Nieuwe richtlijn contrastnefropathie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Nieuwe richtlijn contrastnefropathie"

Transcriptie

1 Nieuwe richtlijn contrastnefropathie Judith Kooiman Leiden University Medical Center Department of Nephrology and Department of Thrombosis and Hemostasis

2 Inhoud Introductie contrastnefropathie Literatuur rondom nierfunctie na CT-scan Literatuur rondom nierfunctie na PCI Huidige richtlijn Nieuwe richtlijn

3 Introductie

4 Introductie Contrastnefropathie: acute nierinsufficiëntie na het toedienen van jodiumhoudende contrastmiddelen 1 Stijging in serum creatinine > 25% of > 44 umol/l In afwezigheid van andere mogelijke oorzaken voor acute nierinsufficiëntie Onderscheid vaak moeilijk te maken Start medicatie Comorbiditeit Reden aanvraag beeldvorming/interventie Starten medicatie 1 Stacul F, van der Molen AJ, Reimer P et al. Contrast induced nephropathy: updated ESUR Contrast Media Safety Committee guidelines. Eur Radiol 2011; 21: Kooiman J, Pasha SM, Zondag W et al. Meta-analysis: serum creatinine changes following contrast enhanced CT imaging. Eur J Radiol 2012;81:

5 Introductie Risicofactoren acute nierinsufficiëntie na contrasttoediening: Acute interventies Hemodynamische instabiliteit Hypotensie of ondervulling Diabetes mellitus Leeftijd Chronische nierinsufficiëntie Contrastvolume

6 Introductie Gebruik van jodiumhoudende contrastmiddelen bij CT-scan 2 Contrastnefropathie: 6,4% Dialyse: 0,06% Geen controlegroep zonder toediening van jodiumhoudende contrastmiddelen 2 Kooiman J, Pasha SM, Zondag W et al. Meta-analysis: serum creatinine changes following contrast enhanced CT imaging. Eur J Radiol 2012;81:

7 Introductie: Gebruik propensity-matching McDonald, et al 2014: CT: vergelijking groepen met en zonder contrasttoediening (N = ) AKI: OR 0,94 (95% CI 0,83-1,07) Dialyse: OR 0,96 (95% CI 0,54-1,60) Subgroep patiënten met chronische nierinsufficiëntie: met AKI 1,53 (0,25-9,39) 30-dagen mortaliteit: OR 0,97 (95% CI 0,87-1,06) Subgroep patiënten met chronische nierinsufficiëntie: met AKI 1,21 (0,57-2,53) R.J. McDonald, et al. Radiology, 2014; 273:

8 Introductie: Gebruik propensity-matching McDonald 2015 CT: vergelijking groepen met en zonder contrasttoediening 6902 patiënten met chronische nierinsufficiëntie AKI egfr ml/min: OR 0,86 (0,51-1,20) egfr < 30 ml/min: OR 1,02 (0,63-1,41) Dialyse binnen 30 dagen egfr ml/min : OR 1,00 (0,24-224) egfr < 30 ml/min : OR 2,33 (0,98-3,68) Mortaliteit binnen 30 dagen egfr ml/min : OR 0,77 (0,50-1,04) egfr < 30 ml/min : OR 0,93 (0,57-1,29) J.S. McDonald, et al. Mayo Clin Proc. 2015:90(8):

9 Saliňa Studie Gerandomiseerde open-label studie ml 1.4% natriumbicarbonaat 1 uur voor CT-scan 1000 ml 0.9% natriumchloride 4-12 uur voor en na CT-scan Primaire eindpunt Relatieve stijging in serum creatinine uur na CT Secundaire eindpunten CIN: stijging creatinine > 25% of > 44 µmol/l Herstel van nierfunctie CIN geïnduceerde dialyse

10 Saliňa Studie Uitkomsten Nabic Nacl P-waarde Primaire uitkomst Relatieve creatinininestijging (%) non-inferiority P < Secundaire uitkomsten CIN (n,%) 8 (3.0) 14 (5.1) P = 0.23 Herstel van nierfunctie (n, %) 6/8 (75.0) 9/13 (69.2) P = 0.81 Dialyse (n,%) 0 (0) 0 (0) NA Decompensatio cordis (n, %) 0 (0) 6 (2.1) P = 0.03

11 Saliňa Studie Nabic NaCl Kosten in Kosten in P-waarde Directe kosten voor hydratie Totale hydratiekosten <0 001 Infuus 3 2 <0 001 Dagopname <0 001 Opname verpleegafdeling Heropname voor complicaties hydratie heropmame verpleegafdeling heropmame IC Andere kosten gezondheidszorg in follow-up NS Totale kosten

12 KIM-1 in Saliňa Studie Figure 2abc

13 N-GAL in Saliňa Studie Figure 3abc

14 Introductie

15 Introductie Conclusies literatuur contrastmiddelengebruik bij CT-scan Laag risico op acute nierinsufficiëntie Geen aanwijzingen voor nierschade Klinische uitkomsten zijn zeer mild Gebruik van 1 uur natriumbicarbonaat voor CT-scan in plaats van pre- en posthydratie met natriumchloride is veilig en kosteneffectief

16 Introductie Acute nierinsufficiëntie na PCI Incidentie sterk afhankelijk van setting Spoedprocedure vs. electief Stabiele patiënt vs. hemodynamisch instabiel Route voor vasculaire toegang Percutane coronair interventie: electief en spoed (N= ) 3 Contrastnefropathie: 2,3% Dialyse: 0,3% 3 Kooiman J, Seth M, Nallamothu BK, et al. Association between acute kidney injury and in-hospital mortality in patients undergoing percutaneous coronary interventions. Circ Cardiovasc Interv. 2015; 8: e002212

17 Kliniek na PCI Jin Wi et al. Heart 2011;97:

18 Introductie Hartfalen Diabetes Acute nierinsufficiëntie? Mortaliteit

19 Introductie Risico van acute nierinsufficiëntie op overlijden gestratificeerd naar risicofactoren voor CIN N= AKI of mortaliteit: OR 12,5 (95% CI 9,3-16,9) Attributief risico AKI op overlijden 30% Associatie tussen AKI en overlijden sterkste in patiënten met STEMI, shock, cardiac arrest. Attributief risico van hoge contrastdosis op AKI 10,6% (95% CI 6,0-15,3) Impact van hoog contrastvolume op mortaliteit laag: OR 1,2 (1,0-1,5)

20 Helios Studie Gerandomiseerde open-label studie ml 1.4% natriumbicarbonaat 1 uur voor arteriële contrasttoediening 1000 ml 0.9% natriumchloride 4-12 uur voor en na arteriële contrasttoediening Primaire eindpunt Relatieve stijging in serum creatinine uur Secundaire eindpunten CIN: stijging creatinine > 25% of > 44 µmol/l Herstel van nierfunctie CIN geïnduceerde dialyse

21 Helios Studie Eindpunt Nabic n = 163 NaCl n = 160 Primaire uitkomst Relatieve stijging serum creatinine Secundaire eindpunten Acute nierinsufficiëntie Dialyse binnen 2 maanden Uitblijvend herstel van nierfunctie 3,1% (SD 13,6%) 1,9% (SD 15,0%) Verschil 1,9% (95% CI -1,2-5,%), p non-inferiority < ,7% (11) 7,5% (12) RR 0,90 (95% CI 0,41-1,98) 0/0 0/0 40% (4/10) 44% (4/9) RR 0,90 (95% CI 0,31-2,58) Kosten hydratie $ 1309 $ 1921 P < 0.001

22 Huidige richtlijn

23 Hydratie volgens de huidige richtlijn

24 Nieuwe richtlijn Initiatief: Nederlandse Vereniging voor Radiologie Ondersteuning: Kennisinstituut van Medisch Specialisten Doel: Herdefiniëren term contractnefropathie Post-contrast-AKI Veilig gebruik van contrastmiddelen Herdefiniëren van patiënten met een verhoogd risico op CIN Versimpelen huidige hydratie regime Doelmatige zorg aanbieden

25 Route van contrasttoediening: Laag risico: Distaal van de nier: na intraveneuze injecties en na intraarteriële injecties in de a. carotis, a. radialis, aa. coronaria, a. pulmonaris, rechte ventrikel van het hart, infrarenale aorta, a. iliaca en a. femoralis. Hoger risico: Proximaal aan de nier: na intraarteriële CM-injecties in de linkerventrikel van het hart, aorta thoracalis, suprarenale abdominale aorta en a. renalis

26 Waarom onderscheid? Proximale contrasttoediening resulteert in: Blootstelling aan hogere concentratie contrastmiddel bij de nier Verhoogde kans op cholesterolembolieën

27 Hoogrisico patiëntenvolgens de nieuwe richtlijn Hydreer hypovolemische patiënten voorafgaand aan een onderzoek met intravasculair jodiumhoudend CM. Voor patiënten die jodiumhoudend CM toediening ondergaan waarbij CM distaal van de nier wordt geïnjecteerd: Beschouw patiënten met een egfr < 30 ml/min/1,73m 2 behorende tot een hoogrisico groep voor PC-AKI. Voor patiënten die jodiumhoudend CM toediening ondergaan waarbij proximaal van de nier wordt geïnjecteerd: Beschouw patiënten met een egfr < 45 ml/min/1,73m 2 behorende tot een hoogrisico groep voor PC-AKI.

28 Voorstel methode hydratie nieuwe richtlijn Voor patiënten die jodiumhoudend CM toediening ondergaan waarbij CM distaal van de nier wordt geinjecteerd*: Pas prehydratie toe met NaHCO 3 1.4%, 3ml/kg/uur gedurende 1 uur vooraf aan CM-toediening. Voor patiënten die jodiumhoudend CM toediening ondergaan waarbij CM proximaal van de nier wordt geïnjecteerd**, pas één van de onderstaande hydratieschema s toe: 1) Pas prehydratie toe met NaHCO 3 1.4%, 3ml/kg/uur gedurende 1 uur vooraf aan CM toediening. 2) Pas pre- en posthydratie toe met NaHCO 3 1.4%, 3ml/kg/uur gedurende 1 uur vooraf aan CM toediening en 1ml/kg/h gedurende 6 uur na CM toediening.

29 Met dank aan YWJ Sijpkens NJM Aarts M van Buren IJAM Verberk M Groeneveld JPPM de Vries HFH Brulez AC Vahl AJ van der Molen TJ Rabelink MV Huisman Richtlijn commissie Veiligheid bij gebruik van contrastmiddelen

30 Baseline karakteristieken Saliňa Studie Natriumbicarbonaat (N=267) Natriumchloride (N=281) Gemiddelde leeftijd 71.6 (9.8) 72.5 (9.5) Geslacht, man 160 (59.9) 171 (60.9) Gemiddelde egfr (SD) 49.9 (13.4) 50.9 (13.9) egfr < 30 ml/min 22 (7.1) 19 (6.4) Diabetes mellitus 71 (26.6) 76 (27.0) Perifeer vaatlijden 82 (30.7) 95 (33.8) Coronairlijden 83 (31.1) 100 (35.6) Hartfalen 42 (15.7) 48 (17.1) Anemie* 69 (25.8) 69 (24.6) Medicatie 206 (77.2) 221 (78.6) NSAIDS** 8 (3.0) 19 (6.8) Diuretica 124 (46.4) 132 (47.0) ACE-remmers 107 (40.1) 108 (38.4) Angiotensine II receptor blokkers 48 (18.0) 59 (21.2) Chemotherapie 7 (2.6) 5 (1.8) Preprocedurele stop medicatie 53 (19.9) 60 (21.4) Gemiddeld contrastvolume (ml) (21.0) (21.6) * Hb < 7.4 mmol/l vrouw en Hb < 8.1 mmol/l man

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle   holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/36565 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Kooiman, Judith Title: Risk and prevention of contrast induced-acute kidney injury

Nadere informatie

CASE REPORT FORM. (1) Bronovo (2) MCH (3) Haga Ziekenhuis (4) LUMC (5) Maasstad zks (6) Lucas Andreas (7) St. Antonius Nieuwegein.

CASE REPORT FORM. (1) Bronovo (2) MCH (3) Haga Ziekenhuis (4) LUMC (5) Maasstad zks (6) Lucas Andreas (7) St. Antonius Nieuwegein. CASE REPORT FORM Patientgegevens Ziekenhuis (1) Bronovo (2) MCH (3) Haga Ziekenhuis (4) LUMC (5) Maasstad zks (6) Lucas Andreas (7) St. Antonius Nieuwegein Studienummer patient Patientidentificatie in

Nadere informatie

Veiligheid van contrastmiddelen. Björn Meijers Dienst nierziekten

Veiligheid van contrastmiddelen. Björn Meijers Dienst nierziekten Veiligheid van contrastmiddelen Björn Meijers Dienst nierziekten Overzicht Niet renale nevenwerkingen o Veiligheid bij injectie van contrastmiddelen o Acute (allergische) reacties o Uitgestelde (allergische)

Nadere informatie

Contrast Induced Nephropathy

Contrast Induced Nephropathy Contrast Induced Nephropathy - Contrast-Induced Acute Kidney Injury (CI-AKI)- Hilde de Geus Renal Practitioners Symposium Zwolle November 2018 Naam en definitie? Contrast-Induced acute kidney injury Definitie:

Nadere informatie

Bicarbonaat ter preventie van contrastnefropathie*

Bicarbonaat ter preventie van contrastnefropathie* Bicarbonaat ter preventie van contrastnefropathie* De Saliña-studie Judith Kooiman, Yvo W.J. Sijpkens, Jean-Paul P.M. de Vries, Harald F.H. Brulez, Jaap F. Hamming, Aart J. van der Molen, Nico J.M. Aarts,

Nadere informatie

Factsheets indicatoren Voorkomen van nierinsufficiëntie bij intravasculair gebruik van jodiumhoudende contrastmiddelen.

Factsheets indicatoren Voorkomen van nierinsufficiëntie bij intravasculair gebruik van jodiumhoudende contrastmiddelen. aan Factsheets indicatoren Voorkomen van nierinsufficiëntie bij intravasculair gebruik van jodiumhoudende contrastmiddelen Publicatienummer: 2009.1901 Versiebeheer Wijzigingen 2009.1900 (okt 2009) Eerste

Nadere informatie

Voorkom contrastnefropathie VMS thema in uitvoer

Voorkom contrastnefropathie VMS thema in uitvoer ingezonden Voorkom contrastnefropathie VMS thema in uitvoer Maaike Langelaan, Janneke Schilp en Carolien de Blok, onderzoekers NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg, Utrecht.

Nadere informatie

Vulling. Hoeveel water heeft een mens en waar zit het?

Vulling. Hoeveel water heeft een mens en waar zit het? Vulling Hoeveel water heeft een mens en waar zit het? Vulling Lichaamswater Bij mannen 60%; vrouwen 50% ECV: iets minder dan de helft ICV: iets meer dan de helft Intravasculair (plasma): onderdeel van

Nadere informatie

Chronische nierschade (CNS)

Chronische nierschade (CNS) Chronische nierschade (CNS) Wilbert Jellema Internist-nefroloog, St Antonius Ziekenhuis Chronische nierschade (CNS) Outline: 1. Waarom zoveel aandacht voor CNS? 2. Hoe screenen? 3. Hoe verdere achteruitgang

Nadere informatie

Behandeling DVT/PE hoort NIET thuis in de eerste lijn

Behandeling DVT/PE hoort NIET thuis in de eerste lijn Behandeling DVT/PE hoort NIET thuis in de eerste lijn F.A. (Erik) Klok, MD PhD Department of Thrombosis and Hemostasis Leiden University Medical Center The Netherlands F.A.Klok@LUMC.nl Belang van tweede

Nadere informatie

Contrastnefropathie en sterfte na contrastonderzoek

Contrastnefropathie en sterfte na contrastonderzoek Contrastnefropathie en sterfte na contrastonderzoek Paul J. Gundlach, J.A.M. (Judith) van Beek-Peeters, Jeroen Ruissen en Iris J.A.M. Verberk-Jonkers Doel Opzet Methode Resultaten Conclusie Evalueren van

Nadere informatie

Nederlanse Samenvatting. Nederlandse Samenvatting

Nederlanse Samenvatting. Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting 197 198 Samenvatting In het proefschrift worden diverse klinische aspecten van primaire PCI (Primaire Coronaire Interventie) voor de behandeling van een hartinfarct onderzocht.

Nadere informatie

BSD september 2014. Huisarts: Pauline Heijstee Meggy van Kruijsdijk Nefroloog: Watske Smit Jaap Beutler

BSD september 2014. Huisarts: Pauline Heijstee Meggy van Kruijsdijk Nefroloog: Watske Smit Jaap Beutler BSD september 2014 Huisarts: Pauline Heijstee Meggy van Kruijsdijk Nefroloog: Watske Smit Jaap Beutler Casuïstiek chronische nierschade Wat kan de huisarts Wanneer consultatie nefroloog Wanneer verwijzing

Nadere informatie

Vloeistofbeleid op de IC - wat zeggen de trials? MMM Circulatie 2018

Vloeistofbeleid op de IC - wat zeggen de trials? MMM Circulatie 2018 Vloeistofbeleid op de IC - wat zeggen de trials? MMM Circulatie 2018 Wat weten we al? Tussen colloïdale- en kristallijne vloeistoffen bestaat niet veel verschil wat betreft belangrijke uitkomstmaten Dit

Nadere informatie

De contrastpoli Poli ter voorkoming van nierfunctieverlies

De contrastpoli Poli ter voorkoming van nierfunctieverlies De contrastpoli Poli ter voorkoming van nierfunctieverlies Afdeling radiologie/interne geneeskunde Locatie Veldhoven U heeft een afspraak op de contrastpoli: Datum:.. Dag/tijdstip: dag. uur Melden: polikliniek

Nadere informatie

Chronische nierschade

Chronische nierschade Chronische nierschade Pauline Heijstee Kaderhuisarts diabetes Nierfunctie n Afvalstoffen klaren n Vochtbalans handhaven n Electrolytenbalans handhaven Nierschade n Verlies van stoffen die we niet willen

Nadere informatie

5-jaars Follow-up van de FAME studie

5-jaars Follow-up van de FAME studie 5-jaars Follow-up van de FAME studie WCN Congres 2015, Amsterdam 20-11-2015 Drs. L.X. van Nunen namens de FAME studiegroep Potential conflicts of interest Ik, Lokien X. van Nunen, heb GEEN conflicts of

Nadere informatie

(I) Contrastmiddelen; jodiumhoudende, voorzorgsmaatregelen bij, richtlijnen v. 5, te gebruiken tot 24 uur na

(I) Contrastmiddelen; jodiumhoudende, voorzorgsmaatregelen bij, richtlijnen v. 5, te gebruiken tot 24 uur na Titel: (I) Contrastmiddelen; jodiumhoudende, voorzorgsmaatregelen bij, richtlijnen Doc. nr. 100785 Versie: 5 Waarschuwing Niet van toepassing Doel Het doel van dit protocol is informatie verstrekking met

Nadere informatie

VUmc Basispresentatie

VUmc Basispresentatie Samenwerking waarover? Richtlijnen en zorgstandaarden Cardiovasculair risicomanagement (zorgstandaard) Samenwerking e en e lijn Prof dr Piet ter Wee Afdeling Nefrologie Hypertensie Diabetes mellitus (zorgstandaard)

Nadere informatie

Hartfalen en Nierfunctiestoornissen

Hartfalen en Nierfunctiestoornissen Hartfalen en Nierfunctiestoornissen Dr. Kevin Damman Hartfalen Cardioloog, UMCG Groningen k.damman@umcg.nl Disclosures Geen (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties:

Nadere informatie

Huisarts en nieren. Dr Stein Bergiers 23 mei 2017

Huisarts en nieren. Dr Stein Bergiers 23 mei 2017 Huisarts en nieren Dr Stein Bergiers 23 mei 2017 Prevalentie Chronisch nierfalen is een frequent probleem egfr < 60ml = 13% 10% bij mannen, 16% bij vrouwen Sterke toename met de leeftijd Terminaal nierfalen

Nadere informatie

Spiegelbijeenkomst Urk, mei Arnold Boonstra, internist-nefroloog

Spiegelbijeenkomst Urk, mei Arnold Boonstra, internist-nefroloog Spiegelbijeenkomst Urk, mei 2018 Arnold Boonstra, internist-nefroloog Disclosure belangen spreker Acuut of chronische nierinsufficiëntie Casuïstiek Huisarts belt nefroloog Goedemiddag, Ja eh, ik wil even

Nadere informatie

Influenza patiënten op de IC

Influenza patiënten op de IC Influenza patiënten op de IC MDO praatje 12-01-2018 Rebecca Koch Astrid Hoedemaekers Influenza infectie Influenza A (H1N1 / H3N2); Influenza B IAV = virulent, pandemieën (vooral H1N1) Hoge graad van IC

Nadere informatie

Op weg naar veilige zorg met de veiligheidsthema s

Op weg naar veilige zorg met de veiligheidsthema s Het Erasmus MC neemt sinds 2008 deel aan het landelijke Veiligheidsprogramma van VMSzorg en wil hiermee een bijdrage leveren aan het terugdringen van onbedoelde vermijdbare schade bij patiënten. Als onderdeel

Nadere informatie

Staken antihypertensiva bij ouderen. Groot Haags Geriatrie Referaat oktober 2016 Marielle Hofman, aios geriatrie

Staken antihypertensiva bij ouderen. Groot Haags Geriatrie Referaat oktober 2016 Marielle Hofman, aios geriatrie Staken antihypertensiva bij ouderen Groot Haags Geriatrie Referaat oktober 2016 Marielle Hofman, aios geriatrie 2 Vragen Zou u antihypertensiva staken bij een geriatrische patiënt met hypertensie en een

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting 198 Het eerste deel van dit proefschrift beschrijft de effectiviteit van clopidogrel en tirofiban in patiënten met een acuut hart infarct verwezen voor een spoed dotter behandeling. In hoofdstuk 1 werd

Nadere informatie

NIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015

NIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015 INTERLINE NIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015 Inleiding Leden werkgroep: Mevrouw H.P.E. (Hilde) Peters, internist-nefroloog De heer J. (Joan) Doornebal, internist-nefroloog Mevrouw M.P.E. (Ria) Couwenberg,

Nadere informatie

Chronische Nierschade. Wim de Grauw. Huisarts te Berghem Afd. Eerstelijnsgemeeskunde UMC St. Radboud Nijmegen Bestuurslid DiHAG

Chronische Nierschade. Wim de Grauw. Huisarts te Berghem Afd. Eerstelijnsgemeeskunde UMC St. Radboud Nijmegen Bestuurslid DiHAG Chronische Nierschade Wim de Grauw Huisarts te Berghem Afd. Eerstelijnsgemeeskunde UMC St. Radboud Nijmegen Bestuurslid DiHAG Wie moet ik extra in de gaten houden? DiHAG sterrencursus 11 juni 2009 2 Omvang

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle   holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/31463 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Ocak, Gürbey Title: Vascular complications in kidney disease Issue Date: 2015-01-14

Nadere informatie

Schatting van de nierfunctie met de egfr implicaties voor de klinische praktijk. Iefke Drion 30 oktober 2014

Schatting van de nierfunctie met de egfr implicaties voor de klinische praktijk. Iefke Drion 30 oktober 2014 Schatting van de nierfunctie met de egfr implicaties voor de klinische praktijk Iefke Drion 30 oktober 2014 Casus Casus Vrouw 43 jaar Fam anamnese: moeder op 45 jaar ernstige nierfunctiestoornissen o.b.v.

Nadere informatie

Waarom aandacht chronische nierschade (CNS)? CNS. Controle nieren: meer dan albumine en kreatinine. Dr. Wim JC de Grauw. MDRD vs kreatinine klaring

Waarom aandacht chronische nierschade (CNS)? CNS. Controle nieren: meer dan albumine en kreatinine. Dr. Wim JC de Grauw. MDRD vs kreatinine klaring MDRD vs kreatinine klaring Controle nieren: meer dan albumine en kreatinine Dr. Wim JC de Grauw Huisarts Afd. Eerstelijnsgeneeskunde UMC St. Radboud Nijmegen Diabetes Huisartsen Adviesgroep (DiHAG) Lid

Nadere informatie

NVVC-CONNECT. In kaart brengen van zorg voor. Nederlandse patiënt met myocardinfarct

NVVC-CONNECT. In kaart brengen van zorg voor. Nederlandse patiënt met myocardinfarct NVVC-CONNECT In kaart brengen van zorg voor Nederlandse patiënt met myocardinfarct 1 NVVC-CONNECT Behandeling myocardinfarct Kan het beter? Regionale samenwerking Kan het beter? 4 mei 2012 2 NVVC-CONNECT

Nadere informatie

Ventrikelstorm. Hoe zorg je dat de storm gaat liggen. J.G. van der Hoeven

Ventrikelstorm. Hoe zorg je dat de storm gaat liggen. J.G. van der Hoeven Ventrikelstorm Hoe zorg je dat de storm gaat liggen J.G. van der Hoeven Definitie Minimaal 3 gescheiden episoden van sustained VT of VF binnen 24 uur of VT die minimaal 12 uur aanhoudt Bij aanwezigheid

Nadere informatie

Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond

Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen Geen Sponsoring of onderzoeksgeld

Nadere informatie

Tips en trics voor de nefrologie anno 2015. Dr. I.C. van Riemsdijk Drs. M.Wabbijn Internist-nefrologen

Tips en trics voor de nefrologie anno 2015. Dr. I.C. van Riemsdijk Drs. M.Wabbijn Internist-nefrologen Tips en trics voor de nefrologie anno 2015 Dr. I.C. van Riemsdijk Drs. M.Wabbijn Internist-nefrologen Disclosures Dr. I.C. van Riemsdijk None Drs. M. Wabbijn None Inleiding Algemeen: wat is nierfunctie

Nadere informatie

Ery transfusies Hoe minder, hoe beter?

Ery transfusies Hoe minder, hoe beter? Ery transfusies Hoe minder, hoe beter? TRIP Symposium 29 november 2007 Cynthia So, internist Sanquin Bloedbank ZW Inhoud presentatie Waarom bloed besparen? Wat is er aan evidence? Lopende studies Waarom

Nadere informatie

: klopt het? Take home messages. Vice versa 13 november 2018

: klopt het? Take home messages. Vice versa 13 november 2018 Take home messages Vice versa 13 november 2018 : klopt het? Met medewerking van: cardiologen Edwin Melker, Jutta Schreuder en Renee van den Brink internist Sanne van Wissen Hartrevalidatie Hartrevalidatie

Nadere informatie

Voorkomen van nierinsufficiëntie bij intravasculair gebruik van jodiumhoudende contrastmiddelen

Voorkomen van nierinsufficiëntie bij intravasculair gebruik van jodiumhoudende contrastmiddelen Voorkomen van nierinsufficiëntie bij intravasculair gebruik van jodiumhoudende contrastmiddelen Het VMS Veiligheidsprogramma is bedoeld voor alle Nederlandse ziekenhuizen. Door de deelname van maar liefst

Nadere informatie

Protocol Chronische nierschade op basis van de LTA

Protocol Chronische nierschade op basis van de LTA Protocol Chronische nierschade op basis van de LTA A. Doel en achtergrondinformatie Doel Patiënten met chronische nierschade in een vroege fase diagnosticeren en het juiste behandeltraject inzetten om

Nadere informatie

Citation for published version (APA): Fokkema, M. L. (2013). Outcome after percutaneous coronary intervention Groningen: s.n.

Citation for published version (APA): Fokkema, M. L. (2013). Outcome after percutaneous coronary intervention Groningen: s.n. University of Groningen Outcome after percutaneous coronary intervention Fokkema, Marieke IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it.

Nadere informatie

Belangrijke Veiligheidsinformatie over EFIENT (prasugrel)

Belangrijke Veiligheidsinformatie over EFIENT (prasugrel) Belangrijke Veiligheidsinformatie over EFIENT (prasugrel) EFIENT (prasugrel) behoort tot de farmacotherapeutische groep van de bloedplaatjesaggregatieremmers (heparine niet meegerekend), een groep waaronder

Nadere informatie

NIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN

NIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN INTERLINE NIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding Leden werkgroep: Mevrouw H.P.E. (Hilde) Peters, internist-nefroloog De heer J.

Nadere informatie

Geautomatiseerde medicatiereviews bij polyfarmacie patiënten in de eerstelijn: een retrospectieve studie Eerstelijnsgeneeskunde (ELG) Radboudumc

Geautomatiseerde medicatiereviews bij polyfarmacie patiënten in de eerstelijn: een retrospectieve studie Eerstelijnsgeneeskunde (ELG) Radboudumc Geautomatiseerde medicatiereviews bij polyfarmacie patiënten in de eerstelijn: een retrospectieve studie Eerstelijnsgeneeskunde (ELG) Radboudumc Jorrit Harms OSV: Dr. Kees van Boven Inhoud Achtergrond

Nadere informatie

Medicatie Risico bij Nierschade. Nictiz symposium 15 november 2016 Chris Hagen nefroloog

Medicatie Risico bij Nierschade. Nictiz symposium 15 november 2016 Chris Hagen nefroloog Medicatie Risico bij Nierschade Nictiz symposium 15 november 2016 Chris Hagen nefroloog Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met

Nadere informatie

PC-AKI preventie-infuus

PC-AKI preventie-infuus PC-AKI preventie-infuus Bij gebruik van jodiumhoudende contrastmiddelen www.nwz.nl Inhoud Wat is een PC-AKI preventie-infuus? 3 Uw voorbereiding 3 Het PC-AKI preventie-infuus en röntgenonderzoek 6 Na het

Nadere informatie

Coarctatie. Catheter behandeling. dr TJF ten Cate Radboudumc/ErasmusMC, Interventie cardioloog. Tuesday 10 April 18

Coarctatie. Catheter behandeling. dr TJF ten Cate Radboudumc/ErasmusMC, Interventie cardioloog. Tuesday 10 April 18 Coarctatie Catheter behandeling dr TJF ten Cate Radboudumc/ErasmusMC, Interventie cardioloog Tuesday 10 April 18 Achtergrond Incidentie: 5-8% van de congenitale hart afwijkingen prevalentie: 4 per 10 000

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/36565 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Kooiman, Judith Title: Risk and prevention of contrast induced-acute kidney injury

Nadere informatie

Klinische implicaties van de EVOLVE studie

Klinische implicaties van de EVOLVE studie ASN Review 2012 Klinische implicaties van de EVOLVE studie Marc Vervloet, internist-nefroloog VU medisch centrum Associatie PTH met mortaliteit Kalantar-Zadeh, Kidney Int 2007 Welke evidence? Associatie

Nadere informatie

Inventarisatie risicofactoren voor volumeoverbelasting (TACO) bij TRIP meldingen 2014/2015

Inventarisatie risicofactoren voor volumeoverbelasting (TACO) bij TRIP meldingen 2014/2015 Inventarisatie risicofactoren voor volumeoverbelasting (TACO) bij TRIP meldingen 2014/2015 Geen (potentiële) belangenverstrengeling Sponsoring of onderzoeksgeld: nee Waarom? Sinds 2012 de meeste ernstige

Nadere informatie

Voorkomen van nierinsufficiëntie bij intravasculair gebruik van jodiumhoudende contrastmiddelen

Voorkomen van nierinsufficiëntie bij intravasculair gebruik van jodiumhoudende contrastmiddelen Voorkomen van nierinsufficiëntie bij intravasculair gebruik van jodiumhoudende contrastmiddelen Het VMS Veiligheidsprogramma is bedoeld voor alle Nederlandse ziekenhuizen. Door de deelname van maar liefst

Nadere informatie

Cardiovasculaire effecten van verstoord mineraal metabolisme bij chronische nierschade

Cardiovasculaire effecten van verstoord mineraal metabolisme bij chronische nierschade ASN Review 2013 Cardiovasculaire effecten van verstoord mineraal metabolisme bij chronische nierschade dr. M.H. de Borst, internist-nefroloog io UMC Groningen Verstoorde mineraalhuishouding -> cardiovasculaire

Nadere informatie

medische beeldvorming informatiebrochure Contrastnefropathie

medische beeldvorming informatiebrochure Contrastnefropathie medische beeldvorming informatiebrochure Contrastnefropathie Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Uw veiligheid is belangrijk 5 3. Als uw nieren niet goed werken 5 4. Voorbereiding 6 5. Over het CT-onderzoek

Nadere informatie

Bloeddruk: hoe lager hoe beter?

Bloeddruk: hoe lager hoe beter? Bloeddruk: hoe lager hoe beter? Zijn de SPRINT en andere studies van nut voor met name de oudere type 2 patiënten? Dr. K.J.J. (Hans) van Hateren Huisarts & onderzoeker Geen Conflicts of interest Number

Nadere informatie

Antistolling: Kunt u het bijhouden?

Antistolling: Kunt u het bijhouden? Antistolling: Kunt u het bijhouden? Trombocytenaggregatieremming anno 2016 Sander Damen, arts-onderzoeker cardiologie Cyril Camaro, cardioloog 27-09-2016 Inhoud Achtergrond trombocytenaggregatieremming

Nadere informatie

medische beeldvorming informatiebrochure Contrastnefropathie

medische beeldvorming informatiebrochure Contrastnefropathie medische beeldvorming informatiebrochure Contrastnefropathie Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Uw veiligheid is belangrijk 5 3. Als uw nieren niet goed werken 5 4. Voorbereiding 6 5. Over het CT-onderzoek

Nadere informatie

Prognostic implications of myocardial injury around percutaneous coronary interventions Nienhuis, Marcus Bernardus

Prognostic implications of myocardial injury around percutaneous coronary interventions Nienhuis, Marcus Bernardus Prognostic implications of myocardial injury around percutaneous coronary interventions Nienhuis, Marcus Bernardus IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if

Nadere informatie

Zorgpad Atriumfibrilleren (AF)

Zorgpad Atriumfibrilleren (AF) Zorgpad Atriumfibrilleren (AF) Highlights Ziekenhuizen 2017 Hans Ros, ziekenhuisapotheker Inhoud Wat is AF? Hoe ontstaat een CVA (beroerte)? Behandeling AF: 4 peilers Orale antistolling 1 2016 ESC Guidelines

Nadere informatie

Clinical outcome in high-risk STEMI patients with multivessel disease: towards recanalization of CTOs following primary PCI van der Schaaf, R.J.

Clinical outcome in high-risk STEMI patients with multivessel disease: towards recanalization of CTOs following primary PCI van der Schaaf, R.J. UvA-DARE (Digital Academic Repository) Clinical outcome in high-risk STEMI patients with multivessel disease: towards recanalization of CTOs following primary PCI van der Schaaf, R.J. Link to publication

Nadere informatie

Chronische Nierschade in Nederland

Chronische Nierschade in Nederland Chronische Nierschade in Nederland Stadium GFR (ml/min/1,73m 2 ) Albuminurie > 30 mg/24 hr Prevalentie VS (%) Prevalentie Nederland (%) 1 >90 Ja 3,3 1,3 2 60-89 Ja 3,0 3,8 3 30-59 Ja/nee 4,3 5,3 4 15-29

Nadere informatie

Belangrijke Veiligheidsinformatie over prasugrel

Belangrijke Veiligheidsinformatie over prasugrel Belangrijke Veiligheidsinformatie over prasugrel Prasugrel behoort tot de farmacotherapeutische groep van de bloedplaatjesaggregatieremmers (heparine niet meegerekend), een groep waaronder ook clopidogrel

Nadere informatie

Transmurale Afspraak Nierfunctiestoornis. 30 september 2010

Transmurale Afspraak Nierfunctiestoornis. 30 september 2010 Transmurale Afspraak Nierfunctiestoornis 30 september 2010 Onderwerpen 1. Definitie 2. Prevalentie 3. Richtlijnen 4. Diagnostiek 5. Preventie nierfunctieverlies 6. Behandeling metabole complicaties 7.

Nadere informatie

Risicovolle levende nierdonor: to do or not to do?

Risicovolle levende nierdonor: to do or not to do? Risicovolle levende nierdonor: to do or not to do? Kathleen De Greef, MD, PhD Hepatobiliaire, endocriene en transplantatieheelkunde Universitair Ziekenhuis Antwerpen Risicodonor 1: to do or not to do?

Nadere informatie

Chronische nierschade A. van Tellingen. Smeerolie voor de poli 2015

Chronische nierschade A. van Tellingen. Smeerolie voor de poli 2015 Chronische nierschade A. van Tellingen Smeerolie voor de poli 2015 Wie dient verwezen te worden? 52-jarige vrouw met diabetische nefropathie: MDRD 62 ml/min/1.73m 2 en albuminurie 28 mg/l? 68-jarige man:

Nadere informatie

Voorkomen van nierinsufficiëntie bij intravasculair gebruik van jodiumhoudende contrastmiddelen

Voorkomen van nierinsufficiëntie bij intravasculair gebruik van jodiumhoudende contrastmiddelen Voorkomen van nierinsufficiëntie bij intravasculair gebruik van jodiumhoudende contrastmiddelen Het VMS Veiligheidsprogramma is bedoeld voor alle Nederlandse ziekenhuizen. Door de deelname van maar liefst

Nadere informatie

Gender differences in heart disease. Dr Danny Schoors

Gender differences in heart disease. Dr Danny Schoors Gender differences in heart disease Dr Danny Schoors Women are meant to be loved, not to be understood Oscar Wilde (1854-1900) 2 05/01/16 Inleiding Cardiovasculaire ziekte 7 tot 10 jaar later dan bij mannen

Nadere informatie

Cinacalcet versus parathyroidectomie voor phpt na niertransplantatie

Cinacalcet versus parathyroidectomie voor phpt na niertransplantatie Cinacalcet versus parathyroidectomie voor phpt na niertransplantatie Marc Vervloet Amsterdam Papendal 15 december 2016 Head to head: PTx vs Cinacalcet Will there be a winner? Disclosure belangen spreker

Nadere informatie

28-10-2010. Leefregels en voorlichting bij chronische nierschade. Welkom bij workshop 3 leefregels en voorlichting bij chronische nierschade

28-10-2010. Leefregels en voorlichting bij chronische nierschade. Welkom bij workshop 3 leefregels en voorlichting bij chronische nierschade Welkom bij workshop 3 leefregels en voorlichting bij chronische nierschade Kathy Schoenmakers, nursepractitioner Hagaziekenhuis Anneke Boon, diabetesverpleegkundige SHG Annick Linders, huisarts SHG Leefregels

Nadere informatie

Tabel: Overzicht van de studieresultaten.

Tabel: Overzicht van de studieresultaten. 1 Educatieve interventies om de therapietrouw bij diabetes mellitus type 2 te verbeteren Subanalyse van een systematische review van gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken Tabel: Overzicht van de studieresultaten.

Nadere informatie

Workshop chronische nierschade. Adry Bakker Diepenbroek Bettie Hoekstra

Workshop chronische nierschade. Adry Bakker Diepenbroek Bettie Hoekstra Workshop chronische nierschade Adry Bakker Diepenbroek Bettie Hoekstra Mevr. Muis 73 jaar Voorgeschiedenis: diabetes mellitus type 2 hartfalen regelmatig urineweginfecties, 2x pyelonefritis aspecifieke

Nadere informatie

Chronische nierinsufficiëntie bij de oudere patiënt

Chronische nierinsufficiëntie bij de oudere patiënt ... Chronische nierinsufficiëntie bij de oudere patiënt Gijs Van Pottelbergh Huisarts te Leuven Onderzoeker aan het ACHG (KULeuven) en departement gezondheidzorg en technologie (UC Leuven en Limburg) 1

Nadere informatie

Hartkatheterisatie, dotter of omleidingen

Hartkatheterisatie, dotter of omleidingen Van harte welkom! Hartkatheterisatie, dotter of omleidingen 20.00 Opening door Wendy de Valk 20.05 Harteraad en Hartezorg 20.15 Presentie Leo Gerhards, arts ass cardiologie 20.40 Henk Drent, ervaringsdeskundige

Nadere informatie

Indicatorensets Meetbaar Beter

Indicatorensets Meetbaar Beter Indicatorensets Meetbaar Beter 2016 2015 Uitkomstindicatoren Uitkomstindicator PCI CB AVR TAVI CB Procedurele mortaliteit 30-daagse mortaliteit 120-daagse mortaliteit 1-jaars mortaliteit Lange-termijn

Nadere informatie

Triage van pijn op de borst en uitsluiten van een ACS in de ambulancezorg door middel van de HEART-score en het high sensitive Troponine T

Triage van pijn op de borst en uitsluiten van een ACS in de ambulancezorg door middel van de HEART-score en het high sensitive Troponine T Triage van pijn op de borst en uitsluiten van een ACS in de ambulancezorg door middel van de HEART-score en het high sensitive Troponine T Rudolf Tolsma Verpleegkundig specialist acute zorg Perspectief

Nadere informatie

Nierinsufficiëntie bij DM en CVRM

Nierinsufficiëntie bij DM en CVRM Nierinsufficiëntie bij DM en CVRM Dr. Tom Geers, internist - nefroloog en opleider St. Antonius ziekenhuis Nieuwegein Nierfunctie beloop met de leeftijd 1 Hoge sterfte bij dialyse patiënten Prevalentie

Nadere informatie

patiënteninformatie medische beeldvorming Contrastnefropathie

patiënteninformatie medische beeldvorming Contrastnefropathie patiënteninformatie medische beeldvorming Contrastnefropathie ALGEMEEN ZIEKENHUIS SINT-JOZEF Oude Liersebaan 4-2390 Malle tel. 03 380 20 11 - fax 03 380 28 90 azsintjozef@emmaus.be - www.azsintjozef-malle.be

Nadere informatie

Mw A, 57 jaar. Beleid bij ingrepen. Mw A, 57 jaar. Mw A, 57 jaar. Mw A, 57 jaar. Mw A, 57 jaar

Mw A, 57 jaar. Beleid bij ingrepen. Mw A, 57 jaar. Mw A, 57 jaar. Mw A, 57 jaar. Mw A, 57 jaar Mw A, 57 jaar Beleid bij ingrepen Henk Bilo Opfrisdagen Langerhans 10 en 11 december 2009 Langere tijd buikpijnen, geen gewichtsverlies Onregelmatig ontlastingspatroon, dysurie, pollakisurie. Sediment

Nadere informatie

Nierfunctie: benazepril 186

Nierfunctie: benazepril 186 Nierfunctie: benazepril 186 Deze Medisch Farmaceutische Beslisregel (MFB) is ontwikkeld door de KNMP en Health Base, in samenwerking met de Expertgroep MFB. Datum December 2013 Doel Het voorkomen van bijwerkingen

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/19985 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Appeldoorn- de Jager, Dina Jezina (Dinanda) van Title: Progression of CKD form

Nadere informatie

Hartfalen. in een notendop. Dr. Riet Dierckx 22/05/2018

Hartfalen. in een notendop. Dr. Riet Dierckx 22/05/2018 Hartfalen in een notendop Dr. Riet Dierckx 22/05/2018 Hartfalen definitie en classificatie Hartfalen is een klinisch syndroom gekarakteriseerd door symptomen en/of tekenen van congestie objectieve vaststelling

Nadere informatie

Op hoop van zegen Johan de Vries

Op hoop van zegen Johan de Vries Op hoop van zegen Johan de Vries Klinisch chemicus Kennisplatform Transfusiegeneeskunde 30 maart 2017 Maxima Medisch Centrum, Veldhoven Inhoud Casus 1: Het gaat goed Casus 2: Het gaat goed fout Beschouwing

Nadere informatie

Nierfunctie: perindopril 174

Nierfunctie: perindopril 174 Nierfunctie: perindopril 174 Deze Medisch Farmaceutische Beslisregel (MFB) is ontwikkeld door de KNMP en Health Base, in samenwerking met de Expertgroep MFB. Datum December 2013 Doel Het voorkomen van

Nadere informatie

Moet urinezuur behandeld worden bij hypertensie? Steven Van Laecke Dienst Nefrologie UZ Gent 27 januari 2018

Moet urinezuur behandeld worden bij hypertensie? Steven Van Laecke Dienst Nefrologie UZ Gent 27 januari 2018 Moet urinezuur behandeld worden bij hypertensie? Steven Van Laecke Dienst Nefrologie UZ Gent 27 januari 2018 Urinezuur en hypertensie: een bewezen relatie De geschiedenis van urinezuur Adapted from Johnson

Nadere informatie

Ervaring Aantal ouderen bestudeerd in Randomized Controlled Trials (RCTs) 196 patiënten, gemiddelde leeftijd 67 jaar.(4)

Ervaring Aantal ouderen bestudeerd in Randomized Controlled Trials (RCTs) 196 patiënten, gemiddelde leeftijd 67 jaar.(4) Fosinopril C09AA09, januari 2018 Indicatie Hypertensie en hartfalen. Standpunt Ephor In het rapport over de ACE-remmers van december 2017 wordt fosinopril door Ephor als behandeling van hypertensie niet

Nadere informatie

TAVI (Un) limited. transcatheter aorta valve implantation. NVVC 1 April 2016. Anjo van Staaveren Verpleegkundig specialist TAVI team

TAVI (Un) limited. transcatheter aorta valve implantation. NVVC 1 April 2016. Anjo van Staaveren Verpleegkundig specialist TAVI team TAVI (Un) limited transcatheter aorta valve implantation NVVC 1 April 2016 Anjo van Staaveren Verpleegkundig specialist TAVI team Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling geen Zijn er grenzen aan

Nadere informatie

Diabetes Mellitus. Toen en nu. 30 September 2015 Dr. M.G.A. Baggen Dr. M.P. Brugts

Diabetes Mellitus. Toen en nu. 30 September 2015 Dr. M.G.A. Baggen Dr. M.P. Brugts Diabetes Mellitus Toen en nu 30 September 2015 Dr. M.G.A. Baggen Dr. M.P. Brugts 2015 een jaar van Celebrations 2015 een jaar van Celebrations 1965-1980 Behandeling type-1 1 x daags insuline!! (varkens/rund)

Nadere informatie

Wie start er met dialyse? Vlaamse Nefrologie dag. Johan De Meester Commissie Registratie, NBVN

Wie start er met dialyse? Vlaamse Nefrologie dag. Johan De Meester Commissie Registratie, NBVN Wie start er met dialyse? Vlaamse Nefrologie dag Johan De Meester Commissie Registratie, NBVN You already know so much that I don t know where to begin Nierziekte traject Acute dialyse Chronische dialyse

Nadere informatie

Safety of hydroxyethyl starches. Seminariewerk Idris Ghijselings

Safety of hydroxyethyl starches. Seminariewerk Idris Ghijselings Safety of hydroxyethyl starches Seminariewerk Idris Ghijselings 12-04-2013 Outline 1. Structuur en Farmacokinetiek - concentratie - moleculair gewicht - molaire substitutie 2. Farmacodynamiek - volume

Nadere informatie

Samenvatting. Deel 1: Linker ventrikelfunctie na myocardinfarct

Samenvatting. Deel 1: Linker ventrikelfunctie na myocardinfarct , conclusies en toekomstperspectieven De aanwezigheid van een verminderde functie van het linker ventrikel (LV) van het hart na een doorgemaakt myocardinfarct is van sterk klinisch belang gebleken. In

Nadere informatie

Nieuwe standaard DM Wat is Nieuw??? Alle veranderingen in de nieuwe standaard zijn in het rood aangegeven.

Nieuwe standaard DM Wat is Nieuw??? Alle veranderingen in de nieuwe standaard zijn in het rood aangegeven. Nieuwe standaard DM2 2018 Wat is Nieuw??? Alle veranderingen in de nieuwe standaard zijn in het rood aangegeven. Streefwaardes HbA1C Streefwaardes HbA1C Nu ook een ondergrens Leeftijd

Nadere informatie

Troponine bij ACS in 1 e en 2 e lijn. Tom van Loenhout interventiecardioloog Ede - Arnhem

Troponine bij ACS in 1 e en 2 e lijn. Tom van Loenhout interventiecardioloog Ede - Arnhem Troponine bij ACS in 1 e en 2 e lijn Tom van Loenhout interventiecardioloog Ede - Arnhem Indeling Troponinebepaling op de EHH Troponine door ambulance en huisarts: verstandig, wanneer? Moet troponinebepaling

Nadere informatie

Nierschade: erger voorkomen... Wybe Douwe Kloppenburg, nefroloog

Nierschade: erger voorkomen... Wybe Douwe Kloppenburg, nefroloog Nierschade: erger voorkomen.... Wybe Douwe Kloppenburg, nefroloog Inleiding Begrippen Indeling en voorkomen van chronische nierschade (CNS) Proteinurie en GFR als risicofactoren voor progressie nierschade

Nadere informatie

The year in review Traumatologie en hematologie. Astrid Hoedemaekers

The year in review Traumatologie en hematologie. Astrid Hoedemaekers The year in review Traumatologie en hematologie Astrid Hoedemaekers Trauma Eurotherm studie Gerandomiseerde studie Inclusie: TBI met ICP meter, ICP > 20 mmhg na fase 1 Protocol aanpassing Inclusie 72h

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle   holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/66121 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Voskamp, P.W.M. Title: Prepare; before starting dialysis : outcomes in patients

Nadere informatie

Nationale Hartfalendag 2018

Nationale Hartfalendag 2018 Richtlijn palliatieve zorg 2018 Concrete adviezen tav medicatie in NYHA III-IV hartfalen Louise Bellersen cardioloog, RadboudUMC, Nijmegen Nationale Hartfalendag 2018 Vrijdag 28 september 2018 Disclosure

Nadere informatie

Interklinische PCI. Verpleegafdeling cardiologie (tel ) / CCU (tel ) * Naam verpleegkundige:

Interklinische PCI. Verpleegafdeling cardiologie (tel ) / CCU (tel ) * Naam verpleegkundige: Verpleegafdeling cardiologie (tel 010-461 6338) / CCU (tel 010-4616218) * Naam verpleegkundige: Patiënten Identificatiesticker verwijzend ziekenhuis *svp doorhalen wat niet van toepassing is Medium care

Nadere informatie

Marike Wabbijn Internist-nefroloog/acuut geneeskundige Ikazia Ziekenhuis

Marike Wabbijn Internist-nefroloog/acuut geneeskundige Ikazia Ziekenhuis Marike Wabbijn Internist-nefroloog/acuut geneeskundige Ikazia Ziekenhuis Nierschade bij diabetes en vaatlijden Wat is nierfunctie? Wanneer is er sprake van nierschade? Wanneer is er sprake van nierfunctieverlies?

Nadere informatie

Peroperatief vochtbeleid bij niertransplantatie

Peroperatief vochtbeleid bij niertransplantatie Peroperatief vochtbeleid bij niertransplantatie - Literatuurstudie - Renata Haghedooren Co assistent 2011-2012 Promotor: Dr. M Verhaegen Delayed graft function Huidig vochtbeleid Doel van de literatuurstudie

Nadere informatie

CVRM in N.Kennemerland

CVRM in N.Kennemerland CVRM in N.Kennemerland Goof Zonneveld Jacco Rempe Huisartsenzorg Noord-Kennemerland Zorgprogramma CVRM Preventie Preventie van HVZ traditioneel altijd aandacht voor hypertensie, onvoldoende aandacht voor

Nadere informatie

Samen vatting en conclusies

Samen vatting en conclusies Samen vatting en conclusies SAMENVATTING In dit proefschrift worden MRI technieken beschreven om eind-orgaan schade te bestuderen, en wordt de relatie tussen eind-orgaan schade en de polsgolfsnelheid

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/21978 holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/21978 holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/21978 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Goeij, Moniek Cornelia Maria de Title: Disease progression in pre-dialysis patients:

Nadere informatie