Bomeneffectanalyse. Vijftien bomen Prinsejagt Eindhoven

Transcriptie

1 Bomeneffectanalyse Vijftien bomen Prinsejagt Eindhoven Wilbertoord, 4 augustus 2011

2

3 Colofon 1 Opdrachtgever Gemeente Eindhoven Groen en Water Mevrouw J. Sengers Postbus RB EINDHOVEN Dossiergegevens Onze referentie: Uw referentie/ordernummer Status rapport: v1.0 Adviseurs M.J.H. Arkesteijn J.J. Verhagen Contactgegevens info@cobraboomadviseurs.nl F Centraal postadres Rechtestraat GE Wilbertoord Bedrijfsgegevens KvK Eindhoven Btw-nr. NL B01 Rabobank Regiokantoren Regiokantoor Zuid T Regiokantoor Midden T Regiokantoor Noord T Regiokantoor West T Project v1.0 4 augustus 2011

4 Vijftien bomen Prinsejagt Eindhoven Samenvatting 1 Cobra boomadviseurs bv heeft een bomeneffectanalyse opgesteld over vijftien bomen aan de zuidkant van sportpark Prinsejagt in Eindhoven. Kwaliteit en toekomstverwachting De vitaliteit van één boom is hoog en van veertien bomen basis. Wij hebben geen gebreken gezien die de toekomstverwachting negatief beïnvloeden. Effectanalyse De invloed van de voorgenomen werkzaamheden op de bomen is voor zeven bomen neutraal, voor drie bomen licht negatief en voor vijf bomen zeer negatief. Voor de bomen aan de voorzijde van het bestaande gedeelte van het sportgebouw hebben wij een inschatting gemaakt van de effecten van de werkzaamheden. Naar verwachting ondervinden de bomen geen nadelige gevolgen van de werkzaamheden. Inpasbaarheid Op basis van het huidige ontwerp kunnen vijf bomen niet op dezelfde plaats gehandhaafd worden. De overige bomen kunnen ingepast worden als aan een aantal randvoorwaarden voldaan wordt. Verplantbaarheid De bomen die met het huidige ontwerp niet duurzaam inpasbaar zijn, zijn niet verplantbaar. Actuele monetaire boomwaarde De monetaire waarde van de bomen die niet gehandhaafd kunnen worden (boom 2 tot en met 6), bedraagt afgerond in totaal ,-. Boombescherming en advies Wij adviseren: maatregelen te treffen om de te handhaven bomen en hun groeiplaats te beschermen; de boomtechnische randvoorwaarden op te volgen; het beplantingsvak waarin de meeste bomen staan te vergroten; de groeiplaats van de bomen in het beplantingsvak te verbeteren door het aanbrengen van een mulchlaag van compost. 2 Project v1.0 4 augustus 2011

5 Inhoud 1 Inleiding 5 2 Situatiebeschrijving 6 3 Onderzoek en resultaten Bovengronds Vitaliteit Gebreken en opmerkingen Ondergronds Toekomstverwachting 10 4 Effectanalyse Voorgenomen plannen Boomtechnische knelpunten Knelpunten vanuit de planvorming Gevolgen voor de bomen 13 5 Randvoorwaarden Algemene beschermingsmaatregelen Specifieke beschermingsmaatregelen Beschermde zone Flora- en faunawet 15 6 Monetaire boomwaarde Rekenmethode NVTB Toelichting op het rekenblad Monetaire boomwaarde 18 7 Advies Alternatieven Groeiplaatsverbeterende maatregelen Toezicht en nazorg Boomveiligheidsmaatregelen 20 3

6 Vijftien bomen Prinsejagt Eindhoven Bijlage 1. Inventarisatielijst Bijlage 2. Themakaart toekomstverwachting Bijlage 3. Themakaart effectanalyse Bijlage 4. Procesbeschrijving werken rondom bomen Bijlage 5. Boombescherming tijdens de planvorming Bijlage 6. Rekenblad boomwaardeberekening 4 Project v1.0 4 augustus 2011

7 1 Inleiding In opdracht van gemeente Eindhoven heeft Cobra boomadviseurs bv een bomeneffectanalyse (BEA) opgesteld. Deze BEA gaat over vijftien bomen aan de zuidkant van sportpark Prinsejagt in Eindhoven. Martijn Arkesteijn heeft op 18 juli 2011 het veldwerk uitgevoerd. Aanleiding en doel In de directe omgeving van de bomen zijn bouwwerkzaamheden gepland. Een aantal bomen moet verwijderd worden vanwege de bouwplannen. Van deze bomen wilt u de potentiële verplantbaarheid en economische boomwaarde weten. De overige bomen rondom het bouwblok wilt u duurzaam handhaven. Om de kans op schade te voorkomen wilt u vooraf het effect van de werkzaamheden op de te handhaven bomen weten. Onderzoeksvragen Wij beantwoorden met ons onderzoek de volgende vragen: Wat is de actuele kwaliteit en toekomstverwachting van de bomen? Wat is de economische waarde van de bomen binnen het bouwblok? Welke beperkingen geven eventueel aanwezige flora en fauna? Wat is het effect van de voorgenomen werkzaamheden op de bomen buiten het bouwblok? Welke beschermingsmaatregelen moeten genomen worden? Wat zijn de consequenties voor het beheer? Welke bomen zijn mogelijk verplantbaar? Hebt u nog vragen? Neem dan gerust contact met ons op. Wij zijn tijdens kantooruren bereikbaar op telefoonnummer Uw veelzijdig specialist, Regio Zuid Joost Verhagen Directeur European Tree Technician Registertaxateur VRT, lid NVTB 5

8 Vijftien bomen Prinsejagt Eindhoven 2 Situatiebeschrijving Begrenzing Het plangebied bevindt zich ter hoogte van de Oude Bossche Baan in Eindhoven. Op afbeelding 1 is het plangebied aangegeven. Afbeelding 1. Begrenzing plangebied De bomen In het plangebied bevinden zich tien volwassen bomen en vijf halfwas bomen. Er staan tien bomen in beplanting, twee bomen in verharding en drie bomen in een grasberm. Op foto 1 en 2 is een overzicht te zien van de bomen in het plangebied. het gaat om de volgende boomsoorten: Hollandse iep (Ulmus x hollandica, drie stuks); zomereik (Quercus robur, tien stuks); Amerikaanse eik (Quercus rubra, twee stuks). 6 Project v1.0 4 augustus 2011

9 Foto 1. Situatie plangebied Foto 2. Situatie boom 4 tot en met 6 Beleidsstatus bomen In het gemeentelijk bomenbestand zijn de bomen aangeduid als 'basisboom' (in principe vervangbaar). 7

10 Vijftien bomen Prinsejagt Eindhoven 3 Onderzoek en resultaten 3.1 Bovengronds Wij hebben alle bomen binnen het plangebied visueel gecontroleerd. Alle inventarisatiegegevens zijn per boom opgenomen in bijlage Vitaliteit De vitaliteit hebben wij beoordeeld aan de hand van de takarchitectuur, de vorming van dood hout, de scheutlengteontwikkeling en de wondovergroeiing. Wij onderscheiden de volgende vier categorieën: hoog basis laag zeer laag Indeling vitaliteit Tabel 1 geeft inzicht in de indeling van de bomen op grond van de huidige vitaliteit. Tabel 1. Indeling vitaliteit Vitaliteit Aantal bomen Hoog 1 Basis 14 Laag 0 Zeer laag 0 Totaal Gebreken en opmerkingen Dood hout In de kroon van boom 13 zijn dode takken aanwezig met een diameter groter dan 5 cm. Deze takken vormen een verhoogd risico voor de omgeving. Lengtescheuren Bij boom 1 bevinden zich enkele lengtescheuren in de stam. De scheuren zijn overgroeid. Ernstige verhardingsopdruk Boomwortels hebben de elementenverharding bij boom 2 fors omhoog gedrukt. Eenzijdige kroon Boom 12 heeft een eenzijdig ontwikkeld kroon door lichtconcurrentie. Inmiddels is de boom die voor lichtconcurrentie zorgde verwijderd tijdens renovatiewerkzaamheden. 8 Project v1.0 4 augustus 2011

11 3.2 Ondergronds Binnen de kroonprojectie van de bomen hebben wij grondboringen gemaakt en profielsleuven gegraven om de bodem- en bewortelingsopbouw te bepalen. Bodem Het bodemprofiel bestaat tot 0,7 m diepte uit zeer fijn (leemhoudend) zand (zie foto 3). Van 0,7 tot 1,5 m diepte bestaat de bodem uit matig fijn zand. Plaatselijk bevinden zich dunne kleilagen in de bodem. Foto 3. Overzicht bodemprofiel Beworteling Gemiddeld is de toplaag tot circa 0,6 0,7 m diepte zeer intensief doorworteld (zie foto 4). In deze profiellaag bevinden zich veel gestelwortels en fijne boomwortels van goede kwaliteit. Dieper bevinden zich slechts enkele fijne boomwortels vermoedelijk door gebrek aan humus in deze profiellaag. Foto 4. Overzicht beworteling Storende lagen Wij hebben plaatselijk enigszins verdichte lagen aangetroffen in de bodem. Toch kan over het algemeen gesteld worden dat de bodem goed doorlatend en zuurstofhoudend is. Bodemvocht Het grondwater bevindt zich dieper dan 1,5 m beneden het maaiveld en is daarmee buiten bereik van de boomwortels. De bomen zijn voor hun vochtvoorziening afhankelijk van regenwater. 9

12 Vijftien bomen Prinsejagt Eindhoven 3.3 Toekomstverwachting Belangrijke parameters voor het beoordelen van de toekomstverwachting zijn standplaats, actuele conditie, soortspecifieke eigenschappen en eventuele gebreken of aantastingen door (houtparasitaire) schimmels. Wij hebben de toekomstverwachting van de bomen in de volgende categorieën ingedeeld: meer dan vijftien jaar tussen tien en vijftien jaar tussen vijf en tien jaar minder dan vijf jaar Actuele toestand Tabel 2 toont de indeling van de bomen naar toekomstverwachting. Per boom is de toekomstverwachting beschreven in bijlage 1. Op de kaart in bijlage 2 is de toekomstverwachting per boom op een thematische kaart weergegeven. Tabel 2. Actuele toestand Toekomstverwachting Aantal > 15 jaar jaar jaar 0 < 5 jaar 0 Totaal Project v1.0 4 augustus 2011

13 4 Effectanalyse 4.1 Voorgenomen plannen Globale beschrijving van het werk Gemeente Eindhoven wil het bestaande sportgebouw uitbreiden. Op afbeelding 2 is een overzicht te zien van het ontwerp. De uitbreiding van het sportgebouw is met een rood kader aangeduid. Afbeelding 2. Ontwerp uitbreiding sportgebouw Planfase Dit onderzoek is uitgevoerd in verband met de bestemmingsplanprocedure. Uitgangspunt Uitgangspunt bij dit onderzoek is het, indien mogelijk, duurzaam handhaven van de bomen. 4.2 Boomtechnische knelpunten Beworteling De bomen hebben een relatief oppervlakkig wortelgestel. De kans op wortelschade bij graafwerkzaamheden in de plantvakken is daarom aanwezig. Bij wortelschade neemt de conditie van de bomen af en kunnen ze geïnfecteerd worden door houtparasitaire schimmels. 11

14 Vijftien bomen Prinsejagt Eindhoven Bodemopbouw De bodem bestaat uit fijnkorrelig (leemhoudend) zand. Hierdoor is de bodem gevoelig voor verdichting. Verdichting zorgt voor een verminderde uitwisseling van bodemgas en buitenlucht. Soortspecifieke eigenschappen Eiken hebben doorgaans een beperkt vermogen om zich te herstellen. Bij het ontstaan van forse (wortel)schade of verstoring van de groeiplaats is de kans op aftakeling van de boom aanwezig. Watervoorziening Het grondwater bevond zich ten tijde van het onderzoek buiten bereik van de boomwortels. Waarschijnlijk kunnen de bomen ook geen gebruik maken van de wintergrondwaterstand. De bomen zijn voor hun vochtvoorziening afhankelijk van regenwater en daardoor dus relatief kwetsbaar. 4.3 Knelpunten vanuit de planvorming De geplande bouwwerkzaamheden leveren de volgende knelpunten op: Tabel 3. Bedreigingen en gevolgen Omschrijving Bedreiging Gevolgen voor de bomen Wortelgestel Grondwerk (cunetbouw, funderingen, kabels- en leidingen, riolering). Wortelverlies of beschadiging. Afname opnamecapaciteit voedsel en vocht. Mogelijk uitval tot gevolg. Mogelijk stabiliteitsproblemen Rijden met materieel en opslag materiaal Verdichting van de bodem en wortelschade. Dit belemmert de wortelgroei. In het uiterste geval sterven wortels zelfs af. Stam Rijden met materieel en opslag materiaal Kans op weefselschade aan de stam. Kroon Aanrijden kroon door bouwverkeer Kroonschade. Kans op infectie van breukwonden door schimmels. 12 Project v1.0 4 augustus 2011

15 4.4 Gevolgen voor de bomen Voor het beoordelen van de invloed van de voorgenomen werkzaamheden op de bomen hanteren wij de volgende categorieën: Neutraal De boom kan gehandhaafd blijven, bijvoorbeeld door het toepassen van algemene boombeschermingsmaatregelen, zonder dat de toekomstverwachting negatief wordt beïnvloed. Het plan hoeft niet aangepast te worden. Licht negatief De boom kan gehandhaafd blijven. De plannen beïnvloeden, zonder aanvullende maatregelen of voorzieningen, de toekomstverwachting van de boom negatief. Specifieke boombeschermingsmaatregelen moeten toegepast worden om de invloed van de plannen op de boom te beperken. Het plan moet mogelijk aangepast worden. Negatief De plannen beïnvloeden de toekomstverwachting van de boom negatief. De boom kan mogelijk gehandhaafd blijven, maar het plan moet aangepast worden. Onderzocht moet worden of alternatieven mogelijk zijn. Zeer negatief Het is niet mogelijk de boom in te passen. Er zijn geen alternatieven denkbaar. Invloed van de voorgenomen plannen Voor zeven bomen is de invloed van de werkzaamheden neutraal. Voor drie bomen is de invloed licht negatief en voor vijf bomen zeer negatief. Op de kaart in bijlage 3 hebben wij de invloed per boom thematisch weergegeven. Bomen voor bestaand sportgebouw Voor de bomen aan de voorzijde van het bestaande gedeelte van het sportgebouw hebben wij een inschatting gemaakt van de effecten van de werkzaamheden. Er is nog geen ontwerp beschikbaar, maar binnen de invloedssfeer van deze bomen wordt de elementenverharding vervangen door nieuwe elementenverharding. Naar verwachting ondervinden de bomen hier geen nadelige gevolgen van de werkzaamheden. Inpasbaarheid De bomen die wij hebben ingedeeld in de categorieën neutraal en licht negatief zijn prima inpasbaar, mits voldoende beschermende maatregelen worden getroffen. Welke maatregelen dit zijn, is beschreven in hoofdstuk 5. De in categorie Zeer negatief ingedeelde bomen zijn niet inpasbaar. 13

16 Vijftien bomen Prinsejagt Eindhoven 5 Randvoorwaarden 5.1 Algemene beschermingsmaatregelen Proces Inpassen en beschermen van bomen waar rondom gewerkt wordt, heeft alleen kans van slagen als het hele proces van initiatief tot en met oplevering goed verloopt. Bijlage 4 beschrijft de stappen die nodig (kunnen) zijn voor een succesvol resultaat. Algemene beschermingsmaatregelen Bijlage 5 geeft een beschrijving van de algemeen geldende beschermingsmaatregelen tijdens planvorming. Een digitale versie kunt u downloaden van onze website Boombeschermingsplan Wij adviseren u een gedetailleerd en definitief boombeschermingsplan te maken wanneer alle details van het definitieve ontwerp bekend zijn. 5.2 Specifieke beschermingsmaatregelen Beschermde zone De bodem en de beworteling mogen niet of minimaal verstoord worden. Daarom moet per te handhaven boom een beschermde zone worden gehanteerd. De beschermde zone is per boom weergegeven in bijlage 1. Binnen een beschermde zone mag slechts onder voorwaarden worden gewerkt en er mogen geen materialen worden opgeslagen. Let op: als er gegraven moet worden, mag slechts aan één kant tot de aangegeven afstand worden gegraven. Met een voorbeeld is dit toegelicht in afbeelding 3. Afbeelding 3. Maximale ontgraving bij een beschermde zone van 2 m Kroonprojectie Stam 2 m Uiterste grens tot waar ontgraven mag worden Beschermde zone 14 Project v1.0 4 augustus 2011

17 Maximale afgravingsdiepte De bodem mag binnen de beschermde zone alleen handmatig maximaal 5 cm afgegraven worden. Dit om schade en afkappen van wortels te voorkomen. Tussen de beschermde zone en de rand van de kroon mag maximaal 20 cm afgegraven worden. Stabiliteitswortels met een diameter groter dan 5 cm mogen sowieso niet verwijderd of beschadigd worden. Na overleg met een ervaren boomverzorger kan worden bepaald of er wortels verwijderd mogen worden. Wortelverlies Een verlies van maximaal 10% van de fijne boomwortels is acceptabel. Voorwaarde is wel dat wortelkap door een ervaren boomverzorger (niveau ETW) uitgevoerd moet worden en dat er compenserende maatregelen genomen moeten worden. Maximale ophoging Bij deze bomen hebben we een maximale ophoging gesteld van 5 cm, mits gebruik wordt gemaakt van grof, doorlatend zand. Herprofilering Binnen de beschermde zone moeten de opsluitbanden en de elementen handmatig worden verwijderd. Bij herbestrating mogen de oppervlakkige wortels niet worden verwijderd. Dit betekent dat de bestrating wellicht iets verhoogd moet worden aangebracht. 5.3 Flora- en faunawet In het kader van de Flora- en faunawet hebt u als opdrachtgever de verantwoordelijkheid de werkzaamheden uit te voeren, zonder hierbij beschermde planten of dieren negatief te beïnvloeden. Ook vaste rust- en verblijfplaatsen zijn beschermd. Beschermde soorten Wij hebben tijdens de veldopname geen beschermde planten en dieren aangetroffen. Deze zijn ook niet te verwachten omdat de bomen staan in een intensief beheerd beplantingsvak en grasberm. Verwijderen bomen Het verwijderen van bomen kan invloed hebben op vleermuizen. Vleermuizen kunnen gebruikmaken van de bomen als foerageergebied of als onderdeel van een vliegroute. Vleermuizen zijn zwaar beschermd door de Flora- en faunawet. Wij adviseren u een flora en fauna quickscan te laten uitvoeren om inzicht te krijgen in de mogelijke waarde van de bomen voor vleermuizen. 15

18 Vijftien bomen Prinsejagt Eindhoven 6 Monetaire boomwaarde 6.1 Rekenmethode NVTB Voor het berekenen van de boomwaarde hebben wij de rekenmethode van de NVTB gebruikt. Conform dit rekenmodel wordt ervan uitgegaan dat op dezelfde locatie en standplaats de oorspronkelijke situatie zo snel mogelijk hersteld wordt. Om dit in geld uit te drukken worden de kosten voor het planten van een boom, vermeerderd met de kosten van nazorg en beheer, berekend. Dit tot het moment dat de nieuwe boom dezelfde functie vervult als de te taxeren boom. Gebruikte informatiebronnen Voor deze taxatie hebben wij gebruik gemaakt van gemiddelde kwekerij- en aannemersprijzen afkomstig van: kennisbank Cobra boomadviseurs bv; handelsprijzen Boomkwekerij Van den Berk in Sint-Oedenrode, Ebben Boomkwekers in Cuijk en Boomkwekerij Udenhout in Udenhout. Te verwijderen bomen Wij hebben alleen de boomwaarde berekend voor de bomen die niet in de plannen opgenomen kunnen worden. Het betreft hier boom 2 tot en met 6. Functie van de bomen De bomen zijn eigendom van gemeente Eindhoven. De bomen maken deel uit van laanbeplantingen op buurt- en wijkniveau. Herplantmaat Kijkend naar de functie van de bomen en het gebruik van hun directe omgeving is de herplantindicatie gesteld op gemiddeld cm stamomvang. Moment functievervulling Het moment van functievervulling hebben wij voor wegbeplanting (lange levensduur) gesteld op veertig jaar. Eindleeftijd De eindleeftijd hebben wij voor wegbeplanting (lange levensduur) gesteld op 120 jaar. Wij hebben de actuele toekomstverwachting van de bomen meegewogen in de boomwaardebepaling. 16 Project v1.0 4 augustus 2011

19 6.2 Toelichting op het rekenblad In deze paragraaf is een toelichting gegeven op het rekenblad. Meer informatie vindt u op de website van de Nederlandse vereniging van Taxateurs van Bomen (NVTB) op Kenmerken: kolom A t/m I De gegevens in deze bruingekleurde kolommen bevatten de volgende kenmerken: boomnummer boomsoort Latijn standplaats aantal stamomtrek groeisnelheid huidige leeftijd leeftijd bij functievervulling te verwachten eindleeftijd Aanplant: kolom A t/m M Deze kolommen zijn groen van kleur. Per boom zijn de kosten berekend die nodig zijn voor aanplant. Hierbij moet u denken aan de kosten voor aanschaf van plantgoed, de plantkosten, garantie en nazorg. De gemaakte kosten worden gekapitaliseerd. Zie hiervoor de kapitalisatiefactor in kolom F en K Kolom M toont de boomwaarde na aanplant en nazorg. Beheer: kolom A t/m H Deze kolommen zijn paars van kleur. De volgende stap is het berekenen van de beheerkosten tot het moment dat de boom zijn functie vervult. De gemaakte kosten worden over de beheerperiode gekapitaliseerd (kolom E). Kolom G toont de boomwaarde als de boom het moment van functievervulling nog niet heeft bereikt. Kolom H toont de boomwaarde van bomen die het moment van functievervulling al wel hebben bereikt. Afschrijving: kolom A t/m F De kolommen die betrekking hebben op de afschrijving zijn oranje van kleur. Wanneer bomen ouder zijn dan de leeftijd waarop zij hun functie vervullen, wordt de afschrijving berekend. Deze afschrijving wordt volgens een annuïteitenberekening berekend. Dit aan de hand van de functionele ouderdom die in kolom E wordt getoond (moment van functievervulling tot huidige leeftijd). Totaal: kolom A De kolom die de boomwaarde weergeeft is blauw gekleurd. Kolom A toont de boomwaarde per boom na het uitvoeren van alle berekeningen. 17

20 Vijftien bomen Prinsejagt Eindhoven 6.3 Monetaire boomwaarde De monetaire waarde van boom 2 tot en met 6 bedraagt afgerond in totaal ,-. In bijlage 6 is de gedetailleerde boomwaardeberekening opgenomen. Voor meer detailinformatie hierover verwijzen wij naar en naar 18 Project v1.0 4 augustus 2011

21 7 Advies 7.1 Alternatieven De volgende alternatieven zijn mogelijk om de negatieve invloed van de plannen op de duurzaam te handhaven bomen waar mogelijk te minimaliseren. Niet verplanten Wij hebben de potentiële verplantbaarheid van de bomen beoordeeld die vanwege de voorgenomen bouwwerkzaamheden niet op de huidige standplaats behouden blijven. Gelet op de soortspecifieke eigenschappen en de standplaats adviseren wij om de bomen 2 tot en met 6 niet te verplanten. De kans van slagen is klein. Behoud beplantingsvak De bomen 4 tot en met 11 hebben het beplantingsvak aan de zuidkant van het plangebied intensief doorworteld. Wij adviseren u om in dit beplantingsvak geen mechanische graafwerkzaamheden uit te voeren en het gehele plantvak intact te laten. Graafwerkzaamheden in het plantvak zullen leiden tot wortelverlies en het aftakelen van de bomen. Vergroten beplantingsvak De herinrichting van het gebied biedt de kans om het beplantingsvak aan de noordzijde te vergroten. Wij adviseren u om het beplantingsvak aan de noordzijde minimaal 1,5 m te vergroten en de groeiplaats te verbeteren. 7.2 Groeiplaatsverbeterende maatregelen Wij adviseren u om tijdens de werkzaamheden de groeiplaats te verbeteren als er onverhoopt toch wortelverlies ontstaat. Ook bij de te behouden bomen in het beplantingsvak moet de groeiplaats verbeterd worden. Doordat de bomen in een beplantingsvak staan is het goed mogelijk om een mulchlaag aan te brengen van goed gerijpte houtcompost. Per boom moet binnen de kroonprojectie een laag compost aangebracht worden van 5 tot 10 cm. 7.3 Toezicht en nazorg Boomtechnisch toezicht Wij adviseren u om voor het werk een boomtechnisch toezichthouder aan te stellen. De toezichthouder is het aanspreekpunt voor boomtechnisch vragen gedurende de doorlooptijd van het project. 19

22 Vijftien bomen Prinsejagt Eindhoven Nazorg Als tijdens de werkzaamheden fors wortelverlies ontstaat is het noodzakelijk dat er nazorg uitgevoerd wordt. De nazorg moet bestaan uit controle en eventueel extra watergiften. De boomtechnisch toezichthouder moet tijdens het werk bepalen of nazorg noodzakelijk is. 7.4 Boomveiligheidsmaatregelen Verwijderen dood hout Wij adviseren u het dode hout uit de kroon van boom 13 te verwijderen. Wilbertoord, 4 augustus Project v1.0 4 augustus 2011

23 Bijlage 1 Inventarisatielijst

24

25 Inventarisatielijst Prinsejagt Eindhoven 1 augustus 2011 Boomsoort wetenschappelijk Boomsoort Nederlands Standplaats Actuele economische boomwaarde Levensfase Leeftjd geschat Boomnummer Stamdiameter (in cm) Stamomvang (in cm) Hoogte Huidige kroonstraal (in m) Maximale kroonstraal (in m) Kroonvorm Vitaliteit Toelichting Gebreken kroon 1 Ulmus x hollandica Hollandse iep verharding - halfwas m 2 5 natuurlijke vorm Basis - Scheuren jaar Aanvaard slecht Licht negatief 1 nee 2 Ulmus x hollandica Hollandse iep verharding halfwas m natuurlijke vorm Basis - Ernstige verhardingsopdruk > 15 jaar Aanvaard slecht Zeer negatief 1 nee 3 Ulmus x hollandica Hollandse iep beplanting halfwas m 3 5 natuurlijke vorm Basis - > 15 jaar Aanvaard slecht Zeer negatief 1 nee 4 Quercus robur Zomereik beplanting volwassen m 5 6 natuurlijke vorm Basis - > 15 jaar Aanvaard slecht Zeer negatief 2 nee 5 Quercus robur Zomereik beplanting halfwas m 2 6 natuurlijke vorm Basis - > 15 jaar Aanvaard slecht Zeer negatief 1 nee 6 Quercus robur Zomereik beplanting volwassen m 5 6 natuurlijke vorm Basis - > 15 jaar Aanvaard slecht Zeer negatief 2 nee 7 Quercus robur Zomereik beplanting - volwassen m 5 6 natuurlijke vorm Basis - > 15 jaar Aanvaard slecht Licht negatief 2 nee 8 Quercus robur Zomereik beplanting - volwassen m 3 6 natuurlijke vorm Basis - > 15 jaar Aanvaard slecht Licht negatief 1.5 nee 9 Quercus robur Zomereik beplanting - halfwas m 2 6 natuurlijke vorm Basis - > 15 jaar Aanvaard slecht Neutraal 1 nee 10 Quercus robur Zomereik beplanting - volwassen m 3 6 natuurlijke vorm Basis - > 15 jaar Aanvaard slecht Neutraal 1.5 nee 11 Quercus robur Zomereik beplanting - volwassen m 3 6 natuurlijke vorm Basis - > 15 jaar Aanvaard slecht Neutraal 1.5 nee 12 Quercus robur Zomereik beplanting - volwassen m 3 6 natuurlijke vorm Basis - Eenzijdige kroon > 15 jaar Aanvaard slecht Neutraal 1.5 nee 13 Quercus rubra Amerikaanse eik berm - volwassen m 8 10 natuurlijke vorm Hoog - Dood hout >5 cm > 15 jaar Achterstallig Dood hout verwijderen slecht Neutraal 3 nee 14 Quercus robur Zomereik berm - volwassen m 4 6 natuurlijke vorm Basis - > 15 jaar Aanvaard slecht Neutraal 1.5 nee 15 Quercus rubra Amerikaanse eik berm - volwassen m 8 10 natuurlijke vorm Basis - > 15 jaar Aanvaard slecht Neutraal 3 nee Gebreken stam Gebreken stamvoet Gebreken wortels Toekomstverwachting Onderhoudsto estand Beheermaatregel Verplant baarheid Effectanalyse Beschermde zone (in m) Flora & fauna Opmerking Cobra boomadviseurs bv

26 Bijlage 2 Themakaart toekomstverwachting

27

28 Legenda Toekomstverwachting >15 jaar Toekomstverwachting jaar Boom niet aanwezig BEA Prinsejagt Eindhoven Schaal Passend Datum Augustus 2011 Themakaart toekomstverwachting

29 Bijlage 3 Themakaart effectanalyse

30

31 Legenda Neutraal Licht negatief Zeer negatief Boom niet aanwezig BEA Prinsejagt Eindhoven Schaal Passend Datum Augustus 2011 Themakaart Effectanalyse

32 Bijlage 4 Procesbeschrijving werken rondom bomen Als bomen tijdens een werkproces niet of onvoldoende aandacht krijgen, is er een grote kans op schade. Een goed vooronderzoek, een goede afstemming van het ontwerp en een boombeschermingsplan zijn noodzakelijk. Bomen moeten gedurende het hele werkproces op de agenda staan. Hieronder is opgesomd welke processtappen nodig zijn voor een succesvol resultaat. 1. Initiatieffase Door een gericht onderzoek bepalen wij de inpasbaarheid. Hiervoor beoordelen wij de kwaliteit en waarde van het bomenbestand. Een boomwaardebepaling kan de onderlegger zijn voor een compensatieplan, maar kan ook gebruikt worden voor het bepalen van de kosten van toekomstige beheerrisico s. Een waardebepaling door één van onze registertaxateurs geeft hierin inzicht. 3. Voorlopig ontwerpfase Controle en afstemming van het voorlopig ontwerp met uw ontwerpers en beheerders is essentieel. Wij geven op basis van een voorlopig ontwerp een prognose over de invloed van de plannen op de bomen en werken hiervoor reëel haalbare alternatieven uit. 4. Definitief ontwerpfase Op basis van het definitief ontwerp voeren wij een Bomen Effect Analyse (BEA) uit. Dit geeft inzicht in wat de invloed zal zijn van de geplande werken op de bomen. Kunnen de bomen bij uitvoering van het definitief ontwerp duurzaam worden gehandhaafd? 5. Besteksfase Op basis van het ontwerp en de boom specifieke randvoorwaarden en eisen stellen wij een boombeschermingsplan (BBP) op. Hierin verwoorden wij concrete maatregelen die nodig zijn om de bomen en hun groeiplaats te beschermen. Het BBP kan als basis dienen voor het bestek maar kan ook gebruikt worden voor de afspraken tussen opdrachtgever, directievoerder en aannemer. Onze deskundigen toetsen het vervaardigingbestek op boom(on)vriendelijkheid en kwaliteit. 6. Uitvoeringsfase Een European Tree Technician van Cobra kan worden ingezet als toezichthouder voor handhaving van het BBP/bestek tijdens de uitvoering. Deze heeft als primaire taak zorg te dragen dat bomen en overig groen tijdens de uitvoering van de werken geen schade oplopen. 7. Monitoring en eindoplevering Wij adviseren om gedurende drie tot vijf jaar na oplevering van het project de bomen te monitoren. Vooral de conditionele ontwikkeling van de bomen moet nauwlettend gevolgd worden. Ook het voortzetten van bijvoorbeeld de bodemvochtmonitoring geeft helderheid in de oorzaak van mogelijke toekomstige schade.

33

34 Bijlage 5 Boombescherming tijdens de planvorming

35

36 Boombescherming tijdens de Inventariseren 1 planvorming Plaatsbepaling Zorg voor een exacte plaatsbepaling van de bomen en de maaiveldhoogte. Bijvoorbeeld met 3D mobile mapping waarbij de hele omgeving driedimensionaal in kaart Boomwaarde wordt gebracht. Bomen vertegenwoordigen kapitaal! In geld, maar bomen hebben ook ecologische doen waarde, dragen bij aan de luchtkwaliteit Inventariseer en het welzijn van de leefomgeving, Bepaal welke bomen in het projectgebied beïnvloeden het microklimaat enzovoort. staan. Wat is hun kwaliteit en levensverwachting? En hoe hoog zijn de bomen en hoe groot (worden) hun kronen? Met welke bomen moet rekening Wet- en regelgeving worden gehouden in het planproces? Door in een vroeg stadium gegevens te verzamelen, wordt vertraging in het proces voorkomen! Inventariseer dus ook: Boomtechnisch adviseur flora en fauna Bespreek vooraf de plannen met een bestaand beleid boomtechnisch adviseur zodat knelpunten wet- en regelgeving op hoofdlijnen zichtbaar worden. ruimtelijke ordening 2 Afwegen doen Behouden? niet vergeten grondwater Maak een rationele afweging: welke bomen niet kunnen behouden blijven? Welke bomen kunnen worden vergeten verplant? Waar kunnen nieuwe bomen komen? Haalbaarheid 3 Detailleren inpasbaarheidsonderzoek Ruimtebehoefte verplantbaarheidsonderzoek Bomen worden groot. Ondergronds moet bomeneffectanalyse voor elk levensjaar minimaal 1 m3 doorwortelbare ruimte compensatie mogelijkheden doen Voorbereiding Werk volgens de technische eisen uit het kwaliteits- beschikbaar zijn. Bovengronds minimaal 2 m ruimte Duurzaam tussen bebouwing en uiteindelijke kroon. duurzame groeiplaatssituaties in het Maak de afweging integraal Tijdelijke voorzieningen met groene, grijze, blauwe Plannen moeten gerealiseerd kunnen worden. Is er vol- en rode disciplines. doende ruimte voor bijvoorbeeld: bouwverkeer, opslag Leg afspraken vast en houd van materiaal en materieel, gronddepot, bouwkranen? vast aan deze keuzes. handboek. Pas bestaande bomen in en integreer Vastleggen niet en verget 4 niet vergeten ontwerp. Betrek inwoners bij ontwerpkeuzes. Vraag vergunningen en/of ontheffingen tijdig aan. Werkafspraken (bestek) Beheer Wijzigingen? Houd bij de ontwerp- en soortkeuzes rekening Kleine wijzigingen in het met de gevolgen voor het toekomstige ontwerp of in de uitvoering boombeheer. Stem dit af met de beheerder. kunnen grote gevolgen Denk ook aan de gevolgen van verhardings- hebben voor de bomen. opdruk voor de wegbeheerder. Betrek een boomspecialist bij elke stap of wijziging. niet vergeten Boombeschermingsplan doen Beschrijving van alle noodzakelijke Onderdelen bestek beschermingsmaatregelen door boombeschermende een boomdeskundige zoals: maatregelen uitgewerkt in randvoorwaarden resultaatbeschrijvingen en werkmethode bepalingen beschermingsmaatregelen 6 Evaluatie kaart met beschermde zones toezicht Evaluatie kaart met beschermende schadeclausule Bespreek wat goed is gegaan maatregelen en wat beter kan. Leg dit vast boeteclausules en voor een volgende keer. het verhalen van schade Boombescherming 5 Uitvoeren Alle goede inspanningen gaan verloren als boombescherming in het bestek niet goed is geregeld. Neem daarom het boombeschermingsplan Instructie integraal op in het bestek. boomadviseurs bv Wijs de aannemer(s) voor de start van het werk op de bescherming van bomen en het niet belang hiervan. vergeten Bevoegdheden planadviseurs bv Regel in het bestek of doen bij opdracht de bevoegdheden van de boomtechnisch Deskundig toezicht toezichthouder. ecoadviseurs bv Boomtechnisch toezicht moet uitgevoerd worden door een European Tree Technician. Maak zijn bevoegdheden duidelijk. geoadviseurs bv Naar poster: Boombescherming tijdens de werkvoorbereiding Werkvergadering Maak bomen onderwerp van bespreking in het werkoverleg. Organiseer bijvoorbeeld een workshop over boombescherming. Naar poster: Boombescherming tijdens de uitvoering Centraal postadres Rechtestraat GE Wilbertoord T info@cobra-adviseurs.nl

37 Bijlage 6 Rekenblad boomwaardeberekening

38

39 Rekenmodel boomwaarde Kenmerken Aanschaf en aanplant Beheer Afschrijving Totaal A B C D E F G H I A B C D E F G H I J K L M A B C D E F G H A B C D E F A Nr Boomsoort Latijn Standplaats Aantal Stamomtresnelheid Groei- Huidige Leeftijd bij Te Categorie plantkosten en Kosten Plantkosten Aantal jaren Kosten Kapitalisatiefactor Kosten Garantie Subtotaal Kosten Kapitalisatiefactor Totaal nazorg Boomwaarde na Jaarlijkse Jaren beheer tot Vermenig- Kosten beheer Kapitalisatiefactor Kosten en rente Boomwaarde indien Boomwaarde Huidige Moment Functionele Eindleeftijd Levensduur Afschrijving Actuele bomen leeftijd functie- vervulling verwachten eindleeftijd omvang aanplant plantgoed & grondbewerking nazorg aanplant kosten aanplant aanplant & rente. nazorg per jaar kosten nazorg aanplant en nazorgperiode beheerkosten NU of tot het moment van functievervulling vuldigings- factor (beheer) tot het moment van functievervulling kosten aanplant aanplant het moment van functie-vervulling nog niet is bereikt bij functievervulling leeftijd functievervulling ouderdom na functie- vervulling boomwaarde per boom 1=laag (Leeftijd aanplant en jaren nazorg zijn hierop in mindering Max. financiële (afgerond op cm 2=hoog Jaar Jaar Jaar Jaar 10% gebracht) (tabel G.2) (tabel G.1) waarde jaar jaar jaar jaar jaar 4% hele euro's) 2 Ulmus x hollandica Standaard begeleidings Regulier 14/16 80,00 100, ,00 1,12 202,48 20,25 222,72 100,00 3,12 312,16 534,88 15, ,70 355,46 1, , , ,00 3 Ulmus x hollandica Standaard begeleidings Regulier 14/16 80,00 100, ,00 1,12 202,48 20,25 222,72 100,00 3,12 312,16 534,88 15, ,08 706,26 2, , , ,00 4 Quercus robur Standaard begeleidings Regulier 14/16 80,00 100, ,00 1,12 202,48 20,25 222,72 100,00 3,12 312,16 534,88 15, , ,53 4, , , , ,00 5 Quercus robur Standaard begeleidings Regulier 14/16 80,00 100, ,00 1,12 202,48 20,25 222,72 100,00 3,12 312,16 534,88 15, ,70 355,46 1, , , ,00 6 Quercus robur Standaard begeleidings Regulier 14/16 80,00 100, ,00 1,12 202,48 20,25 222,72 100,00 3,12 312,16 534,88 15, , ,53 4, , , , ,00