Modernisering Boomawatering Gebiedsprogramma

Transcriptie

1 Modernisering Boomawatering Gebiedsprogramma Pagina 1

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding Aanleiding en achtergronden Ambities en doelen Doelen-inspanningen netwerk Ruimtelijk kader Algemeen Ontwikkelingsclusters Weginfrastructuur Waterbeheersing Fysieke obstakels en randvoorwaarden Handhaving Werkstromen Inrichten ruimtelijk beleid Verbeteren fysieke structuren Faciliteren modernisering Processen Financiën Communicatie Afstemming...9 Colofon Kaartmateriaal Bijlage 1; activiteiten per werkstroom Pagina 2

3 1. Inleiding 1.1 Aanleiding en achtergronden Het gebied de Boomawatering omvat 235 hectare en is een voorbeeld van een verrommeld glastuinbouwgebied, dat zowel bezien vanuit de tuinders als vanuit de overheid toe is aan een ingrijpende modernisering. Het gebied Boomawatering is in de visie Greenport Westland 2020 en in het streekplan Zuid-Holland West aangemerkt als duurzaam glastuinbouwgebied. Het gebied Boomwatering is gelegen tussen de kernen Monster en Poeldijk. De Madeweg, de Molenweg, de Poeldijkseweg (N211) en de Nieuweweg (N213) begrenzen het gebied. In het najaar van 2012 heeft een strategische heroriëntatie plaatsgevonden op de modernisering van het glastuinbouwgebied Boomawatering. Veranderde marktomstandigheden en een moeizame procesgang noopten tot een nieuwe strategie. In nauwe samenwerking hebben ondernemers, waterschap en gemeente een nieuwe koers uitgezet voor de grootschalige opgave, namelijk het voor de toekomst borgen van de Boomawatering als duurzaam glastuinbouwgebied. In diverse workshops met de ondernemers uit het gebied is informatie opgehaald over de zaken die de toekomst van de Boomawatering als duurzaam glastuinbouwgebied in de weg staan. Deze informatie vormt een belangrijke basis voor het hernieuwde programma en is verwerkt in de bij dit programma behorende kaartmateriaal. De nieuwe koers is het vertrekpunt van een doorstart van het project. In dit gebiedsprogramma wordt beschreven hoe de samenwerkende partijen hier de komende tijd invulling aan geven. 1.2 Ambities en doelen De ambitie van het project modernisering Boomawatering is het borgen van de toekomst van de Boomawatering als duurzaam glastuinbouwgebied. Dat heeft zich vertaald in dit gebiedsprogramma als gezamenlijke basis voor de modernisering. Het gebiedsprogramma geeft een beeld van de bedrijfsoptimale inrichting van het gebied door middel van: Een indeling van duurzame bedrijvenclusters; Een ontsluitingsstructuur die het functioneren van de bedrijvenclusters ondersteunt; Waterbeheersingsmaatregelen en fysieke randvoorwaarden die een duurzaam watersysteem mogelijk maken; Ruimtereserveringen voor uitplaatsing van fysieke obstakels, zoals burger- en bedrijfswoningen; Overige fysieke randvoorwaarden die van toepassing zijn op de modernisering van het gebied. Naast deze fysieke kaders wordt in het kader van het gebiedsprogramma inhoud gegeven aan de benodigde processen en procedures, zoals gebiedsbemiddeling en bestemmingsplan. Pagina 3

4 1.3 Doelen-inspanningen netwerk Pagina 4

5 2. Ruimtelijk kader Uitgangspunt van de modernisering is een ruimtelijk kader waarbinnen de bedrijfsontwikkelingen kunnen plaatsvinden en die richting geven aan de publieke investeringen in de infrastructuur. Dit kader is samengesteld op basis van de uitkomsten van een viertal workshops met ondernemers uit het gebied zelf. Het bijbehorende kaartmateriaal is opgenomen in dit programma. Hiermee wordt het in 2010 vastgestelde gemeentelijk ruimtelijk ontwikkelingskader (ROK) vervangen. Het herijkte gebiedsprogramma is expliciet gebaseerd op de input van ondernemers in het gebied, naast de input van gemeente, waterschap en LTO. 2.1 Algemeen Het gebied is als een van de eerste glastuinbouwgebieden in Nederland organisch ontstaan (open grond teelten, muurkassen, druivenserres, kassen). Bedrijven in het gebied zijn gemiddeld kleinschalig. De omstandigheid waarbij nagenoeg geen rechte lijnen zijn in wegen waterinfrastructuur maakte in het verleden en nog steeds efficiënte moderne glastuinbouwverkaveling erg lastig. Door gerichte herstructurering is een grote slag te maken om betere en grotere glastuinbouwkavels te creëren. Blokken van 10 ha en groter zullen door genoemde structuurknelpunten waarschijnlijk niet ontstaan. 2.2 Ontwikkelingsclusters Schaalvergroting wordt net als voor glasgroentebedrijven ook voor veel bedrijven in de sierteelt een randvoorwaarde voor continuïteit genoemd. 5 Hectare wordt genoemd als minimale oppervlakte voor een te ontwikkelen sierteeltbedrijf. Voor een aantal groentebedrijven is dit 8-10 hectare. Deze categorie bedrijven zullen zich vooral buiten het gebied de Boomwatering gaan vestigen is de gedachte. De Boomawatering laat op een enkele plek bedrijfsgroottes van 8-10 hectare toe. Voor het grootste deel van het gebied geldt dat woonlinten, verkaveling of water deze grootte onmogelijk maken. Het idee om de operatie van herstructurering te bekijken vanuit de denklijn eerst knelpunten wegnemen en vervolgens herverkavelen wordt over het algemeen positief gereageerd. De genoemde mogelijkheid voor stoppers op termijn om de eigen woning welke een herstructurering is de weg staat, alvast uit te plaatsen naar de rand van het gebied wordt als vernieuwend en verfrissend idee ontvangen. 2.3 Weginfrastructuur Bij de knelpunten voor herverkaveling wordt naast de vele woningen in het gebied vooral ontsluiting genoemd. De huidige verkeersaansluitingen van het gebied Van Ruijvenlaan, Waellandweg, Boomaweg, Casembrootlaan en Vredebestlaan hebben allen beperkingen (breedte, verkeersveiligheid, etc). Aandachtspunt is ook de routing voor trailers. Op de bedrijven is in bijna alle gevallen onvoldoende manoeuvreerruimte voor trailers om te kunnen keren. Hierdoor is een in het Monsterse deel van het gebied eenzijdige bedrijfsontsluiting zonder keerlus voor meerdere bedrijven een knelpunt. Pagina 5

6 Algemeen wordt de nieuwe Van Ruijvenlaan als belangrijke impuls gezien voor herstructurering. Het gebied heeft dit hard nodig. 2.4 Waterbeheersing Het omleggen van de Boomawatering evenwijdig aan de Waellandweg wordt gezien als belangrijke kans om voor nu en de toekomst een ruimtelijk knelpunt weg te nemen en een natuurlijke scheiding tussen de functies tuinbouw en wonen te markeren. Gesproken wordt over het voornemen van Delfland om de opmalingspolder Zwartenhoek naar boezemniveau te brengen (op termijn), de polder in de hoek Vredebestlaan Casembrootlaan richting het gemaal op boezemniveau te brengen (peil gaat dan omhoog). Ook wordt gewerkt aan het plaatsen van een nieuw gemaal. Hierdoor kunnen knelpunten in het watersysteem van het aangrenzende gebied Dijkpolder worden opgeheven, e.e.a. in samenhang met het plan samen met gemeente Westland voor de aanleg van de vispaaiplaatsen en woningen langs de Casembrootlaan. Verder wordt de mogelijkheid genoemd om door een nieuwe waterverbinding op boezemniveau te maken er hierdoor meerdere dwarsverbindingen in het gebied kunnen worden verwijderd. 2.5 Fysieke obstakels en randvoorwaarden De mogelijkheid voor OCAP CO2 wordt voor het gebied als zeer wenselijk voor ontwikkeling genoemd. Dit geeft ook mogelijkheden voor aardwarmte etc. Daarnaast zijn er in het deelgebied nogal wat situaties van strijdig gebruik, zoals paardenbakken en handelsactiviteiten in diverse materialen. Het streven moet zijn dit te stoppen door handhaving en uitplaatsen naar de randen. 2.6 Handhaving Tuinders vinden dat gemeente meer en eerder moet handhaven. Gemeente geeft aan dat tuinders hier ook zeker zelf een verantwoordelijkheid hebben, zoals het tijdig melden wanneer strijdige zaken worden waargenomen. Ook is de inzet van bedrijf eigenaren nodig om bij verkoop bedrijven binnen de tuinbouwsector te houden. Pagina 6

7 3. Werkstromen Het gebiedsprogramma is opgebouwd aan de hand van een drietal werkstromen. In bijlage 1 is een overzicht opgenomen van alle onderliggende acties. 3.1 Inrichten ruimtelijk beleid Om de gewenste modernisering in lijn met het gebiedsprogramma te kunnen realiseren zal het ruimtelijk beleid van de Gemeente Westland hier op een drietal vlakken worden ingericht: Bestemmingsplan Boomawatering; zal de hoofdlijnen van het gebiedsprogramma planologisch vastleggen. Het bestemmingsplan zal naar verwachting in mei 2013 worden vastgesteld. De financieel-economische haalbaarheid zal worden aangetoond door de investerings- en financieringsstrategie (zie par. 4.1). Handhaving; om in de complexe moderniseringsoperatie een gelijk speelveld te creëren zal een stringent handhavingsbeleid worden gevoerd op de functies in het gebied. De Structuurvisie Westland en het beleid modernisering glastuinbouw vormt de beleidsmatige context voor doorontwikkeling van de Boomawatering en is kaderscheppend voor potentiële ruimtelijke ingrepen. Hierin zullen de hoofdstructuren in en rond het gebied worden vastgelegd en komt de positie van Boomawatering ten opzichte van andere glastuinbouwcomplexen in beeld. Het voorontwerp van de structuurvisie gaat naar verwachting in mei 2013 in procedure. 3.2 Verbeteren fysieke structuren In het ruimtelijk kader (zie hoofdstuk 2) is de hoofdstructuur weergegeven van de belangrijkste infrastructuur die voorwaardelijk is voor het functioneren en doorontwikkelen van de ontwikkelingsgebieden/clusters. Hiertoe worden de volgende fysieke verbeteringen toegepast: Waterhuishouding; mede op basis van een watersysteemanalyse zullen diverse watermaatregelen worden genomen en watereisen per cluster worden geformuleerd. Weginfrastructuur; ter verbetering van de ontsluiting en de verkeersveiligheid wordt een pakket aan verkeersmaatregelen voorbereid en uitgevoerd. Uitplaatsingslocaties; om de ontwikkelingsgebieden zoveel mogelijk obstakelvrij te maken worden binnen en waar nodig buiten het gebied uitplaatsingslocaties voor woningen en bedrijven ingericht. 3.3 Faciliteren modernisering De feitelijke modernisering van het glastuinbouwcomplex is een bedrijfsmatige ontwikkeling en ten principale een zaak van de markt c.q. de ondernemers zelf. Als uitwerking van het gebiedsprogramma zullen slechts faciliterende maatregelen worden genomen om belemmeringen voor een ruimtelijk-economische optimale modernisering zoveel mogelijk weg te nemen: gebiedsbemiddeling; naar aanleiding van de positieve ervaringen in andere moderniseringsgebieden zal ook voor de Boomawatering een onafhankelijke gebiedsbemiddelaar worden ingezet, die partijen bij elkaar brengt en de afstemming met de publieke partners verzorgt. Pagina 7

8 obstakelvrij maken; coördineren en prioriteren van de uitplaatsing van fysieke obstakels voor de herstructurering (zie ook uitplaatsingslocaties, par. 2.2). Positionering; onderbouwen en kenbaar maken voor potentiele investeerders van de potenties van de Boomawatering en het onderscheidend vermogen ten opzichte van andere glasgebieden. Pagina 8

9 4. Processen De 3 onderscheiden werkstromen worden ondersteund door de volgende processen. 4.1 Financiën De veranderde marktomstandigheden en afgenomen omvang van de publieke investeringsruimte vereisen een strikte en afgewogen investerings- en financieringsstrategie, die tegelijkertijd voldoende flexibel is om in te kunnen spelen op kansen en ontwikkelingen. De investeringsstrategie is de vertaling van het programma aan herstructureringen in de ontwikkelingsgebieden en aan fysieke ingrepen (zie par. 3.2) in concrete investeringen. De financieringsstrategie beschrijft door welke partijen de betreffende investeringen worden gefinancierd. 4.2 Communicatie De communicatiestrategie vindt plaats langs een viertal lijnen: De interne communicatie tussen de partners in het project: LTO, Delfland, gemeente De dialoog met de ondernemers in het gebied; De politiek-bestuurlijke besluitvorming bij de partners; Externe (potentiële) partners De uitvoering van de communicatiestrategie wordt gecoördineerd in het projectteam (zie ook hierna). 4.3 Afstemming De uitvoeringsorganisatie voor het gebiedsprogramma werkt in opdracht van de 3 partners, LTO, Hoogheemraadschap van Delfland en de Gemeente Westland. Met de volgende structuur wordt de besluitvorming en uitvoering door de drie partners gestructureerd. Pagina 9

10 Colofon Dit gebiedsprogramma is op [datum] vastgesteld door de stuurgroep Modernisering Boomawatering. Deze stuurgroep bestaat uit de bestuurlijk vertegenwoordigers van: LTO Glaskracht Westland Hoogheemraadschap van Delfland Gemeente Westland Investeren in Ruimte heeft vanaf oktober 2012 het initiatief genomen tot de heroriëntatie en doorstart van de modernisering van het glastuinbouwgebied Boomawatering. In dit gebiedsprogramma zijn de resultaten hiervan vastgelegd. Grontmij heeft namens LTO, Hoogheemraadschap van Delfland en Gemeente Westland de inhoudelijke voorbereiding verzorgd van de workshops en de resultaten hiervan verwerkt in een ruimtelijk kader (hoofdstuk 2) en het bijgaande kaartmateriaal. Rotterdam, februari 2013 Pagina 10

11 Kaartmateriaal Verbeelding Boomawatering Projectenkaart Boomawatering Pagina 11

12 Bijlage 1; activiteiten per werkstroom Naar aanleiding van workshop projectteam Boomawatering van 4 december 2012 Werkstroom 1; inrichten ruimtelijk beleid Bestemmingsplan In beeld brengen financiële haalbaarheid Formuleren reacties op zienswijzen Bepalen welke aspecten uit gebiedsprogramma nog in bestemmingsplan moeten Analyseren flexibiliteit bestemmingsplan en handhaafbaarheid Checken waterbestemmingen/functieaanduidingen Handhaving Voeren gesprekken conform draaiboek/vooraankondiging Nemen besluit/gedoogbesluit Borgen gemaakte afspraken regelen onvoorwaardelijke steun politiek Structuurvisie en beleid modernisering glastuinbouw Positioneren Boomawatering Afstemmen gebiedsprogramma Structuurvisie en moderniseringsbeleid Vastleggen hoofdstructuren in/rond Boomawatering Maken uitplaatsbeleid bedrijven/functies anders dan glastuinbouw in moderniseringsbeleid Aansturen op zo concreet mogelijk ruimtelijk beleid Werkstroom 2; verbeteren fysieke structuren Water Systeemanalyse o Knelpunten en oorzaken bepalen o Oplossingsrichtingen in beeld brengen Structuurmaatregelen o Onderzoek naar nieuw gemaal Dijkpolder o Aanleg nieuwe waterberging bij rotonde Zwartendijk o Opmalingspolder Zwartenhoek op lange termijn naar boezemniveau o Onderzoek verbeteren boezemverbindingen Watereisen algemeen o Overzicht maken Pagina 12

13 Weginfrastructuur Systeemanalyse o Onderzoek gereed o Belangrijkste knelpunten in beeld o inkleuren samen met tuinders Hoofdstructuur/knelpunten o Structuur en Veiligheid: Boomaweg/Molenweg T-splitsing Casembrootlaan Aanpassing Waellandweg/Boomaweg Casembrootlaan/Middenweg Knip Casembrootlaan na Middenweg Verbreding brug Casembrootlaan o Nieuw: Nieuwe Van Ruyvenlaan Uitplaatsing woningen Ontwikkelen locaties o Casembrootlaan (woningen) o Nieuwe Van Ruyvenlaan (bedrijven) o Waellandweg (bedrijven) Werkstroom 3; faciliteren herstructurering Gebiedsbemiddeling Combinatie gebiedsbemiddelaar + meldpunt Keuze gebiedsbemiddelaar in projectteam obv CV Samenwerking en begeleiding makelaar (per deelgebied) Keuze makelaar door ondernemer Obstakelvrij maken Belemmeringen herstructurering uitplaatsen (in beeld brengen) Prioriteren aan de hand van ontwikkelingen/perspectief Gebiedsbemiddelaar uit de wind, onafhankelijkheid borgen Positionering Opnieuw neerzetten mede n.a.v. gebiedsprogramma, knelpunten wegnemen Geen segmentering maar dynamiek uit het gebied Perspectief bieden, snel kunnen handelen Pagina 13

14 Pagina 14