneel tijdelijke werkzaamheden op hoogte moeten uitvoeren en specifiek daarvoor bestemde arbeidsmiddelen moeten gebruiken. Dankzij deze gids kunnen werkgevers en zelfstandigen de risico's van werkzaamheden op hoogte evalueren en de meest geschikte arbeidsmiddelen kiezen, zodat de werkzaamheden kunnen worden uitgevoerd zonder de veiligheid of de gezondheid van de werknemers in gevaar te brengen. De verbetering van veilige, gezonde en hygiënische arbeidsomstandigheden mag niet aan puur economische overwegingen ondergeschikt worden gemaakt. Het is in dit verband van essentieel belang de minimumvoorschriften van Richtlijn 2001/45/EG na te leven. Deze voorschriften beogen de veiligheid en de gezondheid beter te beschermen bij het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op hoogte. Alle werkgevers die dit soort werkzaamheden willen uitvoeren, moeten arbeidsmiddelen kiezen die voldoende bescherming bieden tegen valpartijen van een hoogte. Valpartijen zijn goed voor een groot percentage van alle arbeidsongevallen (en vooral dodelijke ongevallen) waarbij werknemers op hoogte betrokken zijn. In het algemeen bieden collectieve veiligheidsmaatregelen ter preventie van valpartijen een betere bescherming dan individuele veiligheidsmaatregelen. Arbeidsmiddelen moeten vooral zo worden gekozen en gebruikt dat risico's volledig worden vermeden: gevaarlijk materiaal moet door veilig of veiliger materiaal worden vervangen en het werk moet aan de werknemer worden aangepast en niet omgekeerd. Inleiding 5 Het begrip "werknemers"verwijst in deze gids naar werknemers in loondienst en zelfstandigen (zie Aanbeveling 2003/134/EG van de Raad van 18 februari 2003 betreffende de verbetering van de bescherming van de gezondheid en de veiligheid op het werk van zelfstandigen (PB L 53 van ) en Richtlijn 92/57/EEG van de Raad van 24 juni 1992 betreffende de minimumvoorschriften inzake veiligheid en gezondheid voor tijdelijke en mobiele bouwplaatsen (PB L 245 van )). 6 Richtlijn 2001/45/EG van het Europees Parlement en de Raad van 27 juni 2001 tot wijziging van Richtlijn 89/655/EEG van de Raad betreffende minimumvoorschriften inzake veiligheid en gezondheid bij het gebruik door werknemers van arbeidsmiddelen op de arbeidsplaats, PB L 195 van , blz
10
11 2 EEN GIDS VAN GOEDE PRAKTIJKEN DOELSTELLINGEN VAN DE GIDS Aangezien werkzaamheden op hoogte tot valpartijen kunnen leiden, geeft deze gids talrijke voorbeelden van niet-bindende goede praktijken in het kader van de praktische toepassing van Richtlijn 2001/45/EG 7 van het Europees Parlement en de Raad (tot wijziging van Richtlijn 89/655/EEG van de Raad) betreffende minimumvoorschriften inzake veiligheid en gezondheid bij het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op hoogte (waaronder steigers, ladders en lijnen, d.w.z. de voor deze werkzaamheden meest gebruikte arbeidsmiddelen), Kaderrichtlijn 89/391/EEG 8 en de Richtlijnen 89/655/EEG 9, 95/63/EG 10, 89/656/EEG 11, 92/57/EEG 12 en 92/58/EEG 13. De gids wil vooral de werkgevers en met name kleine en middelgrote ondernemingen helpen geschikte arbeidsmiddelen te kiezen en te gebruiken naar gelang van de risicobeoordeling, de aard en de duur van de werken en de ergonomische voorschriften. De gids bevat vele voorbeelden van goede praktijken uit gidsen die in de lidstaten van de Europese Unie in omloop zijn. Andere goede praktijken zijn speciaal voor deze gids opgesteld. De gids bevat ook een lijst van relevante Europese richtlijnen, Europese normen (EN) en nationale gidsen. OPGELET De suggesties en aanbevelingen in deze gids zijn het resultaat van de ervaringen die deskundigen in de lidstaten van de Europese Unie hebben opgedaan. Meer dan waarschijnlijk vindt u er een antwoord op uw vragen. Elk bouwterrein en elke opdracht zijn echter uniek. Ondanks deze suggesties en aanbevelingen is het daarom toch belangrijk dat u een grondige risicobeoordeling uitvoert voordat u een methode kiest. U moet zich ook informeren over de wetten, voorschriften en normen in de lidstaat waar u werkt, en u eraan houden. 2 Een gids van goede praktijken 7 Richtlijn 2001/45/EG van het Europees Parlement en de Raad van 27 juni 2001 tot wijziging van Richtlijn 89/655/EEG van de Raad betreffende minimumvoorschriften inzake veiligheid en gezondheid bij het gebruik door werknemers van arbeidsmiddelen op de arbeidsplaats, PB L 195 van , blz Richtlijn 89/391/EEG van de Raad van 12 juni 1989 betreffende de tenuitvoerlegging van maatregelen ter bevordering van de verbetering van de veiligheid en de gezondheid van de werknemers op het werk, PB L 183 van , blz Richtlijn 89/655/EEG van de Raad van 30 november 1989 betreffende de minimumvoorschriften inzake veiligheid en gezondheid voor het gebruik op het werk van persoonlijke beschermingsmiddelen door de werknemers; PB L 393 van , blz Richtlijn 95/63/EG van de Raad van 5 december 1995 tot wijziging van Richtlijn 89/655/EEG betreffende minimumvoorschriften inzake veiligheid en gezondheid bij het gebruik door werknemers van arbeidsmiddelen, PB L 335 van , blz Richtlijn 89/656/EEG van de Raad van 30 november 1989 betreffende de minimumvoorschriften inzake veiligheid en gezondheid voor het gebruik op het werk van persoonlijke beschermingsmiddelen door de werknemers; PB L 393 van , blz Richtlijn 92/57/EEG van de Raad van 24 juni 1992 betreffende de minimumvoorschriften inzake veiligheid en gezondheid voor tijdelijke en mobiele bouwplaatsen; PB L 245 van , blz Richtlijn 92/58/EEG van de Raad van 24 juni 1992 betreffende de minimumvoorschriften voor de veiligheids- en/of gezondheidssignalering op het werk; PB L 245 van , blz
12
13 3 PREVENTIE 3.1 ALGEMENE PREVENTIEBEGINSELEN VOOR TIJDELIJK WERK OP HOOGTE VERMIJD RISICO'S BEGINSEL Er bestaat een rechtstreeks verband tussen het hoogteverschil op de werkplek en het valrisico (potentiële energie). Bij tijdelijk werk op hoogte is de werknemer in het algemeen aan dit risico blootgesteld: bij de toegang tot de werkplek (met of zonder gereedschap of materiaal); bij de uitvoering van het werk. U moet zich daarom als werkgever en dus als verantwoordelijke voor de gezondheid en veiligheid van de werknemers de volgende vragen stellen: Kan het werk op de grond worden uitgevoerd? (Bijvoorbeeld: een kroonluchter laten zakken om de verlichting in een concertzaal te herstellen). - Kan er een werkbordes in de buurt van de werkplek worden geïnstalleerd om het hoogteverschil tot een minimum te reduceren? (Bijvoorbeeld: vijzels om het werkbordes tot de hoogte van de werkplek op te hijsen op een laad- en losplaats van vrachtwagens). Vóór u tijdelijke werken op hoogte uitvoert moet u zich de volgende vragen stellen: Is het mogelijk het werk niet op hoogte uit te voeren? Kan ik het risico van valpartijen vermijden? Als het antwoord op deze vragen negatief is, moet u de onvermijdelijke risico's evalueren en de nodige maatregelen nemen om de veiligheid en de gezondheid van de werknemers op het werk te beschermen. PRAKTISCHE VOORBEELDEN Voor een schilder die een zeer hoge industriële machine moet schoonmaken en schilderen: Kunnen sommige onderdelen van de machine niet worden gedemonteerd en op de grond behandeld? Voor een dakwerker die een houten gebinte moet bouwen: Kan een deel van het gebinte niet op de grond in elkaar worden gezet? 3 Preventie 11
14 Niet-bindende praktijkgids voor de tenuitvoerlegging van Richtlijn 2001/45/EG EVALUEER DE RISICO'S BEGINSEL Als een hoogteverschil onvermijdelijk is, moeten de volgende factoren nauwkeurig worden geanalyseerd: de aard van de werkplek (plaats, machines, uitrusting, materiaal, omgeving, enz.). de bron van het gevaar (werkhoogte, nabijheid van een afgrond, andere werken in de buurt, enz.). de aard van de werkzaamheden (opdracht, duur, frequentie, positie, enz.). de werknemer (bekwaamheid, ervaring, leeftijd, fysieke geschiktheid, hoogtevrees, enz.). de kroonluchter in een theaterzaal onderhouden een schip bouwen een vliegtuig onderhouden of monteren via een buitentrap op een dak klimmen. De werknemer Voorbeelden: een tijdelijke werknemer van 22 jaar iemand in zijn eerste baan een berggids iemand met specifieke lichamelijke problemen (hootevrees, enz.). PRAKTISCHE VOORBEELDEN De werkplek Voorbeelden: horizontaal dak van een werkplaats voor het onderhoud van landbouwmachines m 2 - beschilderd betonoppervlak gebouw bomen elektriciteitspaal voorgevel van een gebouw brug theater scheepswerf montagewerkplaats BESTRIJD DE RISICO'S AAN DE BRON BEGINSEL: Als het onvermijdelijk is op hoogte te werken, moet de potentiële valhoogte met alle mogelijke middelen worden verkleind (zie artikel 6 van Kaderrichtlijn 89/391/EEG). 12 De bron van het gevaar Voorbeelden: hoogteverschil hoogte De aard van de werkzaamheden Voorbeelden: pijlers bekisten, muren bouwen, balken installeren bladeren van een dak verwijderen met behulp van een luchtblazer een elektriciteitsleiding herstellen de vensters van een flatgebouw schoonmaken de metalen constructie van een brug herstellen EXEMPLES PRATIQUES PRAKTISCHE VOORBEELDEN U moet een metalen gebinte op dertig meter hoogte overschilderen: Bestaat er gevaar voor valpartijen? Is het mogelijk valpartijen te voorkomen? Zo nee, is het mogelijk zo dicht mogelijk bij de werkplek installaties ter preventie van valpartijen te plaatsen (leuningen of barrières)?
15 U moet gebruikmaken van beschermingsmiddelen tegen valpartijen (bijvoorbeeld een veiligheidsharnas of toegangs- en positioneringstechnieken met lijnen) bij het schoonmaken van glazen atria en daken: Kunt u het werk zo organiseren dat de valhoogte altijd minimaal is? (Gebruik van spanners, keuze van ankerpunten, enz.) PAS HET WERK AAN DE WERKNEMER AAN BEGINSEL "De werkgever moet het werk aan de mens aanpassen, met name voor wat betreft de inrichting van de arbeidsplaats en de keuze van werkuitrusting en werk- en productiemethoden, met name om monotone arbeid en tempogebonden arbeid draaglijker te maken en de gevolgen daarvan voor de gezondheid te beperken". Artikel 6, lid 2, onder d), van Richtlijn 89/391/EEG (de zogenaamde kaderrichtlijn) betreffende de tenuitvoerlegging van maatregelen ter bevordering van de verbetering van de veiligheid en de gezondheid van de werknemers op het werk. Bij het werk moeten de werknemers vanaf een gondel elektrische of pneumatische toestellen gebruiken: Is het mogelijk de buizen en de voedingskabels zo te leiden dat de werknemer niet gehinderd wordt door de verplaatsing of het volume ervan en er geen gevaar dreigt bij verplaatsingen van de gondel? Houd ook rekening met de risico's van het gebruik van elektriciteit en perslucht. 3 Preventie PRAKTISCHE VOORBEELDEN Bij het werk moeten de werknemers zich vaak op en neer via een steiger verplaatsen: Is het mogelijk binnen- of buitenladders of trappen te installeren (of eventueel een personenlift) om zware lichamelijke inspanningen en de negatieve effecten ervan voor de gezondheid en de veiligheid te vermijden? OPGELET! Bij werkzaamheden in de buurt van of in elektrische installaties (leidingen, onderstations, enz.) moet rekening worden gehouden met de extra risico's van elektriciteit. Nadere informatie over deze gevaren vindt u in deel 3.5: Aanbevelingen voor werkzaamheden op hoogte in of in de buurt van elektrische installaties HOUD REKENING MET TECHNISCHE ONTWIKKELINGEN BEGINSEL Dankzij permanent onderzoek worden regelmatig nieuwe arbeidsmiddelen en gereedschappen ontwikkeld om werken op hoogte veiliger te maken. Volg deze ontwikkelingen. Met geavanceerd materiaal kan heel vaak ook efficiënter werk worden verricht. 13
16 Meestal bevestigt de risicobeoordeling dit en zijn er minder gevaarlijke en efficiëntere middelen zijn om werken op hoogte uit te voeren. Niet-bindende praktijkgids voor de tenuitvoerlegging van Richtlijn 2001/45/EG PRAKTISCHE VOORBEELDEN Bij het schilderen van kantoren: Is het mogelijk een individuele podiumtrap (1) te gebruiken in plaats van een trapladder (2)? Bij het vervangen van lampen in een gymnastiekzaal of een andere ruimte met hoge en moeilijk bereikbare plafonds: Is het mogelijk een torensteiger te gebruiken in plaats van een schuifladder? PRAKTISCH VOORBEELD Bij het ophangen van feestverlichting in de straat: Is het niet mogelijk een mobiel hefbordes in plaats van een ladder te gebruiken als het werk op voorhand goed wordt georganiseerd (tijdelijk afsluiten van de straat, gebruik van feestversiering in snoervorm, verplaatsingen bepaald door de afstand tot de elektriciteitsleidingen, enz.)? KIES VOOR HET MINST GEVAARLIJKE ARBEIDSMIDDEL ZORG VOOR EEN COHERENT RISICOPREVENTIEBELEID BEGINSEL Over het algemeen is het mogelijk ladders of lijnen te vervangen door veiligere arbeidsmiddelen (steigers, bordessen, enz.) om de werknemers maximaal tegen valpartijen te beschermen. BEGINSEL "De werkgever moet de preventie plannen met het oog op een samenhangend geheel dat de volgende aspecten in de preventie integreert: techniek, organisatie van het werk, arbeidsomstandigheden, sociale betrekkingen en invloed van de omgevingsfactoren op het werk." Artikel 6, lid 2, onder g), van Richtlijn 89/391/EEG betreffende de tenuitvoerlegging van maatregelen ter bevordering van de verbetering van de veiligheid en de gezondheid van de werknemers op het werk (de kaderrichtlijn). 14
17 PRAKTISCH VOORBEELD Nemen we als voorbeeld het onderhoud van een stofafzuigingsinstallatie dichtbij en boven een zone waar continu houten onderdelen voor keukens worden geproduceerd. mag niet uit het oog worden verloren dat collectieve beschermingsmiddelen efficiënter zijn (leuningen, bordessen, netten, enz.). Op basis van de algemene preventiebeginselen [artikel 6, lid 2, onder h), van Kaderrichtlijn 89/391/EEG] "moet de werkgever voorrang geven aan maatregelen inzake collectieve bescherming boven maatregelen inzake individuele bescherming". Het is daarom beter individuele arbeidsmiddelen (ladders) te vervangen door collectieve arbeidsmiddelen (steigers, bordessen, enz.) om de werknemers maximaal tegen valpartijen te beschermen. De risicobeoordeling zal dit meestal bevestigen. De onderhoudsdienst moet het werk zo plannen dat andere activiteiten in de buurt geen hinder ondervinden. Kies daarom: een geschikte dag (aanwezige personen tijdens de lopende productie, enz.); een geschikt tijdstip (productieritme, hoeveelheid licht, moeilijkheidsgraad van de taken, enz.); een geschikte methode (in beslag genomen ruimte, noodzakelijke verplaatsingen, vereist transport, enz.); geschikt materiaal (noodzakelijke energie, gegenereerd lawaai, enz.); geschikte personen (erkende competenties, interpersonele relaties). De juiste keuze moet eenvoudigweg voortvloeien uit de toepassing van de principes van de risicopreventie. PRAKTISCH VOORBEELD Twee glazenwassers kunnen beter een mobiel hefbordes of een gondel dan individuele persoonlijke beschermingsmiddelen gebruiken. 3 Preventie GEEF DE WERKNEMERS GOEDE INSTRUCTIES BEGINSEL GEEF DE VOORKEUR AAN COLLECTIEVE BESCHER- MINGSMAATREGELEN BEGINSEL Het lijkt vaak eenvoudiger alle werknemers zich individueel te laten beschermen (veiligheidsharnas, enz.). Toch Goede instructies zijn van essentieel belang voor een doeltreffende risicopreventie. Alle werknemers moeten goed geïnformeerd worden (instructies, voorzorgsmaatregelen, verboden). 15
18 Niet-bindende praktijkgids voor de tenuitvoerlegging van Richtlijn 2001/45/EG PRAKTISCH VOORBEELD Bij reinigingswerken aan transportbanden moet worden nagegaan of: de werknemers goede instructies hebben gekregen en weten hoe ze bij de hoge delen van de transportbanden kunnen komen. de werknemers vanaf hun werkplek kunnen zien wanneer een band wordt stilgelegd of een noodstop wordt uitgevoerd. de werknemers weten dat ze niet in de buurt van bewegende banden mogen komen. 3.2 RISICO'S EVALUEREN EEN RISICOBEOORDELING IN VIJF STAPPEN Wat is een risicobeoordeling? Krachtens artikel 6 van Kaderrichtlijn 89/391/EEG moet de werkgever "in het kader van zijn verantwoordelijkheden de nodige maatregelen nemen voor de bescherming van de veiligheid en de gezondheid van de werknemers, met inbegrip van de maatregelen ter preventie van beroepsrisico's, voor informatie en opleiding alsmede voor de organisatie en de benodigde middelen". Bij de tenuitvoerlegging van deze maatregelen neemt de werkgever onder meer de volgende algemene preventieprincipes in acht: risico's moeten worden voorkomen; risico's die niet kunnen worden voorkomen, moeten worden geëvalueerd. De risicobeoordeling bestaat uit een grondig onderzoek van de situaties waarin de werknemers op hun werkplek of tijdens het werk aan risico's zijn blootgesteld. Op grond van de beoordeling van de veiligheids- en gezondheidsrisico's kunnen preventiemaatregelen worden genomen. Het is belangrijk vast te stellen of er risico's bestaan en of er adequate voorzorgsmaatregelen zijn genomen om de risico's uit de weg te ruimen of tot een minimum te beperken. Ten slotte moet de werkgever krachtens artikel 10 van Kaderrichtlijn 89/391/EEG passende maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat "de werknemers en/of hun vertegenwoordigers in het bedrijf en/of de inrichting, overeenkomstig de nationale wetten en praktijken waarin vooral rekening kan worden gehouden met de grootte van het bedrijf en/of de inrichting alle nodige informatie krijgen betreffende de risico's voor de veiligheid en de gezondheid alsmede de beschermings- en preventiemaatregelen en -activiteiten, zowel voor het bedrijf en/of de inrichting in het algemeen als voor elk type werkplek en/of elke soort functie". FASE 1: De risico's opsporen Spoor alle risico's op die op het werk tot letsels kunnen leiden. Niet-volledige lijst van risico's en gevaarlijke situaties: uitglijden (bv. bij slecht onderhouden vloeren of trappen); brand (bv. brandbare materialen); chemicaliën (bv. batterijzuur); bewegende machinedelen (bv. mesbladen); werk op hoogte (bv. op tussenverdiepingen); wegslingerend materiaal (bv. wegslingerend plastic bij injectie in een mal); toestellen onder druk (bv. stoomketels); voertuigen (bv. vorkheftrucks); elektriciteit (bv. bedrading); stof (bv. slijpstof); rook en dampen (bv. bij het lassen); manueel laden en lossen; lawaai; verlichting; temperatuur. Win het advies in van de werknemers of hun vertegenwoordigers. Om een beeld te krijgen van de risico's kunt u zich ook baseren op de instructies van de fabrikant en op de ongevallen- en ziekteregisters. 16
19 FASE 2: Wie kan het slachtoffer worden? Het is niet nodig de personen bij naam te noemen. Identificeer groepen die hetzelfde werk doen, bijvoorbeeld: kantoorpersoneel; onderhoudspersoneel; aannemers; werknemers van andere firma's die de werkplek delen; werknemers; schoonmaakpersoneel; het grote publiek. Schenk vooral aandacht aan specifieke groepen werknemers, zoals: gehandicapten; jonge werknemers; jonge moeders en zwangere vrouwen; onervaren personeel, stagiairs; werknemers die op een afgelegen plek werken; zelfstandige werknemers; kwetsbare werknemers. werknemers die de plaatselijke taal niet begrijpen. U moet ook rekening houden met derden die geen werknemers zijn maar toch occasioneel op de werkplek aanwezig kunnen zijn (bijvoorbeeld bezoekers). FASE 3: Moet meer worden gedaan om de risico's te beheersen? Ga na of de genomen voorzorgsmaatregelen: voldoen aan de regels die de wetgever heeft vastgesteld. voldoen aan een voor het beroep erkende norm. als een goede praktijk beschouwd kunnen worden. de risico's elimineren. de risico's maximaal reduceren. Hebt u gezorgd voor: voldoende informatie en een geschikte opleiding? adequate systemen of procedures? Zo ja, dan zijn de risico's voldoende onder controle, maar u moet vermelden welke voorzorgsmaatregelen u heeft genomen (u kunt daarbij verwijzen naar procedures, interne bedrijfsvoorschriften, enz.). Als de risico's onvoldoende onder controle zijn, moet u vermelden wat u nog extra moet doen (lijst van actiepunten). Om de risico's te beheersen moet u de onderstaande beginselen toepassen (zo mogelijk in deze volgorde): kies een minder gevaarlijke optie; verhinder de toegang tot de risicobron; organiseer het werk zo dat de blootstelling aan risico's kleiner wordt; geef de voorkeur aan collectieve beschermingsmiddelen; deel persoonlijke beschermingsmiddelen uit. 3 Preventie FASE 4: De resultaten van de risicobeoordeling op papier zetten Er moet een adequate risicobeoordeling worden uitgevoerd. U moet kunnen aantonen dat: een correcte controle is uitgevoerd; u heeft nagegaan wie gevaar loopt; u alle risico's heeft beoordeeld, rekening houdend met het potentiële aantal betrokkenen; de genomen voorzorgsmaatregelen volstaan en het resterende risico miniem is. U moet ook de werknemers van de resultaten op de hoogte brengen. 17
20 Niet-bindende praktijkgids voor de tenuitvoerlegging van Richtlijn 2001/45/EG FASE 5: Balans en resultaat Stel een datum vast om de balans op te maken. Wanneer u de balans opmaakt, controleer dan of de genomen voorzorgsmaatregelen nog steeds afdoende bescherming tegen de risico's bieden. Zo nee, geef aan welke maatregelen genomen moeten worden. Noteer de resultaten. Vul de risicobeoordeling zo nodig aan. Door veranderingen op de werkplek aan te brengen, zoals nieuwe: machines; stoffen; procedures; werknemers of zelfstandigen; kunnen aanzienlijke nieuwe risico's ontstaan. Spoor deze risico's op en volg de vijf bovenstaande fasen. 3.3 ARBEIDSMIDDELEN KIEZEN: VOORBEELDEN ALGEMENE BEPALINGEN (RICHTLIJN 2001/45/EG) Steigers, ladders en lijnen die vallen onder de bepalingen inzake het gebruik van arbeidsmiddelen (zie de bijlage bij Richtlijn 2001/45/EG) zijn de arbeidsmiddelen die gewoonlijk gebruikt worden om werkzaamheden op hoogte uit te voeren. De veiligheid en gezondheid van de werknemers die dit soort werkzaamheden verrichten, hangen daarom in hoge mate af van een correct gebruik van deze arbeidsmiddelen. Derhalve dient te worden vastgelegd op welke wijze deze arbeidsmiddelen door de werknemers zo veilig mogelijk kunnen worden gebruikt. Een gerichte en adequate opleiding van de werknemers is dientengevolge noodzakelijk. Indien tijdelijke werkzaamheden op hoogte niet veilig en onder passende ergonomische omstandigheden op een daartoe geschikte werkvloer kunnen worden uitgevoerd, worden de meest geschikte arbeidsmiddelen gekozen om veilige arbeidsomstandigheden te waarborgen en te handhaven. Collectieve veiligheidsmaatregelen moeten voorrang krijgen boven persoonlijke veiligheidsmaatregelen. De afmetingen van de arbeidsmiddelen moeten afgestemd zijn op de aard van de te verrichten werkzaamheden en de voorzienbare belastingen en zodanig zijn dat zonder gevaar doorgang mogelijk is. De meest geschikte toegangsmiddelen voor tijdelijke werkplekken op hoogte worden gekozen afhankelijk van het verkeer, de te overbruggen hoogte en de gebruiksduur. Het gekozen toegangsmiddel moet de mogelijkheid van ontruiming bij dreigend gevaar bieden. Het overstappen van een toegangsmiddel op bordessen, vloeren of loopbruggen en omgekeerd mag geen extra valrisico's opleveren. Het gebruik van een ladder als werkplek op hoogte moet worden beperkt tot omstandigheden waarin het gebruik van andere, veiliger arbeidsmiddelen niet gerechtvaardigd is in verband met het geringe risico, en vanwege hetzij de korte gebruiksduur, hetzij de bestaande kenmerken van de locaties die de werkgever niet kan veranderen. Toegangs- en positioneringstechnieken met lijnen mogen alleen worden gebruikt onder omstandigheden waarin uit de risicobeoordeling blijkt dat het werk veilig kan worden uitgevoerd en waarin het gebruik van andere, veiliger arbeidsmiddelen niet gerechtvaardigd is. Rekening houdend met de risicobeoordeling, en met name in verband met de duur van de werkzaamheden en met ergonomische vereisten, moet worden voorzien in een zitje met geschikte toebehoren. Afhankelijk van het op basis van bovenstaande overwegingen gekozen arbeidsmiddel worden ter minimalisering van de aan dit arbeidsmiddel verbonden risico's voor de werknemers, de nodige maatregelen vastgesteld. Zo nodig moeten valbeveiligingen worden aangebracht. Deze valbeveiligingen moeten van een zodanige configuratie en sterkte zijn dat vallen van hoogte wordt voorkomen of dat een eventuele val wordt gebroken, zodanig dat letsel bij de werknemers zoveel mogelijk wordt voorkomen. De collectieve valbeveiligingen mogen alleen onderbroken worden waar zich een toegang tot een ladder of trap bevindt. Wanneer de uitvoering van specifieke werkzaamheden vereist dat een collectieve valbeveiliging tijdelijk wordt verwijderd, moet worden gezorgd voor doeltreffende ver- 18
EUROPESE UNIE HET EUROPEES PARLEMENT
EUROPESE UNIE HET EUROPEES PARLEMENT DE RAAD Luxemburg, 27 juni 2001 (OR. en) 1998/0327 (COD) LEX 286 PE-CONS 3634/01 SOC 247 CODEC 615 RICHTLIJN 2001/45/EG VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD TOT WIJZIGING
Nadere informatieWetgeving valbeveiligingsmiddelen
Wetgeving valbeveiligingsmiddelen Met betrekking tot de vraag over valkeuringsmiddelen in de Vraagbaak is onderstaande wetgeving relevant: Artikel 7.4a. Keuringen 1.Een arbeidsmiddel waarvan de veiligheid
Nadere informatieCodex over het welzijn op het werk. Boek IV.- Arbeidsmiddelen. Titel 5. Arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op hoogte
Codex over het welzijn op het werk Boek IV.- Arbeidsmiddelen Titel 5. Arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op hoogte Omzetting in Belgisch recht van de Richtlijn 2009/104/EG van het Europees Parlement
Nadere informatieOnderafdeling I. Toepassingsgebied en algemene beginselen
Koninklijk besluit van 31 augustus 2005 betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op hoogte (B.S. 15.9.2005; errata: B.S. 22.8.2006) Onderafdeling I. Toepassingsgebied en
Nadere informatieKoninklijk besluit van 4 mei 1999 betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor het hijsen of heffen van lasten (B.S. 4.6.1999)
Koninklijk besluit van 4 mei 1999 betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor het hijsen of heffen van lasten (B.S. 4.6.1999) Gewijzigd bij: (1) koninklijk besluit van 28 augustus 2002 tot aanwijzing
Nadere informatieWerken op hoogte. arbeidshygiënische strategie & Gebruik PBM. Bij het plaatsen van zonnepanelen
Werken op hoogte arbeidshygiënische strategie & Gebruik PBM Bij het plaatsen van zonnepanelen Drs. C.A.A.E. (Carin)Benders, Landelijk projectleider R.T. (Ron)Maters RVK, veiligheidskundig specialist 1
Nadere informatieUW DAK, UW EN ONZE VEILIGHEID! LIMBURG DAKWERKERS
UW DAK, UW EN ONZE VEILIGHEID! LIMBURG Veiligheidscoördinatie Vanaf het ogenblik dat er bij de uitvoering van werken op een bouwplaats twee of meer aannemers tegelijkertijd of achtereenvolgens activiteiten
Nadere informatieTask Safety Requirements Working at Height Scaffolding NL. Approved by: HSSE Manager
Page 1 of 5 A. INLEIDING STEIGERS Voor werken op hoogte wordt vaak beroep gedaan op steigers (ook nog stellingen) omdat deze een hogere graad van veiligheid bieden dan sommige andere arbeidsmiddelen en
Nadere informatieWerken op hoogte. arbeidshygiënische strategie & Gebruik PBM
Werken op hoogte arbeidshygiënische strategie & Gebruik PBM Drs. C.A.A.E. (Carin)Benders, Landelijk projectleider R.T. (Ron)Maters RVK, veiligheidskundig specialist 1 Man zakt door dak tijdens asbestwerkzaamheden
Nadere informatieArbeidsomstandighedenbesluit Relevante artikelen
Arbeidsomstandighedenbesluit Relevante artikelen Artikel 3.16. Voorkomen valgevaar 1. Bij het verrichten van arbeid waarbij valgevaar bestaat is zo mogelijk een veilige steiger, stelling, bordes of werkvloer
Nadere informatieRAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 16 september 1999 (22.09) (OR. en) 10969/99 Interinstitutioneel dossier: 98/0327 (SYN) LIMITE SOC 301 CODEC 492
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 16 september 1999 (22.09) (OR. en) 10969/99 Interinstitutioneel dossier: 98/0327 (SYN) LIMITE SOC 301 CODEC 492 RESULTAAT BESPREKINGEN van : de Groep sociale vraagstukken
Nadere informatie1990L0269 NL
1990L0269 NL 27.06.2007 001.001 1 Dit document vormt slechts een documentatiehulpmiddel en verschijnt buiten de verantwoordelijkheid van de instellingen B RICHTLIJN VAN DE RAAD van 29 mei 1990 betreffende
Nadere informatie(1999/C 55/06) Gelet op het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, en met name op artikel 118 A,
bron : Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen PB C 55 van 25/02/99 GEMEENSCHAPPELIJK STANDPUNT (EG) Nr. 13/1999 door de Raad vastgesteld op 22 december 1998 met het oog op de aanneming van Richtlijn
Nadere informatieFEDERALE OVERHEIDSDIENST WERKGELEGENHEID, ARBEID EN SOCIAAL OVERLEG
FEDERALE OVERHEIDSDIENST WERKGELEGENHEID, ARBEID EN SOCIAAL OVERLEG KONINKLIJK BESLUIT VAN 31 AUGUSTUS 2005 BETREFFENDE HET GEBRUIK VAN ARBEIDSMIDDELEN VOOR TIJDELIJKE WERKZAAMHEDEN OP HOOGTE. (B.S. 15.09.2005
Nadere informatieSamenvatting wetgeving omtrent Machines en Arbeidsmiddelen
Samenvatting wetgeving omtrent Machines en Arbeidsmiddelen De wetgeving met betrekking tot machines en arbeidsmiddelen is niet eenvoudig. Er zijn diverse richtlijnen en wetten binnen de Europese Unie en
Nadere informatieHet kader van het Welzijn op het Werk Toelichting bij de wet van 4 augustus 1996
Het kader van het Welzijn op het Werk Toelichting bij de wet van 4 augustus 1996 Welzijnsdag 12 november 2012 1 Inhoudsopgave Korte schets wetgeving De risicoanalyse Preventiemaatregelen Rolverdeling in
Nadere informatieVEILIG WERKEN OP HOOGTE
VEILIG WERKEN OP HOOGTE LEO VAN DAM VOORZITTER PROFION Utrecht 8 februari 2007 Aanleiding Wijziging van het Arbeidsomstandigheden besluit: Voorschriften inzake veiligheid en gezondheid bij gebruik door
Nadere informatie!"# $% % & $ $&& $ + ( & 7( 78 (9 : $ $'*( % & $ $ $ ( $ & $ = '*+ & ( % : && & & = ')*5$ (9 : & & & &= '*5 % $$ $ $& $&& $ && ( &$ & $ =
!"# $% % & $ $&& $ $'$ &#((!")"* '+ &*,-./01234-45115+145./0.46( + ( & )(( 7( 78 (9 : $ $'*( 078'*( 4 78 ;( + & + ')*( / < '*1&)(( + $ % & $ $ $ ( $ & $ = '*+ & ( % : && & & = ')*5$ (9 : & & & &= '*5 %
Nadere informatieCodex over het welzijn op het werk. Boek IX.- Collectieve bescherming en individuele uitrusting. Titel 1. Collectieve beschermingsmiddelen
Codex over het welzijn op het werk Boek IX.- Collectieve bescherming en individuele uitrusting Titel 1. Collectieve beschermingsmiddelen Hoofdstuk I.- Algemene bepalingen betreffende de collectieve beschermingsmiddelen
Nadere informatieVeiligheidsinstructiekaart Rolsteiger ARAB - artikel 54 quater 4. en het KB Arbeidsmiddelen (Codex Titel VI Hoofdstuk I artikel 7)
Veiligheidsinstructiekaart Rolsteiger ARAB - artikel 54 quater 4. en het KB Arbeidsmiddelen (Codex Titel VI Hoofdstuk I artikel 7) Onderwerp Algemene veiligheidsvoorschriften. Het gebruik van de rolsteiger
Nadere informatieVolledig volgens het KB 31-08-2005 betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op hoogte.
Werken op hoogte Volledig volgens het KB 31-08-2005 betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op hoogte. Risicionalyse uit te voeren Ladders: nieuwe ladders volgens NBN
Nadere informatiePijn aan mijn lijf! Praktische tools ter voorkoming van overbelastingsletsels in de bouwsector
Pijn aan mijn lijf! Praktische tools ter voorkoming van overbelastingsletsels in de bouwsector Wettelijk kader Musculoskeletale Aandoeningen Yves De Groeve FOD WASO RD TWW Oost-Vlaanderen Kennisdirectie
Nadere informatieCodex over het welzijn op het werk. Boek I.- Algemene beginselen. Titel 2. Algemene beginselen betreffende het welzijnsbeleid
Codex over het welzijn op het werk Boek I.- Algemene beginselen Titel 2. Algemene beginselen betreffende het welzijnsbeleid Omzetting in Belgisch recht van de Europese richtlijn 89/391/EEG van de Raad
Nadere informatie(Besluiten waarvan de publikatie niet voorwaarde is voor de toepassing) RAAD RICHTLIJN VAN DE RAAD. van 12 juni 1989
29. 6. 89 Publikatieblad van de Europese Gemeenschappen Nr. L 183 / 1 II (Besluiten waarvan de publikatie niet voorwaarde is voor de toepassing) RAAD RICHTLIJN VAN DE RAAD van 12 juni 1989 betreffende
Nadere informatie5 PB nr. C 28 van , blz. 1.
Richtlijn 89/391/EEG van de Raad van 12 juni 1989 betreffende de tenuitvoerlegging van maatregelen ter bevordering van de verbetering van de veiligheid en de gezondheid van de werknemers op het werk Publicatieblad
Nadere informatieKoninklijk besluit van 26 maart 2003 betreffende het welzijn van de werknemers die door explosieve atmosferen gevaar kunnen lopen (B.S. 05.05.
Koninklijk besluit van 26 maart 2003 betreffende het welzijn van de werknemers die door explosieve atmosferen gevaar kunnen lopen (B.S. 05.05.2003) Artikel 1.- 1. Dit besluit en zijn bijlagen zijn de omzetting
Nadere informatieWerken op hoogte PREVENTIEMAATREGELEN
is een van de belangrijkste oorzaken van arbeidsongevallen. In deze fiche vind je de een aantal algemene preventiemaatregelen en een veiligheidsmaatregelen verbonden aan specifieke arbeidsmiddelen voor
Nadere informatieCodex over het welzijn op het werk. Boek III.- Arbeidsplaatsen. Titel 4. Ruimten met risico s voor een explosieve atmosfeer
Codex over het welzijn op het werk Boek III.- Arbeidsplaatsen Titel 4. Ruimten met risico s voor een explosieve atmosfeer Omzetting in Belgisch recht van de Europese richtlijn 1999/92/EG van het Europees
Nadere informatieHoofdstuk I. - Bepalingen betreffende de collectieve beschermingsmiddelen. Afdeling 1. - Toepassingsgebied en definities
Koninklijk besluit van 30 augustus 2013 tot vaststelling van algemene bepalingen betreffende de keuze, de aankoop en het gebruik van collectieve beschermingsmiddelen (B.S. 7.10.2013) Hoofdstuk I. - Bepalingen
Nadere informatieDe doelstellingen van de Arbowet zijn: het verbeteren van de veiligheid en gezondheid van medewerkers
1. Wetgeving 1.1 Arbowet In januari 2007 is de Arbowet 2007 van kracht geworden. Het begrip Arbo staat voor Arbeidsomstandigheden en heeft betrekking op Veiligheid, Gezondheid en Welzijn (VGW). De Arbowet
Nadere informatie4 MEI 1999. - Koninklijk besluit betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor het hijsen of heffen van lasten. Belgisch Staatsblad 04 juni 1999
4 MEI 1999. - Koninklijk besluit betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor het hijsen of heffen van lasten. Belgisch Staatsblad 04 juni 1999 Gewijzigd door : KB van 28/08/02 - BS van 18/09/02 ALBERT
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1a 2513 AA s-gravenhage
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1a 2513 AA s-gravenhage Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4 Telefoon
Nadere informatieInspectie-actie bouw april 2013. Veilig werken met ladders, trappen & rolsteigers 16-10-2013. Programma: > Inspectie SZW / sector bouw
Inspectie-actie bouw april 2013 Veilig werken met ladders, trappen & rolsteigers Jan Vermeiren p Programma: > Inspectie SZW / sector bouw > Wettelijke bepalingen > Bouwactie voorjaar 2013 / praktijk (foto
Nadere informatie1989L0391 NL
1989L0391 NL 11.12.2008 003.001 1 Dit document vormt slechts een documentatiehulpmiddel en verschijnt buiten de verantwoordelijkheid van de instellingen B RICHTLIJN VAN DE RAAD van 12 juni 1989 betreffende
Nadere informatieWelzijnsbeleid - Risicoanalyse
Welzijnsbeleid - Risicoanalyse Infodocument Welzijnsbeleid - Risicoanalyse 1 Wettelijke aspecten Elke werkgever moet zorgdragen voor het uitschakelen van gevaarlijke arbeidsomstandigheden. Hij dient de
Nadere informatie-1- Over welke domeinen gaat de V&G-wetgeving? -1- Voor wie geldt de V&Gwetgeving? -1- Noem de twee vormen van overleg.
-1- Noem de groepen signaleringsborden. -1- Noem de twee vormen van overleg. -1- Noem de verschillende vormen van markeringen. -1- Over welke domeinen gaat de V&G-wetgeving? -1- Voor wie geldt de V&Gwetgeving?
Nadere informatieEXPLOSIEVEILIGHEIDSDOCUMENT Beoordeling van explosiegevaren door stof van installaties en arbeidsplaatsen
Installatie: Arbeidsplaats: Beschrijving van de installatie en arbeidsplaats Verantwoordelijke: (1) Brandbare Stoffen (2) Gegevens van de meest kritische stof Ontstekingstemperatuur: Ontstekingsenergie:
Nadere informatiePlan to keep control!
Plan to keep control! ita.jandenul.com KRITIEKE OPERATIES KRITIEKE OPERATIES Kritieke operaties zijn activiteiten die een potentieel risico inhouden voor ernstige accidenten. Dit handboek voor kritieke
Nadere informatieTask Safety Requirements Working at Height Roof Work NL. Approved by: HSSE Manager
Page 1 of 5 A. INLEIDING WERKEN OP DAKEN Werken op daken is een zeer risicovolle activiteit. Vallen van daken veroorzaakt overwegend zeer zware verwondingen en zelfs de dood; meer nog dan bij andere vormen
Nadere informatieWelzijn en opleidingen
Welzijn en opleidingen De wetgeving over het welzijn op het werk verplicht werkgevers de nodige maatregelen te nemen om het welzijn van de werknemers te bevorderen tijdens de uitvoering van hun werk. Een
Nadere informatieWerken op hoogte. Ladders en steigers
Werken op hoogte Ladders en steigers 1 Wetgeving Wetvan 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk (welzijnswet) Hoofdstuk V bijzondere bepalingen bepalingen
Nadere informatieSOBANE methoden: Veiligheid (ongevallen, vallen, uitglijden ) NIVEAU 3: ANALYSE. INLEIDING Expertise
SOBANE methoden: Veiligheid (ongevallen, vallen, uitglijden ) NIVEAU 3: ANALYSE INLEIDING Expertise PREVENTION Doelstellingen Meer gerichte preventie/verbeteringsmaatregelen uitwerken, door specifieke
Nadere informatieKB van 28 maart 2014 Brandpreventie op de arbeidsplaatsen
KB van 28 maart 2014 Brandpreventie op de arbeidsplaatsen Situering Het koninklijk besluit (KB) van 28 maart 2014 betreffende de brandpreventie op de arbeidsplaatsen vervangt en verruimt artikel 52 van
Nadere informatieVEILIG WERKEN OP HOOGTE
VEILIG WERKEN OP HOOGTE RICHTLIJN VAN DE ALGEMENE SCHOORSTEENVEGERS PATROONS BOND Voor wie is de richtlijn bedoeld? Deze richtlijn geldt voor alle werkenden (werkgevers, medewerkers, zelfstandig werkenden)
Nadere informatieMINISTERIE VAN TEWERKSTELLING EN ARBEID. 3 MEI Koninklijk besluit betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen.
MINISTERIE VAN TEWERKSTELLING EN ARBEID 3 MEI 1999. - Koninklijk besluit betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen Bijlage IV Minimumvoorschriften bedoeld in artikel 53, 4, tweede lid 1. Voorafgaande
Nadere informatieAfbraakwerken Wettelijk kader. 17 maart 2016 ir. Tom Vermeersch sociaal inspecteur TWW- FOD WASO
Wettelijk kader 17 maart 2016 ir. Tom Vermeersch sociaal inspecteur TWW- FOD WASO Fg 60 50 40 30 20 bouw slopen 10 0 2010 2011 2012 2013 2014 Bron: Fonds voor Arbeidsongevallen Bouw: nace-codes 41,42,&
Nadere informatieRef. no. : Doc. no. : G-483 Werkinstructie : HSEW Blz. : 1 van 8 Status : FINAL Revisie : O Onderwerp : LADDERS EN TRAPPEN Datum : 6-12-2013
Werkinstructie : HSEW Blz. : 1 van 8 INDEX 1 SCOPE 2 DOEL 3 TOEPASSINGSGEBIED 3.1 Definitie van een ladder: 3.2 Definitie van een trapladder: 3.3 Typen ladders/trappen: 3.4 Deze richtlijn geldt niet voor:
Nadere informatieMythes over werken op hoogte opgehelderd. Test je kennis en word je bewust van de echte risico s
Mythes over werken op hoogte opgehelderd Test je kennis en word je bewust van de echte risico s Mythes over werken op hoogte opgehelderd Test je kennis en word je bewust van de echte risico s Stuart Linnitt,
Nadere informatieKB Arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op hoogte.
31 AUGUSTUS 2005. - Koninklijk besluit betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op hoogte (1) Belgisch Staatsblad van 15 september 2005 31 AUGUSTUS 2005. - Koninklijk besluit
Nadere informatieToolboxfiche U014-14/2015
Toolboxfiche U014-14/2015 Persoonlijke valbeveiliging In sommige gevallen kan het valrisico niet uitgeschakeld worden met collectieve beschermingsmiddelen en moet gekozen worden voor een systeem dat het
Nadere informatieToolbox-meeting Werken met ladders
Toolbox-meeting Werken met ladders Unica installatietechniek B.V. Schrevenweg 2 8024 HA Zwolle Tel. 038 4560456 Fax 038 4560404 Werken op hoogte Werken op hoogte is een risicovolle bezigheid. Jaarlijks
Nadere informatie(vijftiende bij zondere richtlijn in de zin van artikel 16, lid 1, van Richtlijn 89/391/EEG)
bron : Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen PB L 23 van 28/01/2000 RICHTLIJN 1999/92/EG VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 16 december 1999 betreffende minimumvoorschriften voor de verbetering
Nadere informatieZijn voorwerpen te groot of te zwaar dan zijn er hulpmiddelen om het voorwerp te verplaatsen: - steekwagen - heftruck - takels - hijskranen
Hijsen en tillen Een voorwerp dat zwaarder is als 25 kg mag je niet alleen met de hand tillen. Ook is het verstandig om grote of moeilijk te pakken voorwerpen niet alleen te tillen. Zijn voorwerpen te
Nadere informatieEUROPESE UNIE HET EUROPEES PARLEMENT
EUROPESE UNIE HET EUROPEES PARLEMENT DE RAAD Straatsburg, 20 juni 2007 (OR. en) 2006/0127 (COD) LEX 801 PE-CONS 3617/3/07 REV 3 SOC 166 CODEC 432 RICHTLIJN VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD TOT WIJZIGING
Nadere informatieIn dit document zijn de letterlijke teksten van relevante wetsartikelen opgenomen.
In dit document zijn de letterlijke teksten van relevante wetsartikelen opgenomen. Relevante wet-en regelgeving BHV1 1. Arbeidsomstandighedenwet (van kracht sinds 1 januari 2007) N.B. Achter de artikelen
Nadere informatiePersoonlijke Beschermingsmiddelen
Persoonlijke Beschermingsmiddelen Wettelijk kader België: ARAB: bundeling Uitv. Besluiten 1947 1993 Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming Europese kaderrichtlijn 89/391/EEG 12 juni 1989 Welzijnswet
Nadere informatieWijziging Beleidsregels arbeidsomstandighedenwetgeving
SZW Wijziging Beleidsregels arbeidsomstandighedenwetgeving (Richtlijn Atex) Besluit van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 3 juli 2003, Directie Arbeidsveiligheid en -gezondheid,
Nadere informatieARBEIDSOMSTANDIGHEDENWET
ARBEIDSOMSTANDIGHEDENWET Voorlichting en onderricht Artikel 8 1. De werkgever zorgt ervoor dat de werknemers doeltreffend worden ingelicht over de te verrichten werkzaamheden en de daaraan verbonden risico
Nadere informatieRisicoanalyse (RA) Overzicht. = Risico inventarisatie en evaluatie (RIE) 1. Risicoanalyse en het wettelijk kader. 2.
Risicoanalyse (RA) = Risico inventarisatie en evaluatie (RIE) 1 1 W W W. Y O U R S A F E T Y I N G O O D H A N D S. B E Overzicht 1. Risicoanalyse en het wettelijk kader 2. Gevaar en risico 3. Risicoinventarisatie
Nadere informatiePlan to keep control!
Plan to keep control! KRITIEKE OPERATIES KRITIEKE OPERATIES Kritieke operaties zijn activiteiten met een gekend risico voor serieuze accidenten. Dit handboek voor kritieke operaties is opgesteld om de
Nadere informatieArtikel 11.03 Afmeting van de werkplekken Werkplekken moeten zo groot zijn dat iedere persoon die er werkt voldoende bewegingsvrijheid heeft.
Reglement Onderzoek Schepen Rijnvaart HOOFDSTUK 11 VEILIGHEID OP DE WERKPLEK Artikel 11.01 Algemene bepalingen 1. Vaartuigen moeten zodanig zijn gebouwd, ingericht en uitgerust, dat personen daarop veilig
Nadere informatieFICHE UITRUSTING VAN DE ARBEIDSPLAATSEN
FICHE UITRUSTING VAN DE ARBEIDSPLAATSEN Afmetingen van lokalen en werkruimten : de lokalen zijn tenminste 2,5 m hoog (de delen die geen 2,5 m hoogte bereiken worden niet meegeteld voor de bepaling van
Nadere informatieWe kennen de regels en procedures en volgen die op.
Voorwoord Inhoud Oiltanking streeft ernaar alle zakelijke activiteiten op een veilige en efficiënte manier uit te voeren. Wij hebben ons tot doel gesteld alle ongevallen, letsels en beroepsziekten te voorkomen
Nadere informatie(Voor de EER relevante tekst)
L 299/10 NL UITVOERINGSVERORDENING (EU) Nr. 1090/2014 VAN DE COMMISSIE van 16 oktober 2014 tot van permethrine als bestaande werkzame stof voor gebruik in biociden voor de productsoorten 8 en 18 (Voor
Nadere informatieGlaszetter. De belangrijkste risico's voor de glaszetter zijn: Fysieke belasting Klimaat Onveiligheid
Glaszetter De glaszetter zorgt voor het beglazen van onder meer woningen, gebouwen en kassen in de nieuwbouw- en onderhoudssector. De glaszetter heeft door zijn werk kans op aandoeningen van het bewegingsapparaat,
Nadere informatieWETGEVING INZAKE GELIJKE KANSEN VOOR MANNEN EN VROUWEN
WETGEVING INZAKE GELIJKE KANSEN VOOR MANNEN EN VROUWEN IN DE EUROPESE UNIE Europese Commissie Noch de Europese Commissie, noch enige persoon die optreedt in naam van de Commissie kan verantwoordelijk worden
Nadere informatieFiche 6 (Analyse): Réglementering
Fiche 6 (Analyse): Réglementering De Belgische reglementering In België, is er momenteel een Koninklijk Besluit (december 2003) in voorbereiding teneinde de Europese Richtlijn 2002/44/CE in Belgisch recht
Nadere informatieBetonstorter / gietbouwer
Betonstorter / gietbouwer Er zijn een paar duizend betonstorters / gietbouwers in Nederland. Ze werken bij betonmortelcentrales en enkele grote bouwbedrijven. Betonstortwerk wordt ook verricht door timmerlieden,
Nadere informatieVeilig werken op hoogte : een richtlijn voor de leden van de Algemene Schoorsteenvegers Patroon Bond
Veilig werken op hoogte : een richtlijn voor de leden van de Algemene Schoorsteenvegers Patroon Bond Voor wie is de richtlijn bedoeld? De richtlijn veilig werken op hoogte geldt voor alle leden binnen
Nadere informatie27 MAART KONINKLIJK BESLUIT BETREFFENDE HET BELEID INZAKE HET WELZIJN VAN DE WERKNEMERS BIJ DE UITVOERING VAN HUN WERK
27 MAART 1998. KONINKLIJK BESLUIT BETREFFENDE HET BELEID INZAKE HET WELZIJN VAN DE WERKNEMERS BIJ DE UITVOERING VAN HUN WERK ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen,
Nadere informatieToolboxfiche /2017
Toolboxfiche 2005 02/2017 Toegang tot het dak Je verplaatsen naar een hoger gelegen vlak: niet zonder risico 1 Risico s Vallen is het belangrijkste risico bij de toegang tot een dak, zeker als je daarvoor
Nadere informatie(Voor de EER relevante tekst)
L 185/6 UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2015/1136 VAN DE COMMISSIE van 13 juli 2015 tot wijziging van Uitvoeringsverordening (EU) nr. 402/2013 betreffende de gemeenschappelijke veiligheidsmethode voor risico-evaluatie
Nadere informatieVeilig en gezond werken in het MKB
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Veilig en gezond werken in het MKB Informatie over de risico-inventarisatie en -evaluatie in het midden- en kleinbedrijf Veilig en gezond werken in het MKB
Nadere informatieEXPLOSIEVEILIGHEIDSDOCUMENT Beoordeling van explosiegevaren door gas en damp van binnen arbeidsplaatsen
Explosiegevaarlijke ruimte: Arbeidsplaats: Beschrijving van gas en/of damp Veiligheidsinformatieblad aanwezig (1) Vlampunt Vlampunt beneden 21 C Vlampunt boven 21 C Beschrijving van de installatie (2)
Nadere informatieCOMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT
NL NL NL COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN Brussel, 4.5.2005 COM(2005) 189 definitief 1992/0449 (COD) MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT overeenkomstig artikel 251, lid 2, tweede
Nadere informatieStaatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden
Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2004 279 Besluit van 8 juni 2004 tot wijziging van het Arbeidsomstandighedenbesluit (voorschriften inzake veiligheid en gezondheid bij het gebruik
Nadere informatieGEBRUIKERSHANDLEIDING KS
GEBRUIKERSHANDLEIDING KS150.2450 Geachte klant, U hebt een product van KS Tools via Beneparts BVBA gekocht. Bedankt voor uw aankoop en vertrouwen. In deze gids vindt u al het nodige terug voor een veilig
Nadere informatieRICHTLIJN VAN DE RAAD
1990L0270 NL 27.06.2007 001.001 1 Dit document vormt slechts een documentatiehulpmiddel en verschijnt buiten de verantwoordelijkheid van de instellingen B RICHTLIJN VAN DE RAAD van 29 mei 1990 betreffende
Nadere informatieInhoud. Inleiding. Wetgeving. Algemene Preventie. Situaties eigen aan IMEC. Ladders. Stellingen. Docent: Tony Devolder IMEC restricted
Werken op hoogte Inhoud Inleiding Wetgeving Algemene Preventie Situaties eigen aan IMEC Ladders Stellingen IMEC restricted 2009 2 Inleiding Ongevallen ten gevolge van het werken op hoogte: - teveel aan
Nadere informatie4 dood 0 4 8 12 16 20. Risico-analyse d.m.v de matrix. Risicomatrix. Gevolg
Risico-analyse d.m.v de matrix 1. Maak een lijst met alle gevaren tijdens de werkzaamheden. (met andere woorden: maak een lijst met alles wat mis kan gaan) 2. Bepaal van per gevaar de kans dat het gevaar
Nadere informatieALGEMENE AANWIJZINGEN VOOR VERLICHTINGSARMATUREN
ALGEMENE AANWIJZINGEN VOOR VERLICHTINGSARMATUREN ALGEMENE AANWIJZINGEN VOOR VERLICHTINGSARMATUREN VOOR HUISHOUDELIJK GEBRUIK VEILIGHEIDSINSTRUCTIES De fabrikant adviseert een juiste toepassing van de verlichtingsarmaturen!
Nadere informatieWERKEN OP HOOGTE MET LADDERS EN TRAPPEN
WERKEN OP HOOGTE MET LADDERS EN TRAPPEN Een val van een ladder of trap geeft ernstige verwondingen. Daarom is het zaak dit te voorkomen. Onder een ladder verstaan we draagbaar klimmaterieel, bestaande
Nadere informatie-2- Noem voorbeelden van orde en netheid (good housekeeping). -2- Bij welke werkzaamheden kan een aanvullende werkvergunning nodig zijn?
-2- Bij welke werkzaamheden kan een aanvullende werkvergunning nodig zijn? -2- Noem voorbeelden van orde en netheid (good housekeeping). -2- Noem enkele gevaren op het werk. -2- Noem werkzaamheden of omstandigheden
Nadere informatieSteigercontroleur (AV-022) Versie TC-K 2010-12-15
Steigercontroleur (AV-0) Versie TC-K 00--5 Doelgroep Medewerkers, die steigers (vaste steigers, rolsteigers, hangsteigers, ) op een doeltreffende manier op veiligheid kunnen controleren. De steigercontroleur
Nadere informatieHierbij gaat voor de delegaties Commissiedocument COM(2005) 526 definitief.
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 24 oktober 2005 (25.10) 13693/05 Interinstitutioneel dossier: 1992/0449 (COD) SOC 414 CODEC 938 INGEKOMEN DOCUMENT van: de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens
Nadere informatieControle van hefwerktuigen. Bliksemacties van Toezicht Welzijn op het Werk
Controle van hefwerktuigen Bliksemacties van Toezicht Welzijn op het Werk Nathalie Nouvelle, Ir Attaché bij Toezicht Welzijn op het Werk Directie Bergen 6 september 2013 1 Controle van hefwerktuigen Definities
Nadere informatievervolg werken op een ladder of trap
Verstoring werk door derden bijvoorbeeld door gebouwgebruikers. Windkracht bij een windkracht groter dan 6 Beaufort is er sprake van verhoogd valgevaar. Gebruik materiaal en/of hulpmiddelen bijvoorbeeld
Nadere informatieRisico s Vallen van hoogte. Collectieve beschermingsmiddelen Niet van toepassing.
Toolbox: Veilig werken met persoonlijke valbeveiliging Het doel van een toolboxmeeting is om de aandacht en motivatie voor veiligheid en gezondheid binnen het bedrijf te verbeteren. Wat is persoonlijke
Nadere informatieToolboxmeeting. Toolboxmeeting Werken op hoogte / Valbeveiliging
Toolboxmeeting Werken op hoogte / Valbeveiliging INLEIDING Volgens de Arbo-wet is 2,5 meter de kritische hoogte. Zodra er boven deze hoogte gewerkt moet worden, zijn maatregelen vereist en een ieder dient
Nadere informatieKamervraag/vragen van de leden Ulenbelt en Van Huijm
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4 Telefoon (070) 333 44 44 Fax (070) 333 40 33
Nadere informatie7 e Welzijnsdag - 17 november L. Vertommen & W. Busschots
7 e Welzijnsdag - 17 november 2014 L. Vertommen & W. Busschots In een notedop Aansprakelijkheden Wettelijk kader Risico-analyse Verslag voor indienststelling Aansprakelijkheid Morele aansprakelijkheid
Nadere informatieKoninklijk besluit van 27 maart 1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk (B.S
Koninklijk besluit van 27 maart 1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk (B.S. 31.3.1998) Gewijzigd bij: (1) koninklijk besluit van 3 mei 1999 betreffende
Nadere informatieHoofdstuk Paragraaf Eindterm Toetsterm 1. Wetgeving 1.5 Grondbeginselen arbeidstijdenwetgeving De kandidaat kan de doelstellingen van de
Hoofdstuk Paragraaf Eindterm Toetsterm 1. Wetgeving 1.5 Grondbeginselen arbeidstijdenwetgeving 1.5.1 De kandidaat kan de doelstellingen van de wetgeving inzake arbeidstijden omschrijven 1.5.1.1 De kandidaat
Nadere informatieVEILIGHEIDSADVIEZEN VOOR DE BOUWNIJVERHEID
VEILIGHEIDSADVIEZEN VOOR DE BOUWNIJVERHEID VOORWOORD De oorspronkelijke tekst van VEEJGHEIDSADVIEZEN is gemaakt door een werkgroep (1) samengesteld uit leden van het Comité International de Prévention
Nadere informatieCOMMUNICATIE MET DE KRAANMACHINIST
PORTOFOONCOMMUNICATIE Wordt er voor de communicatie gebruik gemaakt van portofoons, denk dan aan de volgende zaken: Noem de naam van de aan te spreken persoon altijd eerst, zodat die persoon weet dat hij
Nadere informatieToolboxfiche U-008-v01
Toolboxfiche U-008-v01 Gebruik van ladders op de werf Een defecte, slecht geïnstalleerde ladder of een ladder die niet geschikt is voor het uit te voeren werk, kan aan de basis van ernstige ongevallen
Nadere informatieWetgeving Veilig Werken op Hoogte. Verplichtingen en oplossingen voor werkgever & werknemer
Wetgeving Veilig Werken op Hoogte Verplichtingen en oplossingen voor werkgever & werknemer Wetgeving veilig werken op hoogte Verplichtingen en oplossingen voor werkgever & werknemer Arbeidsongevallenoorzaak
Nadere informatie1. Beschrijving. 1.1 Algemeen. 1.2 De verschillende soorten leuningen
Preventiefiche Gebruik van een systeem van tijdelijke randbeveiligingen 1. Beschrijving Een systeem van tijdelijke randbeveiliging is een tijdelijk collectief beschermingsmiddel dat als belangrijkste functie
Nadere informatiemaatregelen worden getroffen om valgevaar te voorkomen (bv. door het gebruik van een steiger, borstwering, bordes, werkvloer, hekwerk etc.).
14.01 GEVAAR Vallen. 14.02 WERK IN UITVOERING Bij werkzaamheden boven 2,5 m moeten altijd maatregelen worden getroffen om valgevaar te voorkomen (bv. door het gebruik van een steiger, borstwering, bordes,
Nadere informatie