Pedagogisch werkplan Knuffeldraak / UK Kindercentrum de Kleine Draak

Transcriptie

1 Pedagogisch werkplan Knuffeldraak / UK Kindercentrum de Kleine Draak April 2014 Het team van Knuffeldraak: De vaste pedagogische medewerkers van Knuffeldraak Mariska de B. Jacy Anne-Marie Ingrid Stagiaire schooljaar 2013 / 2014 Opleiding Pedagogisch medewerkster niv 3 donderdag en vrijdag Jessica Senior pedagogisch medewerker: Marja Coördinator: Mies Opvang: Het kindercentrum de Kleine Draak biedt mogelijkheid tot opvang voor kinderen van 0 tot 4 jaar maximaal 16 kinderen per dag(deel) per groep. Kinderopvang en peuterspeelzaalwerk zijn met elkaar verbonden. Daarnaast is de mogelijkheid om bso-kinderen op te vangen wanneer de bso gesloten is. In stamgroep Toverdraak is het aantal kinderen max. 16 In stamgroep Knuffeldraak / Uk is het aantal kinderen max 16 In stamgroep Ukkepuk is het aantal kinderen max. 14 Inleiding: In dit pedagogisch werkplan geven wij u informatie over de gang van zaken op ons kinderdagverblijf (KDV). Dit pedagogisch werkplan is bedoeld voor ouders, stagiaires en nieuwe collega's. Suggesties zijn altijd van harte welkom en kunnen in dit pedagogisch werkplan verwerkt worden. Zijn er na het lezen hiervan nog vragen dan kunt u altijd terecht bij de pedagogisch medewerkers van de Knuffeldraak 1

2 Het team: Onze groep heet de Knuffeldraak wij zijn de dreumesgroep/peutergroep van het kindercentrum de Kleine Draak. Wij zorgen voor kinderen van 1,5 tot 4 jaar. Wij werken met 3 à 4 pedagogische medewerksters en een invaller die ons team komt versterken wanneer nodig is. Doordat we op vaste dagen werken kunnen we optimale zorg bieden aan de kinderen en zien de kinderen elke dag een bekend gezicht. Ons team bestaat uit gediplomeerde pedagogische medewerksters. Sommige teamleden werken alleen in het kindercentrum, anderen werken daarnaast ook enkele dagen op de Buitenschoolse Opvang in Axel. Regelmatig zijn er stagiaires die een jaarlijkse stage bij ons komen lopen, dit kunnen 1 e, 2 e, 3 e en 4 e jaars stagiaires zijn. Ze maken opdrachten die ze van school krijgen. Daarnaast leren ze bij ons het werken op een KDV en naar mate het leerjaar vordert, krijgen ze ook meer verantwoording in de begeleiding van de kinderen. Openingstijden en groep samenstelling: Het dagverblijf bestaat uit 3 groepen; - De Toverdraak; een groep voor kinderen van 0 tot 2 à 3 jaar - De Knuffeldraak, een groep voor kinderen van 1,5 tot 4 jaar. - De UK: peuters en schoolkinderen tot 12 jaar, een combinatiegroep van peuters en bso kinderen; Dit is alleen wanneer er bso kinderen naar het kindercentrum komen omdat de bso is gesloten Daarnaast is er nog een peuterspeelzaalgroep Ukkepuk, waar kinderen van 2 tot 3 jaar de ochtend komen spelen, en kinderen van 3 tot 4 jaar de middag. De kdv groepen werken samen en aan het begin en einde van de dag zijn de groepen samen in de groepsruimte van Toverdraak. Wij bieden opvang vanaf 7.30 tot uur. Er zijn op aanvraag verlengde openingstijden mogelijk vanaf 6.30 tot uur. Benaderingswijze/pedagogische visie: Wij, de pedagogische medewerkers van de Knuffeldraak, zijn volwassenen met bepaalde levenservaringen en een eigen persoonlijkheid. Op onze eigen persoonlijke wijze voelen we de kinderen aan. We maken gebruik van de diverse talenten en vaardigheden die wij hebben. Dit als steun en inspiratie naar elkaar en naar de kinderen toe. We leren ook door open te staan voor onderlinge professionele feedback en door op onderzoek te gaan. Zo scheppen we een positief, stimulerend, pedagogisch klimaat dat steeds in beweging is. 2

3 Wij hebben samen een eigen, krachtig kindbeeld geformuleerd: Een kind is uniek. Een kind is nieuwsgierig. Een kind is sociaal. Een kind durft zich te ontwikkelen. Een kind kan al veel zelf. Hoe wordt de persoonlijkheid van een kind gevormd? De grote en moeilijke taak van jonge kinderen is het bouwen aan een eigen identiteit. Dit heet co-constructie van de identiteit, omdat kinderen zelf actief en creatief in wisselwerking met anderen en de wereld om zich heen hun identiteit opbouwen. Hoewel kinderen vele mogelijkheden in zich dragen, betekent dit niet dat het constructieproces vanzelf gaat. Dit proces is afhankelijk van de mogelijkheden die volwassenen aan kinderen bieden om zich op een eigen wijze te ontwikkelen Wij werken met de pedagogiek van SPOREN 0-7. Dit is een pedagogiek die is afgeleid van de Reggio Emilia pedagogiek uit Italië. De pedagogiek van Reggio Emilia wil de kinderen drie pedagogen aanbieden: Eerste pedagoog: de andere kinderen. Juist de verschillen tussen kinderen zijn de bouwstenen voor de ontwikkeling voor elk van hen, ze vormen dynamiek van het proces. De kinderen leren van elkaar. De sociale uitwisseling is van groot belang voor het leerproces. Tweede pedagoog: de volwassenen, pedagogisch medewerkers en de ouders. De medewerkers beschikken over de volgende vaardigheden. Zelfinzicht hebben en zelfkritisch kunnen denken. Feedback kunnen aanvaarden en ook geven aan anderen. Goede onderbouwing geven aan het eigen functioneren in het werken met kinderen. Goede communicatieve eigenschappen hebben, in en buiten de groep. Het kunnen leiden van groepsdiscussies, gesprekken stimuleren. Inzicht hebben in groepsbelangen en individuele belangen van het kind. Inzicht hebben op welk moment van het spel/groepsproces/discussie in te grijpen zonder daarbij met een oplossing te komen Het kind alert en geïnspireerd steunen. Kinderen (zelfs de allerjongsten) aansporen om te luisteren naar anderen, het doen van ontdekkingen en het verkrijgen van inzicht is een sociaal proces De pedagogische medewerker moet inzicht hebben in het eigen handelen in conflictsituaties. De pedagogische medewerker moet inzicht hebben in het handelen van anderen in conflictsituaties. De derde pedagoog: de ruimtes en de materialen. 3

4 De ruimte moet garant staan voor het welzijn van ieder kind alsook van de hele groep. De ruimte moet flexibel zijn. De materialen nodigen uit tot onderzoek. De pedagogisch medewerkers leren de kinderen kennen door te onderzoeken en te documenteren. Ze willen ontdekken wat juist dat groepje kinderen bezighoudt en wat de kinderen interessant vinden. Door deze onderzoeken in woord (opnemen van gesprekken, opschrijven van wat je ziet) en beeld (foto s, video s, werken van de kinderen) vast te leggen, ontstaat een pedagogische documentatie. De diverse documentaties maken de denk-, maak- en leerprocessen zichtbaar en dus bespreekbaar, zodat er gereflecteerd kan worden door en met kinderen, ouders en pedagogisch medewerkers. Dit is een democratische en communicatieve werkwijze waardoor de educatie van jonge kinderen vorm krijgt. Wennen / kennismaken: De kinderen krijgen voordat zij starten de gelegenheid om twee dagdelen te komen oefenen. Tijdens het welkomstgesprek worden de ouders rondgeleid in ons kindercentrum om kennis te maken met alle groepen en juffen, en vooral met de groep waar het kindje wordt opgevangen. In overleg worden de dagen van het wennen afgesproken. Als de kinderen van de Toverdraak overgaan naar de Knuffeldraak dan komen zij eerst 2 keer wennen. Dit gebeurt in goed overleg met de ouders en de pedagogisch medewerksters van Toverdraak. Gebouw, speelruimtes en buitenterrein: De ruimte is dusdanig prikkelend ingericht dat het kind op onderzoek uit kan gaan, initiatieven kan ontplooien en kan experimenteren. De groep Knuffeldraak maakt gebruik van twee ruimtes, namelijk de groepsruimte Knuffel en Uk. Uk is meer ingericht voor de driejarige peuter en wanneer nodig voor BSO kinderen. Wanneer er BSO kinderen komen dan nemen zij speelgoed mee vanuit de BSO, er wordt dan rekening gehouden met de wensen van de kinderen. Er is een slaapkamer voor de jongste peuters, de oudere kinderen rusten tussen de middag op veldbedjes in één van de groepsruimtes. Het kindercentrum is gevestigd in een bijzonder gebouw dat er uitziet als een draak, vandaar de naam de Kleine Draak. Ons gedeelte bestaat uit een grote gezellige speelruimte waar ook gegeten wordt. Verder maken wij gebruik van een praktische verschoon- en toiletruimte. Daarnaast hebben wij een atelier, waar de kinderen kunnen knutselen. Buiten hebben wij een speelruimte die direct grenst aan onze groepsruimte. We hebben daar buitenspelmateriaal zoals loopfietsjes, kleine fietsjes, een zandbak, een glijbaan en een schommel. Er is zowel gras als tegels. We beschikken ook over een buiten-atelier, grenzend aan de tuin met overkapping. Spel, activiteiten en verloop van dag: Wij zijn een groep met kinderen in de leeftijd van ong. 2 tot 4 jaar. De peuters geven wij veel zorg en aandacht. Wij kijken naar de behoeften van het kind en geven de verzorging op de momenten dat zij daar behoefte aan hebben. Wij gaan met de behoeftes van het kind mee. De kinderen bieden wij steeds meer structuur in de vorm van een dagelijkse dagrituelen. Fruit eten in de kring, verschonen, buitenspelen (wanneer het weer het toelaat), slapen e.d. 4

5 Als de kinderen initiatieven tonen tot activiteiten dan helpen wij ze uitvoeren. Wij gaan spontaan om met de kinderen, eens lekker gek doen of lachen moet kunnen. Kinderen hebben in hun vrije spel alle mogelijkheden om hun fantasie te laten gaan. Er is structuur aangebracht door een aantal vaste elementen, dit geeft de kinderen duidelijkheid. Binnen die ruimte is er plaats voor variatie. Er is een keukentje, speelmat, blokken, atelier, enz In groep Uk (de tweede groepsruimte) is een ruime huishoek met speelhuis aanwezig, waar de peuters boven en onder kunnen spelen. Er is ook een bouwhoek met grote en kleine houten stapelblokken, werkbank met voldoende klusmaterialen en nog vele andere materialen In het atelier is er genoeg ruimte en knutselmateriaal om te knutselen, te experimenteren en ook een lichttafel waarop je met zand en dergelijke kan spelen. Er is ook een boekenhoek waar de kinderen zelf een boek kunnen pakken. Omgangsvormen: Wij leren de kinderen respect voor elkaar en voor de pedagogische medewerksters te hebben. De kinderen spelen in groepen en zo leren ze omgaan met conflicten en met elkaar te zoeken naar een oplossing. Bij niet gewenst gedrag waarschuwen we de kinderen en vertellen wat het gevolg kan zijn van hun gedrag. Wij leren de kinderen met emoties omgaan. Tijdens het kringgesprek en/of het zingen van liedjes leren ze naar elkaar te luisteren en op hun beurt te wachten. De activiteiten die wij de kinderen bieden zijn gericht op hun totale ontwikkeling en hun verzorging. Wij bieden een gevarieerd aanbod van diverse activiteiten, ter bevordering van hun persoonlijke kwaliteiten. Puzzelen, kleien, buitenspelen en met de bal spelen. Dit zijn goede oefeningen voor de fijne en grove motoriek. Er wordt elke dag gezongen en regelmatig voorgelezen en gedanst. Het spelmateriaal wat op het kinderdagverblijf aanwezig is, is uitdagend en gevarieerd. De kinderen kunnen zo hun eigen fantasie ontwikkelen. Na het fruit eten krijgt elk kind de gelegenheid om iets te vertellen en zingen we liedjes, zo leren ze te luisteren naar elkaar. Wij laten ze, indien ze dat zelf al kunnen, kiezen met wie ze willen spelen of naast wie ze willen zitten. Speciale jaarlijkse feesten worden gezamenlijk gevierd, wat voor de kinderen een betekenisvolle ervaring is. Afhankelijk van het aantal kinderen zijn er meerdere pedagogisch medewerksters aanwezig. Door het vrije spel leren ze op elkaar te letten, rekening te houden met elkaar. Ook leren ze hun eigen spelinzicht te ontwikkelen. In de loop van de ochtend/middag bieden wij de kinderen knutselactiviteiten aan; verven, kleuren, plakken en dergelijke. Hierdoor leren ze steeds weer nieuwe materialen kennen en de mogelijkheden van die materialen te ontdekken. Veiligheid binnen en buiten: Op de slaapkamer voor de jongste peuters is een babyfoon. Als de kinderen slapen gaan wij regelmatig kijken of iedereen nog slaapt en soms blijven we bij ze tot ze slapen. Al het spelmateriaal wordt regelmatig gecontroleerd op gebreken en vervangen of gerepareerd. De bedjes zijn voorzien van een veiligheidssluiting. 5

6 De kinderen zijn onder toezicht van een of meerdere pedagogische medewerksters binnen en buiten. Incidenteel komt het wel eens voor dat enkele oudere peuters alleen buiten spelen, vanuit de groepsruimte worden zij in de gaten gehouden. Wij registreren onveilige situaties door gebruik te maken van daarvoor bestemde formulieren. Daarnaast vindt er jaarlijks een risico-inventarisatie plaats waarbij elke situatie beoordeeld wordt en indien nodig aangepast. Jaarlijks houden wij een brandoefening. We hebben een aantal BHV-ers binnen onze vestiging en al onze pedagogische medewerksters hebben het diploma kinder-ehbo en volgen eenmaal per jaar de vervolgcursussen. Omgang met de kinderen: Door met de kinderen te praten leren ze naar elkaar te luisteren en ervaringen uit te wisselen. Doordat de kinderen in een groep spelen en werken, leren ze vanzelf ook hun sociale verantwoordelijkheden. De pedagogische medewerksters begeleiden ze hierin. De pedagogische medewerksters vinden ieder kind uniek en benaderen ieder kind persoonlijk. Ieder kind krijgt de tijd om zijn eigen rituelen en gebruiken te volgen. Wij houden rekening met de persoonlijke wensen van de ouders; voedingsgewoontes, cultuur of religie. Natuurlijk besteden wij aandacht aan de feestdagen zoals Kerst, Pasen, Sinterklaas en dergelijke. Ook de verjaardagen van de kinderen worden gevierd. Wij brengen waarden en normen dicht bij de kinderen door zelf het goede voorbeeld te geven, te vertellen wat wel en niet mag. Uiteraard leggen wij uit waarom iets niet mag en kan. Vorming van een kindercentrum Kinderopvang is steeds in beweging. Voor alle groepen in ons kindercentrum betekent het dat we dezelfde scholing volgen in het Voor- en vroegschools programma SPOREN en steeds meer een kindercentrum zullen vormen. Ondersteuning door andere volwassenen Bij een calamiteit of voor een andere vorm van ondersteuning tijdens kantooruren bellen we naar het nummer van centraal kantoor. De telefoniste verbindt ons door met de afdeling die we nodig hebben. We kunnen ook direct bellen met onze coördinator. Mocht die niet aanwezig zijn, dan kunnen we ondersteuning krijgen door te bellen met de kantoordienst. Elke dag heeft een coördinator kantoordienst en deze coördinator is altijd bereikbaar. Buiten kantoortijden kunnen we bellen met de bereikbaarheidsdienst. Voor grote calamiteiten is er een telefoonnummer wat we kunnen bellen, waarmee we een managementteamlid kunnen bereiken, het zogenaamde achterwacht nummer. Voor calamiteiten is er de calamiteiten regeling. Door het nummer van de achterwacht te bellen staat er binnen 15 minuten een volwassene bij ons die ons kan helpen. Wanneer we alleen staan in het gebouw houden we ons altijd aan het pedagogisch medewerker kind ratio. We kunnen afwijken van het pedagogisch medewerker kind ratio (conform protocol 11 groepsgrootte/inzet pedagogisch medewerkers) aan het begin en aan het eind van de dag als er één of meerdere volwassenen elders in het gebouw zijn. Ouderbetrokkenheid Wij vinden de ouderbetrokkenheid en contacten met de ouders belangrijk. 6

7 Iedere dag is er gelegenheid tot een gesprek bij het brengen en ophalen van de kinderen. Door dagrapportage op de dagbladen die we ophangen kunnen ouders lezen wat er die dag gedaan is. Regelmatig meegegeven nieuwsbrieven verstrekken algemene informatie. Soms zijn er activiteiten samen met de ouders bijvoorbeeld een boswandeling of een bezoek aan de kinderboerderij. In Axel is er een lokale oudercommissie met ouders van het dagverblijf, de psz en de bso s van Axel. Ieder ouder kan zich hier voor opgeven, nieuwe leden zijn van harte welkom. Een van de leden (meestal de voorzitter) neemt deel aan de vergaderingen van de centrale oudercommissie van KOZV. Dagindeling: Het dagritme van de groep ziet er als volgt uit: - vanaf 7.30 uur komen de kinderen binnen tot 11 uur is het Kindtijd: binnen deze tijd is alle aandacht voor de kinderen, we beginnen met de kring en geven aandacht aan sociale-, emotionele- en creatieve vorming. We vragen de ouders tijdens deze tijden niet te bellen, tenzij het dringend is Ook kantoor belt ons dan zo min mogelijk. - 9 uur begint de welkomstkring: volgens een ritueel van liedjes en versjes begroeten we elkaar, luisteren naar elkaar en bespreken we wat we die dag gaan doen. Creatieve activiteiten in het atelier worden hierop afgestemd, een aantal kinderen gaan daar aan de slag onder leiding van een pedagogisch medewerker, de andere kinderen spelen in de ruimte. - rond 10 uur wordt er fruit gegeten; de eerste ronde mogen de kinderen beurtelings pakken, daarna pakken ze het zelf; dit om de zelfredzaamheid en de sociale weerbaarheid te bevorderen. Indien het mooi weer is, gaan we naar buiten. - om uur gaan we aan tafel brood eten. Na de maaltijd gaan de kinderen slapen of rusten op een veldbedje verspreid in de ruimte. Tijdens het rusten mogen ze een boekje inkijken. - rond uur gaan we naar de Toverdraak (als de groepsgrootte dit daar toelaat) en worden de kinderen opgehaald. Vierogenprincipe Het vierogenprincipe houdt in dat in de dagopvang altijd volwassenen moeten kunnen meekijken of meeluisteren met een beroepskracht. Vanaf 1 juli 2013 moeten hierover afspraken vastliggen. De maatregelen zijn voorgelegd aan de oudercommissie en de oudercommissie wordt jaarlijks geïnformeerd over de invulling. Voor Knuffeldraak / Uk geldt dat : - de ramen niet afgeplakt zijn, zodat er altijd kan worden gezien wat er binnen gebeurt. - vanaf de straatkant ieder in de groepsruimte van Knuffeldraak kan kijken - vanaf het plein ieder in groepsruimte kan kijken - we regelmatig een stagiaire in de groep hebben zodat er meerdere personen op de groep zijn - ouders altijd kunnen binnen lopen en zij ten alle tijde welkom in de groep zijn 7

8 - alle pedagogische medewerkers bij elkaar kunnen binnenlopen en dat ook doen. bijvoorbeeld om de afwas in de afwasmachine te zetten die bij de Knuffeldraak staat. - de slaapkamer in de groepsruimte van Knuffeldraak gebouwd is zodat je goed kunt horen wat er in de slaapkamer gebeurt, ook wordt er met babyfoons gewerkt. - er zicht is in de slaapkamer door het raam wat in de deur is. - de coördinator en senior regelmatig binnenlopen en administratief werk doen in aangrenzend kantoortje, van te voren staat niet vast wanneer dat zal zijn. Binnen onze organisatie werken we met het protocol Vermoeden Kindermishandeling en de Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. De pedagogisch medewerkers kennen dit protocol en herkennen signalen van kindermishandeling. Ook streven wij naar een open aanspreekcultuur binnen de groep, waaraan we actief werken tijdens het teamoverleg. Het werken met stamgroepen: Een stamgroep is een vaste groep kinderen in een passend ingerichte vaste groepsruimte. Een kind mag van twee stamgroepen gebruik maken, op sommige momenten wisselen de kinderen met een flexibel contract van stamgroep. In de Kleine Draak starten we in de Toverdraak. Om 7.30 uur, of eerder, opent een pedagogisch medewerkster het kindercentrum. Afhankelijk van het aantal kinderen die er op een dag komen, opent de groep Knuffeldraak om 8.00 of 8.30 uur. Tijdens de verlengde openingstijden zijn de kinderen altijd in de Toverdraak. Komen er veel kinderen vroeg, dan starten we ieder op onze eigen groep. Wanneer de groepsgrootte het toelaat, gaan om uur de beide groepen weer samen. Op maandag- en woensdagmiddag en op vrijdag voegen de Toverdraak en de Knuffeldraak samen wanneer dat nodig is, de kinderen van de Toverdraak gaan dan naar de Knuffeldraak. Tijdens schoolvakanties kunnen Toverdraak en Knuffeldraak ook samenvoegen wanneer dat in verband met de bezetting nodig is. Tijdens schoolvakantie- of studiedagen kunnen er ook kinderen van de bso opgevangen worden op het dagverblijf. Wanneer een ouder vraagt of een kind extra mag komen en er is geen plaats op de eigen stamgroep dan bieden we een andere stamgroep aan. Indien de ouder hier gebruik van wil maken dan laten we haar for 181 Toestemming ouder opvang op andere stam- of basisgroep bij ruil- of extra dagdeel tekenen. De ingevulde formulieren bewaren we in de map met de aanwezigheidslijsten. We hebben voor het dagverblijf één stamgroep maar we kunnen gebruik maken van twee groepsruimtes nl Knuffeldraak en Uk. Wanneer er structureel een lage bezetting is kunnen groepen worden samengevoegd. Dit gebeurt volgens de protocollen 11, 16 en 25. Wanneer de bso gesloten is kunnen er ook kinderen van de bso opgevangen worden in het kindercentrum. De opvang is dan in de groepsruimte Uk. Dit kan zijn op een vakantie- of studiedag van school. Er zijn ook activiteiten waarbij de kinderen naar de andere groep gaan bijvoorbeeld bij het sinterklaasfeest. 8

9 Soms worden dan alle kinderen uitgenodigd, ook de kinderen die dat dagdeel niet op de planningslijst staan. Het is gezellig om met z n allen feest te vieren. Er zijn dan pedagogische medewerkers van beide groepen aanwezig. Door het Open Deurenbeleid dat wij voeren kunnen kinderen voor bepaalde activiteiten naar een andere groep gaan. 9