Aantal dagen met goede luchtkwaliteit.

Transcriptie

1 Aantal dagen met goede luchtkwaliteit Indicatorgegevens Naam Definitie Meeteenheid Situering Beleidsdomein Bekommernis Aantal dagen met goede luchtkwaliteit. Percentage dagen met goede luchtkwaliteit. Dit zijn de dagen op een jaar waarop de (partiële) luchtkwaliteitsindex een score heeft van 1 tot 4. De luchtkwaliteitsindex aggregeert de gehaltes van 4 verontreinigende stoffen in de omgevingslucht (ozon (O 3 ), stikstofdioxide (NO 2 ), zwaveldioxide (SO 2 ), en fijn stof (PM 10 )) tot één representatief cijfer tussen 1 en stelt een uitstekende kwaliteit voor en 10 een verschrikkelijk slechte. Een score van 1 tot en met 4 komt overeen met een goede tot zeer goede beoordeling van de luchtkwaliteit. Percentage dagen op een jaar Leefmilieu/Lucht Luchtverontreiniging, verontreiniging door fotochemische stoffen, verspreiding van milieugevaarlijke stoffen, verzuring. Lucht is een gasmengsel dat voornamelijk bestaat uit stikstof (78%) en zuurstof (21%). Het omvat de onderste laag (0 tot ongeveer 20 km boven het aardoppervlak) van de atmosfeer, dit deel wordt ook de troposfeer genoemd. Voor allerlei levensprocessen hebben mensen en dieren energie nodig, die wordt verkregen door voedingsstoffen te verbranden met behulp van de zuurstof uit de lucht. Planten leven ook voor een groot deel van de lucht en hebben ervoor gezorgd dat de lucht op onze planeet zuurstof bevat. Groene delen van planten beschikken namelijk over het vermogen om koolstofdioxide uit de lucht op te nemen en door middel van zonlicht als energiebron om te zetten in koolhydraten die nodig zijn voor de verdere stofwisseling in de plant. Bij deze omzetting, fotosynthese genoemd, komt zuurstof vrij. Planten in het donker en niet-groene delen van planten hebben echter ook energie nodig. Door koolhydraten om te zetten met behulp van zuurstof uit de lucht, ook wel ademhaling of verbranding genoemd, krijgen zij energie voor o.a. de groei. De lucht die wij inademen is dus een onontbeerlijk element voor het leven. Door hun afhankelijkheid van lucht zijn levende organismen (mens, dier, plant) gevoelig voor verstoringen daarin, bijvoorbeeld in de vorm van verontreinigingen. Vreemde bestanddelen in de lucht zoals gassen (bv. NO 2 ) of stofdeeltjes (PM10) kunnen bijvoorbeeld de longwerking aantasten en ademhalingsproblemen veroorzaken of via de longen in het bloed terechtkomen waar ze dan via de bloedsomloop verschillende organen (lever, nieren, hersenen) bereiken en zo schadelijke effecten veroorzaken. Niet alleen het welzijn en de gezondheid van de mens, maar ook vegetatie, het klimaat en materialen (verwering van historische gebouwen, metaalcorrosie, etc.) kunnen aangetast worden door luchtverontreiniging. Relatie tot de SO Om aan de behoefte van gezonde lucht te kunnen (blijven) voldoen, moeten luchtverontreinigende stoffen tot een minimum worden beperkt en mogen geen waarschuwingsdrempels worden overschreden. De normen per polluent kan men terugvinden op de websites van Ircel en van VMM. Hinder/luchtverontreiniging Milieubarometer West-Vlaanderen 2013 Fiche Aantal dagen met goede luchtkwaliteit pg.1/7

2 Situering in het lokaal/provinciaal beleid De Provincie heeft geen directe acties rond immissiekwaliteit van lucht opgenomen. Verschillende andere beleidsdoelstellingen zijn wel indirect gerelateerd aan de verbetering van de luchtkwaliteit. Enkele voorbeelden zijn het stimuleren van alternatieven voor gemotoriseerd verkeer, aandacht voor hernieuwbare energie en het promoten van rationeel energiegebruik. Bron Provinciaal Milieubeleidsplan Relatie tot het gewestelijke beleid Indicator op gewestelijk Blootstelling aan luchtverontreiniging niveau Schonere lucht Beleidsdoelstelling op PLANDOELSTELLINGEN gewestelijk niveau In 2015 is de gezondheidsimpact a.g.v. luchtverontreiniging verminderd: - de bevolking wordt niet meer blootgesteld aan een overschrijding van de geldende Europese grenswaarden voor luchtkwaliteit - het percentage van de bevolking dat wordt blootgesteld aan een overschrijding van de Europese streefwaarden voor ozon daalt Bron MINA- plan 4 ( ) In 2015 is de luchtkwaliteit zodanig verbeterd dat we minstens voldoen aan de Europese normen: - De gemiddelde jaarconcentratie aan fijn stof wordt gereduceerd - Het aantal overschrijdingen van de Europese streefwaarde voor ozon daalt en de hoogte van de overschrijdingen neemt af - Voor de polluenten waarvoor de Europese grens- en streefwaarden voor luchtkwaliteit al gerealiseerd werden, verbetert de luchtkwaliteit of wordt ze minstens in stand gehouden. Voor PM 10, NO 2 en ozon zijn ook afzonderlijke doelstellingen vastgelegd in MINA-plan 4. Data Dataleverancier Berekeningsmethode Primaire databronnen: VMM Secundaire databron: IRCEL Op basis van de telemetrische meetnetten van de VMM rapporteert IRCEL Intergewestelijke Cel voor Leefmilieu- de meting op hun website. Contactpersoon: dhr. Frans Fierens (fierens@irceline.be) IRCEL levert per dag per meetpunt de concentratie van de gemeten parameters (in µg/m³). Op basis van onderstaande tabel is per dag voor elk van de gemeten parameters een subindex bepaald. µg/m³ SO 2 24 u- waarde >250 NO 2 Max 1 u >400 O 3 Max 8 u >270 PM u >200 waarde index De quotering van de subindex wordt bepaald door de grenswaarden (europese regelgeving) van die welbepaalde parameter. De luchtkwaliteitsindex wordt dan bepaald door de hoogste (slechtste) van de subindexen. Een score van 1 tot 4 komt overeen met een goede tot zeer goede luchtkwaliteit. Indien er geen subindex is voor één van de verontreinigende stoffen wordt de index in principe niet bepaald. In 2 meetpunten in West- Vlaanderen worden de 4 parameters gemeten (Houtem en Zwevegem). Milieubarometer West-Vlaanderen 2013 Fiche Aantal dagen met goede luchtkwaliteit pg.2/7

3 In Moerkerke en Roeselare worden 3 parameters gemeten, hier spreken we van een partiële luchtkwaliteitsindex. Voor Oostrozebeke zijn er voor 2012 slechts over 2 parameters gegevens, dus er wordt dit jaar geen partiële luchtkwaliteitsindex berekend. Vergelijkbaarheid in de tijd en ruimte Validiteit Complementaire indicatoren Rapporteringfrequentie Nulmeting 2001 Laatste rapportering 2012 Code Ligging O 3 NO 2 SO 2 PM 10 44N029 Houtem (Veurne) X X X X 44N052 Zwevegem X X X X 44N012 Moerkerke (Damme) X X X 44M705 Roeselare X X X 44OB01 Oostrozebeke X X Het percentage dagen met goede luchtkwaliteit wordt berekend op basis van het aantal dagen waarop meetresultaten bekend zijn. Door de uitbreiding en wijziging van het telemetrisch meetnet kan de luchtkwaliteitsindex van meerdere steden sinds 2005 onderling worden vergeleken (Houtem & Zwevegem en Moerkerke & Roeselare). De index is een kwalitatieve appreciatie van de kwaliteit van de omgevingslucht, gebaseerd op de parameters NO 2, SO 2, O 3 en PM 10. De concentratie van de polluenten (µg/m³) kunnen aanvullende informatie geven over elke verontreinigende stof. Jaarlijks Milieubarometer West-Vlaanderen 2013 Fiche Aantal dagen met goede luchtkwaliteit pg.3/7

4 Feitelijke data Percentage dagen met (partiële) luchtkwaliteitsindex tussen 1 (zeer goed) en 4 (vrij goed) Houtem Roeselare (haven) Moerkerke Zwevegem Oostrozebeke 1995 * 30.7% 1996 * 31.4% 1997 * 37.0% 1998 * * 39.0% 1999 * * 38.3% 2000 * * 50.6% % * * 42.2% % * * 45.6% % * * 49.4% ,6% 46,4% * / ,8% 60,3% 56,7% 49,3% 56,7% ,2% 49,3% 57,5% 44,8% 55,5% ,4% 73,3% 62,5% 57,4% 54,4% ,8% 69,1% 68,3% 60,6% 58,2% ,8% 59,5% 62,6% 56,2% / ,5% 70,1% 70,7% 62,4% / ,5% 64,5% 72,8% 63,1% / ,4% 77,7% 81,4% 68,5% / * Voor de meetpunten 44N012 (Moerkerke) en 44M705 (Roeselare) zijn ook voor voorgaande jaren gegevens beschikbaar. Deze zijn echter berekend op basis van andere parameters dan in 2004 en 2005 en zijn bijgevolg dus ook niet te vergelijken met de recente cijfers. Grafieken per meetpunt: Luchtkwaliteitsindex Legende 10 verschrikkelijk slecht 5 gewoon 9 zeer slecht 4 vrij goed 8 slecht 3 goed 7 ondermaats 2 zeer goed 6 middelmatig 1 uitstekend Milieubarometer West-Vlaanderen 2013 Fiche Aantal dagen met goede luchtkwaliteit pg.4/7

5 Milieubarometer West-Vlaanderen 2013 Fiche Aantal dagen met goede luchtkwaliteit pg.5/7

6 Milieubarometer West-Vlaanderen 2013 Fiche Aantal dagen met goede luchtkwaliteit pg.6/7

7 Toelichting De luchtkwaliteitsindex wordt enkel in Houtem en Zwevegem berekend. De luchtkwaliteitsindex in Houtem toont aan dat op 78,4% van de (gemeten) dagen een goede luchtkwaliteit aanwezig is in 2012 (hoogste waarde sinds begin van de metingen). Dit is een stijging t.o.v De luchtkwaliteitsindex kent in Houtem een schommelend maar stijgend verloop sinds de eerste metingen in In Zwevegem is in 2012 op ca. 84,4% van de (gemeten) dagen een goede luchtkwaliteit vastgesteld, ook hier stijgt het aantal dagen met een goede luchtkwaliteitsindex ten opzichte van Het is eveneens het hoogste percentage sinds de start van de metingen op dat meetpunt in In het meetpunt Moerkerke wordt NO 2, PM 10 en O 3 gemeten. Het aantal dagen met een goede luchtkwaliteit kent een schommelend verloop. In 2012 wordt op ca. 78% van de dagen een goede luchtkwaliteit gemeten. Dit is een stijging ten opzichte van In het meetpunt Roeselare wordt eveneens NO 2, PM 10 en O 3 gemeten. In 2012 werd op 68,5% van de dagen een goede luchtkwaliteit gemeten. Ook hier wordt een lichte stijging genoteerd ten opzichte van Interpretatie van de gegevens Vergelijking met Niet van toepassing doelstellingen Verklaring In alle West-Vlaamse meetstations wordt een stijging genoteerd van het aantal dagen met goede luchtkwaliteit ten opzichte van De luchtkwaliteit wordt voor een groot deel bepaald door de meteorologische omstandigheden was een vrij nat jaar wat als gunstig kan beschouwd worden vanuit luchtverontreinigings-oogpunt. Knelpuntenanalyse Oplossing Zie toelichting Het provinciebestuur speelt indirect in op deze problematiek via het instrument van de milieuvergunningen. Administratief Naam Sarie Buffel Contactgegevens Provinciehuis Boeverbos Koning Leopold III-laan Sint-Andries tel fax sarie.buffel@west-vlaanderen.be Datum ontwerpversie: definitieve versie : printversie : Milieubarometer West-Vlaanderen 2013 Fiche Aantal dagen met goede luchtkwaliteit pg.7/7