Aantal dagen met goede luchtkwaliteit.
|
|
- Andreas de Koning
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Aantal dagen met goede luchtkwaliteit Indicatorgegevens Naam Definitie Meeteenheid Situering Beleidsdomein Bekommernis Aantal dagen met goede luchtkwaliteit. Percentage dagen met goede luchtkwaliteit. Dit zijn de dagen op een jaar waarop de (partiële) luchtkwaliteitsindex een score heeft van 1 tot 4. De luchtkwaliteitsindex aggregeert de gehaltes van 4 verontreinigende stoffen in de omgevingslucht (ozon (O 3 ), stikstofdioxide (NO 2 ), zwaveldioxide (SO 2 ), en fijn stof (PM 10 )) tot één representatief cijfer tussen 1 en stelt een uitstekende kwaliteit voor en 10 een verschrikkelijk slechte. Een score van 1 tot en met 4 komt overeen met een goede tot zeer goede beoordeling van de luchtkwaliteit. Percentage dagen op een jaar Leefmilieu/Lucht Luchtverontreiniging, verontreiniging door fotochemische stoffen, verspreiding van milieugevaarlijke stoffen, verzuring. Lucht is een gasmengsel dat voornamelijk bestaat uit stikstof (78%) en zuurstof (21%). Het omvat de onderste laag (0 tot ongeveer 20 km boven het aardoppervlak) van de atmosfeer, dit deel wordt ook de troposfeer genoemd. Voor allerlei levensprocessen hebben mensen en dieren energie nodig, die wordt verkregen door voedingsstoffen te verbranden met behulp van de zuurstof uit de lucht. Planten leven ook voor een groot deel van de lucht en hebben ervoor gezorgd dat de lucht op onze planeet zuurstof bevat. Groene delen van planten beschikken namelijk over het vermogen om koolstofdioxide uit de lucht op te nemen en door middel van zonlicht als energiebron om te zetten in koolhydraten die nodig zijn voor de verdere stofwisseling in de plant. Bij deze omzetting, fotosynthese genoemd, komt zuurstof vrij. Planten in het donker en niet-groene delen van planten hebben echter ook energie nodig. Door koolhydraten om te zetten met behulp van zuurstof uit de lucht, ook wel ademhaling of verbranding genoemd, krijgen zij energie voor o.a. de groei. De lucht die wij inademen is dus een onontbeerlijk element voor het leven. Door hun afhankelijkheid van lucht zijn levende organismen (mens, dier, plant) gevoelig voor verstoringen daarin, bijvoorbeeld in de vorm van verontreinigingen. Vreemde bestanddelen in de lucht zoals gassen (bv. NO 2 ) of stofdeeltjes (PM10) kunnen bijvoorbeeld de longwerking aantasten en ademhalingsproblemen veroorzaken of via de longen in het bloed terechtkomen waar ze dan via de bloedsomloop verschillende organen (lever, nieren, hersenen) bereiken en zo schadelijke effecten veroorzaken. Niet alleen het welzijn en de gezondheid van de mens, maar ook vegetatie, het klimaat en materialen (verwering van historische gebouwen, metaalcorrosie, etc.) kunnen aangetast worden door luchtverontreiniging. Relatie tot de SO Om aan de behoefte van gezonde lucht te kunnen (blijven) voldoen, moeten luchtverontreinigende stoffen tot een minimum worden beperkt en mogen geen waarschuwingsdrempels worden overschreden. De normen per polluent kan men terugvinden op de websites van Ircel en van VMM. Hinder/luchtverontreiniging Milieubarometer West-Vlaanderen 2013 Fiche Aantal dagen met goede luchtkwaliteit pg.1/7
2 Situering in het lokaal/provinciaal beleid De Provincie heeft geen directe acties rond immissiekwaliteit van lucht opgenomen. Verschillende andere beleidsdoelstellingen zijn wel indirect gerelateerd aan de verbetering van de luchtkwaliteit. Enkele voorbeelden zijn het stimuleren van alternatieven voor gemotoriseerd verkeer, aandacht voor hernieuwbare energie en het promoten van rationeel energiegebruik. Bron Provinciaal Milieubeleidsplan Relatie tot het gewestelijke beleid Indicator op gewestelijk Blootstelling aan luchtverontreiniging niveau Schonere lucht Beleidsdoelstelling op PLANDOELSTELLINGEN gewestelijk niveau In 2015 is de gezondheidsimpact a.g.v. luchtverontreiniging verminderd: - de bevolking wordt niet meer blootgesteld aan een overschrijding van de geldende Europese grenswaarden voor luchtkwaliteit - het percentage van de bevolking dat wordt blootgesteld aan een overschrijding van de Europese streefwaarden voor ozon daalt Bron MINA- plan 4 ( ) In 2015 is de luchtkwaliteit zodanig verbeterd dat we minstens voldoen aan de Europese normen: - De gemiddelde jaarconcentratie aan fijn stof wordt gereduceerd - Het aantal overschrijdingen van de Europese streefwaarde voor ozon daalt en de hoogte van de overschrijdingen neemt af - Voor de polluenten waarvoor de Europese grens- en streefwaarden voor luchtkwaliteit al gerealiseerd werden, verbetert de luchtkwaliteit of wordt ze minstens in stand gehouden. Voor PM 10, NO 2 en ozon zijn ook afzonderlijke doelstellingen vastgelegd in MINA-plan 4. Data Dataleverancier Berekeningsmethode Primaire databronnen: VMM Secundaire databron: IRCEL Op basis van de telemetrische meetnetten van de VMM rapporteert IRCEL Intergewestelijke Cel voor Leefmilieu- de meting op hun website. Contactpersoon: dhr. Frans Fierens (fierens@irceline.be) IRCEL levert per dag per meetpunt de concentratie van de gemeten parameters (in µg/m³). Op basis van onderstaande tabel is per dag voor elk van de gemeten parameters een subindex bepaald. µg/m³ SO 2 24 u- waarde >250 NO 2 Max 1 u >400 O 3 Max 8 u >270 PM u >200 waarde index De quotering van de subindex wordt bepaald door de grenswaarden (europese regelgeving) van die welbepaalde parameter. De luchtkwaliteitsindex wordt dan bepaald door de hoogste (slechtste) van de subindexen. Een score van 1 tot 4 komt overeen met een goede tot zeer goede luchtkwaliteit. Indien er geen subindex is voor één van de verontreinigende stoffen wordt de index in principe niet bepaald. In 2 meetpunten in West- Vlaanderen worden de 4 parameters gemeten (Houtem en Zwevegem). Milieubarometer West-Vlaanderen 2013 Fiche Aantal dagen met goede luchtkwaliteit pg.2/7
3 In Moerkerke en Roeselare worden 3 parameters gemeten, hier spreken we van een partiële luchtkwaliteitsindex. Voor Oostrozebeke zijn er voor 2012 slechts over 2 parameters gegevens, dus er wordt dit jaar geen partiële luchtkwaliteitsindex berekend. Vergelijkbaarheid in de tijd en ruimte Validiteit Complementaire indicatoren Rapporteringfrequentie Nulmeting 2001 Laatste rapportering 2012 Code Ligging O 3 NO 2 SO 2 PM 10 44N029 Houtem (Veurne) X X X X 44N052 Zwevegem X X X X 44N012 Moerkerke (Damme) X X X 44M705 Roeselare X X X 44OB01 Oostrozebeke X X Het percentage dagen met goede luchtkwaliteit wordt berekend op basis van het aantal dagen waarop meetresultaten bekend zijn. Door de uitbreiding en wijziging van het telemetrisch meetnet kan de luchtkwaliteitsindex van meerdere steden sinds 2005 onderling worden vergeleken (Houtem & Zwevegem en Moerkerke & Roeselare). De index is een kwalitatieve appreciatie van de kwaliteit van de omgevingslucht, gebaseerd op de parameters NO 2, SO 2, O 3 en PM 10. De concentratie van de polluenten (µg/m³) kunnen aanvullende informatie geven over elke verontreinigende stof. Jaarlijks Milieubarometer West-Vlaanderen 2013 Fiche Aantal dagen met goede luchtkwaliteit pg.3/7
4 Feitelijke data Percentage dagen met (partiële) luchtkwaliteitsindex tussen 1 (zeer goed) en 4 (vrij goed) Houtem Roeselare (haven) Moerkerke Zwevegem Oostrozebeke 1995 * 30.7% 1996 * 31.4% 1997 * 37.0% 1998 * * 39.0% 1999 * * 38.3% 2000 * * 50.6% % * * 42.2% % * * 45.6% % * * 49.4% ,6% 46,4% * / ,8% 60,3% 56,7% 49,3% 56,7% ,2% 49,3% 57,5% 44,8% 55,5% ,4% 73,3% 62,5% 57,4% 54,4% ,8% 69,1% 68,3% 60,6% 58,2% ,8% 59,5% 62,6% 56,2% / ,5% 70,1% 70,7% 62,4% / ,5% 64,5% 72,8% 63,1% / ,4% 77,7% 81,4% 68,5% / * Voor de meetpunten 44N012 (Moerkerke) en 44M705 (Roeselare) zijn ook voor voorgaande jaren gegevens beschikbaar. Deze zijn echter berekend op basis van andere parameters dan in 2004 en 2005 en zijn bijgevolg dus ook niet te vergelijken met de recente cijfers. Grafieken per meetpunt: Luchtkwaliteitsindex Legende 10 verschrikkelijk slecht 5 gewoon 9 zeer slecht 4 vrij goed 8 slecht 3 goed 7 ondermaats 2 zeer goed 6 middelmatig 1 uitstekend Milieubarometer West-Vlaanderen 2013 Fiche Aantal dagen met goede luchtkwaliteit pg.4/7
5 Milieubarometer West-Vlaanderen 2013 Fiche Aantal dagen met goede luchtkwaliteit pg.5/7
6 Milieubarometer West-Vlaanderen 2013 Fiche Aantal dagen met goede luchtkwaliteit pg.6/7
7 Toelichting De luchtkwaliteitsindex wordt enkel in Houtem en Zwevegem berekend. De luchtkwaliteitsindex in Houtem toont aan dat op 78,4% van de (gemeten) dagen een goede luchtkwaliteit aanwezig is in 2012 (hoogste waarde sinds begin van de metingen). Dit is een stijging t.o.v De luchtkwaliteitsindex kent in Houtem een schommelend maar stijgend verloop sinds de eerste metingen in In Zwevegem is in 2012 op ca. 84,4% van de (gemeten) dagen een goede luchtkwaliteit vastgesteld, ook hier stijgt het aantal dagen met een goede luchtkwaliteitsindex ten opzichte van Het is eveneens het hoogste percentage sinds de start van de metingen op dat meetpunt in In het meetpunt Moerkerke wordt NO 2, PM 10 en O 3 gemeten. Het aantal dagen met een goede luchtkwaliteit kent een schommelend verloop. In 2012 wordt op ca. 78% van de dagen een goede luchtkwaliteit gemeten. Dit is een stijging ten opzichte van In het meetpunt Roeselare wordt eveneens NO 2, PM 10 en O 3 gemeten. In 2012 werd op 68,5% van de dagen een goede luchtkwaliteit gemeten. Ook hier wordt een lichte stijging genoteerd ten opzichte van Interpretatie van de gegevens Vergelijking met Niet van toepassing doelstellingen Verklaring In alle West-Vlaamse meetstations wordt een stijging genoteerd van het aantal dagen met goede luchtkwaliteit ten opzichte van De luchtkwaliteit wordt voor een groot deel bepaald door de meteorologische omstandigheden was een vrij nat jaar wat als gunstig kan beschouwd worden vanuit luchtverontreinigings-oogpunt. Knelpuntenanalyse Oplossing Zie toelichting Het provinciebestuur speelt indirect in op deze problematiek via het instrument van de milieuvergunningen. Administratief Naam Sarie Buffel Contactgegevens Provinciehuis Boeverbos Koning Leopold III-laan Sint-Andries tel fax sarie.buffel@west-vlaanderen.be Datum ontwerpversie: definitieve versie : printversie : Milieubarometer West-Vlaanderen 2013 Fiche Aantal dagen met goede luchtkwaliteit pg.7/7
Aantal dagen waarop de daggemiddelde PM 10 -concentratie groter is dan 50 µg/m³
Aantal dagen waarop de daggemiddelde PM 1 -concentratie groter is dan 5 Indicatorgegevens Naam Aantal dagen waarop de daggemiddelde PM 1 -concentratie groter is dan 5 Definitie Het op een jaar waarop de
Nadere informatieNitraatgehalte in de meetplaatsen van het MAP-meetnet
Nitraatgehalte in de meetplaatsen van het MAP-meetnet Indicatorgegevens Naam Definitie Meeteenheid Nitraatgehalte in de meetplaatsen van het MAP-meetnet (MAP = mest-actie-plan) Percentage meetplaatsen
Nadere informatieTabel 1. Huidige concentratieschalen voor de berekening van de luchtkwaliteitsindex. NO 2. (uurgemiddelde)
IRCEL CELINE Berekening en implementatie van een nieuwe luchtkwaliteitsindex naar aanleiding van de nieuwe EU dochterrichtlijn betreffende grenswaarden voor SO 2, NO 2, PM10 en lood in de lucht en de toekomstige
Nadere informatie41. INDEXEN VOOR DE LUCHTKWALITEIT IN BRUSSEL
41. INDEXEN VOOR DE LUCHTKWALITEIT IN BRUSSEL 1.Algemene luchtkwaliteitsindex Om de graad van luchtvervuiling op eenvoudige en voor het grote pubiek verstaanbare wijze voor te stellen, werd in 1996 een
Nadere informatieDe realisatiegraad van het bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk
Realisatiegraad van het bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk Indicatorgegevens Naam Definitie Realisatiegraad van het bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk De realisatiegraad van het bovenlokaal
Nadere informatie17 GEMIDDELD WEEKVERLOOP
17 GEMIDDELD WEEKVERLOOP Geïnspireerd door het verschil in O 3 -concentratie tussen werkdagen en niet-werkdagen werd het concentratieverloop van de gemiddelde week berekend. Bij de berekening van het concentratieverloop
Nadere informatieLuchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest
Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest Overzicht presentatie Luchtkwaliteit getoetst aan de normen Impact van deze luchtkwaliteit op onze gezondheid Bespreking van stikstofdioxide en fijn stof De nieuwste
Nadere informatieLuchtkwaliteit en lozingen in de lucht in het Vlaamse Gewest Koen Toté
Luchtkwaliteit en lozingen in de lucht in het Vlaamse Gewest Koen Toté Overzicht presentatie Waarom luchtmetingen in Vlaanderen? Evolutie van de laatste decennia Toetsen van de luchtkwaliteit aan de heersende
Nadere informatieEmissie van NH 3 door de veeteelt
Emissie van NH 3 door de veeteelt Indicatorgegevens Naam Definitie Meeteenheid Situering Beleidsdomein Bekommernis Emissie van ammoniak door de veeteelt Ammoniak is een gas dat op natuurlijke wijze ontstaat
Nadere informatieVERHOOGDE LUCHTVERONTREINIGING DE VOLGENDE DAGEN
BERICHT VAN DE LUCHTKWALITEIT INTERGEWESTELIJKE CEL voor het LEEFMILIEU (IRCEL) Informing you on ambient air quality in the Belgian Regions Kunstlaan 10-11, 1210 BRUSSEL tel: 02/227.57.01 fax: 02/227.56.99
Nadere informatieLuchtkwaliteit in Steden Probleemschets, Aandachtspunten, Tendensen
Luchtkwaliteit in Steden Probleemschets, Aandachtspunten, Tendensen Frans Fierens, Gerwin Dumont (*) (*)Medewerkers van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) gedetacheerd naar de Intergewestelijke Cel voor
Nadere informatieLuchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest. Koen Toté - VMM
Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest Koen Toté - VMM Overzicht presentatie Luchtkwaliteit 2017 getoetst aan de normen Impact van deze luchtkwaliteit op onze gezondheid Bespreking van fijn stof en stikstofdioxide
Nadere informatieFIJN STOF WAARSCHUWINGSBERICHT
BERICHT VAN DE LUCHTKWALITEIT INTERGEWESTELIJKE CEL voor het LEEFMILIEU (IRCEL) Informing you on ambient air quality in the Belgian Regions Kunstlaan 10-11, 1210 BRUSSEL tel: 02/227.57.01 fax: 02/227.56.99
Nadere informatie- 1 - april mei juni juli augustus september maand
- 1 - ER Smog in zomer In dit bulletin wordt een overzicht gegeven van de smogsituatie in de periode april tot en met september voor de stoffen O 3, PM, SO 2, en NO 2. In de zomerperiode van zijn er 7
Nadere informatieSmog in zomer van 5
Smog in zomer In dit bulletin wordt een overzicht gegeven van de smogsituatie in de periode april tot en met september. Voor ozon zijn er in deze periode 6 smogdagen geweest. De dagen vielen voornamelijk
Nadere informatieFiche Natuurbehoudswaarde van de plantendiversiteit in de. in de provinciedomeinen en provinciale aandachtsgebieden
Natuurbehoudswaarde van de plantendiversiteit in de provinciedomeinen en provinciale aandachtsgebieden Indicatorgegevens Naam Natuurbehoudswaarde van de plantendiversiteit in de provinciedomeinen en provinciale
Nadere informatieLuchtkwaliteit in Vlaanderen. Vleva-Joaquin symposium Brussel 3 juni 2013
Luchtkwaliteit in Vlaanderen Vleva-Joaquin symposium Brussel 3 juni 2013 Overzicht Welke stoffen meet de VMM? Wetgevend kader Toetsing aan regelgeving Evolutie luchtkwaliteit Inzoomen op afzonderlijke
Nadere informatieKwaliteit van het oppervlaktewater
Kwaliteit van het oppervlaktewater Indicatorgegevens Naam Definitie Meeteenheid Kwaliteit van het oppervlaktewater: zuurstofhuishouding en biologische kwaliteit Prati-index voor zuurstofverzadiging (PIO):
Nadere informatieMeetresultaten verzuring en vermesting
/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Meetresultaten verzuring en vermesting ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Nadere informatieEen voorstel van de Commissie voor nieuwe grenswaarden voor de luchtkwaliteit
IP/97/853 Brussel, 8 oktober 1997 Een voorstel van de Commissie voor nieuwe grenswaarden voor de luchtkwaliteit De Europese Commissie heeft vandaag een voorstel goedgekeurd voor een richtlijn met nieuwe
Nadere informatieSMOGALARM MINSTENS TOT ZATERDAG 10 JANUARI 2009
BERICHT VAN DE LUCHTKWALITEIT INTERGEWESTELIJKE CEL voor het LEEFMILIEU (IRCEL) Informing you on ambient air quality in the Belgian Regions Kunstlaan 10-11, 1210 BRUSSEL tel: 02/227.57.01 fax: 02/227.56.99
Nadere informatieHoge ruimtelijke resolutie luchtkwaliteitsmodellering Frans Fierens Vlaamse Milieumaatschappij IRCEL. Hoorzitting MINA raad, 14 maart 2018
Hoge ruimtelijke resolutie luchtkwaliteitsmodellering Frans Fierens Vlaamse Milieumaatschappij IRCEL Hoorzitting MINA raad, 14 maart 2018 Hoge ruimtelijke resolutie luchtkwaliteitsmodellering Van alleen
Nadere informatieResultaten meetcampagne luchtkwaliteit in Gent bekend
Resultaten meetcampagne luchtkwaliteit in Gent bekend Na een oproep van de Stad Gent stelden vijftig Gentenaars hun gevel ter beschikking om de invloed van het verkeer op de Gentse luchtkwaliteit te onderzoeken.
Nadere informatieWerkgroep luchtkwaliteit en geluidsbelasting. Overzicht gegevens
Werkgroep luchtkwaliteit en geluidsbelasting Overzicht gegevens Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding 3 1.2 Doel 3 2 Algemeen 4 2.1 Gebruikte gegevens 4 2.2 Welke stoffen zijn betrokken? 4 2.3 Normen
Nadere informatieLuchtvervuiling, nog altijd een probleem?
Luchtvervuiling, nog altijd een probleem? Frans Fierens wetenschappelijk medewerker van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) aangesteld bij de intergewestelijke cel voor het Leefmilieu (IRCEL) Vlaamse Olympiades
Nadere informatie1. Inleiding. Rapportage Luchtkwaliteit 2012, gemeente Doetinchem 4
Rapport Luchtkwaliteit 2012 Doetinchem Oktober 2013 INHOUD 1. Inleiding... 4 2. Algemeen... 5 2.1 Wet luchtkwaliteit... 5 2.2 Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit... 5 2.3 Bronnen van luchtverontreiniging...
Nadere informatieAfbakening grootstedelijk gebied Antwerpen
ontwerp gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Afbakening grootstedelijk gebied Antwerpen Bijlage III c plan-mer Om de luchtkwaliteit te evalueren, toetsen we de berekende immissieconcentratie van een
Nadere informatieSMOGALARM VANAF MORGEN MAANDAG 31 JANUARI 2011
BERICHT VAN DE LUCHTKWALITEIT INTERGEWESTELIJKE CEL voor het LEEFMILIEU (IRCEL) Informing you on ambient air quality in the Belgian Regions Kunstlaan 10-11, 1210 BRUSSEL tel: 02/227.57.01 fax: 02/227.56.99
Nadere informatieMEMO. Onderwerp/Subject: Analyse rapport RIVM Luchtkwaliteit 2012
MEMO Aan/To: Van/From: Datum/Date: RAI Vereniging Chris van Dijk 18 september Onderwerp/Subject: Analyse rapport RIVM Luchtkwaliteit 2012 Ieder jaar publiceert het RIVM een jaaroverzicht van de meetresultaten
Nadere informatieSamenvatting datarapporten Luchtkwaliteit (IJmond, Haarlemmermeer, Havengebied Amsterdam).
kenmerk: 653847/687260 Memo Aan Kopie aan Datum Van Telefoon E-mail Onderwerp: College van GS 4 juni 2015 Samenvatting datarapporten Luchtkwaliteit (IJmond, Haarlemmermeer, Havengebied Amsterdam). In deze
Nadere informatieAFBLAZEN SMOGALARM IN DE NACHT VAN VRIJDAG 25 JANUARI OP ZATERDAG 26 JANUARI 2013
BERICHT VAN DE LUCHTKWALITEIT INTERGEWESTELIJKE CEL voor het LEEFMILIEU (IRCEL) Informing you on ambient air quality in the Belgian Regions Kunstlaan 10-11, 1210 BRUSSEL tel: 02/227.57.01 fax: 02/227.56.99
Nadere informatieLuchtkwaliteit in Menen. 9 februari 2017
Luchtkwaliteit in Menen 9 februari 2017 Meetnet in Menen Meetpost dioxines/pcb Meetpost fijn stof 2 Overzicht Deel I: dioxines en PCB s 1. Wat zijn dioxines en PCB s? 2. Wetgeving 3. Meetstrategie VMM
Nadere informatieMeetresultaten verzuring 1 HET MEETNET VERZURING
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Meetresultaten verzuring //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Nadere informatieMIRA 2012 Verspreiding van POP s
MIRA 212 Verspreiding van POP s Emissie van dioxines naar lucht dioxine-emissie (g TEQ) 6 5 4 overige** energie huishoudens 3 2 1 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211* * voorlopige cijfers ** overige: landbouw
Nadere informatie1 BELANG VAN DE INDICATOR EN ELEMENTEN VOOR ZIJN INTERPRETATIE
Methodologische fiche TOESTANDSINDICATOR: STIKSTOFDIOXIDE: GEMIDDELDE JAARCONCENTRATIE EN NALEVING VAN DE EUROPESE GRENSWAARDE THEMA: LUCHT 1 BELANG VAN DE INDICATOR EN ELEMENTEN VOOR ZIJN INTERPRETATIE
Nadere informatieVERLENGING SMOGALARM TOT ZONDAG 11 JANUARI 2009 EINDE SMOGALARM OP MAANDAG 12 JANUARI 2009
BERICHT VAN DE LUCHTKWALITEIT INTERGEWESTELIJKE CEL voor het LEEFMILIEU (IRCEL) Informing you on ambient air quality in the Belgian Regions Kunstlaan 10-11, 1210 BRUSSEL tel: 02/227.57.01 fax: 02/227.56.99
Nadere informatieLUCHTKWALITEITONDERZOEK BESTEMMINGSPLAN SCHOOLSTRAAT-OOST GAMEREN
LUCHTKWALITEITONDERZOEK BESTEMMINGSPLAN SCHOOLSTRAAT-OOST GAMEREN WAALWAARDWONEN 30 september 2011 075989560:0.4 B01055.000230.0120 Inhoud 1 Luchtkwaliteitonderzoek 2 1.1 Inleiding 2 1.1.1 Huidige situatie
Nadere informatieHoge ruimtelijke resolutie luchtkwaliteitsmodellering Frans Fierens Vlaamse Milieumaatschappij - IRCEL. GreenAir Workshop, 12 juni 2018
Hoge ruimtelijke resolutie luchtkwaliteitsmodellering Frans Fierens Vlaamse Milieumaatschappij - IRCEL GreenAir Workshop, 12 juni 2018 Hoge ruimtelijke resolutie luchtkwaliteitsmodellering Van alleen meten
Nadere informatiePM-problematiek, invloed van diffuus
PM-problematiek, invloed van diffuus Febem Infodag inerte materialen februari 2010 Mirka Van der Elst Mirka.vanderelst@lne.vlaanderen.be 02 553 11 23 Inhoud 1. Wat is beleidsmatig relevant stof? 2. Oorsprong
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 18879 13 april 2016 Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu van 8 april 2016, nr. IENM/BSK-2016/75666,
Nadere informatieNotitie. Project : Luchtkwaliteit Achter de Arnhemse Poortwal II Locatie : Amersfoort Betreft : Onderzoek luchtkwaliteit
Notitie Nieuwegein, 21 december 2009 Kenmerk : V073125aaA0.djs Project : Luchtkwaliteit Achter de Arnhemse Poortwal II Locatie : Amersfoort Betreft : Onderzoek luchtkwaliteit Inleiding In opdracht van
Nadere informatieDe richtlijn 80/779/EG bepaalde als grenswaarde voor de dagwaarden:
4.9 ZWARTE ROOK (BSM) De meetposten voor Zwarte Rook in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bevinden zich in de Kroonlaan te Elsene (2FR002), te Ukkel (2FR012) en in het metrostation St.-Katelijne (2FB004).
Nadere informatieEnergieverbruik gemeentelijke gebouwen
MILIEUBAROMETER: INDICATORENFICHE ENERGIE 1/2 Samenwerkingsovereenkomst 2008-2013 Milieubarometer: Energieverbruik gemeentelijke gebouwen Indicatorgegevens Naam Definitie Meeteenheid Energieverbruik gemeentelijke
Nadere informatieLuchtkwaliteit in Menen. 24 mei 2016
Luchtkwaliteit in Menen 24 mei 2016 Overzicht Deel I: dioxines en PCB s 1. Wat zijn dioxines en PCB s? 2. Wetgeving 3. Meetstrategie VMM 4. Nieuwe meetresultaten 5. Trend 6. Resultaten nabij andere schrootbedrijven
Nadere informatieLUCHTKWALITEIT BESTEMMINGSPLAN LANDGOED DE REEHORST Triodos 11 JANUARI 2016
LUCHTKWALITEIT BESTEMMINGSPLAN LANDGOED DE REEHORST Triodos 11 JANUARI 2016 LUCHTKWALITEIT BESTEMMINGSPLAN LANDGOED DE REEHORST Contactpersoon HANS DE HAAN Adviseur Geluid en Lucht E hans.dehaan@arcadis.com
Nadere informatieLuchtkwaliteitmetingen in Alblasserdam. Jaarrapportage 2016
Luchtkwaliteitmetingen in Alblasserdam Jaarrapportage 2016 Colofon Raad van Accreditatie De DCMR Milieudienst Rijnmond is door de Raad voor Accreditatie geaccrediteerd voor de NEN-EN-ISO/IEC 17025:2005
Nadere informatie1 BELANG VAN DE INDICATOR EN ELEMENTEN VOOR INTERPRETATIE
Methodologische fiche INDICATOR: VERVUILINGSPIEKEN: OPTREDEN VAN DE DREMPELWAARDEN 1, 2 EN 3 VAN HET BRUSSELS NOODPLAN THEMA: LUCHT 1 BELANG VAN DE INDICATOR EN ELEMENTEN VOOR INTERPRETATIE Vraag achter
Nadere informatieLuchtkwaliteit in Nederland: cijfers en feiten. Joost Wesseling
Luchtkwaliteit in Nederland: cijfers en feiten Joost Wesseling Inhoud: Doorsneden door de luchtkwaliteit Concentraties: de laatste decennia; EU normen; Nederland in de EU. Luchtkwaliteit en gezondheid.
Nadere informatieOpvolging van wintersmogepisodes - OVL voorspellingsmodel
Opvolging van wintersmogepisodes - OVL voorspellingsmodel Frans Fierens Medewerker van de Vlaamse Milieumaatschappij gedetacheerd naar de Intergewestelijke Cel voor het Leefmilieu (IRCEL) 1 SMOG-episode
Nadere informatieLuchtkwaliteit langs de N208 bij Hillegom
CE CE Oplossingen voor Oplossingen milieu, economie voor milieu, en technologie economie en technologie Oude Delft 180 Oude Delft 180 2611 HH Delft 2611 HH Delft tel: tel: 015 015 2 150 2 150 150 150 fax:
Nadere informatieGesjoemel op de weg? Eric Feringa Igor van der Wal
Gesjoemel op de weg? Eric Feringa Igor van der Wal Wat kunt u verwachten? Hoe is úw kennis van luchtverontreiniging? Inzicht in normen en techniek Wat is de invloed van sjoemelsoftware? Casestudy A13 Overschie
Nadere informatieN34 WITTE PAAL - DRENTSE GRENS LUCHTKWALITEITSONDERZOEK
N34 WITTE PAAL - DRENTSE GRENS LUCHTKWALITEITSONDERZOEK PROVINCIE OVERIJSSEL 24 augustus 2015 078483231:C - Definitief B03203.000003.0600 Inhoud 1 Inleiding... 2 2 Wet- en regelgeving luchtkwaliteit...
Nadere informatieVereniging van aanwonenden aan het Ontzandingsproject Over de Maas in de provincie Gelderland.
Zandwinning in Alphen De provincie Gelderland heeft in september 2006 het groene licht gegeven voor zandwinning in het gebied Over de Maas bij Alphen. De vereniging Bewoners over de Maas heeft hiertegen
Nadere informatieVlaams beleid luchtverontreiniging en. milieuvergunningsaanvragen
Vlaams beleid luchtverontreiniging en milieuvergunningsaanvragen Geert Pillu Adviesverlener LNE afdeling Milieuvergunningen Brugge Vlaams beleid luchtverontreiniging en milieuvergunningsaanvragen Kennis
Nadere informatie10. TROPOSFERISCHE OZON (O3)
1.Inleiding 10. TROPOSFERISCHE OZON (O3) Ozon is een secundaire polluent, wat betekent dat de stof niet rechtstreeks in de omgevingslucht wordt geproduceerd door de activiteiten van de mens. Ozon wordt
Nadere informatieLuchtkwaliteit in (West-)Vlaanderen
Luchtkwaliteit in (West-)Vlaanderen Harelbeke - Jabbeke Overzicht 1. Waarom luchtmetingen? 2. Welke stoffen meet de VMM? 3. Toetsing aan regelgeving 4. Evolutie polluenten 5. Polluenten in detail (fijn
Nadere informatieBesluit Verontreinigingspieken Goedkeuring besluit (Vierde lezing)
pagina 1 Besluit Verontreinigingspieken Goedkeuring besluit (Vierde lezing) Context Autoverkeer De lucht in de stad is verontreinigd vanwege het autoverkeer: - 76% van de uitstoot van fijn stof (door dieselmotoren;
Nadere informatieActualisatie Toets luchtkwaliteit bestemmingsplan Spijkvoorder Enk
Gemeente Deventer Actualisatie Toets luchtkwaliteit bestemmingsplan Spijkvoorder Enk Datum 31 augustus 2009 DVT352/Cps/1543 Kenmerk Eerste versie 1 Inleiding De gemeente Deventer is bezig met de planvorming
Nadere informatieGezondheid & Voeding
Luchtverontreiniging groot probleem gezondheid Elk jaar sterven wereldwijd zo n 6,5 miljoen mensen aan de gevolgen van luchtverontreiniging en in Nederland zorgt dit jaarlijks zeker voor 13.000 vroegtijdige
Nadere informatieDiscussieavond luchtkwaliteit. 20 december 2017, Cultuurcentrum, Mechelen Marina De Bie, Arne Daneels, Wim Dewit, Stijn Vranckx, Uta Wehn
Ground Truth 2.0 Meet Mee Mechelen Discussieavond luchtkwaliteit 20 december 2017, Cultuurcentrum, Mechelen Marina De Bie, Arne Daneels, Wim Dewit, Stijn Vranckx, Uta Wehn meetmee.be/mechelen meetmee-mechelen@vito.be
Nadere informatieDatum Referentie Uw referentie Behandeld door 26 april J. van Rooij
Notitie 20120520-03 Ontwikkeling hotelzone Maastricht Aachen Airport Beoordeling luchtkwaliteitsaspecten Datum Referentie Uw referentie Behandeld door 26 april 2012 20120520-03 J. van Rooij 1 Inleiding
Nadere informatieCellen aan de basis.
Cellen aan de basis. Cellen aan de basis In het thema cellen aan de basis vinden we twee belangrijke thema s uit biologie voor jou terug. 1. Organen en cellen (thema 1 leerjaar 3) 2. Stofwisseling (thema
Nadere informatieBetere luchtkwaliteit. de Groene Loper
Betere luchtkwaliteit dankzij de Groene Loper Van stilstaan naar vooruitgaan Wat is dat, luchtkwaliteit? De realisatie van de Groene Loper voor A2 Maastricht is de oplossing voor de luchtkwaliteit in Maastricht
Nadere informatiePROJECTNUMMER C ONZE REFERENTIE A
ONDERWERP Luchtkwaliteitsonderzoek REC Harlingen storing 12 november 2018 DATUM 20 november 2018 PROJECTNUMMER C05055.000169 ONZE REFERENTIE 083725337 A VAN ing. A. (Abdu) Boukich AAN Omrin Inleiding Op
Nadere informatie1 BELANG VAN DE INDICATOR EN ELEMENTEN VOOR ZIJN INTERPRETATIE
Methodologische fiche INDICATOR: STIKSTOFDIOXIDE: GEMIDDELDE JAARCONCENTRATIE EN NALEVING VAN DE EUROPESE GRENSWAARDE THEMA: LUCHT 1 BELANG VAN DE INDICATOR EN ELEMENTEN VOOR ZIJN INTERPRETATIE Vraag achter
Nadere informatieEerste kaart roetconcentraties Nederland Roet aanvullende maat voor gezondheidseffecten luchtvervuiling
Eerste kaart roetconcentraties Nederland Roet aanvullende maat voor gezondheidseffecten luchtvervuiling RIVM/DCMR, december 2013 Roet is een aanvullende maat om de gezondheidseffecten weer te geven van
Nadere informatie- Vandaag en morgen : kans op overschrijdingen van de Europese informatiedrempel
BERICHT VAN DE LUCHTKWALITEIT INTERGEWESTELIJKE CEL voor het LEEFMILIEU (IRCEL) Informing you on ambient air quality in the Belgian Regions Kunstlaan 10-11, 1210 BRUSSEL tel: 02/227.57.01 fax: 02/227.56.99
Nadere informatieBepalen van de luchtkwaliteit
Bepalen van de luchtkwaliteit Luchtkwaliteit in het kort De kwaliteit van de lucht waarin we leven is van invloed op de volksgezondheid. Zo kan een slechte luchtkwaliteit leiden tot onder andere luchtwegklachten
Nadere informatieLuchtkwaliteit Vicarielaan te IJsselstein
Luchtkwaliteit Vicarielaan te IJsselstein Toelichting Gegevens opdrachtgever Provides Postbus 72 3400 AB IJsselstein Contactpersoon: dhr. M. Teuns CSO Adviesbureau Koningsbergenstraat 2 7418 ER Deventer
Nadere informatieGemeente Ridderkerk. Rapportage. Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2010
Gemeente Ridderkerk Rapportage Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2010 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Monitoring 3 1.2 Berekenen versus meten 3 1.3 NO 2 en PM 10 3 1.4 Tot slot 3 2 Berekende
Nadere informatieLuchtkwaliteitmetingen in Alblasserdam. Derde kwartaalverslag 2014
Luchtkwaliteitmetingen in Alblasserdam Derde kwartaalverslag 2014 Colofon Raad van Accreditatie De DCMR Milieudienst Rijnmond is door de Raad voor Accreditatie geaccrediteerd voor de NEN-EN-ISO/IEC 17025
Nadere informatieBetreft : Dijkversterking Werkendam aspect luchtkwaliteit
A COMPANY OF Notitie Aan : Y. Muggen (Royal Haskoning) Van : M. Hallmann (Royal Haskoning) Datum : 4 oktober 2011 Kopie : P. van den Eijnden (Royal Haskoning) Onze referentie : 9S6258.H1/N0001/Nijm HASKONING
Nadere informatieGemeente Ridderkerk. Rapportage. Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2009
Gemeente Ridderkerk Rapportage Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2009 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Monitoring 3 1.2 Berekenen versus meten 3 1.3 NO 2 en PM 10 3 1.4 Tot slot 3 2 Berekende
Nadere informatieMemo. In totaal worden er maximaal 110 woningen gerealiseerd. Dit kunnen zowel grondgebonden woningen zijn alsook gestapeld woningen.
Memo aan: van: Gemeente Arnhem SAB datum: 18 maart 2015 betreft: Luchtkwaliteit Schuytgraaf Arnhem project: 150131 INLEIDING Het voornemen bestaat om veld 13 van de in aanbouw zijnde woonwijk Schuytgraaf
Nadere informatiememo INLEIDING 1 Toets NIBM; 2 Toets grenswaarden in het kader van goede ruimtelijke ordening; WETTELIJK KADER Gemeente Apeldoorn Johan van der Burg
memo aan: van: Gemeente Apeldoorn Johan van der Burg datum: 10 maart 2014 betreft: Luchtkwaliteit Nagelpoelweg 56 te Apeldoorn project: 140171 INLEIDING Aan de Nagelpelweg 56 in Apeldoorn is het bedrijf
Nadere informatieSamenvatting van de belangrijkste wetenschappelijke inzichten
(/Zoeken) Samenvatting van de belangrijkste wetenschappelijke inzichten wetenschappelijk comité CurieuzeNeuzen Vlaanderen, Universiteit Antwerpen Vlaamse Milieumaatschappij VITO et citizen-scienceproject
Nadere informatieSensormetingen luchtkwaliteit in Schiedam (juli -december2017)
Sensormetingen luchtkwaliteit in Schiedam (juli -december2017) analyse Henri de Ruiter, Ernie Weijers Februari 2018 Sinds juli 2017 meten burgers met behulp van goedkope sensoren de luchtkwaliteit in Schiedam.
Nadere informatieDe NH 3 -uitstoot speelt, via de vorming van ammoniumzouten (secundair aërosol), ook een zeer belangrijke rol bij de problematiek van fijn stof.
4.10 AMMONIA (NH 3 ) Gasvormig ammonia behoort niet tot de 13 prioritair te volgen stoffen, vermeld in annex I van de EG-richtlijn 96/62/EG. De NH 3 -uitstoot in de atmosfeer levert nochtans een niet te
Nadere informatieDe luchtkwaliteit om ons heen. Informatie over de kwaliteit van de lucht bij u in de buurt
De luchtkwaliteit om ons heen Informatie over de kwaliteit van de lucht bij u in de buurt De luchtkwaliteit om ons heen Informatie over de kwaliteit van de lucht bij u in de buurt Inhoudsopgave 1. Onze
Nadere informatie1 BELANG VAN DE INDICATOR EN ELEMENTEN VOOR ZIJN INTERPRETATIE
Methodologische fiche INDICATOR: STIKSTOFDIOXIDE: GEMIDDELDE JAARCONCENTRATIE EN NALEVING VAN DE EUROPESE GRENSWAARDE THEMA: LUCHT 1 BELANG VAN DE INDICATOR EN ELEMENTEN VOOR ZIJN INTERPRETATIE Vraag achter
Nadere informatieOnderzoek luchtkwaliteit bestemmingsplan De Maten winkelcentrum Eglantier
Onderzoek luchtkwaliteit bestemmingsplan De Maten winkelcentrum Eglantier Gemeente Postbus 9033 7300 ES Contactpersoon: Dhr. G. den Besten Tel: 055 5802416 Uitvoerder: H. Veldman Inhoudsopgave 1 Inleiding...1
Nadere informatiePROJECTNUMMER C ONZE REFERENTIE B
ONDERWERP Luchtkwaliteitsonderzoek REC Harlingen storing 6 oktober 2018 DATUM 2 november 2018 PROJECTNUMMER C05055.000169 ONZE REFERENTIE 083701871 B VAN ing. A. (Abdu) Boukich AAN Omrin 1. Inleiding Op
Nadere informatie1. HET DPSIR-MODEL : VOOR EEN GEÏNTEGREERDE AANPAK VAN DE
1. HET DPSIR-MODEL : VOOR EEN GEÏNTEGREERDE AANPAK VAN DE 1.Inleiding BESCHERMING VAN DE LUCHTKWALITEIT De lucht die wij inademen is in uiteenlopende mate bezoedeld door vervuilende stoffen (gassen, deeltjes,
Nadere informatieEerste uitkomsten onderzoek luchtkwaliteit langs Nijenoord Allee Wageningen
Notitienummer Datum 3 juni 206 Onderwerp Eerste uitkomsten onderzoek luchtkwaliteit langs Nijenoord Allee Wageningen. Inleiding Buro Blauw voert in opdracht van de gemeente Wageningen luchtkwaliteitsmetingen
Nadere informatieMIRA 2011 VERSPREIDING VAN ZWARE METALEN. Emissie van zware metalen naar lucht.
MIRA 211 VERPREIDING VAN ZWARE METALEN Emissie van zware metalen naar lucht P index emissie lucht (1995=1) 12 1 8 6 4 2 1995 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21* doel 21 * voorlopige cijfers Doel (niet) gehaald
Nadere informatieHoe gaat het met de luchtkwaliteit in Vlaanderen?
Hoe gaat het met de luchtkwaliteit in Vlaanderen? Amsterdam, 30 mei 2013 Christine Matheeussen Overzicht 1. Welke stoffen meet de VMM? 2. Toetsing aan Europese regelgeving 3. Inzoomen op NO 2 PM 4. Besluit
Nadere informatieBijlage 4 - Onderzoek luchtkwaliteit
Bijlage 4 - Onderzoek luchtkwaliteit 1 Aanleiding In verband met het in procedure brengen van het bestemmingsplan Buitengebied, dient in het kader van de Wet milieubeheer, hoofdstuk 5, te worden gekeken
Nadere informatieLuchtkwaliteit in Vlaanderen en in uw gemeente. Koen Toté - VMM
Luchtkwaliteit in Vlaanderen en in uw gemeente Koen Toté - VMM VMM meet de luchtkwaliteit 13/03/2019 3 Luchtkwaliteit in Vlaanderen Waaraan toetsen we? Grens- en streefwaarden van de Europese Unie (EU)
Nadere informatieAdviseurs voor bouw, industrie, verkeer, milieu en software. Rapport B.2012.1011.05.R001 Wolfertcollege, Rotterdam. Onderzoek naar de luchtkwaliteit
Rapport B.2012.1011.05.R001 Wolfertcollege, Rotterdam Onderzoek naar de luchtkwaliteit Status: CONCEPT Van Pallandtstraat 9-11 Casuariestraat 5 Lavendelheide 2 Geerweg 11 info@dgmr.nl Postbus 153 Postbus
Nadere informatieZeg géén nee tegen emissievrije OV
Zeg géén nee tegen emissievrije OV Vanaf 2025 dienen alle nieuwe bussen emissievrij te zijn. Vanaf 2030 dienen alle bussen emissievrij te zijn. Emissievrije bussen, met ingang van de nieuwe concessie maar
Nadere informatie1 BELANG VAN DE INDICATOR EN ELEMENTEN VOOR DE INTERPRETATIE
Methodologische fiche TOESTANDSINDICATOR: TROPOSFERISCHE OZONCONCENTRATIE: JAARGEMIDDELDE EN AANTAL DAGEN WAAROP DE MAXIMALE 8- URENCONCENTRATIE DE EUROPESE DREMPEL OVERSCHREED THEMA: LUCHT 1 BELANG VAN
Nadere informatieLuchtkwaliteit in Zeist
Luchtkwaliteit in Zeist Inleiding In een eerder artikel is gesproken over Samen het milieu in Zeist verbeteren en de vier pijlers onder het uitvoeringsplan, zie het artikel op deze website van 7 juni en
Nadere informatieLuchtkwaliteit aansluiting. 2 rotondes Hamelandweg
aansluiting 2 rotondes Hamelandweg te Lichtenvoorde Versie opdrachtgever Gemeente Oost Gelre Postbus 17 7130 AA Lichtenvoorde auteur drs. A.D. Postma INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... I SAMENVATTING... 1
Nadere informatieKennisnemen van de resultaten van de derde monitoringsronde van het Nationale Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL).
Informatienota B&W Onderwerp : Monitoring Luchtkwaliteit 2012 B&W-vergadering : 29 januari 2013 Registratienummer : BW13.00119 Registratiecode : *BW13.00119* Auteur : Gijs Gerrits Portefeuillehouder :
Nadere informatieIndicator 10 Lucht. ) en fijnstof (PM 10
Indicator 1 Lucht Gezonde lucht is uiteraard van levensbelang voor mens en dier en plant. Dus is ook luchtkwaliteit van belang voor een duurzame samenleving. De Europese Unie heeft normen vastgesteld voor
Nadere informatiePRAKTIJKRESULTATEN. > 0,5 um >2,5 um 0,5>2,5 um
particles/m 3 /s PRAKTIJKRESULTATEN A) Reductie (fijn-) stof Metingen verricht op een vleeskuikenbedrijf: 50000000 45000000 40000000 35000000 30000000 25000000 20000000 15000000 10000000 5000000 0 > 0,5
Nadere informatieProvinciale weg N231; Verkeersintensiteit, geluid en luchtkwaliteit 1
Provinciale weg N231 Verkeersintensiteit, geluid en luchtkwaliteit Afdeling Openbare Werken/VROM drs. M.P. Woerden ir. H.M. van de Wiel Januari 2006 Provinciale weg N231; Verkeersintensiteit, geluid en
Nadere informatieSchone Lucht: stand van zaken in Amsterdam
Meten en rekenen en de burger Schone Lucht: stand van zaken in Amsterdam CROW 15 november 2018 Harry van Bergen H.van.Bergen@amsterdam.nl 06-46168111 Een schoon en gezond Amsterdam? Waarom willen we de
Nadere informatieLuchtkwaliteitonderzoek Zuidelijke rondweg Breda. Toetsing aan NIBM-criterium
Luchtkwaliteitonderzoek Zuidelijke rondweg Breda Toetsing aan NIBM-criterium 10 mei 2017 Verantwoording Titel Luchtkwaliteitonderzoek Zuidelijke rondweg Breda Opdrachtgever Gemeente Breda Projectleider
Nadere informatieL. Indicatieve effecten Luchtkwaliteit
L. Indicatieve effecten Luchtkwaliteit 73 Bijlage L Indicatieve bepaling effect alternatieven N 377 op luchtkwaliteit Inleiding De provincie Overijssel is voornemens de N 377 Lichtmis Slagharen (verder
Nadere informatie