Een metafoor voor de nationale bibliotheek-boeken-markt

Transcriptie

1

2 De weekmarkt voor groenten en fruit Een metafoor voor de nationale bibliotheek-boeken-markt Hoofdrolspelers in volgorde van opkomst: - Marktkoopman Henk D. - Chef Co - Masterchef Nicol

3

4 Elke week struint Henk D. de veilingen af op zoek naar groenten en fruit voor zijn vaste klanten, de chefs van alle Nederlandse restaurants. Zijn klanten zijn trouwens ook de aandeelhouders van zijn zaak, maar dat terzijde. Elke week gaat Henk met al zijn waar naar de weekmarkt. Zijn mooie en uitgebreide assortiment stalt hij fris en glanzend uit. En met welluidende stem prijst Henk zijn mooie spullen aan.

5

6 Zoals elk jaar maakt Co, de chef van restaurant Chez Moi net als al zijn andere collega s, de plannen op voor zijn eigen restaurant. Hij heeft het afgelopen jaar leuk gedraaid. Hij ziet tot zijn genoegen dat zijn publiek gemiddeld ietsje jonger maar ook ietsje kritischer wordt. Dat houdt hem lekker scherp. De vaste maandmenu s blijven populair, het à la carte aanbod mag iets luxer. De wekelijkse kook-work-shop van maandagmiddag voor oudere kapitaalkrachtige mensen is een succes. Ze eten hem arm, maar drinken hem rijk! Voor de kinderen van groep 7 en 8 van de school in zijn dorp gaat hij op dinsdagmiddag kooklessen geven. Dolle pret vindt hij dat. Kinderen leren snel en beleven er veel plezier aan.

7

8 Zorgen heeft Co ook. Het wordt elk jaar lastiger om financieel de zaken rond te krijgen. Als gevolg van verscherpte regels, toenemende belastingen en de afbouw van gunstige regelingen voor het MKB worden de marges aangetast. Zijn creativiteit en zijn inzet houden hem overeind. Werkweken van 70 uur zijn inmiddels geen uitzondering meer. Maar hij klaagt niet. Zolang hij maar blije gasten houdt en er gezond bij blijft. Als Co zijn jaarplan weer helemaal klaar heeft kan hij ook de wekelijkse inkoop plannen.

9

10 Altijd gezellig die weekmarkt! Henk D, de marktkoopman, heeft zoals altijd weer een mooi assortiment in de aanbieding. En Co treft er veel van zijn collega s uit de regio. Maar het gesprek van de week wordt steeds meer bepaald door de lastige omstandigheden voor iedereen. Hoe creatief ieder ook is en hoe gevarieerd het aanbod van Henk en de vraag van de gasten ook zijn, voor ieder geldt dat de marges onder druk staan. Risico s worden daarom zoveel mogelijk vermeden. Een enkeling kan zich nog een experiment permitteren. Maar voor de meeste chefs geldt: ken uw gasten, koop en kook met kwaliteit, maar ook met zekerheid. Geen fratsen, niemand heeft wat aan een failliet restaurant.

11

12 Co en zijn collega chefs uit de regio vinden dat er iets moet veranderen. Ze komen bij elkaar om de kwestie te bespreken. Al snel komen ze op het volgende idee: Ze wijzen uit hun midden Nicol aan en maken haar Master chef Nicol moet voor Co en zijn collega s uit de regio naar de weekmarkt, om voor hen gezamenlijk de inkopen te doen bij de kraam van Henk. Ze sturen Nicol natuurlijk niet met lege handen. Zij krijgt voor het hele jaar de plannen en budgetten mee. En als extra vertrouwen ze haar het volgende toe: koop niet meer dan nodig van hetzelfde en zorg voor zoveel mogelijk variatie!

13

14 De jaarplannen worden door Co en collega s met het bijbehorende budget ingeleverd bij Nicol. Omdat ieder zijn wensen op dezelfde lijst heeft aangegeven (daar heeft slimme Nicol voor gezorgd) kan zij de plannen gemakkelijk bundelen om er vervolgens weekplannen van te maken.

15

16 Nicol stapt daarmee wekelijks naar de weekmarkt naar de kraam van Henk en maakt haar keuze voor al haar opdrachtgevers. De vrije hand die haar is toevertrouwd benut zij met verstand. Een verstandige professional als Nicol weet hier wel zorgvuldig mee om te gaan.

17

18 Co en collega s krijgen van Nicol allemaal wat zij besteld hebben met af en toe een verrassend extraatje. Een paar keer per jaar gaat Nicol bij ze langs om te bespreken of alles naar wens is. Co en zijn collega s spraken nog wat met elkaar af (en dit is heel erg belangrijk!): ze kunnen allemaal gebruik maken van de spullen uit elkaars voorraadkast. Natuurlijk verrekenen ze dat onderling met elkaar, want al te goed is buurmans gek! Dan kunnen ze hun gasten in principe alle smaken van alle groenten en fruit uit de kraam van Henk aanbieden. Niet alles tegelijk natuurlijk. Maar dat hoeft ook niet. Niemand eet alles tegelijk! Dan hoeven ze eigenlijk nooit meer Nee te verkopen! En omdat ze niet meer wekelijks naar de weekmarkt hoeven te gaan hebben Co en collega s de handen extra vrij voor hun gasten!

19

20 Henk was altijd al een goede meedenker, ook nu weer. Voor de presentatie van zijn waren maakt Henk handig gebruik van dezelfde lijst als waarop de chefs en Nicol hun bestellingen hebben aangekruist. Dat voorkomt misverstanden en werkt snel! Dan kunnen Nicol en Henk nog eens wat uitgebreider stil staan bij de specialiteiten van die week. Henk biedt meteen aan om voor het volgende jaar samen met Nicol en collega s de bestellijst op te stellen. Henk weet immers als de beste wat er allemaal te koop is in de wereld van groenten en fruit. Dan kan iedereen van Henks lijst gebruik gaan maken: compleet en geen misverstanden!

21

22 Goed voorbeeld doet goed volgen. In steeds meer regio s wordt een Masterchef met een gezamenlijke inkoopopdracht op pad gestuurd. Al snel is er in plaats van het uitgebreide leger van chefs een beperkt aantal Masterchefs wekelijks in de weer op de weekmarkt voor de kraam van Henk. Na enige tijd viel het de andere masterchefs op: Masterchef Martin B. kwam niet meer naar de markt. Is Martin ziek vroegen de anderen aan Henk. Nee, zei hij. Martin heeft zijn bestelling en zijn portemonnee voor een heel jaar aan mij doorgegeven. Kwestie van vertrouwen.

23

24 Ik lever aan Martin elke week wat ik in mijn kraam heb. Hartstikke handig. Martin hoeft niet meer naar de markt te komen en ik kan de levering voor hem klaarmaken op de tijd die mij het beste uitkomt. En af en toe belt hij. Dat het van het één een onsje meer en van het ander een onsje minder mag. Dat bepaalt hij aan de hand van zijn verkoopgegevens. Als elke Masterchef dat nou zou doen, dan hoef ik geen weekmarkt meer te organiseren! Dat zou toch mooi zijn, hè? Maak ik minder kosten. Of kan ik meer gaan leveren voor hetzelfde geld! Ook goed voor mijn aandeelhouders! Minder gezellig, dat weer wel. Maar wat hebben jullie klanten nu aan onze gezelligheid? Wees nou eerlijk?!

25

26 tekst: Frans van Spaandonk tekeningen: Hans Bommeljé