Inhoud. Alle ouders die zich de moeite hebben getroost om de enquête in te vullen BEDANKT!! Wij zullen zorgvuldig met de verkregen gegevens omgaan!

Transcriptie

1 Dankjewel! Alle ouders die zich de moeite hebben getroost om de enquête in te vullen BEDANKT!! Wij zullen zorgvuldig met de verkregen gegevens omgaan! Toelichtend schrijven Inhoud Dankjewel Toelichtend schrijven Samenvatting Contactgegevens Geachte Ouder(s)/Verzorger(s), Hierbij ontvangt u een schriftelijke samenvatting van de onlangs gehouden ouderenquête onder ouders van schoolgaande kinderen van de basisscholen: Heilig Hart, St. Gertrudis, St. Joseph en St. Brigida en potentiële nieuwkomers. Allereerst willen wij u bedanken voor uw deelname aan onze enquête. Uw respons was van dien aard dat wij mogen spreken van een heel GOED deelnamepercentage (54%), waardoor de uitkomsten voor het bepalen van toekomstig beleid m.b.t. onderwijsvisie en spreiding van onze scholen een hoge strategische waarde hebben. Ons is immers veel gelegen aan het aanbieden van voorzieningen afgestemd op de behoefte van ouders en de kwaliteitseisen die u en wij eraan stellen. Dit is van groot belang bij het bepalen van de strategie voor de toekomst! Uit de uitkomsten blijkt dat ouders in zijn algemeenheid beseffen dat men te maken heeft met een veranderende omgeving, en dat het noodzakelijk is om daarover na te denken. De standpunten die wij uit de peiling onder ouders hebben verkregen, geeft ons waardevolle informatie die gebruikt kan worden in het verdere traject. Bij het bepalen van toekomstige stappen willen we ons immers niet alléén laten leiden door de negatieve cijfers die de bevolkingskrimp veroorzaakt! We willen veel meer ook de opvattingen van ouders, gemeente, personeel en schoolbestuur in relatie zien met de cijfers en deze in een gedegen advies voor de toekomst samenbrengen. Wat mag u van ons in de toekomst verwachten: Gemeente en schoolbestuur voeren overleg over de toekomstige kindvoorzieningen en produceren een meerjarig beleidsplan onderwijshuisvesting. Zij houden hierbij rekening met: o De uitslag uit de enquête o De trends die landelijk en regionaal worden ingezet (passend onderwijs, integrale kindcentra, spreidingsbeleid andere gemeenten, etc.) o De kwaliteitscriteria welke meer zijn dan alleen de kwantitatieve gegevens o De kosten in relatie tot kwaliteit en kwantiteit Het bestuur en gemeente zullen hun beleid inzake toekomstvisie en spreiding van scholen op elkaar afstemmen. Voor de scholen die hebben deelgenomen aan het onderzoek wordt nog dit schooljaar het toekomstperspectief aangegeven. Wij komen bij U terug met informatie! Wij hopen dat we u middels de bijgevoegde samenvatting uit het onderzoek door flycatcher in eerste instantie voldoende hebben geïnformeerd. Vriendelijke groet, Namens alle deelnemende partijen Johan Linckens (algemeen directeur) De enquetegegevens zijn in PDF formaat via de website van en de gemeente in te zien.

2 2 Samenvatting enquête De Stichting Katholiek Onderwijs Mergelland heeft op dit moment het bevoegd gezag over een tiental basisscholen in de gemeenten Eijsden-Margraten en Gulpen-Wittem. Beide gemeenten liggen in Zuid-Limburg waar al geruime tijd sprake is van bevolkingskrimp, ontgroening en vergrijzing. Deze ontwikkelingen hebben invloed op de organisatie van het onderwijs in de regio. Vrijwel alle scholen hebben te maken met dalende leerlingenaantallen waardoor er een spanningsveld ontstaat tussen kwaliteit van onderwijs en beschikbare middelen. Ondanks de leerlingenkrimp moet het onderwijs voor alle kinderen makkelijk bereikbaar blijven, van hoge kwaliteit en voor alle kinderen passend zijn. S.K.O. Mergelland en de gemeente Eijsden- Margraten willen in nauwe samenwerking op een adequate manier op deze ontwikkelingen ingaan. Om die reden zijn wij op dit moment onder andere bezig met een blik op de toekomst voor een viertal scholen, te weten: - R.K. basisschool Sint Joseph in Mheer; - R.K. basisschool Sint Gertrudis in Sint Geertruid; - R.K. basisschool Sint Brigida in Noorbeek; - R.K. basisschool Heilig Hartschool in Eckelrade. Om inzicht te krijgen in de mening van ouders met kinderen op de basisschool (nu of in de toekomst) ten aanzien van de huidige onderwijsvoorzieningen en ontwikkelingen in de toekomst, heeft S.K.O. Mergelland in samenwerking met de gemeente Eijsden-Margraten een onderzoek door Flycatcher uit laten voeren. De uitnodigingen voor het onderzoek zijn verstuurd op 27 november 2012 (schriftelijk) en 28 november (digitaal). Het onderzoek kon ingevuld worden tot en met 14 december In totaal zijn 314 ouders uitgenodigd voor deelname en hebben 168 respondenten het onderzoek ingevuld. De respons bedraagt 54% en is voor een onderzoek van deze opzet hoog te noemen. Op basis van deze samenvatting willen we op hoofdlijnen inzicht verschaffen in de uitkomsten van dit onderzoek. 1. Achtergrondkenmerken In het eerste deel van het onderzoek is een aantal achtergrondgegevens gevraagd om een beeld te krijgen van de respondenten van het onderzoek. 21 % van de ouders die deelgenomen hebben aan het onderzoek was man, 79% vrouw. De verdeling van respondenten over de verschillende kernen komt overeen met de verdeling in de populatie. Iets minder dan 55% van de ouders is lid van een club, vereniging of buurtcomité in de eigen kern. 32% doet vrijwilligerswerk en bijna 7% is actief als mantelzorger. Bijna een op de vijf ouders (18%) is niet actief in de eigen kern en ook niet elders. Alle ouders beschikken over een auto in het huishouden. Het overgrote deel van de ouders is werkzaam buiten de eigen kern, een klein deel binnen de eigen kern. 2. Huidige situatie In het tweede deel van het onderzoek is de huidige situatie van ouders en kinderen in kaart gebracht. Iets meer dan 10% van de ouders geeft aan op dit moment geen kinderen op de basisschool te hebben. De overige ouders hebben kinderen verspreid over de verschillende scholen. De schoolbibliotheek (58%), tussenschoolse opvang (45%) en peuterspeelzaal (21%) zijn de meest gebruikte voorzieningen. Voor alle basisscholen geldt dat een overgrote meerderheid van de ouders tevreden is over de basisschool en dat bijna alle kinderen met plezier naar hun basisschool toe gaan. Aan ouders die op dit moment nog geen kind hebben op de basisschool is gevraagd welke school zij overwegen. Uit de resultaten en analyses blijkt dat ouders voornamelijk de voorkeur geven aan de basisschool in de eigen kern. Ook blijkt dat ongeveer drie kwart (73%) van de nieuwe ouders behoefte heeft aan aanvullende informatie over één of meerdere basisscholen. Het verstrekken van informatie is dus een aandachtspunt voor S.K.O. Mergelland. Ouders hebben verschillende redenen om te kiezen voor een basisschool. In het onderzoek hebben zij aangegeven welke redenen een rol spelen bij deze keuze. De redenen die de grootste rol spelen, zijn de kwaliteit van onderwijs van de basisschool, de hoeveelheid aandacht die kinderen krijgen en up to date onderwijsmethoden / leer- of lesmiddelen. Ook spelen de afstand, de bereikbaarheid en de locatie van de basisschool een grote rol bij de keuze. De redenen waarvan het meest gezegd wordt dat ze geen rol spelen bij de keuze voor een basisschool zijn de samenstelling van de groep leerlingen, de keuze van ouders van vriendjes / vriendinnetjes en het leerlingaantal op de basisschool.

3 3 vervolg samenvatting 3. Kwaliteit van onderwijs in relatie tot schoolgrootte Uit het voorgaande deel van het onderzoek bleek dat de kwaliteit van onderwijs de belangrijkste rol speelt bij de keuze van een basisschool. Het derde deel van het onderzoek bevatte een aantal vragen over de kwaliteit van onderwijs in relatie tot de schoolgrootte. In dit onderzoek wordt de volgende omschrijving gehanteerd voor kwaliteit van onderwijs: de mate waarin scholen erin slagen hun doelen te bereiken naar tevredenheid van zichzelf, de overheid, het team, de ouders en kinderen. In onderstaande stellingen spreken we van 'kleine scholen'. Een kleine school is een school met minder dan 145 leerlingen. Hieronder staan de huidige leerlingaantallen per school per : - St. Gertrudis, Sint Geertruid: 78 leerlingen - St. Joseph, Mheer: 127 leerlingen - St. Brigida, Noorbeek: 80 leerlingen - Heilig Hart, Eckelrade: 40 leerlingen 50% van de ouders is het eens met de stelling dat terugloop van het aantal leerlingen negatieve gevolgen heeft voor de onderwijskwaliteit op kleine scholen. De andere helft is het hier niet mee eens. 61% denkt dat het onvermijdelijk is dat scholen moeten fuseren doordat de onderwijskwaliteit op kleine scholen onder druk komt te staan als gevolg van daling van leerlingenaantallen. Eenzelfde deel denkt echter niet dat het onvermijdelijk is dat deze scholen moeten sluiten. Een ruime meerderheid van 83% vindt het acceptabel dat kleine scholen worden gesloten of moeten fuseren als blijkt dat de onderwijskwaliteit niet aan de maat of onvoldoende is. Iets meer dan 62% vindt het belangrijk dat in de discussie rondom onderwijsklimaat gekeken moet worden naar de situatie op dit moment en niet naar de situatie over een jaar of De toekomst van de school Het vierde deel van het onderzoek was gericht op de toekomst van de school. Hierbij was het belangrijk om de huidige situatie af te zetten tegen de situatie in 2020 wat betreft leerlingaantallen. Hieronder staan deze gegevens genoemd. Situatie 2012 Situatie 2020 St. Gertrudis, Sint Geertruid St. Joseph, Mheer St. Brigida, Noorbeek Heilig Hart, Eckelrade In aansluiting op het huisvestingsplan van de voormalige gemeente Margraten en het onderzoek van de projectgroep kunnen voor de toekomst drie scenario s worden geschetst: Het handhavingsscenario In het geval van het handhavingsscenario blijven de huidige scholen bestaan. Het gevolg is dat het leerlingenaantal zodanig afneemt dat meer dan twee jaargroepen samengevoegd moeten worden onder de hoede van 1 leerkracht. Dit kunnen groepen worden van meer dan 30 leerlingen. Binnen de school zien we de peuterspeelzaal en de buitenschoolse opvang verdwijnen omdat er te weinig kinderen aanwezig zullen zijn. De werklast m.b.t. de totale schoolorganisatie moet verdeeld worden over een gering aantal personeelsleden. De aandacht van de directie moet worden verdeeld over meerdere locaties. Onderwijsvoorzieningen bevinden zich in de onmiddellijke omgeving van het kind. Door de geringe omvang bieden ze een overzichtelijke situatie. Soms worden kinderen omgeven door weinig of geen leeftijdsgenoten. Het concentratiescenario Het concentratiescenario heeft direct tot gevolg dat uit meerdere dorpskernen de school verdwijnt. Binnen een straal van 3 km van de dorpskernen, waar nu de scholen gelegen zijn, ontstaat één school die op basis van het leerlingenaantal voor de lange termijn kan worden gehandhaafd. Er worden groepen geformeerd van één of twee jaargroepen. Er is een ruimer personeelsbestand dan in de overige scenario s waardoor de werklast over meer hoofden verdeeld kan worden. Er is meer expertise op één locatie geconcentreerd. De directie kan de aandacht vestigen op één schoolorganisatie. Kinderen moeten zich dagelijks verplaatsen naar een andere dorpskern. Kindvoorzieningen als buitenschoolse opvang en peuterspeelzaal zijn in dit scenario levensvatbaar. Inhoudelijke samenwerking tussen de kindpartners (buitenschoolse opvang, peuterspeelzaal) kan eenvoudiger gerealiseerd worden.

4 4 vervolg samenvatting Een tussenvorm De tussenvorm houdt in dat in eerste instantie twee schoollocaties worden samengevoegd en niet meteen drie of meer schoollocaties. Het is een tussenvorm die kenmerken heeft van zowel het handhavingsscenario als het concentratiescenario. In twee dorpskernen blijft de school enige tijd behouden. Sommige kinderen moeten zich dagelijks verplaatsen naar een andere dorpskern. Op korte termijn zullen bij één van de samengevoegde scholen dezelfde kenmerken ontstaan als genoemd bij het handhavingsscenario. Op middellange termijn zal dit ook bij de andere samengevoegde school zo zijn.de tussenvorm moet dus gezien worden als een tijdelijk tussenstation; de vervolgstap is het concentratiescenario. De eerste vraag na de beschrijving van de scenario s ging over de voorkeur van ouders voor een van de beschreven scenario s. Hieruit komt naar voren dat als alle drie de scenario s voorgelegd worden, de voorkeur van ouders uitgaat naar het concentratiescenario 44%, gevolgd door de tussenvorm 33% en het handhavingscenario 14%. 8% heeft geen specifieke voorkeur. Vervolgens is per scenario in drie aparte vragen aan alle ouders gevraagd in welke mate zij positief of negatief tegenover een specifiek scenario staan. In de drie komende alinea s staan per scenario de uitkomsten van de vragen beschreven. 23% van de ouders staat positief tegenover het handhavingscenario terwijl 43% hier negatief tegenover staat. Uit open antwoorden blijkt dat voordelen van dit scenario voornamelijk bestaan uit de afstand tot en bereikbaarheid van de school. Ook de binding met de kern vindt men een voordeel. Nadelen die genoemd worden zijn de grootte van de klassen, de kwaliteit van het onderwijs en de hoeveelheid aandacht voor de leerlingen. 50% van de ouders staat positief tegenover het concentratiescenario, 22% staat hier negatief tegenover. Bij dit scenario worden de kwaliteit van het onderwijs, het aantal klassen en leerkrachten als voordelen genoemd. Nadelen van het scenario zijn de reisafstand, de schoolgrootte en het feit dat een school in een andere kern staat. 35% van de ouders is positief over de tussenvorm, eenzelfde deel (35%) is negatief hierover. Het voordeel van dit scenario is volgens ouders dat de overgang naar de nieuwe situatie wat meer geleidelijk is. Ook worden dezelfde voordelen als het concentratiescenario hier genoemd. Als nadelen worden genoemd dat het een tijdelijke oplossing en niet toekomstgericht is. 5. Wijziging in de onderwijshuisvesting Het volgende deel van het onderzoek ging in op effecten van een wijziging in de onderwijshuisvesting. Er is nog geen beslissing genomen over de toekomst van de basisscholen en er is nog geen keuze gemaakt tussen de eerder genoemde scenario's. Het kan echter zo zijn dat als gevolg van de te nemen beslissing de basisschool zal verdwijnen uit één of meerdere kernen. Dit kan een aantal mogelijke effecten tot gevolg hebben. De effecten die het meest verwacht worden door ouders zijn een geringere aantrekkelijkheid voor gezinnen met jongere kinderen om zich te vestigen (81%), een verminderde betrokkenheid bij lokale sociaal-culturele activiteiten (72%) en een verminderd gevoel van verkeersveiligheid (69%). Een verminderd veiligheidsgevoel, een minder gevarieerd en actief verenigingsleven en een vervaging van sociale contacten tussen kinderen zullen naar verwachting minder optreden. 66% van ouders zal opnieuw scholen met elkaar vergelijken op het moment dat de basisschool uit de eigen kern verdwijnt. Ook geeft 48% aan dat zij hun kind(eren) niet zonder meer mee laten verhuizen naar een nieuwe locatie. Een ruime meerderheid van 78% denkt dat andere voorzieningen, zoals bso en peuterspeelzaal ook uit de kern verdwijnen als de basisschool verdwijnt. 57% van de ouders verwacht ook dat het sociale leven en de vitaliteit van de kern veranderen als de school verdwijnt en 19% denkt dat er minder aandacht komt voor de lokale geschiedenis, cultuur en tradities als kinderen buiten de eigen kern naar de basisschool gaan.

5 5 vervolg samenvatting 6. Een nieuwe schoolvoorziening Het laatste deel van het onderzoek is ingegaan op een eventuele nieuwe schoolvoorziening. Bij de beantwoording van de vragen is ouders verzocht nog steeds in gedachten te nemen dat de school uit hun kern verdwijnt en dat deze school samengevoegd wordt met één of meerdere andere scholen uit de omgeving. Voor deze samengevoegde school wordt een nieuwe locatie gekozen. 72% van de ouders vindt dat reisduur per fiets naar een nieuwe schoolvoorziening 15 minuten mag bedragen, te voet mag dit 15 minuten bedragen voor 64% van de ouders. Het grootste deel van de ouders vindt dat de reisafstand lopend niet meer dan 2 kilometer mag bedragen. Voor de fiets is dit maximaal 5 kilometer. Voorzieningen die volgens ouders minimaal aanwezig moeten zijn bij een (nieuwe) schoolvoorziening, zijn tussenschoolse opvang (87%) en een schoolbibliotheek (71%). Ook andere voorzieningen worden veel gekozen. Slechts enkele ouders geven aan dat er geen andere voorzieningen aanwezig hoeven te zijn. Slechts 3% van de ouders staat positief tegenover het hanteren van combinatiegroepen met grotere aantallen (meer dan 30) leerlingen van verschillende leeftijden (meer dan 2 leeftijdsgroepen). Op het moment dat de school verdwijnt waar kind(eren) op dit moment naar toe gaan of waar kind(eren) in de toekomst naar toe gaan, dan geeft een aantal ouders aan niet te weten naar welke school zij hun kind(eren) zouden sturen. Een aantal kiest voor de dichtstbijzijnde school, een aantal ouders geeft een specifieke naam maar het grootste deel geeft aan geen idee hiervan te hebben. Het gebruik van een continurooster (55%), huiswerkbegeleiding (46%), een schoolbibliotheek (43%) en sportvoorzieningen (43%) beïnvloeden de keuze in dat geval. Bij eventuele vragen kunt u contact opnemen met: Dhr. Linckens (algemeen directeur S.K.O. Mergelland) Johan.linckens@sko-mergelland.nl Telefoon: