De Appartements. eigenaar

Transcriptie

1 Niuws n infrai vr ignarn van flas, ags, prikwningn n apparnn in Vrnigingn van Eignarn D Apparns najaar Minisr Ebrhard van dr Laan Enrgibsparnd aargln lvrn alijd n lagr nrgirkning p ignaar spcial uigav: Vrbrd nrgi labl rd p 1 januari 2010 in wrking VvE Krugrhf pak duurzaahid n nrgibsparing aan zlf aan brngn islai n islaiarialn ENEGiE- BESPAiNG Mr M Mindr hlp u 30 % indr nrgi vrbruikn Enrgi bsparn n d VvE Onzrging d Sgn aanpak Tin sappnplan kn nrgibsparing islai Dak- n gvlislai Subsidis, bw-vrlaging n financiring Vlrislai, islrnd bglazing n kzijnn Vrwarn n individul vrwarings sysn 15 Cllciv vrwaringssysn 16 Warwarsysn Vnilai 19 Algn vrbruiksips 20 Enrgibsparnd vrliching Handig adrssn Sp vrspilling: islr uw apparn! En gr, nrgislurpnd au vindn u n ik langzaa aar zkr ni r kunnn. Bij d aanschaf van n au ln w p h brandsfvrbruik. W willn h iliu z in glijk blasn n ni nndig vl gld aan brandsf uigvn. Daar zijn all au s in d shwr bij d dalr vrzin van n nrgilabl. D vrhid siulr d aanschaf van nrgizuinig au s. D aanschafblasing p zuinig au s is lagr n - als h au s van d zaak gaa - d fiscal bijlling is k lagr. Gbuwn zijn k nrgislurprs. Maar w zijn ns da vl indr bwus. Daar hf d vrhid n nrgilabl vr gbuwn gïnrducrd, da aan h ind van di jaar wrd vrniuwd. N als bij au s siulr d vrhid da gbuwn nrgizuinigr wrdn. Da d d vrhid dr iddl van n aanal subsidi- n blasingaargln. En aanal van di aargln is ijdlijk. Bvndin gld: p is p. H is dus zaak r snl bij zijn. VvE Blang, Blangnrganisai vr Apparnsignarn bid u dz grais kran aan. Hirin kun u van alls lzn vr nrgibsparing. U krijg ips n aan d hand van rndncijfrs kun u in dz kran n indruk krijgn van d vrdln als u invsr in nrgibsparing. Minisr Ebrhard van dr Laan vr Wnn, Wijkn n Ingrai sun dz uigav. H kabin hf vrig jaar bsln da all bsaand wningn in h jaar 2020 giddld drig prcn nrgizuinigr n zijn. Da is ndig da gbuwn - k uw apparn - vl klsfdixid (CO 2 ) uisn. Di CO 2 k ui d vrwaringskl van ns apparn. Elkriciisbdrijvn vrskn fssil brandsffn - sal kln - zda w huis v kunnn kijkn, d wasachin n d drgr kunnn lan draain nzvr. Ok daarbij k h brikasgas CO 2 vrij. Vr ignarn van ngzinswningn is invsrn in nrgibsparing rlaif nvudig. Als zij d bslissing hbbn gnn, kunnn z h wrk subsidi lan uivrn. In kpapparnn is da ingwikkldr. D gvl, d vlrn n h dak zijn ignd van all bwnrs san. Ni u, aar uw vrniging van ignarn (VvE) dus islrn. U bn irs auaisch lid van d VvE vanaf h n da u ignaar van uw apparn wrd. En daarvr is in d algn ldnvrgadring van uw VvE n rdrhid van sn ndig n ss zlfs n gkwalificrd rdrhid. M n spciaal nwikkld 10-sappnplan ldsn wij u dr h vaak ilijk bslissingsrajc. Bvndin is VvE Blang n sanwrkingsvrband aanggaan Sgn, zda u nafhanklijk bglid kun wrdn. Ls r alls vr in dz kran. Ga aan d slag: Z nrgibsparing z snl glijk p d agnda Als algn dircur van VvE Blang, blangnrganisai vr apparnsignarn, advisr ik u h ndrwrp islai ijdns d algn ldnvrgadring van uw VvE aan d rd slln. Wil uw VvE axiaal prfirn van all ijdlijk subsidis di r zijn, dan is h zaak da uw VvE snl n bslissing k. VvE Blang saa VvE n via dz grais kran, via VvE Magazin (h kwaraalblad vr ldn), via n spcial wbsi nl n vijf grs pgz infraibijnksn vrsprid vr Ndrland raad n daad r zijd. Ik ndig u van har ui n van dz infraibijnksn bzkn. Daa, plaasn n ijdn vind u in bijgaand brif n p pagina 21 van dz kran. Ik wns u vl lsplzir d gr hvlhid infrai vr nrgibsparing di u p d vlgnd pagina s kun vindn. VvE Blang, uw parnr in gsapld wnn (zi pagina 23). Als w z drgaan, is r gn gas n li r vr nz kindrn n klinkindrn. Ok zij hbbn rch p nrgi. Ni vr nis hf Ndrland zich inrnainaal vrplich d uis van CO 2 bprkn d pwaring van d aard gn gaan. U islr dus ni alln r zlf br van wrdn, aar k da h in h blang van d hl sanlving is. Frd Schuurs Dircur VvE Blang

2 XS VvE Bhr is n baalbaar, digiaal bhrcncp, da spciaal is nwikkld vr klin vrnigingn van ignarn van 2 n 10 apparnsrchn. Vl klin VvE n nbrk h vaak aan knnis, vaardighid n/f ijd h bhr van d (financiël) adinisrai gd ui vrn. Bvndin is vanaf i 2008 idr VvE vrplich zijn zakn gd p rd hbbn n gld rsrvrn vr gr ndrhud. Juis vr dz grp klin VvE n bid XS VvE Bhr d hlpnd hand. Vr n baalbar prijs van 99,00 inclusif BTW pr apparnsrch pr jaar bid XS VvE Bhr u ndrr d vlgnd dinsn aan: up--da hudn van uw adinisrai n uw financil bhr; cninuïi in h bhrn van uw VvE; innn van d pridik bijdragn n vnul balings achrsandn; 7 dagn pr wk / 24 uur pr dag inzag in uw adinisrai. Wil u r wn vr d uigbrid dinsvrlning van XS VvE Bhr, bzk dan nz wbsi: Siching XS VvE Bhr Psbus AJ OOSTEHOUT l: fax: ail: inf@xsvvbhr.nl Wil U n rjarn ndrhudsplan vr uw VvE lan akn? Vraag nu n ffr aan! Vrdln U als VvE hf inzich in d buwkundig saa van h gbuw Vrk nndig hg ksn dr achrsallig ndrhud Dirc inzich vr planning ndrhudsksn p kr n lang rijn U rsrvr als apparnsignaar ni vl f winig w w w.buwkundigv vbhr.nl Uw parnr vr h pslln van n Mrjarn ndrhudsplan! Psbus A J Osrhu Tl: Fax: E: inf@buwkundigvvbhr.nl

3 invsrn in nrgibsparing is lnnd. H lvr n lagr nrgirkning p n aak h wnn k ng ns aangnar, gzndr n cfrablr. Da zg inisr Ebrhard van dr Laan vr Wnn, Wijkn n ingrai (WWi). Hij hf aan h bgin van d zr n aanal ijdlijk subsidirglingn bknd gaak ignarn van wningn r vrlidn hun huizn br islrn n andr bsparnd aargln nn. Van di rglingn kunnn k ignarn van apparnn prfirn. Enrgibsparnd aargln lvrn alijd n lagr nrgirkning p Minisr Van dr Laan: Sapln van subsidis lvr xra vrdl H kabin srf rnaar da 2,4 iljn wningn n gbuwn in h jaar 2020 drig prcn nrgizuinigr zijn. Gbuwn zijn nrgivrrs n daardr n blangrijk brn van CO2-uis, di d pwaring van d aard vrrzaak. Daarbij k da nz nrgibrnnn kln, li n gas prakn. W n bwusr nrgi gaan d kliaavrandring bprkn n rvr zrgn da r k vr vlgnd gnrais ng vldnd nrgi is, zg d inisr. Vl wins Vral in apparnngbuwn van vr d jarn zvnig van d vrig uw is vlgns Van dr Laan vl wins bhaln. Daar kunnn invsringn in dubbl glas, in gvl- n dakislai gr bsparingn plvrn, vrl hij. En in gbuwn di br zijn gïslrd lvrn znnbilrs, warppn n icr-warkrachinsallais ng ns flink xra bsparingn p. Onzkrhid D huidig cnisch crisis hf vr vl nsn nzkrhid gbrach. Ni idrn is r zkr van da hij zijn baan hud. D vraag is f d kpkrach wl p pil blijf als h slch gaa d bdrijvn. D pnsinn zijn al bvrrn. Daardr wijfln vl nsn f z wl n lning willn sluin vr invsringn in nrgibsparing. Cnsunn zijn indrdaad vrzichigr hun uigavn gwrdn, zg d inisr. Da rkn all scrn van d cni. Maar nrgibsparnd aargln lvrn alijd n lagr nrgirkning p. Sig invsringn kun j snl rugvrdinn. M ffciv aargln kun j j wnlasn dus vrlagn. En h kabin garandr d rugbaling als nsn in financiël prbln kn. Ok apparnsignarn kunnn van di garanirgling gbruik akn. Mi Minisr Van dr Laan vrruw rp da d crisis nauwlijks invld zal hbbn p d bridhid van cnsunn invsrn in nrgibsparing. Ui ndrzk blijk da nsn gld skn in nrgibsparing als h ni vl i ks, als h vldnd cfr plvr n als h financiël plaaj klp. In 2010 hud h kabin n rs ussnvaluai zin f d nrgibsparingsdlsllingn wl ghaald wrdn. Ik aak daar ni vl zrgn vr. D inisr vind da h kabin n i aanal aargln aanbid aan zwl ignarn, huurdrs, kprs, pariculir vrhuurdrs n wningcrprais. H is n vnwichig ghl, zg hij. D subsidis akn invsringn in nrgibsparing gdkpr. D garanis p d lningn nn vr d bankn h risic wg da iand zijn lning ni kan rugbaln. Daardr zulln bankn lningn gn n lagr rnprcnag aanbidn. Da aak Maak p: blg n xra algn ldnvrgadring! lnn vr nrgibsparing aanrkklijkr. Ik bn h ni ns d kriik van VvE Blang da crprais r van d subsidis kunnn prfirn dan ignarn van apparnn. Subsidis sapln Wi vl bsparingsaargln in één kr n, daarvr r gld p afl lggn. Daar saa gnvr da hij subsidis kan sapln, ragr d inisr. Vl aargln in één kr bkn k r rpslp. Insallaurs, glaszrs n aannrs kunnn vl vrhp haln. Daar kizn cnsunn rvr hun huis in klin sapjs nrgizuinigr akn. Ok klin sappn zijn blangrijk, zg d inisr. Maar h is is h all bsparingsaargln in één kr lan uivrn. Dan bn j r in één klap vanaf n prfir j h s van d subsidirglingn. Da cnsunn n vrsandig kuz akn als z invsrn in nrgibsparing, vind inisr Van dr Laan h s blangrijk. Als j nalijk lukraak aargln n, kunnn d bsparingsrsulan wl ns vrkrd uipakkn, zg hij. Cnsunn kunnn h bs vrda z invsrn n p hun wning afgsd aawrkadvis vragn. Z kunnn axiaal whndrd ur rug krijgn als z n aawrkadvisur in d ar nn. En aawrkadvis ks drgaans ussn 150 n 350 ur. Ok ignarn van apparnn kunnn di subsidi krijgn. Snl bij zijn Vr d subsidis gld: p is p. H is dus zaak r snl bij zijn, zg d inisr. Maar da is lasig vr n VvE, di pas kan invsrn in nrgibsparing nada d algn vrgadring, di aar ns pr jaar bijnk, daarvr hf bsln. H lijk ij n gd id da d VvE hirvr n xra algn vrgadring uischrijf p akn. D vrlaging van d BTW vr vlr-, gvl- n dakislai van ijn cllga van Financiën is ni-ijdlijk, ragr inisr Van dr Laan. Daar zi gn lii p, dus daar gld p is p ni. Van d BTW-vrlaging kunnn k ignarn van apparnn gbruik akn. Ovrigns kunnn ignarn van apparnn k gbruik akn van d Subsidirgling Duurza war vr bsaand wningn. Daar kunnn z n flink bijdrag krijgn vr d aanschaf van n znnbilr, n warpp f n vrwaringskl di k lkricii prducr. Vrbrd nrgilabl H is sil rnd h nrgilabl. Van dr Laans vrgangr Ella Vglaar had n vrbrd labl in h vruizich gsld. In kbr publicr d inisr h vrniuwd labl vr wningn. Da rd p 1 januari 2010 in wrking. Di gf d aanbidrs van nrgilabls d glgnhid hun dinsvrlning aan passn aan h vrbrd labl. Ondanks zijn vrruwn da d bsparingsdlsllingn d huidig subsidirglingn haalbaar zijn, kn bij h inisri van VOM plannn r in bld waarbij d vrhid cnsunn gaa vrplichn bsparingsaargln. Ik hb d Twd Kar nlangs gzgd da ik daar aan d slag ga, zg d inisr. H is alijd gd n ndpakk achr d hand hudn. W sudrn bijvrbld p h slln van prsai-isn aan wningn zals r k isn zijn vr d CO 2 -uis van au s. Mch in april 2010 bij d valuai blijkn da w d dlsllingn p basis van vrijwillighid ni haln, dan liggn vrplichnd aargln klaar n kan ik di z ndig inzn. Glukkig bn ik n piisisch ns. Ik ga r dus vanui da w d dln wl haln. DE APPATEMENTSEIGENAA 3

4 Wij gaan vr kwalii n zkrhid! Ons pand is ns kapiaal. Daar gaan wij alln in z n aannr di is aangsln bij BuwGaran. Dan wn w zkr da w n parij inschakln waar kwalii vrp saa n bij wi afspraak is afspraak vanzlfsprknd is. U buw zkr BuwGaran Adv BG landappkr.indd :01:16 ADIOGAFISCHE WAMTEKOSTENVEDELES adapr 800 Ksnbsparing ing n xra bsparing adapr bsparing..v. zndr ing 5 101,25 bsparing..v. zndr ing 5 101,25 H is bknd da dr iddl van vrbruiksing al 15-20% wrd bspaard p d afrkning vrwaringsksn pr wning. Tch gaa nu n sap vrdr. Nu unik in Ndrland zijn d radigrafisch rs adapr waardr r ng ns giddld 10% xra wrd bspaard vrwaringsksn zndr ing 5 800, vrwaringsksn ing 5 698,75 Bsparingn zijn inclusif aanschaf rs n dinsvrlning Bsparingn zijn giddld pr wning Kan uw afrkning vrwaringsksn nóg lagr? Ja, n da kan adapr! xra bsparing..v. ing 5 51, vrwaringsksn ing n adapr 5 647,75 Wa d adapr? D rs zndn d vrbruiksggvns dr zda d cvkl w wa d acul warbhf is. D aanvrprauur wrd hirp aangpas waardr d nrgibsparing wrd gralisrd. D vrdln van radigrafisch waring adapr: 1. En xra bsparing van giddld 10% 2. Bwnrs bhudn hun cfr. 3. adapr is passn p rds gplaas radigrafisch warksnvrdlrs H blijk da r ng alijd apparnncplxn zijn, waar h vrbruik ng gn wrd d vrdapingsrs. Tch hf spciaal vr di ldn van V.v.E. Blang, waar ng gn radigrafisch warksnvrdlrs zijn gpas, n aanbiding gaak. Tl.: Fax: nrgibsparing@ch.nl Spciaal VvE Blang arif Infrr naar d glijkhdn vr radigrafisch rs adapr.

5 H nrgilabl Vanaf 1 januari 2008 bn u vrplich bij vrkp f vrhuur van uw wning n nrgilabl (f Enrgi Prsai Crificaa) nn. Di labl zg is vr d nrgizuinighid van uw wning. H gf n gd indruk h h is gsld d islai n h nrgivrbruik. Dz aargl is ndrdl van n plan van h kabin van Ndrland één van d schns n zuinigs landn in Eurpa akn. M h nrgi labl wil d vrhid nsn aansprn nrgibsparnd aargln nn. Wa hud n nrgilabl prcis in? En nrgilabl gf aan h nrgizuinig uw wning is, in vrglijking andr wningn van hzlfd yp. N als bij bsaand nrgi labls vr bijvrbld wasachins n lapn wrd uw wning bhulp van n brkning in n klass (A / G) ingdld. Hirbij wrd vral gl p d islai van vlrn, urn, ran n h dak n nrgizuinighid van vas insallais. D nrgilabls wrdn gknd dr spciaal pglid EPA-advisurs. Bij n bzk aan uw wning n d EPA-advisur f -pnr d siuai p, vrrich ingn n vrwrk d ggvns in n cpurprgraa. Daarui aak hij vrvlgns p wlk labl vr uw wning gld. D advisur ld h nrgilabl af bij n vrhidsinslling. Hirna krijg u als ignaar h fficiël nrgilabl da ndig is bij vrkp f vrhuur van uw wning. H nrgilabl is in jaar gldig. H vrniuwd nrgilabl Op d rs vrsi van h nrgilabl is vl kriik gws. H inisri van VOM is daar in januari 2009 n vrniuwd lay-u van h labl gkn. Op dz niuw lay-u zi u in één gpslag vr wlk yp wning h labl bsd is. Ok saa hir duidlijk p aanggvn hvl nrgi d wning giddld vr vrwaring, vnilai, vrliching n war warvrzining vrbruik. Daarbij gf h aan wlk aargln gnn kunnn wrdn p nrgi bsparn. In kbr 2009 wrd h vrniuwd labl gprsnrd. Wa zijn d vrdln van n gd nrgilabl? En gd nrgilabl bkn da u nrgizuinig wn n dus n laag nrgivrbruik kun hbbn. Daarnaas zal uw wning n gd nrgilabl in waard sijgn. H is vrglijkn d nrgilabls vr apparauur; u kp k h lifs n wasachin n A-labl. Ui ndrzk blijk da huiznkprs giddld 3,4% r baln vr n huis n grn labl. H s snijd dan k aan rdr kann: u lvr n aanzinlijk bijdrag aan n br iliu, u baal aandlijks lagr nrgilasn n u wrd r bij vrkp ng gd vr blnd k! Wannr hf u h nrgilabl ndig? H is h bs n nrgilabl lan pslln rui vrda uw wning in d vrkp gaa. Daar krijg u als ignaar in n vrg sadiu infrai vr d nrgizuinighid van uw wning n kun u vnul ng nrgibsparnd aargln nn. H nrgilabl hf u vrvlgns ndig bij ndrkning van uw huur- f kpcnrac. L rp da u pas bij d naris h fficiël nrgilabl uirik. T di ijd is n kpi vldnd. Bij huur gf d vrhuurdr aan d huurdr n kpi van h nrgilabl. is h nrgilabl vrplich? H nrgilabl is zkr vrplich! Op di n k h chr vl vr da kpr n vrkpr gzanlijk bsluin gn nrgilabl lan pslln. D naris zal dan in d ak pnn da kpr n vrkpr afzin van h nrgilabl. Bdnk als kpr wl, da di u in d ks llijk kan pbrkn. D vnul ng nn nrgibsparnd aargln wrdn dan p uw brd gschvn. Di kan bij lar vrkp vl ksn zich brngn, aangzin nu al blijk da kprs r nrlggn vr n wning n gd nrgilabl. H wl f ni uivrn van dz aargln zal dus zkr invld hbbn p d vragn kps. Wa ks n nrgilabl? D prijzn vr h nrgilabl vrschilln ndrling ngal. Vaak wrd d prijs bpaald dr d gr n h buwjaar van d wning. Vr n klin wning baal u dus vl indr dan vr n gr, ud vrijsaand huis. Ovr h algn kun u slln da d prijs van n nrgilabl rgns ussn d 150,- n d 300,- ur lig. Vr apparnn is h vrsandig h gbuw in één kr in z n ghl lan pnn n pr apparn n nrgilabl af lan gvn. Di is vl gdkpr. Krijg u bij h labl k nrgiadvis? Bij h nrgilabl krijg u n aanal glbal nrgibsparnd advizn. Di is n lijs glijk sandaard -aargln di uw wning nrgizuinigr akn. Dz lijs wrd ni spcifik vr uw wning pgsld. Maawrkadvis Wil u uigbrid infrai vr h nrgizuinig uw wning kan wrdn n wlk aargln u hirvr kun rffn? Kis dan vr n aawrkadvis. Tijdns di bzk wrdn dr d EPA advisur ggvns pgnn vr h wningyp, h gbruikspprvlak, h aanal wnlagn n d apparauur vr vrwaring, vnilai n war war. Ok d islai van h dak, d urn, vlrn n bglazing wrdn brdld n pgn. Op basis hirvan wrdn d bndigd invsringn n rugvrdinijdn in h advis vrld. Wa ks n aawrkadvis? Ok d prijzn vr n aawrkadvis variërn ngal. Vraag daar alijd bij rdr gcrificrd advisurs vraf n ffr aan. En aawrkadvis is alijd duurdr dan h nrgilabl. Wa is h vrschil ussn n aawrkadvis n h nrgilabl? H aawrkadvis gf u n uigbrid rappr vr d nrgizuinighid van uw wning glijkhdn uw wning nrgizuinigr akn. N als bij h nrgilabl, wrd k bij h aawrkadvis d nrgi-indx vrld, waarin alln gkkn wrd naar h nrgizuinig uw wning chnisch gzin is. Uw gbruiksgdrag, d gzinsgr n d wrssandighdn bpaln daarna hvl nrgi u daadwrklijk vrbruik. Waar vind ik n EPA-advisur? U vind n vrzich van gcrificrd EPA-advisurs p d wbsi van h inisri van VOM ( f l ) bij d infrai vr h nrgilabl. Ok Miliu Cnraal bid n vrzich van EPA-advisurs, waarbij u kun zkn p pscd ( Klachn vr n aawrkadvis f nrgilabl? Bn u h ni ns d EPAadvisur vr n advis f d uiks van h nrgilabl n val h ni ndrling p lssn? N dan cnac p KBI (Siching Kwaliisbrging Insallaiscr). Dz rganisai din als infrailk in d insallaiscr n kan u drvrwijzn naar d inslling di d advisur zijn crificaa hf vrsrk ( f l ). Wlk gbuwn hbbn gn labl ndig? D vlgnd gbuwn hbbn gn nrgilabl ndig; wnwagns, wnbn, nvrward bijgbuwjs, gbuwn n indusrifunci (bv. fabrikshalln), schuurjs n garags, buwkn, nunn, krkn/ skën f klin vrijsaand gbuwjs van indr dan 50 2 n nvrward rcraiwningn. Ok niuwbuwwningn n buwvrgunning di ni r dan 10 jaar ud is, hbbn gn nrgilabl ndig. Uigangspun is dus d dau waarp d buwvrgunning aangvraagd wrd, ni d dau vanaf wannr h huis bwnd wrd. D nrgiprsaicëfficin (EPC) di in d buwvrgunning vrld saa gld dan als nrgilabl. Vrg ni da k di nrgilabl slchs 10 jaar gldig is vanaf d dau van afgif. Mr inf p: Vanaf 1 juli is r subsidi bschikbaar vr n aawrkadvis via n gcrificrd advisur. Als ignaar/bwnr kun u nalig n bdrag van axiaal 200,- (inclusif BTW) van d vrhid nvangn wannr u n aawrkadvis laa uivrn. D rgling lp van 1 juli kbr Mr infrai hirvr vind u p: aawrkadvis. DE APPATEMENTSEIGENAA 5

6 Ldn VvE Krugrhf Asrda willn duurzaahid n nrgibsparing Maar aargln n wl financil n chnisch haalbaar zijn W invsrn z vl glijk in n br iliu. Sds als vrvanging aan d rd is, gaan w vr d s duurza plssing. Tnins, als da haalbaar is. Daar hbbn d ldn van VvE Krugrhf aan d Marizsraa in Asrda n aanal jarn gldn al bsln, vrlln Jaap Wiland, vrzir van d VvE n zijn vrgangsr Hsr Glij. Bij d laas vrvangingsrnd - n h ging d vrvanging van d cllciv vrwaringskls, hf d VvE bsln n r ingral aanpak. VvE Krugrhf l 103 apparnn waarvan dri vralig winkls. D s apparnn zijn z n 45 virkan r gr. H gbuw dar ui H zijn flas vr kpsarrs, sudnn n klin gzinnn. Invsringn in n br iliu zijn vr d VvE haalbaar als daarvr d chnlgi daadwrklijk bschikbaar is n di baalbaar is. Baalbaar bkn da d VvE d invsring wil rugvrdinn zndr vrhging van d wnlasn vr d ldn. Waardsijging Bij h invsrn in n br iliu is h d ldn van d vrniging ni dn d waardsijging van hun apparnn. Daarvr is d vraag naar sarrswningn in d hfdsad vl gr. J vrkp z alijd, zg Glij. Er saan vrdurnd wl n paar wningn kp. Ondanks d crisis zi j da z hun waard bhudn. Z dn ng sds rnd d ,- ur. D kls van d cllciv vrwaringsinsallai darn ui Vrig jaar na d VvE h bslui vrvanging. Glij, 29 juni di jaar ng VvE-vrzir, had h id znncllcrn p h dak lan plaasn. Z zag n brich da d gn sun aanbid aan VvE n di duurzaahid nasrvn. Z ragrd n d gn brach haar in cnac Sgn. Dz nwrkrganisai van dskundign p chnisch n financil gbid sld n ingral aanpak vr. Kk dus naar r bsparingsglijkhdn dan alln d vrwaring. Daar hf d VvE ja gn gzgd. Trugvrdinijdn Sgn hf dr iddl van n Enrgi Prsai Advis (EPA) in kaar gbrach wlk invsringn in nrgibsparing n wlk invsringn in duurzaahid chnisch glijk zijn, aar k wa daarvan d ksn n d rugvrdinijdn zijn. Da dd Sgn ni alln vr all afzndrlijk apparnn, aar k vr h hl gbuw. D wningn scrdn nrgilabls F n G. Da is n gbruiklijk scr vr wningn ui d jarn drig. Vl van wa d VvE graag wild, blk hlaas chnisch, financil f vanwg rglgving in di sadiu nhaalbaar. Da gld vr znncllcrn, windnrgi, warppn, individul bring van h warwarvrbruik, vrvanging van dakran n islai van d vlr ussn d kldrs p d bgan grnd. Tch blijvn dz invsringn in duurzaahid p h vrlanglijsj van d VvE saan. D vrniging wach da d chnlgi gdkpr wrd. Mch bijvrbld d prijs van znncllcrn bhrlijk zakkn f d nrgiprijs frs sijgn, andrs gzgd: ch d rugvrdinijd vl krr wrdn, dan kn z wr in bld, zg Glij. Mr invsringn D algn vrgadring van VvE Krugrhf hf p aandag 13 juli bsln wlk invsringn in n br iliu zij wl gaa dn: h gbuw krijg bhalv n niuw vrwaringsinsallai, H++-glas aan d achrzijd van h U-vrig gbuw n n vrbrd dakislai. M dz invsringn kn d wningn ui D VvE krijg zdra d islaiaargln zijn grffn n lagr vrschbdrag van h nrgibdrijf Frank Huizinga, Js Schrln, Eric Vrwij (Sgn) n Jaap Wiland (vrzir bsuur VvE Krugrhf) 6 DE APPATEMENTSEIGENAA

7 p nrgilabls D n E. Dankzij d ingral aanpak is da dus r dan alln h vrvangn van d vrwaringskls. Er kn nrgizuinigr kls, vrl Wiland. Wlk yp da prcis wrd, zijn w ng aan h uizkn. W zijn in d fas van aanbsding. H++-glas islr vl br dan h dubbl glas da r in 1995 is ingz, vrl Glij. W hbbn da kunnn zin aan d hand van d hrgrafisch bldn di van h gbuw zijn gaak. Da dubbl glas van vijfin jaar gldn zal vas br islrn dan nkl glas, aar h laa dsndanks hl vl war dr naar buin. Vnilaipningn dich Tw jaar gldn was d VvE Krugrhf aan vrniuwing van h dak. W hbbn n ndr h dak n niuw Daarvr zijn ch al sigrs ndig. Misschin is h dan haalbaar h vrvangn van h glas in één kr nn. Enrgirkning Vanwg d cllciv vrwaringsinsallai baal d VvE d nrgilvrancir n baln d ldn van d Krugrhf aan hun VvE vr vrwaring n war war. D VvE krijg zdra d islaiaargln zijn grffn n lagr rkning van h nrgibdrijf. In h gunsigs gval zulln w d VvE-bijdrag één jaar glijk n hudn, in h ngunsigs gval zvn jaar, vrl Wiland. Daarna kan d bijdrag laag. Tnins, als d nrgiprijs ni sijg. H ks h bsuur van VvE Krugrhf winig i d vris N nrgibsparnd aargln in sanhang h MrJarnOndrhudsPlan Mr M Mindr Mr M Mindr is h nainal nrgibsparingsprgraa vr d bsaand buw. H is n gzanlijk iniiaif van d vrhid, wningcrprais, buw-, insallai- n nrgibdrijvn. M als dl ,4 iljn bsaand wningn n gbuwn aan pakkn n giddld 30% nrgizuinigr akn. D cnsunnrganisais vrnigd in h Plafr Bwnrs n Duurzaa Buwn (vrniging Eign Huis, d Wnbnd, Vakpun Wnn, Vasgd Blang n VvE Blang) ndrsunn di iniiaif dr iddl van n innivrklaring hun achrban axiaal infrrn nrgibsparnd aargln nn. Mr M Mindr is in 2009 fficil van sar ggaan. islrnd laag lan aanbrngn, vrl Wiland. H dak zwf als h war drig cnir bvn d wningn. Er lpn lidingn ndrdr n aan d zijkan zin vnilaipningn, aar r dan ndig. Daardr vrlizn w vl war. Daar lan w nu is aan dn. En aanal vnilaipningn lan w dichakn. D ksn di d VvE kwij is aan n niuw vrwaringsinsallai, aan H++-glas aan d achrzijd n aan dakislai zijn afhanklijk van w facrn: d prijzn di bdrijvn daarvr rknn n d hvlhid subsidi di r is binnn haln. Bid zijn ng ni dfiniif. D VvE is ng in d fas van aanbsding n vr d subsidis hbbn d subsidigvrs ng gn dfiniiv bsluin gnn. Tch hbbn d ldn bsln in sn d invsringn als d ffrs aar binnn d afgsprkn bandbrd blijvn. Kliksys D ldn van VvE Krugrhf hbbn bsln alln h glas aan d achrzijd vrvangn. Da zi n sipl kliksys in kunssf kzijnn. H ks daardr vl indr anurn dan h vrvangn van h glas aan d vrzijd. Daar zijn d kzijnn van hu. Vr h glas krijgn w subsidi, ni vr d anurn, lg Glij ui. En w hvn r gn sigrs vr hurn zals aan d vrkan van h gbuw. Er k dus vrlpig gn H++ glas aan d vrkan van h gbuw. D vrvanging van h glas aan d vrzijd k wr aan d rd wannr d kzijnn vlgns h MrJarnOndrhudsPlan n schildrbur ndig hbbn. wdrd van d sn achr h vrsl d invsringn krijgn. D s i ks h vldnd nsn naar d algn vrgadring krijgn, vrl Glij. Tijdns d rs vrgadring warn inclusif achigingn 55 van d 103 sn aanwzig. Da was winig. W sn dus n wd vrgadring uischrijvn waarin w zndr quru bsluin kndn nn. Wrk ui handn Sgn hf h bsuur van d VvE Krugrhf vrijwl all wrk ui handn gnn. H is n nwrk van nafhanklijk advisurs di financil f chnisch spcialis zijn, vrl Wiland. Z dn rs n quick scan zin f h cplx vldnd bsparingskansn bid. Als da z is, dn z uivrig ndrzkn naar bijvrbld d chnisch glijkhdn van n warpp, kud- n warlkkn n capaciisbhfs. Op basis daarvan dn z n vrsl. Als d vrniging akkrd is, dn z p vrzk d aanbsding n nirn z d uivring. Z rgln k all subsidis vr ns bij h rijk, d prvinci n d gn. Vr da wrk baal d VvE. Maar Sgn hf r k subsidis vr gvraagd n gkrgn, zg Glij. Wiland n n chqu van ,- di h sadsdl Os-Wargraafsr hf gknd als bijdrag in d ndrzksksn. Wa w als bsuur hbbn glrd, is da h bsuur zlf d vrslln aan d ldn n dn, zg hij. Vr n brd draagvlak wrk di h allrbs. Mindr nrgi, r kliaa Enrgibsparing is n blangrijk wapn in d srijd gn kliaavrandring. Dr d vrbranding van li, gas n kln vr d pwkking van nrgi kn vl brikasgassn vrij. Daardr wrd h brikasffc vrsrk. Daar willn w d uis van brikasgassn vrindrn. Mr M Mindr wil haar dlslling brikn dr blringn wg nn, invsrdrs ivrn nrgibsparing n dr h siulrn n infrrn van d arkparijn. Kr, Mr M Mindr rich zich p gak nrgi bsparn. D hfddlgrpn daarbij zijn: d pariculir wningignarn n vrnigingn van ignarn, huurdrs n wningcrprais n d uilii. Mr M Mindr vr apparnignarn Bhalv da nrgibsparing gd is vr h iliu, is h k gd vr uw prnn. Sr n gas zijn ni gdkp n gaan al jarn in prijs hg. Enrgi bsparn is dus gld bsparn! Daarnaas lvr n nrgizuinig apparn bij vrkp r p n wrdn huizn dr islai indr vchig n chig. Wl z cfrabl. Dankzij d Mr M Mindraanbidrs rgl MMM da h hl bsparingsrajc via één lk kan vrlpn. Van aawrkadvis, inclusif inschaing van d ksnbsparing, aan n prfc uivring. Daarnaas kunnn via Mr M Mindr subsidis wrdn vrkrgn n hlp d MMM-aanbidr bij h vrkrijgn van financiring n h vrlagn van d vrschna van h nrgibdrijf. D si van MMM gld als vraagbaak vr cnsunn, bijvrbld dr h uigbrid vrzich subsidis di vr pariculir wningignarn bschikbaar is. Mr M Mindr hlp u 30% indr nrgi vrbruikn Sanwrking crprais? Mr M Mindr siulr k d sanwrking ussn wningcrprais n bijvrbld VvE n p h gbid van nrgibsparnd aargln. Da blijk gd wrkn da n crprai gzin wrd als n bruwbar parnr. Vl rpslp kan dan dr d crprai grgld wrdn n d VvE bhaal wins ui d cllciv inkp dr d crprai. VvE n di invsrn in hun wningn dragn p hun bur bij aan d lfbaarhid in d wijk. DE APPATEMENTSEIGENAA 7

8 Enrgi bsparn n d VvE D vrhid z vaar achr nrgi bsparn. Subsidirglingn n kring p d bw n u vrlidn aan d slag gaan. D s wins is bhaln bij udr wningn di als h war gaa, vaak z lk zijn als n andj. Vl wningn scrn zr slch: nrgilabl F f G. H dl van d vrhid is ,4 iljn wningn n gbuwn aan pakkn n giddld drig prcn nrgizuinigr akn. Enrgibsparnd aargln bknn vr bwnrs n lagr nrgirkning n r wncfr. En nrgibsparing is gd vr h iliu. Da zijn vr u dri gd rdnn invsrn in nrgibsparing. Maar h prbl is da u zlf in uw apparn winig kun dn, da d s nrgibsparnd vrziningn na wrdn grffn aan d gvls, h dak n d vlrn. Da zijn gnschapplijk gdln van h gbuw. U ag daar gwn ni aankn. Dakislai, spuwuurislai n dubbl glas san d andr ignarn gburn. Ok h plaasn van n zuinig H kl vris spcial vrziningn. Daar hb u allaal sing van d algn ldnvrgadring vr ndig. Kijk u vrigns gd in h splisingsrgln na, wlk svrhuding vris is: n gwn rdrhid f n gkwalificrd rdrhid. Zi h arikl Bsluivring n nrgibsparing p H u h wnd f kr, vr islrnd aargln zal r gld p afl n kn, k al hlp d vrhid n handj saplbar subsidiaargln n vrlaging van d bw. Ga van vrn gd na f daar binnn d VvE vldnd blangslling n draagvlak vr is. Laa u d aargln in één kr uivrn, dan kun u axiaal prfirn van d subsidirglingn. Maar da bkn bijna alijd n xra bijdrag inns van all ignarn. Is di in één kr n gr sap, n dan islrnd aargln p in h MrJarnOndrhudsPlan (MJOP) n ga r rs vr sparn in h rsrvfnds. Zdra r gpland (gr) ndrhud aan d rd is, kun u nrgibsparnd aargln n nn. Op rijn zal uw gbuw dan aanzinlijk nrgizuinigr wrdn n da vraal zich in n lagr nrgirkning n nkl lablsprngn in h nrgilabl. H is gd wn da u nrgibsparnd aargln kun nn di dirc van invld zijn p h nrgilabl (lablwins) n dus nauurlijk k p uw prnn (zi d pagina s 11 / 17). Er zijn k aargln di gn nkl ffc hbbn p h nrgilabl, aar wl drwrkn in uw prnn (zi pagina 19: nuig ips individul nrgi bsparn). Dan zijn r aargln di u zlf kun rffn (pagina 17) n aargln waar u bslis n vakan vr ndig hf. T sl zijn r aargln di u als individul ignaar kun rffn, aar d s aargln kun u alln cllcif, san uw dignarn nn. Gaa u ns naar d spcial wbsi: Hir lan wij u aan d hand van n vrbld apparnngbuw zin wa bij wlk bsparingsaargl (dak, gvl, glas, vlr, cv-kl, nadn n kirn) uw invsring inus subsidi is, wlk lablsprng u daar kun brikn n wa d dirc jaarlijks bsparing in ur s is. Ga aan d slag, vlg h 10-sappnplan n z nrgibsparing p d agnda van uw VvE! Wis u da, h gd afslln van insallais vaak vl nrgi is bsparn? Vraag d vakan uw insallais gd in rgln. Onzrging van kp saar d Sgn aanpak Wi is Sgn? Sgn saa vr h Siulrings iniiaif Enrgibsparing Gbuwd Ogving Ndrland n is n nainaal iniiaif van financiël, buwkundig n nrgiadvisurs, di sanwrkn d cnral n lkal vrhid n vrbruikrsrganisais apparnsignarn hlpn bij h vrlagn van d nrgilasn. Sgn is nafhanklijk n wrk in pdrach n in h blang van d VvE n haar ignarn. DE SEGON SCAN M d Sgn Scan wrd sap 3 ui h 10-sappnplan vr d VvE ui handn gnn. Hir vrzkr d VvE zich van n aawrkadvis, waarin zwl vr d individul ignaar-bwnrs, als vr d gnschapplijk zakn (gvl, dak, cllciv ruin, cnral insallais c.) inzichlijk wrd gaak wlk bsparingsglijkhdn glijk zijn. Wa ks d Sgn Scan? Vr cplxn r dan 20 apparnn k d prijs van d Sgn Scan p giddld 200,- (incl. BTW) pr apparn èn is h aawrkadvis p d gnschapplijk zakn grais. Vr cplxn indr dan 20 apparnn wrd r n rprijs vr d Sgn Scan in rkning gbrach. integale ONTzOGiNGSAANPAK SEGON Vr d grr VvE n kan Sgn, nada d Sgn Scan is uigvrd, d ingral Onzrgingsaanpak aanbidn. Vr d klinr VvE n wgn d hir gid ksn vaak ni p gn d bhaln vrdln n bid h 10-Sappnplan n gd handva. D ingral Onzrgings aanpak van Sgn sar n uigwrk plan van aanpak n bgring vr h nadr ndrzk naar d buwfysisch, insallaichnisch, d bdrijfscnisch, d financiël n juridisch haalbaarhid van d divrs nrgibsparnd alrnaivn. Di plan wrd aan d ALV van d VvE gprsnrd. D uiksn rsulrn in n invsringsvrsl, waarin d dr Sgn vrwrvn subsidis k wrdn gnn. in di vrsl wrdn d financiël cnsqunis vr d VvE als vr d ignaar-bwnrs inzichlijk gaak. En in sanspraak Wa d Sgn? Sgn ndrsun VvE n vlldig bij h ndrzkn van d haalbaarhid n bij d uivring van individul én cllciv nrgibsparnd aargln. Da d zij dr ni alln aandach bsdn aan d buwchnisch, buwfysisch n insallaichnisch glijkhdn, aar k dr d bdrijfscnisch n juridisch cnsqunis in kaar brngn. Zij hud daarbij rkning d igndsvrhudingn n kwanificr d financiël cnsqunis vr d VvE n pr huishudn. Daar waar ndig wrd san d gn n (financil) vangn gcrërd. Uiraard wrd r gdurnd h ghl rajc vl aandach bsd aan d bgliding van zwl h bsuur als d bwnrs. Dsgvraagd vrzrg Sgn in sanspraak d VvE-bhrdr k d bgliding van h ffrrajc, (h zich p) d uivring van d aargln n d MrJarnOndrhudsPlanning. Onzrging van kp saar dus. En daar d grs kans p n psiif bslui in d ALV! D Sgn Scan lg hirvr d basis. Tnsl Graag zin wij u di najaar in uw rgi ijdns d vrlichingsbijnksn van VvE Blang. Daar zal plnair d Sgn Scan n in n apar wrkshp Enrgibsparing n d Sgn aanpak d Ingral Onzrgingsaanpak wrdn glich. : Grais Sgn Scan in 2009! Wil u Enrgibsparing Grais Sgn in Scan 2009 p in d 2009! agnda van Wil d u VvE Enrgibsparing zn f wil in u 2009 hir p d n vlignd agnda sar van akn, d VvE zn dan is di f wil h u n! hir- VvE Blang n n vlignd Sgn hbbn sar nalijk akn, dan in vrlg is di h h n! inisri VvE Blang van VOM n Sgn kunnn hbbn bwrksllign da ndr bpaald vrwaardn d nalijk in vrlg h inisri van VOM kunnn bwrksllign da ndr subsidi p aawrkadvis van (ax.) 200,- bpaald vrwaardn d subsidi p aa- (incl. wrkadvis BTW) pr van ignaar-bwnr (ax.) 200,- (incl. k BTW) van pr passing ignaar-bwnr is p d Sgn k Scan. van passing Vrhuurd is wningn d zijn Sgn van Scan. dz Vrhuurd subsidi uigsln. wningn zijn Hir van kan dz vr subsidi apparnncplxn uigsln. Hir kan vr r dan apparnncplxn 20 ignaar-bwnrs d Sgn r Scan dan 20 dus ignaar-bwnrs ghl gsubsidird d Sgn wrdn Scan uigvrd. dus ghl p gsubsidird wrdn uigvrd. Hlaal Hlaal grais dus! uw VvE-vrdl lp dan grais dus! uw VvE-vrdl lp dan al gauw al gauw p glijk duizndn ur s. p glijk duizndn ur s. Maar Maar l l wl: vr d d subsidi gld: OP = OP! Snl aanldn dus! Nadr infrai vr d d Sgn Scan, d aanldprcdur n n vrwaardn vr VvE n rf u aan aan p p n n h bsuur n d gn uigwrk (financil) vangn kan ndrdl zijn van di vrsl. Ok di vrsl wrd gprsnrd aan d ALV van d VvE. indin d ALV bslui h uivrn van d vrgsld aargln kan Sgn dsgvraagd n in vrlg d VvEbhrdr h ffr-aanvraagrajc bglidn, d dircivring n h zich p d iplnai vrzrgn n h MJOP acualisrn. Gdurnd h rajc wrd r rglaig ruggrapprrd naar h bsuur n ALV, zda u vlldig p d hg bn van d vrgang. Wan uw vrruwn n sun zijn cruciaal vr h draagvlak n daar vr n psiif VvE bslui. Vr r infrai vrwijzn wij u graag naar bld: Fnsra War Taal Zrg DE BONuS VAN SEGON EN VVE BELANG Lid d Sgn aanpak uiindlijk h uivrn van n pakk van aargln waarbij r n EPC vrbring wrd gralisrd van iniaal 0,5 (is ngvr 20% bsparing), dan kan d VvE achraf pr ignaar-bwnr n xra bnus krijgn van axiaal 300,-. Bij n EPC vrbring van 0,75 (ngvr 30% bsparing) bdraag d bnus zlfs axiaal 750,- pr ignaar-bwnr! uw vrdl lp dan al gauw in d duizndn ur s f zlfs r! Vr nadr infrai vr dz bnus vrwijzn wij u naar f 8 DE APPATEMENTSEIGENAA

9 Tin sappnplan kn nrgibsparing Krijg idrn aar ns. W zijn wl n VvE! Da is n bgrijplijk raci als h gaa invsrn in duurzaahid n nrgibsparing. Da nu naal san d andr ignarn n daar is sing van d algn vrgadring van ignarn vr ndig. Enrgi bsparn is ilijk n vaak ksbaar. Maar h is wl ndig! VvE Blang hlp u daarbij n bid u daar san Sgn n handriking h 10-Sappnplan vr VvE n. STAP H rs vrsl aan d VvE-vrgadring H is van blang d ldn ijdns d vrgadring vragn h zij saan gnvr invsrn in duurzaahid n nrgibsparing. U sl n aanal bslisrgls p aan d hand waarvan kan wrdn bpaald wannr n h nrgibsparnd ingrpn kunnn wrdn baald. En n andr nauurlijk rkning hudnd d bsparingn, d subsidis n d bw-vrlaging. Daarnaas vraag u sing n gcrificrd nafhanklijk nrgiadvisur n Maawrk Enrgi Prsai Advis (EPA) lan uivrn vr d individul apparnn, d bdrijfsnhdn èn h cplx als ghl. STAP 2 STAP 3 STAP 4 wrdn gadvisrd, k d wijz van financiring aan d rd. Ers wrdn bkkn f d VvE dz bsparingsaargln zlf kan baln ui d rsrvs, d bsparingn, d subsidis f ui n vrhging van d srvicksn. Kan da ni, dan is n (xra) ign bijdrag van d bwnrs ndzaklijk. Is da laas h gval, dan is h van blang vraf n plssing bidn vr bwnrs di dz xra bijdrag vrdlijk ni kunnn baln. En gsprk d gnlijk krdibank, d scial dins f n xra subsidi kan daarbij n plssing bidn. Maar k d srvicksn f n andr wijz van bsding van d srvicksn kan n plssing bidn. Als r ndr d VvE-ldn n vrhuurdr is, zal di ilijk zijn vruign wannr hij invsrn als daar gn huurvrhging gnvr saa. Hir bidn d Enrgi Invsrings Afrk (EIA-rgling), n laagrnnd lning f lkal subsidis vr vrhuurdrs glijk n plssing. STAP 5 STAP 6 STAP 7 Oriënai/ H Maawrk EPA van ffrs vrndrzk H Maawrk EPA van d Nu d aargln n d O duurzaahid gcrificrd nafhanklijk nrgiadvisur bknd zijn, is h ijd wijz van financiring 1Opvragn n nrgibsparing p d agnda krijgn is h blangrijk bkijkn f r vldnd blangslling n draagvlak binnn d VvE aanwzig is. En gd n is bijvrbld als h MrJarnOndrhudsPlan (MJOP) wrdn aangpas. D VvE kan dan, afhanklijk van d hg van d invsringn n d bsparingn, bsluin n n aanal nrgibsparnd aargln nn f di juis in sappn dn via h MJOP. bsaa ui n rappr vr d huidig siuai n n bsparingsadvis pr apparn. In h rappr saa pr aargl aanggvn hvl prcn bsparing hir sanhang, inclusif n indicai hvl gld u bspaar n hvl gld u in bsparingsaargl zu n invsrn. H kan hl nuig zijn hirbij warf s lan akn nrgilkkn p sprn. H is blangrijk da VvE n bhalv ffrs p vragn. Ok hir u gd vrwgn aan wlk vrwaardn d ffr di u gaa aanvragn vldn. Gf idr lvrancir aan wi u n ffr vraag dzlfd ggvns. Andrs wrd h appls prn vrglijkn f zal al gauw rwrk aan d rd zijn. H is daar vrsandig bij h pslln van uw ffr-aanvraag n buwkundig f insallaidskundig in schakln. U brdl d ffrs n sl n bsuursvrsl vr d Sl vr d ldnvrgadring n glbaal vrsl p n riënr u r vrbriding daarp p d niuw dr VvE Blang in h lvn grpn wbsi: Bkijk wlk nrgibsparnd aargln vlgns u gnn n wrdn n wlk bsparing, aar k wlk wngn da plvr. Dnk k alvas na vr h u n n andr dnk gaan baln. Wrd h sparn via h MJOP? Kan h ui d rsrv? Zijn r subsidis f bijzndr vrdln vrkrijgn? Vris d aargl n nalig bijdrag van d ldn? Of kan r n brp wrdn gdaan p n spcial lning (bijv. h nrgibsparingskrdi van d vrhid). L hirbij wl p: vl subsidis zijn ijdgbndn f h budg is bprk. n aawrkadvis pr apparn vral k n aawrkadvis vr h hl gbuw vragn, inclusif d gnschapplijk ruin. Infrr dus vraf gd wa r in h Maawrk EPA wl n ni wrd pglvrd. D wijz van financiring Als duidlijk is wlk gnschapplijk bsparingsaargln algn ldnvrgadring p. Bsluivring: H bsuursvrsl aan d VvE-vrgadring Zrg vr n gdgn plan. Prsnr h pgsld Maawrk EPA san d ndzaklijk nrgibsparnd aargln, d invsringn, d subsidis, d bsparingn n aak n vrsl h n n andr kan wrdn baald. Kijk k gd naar d bsluivring: is n gwn rdrhid van sn gng f is hir n gkwalificrd rdrhid vris? H uivrn van d wrkzaahdn Nada d ALV h vrsl hf gdgkurd, is h blangrijk da n xrn dskundig, als zichhudr, ussnijds cnrlr f h wrk naar bhrn n cnfr d gsld kwaliisisn wrd uigvrd. D bgd bsparingn n irs wl gralisrd kunnn wrdn. Daarnaas is h blangrijk sn da wrd vldaan aan d isn di gldn vr h kunnn vrzilvrn van d divrs subsidis. D plvring Ok bij d plvring is h van blang brdln f h wrk uiindlijk is pglvrd cnfr d vrngkn spcificais. Ok hir kan n dskundig STAP 8 kijkn. Dz dskundig sl n prcs-vrbaal van d plvring p. U kun nu n grus har d subsidis gaan vrzilvrn, aangzin di vlal pas bij plvring baalbaar wrdn gsld. H niuw labl aanvragn n d Bnus van VvE Blang Na plvring is h van blang da u pdrach gf vr h akn van n niuw nrgilabl pr apparn. Als u wrk bn ggaan zals in di sappnplan saa én u n giddld bsparing hf gralisrd van iniaal 30%, dan ag VvE Blang u in sanwrking Sgn n bnus uikrn van axiaal 750,- pr apparn. Bij n giddld bsparing van r dan 20% bdraag dz bnus axiaal 300,-. Vrwaard is wl da d aargln vóór i 2011 zijn uigvrd. STAP 9 MJOP n d pridik sing H k vr da r winig vr ksig (gr)ndrhud wrd grsrvrd. H ndrhudsplan daar rglaig wrdn bijgsld, zda n rël bld blijf bsaan van d (ksig) ndrhudsvrplichingn. D srvicksn n daarbij gkppld wrdn aan d prijsnwikkling van lnn n arialn f aan d nwikkling van arkprijzn. STAP 10 Daarnaas is h vrsandig bij idr ingrp vn chckn f r iniddls gn niuw n br nrgibsparnd alrnaivn p d ark zijn gkn. Dnk bijvrbld aan znn-nrgi, windnrgi f d inrduci van innvaiv H-kls (bijvrbld d H-E kl). D vrwaching is da h rndn van niuw vrwaringskls d knd ijd ng srk zal nn. Tnsl Hf u vragn f wil u r infrai? Dan kun u n uivrig liching p di 10-Sappnplan rugvindn p d wbsi DE APPATEMENTSEIGENAA 9

10 Subsidis, bw-vrlaging n gdkp lnn O nrgibsparing siulrn hf d vrhid n aanal ijdlijk aargln pgz di h gdkpr akn nrgi bsparn. H gaa hir subsidis n bw-vrlaging, di d prijs van nrgibsparnd advizn n aargln lagr aak. Daarnaas zijn r rglingn (Enrgibsparingskrdi n d gling Grnprjcn) di h glijk akn gn lagr rns gld lnn nrgibsparnd aargln ui (lan) vrn. Drda d vrschillnd rglingn lkaar n bsaand rglingn zijn cbinrn, wrd h aanrkklijk juis nu invsrn in nrgibsparnd aargln. H sapln van subsidis, bw-vrlaging, rnvrlagingn n andr kringn kan n aanzinlijk financil vrdl plvrn. L p! D aargln zijn van ijdlijk aard. Vr subsidis gld da als h budg van d vrhid p is, d subsidis wrdn spgz. Di zal uiraard ijdig wrdn aangkndigd. Zrg r vr, da u z snl glijk uw cpl subsidiaanvraag indin. Op h n van drukkn van dz kran warn ng ni all rglingn dfiniif bknd. Er kunnn dus ng wijzigingn n aanvullingn prdn. Vr all rglingn gld da d prciz vrwaardn, aanvraagfrulirn n d laas sand van zakn vindn is p d wbsi van Mr M Mindr: vrzich_subsidirglingn. Mr M Mindr is h nainal nrgibsparingsprgraa vr bsaand gbuwn. D siching vr h cnvnan Mr M Mindr ui, da inisris, buwbdrijvn, nrgibdrijvn, insallaibdrijvn n wningcrprais in 2008 lkaar sln. Dl is da in ,4 iljn bsaand wningn n andr gbuwn blijvnd 30 prcn indr nrgi gbruikn. Subsidirgling aawrkadvis En aawrkadvis (zi pagina 5) bid dirc inzich in d glijk nrgibsparnd aargln, wa dz ksn n wlk bsparingn daar glijk zijn (zi sap 3 van h 10-sappnplan p pagina 9). D subsidi is bdld vr ignaar-bwnrs. SVn Duurzaahidslning Alln aawrkadvizn di dr n gcrificrd advisur (BL ) zijn afggvn kn in aanrking vr subsidi. D aanvragr van h advis nvang nalig axiaal 200,- (incl. bw) wannr hij n aawrkadvis laa uivrn. Maawrkadvizn ksn giddld ussn d 150,- n 300,-. Dz subsidirgling brf n ijdlijk aargl di lp 31 dcbr 2010 f zvl rdr als da h budg is uigpu. Di budg bid vrigns rui vr z n aawrkadvizn. Aanvragn van dz subsidi is glijk vanaf 1 juli Vr apparnn is h vrsandig vr h hl gbuw in één kr n aawrkadvis lan uivrn. Di is vl gdkpr. Pr apparnsignaar kan dan axiaal 200,- (incl. bw) subsidi wrdn aangvraagd. BTW-vrlaging D BTW p n aanal islaiwrkzaahdn bij wningn wrd vrlaagd van 19 naar 6%. H vrlaagd bw-arif is van passing p zwl arbidsln als gbruik arialn, nzij d arialn 50 % f r van d al ksn van d wrkzaahdn bslaan. In h gval da d ariaalksn 50 % f r van d al ksn van d wrkzaahdn bslaan, val alln h arbidsln ndr h vrlaagd bw-arif van 6 % n vr d ariaalksn gwn 19 % bw wrdn baald. D vrlaging gld ni vr gwn vrbuwingn. D ingangsdau is 1 juli 2009 n r is ng gn inddau aanggvn. Subsidirgling islaiglas D subsidirgling vr islaiglas gld vr ignaar-bwnrs van wningn di vr 1995 zijn gbuwd. Wannr d wning vrzin wrd van iniaal 5 2 islaiglas n islaiwaard van axiaal 1,60 W/2K kan axiaal 20% van d ksn n axiu van 1.100,- (incl. BTW) vrgd wrdn. D rgling wrd fficil pas pr 1 kbr 2009 pngsld, rugwrknd krach 1 juli Dus laa u nu rds islaiglas plaasn, bwaar d na dan gd! D rgling lp 31 dcbr Mr M Mindr-Siulringspri VvE Blang hf Mr M Mindr afsprakn gaak da wannr n VvE nrgibsparnd aargln n EPC (Enrgi Prsai Crificaa) vrbring ralisr van iniaal 0,5 (is ngvr 20% bsparing f één lablsprng), dan kan d VvE achraf pr ignaar-bwnr n xra bnus krijgn van axiaal 300,-. Bij n EPC vrbring van 0,75 (ngvr 30% bsparing f w lablsprngn) bdraag d bnus zlfs axiaal 750,- pr ignaarbwnr. Subsidirglingn Duurza War n Duurza Enrgi Naas bvnsaand aargln hf h Minisri van Ecnisch Zakn k w inrssan subsidirglingn, grich p h bsparn van nrgi: d D niuw Duurzaahidslning van SVn (h Siulringsfnds Vlkshuisvsing Ndrlands gnn) brng ksnnural financiring van nrgibsparnd aargln vr wningbzirs dichrbij. D dirc nrgibsparingn vrsijgn vaak d ksn van d gdkp lning di dr gnn -via n fnds bij SVn- bschikbaar kan wrdn gsld. Snl rugvrdind D Duurzaahidslning bid wningignarn n financil sunj in d rug bij h rffn van nrgibsparnd aargln in n aan d wning. D lning bid wningignarn n aanal blangrijk vrdln. D rn is lagr dan d arkrn. Daarnaas val d nrgirkning lagr ui dr d nrgibsparnd aargln di wningignarn kunnn nn. U ln d rs dri jaar aflssingsvrij n gn n vas lag rn. Na d rs dri jaar gaa u rn n aflssing baln. D Duurzaahidslning hf n lpijd van 10 jaar n bdrag van 7.500,- n n lpijd van 15 jaar vr grr bdragn. U kun iniaal 2.500,- n axiaal ,- lnn. Wlk bdrag u k ln, u krijg alijd n aanrkklijk rnkring van 3%. Gnlijk vrwaardn D Duurzaahidslning kan alln aangvraagd wrdn in gnn di daarvr n fnds hbbn ndrgbrach bij SVn. Op d wbsi van SVn saa wlk gnn di zijn. Wannr uw gn n Duurzaahidsrgling vr, dan bpaal d gn uiindlijk f u n Duurzaahidslning kun aanvragn. Di gbur aan d hand van d vrwaardn in d gnlijk vrrdning. Dz vrld ndr r d dlgrp(n) van d lning n wlk nrgibsparingsaargln in aanrking kn vr d Duurzaahidslning. Dnk u daarbij aan vrziningn zals n nrgizuinig vrwaringsinsallai, gvl-, dak-, vlrislai n hrisch dubblglas. SVn En gn wrk bij d Duurzaahidslning san SVn. SVn is n nafhanklijk financiël parnr van gnn. SVn bhr h spcial fnds vr Duurzaahidslningn van d gn n vrzrg d financiël afhandling van d lningn. Wil u r infrai vr d Duurzaahidslning, kijk dan p f bzk d sand van SVn p d VvE infraiarkn in kbr. Subsidirgling Duurza War (SDW) n d Subsidirgling Duurza Enrgi (SDE). D rs rgling is vr ignaarbwnrs di n znnbilr, warpp f icr-warkrachinsallai lan insallrn (zi pagina 16). Di zijn allaal sysn di vr n frs bsparing van nrgiksn kunnn zrgn, aar di zndr subsidi ng ni rndabl zijn. Dankzij d SDW kan h inrssan zijn hir ch ns naar gaan kijkn. D SDW lp ng ind D Subsidirgling Duurza Enrgi (SDE) is grich p sysn di lcricii f gas prducrn dr iddl van nauurlijk brnnn als wind, zn n hu. In 2009 saa d rgling pn vr znnpanln, wind (land n z), biassa n warkrach. D SDE vrgd h vrschil ussn d ksprijs van d rgulir nrgi n d duurza nrgi. M na d inrss in h plaasn van znnpanln is rg gr. Z gr, da h budg iniddls vrknd is. Vr d andr rglingn kan ng 30 kbr 2009 ingschrvn wrdn. H Enrgibsparingskrdi n d gling Grnprjcn zijn gn subsidis, aar rglingn waardr j gdkpr gld kun lnn nrgibsparnd aargln in j huis akn. Hud r wl rkning, da gld lnn gld ks. Enrgibsparingskrdi Bij h Enrgibsparingskrdi (EBK) saa h ijk garan vr lningn (cnsupiv krdin) n bhv van nrgibsparnd aargln in wningn. Dr dz garanslling kan d rn p dz lning ngvr 1% laag. D rgling gld vr ignaar-bwnrs. D ingangsdau is 1 juli 2009 n d rgling lp ind gling Grnprjcn D gling Grnprjcn hf spcifik brkking p h lnn van gld znnclln (fvlaïsch), znncllcrn n warppn kpn. Maar h is k van passing als u uw wning 4 f 5 nrgilablsprngn w vrbrn. In al di gvalln kan r n rnkring van 2-3% gpas wrdn. Dz rgling bsnd al langr, aar is pr 1 juli van di jaar vrruid. T vr kr warn alln lningn glijk vr invsringn vanaf ,-. M d aanpassing van dz gling Grnprjcn vrval dz ndrgrns. Ok is nu n langr lpijd gsaan: vijfin jaar in plaas van in jaar. Mr infrai n laas niuws: 10 DE APPATEMENTSEIGENAA

11 i S O L AT i E Dr in uw ign wning zrgn vr gd islai, vrbruik u indr nrgi én hf u vl r cfr. in idr wning zin wl n paar zwakk plkkn als h gaa islai. Hir val dus sipl iddln vl wins bhaln vr bijna idrn. Gd islai zrg r k vr da d war di al aanwzig is, vl br bhudn blijf. Juis da bhud van d aanwzig war is n sprpun bij d brdling van d nrgilabls. H nrgilablsys gaa ui van d zgnaad Trias Enrgica; wa in gwn aal ignlijk h vlgnd inhud: Gbruik z in glijk nrgi Haal d nrgi di u vrbruik ui duurza brnnn Gbruik nrgi z fficiën glijk Wa is islrn? 1 En spciaal ariaal aanbrngn, da war buffr. War blijf dan binnn in d winr n buin in d zr. 2 Zrgn vr n luchdich laag aan d binnnkan (wnkan). Z k r gn vchig binnnluch in d vr van cndns in h islaiariaal. 3 D buinkan winddich akn, aar ni luchdich. Islaiariaal nalijk wl kunnn adn, andrs gaa h rn. D winddich laag zrg da h vch, sf n d (kud) wind ni in h islaiariaal rk. luch luch wind FABEL Vl nsn dnkn da vraig islrn h risic p schilvring vrgr. Di klp ni. Wél is h z da gd islai ni zndr n gd vnilaisys kan. D cndns di nsaa dr war binnnluch gn (kud) ran, nalijk afgvrd wrdn dr n vnilaisys. Vrdln van gd islai En gd gïslrd wning bid vl vrdln. O bginnn hud u dr gd islrn d war langr binnn. Di hud dus in da u indr snl hf skn n dus p n lagr nrgirkning kun rknn. Dr n slch gïslrd wning gd islrn kun u giddld z n 900,- pr jaar bsparn p uw gasrkning. Z kun u dus flink bsparn p uw aandlasn; ni alln nu, aar k in d ks! M d sijgnd nrgiprijzn is n invsring in islai dus n gd kuz. Bijknd vrdl is da h uiraard vl cfrablr is n wning bwnn waar h ni ch n ni vchig is. Ok van gluidshindr zul u in n gd gïslrd wning vl indr las hbbn. Gn plasic zak Vl nsn dnkn da islai d kans p schils n vch in n wning vrgr. Nis is indr waar. Islrn vrklin juis d kans p vch in d wning. D war binnnluch krijg z gn kans p kud urn cndnsrn. H is wl rg blangrijk zrgn vr n gd vnilai. Maak daar glijk h islaiplan k n vnilaiplan. U kun dan alvas rkning hudn aargln di u hirvr rffn, zals h plaasn van vnilairsrs bvn ran. Z bprk u d aanwzighid van vch in huis n vrdwijnn vnul schadlijk sffn. Daarnaas n wning kunnn adn h vch af kunnn Maak gbruik van arialn n hg islaiwaard (-waard). D (-waard) n daar d nrgibsparing, hang af van h sr ariaal n d dik daarvan. H hgr d (-waard), h br wrd gïslrd. vrn. Maak dus gn plasic zak van uw wning. Zrg daar vr dapdrland wand- n plafndafwrking. Marialn di gd dap drlan, zijn bijvrbld glaswl, snwl, clluls n huvzl. D dapdrlandhid van islaiariaal wrd wrggvn in d u-waard. U vind dz u-waard p d vrpakking van h ariaal. H lagr d u-waard, h br d dapdrlandhid. Srn islai H islrn van n wning is in 4 cagriën in dln; Dakislai Gvlislai Vlrislai Islrnd bglazing Op d vlgnd pagina s kn dz vrn van islrn uigbrid aan bd. Er zijn nauurlijk ng vl andr aargln rffn di warvrlis in d wning gngaan. Dnk ns aan h vrkn van kudbruggn (ngïslrd ruin waardr d war gakklijk nsnap) f h dichn van kirn n nadn. Ok dz ndrdln lln zwaar vr n gd labl! H bgin u? Bgin bij n vrbuwing rs h akn van n plan vr d islai van d wning. H is vrglijkn n balln di lk is; u zul rs p zk n gaan naar d plaas waar d luch nsnap. N p waar d wning ni gd gïslrd is. N h buwjaar van d wning als uigangspun vr h islrn: 1983 f lar: vldnd gïslrd : dak n d gvls gïslrd n d ran in d wnkar. Vóór 1975: ni f nauwlijks gïslrd bij d buw* Vóór 1920: ni gïslrd bij d buw*. Dz huizn hbbn k vaak gn spuwuur. Bkijk wlk arialn gschik zijn d rui islrn. Invnarisr f u dz klus zlf kun uivrn f da u n spcialis h wrk wil lan dn. * Uizndringn daarglan. GEVELSCAN En niuw n gavancrd hulpiddl lkkn in islai p sprn is h akn van f s n infrard cara. M warbldn wrd prcis aanggvn waar war vrlrn gaa n waar nrgibsparnd aargln ndig zijn. Ovruigndr bldn van n ni, f slch gïslrd gvl zijn bijna ni vrkrijgn. H lichr d klur h r nrgivrlis. En gvlscan brng warlkkn z xac in kaar da nrgivrlis in één gpslag zichbaar is. Naas n gvlscan bhr vr schuin dakn n dakscan k d glijkhdn. Mr infrai: VvE Magazin augusus 2009 n islaiarialn Er zijn vl islaiarialn vrkrijgbaar. D vrschilln in iliublasing van islaiarialn zijn vrij klin vrglkn d nrgibsparing di islrn plvr. Dus wlk ariaal u k kis; islrn lvr zékr nrgi- n iliuwins p. Bij d kuz van islaiariaal is h blangrijk ln p d islaiwaard (-waard), di bpaald wrd dr d dik n h sr ariaal. En hg -waard bkn da h ariaal gd islr. Daarbij is h nauurlijk gd ln p d rcyclbaarhid van h ariaal n d iliublasing. Vlibaar PU-schui islr bijvrbld rg gd, aar is ni gd rcyclbaar da h zich aan h pprvlak hch. zrg da u buwkningn n all blangrijk ggvns vr d cnsruci van uw wning hf vrzald. Wa is al ns gïslrd n wa ni? in wlk jaar? H dik is d islai? Bij h nbrkn van blangrijk ggvns kan h vrkn da d EPA-advisur uigaa van n giddld. Di kan lablvrlis plvrn. u i T L E G G E B u i K T E S Y M B O L E N EPA-CHECK M d EPA-CHECK kun u zlf p n nvudig anir bpaln h nrgizuinig uw wning p di n is. z lggn w bijvrbld ui h u h vrschil zi ussn n gïslrd n n ni gïslrd spuwuur. LABELVELiES Lablvrlis laa zin wlk zakn u n slch brdling bij bpaling van h nrgilabl kunnn plvrn. LABELWiNST Lablwins gf ips n z hg glijk nrgilabl bhaln. En H 107-kl lvr bijvrbld hg punn p bij bpaling van h nrgilabl. FABEL Fabljs rnd nrgizuinig vrbuwn. Glf z ni..! Tussn d ksn dr wrdn handig ips vrld di brkking hbbn p h bhandld ndrwrp. 20% ENDEMENT ENDEMENT Hirbij wrd vrld hvl rndn u kun vrwachn p n invsring in nrgibsparnd aargln. ui ndrzk is gblkn da u dz invsringn dubbl n dwars rugvrdin bij vrkp van uw wning. H gld da u daarnaas bspaar p uw nrgirkning, kan dan gzin wrdn als rndn p d gdan invsring. Sl; u schaf vr 1.000,- islrnd bglazing aan. uw wning sijg daar 1.000,- in waard. M d islrnd bglazing bspaar u k ng 200,- pr jaar p uw nrgirkning. Di is dan dus n rndn van 20% p d invsring van 1.000,-. DE APPATEMENTSEIGENAA 11

12 D A K i S O L AT i E islai van h dak is vrui d s ffciv anir nrgi bsparn n daar rg blangrijk vr h vrkrijgn van n gd nrgilabl. Bijna n drd van d Ndrlands wningn hf ng gn gd dakislai. H is n chnisch vrij nvudig klus h dak islrn n h brng ni ch vl ksn zich. H bs rsulaa vr n gd nrgilabl brik u n laag van nins 16 c islaiariaal. Pla dakn Vr d islai van pla dakn bsaan rdr plssingn. U kun n pla dak aan d binnn- f buinkan islrn. D s gbruik plssing is islai van d buinkan van h dak. H islaiariaal wrd dan p h bsaand dak gplaas, na h aanbrngn van n daprnd laag (fli). Islai aan d binnnkan van h pla dak aak d wnrui klinr. En lagr plafnd kan chr k wa schln in d skksn. Bij dz vr van islrn is h van gr blang da d daprnd laag aan d war kan van h islaiariaal wrd aangbrach, andrs kan d cnsruci gaan rn. dakbdkking islai dakcnsruci daprnd laag Aangzin islai van n pla dak n klus is aardig wa valkuiln, is di r n di u br aan d vakan kun vrlan. Z ag n pla dak bijvrbld ni hlaal hriznaal lpn in vrband d afwaring. Van binnnui ag gn cndnsvring nsaan in h islaiariaal. H ariaal absluu kirvrij gnrd wrdn, andrs nsnap r ng sds war luch naar buin. N bij d ariaal- n cnsrucikuz n aanal zakn in uw vrwging: zal r rglaig p h dak glpn wrdn? h brandvilig h islaiariaal zijn? hvl gwich kan ijn dakcnsruci hbbn? h pla dak zal na islai is vrhgd zijn, lvr di prbln p? Op vl pla dakn lig n zwar (biun) dakbdkking. Vr pla dakn is r gnwrdig k wi dakbdkking vrkrijgbaar. Dz wi dakbdkking is dr wrkaasing s zrs iniaal 40% klr dan d zwar vr. Di zrg rvr da d binnn prauur wl 5ºC lagr kan zijn. Wi dakbdkking is k vrkrijgbaar gïngrrd znnclln. Vr r inf zi: Mi n Miliuvrindlijk; n grndak D laas jarn zijn d zgnaad grndakn rg in pks. En grndak is n dak da spciaal gaak is vr bplaning n wrd k wl xnsiv uin gnd. H bsaa ui n wardich n wrlbsndig laag p h dak, n drainaglaag.a. vrllig war af vrn, n filra n n laag van z n 2-5 c griiddl vr bplaning bplaning. Als bplaning wrd r vaak vr Sdu gkzn, n plan di nauwlijks vrzrging ndig hf, snl wkr n vl prauursvrschil kan vrdragn. Buin h fi da n grndak r gwn lukr uizi dan alln n suk dakbdkking f bn, bid n grndak k andr vrdln. Z bschr h uw dakbdkking gn Wi dakbdkking UV-sraling, wrk h gluidsdpnd én draag d bplaning aan zuivring van d luch. Blangrijks vrdl is isschin wl da n grndak s zrs gd islr, wa zrg vr n vrlaging van d binnnprauur. Klsysn vr d binnnrui wrdn dus indr gbruik, wa aanzinlijk in d nrgiksn kan schln. Allaal punn di k vr h iliu rg van blang zijn. Grndak Sig gnn vrsrkkn n subsidi vr d aanlg van grn dakn f zgn. sdudakn. Kijk vr r inf hirvr: En grndak is rg zwaar n kan dus ni vral zaar wrdn aanglgd. Ok is n grndak h bs ralisrn bij n dakhlling van axiaal 15 gradn. Schuin dakn En schuin dak (pannndak) kan zwl aan d binnnkan als aan d buinkan gïslrd wrdn. Bij islai aan d buinkan wrdn r gspn vrlijd krrls f bld: Drbigu bld: Drbigu Dakislai wrd r inral wl ussn h hun daksch n d dakbdkking aangbrach. Di is n klus di u br kun lan uivrn dr n gspcialisrd bdrijf. islai van d binnnkan van h dak En klus di u wl zlf kun dn, is h islrn van d binnnkan van h dak. H is indr ksbaar dan islrn van d buinkan. U brng dan islaiariaal aan d binnnzijd van h dak aan, waarna h afgwrk wrdn bplaing. Vrg hirbij ni n daprnd laag aan brngn ussn d bplaing n h islaiariaal. L p da r gn 2 daprnd lagn in d dakcnsruci kn (1 aan d buinzijd n 1 aan d binnnzijd); z nsaa vchinsluiing n krijg u n rnd dak. Ok is h blangrijk h ariaal naaddich aan brngn, zda gn war via d kirn kan nsnappn. Daarbij is h vrsandig n vnilairui van 3 cnir ussn h dakbsch n h islaiariaal hudn. 50% ENDEMENT islai van d zldrvlr Indin u vr n nvr ward zldrrui bschik, kun u k alln d zldrvlr islrn. U hf dan indr islaiariaal ndig dan wannr u h dak islr n h is indr wrk ui vrn. Hirbij islaiariaal wrdn aangbrach ussn d hun draagbalkn f bvnp d vlr bij n bnnn vlr. H is nauurlijk k glijk vanaf d ndrkan, ndr d plafndafwrking, islaiariaal aan brngn. bld: ckwl Bnlux BV G E V E L i S O L AT i E M gvlislai wrd islai van d binnn- f buinkan van d bsaand gvl f d spuwuur bdld. islai van d gvl lvr bij gwn wnhuizn dan k vl nrgibsparing p n kr rugvrdinijd van d invsring. Di gld k vr hkapparnn, waarbij h gzanlijk aanpakkn van d islai van d buin gvls vl nrgibsparing plvr. Eignarn van ussnapparnn hbbn hir h vrdl da aangrnznd apparnn zrgn vr islai. Giddld kan r dr gvlislai pr jaar z n * p gas bspaard. Ogrknd is da ngvr 150 ur. *pr wning Spuwuurislai Bij spuwuurislai wrd d rui ussn d binnnn buinuur pgvuld islaiariaal. H is n sipl, ndrhudsvrij anir van islrn n h lvr n hg bsparing p. Hirbij is h wl vrsandig dz klus lan uivrn dr n gcrificrd bdrijf. Vrdln: gakklijk hd, rlaif gdkp Nadl: ni vral pasbaar 50% ENDEMENT islai van d buinkan van d gvl Islrn van d buinkan van d gvl is k glijk. Hirbij wrd islaiariaal aangbrach aan d buinkan van d gvl, waarna d laag wrd afgwrk bijvrbld plisrwrk f bplaing. Hirbij is h dus wl z da h uirlijk van h gbuw vrandr n dus hf u hirvr k n vrgunning van d gn ndig. Islai van d buingvl lvr rg hg bsparingn p, aar is k h duurs lan uivrn. Vrdln: ni alln islrnd, aar k shisch fraai; rdr arialn Nadln: rlaif ksbaar, kan ndrhudsgvlig zijn 33% ENDEMENT 50% ENDEMENT islai van d binnn - kan van d gvl Bschik u ni vr n spuwuur, dan is n alrnaif d binnnislai van d urn. Hirbij plaas u n vrzwand gn d binnnurn. Di ks wl wa binnnrui. H is nvudig zlf dn n bspaar is indr nrgi dan h islrn van d buinkan van d gvl. L rp da binnnislai gd wrd aangbrach, andrs hf u kans p vchprbln. Dr p d juis anir daprnd fli gbruikn kunnn vl prbln wrdn vrkn. Vrdl: gdkp, rugvrdinijd vanaf dri jaar Nadl: gaa n ks van d binnnrui Gvlislai D na-islaibdrijvn in Ndrland hbbn hun krachn gbundld in d VENiN, d Vrniging van Erknd Na-islaibdrijvn in Ndrland. D aangsln bdrijvn hbbn r gr blang bij da d kwalii van h islaiwrk p hg nivau blijf. Mr infrai: n bld: Vnin 12 DE APPATEMENTSEIGENAA

13 V L O E i S O L AT i E D s bwnrs van apparnn hbbn ndrburn. Vr dgnn waarvr di ni gld, vlg hir kr is vr vlrislai. En apparn p d bndnvrdiping f bvn n nvrward rui (bijvrbld n garag), kan vl vrdl ui vlrislai haln. Bhalv nrgibsparing dr warbhud, bid vlrislai vl andr pluspunn. z zul u indr las van kud vn hbbn, da d vlr nu naal warr aanvl. Ok vch krijg indr kans h apparn binnn dringn. u kun zwl d vlr zlf als d bd ndr d vlr islrn. Vr h nrgilablsys lln alln d vlrn di grnzn aan nvrward ruis. Vlrn bvn n nvrward rui Bij vlrn bvn n nvrward rui zals garags n/f brgingn (gn kruiprui) hf u ignlijk aar w pis. D rs is islaiplan aan brngn p d vlr. Nadl hirbij is da d vlr hirdr z n 5 8 c hgr k liggn. Di bkn da d kar hg vrlis. Ok brng di vaak h inkrn van durn n h vrlggn van war liding f lkra zich. Gluidshindr kan gd vrhlpn wrdn dr n islrnd ndrvlr aan brngn van kurk (bijv. 4 dik). Di zal h gluid z n 10 dcibl vrindrn (3 dcibl indr is al n halvring van h gluid). D wd pi is da u rvr kis d vlr vrvangn dr n niuw vlr islrnd ndrkan. Di is wl n ngal ingrijpnd n prijzig plssing. Hun vlrn kunnn van ndraf wrdn gïslrd dr d rui ussn d balkn p vulln islaiariaal. H islaiariaal dan dirc gn d plankn wrdn aangbrach f Vlrislai n rui van 2 c ussn d plankn n h islai ariaal. Zrg r dan wl vr da h islaiariaal hl gd aanslui gn d draagbalkn. Bij n vlakk bnnn vlr, kunnn islaiplan plakpnnn aan d ndrkan gn d vlr bvsigd wrdn. Livr ni lij, wan da is r ilijk af haln waardr h ni grcycld kan wrdn. bld: ckwl Bnlux BV i S O L E E N D E B E G L A z i N G Er zijn vrschillnd srn dubbl glas, vrschillnd islaiwaardn: gwn dubblglas, H+ glas n H ++ glas. H bkn Hg ndn. H r plusjs achr H, h br h glas islr n h indr war uw wning vrlis. D islaiwaard van dubbl glas wrd vrnalijk bpaald dr d brd van d spuw ussn d glasplan n dr d caing p h glas. Wannr u w da glas war n ku rg gd glid, dan is h nauurlijk lgisch bdnkn da rg vl war via h glas vrlrn gaa. Enkl glas lan vrvangn dr dubbl glas, lvr dan k n gr nrgibsparing p uw gasrkning p; jaarlijks z n ; da is gd vr z n 450,- pr jaar! FABEL Vrvanging van nkl glas dr dubbl glas zrg rvr da d ran ni r bslaan. Ni waar wan: Dr dubbl glas n d kans p cndnsvring frs af. Als r vl vch in huis is dr bijvrbld kkn f dr aanwzighid van n gr grp nsn, dan kan di vch ng sds p d ran bslaan. Gwn dubbl glas Dubbl glas bsaa ui 2 glasplan n rui russn di gvuld is drg luch. H is vrkrijgbaar in vrschillnd gangbar spuwbrds; 6, 9, 12 f 15 ussnrui, waarbij 15 br islr, aar vaak ni zndr aanpassingn in d spnningn gplaas kan wrdn. Zlf plaasn is vr h algn lasig n daar kun u h plaasn van dubbl glas br aan d vakan vrlan. Van uysdal glas Van uysdal glas is nkl glas, waar n spcial fli vrhn zi. H hf bijna dzlfd islaiwaard als gwn dubbl glas, aar is rg duur. Vaak wrd h als alrnaif gbruik in huizn waar h dr d aa van kzijnn ni glijk is dubbl glas plaasn. Ok wrd h vaak in nunal pandn gplaas, dr d klassik nffnhdn in h glas. H lvr winig punn p vr h nrgilabl. EPA-CHECK O wn f r dubbl glas in d kzijnn zi, kun u h vlgnd dn. Hud n aanskr n paar cnir van h glas. Bij nkl glas zi u 1 vlaj wrkaasn in h raa. Bij dubbl glas zi u 4 vlajs wrkaasn. Bij H++ glas hf h vlaj n andr klur bij wrkaasing. H+ f H++ GLAS Bij H+ f H ++ glas is d rui ussn d glasplan gvuld gas. Gas glid ng indr dan drg luch, waardr dz glassrn br islrn. H+ n H++ glas bva k n flinrdun laagj warwrkaasnd caing, di h znlich grndls drlaa, aar d war van binnn gnhud. Dz caing gf n is andr klur aan h glas. H gd h glas islr, wrd uigdruk in d U-waard. H lagr d U-waard, h br d islai. In h vrzichj hirndr saan d vrschillnd U-waardn vrld. LABELVELiES 15% ENDEMENT Sr glas u-waard Enkl glas 5,8 Van uysdal glas 3,7 Dubbl glas (12) 2,8 Vrzraa caing 2,0 H+ glas 1,6 H++ glas 1,2 Van uysdalglas gf n gd islai, aar wrd vr h nrgilabl als nkl glas gzin. Ni gd vr h nrgilabl dus. Vrzran Gdkp alrnaif vr dubbl glas is h plaasn van vrzran, di u aan d binnnkan van h raa bvsig. Vrzran zndr caing islrn indr gd dan dubbl glas; é caing kunnn z zlfs br islrn! Vrwaard vr n gd islai is nauurlijk da u d vrzran kir- n naaddich bvsig. Lvnsduur dubbl glas Op all glassrn zi n garani van in jaar. In d prakijk blijk da dubblglas n H+(+) glas giddld z n 20 jaar gaan. Hirna is r n kans da vch drdring in d spuw n vr wazig plkkn zrg. Wil u grais advis p aa vr h wl f ni vrvangn van nkl glas dr dubbl glas f h plaasn van niuw kzijnn? Kijk dan p Hir krijg u naas n schaing van uw glijk bsparing k n ksn raing p aa. LABELWiNST Plaas H++ glas in hun f kunssf kzijnn n dich d kirn n nadn gd af. K O z i J N E N Bij h vrvangn van glas zijn nauurlijk k d kzijnn blangrijk vr d islai. Via h kzijn glip ss vl war naar buin. Vaak pas h niuw glas ni in d spnningn (gdl waarin h glas wrd gplaas) van h ud kzijn, waardr k d kzijnn vrvangn n wrdn. N als bij glas gld k vr kzijnn d u-waard: h lagr dz is, h br d islaigraad. Hun f kunssf kzijnn hbbn n lagr u-waard dan kzijnn van aluiniu n islrn dus br. uizndring hirp zijn aluiniu kzijnn kunssf f kunshars in h prfil. Ok dz bhaln n gd u-waard. Kunssf kzijnn Kunssf kzijnn wrdn sal gaak van PVC. San hun kzijnn zijn di d s gbruik kzijnn. Vr h nrgilabl l d islaiwaard van n kunssf kzijn als gd. Kunssf kzijnn gaan lang n hbbn winig ndrhud ndig. Z zijn in vl vrschillnd klurn vrkrijgbaar, f zndr hunrf. En nadl van kunssf kzijnn is da schad (dr bijvrbld n inbraak) lasig hrslln is. Hun kzijnn Hun kzijnn hbbn n r nauurlijk, klassik uisraling. Z wrdn vanwg d lang lvnsduur sal gaak van rpisch hardhu. Nadl is h pridik ndrhud; d vijf jaar zijn d kzijnn wr aan n schildrbur. Vanwg di rglaig ndrhud wrdn z dan k sds indr gbruik in apparnncplxn. Aluiniu kzijnn Aluiniu kzijnn hudn war gd vas n dragn daardr bij aan bsparing p d skksn. Vr hg apparnn VANAF 1 JuLi SuBSiDiE OP GLASiSOLATiE wrdn vaak aluiniu kzijnn gbruik. Aluiniu kzijnn zijn dan k bijna ndrhudsvrij n dr niuw chnikn bzin k dz n gd waard. Vanaf 1 juli 2009 kunnn ignarn n bwnrs van wningn di vóór 1995 zijn gbuwd, aanspraak akn p subsidi vr islaiglas. Wannr d wning wrd vrzin van iniaal 5 2 islaiglas n islaiwaard van axiaal 1,60 W/2K, kan d subsidi axiaal winig prcn van d ksn bdragn n axiu van 1.100,- (incl. bw). H islaiglas uirlijk 31 dcbr 2010 gplaas zijn. O vr d subsidi in aanrking kn, din u aan kunnn nn da aan d vrwaardn vr subsidivrlning is vldaan. D subsidirgling wrd fficil pas pr kbr 2009 pngsld, rugwrknd krach 1 juli Hf u hirp vruilpnd ch al ussn 1 juli n 1 kbr islaiglas lan plaasn advisrn wij d facuur gd bwarn. D subsidirgling aak dl ui van h pakk aan siulringsaargln vr nrgibsparing vr wningn n gbuwn. Mr inf: DE APPATEMENTSEIGENAA 13

14 V E WA M E N Ni alln warbhud is blangrijk vr h nrgilabl, aar k d anir waarp di war wrd pgwk n hvl nrgi daarvr ndig is. Ongvr 75% van h vrsk aardgas gaa in ns huishudn p aan h vrwarn van d wning. Dr h gas nuig gbruikn, kun u vl nrgi bsparn n dus k vl gld. bld: Tulikivi OYJ Sralingswar /cnvciwar Cnvciwar Wannr w pran vr d vrwaring in d wning, is h gd ndrschid wn ussn cnvciwar n sralingswar. Cnvciwar is ignlijk pwaring van d luch. D kachl vrwar d luchdljs, di vrvlgns naar bvn sijgn. H is indirc vrwaring; d kachl vrwar rs d luch n daarna vrwar d luch h vrrk. Vrui d s nsn hbbn cnvciwar in d vr Cnvciwar van cnral vrwaring f gaskachls. Vrbldn van cnvciwar-sysn: CV-radiarn, gaskachls n aln hukachls. Vrdln: d war luch vrsprid zich gakklijk n snl, n klin vrwaringsbrn is glijk. Nadln: d war luch vrsprid zich gakklijk, wa k nrgivrlis plvr. Daarbij d ghl rui vrward wrdn naar n aangna karprauur. Sralingswar Sralingswar Sralingswar wrk andrs. U kun di vrglijkn znnbadn p d kud pis. Buin is h rg kud, aar d zn sraal dirc p h lichaa, waardr h ch war aanvl. Vrrkkn n/f nsn wrdn bij sralingswar dus dirc vrward. D luchprauur is hirbij vl indr blangrijk. Vrbldn van sralingswar-sysn: Spksnkachls, glkachls n vlr- f uurvrwaring. Vrdln: Hg rndn, dr indr rndzwvnd sfdljs n br luchkwalii, gbruik duurza brnnn, vrij cnsan prauur drda d kachl lang war vashud n h vl aangnaa aan. Nadln: Sralingswar-sysn zijn vaak duur in aanschaf n lasig d ghl wning vrwarn. i N D i V i D u E L E V E WA M i N G S S Y S T E M E N Hukachls, pn haardn, gaskachls n lkrisch kachls (cnvci-/sralingswar) Wannr u gbruik aak van n hukachl f pn haard, n gas- f lkrisch kachl als nig warbrn, kun u rknn p n slch brdling bij h nrgilabl. Di k dr h slch rndn. Ofwl; u sp r r nrgi in dan u r war ui krijg. Als bijvrwarr is n hukachl f pn haard nauurlijk wl rg gzllig. Ok lkrisch kachls wrdn vaak als bijvrwarr gbruik. Z zrgn vr wa xra war in n rui, zals bijvrbld d badkar. Bijvrwarrs wrdn ni gnn in d brdling van h nrgilabl. Ovrzich nrgi-rndn ui vrwaringssysn: Opn Haard 20% Elkrisch Kachls 40% Gaskachls 65% Hukachls 75% Spksn-/Tglkachls 90% CV-V kl 92% H-(cbi) kl 107% Micr WKK 130% Gasgsk warpp % Elkrisch warpp 160% Cnral Vrwaring n Vrbrd ndn Kls (cnvciwar) H princip van cnral vrwaring is da één warbrn p n cnral plk zrg vr d vrwaring van rdr ruis. H war war wrd dr d wning gpp n h war vrwar d luch in huis. Halvrwg d vrig uw wrd di sys in Ndrland gïnrducrd. D rs gnrai CV-kls in Ndrland had n aig rndn. H was wl al n hl vrbring n pzich van d, n ng gbruiklijk, klnkachls. Al snl vlgd d V-kl. Dz kl had n vrbrd rndn. Iniddls zijn d s CV f V-kls ch aan vrvanging. Vr h nrgilabl wrdn dz kls ni gd brdld. H vrvangn van n ud CV f V kl bkn dan k n gr lablsap. H-kls (cnvciwar) O zvl glijk rndn ui h skn van aardgas haln, is d Hg ndnskl (H-kl) nwikkld. Bhalv da dz zuinig sk, hf n H-kl n bijknd vrdl in d vr van n cndnsr. Dz haal war ui vrijgkn wardap in d vrbrandingsgassn n gf d war wr rug aan h vrwaringswar. H rndnsprcnag van d kl gf aan hvl war r bhudn blijf van d vrsk nrgi. H niuws dl H-kl hf zlfs n rndn van 107%; 97% ui d H-kl n 10% ui d cndnsr. En gd cbinai is h gbruik van n H-kl n znnbilr vr h apwar. H-Cbikl (cnvciwar) En cbikl vrwar zwl war vr apwar (.a. d duch) als vr h skn van d cnral vrwaring. Vrdl van n cbikl is da r aar 1 gasaansluiing n 1 rkgaskanaal ndig is. En da schl wr rui n ndrhud. Ok n H-cbikl gbruik d war van vrbrandingsgassn, di bij udr kls via d afvr vrlrn gaa. En H-cbikl is daardr iliuvrindlijkr n nrgibsparnd. H-kl 50% ENDEMENT 50% ENDEMENT bld: Nfi BV Hf u huis n H-kl, dan krijg u h hgs rndn dr z lang glijk n lag warprauur (da is ndr d 60 gradn) d cnral vrwaring vrwarn. Bij dz prauur is d H-kl h zuinigs. Bvn dz grns wrk d kl als n V-kl. H-E kl / Micr Wkk En H-E kl f Micr Wkk is ignlijk n H-kl n ingbuwd lkriciiscnral. U kun hir dus p hzlfd n war, aar k lkrisch 10% ENDEMENT nrgi pwkkn. En Micr Wkk-sl bsaa ui n H-kl n n klin aardgasr. Bij h pwkkn van lkrisch nrgi dr dz r, nsaa k war. Dz war wrd wr gbruik vr SuBSiDiE MOGELiJK zi pag. 10 h vrwarn van d wning f vr h apwar. Als r winig war van d r k d wning vrwarn, dan spring d ingbuwd H-kl bij. Hzlfd gld vr h lkra; als d r d vraag aan lkricii ni aan kan, dan wrd auaisch sr ui h lkriciisn gbruik. En Micr Wkk kan vrzin in z ngvr d hlf van d lkricii di u jaarlijks vrbruik. Dz huiscnrals zijn ng vrij niuw, alhwl z in d glasuinbuw (kassn) al jarn gbruik wrdn. H aalrndn van n Micr Wkk is z n 25-30% hgr dan d zuinigs H-kl in cbinai d giddld lkriciispwkking in Ndrland. Daarbij k da h n vrij schn anir is van nrgi n war pwkkn, da r fficiën gbruik wrd gaak van aardgas n r dus indr CO 2 uis nsaa. Nu is h ng z da n Micr Wkk h s rndabl is vr grr vrbruikrs van sr n war war. Gd gïslrd wningn kunnn dan k br dnkn aan plaasing van n gd H-kl f znnbilr-cbi. Op di n wrd r n aanal vldsn ghudn Micr Wkk s vr huishudlijk gbruik. Er zijn nu ng rg winig slln vrkrijgbaar di in aanrking kn vr subsidi vanui d vrhid. D vrwaching is da di aanal p kr rijn snl zal nn. infrr bij d gn n prvinci f r spcial (xra) subsidis zijn vr d aanschaf van n duurzaa vrwarings sys. Kijk hirvr p: Ok Snr Nv ( duurzawar) bid n vrzich van d subsidiglijkhdn vr znnbilrs, warppn n Micr-Wkk s. EPA-CHECK Chck wlk vrwarings insallai u in uw wning bzi. L daarbij p h kurrk da p h sl vrld wrd. LABELVELiES Plaas n H-kl ni in n nvrward rui; di gf nndig warvrlis n n slch brdling bij h nrgilabl! LABELWiNST M vrwaringsslln H100, H104, H107, n warpp f Micr-Wkk bhaal u d hgs punn vr h nrgilabl. 14 DE APPATEMENTSEIGENAA

15 C O L L E C T i E V E V E WA M i N G S S Y S T E M E N Vr apparnncplxn f huiznblkkn wrd vaak gbruik gaak van n cllcif vrwaringssys. D s vrknd sysn zijn sadsvrwaring f blkvrwaring kls f warppn. Vr h nrgilabl wrdn allbi d sysn als nrgizuinig bspld. Sadsvrwaring n Blkvrwaring Bij sadsvrwaring aak h cplx gbruik van d rswar van indusri (vral lkriciiscnrals). D war di vrijk bij pwkking van (lkrisch) nrgi n ni r gbruik wrd, gaa dan via gd gïslrd lidingn naar wningn in d dirc gving. Vaak is h z da di war war via n warwisslaar war afgf aan h war da in d radiarn van d wning sr. H apwar (.a. vr d duch) is gwn lidingwar, da dr h war indusriwar n n warwisslaar z n 60 gradn wrd navrward. H vrdl van sadsvrwaring is nauurlijk da r gn individul kls r ndig zijn, wa rui n n hp gld vr aanschaf, insallai n ndrhud bspaar. Nadl is da u als bwnr afhanklijk bn van 1 lvrancir n gn kuz kun akn vr n andr sys. Blkvrwaring wil zggn da n apparnncplx f blk huizn wrd vrward dr 1 warbrn, bijvrbld n warpp f CV-kl. Hirbij kunnn k rdr H-kls aan lkaar gkppld wrdn, n zgnaad cascadpslling. En cascad-pslling bid als vrdl da r ni nndig gsk wrd; d 2 kl slaa pas aan als d 1 ni vldnd capacii bid. Di lvr al snl n bsparing van 20-40% p n pzich van 1 gr kl. Daarnaas is h n bruwbaar sys. In h gval da d 1 kl kap is, n d 2 h wrk gwn vr. H vrvangn van ud CV kls dr n cascad H-klsys kan dan k vl wins plvrn. H-kls in cascad-pslling bld: Nfi BV ui ndrzk blijk da individul rs bij blkvrwaring vr z n 20% nrgibsparing kunnn zrgn. Gasabsrpiwarppn in cascad-pslling Warpp En warpp wrk zals n klkas, alln gf n warpp gn kling, aar war. H sys aak gbruik van luch f bdwar d wning vrwarn. Naara d nrgiprijzn sijgn zal dz vr van vrwarn rg ppulair wrdn, aangzin dz brn nauurlijk nbprk n grais bschikbaar is. Daarnaas gf n warpp n suprhg rndn. Waar n H-kl n rndn haal van 107%, zijn bij n warpp rndnn ussn d 120 n 240% haalbaar! Er zijn lkrisch n gasgsk warppn. D lkrisch warpp kan d wning vrzin van vrwaring, war apwar n kling. En lkrisch warpp gaa gd san n lagprauur- sys zals vlr- f uurvrwaring n is hir dan k zr gschik bij niuwbuw f ingrijpnd rnvai. Vr d bsaand buw zijn warppn di d buinluch als brn gbruikn lgischrwijs r van passing. Hirvr hvn gn grndbringn vrrich wrdn n z zijn gd kppln aan bsaand vrwaringssysn. Z is d gasabsrpiwarpp gd in zn in bsaand buw zndr vlrvrwaring, aar é n gasaansluiing. M di sys kan wl n rndn van 20-30% bvnp h rndn van uw H-kl bhaald wrdn. Vr xra capacii zijn dz warppn gakklijk in cascad-pslling aan lkaar kppln n dus zr gd inzbaar in grr cplxn. Warppn hbbn n lang lvnsduur van z n 15 jaar. Bij bpaling van h nrgilabl is h gbruik van n warpp rg gunsig. Cllciv znnbilrs-cbi s En znnbilrcbi is gschik als warwarsl, aar kan k d wning vrwarn. H is dus n warwarsl n CV in één sl. U hf dan gn apar vrwaringskl r ndig. En znncllcr p h dak z h znlich in war n 33% ENDEMENT SuBSiDiE MOGELiJK zi pag. 10 ENDEMENT 9% SuBSiDiE MOGELiJK zi pag. 10 vrwar daar n vlisf di via n ign liding dr d cllcr lp. Dz liding lp naar d bilr, waar d vrhi vlisf d war aan h war in n bilr afgf. Di war war kan gbruik wrdn vr vrwarn van uw wning n als war apwar. Als h war ni vldnd wrd pgward dr d zn, dan slaa auaisch d CV-brandr in h apparaa aan. En znnbilrcbi kan h bs gbruik wrdn als d vrspriding van d war via vlr- f wandvrwaring lp. Bij n zgnaad lag prauursys, bijvrbld vlrvrwaring, hf d CV-brandr h war slchs axiaal 45 gradn p warn. Di schl nauurlijk wr nrgi! Ok vr hgbuw zijn znnbilrsysn n plssing; hir kunnn 4 5 buwlagn van znnwar wrdn vrzin. H sys bsaa ui n cllciv cllcr n bilrvan in lk individul apparn. Da kan n sandaardznnbilr, cv-znnbilr f n znnbilrcbi zijn. D cllcrn kunnn zwl p schuin als p pla dakn gplaas wrdn n zijn gakklijk aan lkaar kppln. Ok vr znnbilrcbi gld da dz aanrkklijkr wrd bij sijgnd nrgiprijzn, aangzin u flink gaa bsparn p uw skksn. Afgifsysn Lagprauurvrwaring H hgr d warprauur van d CV-insallai is, h snllr h apparn war zal zijn. In slch gïslrd cplxn di war wl gradn pgward wrdn h p kud dagn war krijgn. Vr n rdlijk gïslrd apparn kan d klprauur gakklijk ruggbrach wrdn naar 55 gradn. Mr, f grr vrwaringsradiarn kunnn k hlpn. In n gd gïslrd apparn kan vr d vrspriding van war n lag prauursys vldnd zijn. D kl, warpp f znnbilr vrwar h war dan gradn. D war wrd via vlr- f uurvrwaring vrsprid. Lag prauurvrwaring gf pluspunn bij d brdling van h nrgilabl. Vlrvrwaring Vlrvrwaring gf n hrlijk sralingswar. Dr d glijkaig vrwaring kan d karprauur z n 2 gradn laag hzlfd wargvl krijgn. Vlrvrwaring gaa pria san gwn radiarn als bijvrwaring n is daardr gschik vr lk apparn cnral vrwaring. Wél d CV-insallai gschik zijn vr lag prauurvrwaring axiaal 50 gradn. Vlrvrwaring kan gd gbruik wrdn bij sn, linlu f vinyl p d vlr n ndr bpaald vrwaardn k bij park n apij. In d zr kan vlrvrwaring k fungrn als kling. Ok urn kunnn, n als vlrn, gbruik wrdn vr vrwaring. bld: Tchnc nrgisysn Kurrkn Elk vrwaringssl hf sinds jarn n kurrk. Hiraan kun u gakklijk zin da n sl vld aan d Ndrlands isn vr kwalii, duurzaahid n prsais. Bij bpaling van h nrgilabl wrd k p dz kurrkn gl vas slln wa vr sl r aanwzig is. Vr gasinsallais is di Gaskur. En sl h sandaard Gaskur hf n iniaal rndn van 88%. Daarnaas zijn r divrs andr gaskurrkn vr slln zals H-kls. Kls n Gaskur H-labl zijn ggarandrd zuinigr nrgi. H cijfr rchsbvn gf h rndn van h sl aan. Gaskur Gaskur CW Gaskur CW saa vr Cfr War War. Dz kls lvrn p n fficiën anir war war. M n cijfr van 1 6 wrd.a. aanggvn h snl d kl war war kan lvrn, wa d apdrpl van d kl is n h rndn. Gaskur H WW Gaskur H WW (War War) is ignlijk n aanvulling p h Gaskur CW labl, alln zijn d isn vr rndn hgr n d kl snllr war war kunnn lvrn. Gaskur SV Ok zijn r slln n SV-labl (SV saa vr Schnr Vrbranding). Mnsn di p zk zijn naar n sl da h iliu z in glijk blas, n p di labl ln. Gaskur Nz Sds vakr wrdn znnbilrs gïnsallrd. Oda d zn ni alijd schijn, h war wrdn navrward. Daarvr is n kl ndig di k als navrwarr vr n znnbilr kan wrdn gbruik. Tslln n Gaskur-NZ (Navrwaring Znnbilr) labl vldn aan dz vrwaardn. znnkur Vr d znnbilr zlf is r h Znnkur. Znnkur Znnbilrsysn n Znnkur vldn aan d drns isn vr znnbilrchnlgi. H labl gf aan da h sys vld aan vrschillnd isn p h gbid van bijvrbld d pbrngs aan znnwar, d funcinalii, d vilighid n d duurzaahid van zwl d znncllcr als d vrraadbilr. Warppkur Ok vr warppn is r n kurrk. M di kurrk hf u r zkrhid vr d prsai n bruwbaarhid van d warpp n d lvrancir rvan. Op d wbsi van d Siching Enrgi Prsai Kur ( vind u r infrai vr d kurrkn, vrzichn van vrwaringsslln di h kurrk dragn. bld: Siching EPK DE APPATEMENTSEIGENAA 15

16 WAT E i N S TA L L AT i E S E N - G E B u i K H is wl ns vrsandig sil saan bij d hvlhid war war di u uiindlijk pr dag vrbruik. Vaak bsffn nsn zich ni hvl war r pr dag gbruik wrd. z ks één kr duchn giddld al 61 lir war war n n bad z n 120 lir war war pr kr. Mnsn di idr dag in bad gaan, vrbruikn dus 2 kr zvl war war dan giddld. Hirndr kun u in n abl zin hvl war r pr prsn pr dag vrbruik wrd. Aangzin di hvlhid bs gr is, gvn wij u vrdrp in dz kran ng wa ips h p uw warvrbruik bsparn. Warwarvrzining En warwarvrzining is in w sysn vrdln: Individul sysn Dz zrgn alln vr war war. Cbi-slln Dz zrgn vr war war n vr vrwaring van h huis. D s vrknd warinsallais wrdn p dz pagina bhandld. Wlk sl vr uw siuai h bs is, hang van rdr facrn af, zals h fi f d war warvrziningvrzining cllcif grgld is, f individul. Bwnrs di gbruik akn van sads- f blkvrwaring hbbn bijvrbld zlf gn kuz vr n war warsl. Daarnaas is h van blang f d warwarvrzining p di n wllich gcbinrd is d cnral vrwaring. Gisr (individul sys) Vral in klin huizn wrdn vaak gisrs vr war war gbruik. Hirbij vrwar n gasbrandr via n warwisslaar h war ngvr 60 gradn. U kun kizn vr n gisr n pn sys f n gsln sys. Bij n pn sys wrd d bndigd luch aangzgn ui d rui waar d gisr saa. En gsln sys haal dz luch via n vnilar van buin. Vr n gd nrgilabl is n gsln sys br. LABELVELiES Gbruik gn lkrisch f gasgsk bilr van 120 lir f r. H rndn van war war is hirbij slchs 30-35%. Ok d aan wzighid van n bad lvr inpunn p vr h nrgilabl. En gr vrdl van n gisr is da dz n nbprk hvlhid war war kan lvrn. Gisrs zijn k gdkpr in aanschaf n vrbruik dan bilrs. Nadln zijn.a. da n gisr pas bij n bpaald hvlhid war war aanslaa. Di wrd k wl n hg apdrpl gnd. En rg hg apdrpl zu vnul prbln kunnn plvrn warbsparnd vrziningn zals zuinig duchkppn. Gisrs h Gaskur-CW hbbn n lag apdrpl, waar u dus wl gd warbsparnd vrziningn p aan kun sluin. En andr nadl kan zijn da gisrs luchkanaln ndig hbbn vr d aan- n afvr van vrbrandingsluch n gassn. U kun z dus ni zaar vral plaasn. Ok kan n gisr ni gd p w plaasn glijk war war lvrn. Gisrs hbbn iniaal één kr pr jaar ndrhud ndig. Di vrk ni alln da u inns zndr war war zi, aar h bprk k d kans p h vrijkn van schadlijk gassn. L p; d afvr van n gisr ag ni p n d afvr van cllciv chanisch vnilai wrdn aangsln. Evnul schadlijk gassn kunnn p di anir bij andr bwnrs binnn kn. Bilr (individul sys) En bilr is n sr vrraadva, da ngvr lir war war van gradn p lkra f gas vrwar. En vrdl van n bilr is da u p vrschillnd plkkn glijk war war kun gbruikn. Ok is n gasaansluiing ni ndzaklijk n is n bilr nvudig plaasn. Gr nadl is da r rg vl nrgi vrlrn gaa bij h nndig war hudn van h war in h vrraadva. H rndn van n lkrisch bilr is dan k aar 30-35%. En gasgsk bilr gf n vl br rndn. En gd alrnaif vr n lkrisch bilr is n bilr n warpp f n cbi-warpp. COMBi-TOESTELLEN H-cbikl H-cbikls vrwarn naas h war vr d cnral vrwaring k h apwar. Er zijn 2 srn H-cbikls; En H-cbiapkl (drsrsl); Hirbij vrwar d kl h apwar rwijl d kraan lp, n als bij n gisr. En H-cbivakl (vrraadsl); En H-cbivakl hud in n vrraadva h war p prauur, n als bij n bilr. Vr h nrgilabl is n H-cbiap h bs, da d kl hirbij gn nrgi vrlis hf h war in h va war hudn. Mr infrai vr H-kls vind u p d pagina vr vrwarn. znnbilr Znnbilrs wrdn sds ppulairdr. D znncllcrn p h dak vrwarn h war grais dr d sralingswar van d zn, s zrs én s winrs. Oda d zn ni alijd schijn, kan h war wrdn navrward dr bijvrbld n H-kl di daarvr gschik is. Er zijn vrschillnd yps n an znnbilrs vrkrijgbaar. Z zijn duurzaa n dus rg gunsig vr h nrgilabl. U ls r vr cllciv znnbilrs p pagina 15. Warpp En lkrisch warpp gbruik war ui d bd f luch war in n va p warn SuBSiDiE MOGELiJK zi pag. 10 SuBSiDiE MOGELiJK zi pag. 10 bhulp van n lkrisch cprssr. En warppbilr is n nrgizuinig passing vr d lvring van war apwar. Z kan n warppbilr bijvrbld aangsln wrdn p h vnilaisys n wrd war nrkkn aan d vnilailuch, vrda dz naar buin gaa. Ok d rswar van d vlrvrwaring kan als brn dinn vr n warppbilr. M warppn di zijn aangsln p d rur van n vrwaringsinsallai, kun u d apwarvrzining individul, aar h war war vr d vrwaring cllcif hudn. Giddld vrbruik n warppbilr vr d vrwaring van apwar 35 % lkricii n 65% grais war. U kun di sys dus rknn p n flink vrlaging van uw nrgirkning. Op pagina 15 vind u r infrai vr warppsysn. Tgnwrdig lvrn k grnrd CV-fabrikann warppinsallais. Op d wbsi van d Siching Warppn ( vind u, naas vl infrai, n vrzich d lvrancirs van warppn. Gbruik vr d duch n warbsparnd duchkp. Hir bspaar u 50%! p h duchwarvrbruik. Duchwar-rugwinsys Bij n duch n War-Trugwinsys (WTW-sys) wrd d war ui h afgvrd war gbruik h niuw war vr vrwarn. Di sys is gd cbinrn n drn bilr, cbikl f badgisr. U kun z wl 40% bsparn p d vrbruik nrgi. Duchwar rugwinning is rg rndabl in apparnncplxn n flas. H sys kan zwl individul als cllcif wrdn gïnsallrd. Er zijn w srn Duch WTWsysn; Duchpijp WTW nd d afvrpijp van h war duchwar wrd vr ngvr 2 r n war-rugwinsys gplaas. Znncllcrvld Warppbilr bld: Tchnc Enrgisysn Duchbak WTW Bij duchbak WTW wrd h sys hriznaal in d duchbak gplaas n lp h war langs n warwisslaar wg. U kun ni alijd n duchwarrugwinsys aanlggn. Z kan h sys ni in n bad gbruik wrdn (nzij r n duch in bad zi) n u k rkning hudn d apdrpl van d cbikl f gisr. Gdaillrd infrai hirvr vind u.a. bij d Siching WTA (Warrugwinning ui Afvalwar), zi hirvr bld: NfiBV 16 DE APPATEMENTSEIGENAA

17 z E L F A A N T E B E N G E N i S O L AT i E Wannr u ni dirc aan d slag wil gaan gr islaiklussn, val r klin ingrpn ch k n hlbl bsparn. Vaak zijn di klussn di winig ksn, aar ch n gr ffc kunnn hbbn. Ok vr h nrgilabl lln dz rlaif klin islaiklussn. Ok h plakkn van rflcrnd fli achr d radiarn is gd; h zrg rvr da d war dirc d kar in sraal. Tgnwrdig is r k H-radiarfli vrkrijgbaar, di p d achrzijd van d radiar gplak kan wrdn n daardr ng fficiënr wrk. Hirndr n vrzich van glijk plaasn vr kirn n nadn: kzijnn, rkas, lidinggan in d wand, ndr d buindur, vlr, nadn ussn gipsplan. Mariaal vr dichn van kirn n nadn Vas dln Vr h dichn van nadn n kirn ussn vas dln is n chsrip f ki idaal. Lidingnislai Dr d CV-lidingn in nvrward ruis islrn, bprk u dirc nndig warvrlis. H is nvudig ui vrn, h ks winig n is snl rugvrdind. En r islaischui ks ng gn ur n gaa insns in jaar. Dr islai kl h war in d lidingn indr snl af, waardr d CV-kl indr hard hf wrkn h war war krijgn. In vrward kars, u d lidingn dus juis ní islrn. Lidingn zijn nvudig islrn dr r vrgvrd plyhyln schuibuizn hn kln, waarna u d nadn ussn d afzndrlijk dln afdich ap. 100% ENDEMENT LABELWiNST islr CV-lidingn in nvrward ruis. EPA-CHECK zk in nvrward ruis naar CV-lidingn. Kijk f dz lidingn gïslrd zijn bijvrbld schuibuis. Lidingn di in n uur zijn wggwrk, zijn auaisch gïslrd. LABELVELiES En liding waarbij n gdl ni gïslrd is, l vr h labl als n ni- gïslrd liding. Dichn van kirn n nadn D EPA-advisur zal k ln p zgn. hrisch diching van d buinschil. In nr- aal Ndrlands bkn h da r gkkn wrd f kirn n nadn dichgaak zijn. Kirn n nadn in uw wning vrrzakn ch, waardr h kud aanvl n u nbwus r gaa skn. Zrg wl vr n gd vnilai bij h dichn van kirn, andrs krijg u vchig luch in huis. 100% ENDEMENT Flxibl dln Vr flxibl dln, zals bijvrbld ussn ran n durn kun u h bs rubbr- f schuibandsrips gbruikn. U kun di ariaal ni vrvn, wan dan vrlis h zijn islrnd waard. Gr nadn/slch brikbar plaasn Op slch brikbar plaasn kan PUschui n plssing bidn. Di pas zich aan d naad aan, drda h uiz. L p: dsr h PU-schui gd, aangzin h ng wkn lang kan uizn. i S O L AT i E M AT E i A L E N Er zijn vl islaiarialn vrkrijgbaar; hirbij n vrzich van d s gbruik srn n hun ignschappn. Kis u vr d gdkps plssing f vind u h blangrijkr da h ariaal gd brandvrragnd is? Di vrzich kan hlpn bij h akn van n kuz. D vrschilln in iliublasing van islaiarialn zijn vrij klin vrglkn d nrgibsparing di islrn plvr. Dus wlk ariaal u k kis; islrn lvr zékr nrgi- n iliuwins p. Bij d kuz van islaiariaal is h blangrijk ln p d islaiwaard (-waard), di bpaald wrd dr d dik n h sr ariaal. En hg -waard bkn da h ariaal gd islr. Dz -waard saa sal p d vrpakking van h ariaal vrld. Islaiarialn zijn vrdln in 3 grpn: Minral islaiarialn, kunssf islaiarialn n islaiarialn ui hrniuwbar grndsffn. Minral islaiarialn Dz islaiarialn wrdn gaak ui nauurlijk arialn zals zand, kli f l. D winning rvan kan h landschap aanasn, aar vr d prduci van islaiariaal is winig ndig. D s bknd srn zijn glas -n snwl. Sig prducnn nn rsjs rug vr rcycling. Di zrg r d vr da bid arialn ch rdlijk iliuvrindlijk zijn. Kunssf islaiarialn Dz arialn bsaan vaak hlaal f gdllijk ui aardli. Aardli is n fssil brandsf di ni nindig vrradig is. Hirdr zijn dz arialn ni duurzaa. Wl hbbn z n hg islaiwaard n kunnn z ss zr gd grcycld wrdn. islaiariaal ui hrniuwbar grndsffn Hrniuwbar grndsffn wrdn p aard gkwk n kn dus ui land- f bsbuw. Vr dz islaiarialn zijn vldnd grndsffn vrkrijgbaar n dr hrgbruik f cpsring is r bijna gn afval. W nn di k wl duurza islaiarialn. En iliuvrindlijk kuz dus. Glas- n snwl (inraal islaiariaal) O.a. gbruikn vr: dakislai, vlrislai, spuwuurislai. Glaswl bsaa vr 99% ui luch n vr 1% ui (grcycld) glas. Snwl wrd gaak van vulkanisch sllingsgsn. H is supr gdkp, rui vrkrijgbaar, gd rcyclbaar, dappn, gluidsislrnd, brandvilig n akklijk aan brngn. Prducnn nn vrllig ariaal rug n rcycln h. Nadln: gf irriai aan huid n luchwgn n is ni vchbsndig. (glaswl) (snwl) PiJSiNDiCATiE p/²* 10,- 6,- Miliublasing Dappn Gluidsislrnd Brandvrragnd Silicaa schuikrrls (inraal islaiariaal) O.a. gbruikn vr: spuwuurislai. Dz schuiparls/pipschuiblljs van ax. 5 zijn rg lich, dapdr land, warafsnd n brandvrragnd. Nadln: Ni gdkp dr uurln van d vakan. PiJSiNDiCATiE p/²* 39,- Miliublasing / Dappn Gluidsislrnd Brandvrragnd Gëxpandrd Plysyrn; EPS (kunssf islaiariaal) O.a. gbruikn vr: dakislai, spuwuurislai, vlrislai. Pipschuiplan, k wl Tpx gnd. Ni vchgvlig, gdkp, gd rcyclbaar. Nadln: gvlig vr hg praurn, lasig bwrkbaar. PiJSiNDiCATiE P/M²* 6,- Miliublasing Dappn Gluidsislrnd Brandvrragnd / Gëxrudrd Plysyrn; XPS (kunssf islaiariaal) O.a. gbruikn vr: dakislai, spuwuurislai, vlrislai. Zr gd islaiwaard, gakklijk vrwrkn, ni vchgvlig, zr gd rcyclbaar. Nadln: brandbaar, bprk gluidsabsrbrnd. PiJSiNDiCATiE p/²* 20,- Miliublasing / Dappn Gluidsislrnd Brandvrragnd Plyurhaan / Pu schuiplaa (kunssf islaiariaal) O.a. gbruikn vr: dakislai, spuwuurislai, vlrislai. Gd islaiwaard, ni vchgvlig, rcyclbaar als plaa. Nadln: Milijk p aa akn, ni gluidsabsrbrnd, als vlibaar PU-schui vrklfd h pprvlak n dus ilijk rcyclbaar. PiJSiNDiCATiE p/²* 15,- Miliublasing Dappn Gluidsislrnd Brandvrragnd Kurk(plaa) (hrniuwbaar islaiariaal) O.a. gbruikn vr: vlrislai, spuwuurislai n dakislai. Zr gd gluidsdpnd, kl in d zr, brandwrnd, warbsndig, hud sraling gn n is duurzaa. Nadln: Duur, ni vrkrijgbaar bij d rgulir buwark n lich iliublasnd dr d prduci. PiJSiNDiCATiE P/M²* 31,- Miliublasing / Dappn Gluidsislrnd / Brandvrragnd Huvzl(plaa) (hrniuwbaar islaiariaal) O.a. gbruikn vr: dakislai, wandislai, vlrislai. Gaak van plan gprs rsafval van naaldbn. Kl in d zr, duurzaa ariaal, brandvrragnd, gluidsdpnd, dappn n n lag iliublasing. PiJSiNDiCATiE p/²* 15,- Miliublasing Dappn Gluidsislrnd Brandvrragnd *Giddld prijzn prijspil 2009 DE APPATEMENTSEIGENAA 17

18 V E N T i L AT i E Wis u da w giddld wl 70 90% van nz ijd binnn drbrngn? En da d luch binnnshuis vaak srkr vrvuild is dan buinshuis? ui ndrzk blijk da 1 p d 6 wningn nvldnd f p n vrkrd anir gvnilrd wrd, waardr prbln nsaan. zndr gd vnilai kan n wning ni adn n n pdich wning zrg vaak vr vrlas. Naara w br islrn zulln w dus k br n vnilrn. Er bsaan nu al sysn di snsrn h CO 2 -ghal in d binnnluch n n p basis daarvan r f indr gaan vnilrn. D blangrijks rdnn vnilrn p n rij: Vrkn van vch in d wning En giddld gzin prducr pr dag ca.10! lir wardap dr duchn, zwn, kkn c. n n vchig wning is slch vr uw gzndhid. In n vchig wning krijgn schadlijk sffn (bijvrbld radngas ui.a. snn) snllr d kans vrij kn. H is bwzn da vch kan lidn allrli luchwgklachn. Kindrn di pgrin in n vchig wning hbbn 3,5 kr zvl kans p asaisch klachn. Daarnaas as vch uw wning aan dr schilvring n hur. Vnilrn = nrgibsparn Ni alln d bwnrs, aar k d apparan in uw wning hbbn friss luch ndig. Z vrwar d radiar gakklijkr drg, schn zuursf dan vchig, bdp luch. Di schl dus k nrgi! Op jaarbasis kun u n gd vnilaisys z n 175,- p uw nrgirkning bsparn. Vnilaiplan n vrbuwn Maak daar glijk h islaiplan k n vnilaiplan vr uw wning. U kun dan alvas rkning hudn aargln di u hirvr rffn, zals h plaasn van vnilairsrs bvn d ruin. Daarnaas is h z da h vnilaisys gd passn bij d bsaand indling, islai n gr van uw wning. Ni idr sys kan gpas wrdn bij rnvaiprjcn. Laa u dus rs zrgvuldig inlichn dr d spcialis. Vnilai is ndr vrdln in: nauurlijk vnilai chanisch afzuiging balansvnilai ( warrugwinning) vraaggsuurd vnilai. D idal luchvchighid lig ussn vrig n zsig prcn. H is ch vchig in d wning als d vchr (hygrr) r dan zvnig prcn aangf. Nauurlijk vnilai Sig wningn hbbn vnilairsrs f uilraapjs n vnilaisand, waar friss luch dr naar binnn kan kn zndr d ran pnn. H is n sipl, gdkp plssing vr vnilai, aar in n gd gïslrd wning blijk dz vr van vnilrn ss ni gng. Cnsrucikning gbalancrd vnilai Mchanisch afzuiging Gr apparnncplxn akn vlal gbruik van chanisch afzuiging. Hirbij wrd luch ui kukn, badkar n il chanisch via luchpijpn naar n cnraal pun gzgn n afgvrd. D aanvr van schn luch gbur p n nauurlijk anir via luchrsrs n pnslaand ran. U zul r dus alijd vr n zrgn da uilraapjs f vnilairsrs pn saan, andrs hf u alsng kans da r schadlijk sffn in d wning vrijkn. Mchanisch afzuiging is, dr gbruik van lkrisch vnilarn, ni d s nrgizuinig plssing. Vr h nrgilabl wrd di sys dan k ni als hgs gwaardrd. Mchanisch afzuiging kan in apparnncplxn zwl individul als cllcif wrdn gpas, bijvrbld n gr cllciv dakvnilar. Balansvnilai / Warrugwinning (WTW) Bij balansvnilai wrd ni alln d luchafvr, aar k d aanvr van friss luch chanisch grgld. Ofwl; vrvuild luch wrd ui d wning gzgn n schn luch wrd naar binnn gblazn. D luchsrn zijn hirbij dus lrlijk in balans. O warvrlis gn gaan, is h gd balansvnilai cbinrn n war-rugwinuni (WTW). En warwisslaar war d friss luch dan p, di hirna via n buiznslsl binnn wrd vrdld. Hir kan 95% van d afgvrd war ruggwnnn wrdn. Di is dan k n zr nrgizuinig vr van vnilrn. Ok vr rnvaiprjcn zijn r divrs glijkhdn balansvnilai plaasn, zwl vr cllcif als individul gbruik. Vraaggsuurd vnilai (nauurlijk chanisch afzuiging) San balansvnilai/wtw is vraaggsuurd vnilai n van d bs pis vr n gd nrgilabl. Bij vraaggsuurd vnilai wrd r alln gvnilrd naar bhf. Snsrn n bij di sys.a. d vch- n CO 2 -ghals in d binnnluch. glchnikn zrgn hirp vr vnilai naar bhf. Z wrd r dus alln gvnilrd wannr h ndig is. H sys bijvrbld k d luchvchighid in d badkar. D vnilar spring dan aan zdra h binnn vchig wrd. D rsrs wrdn auaisch pn gz n d vrvuild luch wrd afgvrd. Vraaggsuurd vnilai wrk dus afhanklijk van d luchkwalii in d wning, aar kan k ingsld wrdn naar bhf. M dz vr van vnilai bspaar u n hp nrgi én u vrklin d kans p schadlijk sffn in huis. Vr apparnn is di sys individul glijk, n vnilarbx in d wning, aar h kan k cllcif. Hirbij wrd r n gr vnilar p h dak gplaas, waarbij snsrn aan h sys drggvn hvl vrs luch pr apparn ndig is. H is wl h duurs sys in aanschaf bij n vrbuwing. Ondrhud Mchanisch afzuiging / vraaggsuurd vnilai Aan d vnilaibx hf u als bwnr nis dn. Wl is van blang da d vnilairsrs bvn d ran af n n spj wrdn grinigd. Bij vraaggsuurd vnilai is h k blangrijk d zgnaad vniln schn hudn. Ok hir kan vuil n sf zich in phpn. Dz vniln vind u in d wand f h plafnd van wn- f slaapkars, in d kukn, badkar n il. Ondrhud Balansvnilai / WTW L r p da r bij balansvnilai n bgrijplijk gbruiksaanwijzing n n zgnaad inrglrappr aanwzig is. Hirin saa.a. d inrgling van d aan- n afvrkanaln. Van balansvnilai is bknd Laa h s nachs ni kudr wrdn dan C in h apparn. Bvn dz prauur vrdap vch nalijk ng. EPA-CHECK zk ui f r chanisch vnilai aanwzig is. Als di h gval is, kijk dan f r k chanisch aanvr van friss luch is. Dz zgnaad inblaasvniln zin sal in d wnkar n d slaapkars n ss k in d gang f hal. z blazn (vrvrward) vrs buinluch d wning in. LABELVELiES Mchanisch vnilai zndr warrugwinning is d slchs pi vr h nrgilabl. LABELWiNST da d filrs rglaig (sal idr 3 6 aandn) schngaak n wrdn. Vrvuild filrs zrgn vr vl schadlijk sffn in h apparn. O r zkr van zijn da h balansvnilai sys piaal funcinr, kun u h pridik ndrhud k uibsdn, dr hirvr n cnrac n insallaur af sluin. bld: ITHO BV Balansvnilai n warrugwinuni n vraaggsuurd vnilai gf h hgs rndn. 18 DE APPATEMENTSEIGENAA

19 Algn vrbruiksips Vr h nrgilabl wrd h vrschil in nrgivrbruik pr huishudn ni gnn. z hud d n van dri kr pr wk duchn n d andr van dri kr pr dag. Aangzin di zgnaad gbruiksgdrag wl dglijk vl invld hf p h nrgivrbruik, vlgn hirndr ng nkl ips. Wan n paar klin aanpassingn, kun u ch aardig wa bsparn p uw nrgivrbruik. VEWAMEN zet DE VEWAMiNG EEN GAAD LAGE EN EEDE uit Tgnwrdig is n karprauur van 21 gradn nraal, rwijl dizlfd karprauur vrgr rnd d 18 gradn schld. Wannr u d hrsaa 1 graad lagr z dan nraal, rk u hir wa war brf nis van. H vl ng n z war, aar h nrgivrbruik gaa ch ngvr 7% laag. Z bspaar u jaarlijks ngrk z n 56,-. Als u d hrsaa k ng n uur vr h naar bd gaan p ngvr 13 à 15 gradn z, bspaar u ng ns ngvr 45,- xra pr jaar. S zomes LiEVE GOEDE zonweing DAN EEN AiCO! Ui ndrzkn is gblkn da u gd znwring s zrs giddld z n 12% kun bsparn p uw nrgirkning. Gd vrn van buinznwring zijn bijvrbld znnschrn f rlluikn. Zrg vral k in n gd gïslrd wning vr vldnd vnilai in d zr; zwl s nachs als vrdag, vrvrhiing gn gaan. SPECiALE ADiATOEN! Lw-H2O radiarn bvan 10 kr indr war. Hirdr brikn z dri kr snllr d gwns prauur n vrspilln z gn nrgi. M dz lw-h20 radiarn hf u dus n prfc prauurspriding n n prfc rglgdrag. Z zijn 12% zuinigr dan d radiinl dlln n vrindrn z d jaarlijks CO 2 -uis giddld 100 kil pr wning! Dus zwl gd vr h iliu als vr uw prnn. Luk pluspun is d i, srakk vrgving. Hlaas zijn dz lw-h20-radiarn wl wa duurdr in aanschaf dan d radiinl dlln. BEDE VENSTEBANKEN BOVEN ADiATOEN Wannr u vr wandradiarn bschik ndr d ran, plaas u r dan brd vnsrbankn bvn. Vr d (war) luchsr is h gunsig als d luch dr brd vnsrbankn r in d riching van d kar wrd glid, in plaas van langs h raa naar bvn. WATEVEBuiK COMFOTDOuCHE MET STOOMKLASSE S En xra gr cfrduchkp is luk n lux, aar gbruik giddld rui 2 x zvl war als n spaarduchkp. Wil u ch ch di i gr duchkp, kis dan vr n cfrduchkp srklass S. Dz xra gr duchkppn zin z in lkaar da z ni r war dan n spaarduchkp vrbruikn. LEKKENDE KAAN EPAEEN En lkknd kraan kan wl dri lir war pr dag vrspilln. Di kan plpn 1100 lir pr jaar! H is dus gd lkknd krann glijk (lan) rparrn. En lkknd il is hlaal n warslurpr; n kwar lir war pr inuu is gd vr z n 360 lir war pr dag f n dikk lir pr jaar! WASSEN OP 40 GADEN Wassn p 60 gradn ks w kr zvl nrgi als wassn p 40 gradn. En wasachin draai jaarlijks giddld 200 rls, dus da ik aardig aan. M d huidig wasiddln was u p 40 gradn n z schn als p 60 gradn, dus daarvr hf u h ni lan. U bspaar z 20,- pr jaar. Wannr u bvndin alijd n vll rl was, kun u h aanal wasburn één drd vrindrn. Di schl n giddld huishudn ng ns ngvr 10,- pr jaar. ELEKTAVEBuiK LiEVE EEN KLEiNE TELEViSiE En gr plasa v is rg i, aar gbruik wl vl r nrgi dan n gwn v. Tlvisis n diar van r dan 1 r gbruikn giddld wl w kr zvl sr als n gwn v van ngvr 66 c. H nrgivrbruik vrschil k pr rk n yp lvisi. L daarp bij aankp van n niuw v. VAATWASSE MET H-LEiDiNG (HOTFiLL) En vaawassr gbruik lkricii war vrwarn. Wis u da, indin uw vaawassr gschik (zgn. hfill ) is war war (60 65 gradn) gvuld wrdn, u r n liding van d zuinig H-cbikl naar kun lggn? Nóg zuinigr is h war war ui d znnbilr hirvr gbruikn. individuele ENEGiEMETES BiJ BLOKVEWAMiNG Ondrzk hf aangnd da h plaasn van individul rs bij cplxn blkvrwaring n nrgibsparing van z n 20 % plvr. H rj gf aan f r r f indr vrbruik wrd in vrglijking d andr apparnn. H gasvrbruik wrd bhulp van d rjs dan pr apparn brknd. STAND-BY uitzetten En v di sand-by saa, blijf nrgi gbruikn. Da gld k vr bijvrbld cpurs, barijn lfnpladrs, gluidsapparauur, prinrs n scannrs. H sand-by vrbruik ks n giddld gzin jaarlijks ngvr 90,-. D hlf hirvan kun u al vrkn dr d apparan hlaal ui zn d aan/uiknp, f dsnds dr d skkr rui haln. En wins van 45,- dus! VENTiLATiE AFzuiGKAP GOED ONDEHOuDEN Maak aln filrs van d afzuigkap rglaig schn n vrvang kunssf- n klsffilrs p ijd. Z vrk u nndig nrgivrlis drda d afzuigkap ni gd gng wrk. D afzuigkap is n blangrijk wapn gn wardap in huis di.a. dr kkn nsaa. VENTiLEE EXTA TiJDENS EEN FEESTJE Wannr r vl nsn in huis aanwzig zijn, prducrn di auaisch vl r wardap. Dr p z n n xra gd vnilrn, vrk u vl vch in d luch. DOGE LuCHT Gd vnilrn is nrgi bsparn! En giddld gzin prducr lk dag hl wa lirs wardap waardr d binnnluch vchig wrd. Dr vnilrn schn, drg buinluch wrd h ni alln n suk gzndr in huis, aar bspaar u k ng nrgi. Drg luch pwarn ks nalijk indr nrgi dan h pwarn van vchig luch. KOKEN MET DEKSELS OP DE PANNEN Dr kkn d dksls p d pannn kan d gaspi lagr wrdn gz. Bvndin vrindr u z h vrijkn van wardap. OVEiG indeling VAN DE WONiNG Vrdl uw wning in vrschillnd zgnaad prauurgdln. Z is r n vrward gdl, waarndr d huiskar, kukn n d badkar valln. Daarnaas is r n half-vrward gdl, waar h il, d hal n d slaapkar ndr valln. Dz gdln n gschidn zijn van d ni-vrward ruin dr durn f islrnd wandn f vlrn. Z vrk u nndig skn. Ok bij bpaling van h nrgilabl wrd hir rkning ghudn. investee in DuuzAME ENEGiE In dz ijd waarin d li alsaar duurdr wrd, r p dn duur n zwar-schaars zal nsaan n d prijs vr nrgi d pan ui gaa rijzn, bdnk dan da invsrn in duurza brnnn u uiindlijk vl gld p gaa lvrn. En warpp is nu isschin ng duur vrglkn n H-kl, aar dz zal zich in d ks sds snllr rugvrdinn. Di gld ignlijk vr all vrn van duurza nrgipwkking. Wi aan zijn ks dnk, k financil, invsr dus in duurza brnnn. DE APPATEMENTSEIGENAA 19

20 Enrgizuinig vrlichn Vaarwl glilap, Hall LED-, Halgn n Flurscni spaarlap! in 2012 ag r gn glilap r vrkch wrdn. D glilap hf n kr lvnsduur n vrbruik vl sr n dus hf d Eurps cissi bsln d lap dfiniif ui d schappn lan vrdwijnn. H nrgizuinig alrnaif is d spaarlap. Spaarlapn vrbruikn giddld 75% indr sr dan gwn glilapn. Z zijn wl wa duurdr in aanschaf, aar gaan giddld dan k zs kr z lang. Dr niuw chnlgiën zijn r gnwrdig spaarlapn in all an n klurn. D ijdn da spaarlapn alln aar hard f saai lich gavn, zijn iniddls vrbij. Vr vrschillnd passingn zijn vlp spaarlapn vrkrijgbaar n idr gwns sfr wrd gakklijk gcrërd vrschillnd inn warwi. Z zijn r d cpac flurscni spaarlapn, fwl d r radiinl spaarlapn, di gnwrdig zlfs dibaar vrkrijgbaar zijn. Dz spaarlapn kunnn n nrgibsparing van 85% plvrn n pzich van glilapn. En andr pi is d Halgn spaarlap, hrknbaar aan h spranklnd wi lich. Halgn spaarlapn zijn gd vr z n 30-50% nrgibsparing n pzich van d glilap. D jngs gnrai spaarlapn is gbasrd p LED chnlgi. Philips brach rcn d cpac Masr LED p d ark, di brandurn n n nrgibsparing van 80% n pria vrvangr van d glilap is. Spaarlapn zijn dan wliswaar duurdr in aanschaf dan glilapn; d rprijs wrd vaak al in kr ijd rugvrdind dr h zuinig vrbruik n d langr lvnsduur. In h gval da vijf glilapn van 60 Wa giddld 1,5 uur pr dag brandn, bspaar u bij vrvanging dr spaarlapn ngvr 50,- pr jaar. En giddld wning l al snl z n 20 lichpunn; l ui uw wins! Ok vr galrijwningn n apparnncplxn is r n kur aan nrgizuinig vrlichingsalrnaivn. Z bsaa r spcial nrgizuinig bviligingsvrliching vr h vrlichn van vr- n achrdurn, galrijflas n rappnhuizn. Vr r infrai vr nrgizuinig vrlichn: KOTiNG OP PHiLiPS BEVEiLiGiNGSVELiCHTiNG Wannr u in d aandn spbr n kbr Philips FWC110, FWC120 f FWC121 araurn kp, kun u 10% van h aankpbdrag rugkrijgn. Dz aanrkklijk bviligingsaraurn zijn spciaal gaak vr nrgizuinig nachlijk bviliging n sfrvrliching. z prducrn n uisknd lichvrdling vr lagr vrlichingsnivaus bij wandn, gangn n d gving. Mail vr dz kring n kpifacuur san uw ggvns (naa, adrs, lfnnur n banknur) naar lichail@philips.c Vrbuwwijzrs Bn u van plan uw wning vrbuwn, dan is da n gd n naar duurzaahid n nrgi bsparnd aargln kijkn. In d Vrbuwwijzrs vind u n cpl vrzich van d kuzs waar u akn krijg bij d vrbridingn. Z kun u p nvudig wijz h cfr in uw wning vrhgn, nrgi bsparn n h iliu nzin. M d Vrbuwwijzrs bn u vrbrid p d klus n h gsprk d aannr. D rks Vrbuwwijzrs bsaa ui: Aanbuw, Badkar n kukn, Dak n dakg, Dakraa n Dakkapl, Indling van d wning, Islrn, Kzijnn n Srr. D Vrbuwwijzrs kun u grais dwnladn f bslln via H A N D i G E A D E S S E N Algn infrai vr nrgilabls n nrgi bsparn OGANiSATiES EN OVEHEiD VvE Blang hf n apar wbsi gpnd vr VvE n n nrgi bsparn. Aan d hand van n vrbld apparnngbuw kun u zin bij wlk nrgibsparnd aargl wlk invsring hr, h gr d lablsprng is n wa h rndn is. Op d wbsi vind u k n 10 sappnplan, subsidirglingn n vrig infrai van blang uw VvE n nrgibsparing aan d slag gaan. Wbsi van h inisri vr rui, iliu, wnn, wijkn n ingrai. Niuws vanui d vrhid vr h iliublid, nrgi bsparn n nrgilabls. Si van h nainal nrgibsparingsprgraa vr d bsaand buw Mr Mindr. Di prgraa vli vr ui h cnvnan Mr M Mindr, da inisris, buwbdrijvn, nrgibdrijvn, insallaibdrijvn n wningcrprais in 2008 lkaar sln. Mr Mindr gf advis, prakisch hulp n financiringsglijkhdn bij h nrgizuinig akn van uw wning. Miliu Cnraal is n nafhanklijk rganisai di u als cnsun prakisch n bruwbar advizn gf vr iliu, nrgi n kliaa. Naas vl nuig iliu-inf vind u hir k vl prakisch infrai vr duurzaa vrbuwn. D infrai wrd gs dr nafhanklijk dskundign. Infrai vr h nrgilabl n nrgiscan zin h nrgizuinig uw wning is. Onlin calcular n richlijn krijgn vr h nrgilabl van uw wning. Daarnaas gf d si k advizn vr nrgibsparing. Agnschap vr duurzaahid n innvai. En bgrip als h gaa prgraa s n aargln vr duurzaahid. U vind hir, naas d laas nwikklingn p h gbid van nrgizuinig buwn, k alls vr subsidiglijkhdn c. Inrssan si, rg cpl. Si gaak dr Snr Nv. Hir kun u nlin chckn wa vr nrgilabl uw wning p di n zu krijgn. Bva k n bgrippnlijs. Op dz si kun u dr h invulln van uw prsnlijk ggvns n nrgibspaarplan pslln vr uw wnsiuai. Z kun zin waar u p uw nrgilasn kun bsparn. U kun spcifik dinn zals islai, apparauur f zlfs znn-nrgi zlf slcrn. Handig si.a. n nrgi scan zin h nrgizuinig uw wning is, advis n n ffr dul. Plafr nrgibsparnd prducn n dinsn vindn. Bva algn infrai vr.a. vrwarn, islrn n vnilrn, aar k vr duurza plssingn hirvr. Wbsi bij Mr Mindr aangsln bdrijvn di nrgi bsparnd aargln vr u kunnn uivrn. En arkplaas vr aanbidrs n afnrs. Van dakislai dubblglas: u plaas grais uw vraag, bdrijvn ragrn, advisrn n vrn p uw vrzk ui. Vr algn infrai vr nrgibsparing n duurza nrgi. Vr n brkning van d nrgibsparing. isolatie Spaar h Kliaa bvrdr islai van wningn ndr r dr blid bïnvldn. Dr h nn van islaiaargln wrd h binnnshuis cfrablr. Islrn kan daarnaas n vrindring van wdrd van d nrgiksn vr vrwaring lidn. Vrniging van Erknd Na-islaibdrijvn in Ndrland (VENIN) is d vrniging waarin d na-islaibdrijvn zijn vrnigd. Vrniging r bvrdring van duurza islaiarialn. Vl inf vr d divrs arialn, links naar divrs lvrancirs. Infraiv wbsi waar allrli islaivrn aan bd kn. VENTiLATiE Ovrzichpagina van alls wa vnilai akn hf, zals insallaibdrijvn, vnilainrn n brkningsdlln. Si vr balansvnilai n warrugwinsysn. Hirp vind u.a. n handig fhandliding vr h vrvangn van luchfilrs n n nlin hlpdsk vr all vragn vr wwvnilai. VEWAMEN Si waarp u kun zin f h in uw siuai rndabl is d CV-kl vrvangn dr n zuinig H-107 kl. Prakisch infrai vr znnbilrs; sysn, h buwprcs, aar k n vrzich vr- n nadln van d divrs rkn znnbilrs. Id, aar dan ghl grich p warppn. Id, aar dan ghl grich p PVpanln lkricii p wkkn. Si ng r infrai vr warppn. Vr n vrzich van all gaskurn pr kl n n brkning van d nrgibsparing bij klvrvanging. Si infrai vr warppn n zn-lcrisch sysn. Si infrai vr warppn n zn-lcrisch sysn. Vr 20% nrgibsparing bij vrbruiksing. PAKTiSCHE infomatie OVE DuuzAAM VEBOuWEN Op dz si saan allrli buwrn gd uiglgd, van aanaardn zwaluwpan. En sr van wrdnbk vr nsn di ni huis zijn in d buwwrld. Luk iniiaif! En nafhanklijk knnisbank vr d bsaand wningbuw, inrssan nwikklingn, prsnlijk pvaingn n n rks ha s. Wbsi van d Siching Viba Exp; siching vr kwalii n gzndhid in d gbuwd gving. D SVE rganisr wrkshps, sypsia n anifsais. O gznd n kwaliaif buwn zichbaar akn hf SVE p haar kanrlcai n prann nnslling waar rui 120 bdrijvn n rganisais hun prducn n dinsn lan zin. Kurrk: bid kwalii, srvic n zkrhid bij vrbuwingn. SuBSiDiES vrzich_subsidirglingn Onzrg VvE n vlldig bij nrgibsparnd aargln. 20 DE APPATEMENTSEIGENAA