Inzicht in omvang en kenmerken van bezoek Nederlanders aan de 4 prijswinnende Nationale Parken

Transcriptie

1 Inzicht in omvang en kenmerken van bezoek Nederlanders aan de 4 prijswinnende Nationale Parken

2 Contents 1 Inleiding 5 2 Binnenlandse vakantiemarkt 7 3 Uithuizige vrijetijdsmarkt 36 4 Bijlagen 53 2

3 NBTC-NIPO Research Postadres Postbus JL Den Haag Bezoekadres Prinses Catharina Amaliastraat 5, Den Haag Grote Bickersstraat 74, Amsterdam T I Over NBTC-NIPO Research De benadering van NBTC-NIPO Research is persoonlijk en klantgericht. Wij zijn uw sparringpartner, denken met u mee en delen onze kennis met u. De dagelijkse leiding van NBTC-NIPO Research is in handen van Kees van der Most en Ad Schalekamp. Het team bestaat verder uit ervaren projectleiders. Alle in dit document vermelde gegevens zijn strikt vertrouwelijk. Publicatie en inzage aan derden, geheel of gedeeltelijk, is zonder toestemming van NBTC-NIPO Research beslist niet toegestaan. 3

4 Voorwoord Inzicht in omvang en kenmerken van bezoek Nederlanders aan de 4 prijswinnende Nationale Parken Voor u ligt het rapport Inzicht in omvang en kenmerken van bezoek Nederlanders aan de 4 prijswinnende Nationale Parken van NBTC-NIPO Research. In dit rapport zijn de resultaten te vinden van een speciale analyse op de marktstructuuronderzoeken CVT (ContinuVakantieOnderzoek) en CVTO (ContinuVrijeTijdsOnderzoek) van NBTC-NIPO uit De analyse geeft inzicht in het bezoek en bezoekgedrag van Nederlanders tijdens vakanties en in hun vrije tijd aan de 4 Nationale Parken die eind 2016 door het Nederlandse publiek en een vakjury zijn uitverkozen als mooiste natuurgebied van Nederland. Meer informatie over de opzet van dit onderzoek is opgenomen in de bijlage. Mochten er vragen zijn, neem dan gerust contact met ons op. Den Haag Remy Vermeire rvermeire@holland.com Januari

5 1 Inleiding

6 Inleiding Het Nederlandse Waddengebied, De Veluwe en de Hollandse Duinen zijn in 2016 door het Nederlandse publiek gekozen tot mooiste natuurgebieden van Nederland. Naast de drie gebieden die door het publiek zijn gekozen, koos een vakjury een vierde gebied als winnaar aan: NL Delta Biesbosch-Haringvliet. De winnende mooiste natuurgebieden ontvangen onder meer ondersteuning in de vorm van kennis en kunde voor de ontwikkeling van het gebied zelf en voor de positionering van het gebied. De uitkomst van deze analyse op de resultaten van het ContinuVakantieOnderzoek en ContinuVrijeTijdsonderzoek van NBTC-NIPO uit 2015 draagt hiertoe bij. De analyse geeft antwoord op de vraag op de mate waarin Nederlanders tijdens hun vakantie en/of vrije tijd (dagje-weg) de (omgeving van) de 4 prijswinnende Nationale Parken bezoekt, welke activiteiten populair zijn in het desbetreffende gebied, de bestedingen en het profiel van de bezoeker. Hoofdstuk 2 beschrijft de karakteristieken van de 4 prijswinnende Nationale Parken en de profielkenmerken van de Nederlanders die deze gebieden bezoeken voor een vakantie (minimaal 1 overnachting). Hoofdstuk 3 beschrijft de karakteristieken van de 4 prijswinnende Nationale Parken en de profielkenmerken van de Nederlanders die deze gebieden bezoeken als een vrijetijdsactiviteit (een recreatieve activiteit die wordt ondernomen buiten de eigen woning en waarbij men minimaal een uur van huis is (inclusief reistijd). Voor de analyse is een afbakening gemaakt van de gebieden waarin de nationale parken zich bevind. Deze afbakening is in de bijlage opgenomen. 6

7 2 Binnenlandse vakantiemarkt

8 Binnenlandse vakantiemarkt in cijfers - algemeen Ruim 51% van de Nederlandse bevolking ondernam in 2015 een of meer vakanties in eigen land. Deze vakantiegangers ondernamen gemiddeld bijna 2,1 binnenlandse vakanties per persoon, wat resulteerde in circa 17 miljoen vakanties. In totaal werd bijna 3 miljard euro uitgegeven aan vakanties in eigen land. Dit is 174 euro per persoon per vakantie. (Dit is 5% meer dan in 2014). De 17 miljoen vakanties zijn onder te verdelen in 12,6 miljoen korte vakanties (2-7 dagen); en 4,4 miljoen lange vakanties (8+ dagen). Aantal binnenlandse vakanties (x 1.000) naar provincie NH FL 440 FR GR 370 DR OV Het grootste deel van de Nederlanders verblijft tijdens hun vakantie in een bungalow (6,5 miljoen). Gevolgd door het hotel/motel (3,7 miljoen) en de camping (2,6 miljoen). Bij 82% van de toeristische binnenlandse vakanties is vervoer en/of verblijf geboekt. 75% boekt via internet; 16% telefonisch en 3% aan de balie. Opvallend is dat in 2015 websites met beoordelingen van andere reizigers voor 21% van de vakanties zijn geraadpleegd; in 2011 was dit nog slechts 6%. ZL ZH Utrecht 580 NB GD LB

9 Binnenlandse vakantiemarkt natuur en activiteiten Tijdens binnenlandse vakanties worden relatief vaak natuurgebieden (30%), bezienswaardige gebouwen (zoals monumenten, oude steden, kerken en kastelen) (24%) en het strand (21%) bezocht. 13% van de binnenlandse toeristische vakanties betreft een natuurvakantie (bijna 1,8 miljoen). Binnen dit type vakantie is Gelderland de meest populaire provincie. Zeeland en Zuid-Holland scoren laag op natuurvakantie. Zeeland wordt bij uitstek gezien als bestemming voor een strandvakantie. Wanneer we voor op natuurgerichte vakanties kijken naar de toeristische bestemmingen is de Veluwe en Veluwe-rand de meest populaire bestemming. Gevolgd door Groningse, Friese en Drentse zandgronden, de Waddeneilanden en Oost-Brabant, Noord- en Midden Limburg en Rijk van Nijmegen. Bij de bijna 1,8 miljoen vakanties in eigen land die als natuurvakantie getypeerd werden, wordt niet altijd een natuurgebied bezocht. Bij bijna tweederde (62%) van de vakanties echter wel. Nog vaker onderneemt men tijdens de vakantie een of meer wandelingen (72%) of gaat men uit eten (63%). Op afstand staan fietsen (45%) en winkelen voor plezier (28%). Ook wanneer we kijken bij de activiteit bezoek aan natuurgebied zien we een sterke correlatie met wandelen (78%) en uit eten gaan (70%). Op afstand weer gevolgd door fietsen (45%). Zowel de binnenlandse vakantieganger die zijn vakantie als natuurvakantie typeert, als diegene die tijdens zijn vakantie een natuurgebied bezoekt, geeft meer uit dan gemiddeld. Respectievelijk 226 en 224 euro per persoon per vakantie tegenover 193 euro gemiddeld. 9

10 Belang nationale parken De 4 prijswinnende nationale parken zijn tezamen goed voor ruim een kwart van de binnenlandse toeristische vakanties aantal vakanties aantal dagen Waddengebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe Nederland Basis: CVO 2015: toeristische binnenlandse vakanties 10

11 Vakantieduur Op de Veluwe en in het Waddengebied wordt meer dan gemiddeld 5-8 dagen vakantie gehouden. In de Hollandse Duinen is een verblijfsduur van 2-4 dagen bovengemiddeld populair. Dit resulteert in een relatieve lage verblijfsduur van gemiddeld 4,5 dagen. Gemiddelde aantal dagen vakantie 6, , ,1 6,0 5, Waddengebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe Nederland 2-4 dagen 5-8 dagen 9-15 dagen 16 dagen of meer Basis: CVO 2015: toeristische binnenlandse vakanties 11

12 Vertrekmaand Tussen de 4 nationale parken zit er weinig verschil in het belang van de verschillende vertrekmaanden. NL Delta Nederland Waddengebied Hollandse duinen Biesbosch- Haringvliet Veluwe % % % % % oktober november december januari februari maart april mei juni juli augustus september totaal Basis: CVO 2015: toeristische binnenlandse vakanties Vetgedrukte cijfers verschillen significant met het totaal 12

13 Seizoen* Voorjaar en zomer zijn goed voor 64% van alle vakanties in eigen land. In het Waddengebied ligt dit percentage met 67% iets hoger Waddengebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe Nederland najaar winter voorjaar zomer Basis: CVO 2015: toeristische binnenlandse vakanties * Op basis van vertrekmaand 13

14 Vervoermiddel Voor vakanties in eigen land is de auto veruit het meest gebruikte vervoersmiddel. Voor een vakantie in het gebied van de Hollandse duinen wordt meer dan gemiddeld gebruik gemaakt van de trein Waddengebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe Nederland auto trein overig Basis: CVO 2015: toeristische binnenlandse vakanties 14

15 Accommodatie (basis: aantal toeristische vakanties) Vakantiehuisjes op een park zijn bovengemiddeld van belang in het gebeid van Nationaal Park NL Delta en de Veluwe. In de Hollandse Duinen verblijft men vooral in een hotel. Nederland Waddengebied Hollandse duinen NL Delta Biesbosch- Haringvliet Veluwe % % % % % vakantiehuis op een park hotel / motel woning van particulier toercaravan, vouwcaravan/wagen amper tent stacaravan appartement vakantiehuisje niet op een park anders totaal Basis: CVO 2015: toeristische binnenlandse vakanties Vetgedrukte cijfers verschillen significant met het totaal 15

16 Accommodatie (basis: aantal overnachtingen toeristische vakanties) Het belang van de caravan/vouwwagen is op basis van het aantal overnachtingen belangrijker dan op basis van het aantal vakanties. Het aandeel hotel/motel is juist minder groot. Desalniettemin staat het hotel op nr 1 in het Hollandse Duinen gebied; goed voor een derde deel van de overnachtingen. Nederland Waddengebied Hollandse duinen NL Delta Biesbosch- Haringvliet Veluwe % % % % % vakantiehuis op een park toercaravan, vouwcaravan/wagen amper hotel / motel woning van particulier tent stacaravan vakantiehuisje niet op een park appartement anders totaal Basis: CVO 2015: aantal overnachtingen toeristische binnenlandse vakanties Vetgedrukte cijfers verschillen significant met het totaal 16

17 Belangrijkste kenmerk omgeving Het Hollandse Duinen gebied en NL Delta zijn relatief gevarieerd. Deze gebieden kenmerken zich niet alleen door strand/zee en duinen maar ook door bijvoorbeeld steden Waddengebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe Nederland bos/heide strand/zee/duinen stad platteland/polder meren/plassen anders Basis: CVO 2015: toeristische binnenlandse vakanties 17

18 Grootte reisgezelschap Ruim de helft van de vakanties in het gebied Hollandse Duinen bestaat uit een reisgezelschap van 2 personen. Dit is meer dan in de andere gebieden Waddengebied NP Hollandse Duinen NL Delta Veluwe Nederland Basis: toeristische buitenlandse vakanties 7 personen of meer 6 personen 5 personen 4 personen 3 personen 2 personen 1 persoon 18

19 Kosten en uitgaven De kosten van een vakantie aan het Waddengebied liggen gemiddeld hoger dan bij een vakantie aan één van de andere gebieden. Deels komt dit door de hogere vervoerskosten, vanwege de overtocht naar de eilanden, maar ook geeft men meer uit aan verblijfskosten. Nederland Waddengebied Hollandse duinen NL Delta Biesbosch- Haringvliet Veluwe Gemiddelde kosten per vakantie per persoon Gemiddelde kosten per persoon per dag Gemiddelde vervoerskosten (heen en terug) 19,00 31,50 16,20 17,20 15,70 Gemiddelde vervoerskosten op bestemming 5,80 10,40 4,80 4,70 5,00 Gemiddelde verblijfskosten 100,80 132,30 81,20 95,00 100,20 Gemiddelde bestedingen in horecagelegenheden 40,10 57,20 45,20 36,20 33,40 Gemiddelde uitgaven aan excursies 7,50 9,40 10,70 4,70 8,30 Gemiddelde uitgaven in winkels 24,10 31,10 16,10 23,40 22,30 Basis: CVO 2015: toeristische binnenlandse vakanties Vetgedrukte cijfers verschillen significant met het totaal 19

20 Organisatiegraad Bij vakanties naar het Waddengebied wordt meer dan gemiddeld alleen het verblijf rechtstreeks georganiseerd en minder dan gemiddeld het verblijf via de reiswereld georganiseerd via reiswereld vervoer en/of verblijf vooraf via reiswereld/ zelf geregeld Waddengebied Basis: toeristische buitenlandse vakanties Hollandse Duinen NL Delta Veluwe Nederland op de bonnefooi alleen verblijf rechtstreeks alleen verblijf georganiseerd alleen vervoer georganiseerd geheel georganiseerd 20

21 Wijze van boeken accommodatie en/of vervoer Internet/ is voor alle bestemming veruit de meest gebruikte manier om een accommodatie en/of vervoer te boeken. Voor vakanties op de Veluwe en in het Nederlandse Delta gebied wordt nog relatief veel gebruik gemaakt van de telefoon. via internet / aan de balie/ persoonlijk telefonisch anders weet niet 2% 3% 1% 2% 2% 9% 5% 9% 3% 4% 5% 6% 4% 4% 1% 1% 2% 3% 14% 13% 84% 87% 78% 77% 82% Basis: toeristische buitenlandse vakanties Waddengebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe Nederland 21

22 Boekingsinstantie accommodatie (niet via internet) Circa de helft van de vakanties, die niet via internet worden geboekt, boekt de vakantieganger rechtstreeks bij de accommodatieverschaffer. rechtsstreeks bij accommodatieverschaffer boekingscentrale vakantiehuisjes direct bij reisorganisatie boekinsgcentrale hotelketen 12% 2% 13% 18% 12% 15% 13% 15% 9% 10% 0% 8% 7% 3% 4% 48% 53% 46% 46% 48% Basis: toeristische buitenlandse vakanties die niet via internet zijn geboekt Waddengebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe Nederland 22

23 Boekingsinstantie accommodatie (via internet) Omdat in het gebied van de Hollandse Duinen de vakantiegangers relatief veel in hotels verblijven, scoren de online bemiddelende organisaties en boekingen rechtstreeks via de internetsite van een hotelketen relatief hoog in dit gebied. via internetsite accommodatieverschaffer via internetsite reisorganisatie via internetsite verhuurorganisatie verkantiehuizen via internetsite online bemiddelende organisatie via internetsite hotelketen via veilingsite 8% 10% 8% 10% 11% 4% 15% 7% 7% 8% 5% 7% 8% 6% 6% 31% 19% 28% 21% 21% 16% 16% 17% 17% 19% 18% 22% 22% 27% 28% Basis: toeristische buitenlandse vakanties die via internet zijn geboekt Waddengebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe Nederland 23

24 Reserveringsmaand boekingen Boekingen voor een verblijf in het gebied van de Hollandse duinen vinden voor 60% plaats in het eerste halfjaar. Dat is meer dan voor de andere gebieden. Nederland Waddengebied Hollandse duinen NL Delta Biesbosch- Haringvliet Veluwe % % % % % januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december weet niet meer totaal Basis: CVO 2015: toeristische binnenlandse vakanties Vetgedrukte cijfers verschillen significant met het totaal 24

25 Informatiebronnen ter voorbereiding Eigen ervaring is over het algemeen de belangrijkste bron van informatie. Voor een vakantie op de Veluwe wordt relatief veel rechtstreeks informatie ingewonnen bij de accommodatieverschaffer, voor de Waddeneilanden is het VVV bovengemiddeld van belang. uit ervaring / reeds bekend rechtstreeks bij accommodatieverschaffer website met beoordelingen vrienden/familie/kennissen /collega's VVV reisgids / folder / artikel 8% 6% 9% 6% 8% 9% 4% 4% 2% 3% 1% 2% 1% 2% 3% Basis: toeristische buitenlandse vakanties die via internet zijn geboekt 26% 27% 29% 23% 24% 25% 29% 23% 21% 23% 19% 18% 21% 34% 36% Waddengebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe Nederland 25

26 Type vakantie Het type vakantie hangt sterk samen met de belangrijkste kenmerken van het gebied. Nederland Waddengebied Hollandse Duinen NL-Delta Biesbosch Haringvliet Veluwe % % % % % vakantie met familie / vrienden / collega s natuurgerichte vakantie ander type sportieve / actieve vakantie ontspanning / even tussen uit / weekendje weg stedenvakantie strandvakantie bezoek aan familie / vrienden / kennissen ter gelegenheid van bijzondere gebeurtenis bezoek aan evenement cultuurvakantie Basis: CVO 2015: toeristische binnenlandse vakanties Vetgedrukte cijfers verschillen significant met het totaal 26

27 Ondernomen activiteiten Ook de ondernomen activiteiten worden grotendeels bepaald door de belangrijkste kenmerken van een bepaald gebied. Nederland Waddengebied Hollandse Duinen NL-Delta Biesbosch Haringvliet Veluwe % % % % % natuurreservaat / natuurgebied bezienswaardige gebouwen museum / oudheidkamer strand pretpark / attractiepark dierenpark / safaripark / dolfinarium folkloristisch evenement theater / schouwburg / bioscoop sportevenement Basis: CVO 2015: toeristische binnenlandse vakanties Vetgedrukte cijfers verschillen significant met het totaal 27

28 Sportieve activiteiten In het Waddengebied is het maken van wandelingen en fietstochten een populaire activiteit. Zelfs 1 op de vijf fietsers heeft in het Waddengebied een fietsvakantie gehouden (dit wil zeggen meer dan de helft van de dagen besteed aan fietsen). Op de Veluwe ligt dit percentage onder fietsers nog hoger (31%). 71% wandelingen maken 61% 66% 65% 59% zwemmen 19% 23% 30% 31% 35% 47% fietsen 17% 28% 33% 31% Basis: toeristische binnenlandse vakanties die via internet zijn geboekt Waddengebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe Nederland 28

29 Overige activiteiten Het maken van een boottocht scoort hoog in het Waddengebied en het gebied Nederlandse Delta. Nederland Waddengebied Hollandse Duinen NL-Delta Biesbosch Haringvliet Veluwe % % % % % uit eten gaan funshopping boottocht / rondvaart uitgaan zonnebaden sauna Basis: CVO 2015: toeristische binnenlandse vakanties Vetgedrukte cijfers verschillen significant met het totaal 29

30 Beoordeling buitenlandse vakanties Nederlanders zijn over het algemeen zeer tevreden over hun vakantie in de onderzochte gebieden. Het hoogst scoort het Waddengebied. De Veluwe doet het goed als het gaat om dienstverlening en prijsniveau boodschappen. Vooral de kwaliteit van de accommodaties in het Nederlandse deltagebied blijft onder het landelijk gemiddelde. NL-Delta Nederland Waddengebied Hollandse Duinen Biesbosch Haringvliet Veluwe kwaliteit dienstverlening 7,8 7,9 7,8 7,7 7,9 kwaliteit accommodatie 7,9 8,0 7,8 7,5 7,9 gemiddelde prijsniveau horeca 7,2 7,3 7,1 7,0 7,3 gemiddelde prijsniveau boodschappen 7,2 7,3 7,2 6,9 7,4 algemeen oordeel 8,2 8,4 8,3 8,1 8,3 Basis: CVO 2015: toeristische binnenlandse vakanties Vetgedrukte cijfers verschillen significant met het overall totaal 30

31 Profiel vakantiegangers In het gebied NL Delta Biesbosch-Haringvliet is de hoogste sociale klasse A ondervertegenwoordigd en Bb oververtegenwoordigd. geslacht sociale klasse* Nederland Wadden gebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe Nederland Wadden gebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe vrouw man Basis: toeristische binnenlandse vakanties * De toewijzing van de welstandsklasse is gebaseerd op de beroepsgroep en opleiding van de hoofdkostwinner. CD (laag) Bo Bb A (hoog) 31

32 Profiel vakantiegangers De regio van Hollandse Duinen wordt minder dan gemiddeld bezocht door 65-plussers. Het Waddengebied is meer dan gemiddeld populair bij alleenstaanden. leeftijd gezinscyclus Nederland Wadden gebied Basis: CVO 2015: toeristische binnenlandse vakanties Hollandse Duinen NL Delta 65 jaar en ouder jaar jaar jaar jaar 0-17 jaar Veluwe 6 Nederland Wadden gebied Hollandse Duinen 6 6 NL Delta Veluwe gezin zonder kinderen, vrouw ouder dan 35 jaar gezin zonder kinderen, vrouw jonger dan 35 jaar gezin met kinderen alleenstaand, ouder dan 35 jaar alleenstaand, jonger dan 35 jaar 32

33 Profiel vakantiegangers De Veluwe trekt vooral mensen uit Zuid-Holland. De Hollandse Duinen zijn meer dan gemiddeld populair voor een vakantie onder inwoners van Overijsel. Het gebied NL-Delta trekt relatief veel mensen die vrij dicht in de buurt wonen (Noord-Brabant). Nederland Waddengebied Hollandse Duinen NL-Delta Biesbosch Haringvliet Veluwe % % % % % Groningen Friesland Drenthe Overijssel Gelderland Utrecht Noord-Holland Zuid-Holland Zeeland Flevoland Noord-Brabant Limburg Basis: CVO 2015: toeristische binnenlandse vakanties Vetgedrukte cijfers verschillen significant met het overall totaal 33

34 Media gedrag regelmatig beluisterde radiozenders Nederland Waddengebied Hollandse Duinen NL-Delta Biesbosch Haringvliet Veluwe % % % % % NPO Radio NPO Radio NPO 3FM NPO Radio NPO Radio NPO Radio Regionale omroep / lokale omroep BNR Nieuwsradio Sky Radio Radio 10 (Gold) Q-Music Radio Radio Veronica Arrow Classic Rock Classic FM Slam!FM % NL andere zender Basis: CVO 2015: toeristische binnenlandse vakanties Vetgedrukte cijfers verschillen significant met het overall totaal luister zelden of nooit radio

35 Media gedrag abonnementen op dagbladen Nederland Waddengebied Hollandse Duinen NL-Delta Biesbosch Haringvliet Veluwe % % % % % AD Telegraaf de Volkskrant NRC Handelsblad NRC next Trouw Het Parool regionaal dagblad ander dagblad geen van deze Leest wel het gratis dagblad Metro Basis: CVO 2015: toeristische binnenlandse vakanties Vetgedrukte cijfers verschillen significant met het overall totaal 35

36 3 Uithuizige vrijetijdsmarkt

37 Uithuizige vrijetijdsmarkt - algemeen In 2015 hebben circa 16,4 miljoen Nederlanders tenminste één vrijetijdsactiviteit buitenshuis van meer dan een uur ondernomen (in verreweg de meeste gevallen zal het echter om (veel) meer dan één vrijetijdsactiviteit gaan) Na een jarenlange daling is de frequentie van buiten recreëren in 2015 weer toegenomen. Top tien van meest populaire vrijetijdsactiviteiten 1. wandeling voor plezier 2. gewinkeld in binnenstad 3. uit eten in restaurant/eetcafé 4. fietstocht voor plezier 5. fitness/aerobic/steps/spinning/etc. 6. winkelen voor plezier in stadsdeelcentrum of wijkcentrum 7. zwemmen in een binnenbad 8. onderwijs/schoolvereniging 9. toertochtjes met de auto 10. bar/café bezoek 37

38 Uithuizige vrijetijdsmarkt - buitenrecreatie Nederlanders die activiteiten ondernemen in het cluster buitenrecreatie doen dit nu gemiddeld 92 keer per jaar, terwijl dit twee jaar geleden nog 81 keer per jaar was. Participatie activiteiten buitenrecreatie: wandeling voor plezier 63 De participatie is al enkele jaren stabiel en ligt op 87%. Binnen het cluster buitenrecreatie is wandelen voor plezier de meest ondernomen activiteit. 63% van de Nederlanders (10,5 miljoen mensen) heeft dit in het afgelopen jaar gedaan. Van deze groep gaat ruim een derde één of meerdere keren per week op pad. Fietsen komt met een participatiegraad van 49% op de tweede plaats (ruim 8 miljoen Nederlanders). fietstocht voor plezier recreëren aan water recreëren niet aan water Binnen de totale vrijetijdsmarkt, kent het cluster buitenrecreatie het grootste volume (24%). Het aandeel binnen de bestedingen van de vrijetijdsmarkt bedraagt 5% (1,67 miljard euro). Bijna 70% van de uitgaven gaat naar de meest kapitaalintensieve clusters, winkelen voor plezier en uitgaan. Buitenrecreatie is dus duidelijk kapitaal extensief. toertochtjes met de auto tocht met rondvaartboot toertochtjes met motor naar de volkstuin 4 38

39 Activiteiten in omgeving Een dagje weg naar het Waddengebied bestaat meer dan in de andere gebieden uit buitenrecreatie-activiteiten. In het gebied van de Hollandse duinen scoort cultuur relatief hoog Waddengebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe Nederland Basis: CVTO 2015: totaal aantal vrijetijdsactiviteiten Buitenrecreatie watersport bezoek sportwedstrijden welness bezoek attracties bezoek evenementen winkelen voor plezier cultuur uitgaan 39

40 Meest populaire activiteiten Een dagje wandelen voor plezier scoort in alle gebieden hoog maar is vooral populair in het Waddengebied en op de Veluwe. Voor het maken van fietstochten scoren het Waddengebied en het Nederlandse Deltagebied hoog. wandelen voor plezier uit eten winkelen in binnenstad fietstocht voor plezier toertochtjes met auto bar / café op terras zitten zwemmen in binnenbad 17% 12% 12% 15% 10% 13% 11% 11% 6% 9% 10% 10% 11% 7% 12% 9% 7% 4% 7% 6% 6% 5% 4% 4% 3% 5% 4% 3% 3% 4% 4% 4% Basis: CVTO 2015: totaal aantal vrijetijdsactiviteiten Waddengebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe 40

41 Type omgeving activiteiten De typering van de omgeving van de activiteiten gedurende een dagje weg hangen sterk samen met de belangrijkste karakteristieken van de (omgeving van) het betreffende nationale park. bosgebied op of aan zee centrum stad / dorp landelijk / overwegend argrarisch gebied duingebied op of aan het water / rivier / plas / meer eigen wijk recreatiegebied stadspark 13% 11% 7% 7% 1% 19% 20% 19% 14% 10% 13% 6% 0% 11% 4% 5% 7% 9% 13% 7% 1% 10% 12% 2% 7% 6% 5% 10% 17% 18% 19% 29% 34% 36% 37% 51% Waddengebied Hollandse Duinen Basis: CVTO 2015: totaal aantal vrijetijdsactiviteiten NL Delta Veluwe 41

42 Dag van de week Circa de helft van de dagjes uit vindt plaats in het weekend. De zaterdag is meer dan gemiddeld van belang voor het nationaal park Nederlandse Delta en omgeving Waddengebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe Nederland zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag Basis: CVTO 2015: totaal aantal vrijetijdsactiviteiten 42

43 Vervoersmiddel Voor een dagje uit naar de Veluwe wordt meer dan naar de andere gebieden gebruik gemaakt van de auto Waddengebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe Nederland auto fiets te voet direct vanaf huis trein bus anders Basis: CVTO 2015: totaal aantal vrijetijdsactiviteiten, vervoersmiddel langste afstand 43

44 Afstand tot activiteit Een belangrijk deel van de activiteiten vindt plaats in de directe omgeving. Gemiddelde afstand (km) Waddengebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe Nederland 0-5 km 6-10 km km km km meer dan 100 km Basis: CVTO 2015: totaal aantal vrijetijdsactiviteiten 44

45 Begintijd activiteit dagje uit Omdat de bestemming voor het dagje uit vaak dicht in de buurt ligt, vertrekt circa 40% pas in de middag. Dit geldt voor alle 4 gebieden Waddengebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe Nederland 's ochtends 's middags 's avonds 's nachts weet niet Basis: CVTO 2015: totaal aantal vrijetijdsactiviteiten 45

46 Duur van de activiteit dagje uit Activiteiten in het gebied van de Hollandse Duinen en de Veluwe duren gemiddeld wat langer dan in het Waddengebied en de Nederlandse Delta. Gemiddelde duur (minuten) Waddengebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe Nederland 1-2 uur 2-3 uur 3-4 uur 4-5 uur 5-6 uur 6-7 uur 7 uur of langer Basis: CVTO 2015: totaal aantal vrijetijdsactiviteiten 46

47 Kosten en uitgaven dagje uit algemeen De gemiddelde kosten van een dagje uit in het Waddengebied liggen wat lager dan in de andere gebieden. De nadruk ligt hier, nog meer dan in de andere gebieden, op buitenrecreatie waardoor er vooral minder wordt uitgegeven in winkels. Gemiddelde kosten per activiteit per persoon Exclusief vaste kosten: vervoerskosten, abonnementen, contributies e.d. NL Delta Hollandse Nederland Waddengebied Biesbosch- Veluwe duinen Haringvliet 14,72 10,98 13,18 13,27 12,77 Waarvan: - toegangs- /deelnamekosten 2,28 1,80 2,41 1,46 2,31 - consumpties 6,33 6,10 6,71 6,34 6,13 - bestedingen in winkels 5,49 2,45 3,65 4,95 3,70 - overige kosten activiteit 0,63 0,64 0,41 0,53 0,64 Gemiddelde vervoerskosten (heen en terug) Inclusief parkeerkosten 3,45 3,64 4,10 3,99 4,50 Basis: CVTO 2015: totaal aantal vrijetijdsactiviteiten 47

48 Kosten en uitgaven dagje uit buitenrecreatie* In het gebied van de Nederlandse Delta liggen de gemiddelde uitgaven aan buitenrecreatie activiteiten het hoogst. Vooral de uitgaven aan consumpties zijn gemiddeld hoger dan in de andere drie gebieden. 4,45 0,64 3,24 0,87 3,22 0,73 2,59 2,61 0,66 0,22 0,43 0,63 0,55 1,89 0,47 1,59 2,71 0,31 1,04 1,66 0,63 0,40 0,11 0,22 0,34 Waddengebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe Nederland toegangskosten consumpties in winkels overige kosten Basis: CVTO 2015: totaal aantal vrijetijdsactiviteiten buitenrecreatie * exclusief vervoers- en parkeerkosten 48

49 Profiel dagrecreanten leeftijd & sociale klasse De Veluwe trekt relatief veel dagrecreanten tussen de 0 en 17 jaar. Dit komt omdat de Veluwe bovengemiddeld wordt bezocht door gezinnen met (jonge) kinderen. leeftijd sociale klasse* Nederland Wadden gebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe Nederland Wadden gebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe 65 jaar en ouder jaar jaar jaar jaar 0-17 jaar Basis: CVTO 2015: totaal aantal vrijetijdsactiviteiten CD (laag) Bo Bb A (hoog) * De toewijzing van de welstandsklasse is gebaseerd op de beroepsgroep en opleiding van de hoofdkostwinner. 49

50 Profiel dagrecreanten gezinscyclus & aantal personen De Veluwe trekt bovengemiddeld gezinnen met (jonge) kinderen. Dit komt ook tot uiting in het relatief hoge aantal personen van het reisgezelschap als het gaat om dagrecreanten Veluwe. gezinscyclus leeftijd Aantal personen reisgezelschap 3,1 3,2 3,3 3, Nederland Wadden gebied Hollandse Duinen Basis: CVTO 2015: totaal aantal vrijetijdsactiviteiten NL Delta Veluwe gezin zonder kinderen, hoofdkostwinner 50 jaar of ouder gezin zonder kinderen, hoofdkostwinner jonger dan 50 jaar gezin met kinderen alleenstaand, ouder dan 35 jaar alleenstaand, jonger dan 35 jaar Nederland Wadden gebied Hollandse Duinen NL Delta 7 personen of meer 6 personen 5 personen 4 personen 3 personen 2 personen 1 persoon 15 Veluwe 50

51 Profiel dagrecreanten - regio Van de dagrecreanten op de Veluwe komt 80% uit de direct omgeving (regio oost). Bijna de helft van de dagrecreanten in het Waddengebied komt uit de noordelijke provincies. regio Waddengebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe zuid oost noord rest west drie grote steden Basis: CVTO 2015: totaal aantal vrijetijdsactiviteiten 51

52 Profiel dagrecreanten BSR profiel Het Waddengebied trekt relatief veel recreanten met het profiel gezellig. gezinscyclus leeftijd Verdeling Nederland Waddengebied Hollandse Duinen NL Delta Veluwe onbekend paars blauw aqua groen lime geel Basis: CVTO 2015: totaal aantal vrijetijdsactiviteiten rood Een meer uitgebreide beschrijving van de BSR segmenten is in de bijlage opgenomen. 52

53 4 Bijlagen

54 Bijlage 1 Gebiedsafbakening Voor de analyse is voor de 4 Nationale Parken de volgende gebiedsafbakening aangehouden Waddengebied Texel, Terschelling, Vlieland, Ameland en Schiermonnikoog + Harlingen, Franekeradeel, Het Bildt, Ferwerderadiel, Dongeradeel, De Marne, Eemsmond, Delfzijl en Oldambt, Den Helder, Hollands Kroon, Kollumerland en Winsum Nationaal Park Hollandse Duinen Noordzeekustgemeenten Zuid-Holland (exclusief Goeree-Overflakkee (en Westvoorne)), dus van Hoek van Holland [niet volledige gemeente Rotterdam] t/m Noordwijk. + aansluitende gemeenten achterland: Rijswijk, Leidschendam- Voorburg, Den Haag (volledige gemeente), Voorschoten, Leiden, Oegstgeest, Teylingen, Noordwijkerhout, Lisse en Hillegom NLDelta Biesbosch Haringvliet Goeree-Overflakkee, Steenbergen, Moerdijk, Drimmelen, Werkendam, Woudrichem, Gorinchem, Hardinxveld-Giessendam, Giessenlanden, Molenwaard, Alblasserdam, Sliedrecht, Papendrecht, Dordrecht, Binnenmaas, Strijen, Comstrijen, Oud-Beijerland, Korendijk, Nissewaard, Hellevoetsluis, Brielle, Westvoorne, Geertruidenberg, Aalburg, Heusden, Oosterhout en Zaltbommel Veluwe het toeristengebied Veluwe en Veluwerand (definiëring van het CBS). 54

55 Bijlage 2 Basisonderzoeken voor analyse ContinuVakantieOnderzoek (CVO) Het ContinuVakantieOnderzoek (CVO) van NBTC-NIPO Research is een jaarlijks grootschalig consumentenonderzoek naar het vakantiegedrag van de Nederlandse bevolking. De steekproef omvat in totaal ruim respondenten. Dit is het aantal respondenten dat vier kwartalen heeft geparticipeerd in het onderzoek. De steekproef is representatief voor de Nederlandse bevolking van 0 jaar en ouder doordat deze is herwogen op basis van de CBSideaalcijfers van 1 januari 2015 op de kenmerken leeftijd, geslacht, woonprovincie en stedelijkheid. Het onderzoeksjaar van het ContinuVakantieOnderzoek 2015 liep van 1 oktober 2014 t/m 30 september Definitie vakantie: In het CVO wordt onder een vakantie verstaan: een verblijf buiten de eigen woning voor ontspanning of plezier met ten minste een overnachting. Het gaat daarbij zowel om binnenals buitenlandse vakanties. ContinuVrijeTijdsOnderzoek (CVTO) Het ContinuVrijeTijdsOnderzoek (CVTO) van NBTC-NIPO Research is een driejaarlijks grootschalig consumentenonderzoek naar het uithuizige vrijetijdsgedrag van de Nederlandse bevolking. Het CVTO bestaat uit 52 weekmetingen om de omvang en structuur van de vrijetijdsmarkt in kaart te brengen. Daarnaast omvat het CVTO een jaarmeting om inzicht te krijgen in onder meer de participatie en frequentie van de onderzochte vrijetijdsactiviteiten. Het CVTO onderzoeksjaar is 1 januari t/m 31 december Definitie vrijetijdsactiviteit: In het CVTO is een vrijetijdsactiviteit een (dag)recreatieve activiteit die wordt ondernomen buiten de eigen woning en waarbij men minimaal een uur van huis is (inclusief reistijd). Bezoek aan familie / vrienden / kennissen en activiteiten ondernomen tijdens vakanties blijven buiten beschouwing. In het CVO wordt onderscheid gemaakt tussen toeristische vakanties en vakanties in een accommodatie op een vaste seizoen- of jaarplaats in bezit van de ondervraagde persoon of iemand anders binnen het huishouden. In deze analyse zijn de vakanties in een accommodatie op een vaste seizoen- of jaarplaats niet meegenomen.. 55

56 Bijlage 3- toelichting op organisatiegraad (1) In het ContinuVakantieOnderzoek zijn georganiseerde vakanties als volgt gedefinieerd: Georganiseerde vakanties zijn vakanties waarvan vóór vertrek gebruik is gemaakt van een bemiddelingsinstantie of boekingskantoor voor het reserveren van het verblijf en/of vervoer. Om de structuur en samenstelling van de organisatiegraad toe te lichten, is in onderstaand figuur schematisch weergegeven. Vervolgens worden de categorieën op de volgende pagina toegelicht. D Totaal Subtotaal georganiseerd via reiswereld Subtotaal geheel georganiseerd Alleen vervoer georganiseerd Alleen verblijf georganiseerd E F Samengestelde reis Subtotaal pakketreis Pakketreis Pakketreis met rondreis Modulaire pakketreis A B C Zelf georganiseerd Verblijf rechtstreeks G Op de bonnefooi H 56

57 Bijlage 3- toelichting op organisatiegraad (2) A B C D E F G H Pakketreis Vakanties uit brochures van reisorganisaties waarbij voor vertrek voor het verblijf en het vervoer één prijs wordt betaald en waarbij op één plaats wordt overnacht. Pakketreis met rondreis Pakketreizen als in A, waarin een rondreis is opgenomen waarvan het reisschema door de reisorganisatie is vastgesteld. Modulaire Pakketreis Pakketreizen als in A, waarbij de consument zelf het reisschema heeft ingedeeld met behulp van losse modules, die de reisorganisatie aanbiedt in haar programma (hotels, transfers en/of bouwstenen). Subtotaal Pakketreis: De som van de categorieën A, B, C. Samengestelde reis Vakanties waarbij voor vertrek het vervoer en verblijf los van elkaar zijn geboekt. Subtotaal geheel georganiseerd: De som van de categorieën A, B, C & D. Alleen vervoer georganiseerd Vakanties waarvan alleen het vervoer vooraf is geboekt bij een boekingsinstantie of boekingskantoor. Uitzondering: vakanties waarvoor voor vertrek alleen losse treinkaartjes zijn gekocht vallen buiten de georganiseerde vakantie onder categorie E. Alleen verblijf gereserveerd via boekingsinstantie Vakanties waarvan alleen het verblijf voor vertrek is geboekt of gereserveerd via een bemiddelingsinstantie of boekingskantoor. Ook bungalowvakanties rechtstreeks geboekt bij de bungalowpark organisatie worden beschouwd als georganiseerde vakanties. Subtotaal georganiseerd via reiswereld : De som van de categorieën A t/m F. Alleen verblijf rechtstreeks geregeld Vakanties waarvan alleen het verblijf rechtstreeks is geregeld met de individuele accommodatieverschaffer. Op de bonnefooi Vakanties waarvan voor vertrek noch het vertrek, noch het vervoer, noch het verblijf is geregeld. Zelf georganiseerd: de som van de categorieën G en H. 57

58 Bijlage 4 Leisure Leefstijlensegmentatie (1) Toelichting op de zeven belevingskleuren Uitbundig geel Recreanten in de gele belevingswereld zijn echte levensgenieters die graag samen met anderen actief en sportief recreëren. Recreatie is voor deze groep genieten, uitgaan en lekker eten. Actief, sportief, gezellig en verrassend zijn de kernwoorden bij de vormen van recreatie die zij kiezen. Contact met anderen familie, vrienden of kennissen is belangrijk. Zij gaan ook regelmatig met een grotere groep dan alleen het eigen gezin op pad. Ze zijn energiek en enthousiast en letten er bij het uitkiezen van een activiteit op dat iedereen het ook naar de zin kan hebben. Recreatief winkelen behoort zeker ook tot hun favoriete bezigheden. En ze beschikken over iets meer budget dan gemiddeld. Gezellig lime Gezellig lime recreanten zijn gewone, gezellige mensen die recreëren om zo even weg te zijn van de dagelijkse beslommeringen. Recreëren is even lekker weg met elkaar. Daarbij staat samen zijn, gezelligheid en (sportieve) ontspanning centraal. De lime recreant stelt daarbij niet van die bijzondere eisen. Een braderie of rommelmarkt is heel gezellig, je komt er altijd wel iemand tegen! Lekker vrij zijn, rust en doen waar je op dat moment zin in hebt, dat telt voor de recreanten uit de lime belevingswereld. Daarbij wordt wel een beetje op de kosten gelet, je kunt tenslotte je geld maar één keer uitgeven. Rustig groen Recreanten uit de groene belevingswereld zijn kalm en serieus. Recreëren is voor hen niets anders dan uitrusten, ontspannen en tijd hebben voor je hobby s. Even rust nemen in eigen omgeving en niets aan je hoofd hebben. In eigen omgeving is genoeg moois te zien en te ontdekken, je hoeft er niet ver voor te reizen. Lekker tijd hebben voor je hobby en omgaan met bekenden die dezelfde hobby hebben. Groene recreanten omschrijven zichzelf relatief vaker als gewoon, nuchter, bedachtzaam en kalm. Zij gaan graag hun eigen gang en vinden dat de maatschappij van vandaag toch wel erg hard aan het veranderen is. Hun gevoel is dat het vroeger vaak beter was. De dagrecreatieactiviteiten die zij kiezen, passen vaak goed bij deze beleving. Eén- en tweepersoonshuishoudens in de oudere leeftijdsklassen zijn in deze groep relatief oververtegenwoordigd. Bron: SAMR 58

59 Bijlage 4 Leisure Leefstijlensegmentatie (2) Toelichting op de zeven belevingskleuren (vervolg) Ingetogen aqua Recreanten uit de aqua belevingswereld zijn bedachtzaam en geïnteresseerd in cultuur en wat zij kunnen betekenen voor de maatschappij. Ze beschrijven zichzelf als ruimdenkend, rustig, geïnteresseerd in anderen en serieus. In deze groep vinden we relatief vaker empty nesters, die weer tijd hebben voor hun eigen interesses. Inspirerende maar ook vaak rustige activiteiten horen daar bij. Zij verdiepen zich graag in kunst en cultuur, willen nog volop meedoen met de maatschappij van vandaag en alle veranderingen die zij daarin zien. Deze recreanten houden ook wel van sportieve activiteiten. Wandelen, fietsen, nordic walking: dat houdt je fit! Ondernemend paars Recreanten uit de paarse belevingswereld laten zich graag verrassen en inspireren, met name door cultuur. Nieuwe dingen zien, ontdekken en beleven. Het gewone is vaak niet goed genoeg voor de ondernemend paars ingestelde recreant. Zij zijn op zoek naar een bijzondere ervaring. Met name cultuur, maar ook activiteit en sportiviteit staan daarbij vaak centraal. Toch zien we na een drukke (werk)periode dat deze recreanten ook erg kunnen genieten van een sauna of wellness arrangement. Het zijn relatief veel jonge éénof tweepersoonshuishoudens. Creatief en inspirerend rood Recreanten uit de rode belevingswereld zijn in het algemeen erg creatief, op zoek naar uitdagingen en inspirerende ervaringen. Ze gaan graag buiten de gebaande paden. Karakterkenmerken als onafhankelijk, intelligent, zelfbewust, artistiek en ruimdenkend passen goed bij deze recreanten. Het onbekende is juist spannend en prikkelend. Recreatie betekent naast sportiviteit en ontspanning ook het zoeken naar vernieuwende stromingen, moderne kunst en andere culturen. Stijlvol en luxe blauw Recreanten uit de blauwe belevingswereld zijn zelfverzekerd en vinden dat ze in hun vrije tijd wel wat luxe en stijlvol ontspannen verdienen. Ze zijn zakelijk en intelligent. Ze houden van stijl en klasse, zijn wat meer gericht op de exclusievere vormen van recreatie. Recreëren betekent voor hen zich even ontspannen en afstand nemen van de dynamiek van alledag. Dit doen zij door actief te sporten maar ook door aandacht te besteden aan het social network. In hun vrije tijd zoeken zij graag ons soort mensen. Meer exclusieve vrijetijdsbestedingen als wellness en ook bijeenkomsten met VIP arrangementen, zijn populair bij deze belevingswereld. Bron: SAMR 59

60 Bijlage 5- over NBTC-NIPO Research TNS NIPO & NBTC Holland Marketing bundelen de krachten ContinuVakantie- Onderzoek nieuwe stijl (CVO) NBTC-NIPO Research presenteert haar visie op de toekomst van de vakantiemarkt NBTC-NIPO Research voert 250 e project op maat uit NBTC-NIPO Research wordt kennispartner van de vakantiebeurs Presentatie rapport Trends & mythes op de Nederlandse vakantiemarkt ContinuVrijeTijds- Onderzoek (CVTO) ContinuZakenreisOnderzoek (CZO) NBTC-NIPO Research breidt haar portfolio uit met internationaal en kwalitatief onderzoek 4x per jaar inzicht in innovatie in reizen Locatie Amsterdam Ad Schalekamp ad.schalekamp@tns-nipo.com online onderzoek onder uw eigen klanten of via ons grote access panel onze onderzoeken zijn geschikt om in te vullen op mobiele devices bezoekersonderzoeken op locatie Locatie Den Haag Kees van der Most kvandermost@holland.com groepsdiscussies of single interviews om het echte waarom en de emoties te achterhalen, zowel online als offline mogelijk wij kunnen wereldwijd onderzoek doen 60