Re-integratiebeleid Smallingerland. Rekenkamercommissie gemeente Smallingerland
|
|
- Lucas van den Brink
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Re-integratiebeleid Smallingerland Rekenkamercmmissie gemeente Smallingerland
2 Rekenkamercmmissie gemeente Smallingerland Externe leden E.D.T. Dcter RA (vrzitter) Drs. J. Baltink Dr. A. Duizendstraal Mevr. drs. A. Kranenbrg Raadsleden E. Berenst J. van Kampen RMT Drs. B. Ptjer Ambtelijk secretaris Mevr. J. Faber Pstadres: Pstbus , 9200 HA Drachten Telefn: Mail:
3 Inhud Vrwrd 4 Samenvatting 5 1. Achtergrnd en vraagstelling Achtergrnd Prbleemstelling en nderzeksvragen Methdlgie Leeswijzer 8 2. Inleiding p het nderwerp Wet Werk en Bijstand Krte kenschets van de algemene prblematiek De arbeidsmarkt in Smallingerland Bestandsanalyse Re-integratiebeleid in Smallingerland Bestuurlijk kader Het beleidsplan Instrumenten Specifieke delgrepen Beleidsaanpassingen Ketensamenwerking Meetbaarheid delen Samenvatting Resultaten van het beleid Trajecten Resultaten Prjecten Resultaten in- en uitstrm bijstandscliënten Ketensamenwerking Financiën Samenvatting Bedrijfsvering en infrmatievrziening Bedrijfsvering Cliënt, uitvering en prces Gemeenteraad Samenvatting 46 2
4 6. Cnclusies en aanbevelingen Algehele cnclusie Beantwrding van de deelvragen Aanbevelingen 57 Bijlage 1. Methdlgische verantwrding 59 Reactie cllege in het kader van bestuurlijk wederhr Nawrd van de rekenkamercmmissie 3
5 Vrwrd De rekenkamercmmissie (rkc) brengt hierbij verslag uit van haar nderzek naar het re-integratiebeleid van de gemeente Smallingerland. Het nderwerp is gekzen p grnd van een inventarisatie nder de raadsleden, rekening hudend met de criteria die zijn pgenmen in de werkwijze van de rkc. De rkc heeft het nderzek uitbesteed aan het Centrum vr Arbeid en Beleid, een bureau vr beleidsnderzek en beleidsadvies te Grningen dat gespecialiseerd is p het nderzeksterrein. Re-integratie van bijstandsgerechtigden is een actueel nderwerp waaraan k landelijk veel aandacht wrdt besteed. Het gaat daarbij met name m de effectiviteit van de verrichte inspanningen. Vr ns nderzek is de vlgende prbleemstelling gefrmuleerd: In heverre is het beleid van de gemeente Smallingerland m zijn bijstandsgerechtigden te leiden naar werk f anderszins te activeren, in de peride 2004 tt en met juni 2008 delmatig en deltreffend geweest. Het nderzek is gericht p de delstellingen van het beleid, de uitvering van het beleid en de infrmatievrziening ver de behaalde resultaten. Het grte belang dat de gemeente hecht aan werk en re-integratie blijkt nder meer uit het cllegeprgramma MensenWerk. Het blijkt k uit de resultaten van de re-integratieactiviteiten, die duidelijk bven het landelijk gemiddelde liggen. In het rapprt is aangegeven dat er wel verbeterpunten zijn, zals het frmuleren van cncretere delstellingen en de intensivering van maatschappelijke deelname van bijstandsclienten met een ntheffing van de arbeidsplicht. Bij het frmuleren van de aanbevelingen is nadrukkelijk rekening gehuden met de rl van de gemeenteraad, die naar het rdeel van de rkc zu meten wrden herzien dr meer inhud te geven aan de kaderstellende rl van de raad. Tensltte bedankt de rkc alle betrkkenen vr hun medewerking bij de uitvering van het nderzek. Zij verwacht dat de uitkmsten van het nderzek psitief zullen bijdragen aan het gemeentelijke re-integratiebeleid en aan de kaderstellende en cntrlerende rl van de raad p dit terrein. Namens de rekenkamercmmissie, E. D. T. Dcter RA, vrzitter 4
6
7 Samenvatting De rekenkamercmmissie Smallingerland heeft het re-integratiebeleid van de gemeente Smallingerland laten nderzeken. In dit nderzek stnd de vlgende vraag centraal: In heverre is het beleid van de gemeente Smallingerland, m zijn bijstandsgerechtigden te leiden naar werk f anderszins te activeren, in de peride 2004 tt en met juni 2008 delmatig en deltreffend geweest? Dit nderzek laat zien dat de gemeente Smallingerland een delmatig en deltreffend beleid vert ten aanzien van de teleiding van bijstandsgerechtigden naar werk. Vr activering is echter minder aandacht. De interne regie p re-integratie binnen de gemeente Smallingerland maakt een cherente indruk. Beleid en uitvering van reintegratie zijn strikt gescheiden; het beleid is binnen het gemeentelijke dmein vrmgegeven en de uitvering is privaat belegd. De rl van de gemeente is sterk p regie gericht. De planning en cntrl rnd re-integratie zijn ged ingericht. Er staat echter wel enige spanning p het dr de gemeente geverde beleid en de wensen van de gemeenteraad. De uitvering is nu ng erg geënt p de landelijke richtlijnen, terwijl de gemeenteraad een meer lkale beleidsinvulling wil. In deze lkale invulling meten activering, participatie en ketensamenwerking een plaats krijgen. De gemeenteraad ntvangt twee f drie keer per jaar een verzicht van de ntwikkelingen binnen Sciale Zaken in de zgenaamde infrmatievrziening Sciale Zaken. Deze infrmeert de raad ver het ingezette aantal trajecten, de ntwikkeling van het bijstandsbestand en de uitstrm. De infrmatie is niet gekppeld aan delen. Dit maakt het vr de gemeenteraad alleen mgelijk m een inschatting te maken f de resultaten vlden. Het is niet mgelijk de relatie tussen delen en resultaten te leggen. Vlgens de cmmissie SAZO ntvangt zij veel infrmatie ver re-integratie. De infrmatie bestaat echter teveel uit cijfers, waarbij het verhaal achter de cijfers ntbreekt. De cmmissie zelf heeft verigens niet aangegeven welke infrmatie zij terug wil zien in de infrmatievrziening. De cmmissie heeft naar eigen zeggen geen kaders gesteld en k geen delen. Dit maakt het meilijk m de cntrlerende rl in ged in te vullen. Tetsing van de infrmatievrziening aan de gemeenteraad aan bjectieve criteria laat zien dat de raad slechts deels in staat wrdt gesteld haar cntrlerende en kaderstellende rl in te vullen. Op basis van het nderzek kmt de rekenkamercmmissie tt de vlgende aanbevelingen: Vernieuw de beleidsntitie "Smallingerland werkt aan werk". Frmuleer meetbare delen f prestatie-indicatren met betrekking tt reintegratiebeleid. Zet meer in p activering en participatie. Bezie de uitgangspunten vr ntheffingsmgelijkheden. Herverweeg ketensamenwerking met het UWV-Werkbedrijf. Bewaak de interne deskundigheid. Herzie de rl van de gemeenteraad. 5
8 In het beleid en de resultaten die de gemeente Smallingerland behaalt bij reintegratie vallen verder een aantal zaken p: De gemeente kent een sterke reductie van het bijstandsbestand, k in vergelijking met het landelijke beeld. Er is sprake van een hgere uitstrm dan instrm in de bijstand. Van de ttale uitstrm strmt 35% uit naar werk. De resultaten van de re-integratietrajecten liggen ver bven het landelijk gemiddelde. Over alle jaren blijken vral de trajecten vr jngeren een ged resultaat te behalen. De afbuw van de gesubsidieerde arbeid verlpt sneller dan de prgnses. Wel zien we dat de daling van het aantal WIW- en ID-banen de laatste jaren minder snel gaat. Er wrden veel trajecten ingezet. In 2004 en 2005 werden meer trajecten ingezet dan vlgens de re-integratienta was begrt. In 2006 en 2007 bleef het ingezette aantal trajecten achter bij de begrting. De gemeente geeft aan dat alle cliënten met een arbeidsplicht in traject zitten. In het beschreven re-integratiebeleid van de gemeente Smallingerland wrdt niet aangegeven wat het beleid dient p te leveren. Er is weinig gebruik gemaakt van de lkale beleidsvrijheid en mgelijkheid tt samenwerking met ndermeer CWI en UWV. Vrijwel alle ingezette re-integratietrajecten zijn gericht p werk, er is minder aandacht vr activering. De gemeente Smallingerland kent een hg percentage ntheffingen: 54% tegen 33% landelijk. Het aantal terugvalcliënten in de gemeente Smallingerland ligt hger dan in de prvincie Fryslân en Nederland als geheel. Dit hudt in dat er in de gemeente meer cliënten binnen een jaar terugstrmen in de bijstand. Hewel het budget vr re-integratie dr frse verschtten in vrgaande jaren teneemt, nemen de uitgaven vr re-integratie niet te. 6
9 1. Achtergrnd en vraagstelling 1.1. Achtergrnd Gemeenten zijn verantwrdelijk vr de uitvering van re-integratie in Nederland. Re-integratie staat hierbij vr alle activiteiten die gericht zijn p weer aan het werk gaan, hiernder valt k activering, wanneer werk (ng) niet tt de mgelijkheden behrt. De rllen en taken van gemeenten p het terrein van re-integratie en bijstand zijn de afgelpen jaren aanzienlijk veranderd. De achtergrnd wrdt gevrmd dr de Suwi-wetgeving (2002) en tegenmen (financiële) belangen van gemeenten bij effectieve en efficiënte re-integratie (Fnds Werk en Inkmen, 2001, later pgegaan in de Wet Werk en Bijstand van 2004). Als gevlg van de wetswijzigingen is het aan de gemeenten zelf m de bendigde reintegratie-inspanningen vr de eigen delgrepen te definiëren (beleidsvrijheid als gevlg van decentralisering) en m een keuze te maken in de wijze van uitvering (uit- en aanbestedingsbeleid) 1. Tegenver deze vrijheid staat dat k de financiële verantwrdelijkheid als gevlg van de budgettering van inkmens- en werkbudgetten vlledig bij de gemeente is kmen te liggen. De gewijzigde rl van de gemeente maakt het wenselijk m de inspanningen p hun deltreffendheid en delmatigheid te vlgen. Dit kan k bijdragen aan tekmstige keuzes ver de wijze van inzet van re-integratieactiviteiten. De rekenkamercmmissie Smallingerland (verder krtweg: RKC ) heeft een nderzek laten uitveren naar de deltreffendheid en delmatigheid van re-integratie in de gemeente Smallingerland. Het nderzek is uitgeverd dr het CAB uit Grningen Prbleemstelling en nderzeksvragen De RKC heeft vr het nderzek naar de deltreffendheid en delmatigheid van reintegratie de vlgende prbleemstelling gefrmuleerd: In heverre is het beleid van de gemeente Smallingerland, m zijn bijstandsgerechtigden te leiden naar werk f anderszins te activeren, in de peride 2004 tt en met juni 2008 delmatig en deltreffend geweest? Deze prbleemstelling is uitgewerkt in een aantal deelvragen: Delstellingen 1. In heverre vldet het gemeentelijke re-integratiebeleid van de gemeente Smallingerland aan de wettelijke vereisten? 2. Wat zijn de delen die de gemeente wil behalen met het re-integratiebeleid en zijn deze specifiek, meetbaar, realistisch en tijdsgebnden gefrmuleerd? 3. He is de rganisatie van de beleidsuitvering vrmgegeven? Zijn er bijvrbeeld prestatie-indicatren afgesprken? Wat zijn de afspraken met de reintegratiebedrijven? 1 De verplichte uit- en aanbesteding als gevlg van de Suwi-wetgeving (Structuur Uitveringsrganisaties Werk en Inkmen) is per 1 januari 2006 versepeld. 7
10 Uitvering 4. He ziet het WWB-bestand van de gemeente Smallingerland er uit en is bekend wat de mgelijkheden van de cliënten zijn? 5. Heveel geld is er binnen de gemeente beschikbaar vr re-integratie en he wrdt dit besteed. 6. Welk instrumentarium is er beschikbaar bij re-integratie, vr wie wrdt dit ingezet en wat levert het p, met andere wrden is het deltreffend? 7. Wrden de delen bereikt en he verhudt het resultaat zich tt andere gemeenten? 8. Wat zijn de succes- en faalfactren in het bereiken van de delstellingen? Infrmatie 9. Wat is de kwaliteit van de kennis binnen de gemeentelijke rganisatie ver de arbeidsmarkt en de ingeschakelde re-integratiebedrijven. In heverre werkt de gemeente p het gebied van re-integratie samen met andere partijen dan reintegratiebedrijven? 10. He wrdt deze kennis benut in relatie tt het bereiken van de gestelde delen? 11. Wrdt er lering getrkken uit het verleden, bijvrbeeld met betrekking tt deltreffendheid van de instrumenten? (hebben er evaluaties plaatsgevnden met betrekking tt de invering van de WWB en ABW, en in heverre heeft dit geleid tt aanpassingen?) 12. Kan de raad haar cntrlerende en kaderstellende taak met de infrmatie die ze ntvangt uitveren? 13. Vult de raad haar cntrlerende en kaderstellende taak adequaat in? 1.3. Methdlgie Het nderzek is uitgeverd aan de hand van verschillende nderzeksmethden. Het gaat hierbij m een dcument- en literatuurstudie, interviews binnen de gemeente, interviews met externe partijen en een dssiernderzek aan de hand van een steekpref. In de bijlage is een lijst van gebruikte dcumenten en geïnterviewde persnen pgenmen. Het cncept-feitenrapprt is vr wederhr aangebden aan de rganisatie. Hierp is een uitgebreide reactie ntvangen, die p een aantal punten geleid heeft tt aanpassingen in het rapprt. Het cncept-eindrapprt inclusief cnclusies en aanbevelingen is vervlgens vr bestuurlijk wederhr aan het cllege vrgelegd. De reactie van het cllege is integraal nderdeel van dit rapprt Leeswijzer In dit rapprt wrdt antwrd gegeven p de dr de rekenkamercmmissie gestelde nderzeksvragen. In hfdstuk 2 van het rapprt wrdt een krte inleiding gegeven ver re-integratie in Nederland. Daarnaast bevat dit hfdstuk een schets van de arbeidsmarkt en het bijstandsbestand in de gemeente Smallingerland. Hfdstuk 3 geeft een verzicht van het re-integratiebeleid in de gemeente en de daaruit vrtvleiende delen. In hfdstuk 4 wrdt ingegaan p de resultaten van het gestelde beleid. Hierbij wrdt zwel gekeken naar de beleidsresultaten als naar de financiële realisatie van het geverde beleid. 8
11 Hfdstuk 5 richt zich p de bedrijfsvering en de infrmatievrziening met betrekking tt het nderwerp. Het gaat hierbij zwel m de infrmatieverzameling als m de wijze waarp de infrmatievrziening naar de gemeenteraad is geregeld. Hfdstuk 6 geeft antwrd p de deelvragen en bevat de algehele cnclusie alsmede de aanbevelingen. 9
12
13 2. Inleiding p het nderwerp 2.1. Wet Werk en Bijstand De invering van de Wet Werk en Bijstand (WWB) per 1 januari 2004 is nderdeel van de mdernisering van de sciale zekerheid zals deze dr het vrige kabinet is ingezet. Kerngedachte van de WWB is dat iedere Nederlander in zijn f haar eigen bestaan met vrzien ( werk bven inkmen ). Pas wanneer dat niet lukt, is een uitkering mgelijk. Een aanscherping van de rechten en plichten, het afschaffen van regelingen vr gesubsidieerde arbeid, het afschaffen van categriale vrijstellingsregelingen en categriale bijzndere bijstand zijn vrbeelden van belangrijke wettelijke maatregelen. Vr gemeenten betekende de invering van de WWB meer financiële verantwrdelijkheid vr zwel de uitkeringen als de re-integratie van cliënten met een bijstandsuitkering. Deze financiële verantwrdelijkheid is gepaard gegaan met een grtere beleidsvrijheid. Gemeenten mgen zelf keuzes maken met betrekking tt het in te zetten re-integratiebeleid en welk aanbd aan re-integratievrzieningen zij de cliënten ter beschikking stelt. Met de invering van de WWB werden gemeenten verplicht re-integratiedienstverlening maximaal uit te besteden p de geprivatiseerde reintegratiemarkt. Met ingang van 1 januari 2006 hebben de gemeenten meer ruimte gekregen m re-integratiediensten zelf uit te veren. Ok werd samenwerking in de keten bij de invering van de WWB gestimuleerd. Gemeenten meten samenwerken met het CWI bij de diagnse en intake. Deze samenwerking kan desgewenst verder uitgebreid wrden. Dr de financiële verantwrdelijkheid van de gemeente heeft de gemeenteraad een belangrijke sturende en cntrlerende rl gekregen p het terrein van werk en inkmen. De gemeenteraad kan de kaders stellen waarbinnen gepereerd met wrden en kan delstellingen frmuleren. Uit de WWB-mnitr van Divsa 2 blijkt dat sciale diensten echter ng weinig gestuurd en gecntrleerd wrden dr hun gemeenteraad en het cllege van B&W. Vaak ntbreekt er k een bestuurlijke lange termijn visie p het gebied van werk en inkmen Krte kenschets van de algemene prblematiek De deltreffendheid en delmatigheid van re-integratie is al enkele jaren een nderwerp van (rekenkamer-)nderzek. De rekenkamer van de gemeente Amsterdam cncludeert in haar rapprt Re-integratie - begeleiding van bijstand naar werk 3 dat de gemeente ng nvldende kstenbewust handelt bij het begeleiden van cliënten naar werk en dat zij de cliënten beter in beeld met huden als zij in een traject zitten. Een paar maanden eerder trekt de rekenkamercmmissie van de gemeente Utrecht 4 ngeveer gelijke cnclusies: De kennis ver de cliënten is nvldende en de gemeente weet niet f haar beleidsmaatregelen wel werken. Bvendien is niet duidelijk f de gemeente haar geld ged besteedt. 2 CAB (2008) Divsa mnitr 2008: Wrstelen met invled, Divsa Utrecht 3 Rekenkamer Amsterdam (2007): Re-integratie - begeleiding van bijstand naar werk, Amsterdam 4 Rekenkamercmmissie Utrecht (2006) Maak werk van bijstand, Utrecht 10
14 Uit diverse nderzeken van het CAB 5 blijkt dat gemeenten vaak ng wrstelen met hun pdrachtgeverschap. Z kent men het cliëntenbestand vaak nvldende, is er ng te weinig kennis binnen sciale diensten ver effectieve re-integratieinstrumenten en hebben gemeenteraden vaak ng nvldende nagedacht ver de vraag waaròm men aan re-integratie det en wat dat aan resultaten met pleveren. Er zijn k diverse nderzeken die zicht geven p de deltreffendheid van reintegratie-instrumenten. Z heeft het nderzeksbureau SEOR 6 ndermeer een studie gedaan naar re-integratieactiviteiten bij zes verschillende sciale diensten en heeft het bureau SEO een zelfde nderzek gedaan in de gemeente Amsterdam 7. Deze nderzeken laten zien dat de deltreffendheid van instrumenten samenhangt met de kenmerken van de cliënten waarvr men ze inzet. Z blijkt bijvrbeeld dat vr de meest kansrijke cliënten in het bijstandsbestand re-integratietrajecten weinig effect srteren. Uit nderzek van Bureau Onderzek 8 naar de deltreffendheid van reintegratie in de gemeente Grningen blijkt dat bij het verkrijgen van werk persnskenmerken een grtere invled hebben dan het vlgen van een re-integratietraject. Tt slt is het belang van een deltreffende en delmatige besteding van de reintegratiemiddelen grt: in 2008 knden alle Nederlandse gemeenten uit het werkdeel samen ruim 1,5 miljard Eur besteden aan de re-integratie van bijstandscliënten (de gemeente Smallingerland ntving hier ruim 8,5 miljen van). Kleine verbeteringen kunnen in dit verband al tt frse besparingen leiden. Mmenteel staan de deltreffendheid van re-integratie, de besteding van middelen en de wijze van rganisatie ter discussie. Dit blijkt niet alleen uit verschillende nderzeken van rekenkamercmmissies naar het re-integratiebeleid van gemeenten, maar het blijkt k uit het landelijke en wetenschappelijke debat ver de effecten van reintegratie 9. De minister en staatssecretaris van SZW hebben in januari 2008 een brief naar de Tweede Kamer gestuurd, met daarin de uitkmsten van een beleidsdrlichting ver het nut en de ndzaak van re-integratie 10. Uit de beleidsdrlichting, die betrekking heeft p de peride , kmen een aantal zaken naar vren: De brut-effectiviteit 11 van re-integratie neemt te. Het blijkt dat er steeds meer bijstandsgerechtigden tijdens f na een re-integratietraject weer aan het werk kmen. Een causale relatie tussen re-integratie en de kansen p de arbeidsmarkt is meilijk vast te stellen: Institutinele, macr-ecnmische en individuele factren zijn van invled p de vraag f een persn succesvl is p de arbeidsmarkt. 5 Rekenkamercmmissie Achtkarspelen, Dantumadeel, Dngeradeel (2007), Deltreffendheid en delmatigheid van re-integratie, Streekraad Ost-Grningen (2004), Mnitr re-integratie Ost-Grningen, Grningen 6 SEOR (2006), Het gebruik van prikkels in de bijstand, Rtterdam 7 SEO (2006), Van bijstand naar werk in Amsterdam, Amsterdam 8 Bureau Onderzek & IPC, gemeente Grningen (2004), Uit de bijstand: de resultaten van trajectactiviteiten, Grningen 9 Zie nder meer: Regiplan (2006) De re-integratiemarkt geijkt. Amsterdam: Regiplan; Kning, J. de, A. Gelderblm, K. Zandvliet & L. van den Bm (2005) Effectiviteit van re-integratie: de stand van zaken, literatuurnderzek. Rtterdam: SEOR. 10 Tweede Kamer, vergaderjaar , 28719, nr Brut-effectiviteit: de mate waarin mensen na een re-integratietraject uitstrmen vlgens het del van het traject 11
15 De nett-effectiviteit 12 van re-integratie neemt iets te. Uit een verzicht van 11 nderzeken ver de peride blijkt dat van de bijstandsgerechtigden die aan het werk kmen tijdens f na een re-integratietraject een iets grter wrdend deel dit k daadwerkelijk te danken heeft aan het gevlgde traject. Het nett-effect van re-integratie varieert sterk per delgrep en gebruikte instrumenten. Niet vr alle bijstandsgerechtigden is het vlgen van een reintegratietraject even zinvl. Het blijkt dat re-integratie het meeste effect heeft vr bijstandsgerechtigden die ver van de arbeidsmarkt afstaan. Hierbij kan gedacht wrden aan uderen en langdurig werklzen. Verder kmt naar vren dat met name werkervaringsplekken en bemiddeling f een cmbinatie daarvan, effectieve instrumenten zijn. Overigens geldt vr alle delgrepen en instrumenten dat he eerder men start he grter de kans p resultaat is. Re-integratie brengt mensen die niet direct aan het werk kmen wel dichter bij de arbeidsmarkt. Niet alle trajecten binnen re-integratie zijn gericht p het teleiden naar regulier werk. Ok het (maatschappelijk) activeren van bijstandsgerechtigden valt nder de nemer re-integratie. Het blijkt dat deze trajecten een psitieve invled hebben p de kansen p de arbeidsmarkt. Gemeentelijke budgetten wrden steeds minder ingezet vr gesubsidieerde arbeid en steeds meer vr activiteiten m mensen regulier aan het werk te helpen. Re-integratie levert weinig rendement p in termen van besparing p de uitkeringslasten De arbeidsmarkt in Smallingerland De gemeenten hebben vanuit de Wet Werk en Bijstand (WWB) de plicht m iedereen die een bijstandsuitkering heeft te begeleiden naar werk. Om dit te bereiken hebben de gemeenten via het werkdeel van het WWB-budget geld gekregen vr de reintegratie van bijstandsgerechtigden, niet-werkende werkzekenden en nietuitkeringsgerechtigden (NUG). De gemeente Smallingerland keerde eind van WWB-uitkeringen uit. Tabel 1. Kengetallen Wet Werk en Bijstand, 2007 Activiteit Kerngegevens: Aantal inwners Berepsbevlking Bijstand Aantal bijstandsuitkeringen %van het ttaal aantal huishudens Ontwikkeling % 5% * ) % -4% % -10% % -8% Brn: CBS, min SZW. *) Vr het in de reeks afwijkende getal in 2005 is geen verklaring; de cijfers zijn vergenmen van het CBS. De arbeidsmarkt in de gemeente Smallingerland kenmerkt zich dr een lagere participatie van burgers p de arbeidsmarkt dan in de prvincie f het gemiddelde van Nederland. Het werklsheidspercentage ligt hger dan gemiddeld in Nederland en de prvincie Fryslân. 12 Nett-effectiviteit: de mate waarin mensen na een re-integratietraject dankzij dit traject uitstrmen vlgens het del van het traject. 12
16 Tabel 2. Deelname aan de arbeidsmarkt, 2006 Nett participatie 13 Werklsheidspercentage Smallingerland 59,0% 64.0% 8,4% nb Fryslân 62,1% 64,6% 6,3% 4,9% Nederland 64,6% 66,2% 5,5% 4,5% Brn: CBS Het pleidingsniveau van de berepsbevlking is als vlgt pgebuwd: Tabel 3. Berepsbevlking naar pleidingsniveau, 2006 Laag nderwijsniveau Middelbaar nderwijsniveau Hg nderwijsniveau Smallingerland 25% 50% 25% Fryslân 24% 50% 26% Landelijk 24% 45% 31% Brn: CBS In de gemeente Smallingerland waren in banen. Dit is meer dan de berepsbevlking van de gemeente. Banen wrden echter k ingevuld dr inwners van andere gemeenten. Qua werkgelegenheid heeft de gemeente Smallingerland een relatief grt aantal banen binnen de industrie, zrg, de handel en de zakelijke dienstverlening. De afgelpen jaren hebben vral de buw, transprt en zakelijke dienstverlening een sterke grei drgemaakt. De industrie laat daarentegen een kleine krimp zien. Uit nderzek 14 blijkt dat de kansen vr laag pgeleiden p een baan in de gemeente Smallingerland relatief klein zijn. Er zijn relatief weinig banen vr laag pgeleiden terwijl het aanbd van laagpgeleiden hg is. Tabel 4. Verdeling werkgelegenheid Smallingerland, 2007 Sectr Aantal banen Aandeel Ontwikkeling Landbuw 598 2% -7,0% Industrie % -2,9% Buw % 27,2% Handel % 2,7% Hreca 807 3% 2,0% Transprt & cmmunicatie % 30,0% Financiële instellingen 387 1% 1,0% Zakelijke dienstverlening % 26,5% Overheid 597 2% 2,6% Onderwijs % 9,6% Zrg % 21,7% Overige dienstverlening % 3,2% Ttaal % 10,1% Brn: Werkgelegenheidsregister Fryslân Het Centrum vr Werk en Inkmen (CWI) hudt k gegevens bij ver de arbeidsmarkt. Hieruit blijkt dat in de afgelpen jaren het aantal niet werkende werkzekenden 15 in de gemeente Smallingerland sterk is afgenmen. De penstaande vacatures 13 Het aandeel van de werkzame berepsbevlking als % van de ptentiële berepsbevlking. 14 Divsa Mnitr 2007, Atlas vr gemeenten, in pdracht van Divsa, publicatie 11 juli Niet werkende werkzekenden: alle bij het CWI ingeschreven werkzekenden die p dit mment geen baan hebben. Dus zwel cliënten met een bijstandsuitkering, maar k cliënten met een WW-uitkering f mensen znder uitkering. 13
17 laten een wisselend beeld zien. Na een afname in 2007 neemt het aantal penstaande vacatures in 2008 weer te. Tabel 5. Kerncijfers arbeidsmarkt CWI, gemeente Smallingerland December 2006 December 2007 September 2008 Niet werkende werkzekenden (NWW) % NWW p berepsbevlking 9,9% 8,8% 7,4% Openstaande vacatures Brn: CWI Tabel 6. NWW naar pleidingsniveau, gemeente Smallingerland. Laag nderwijsniveau Middelbaar nderwijsniveau Hg nderwijsniveau December % 45% 6% December % 39% 12% September % 38% 12% Brn: CWI Vr het nderzek zijn interviews gehuden binnen de gemeente en met partijen die zich met re-integratie bezig huden. Tijdens de gehuden interviews is gevraagd naar de arbeidsmarkt in de gemeente Smallingerland. Uit de antwrden kmt een gedifferentieerd beeld ver de arbeidsmarkt naar vren. Er is bijvrbeeld geen vereenstemming ver de vraag f er geneg banen zijn in de gemeente en mgeving m bijstandgerechtigden te laten uitstrmen. De meeste geïnterviewden geven aan dat er vldende banen beschikbaar zijn in de regi maar dat het meilijk is hier één p één bijstandgerechtigden p te plaatsen. Vral laaggeschld werk is er vlgens de meeste geïnterviewden te weinig. Overigens zijn er k geïnterviewden die aangegeven dat er vldende laaggeschld werk in de regi is. De gemeente geeft aan dat zij prbeert m in te spelen p de arbeidsmarkt dr werkgevers lnkstensubsidies te bieden en in te zetten p sectren waar veel laaggeschld werk in te vinden is. De gemeente nemt hierbij als vrbeeld terisme Bestandsanalyse In de afgelpen jaren is het vlume van het WWB-cliëntenbestand van de gemeente Smallingerland teruggelpen van cliënten in 2004 naar 1150 cliënten in juli 2008 (zie tabel). De relatieve afname van het bestand van 21% ligt hiermee bven de ntwikkeling die we prvinciaal en landelijk zien. Tabel 7. Vlumentwikkeling WWB Cliëntvlume (persnen) December 2004 December 2005 December 2006 December 2007 Juli 2008 Ontwikkeling juli 2008 Smallingerland % Fryslân % Landelijk % Brn: CBS Als we de kenmerken van het bijstandsbestand van de gemeente Smallingerland bestuderen, valt in eerste instantie p dat de leeftijdsgrepen bven de 35 jaar het meest vertegenwrdigd zijn. Verder valt uit figuur 1 af te lezen dat er een frse daling heeft plaatsgevnden van het aantal cliënten nder de 45 jaar met een bijstandsuitkering. Dit is in vereenstemming met het landelijke beeld. De grep bijstandsgerechtigden van 56 jaar en uder neemt niet af. Dit laatste wrdt verrzaakt dr een ntheffing van de arbeidsplicht vr cliënten uder dan 57,5 jaar. 14
18 Figuur 1. Aantal bijstandsuitkeringen naar leeftijd in de gemeente Smallingerland < > Brn: CBS (afgrnd p 10-tallen) dec-04 dec-05 dec-06 dec-07 jul-08 De meerderheid van het bijstandbestand van de gemeente Smallingerland bestaat uit vruwen. Met name binnen de grepen uder dan 35 jaar zijn vruwen sterk vertegenwrdigd. Figuur 2. Percentage bijstandsuitkeringen naar geslacht in de gemeente Smallingerland 70% 60% 58% 59% 58% 59% 60% 50% 40% 42% 41% 42% 41% 40% 30% 20% 10% 0% dec-04 dec-05 dec-06 dec-07 juli-08 man vruw Brn: CBS Veruit de grtste grep bijstandsgerechtigden heeft langer dan een jaar een uitkering. Opvallend is dat na een krimp het aantal uitkeringen krter dan een jaar in 2008 weer teneemt. 15
19 Tabel 8. Uitkeringsgerechtigden naar uitkeringsduur (afgernd p 10-tallen) Uitkeringsduur December December December December Juli Krter dan 12 maanden 370 (26%) 290 (21%) 280 (22%) 260 (22%) 300 (26%) Langer dan 12 maanden 1080 (74%) 1100 (79%) 980 (78% 900 (78%) 860 (75%) Brn: CBS Smmige cliënten hebben een ntheffing van de arbeidsplicht. Deze ntheffing wrdt gegeven p basis van delgrepkenmerken (bijvrbeeld leeftijd f de zrg vr jnge kinderen) f mdat cliënten vanwege psychische, fysieke, sciale f medische belemmeringen een zrgtraject hebben. In de meeste gevallen gaat het hier m de grep niet-kunners. In de nderstaande tabel staat een verzicht van de ntwikkeling van het aantal ntheffingen in de gemeente Smallingerland Tabel 9. Ontheffing van de arbeidsplicht naar reden, gemeente Smallingerland Vlledige sciale ntheffing Gedeeltelijke sciale ntheffing Vlledige medische ntheffing Gedeeltelijke medische ntheffing Ontheffing persnen uder dan 57,5 jaar Ontheffing met kinderen jnger dan 5 jaar Overige ntheffing Ttaal Ttaal in % van het ttaal aantal cliënten 55% 54% 54% 54% Brn: infrmatievrziening Sciale Zaken, gemeente Smallingerland Het aantal ntheffingen binnen de gemeente Smallingerland blijkt relatief hg: 54%. Landelijk bleek in % van de uitkeringsgerechtigden een ntheffing van de arbeidsplicht te hebben. De gemeente geeft aan dat dit percentage z hg ligt mdat de grep die wel kan werken al grtendeels uit de bijstand verdwenen is. Verder benadrukt de gemeente dat ntheffingen altijd gegeven wrden p basis van een nderzek dr een extern deskundige. Dit is via een cntract aanbesteed aan Lelie Hllander en Alberts verzuimmanagement. Echter: wanneer het percentage hg ligt mdat de grep cliënten die kan werken al bijna verdwenen is, betekent dit dat het percentage ntheffingen de afgelpen jaren tegenmen zu meten zijn. Immers neemt de grep die niet kan werken dan een grter aandeel in p het ttaal. De cijfers van de gemeente laten echter zien dat het percentage ntheffingen al jaren stabiel is. De cliënten van de gemeente Smallingerland kunnen ingedeeld wrden in zgenaamde fasen. Hierbij geldt he hger de fase, he verder men van de arbeidsmarkt staat. De vergrte meerderheid van de bijstandsgerechtigden in de gemeente Smallingerland is ingedeeld in fase 4. Dit hudt in dat zij een zeer grte afstand tt de arbeidsmarkt hebben. Tabel 10. Bijstandsgerechtigden gemeente Smallingerland naar fase, juli 2008 Fase aantal % 01 fase A 23 2% 02 fase B 90 8% 03 fase C % 04 fase D % Onbekend/ng niet ingedeeld 41 4% Ttaal % Brn: Gemeente Smallingerland 16
20
21 3. Re-integratiebeleid in Smallingerland In dit hfdstuk wrdt een verzicht gegeven van het beleid dat de gemeente Smallingerland vert en de daaruit vrtvleiende delen Bestuurlijk kader Het cllegeprgramma is summier met betrekking tt de delen vr reintegratie. Het enige aspect dat genemd wrdt, is dat het ingezette beleid m de hgere werklsheid in de regi terug te dringen wrdt vrtgezet. Het cllegeprgramma zet sterk in p werk en re-integratie. Dit blijkt alleen al uit de titel van het akkrd: MENSenWERK. Uitgangspunt meten de mgelijkheden zijn en niet de eventuele belemmering van regelgeving. Aan het terugdringen van het werklsheidspercentage in de gemeente Smallingerland wrdt pririteit gesteld. Het cllege stelt zich tt del m het werklsheidspercentage in 4 jaar te laten dalen van 12,3% naar 10% f minder. Dit met bereikt wrden dr een samenhangend beleid p van ecnmische zaken, sciale zaken en nderwijs. In dit kader wrdt k aangegeven dat de ketensamenwerking met wrden geptimaliseerd, waarbij een een-lketgedachte tt de mgelijkheden behrd. Het cllege geeft aan dat zij het nacceptabel acht dat er grte grepen in de samenleving aan de kant dreigen te kmen staan: werk is vr iedereen belangrijk en het activeren van mensen richting maatschappelijke activiteiten is vaak een stap naar verdere deelname aan de samenleving. In dit kader stelt het cllege dat zij binnen reintegratie een duidelijke regierl wil vervullen, waarbij delmatigheid centraal staat. Aangegeven wrdt dat het meer zelf gaan uitveren p het terrein van re-integratie niet uitgeslten wrdt. Het cllege vermeldt verder dat het maatschappelijk middenveld nadrukkelijk bij re-integratie met wrden betrkken. Binnen het cllegeprgramma wrden twee grepen cliënten nderscheiden. In de eerste plaats wrdt jngeren nder de 23 vlgens het cllegeprgramma drie pties gebden: 1. Onderwijs/pleiding. 2. Werken. 3. Cmbinatie van leren en werk. Vr uitkeringsgerechtigden bven de 23 zal het zgenaamde wrkfirst -principe gaan gelden. Dit hudt vlgens het cllegeprgramma in dat alle mgelijkheden m te werken wrden benut, k als het slechts m enkele dagdelen gaat. In beide cllegeprgramma s in de peride wrdt verwezen naar een beleidsplan. Deze beleidsplannen geven inzicht in de richting van het beleid en de daaraan verbnden ksten. Het beleidsplan bevat een paragraaf uitstrmbevrdering/werklsheidsbestrijding. In deze paragraaf wrden kengetallen weergegeven vr de uitstrm naar regulier werk en vr het met behud van uitkering deelnemen aan een traject. Deze gegevens lpen echter tt In het Beleidsplan zijn deze kengetallen niet meer pgenmen. Wel wrdt er een prgnse gege- 17
22 ven van het aantal cliënten WWB en het aantal WIW en ID-banen 16. Daarnaast zijn prgnses pgenmen ver het aantal teleidingen naar re-integratiebedrijven. Deze prgnses zijn in de nderstaande tabel weergegeven. Tabel 11. Prgnses kengetallen re-integratie Prgnse 2005 Prgnse 2006 Cliënten WWB WIW ID Nieuwe teleidingen naar Re-integratiebedrijven Brn: Beleidsplan , gemeente Smallingerland Hewel er prgnses zijn gemaakt blijkt uit de interviews dat de gemeente geen delen heeft gesteld met betrekking tt uitstrm. Men geeft aan dat het del is m zveel mgelijk cliënten duurzaam te laten uitstrmen. "Z veel mgelijk" wrdt echter niet gedefinieerd. Hewel gemeenten bij de invering van de WWB veel beleidsvrijheid hebben gekregen, is in artikel 8 van de WWB vastgelegd dat gemeenten een aantal aspecten meten vastleggen in verrdeningen. Het gaat hierbij m regels ver: het ndersteunen bij arbeidsinschakeling, het aanbieden van vrzieningen gericht p arbeidsinschakeling, het verhgen en verlagen van de bijstandsnrm en ver een evenwichtige verdeling van de aandacht vr verschillende delgrepen. De gemeente Smallingerland heeft in dit kader een re-integratieverrdening, een re-integratiebesluit en een afstemmingsverrdening vastgesteld Het beleidsplan He de delen die dr het cllege gesteld zijn bereikt wrden, wrdt in de verschillende re-integratie jaarplannen van de gemeente nader uitgewerkt. In deze paragraaf wrdt een verzicht gegeven van de ntwikkelingen in het re-integratiebeleid van de gemeente. Hierbij wrdt uitgegaan van de beleidsntitie Smallingerland werkt aan werk uit 2003 waarin het uitstrmbeleid van de gemeente bij de invering van de WWB is vastgelegd. Centraal in de beleidsntitie staat de uitstrmvisie: Inwners van de gemeente Smallingerland meten z veel mgelijk in een eigen inkmen kunnen vrzien dr middel van betaald werk. Hierbij wrdt benadrukt dat kiezen vr werk, kiezen vr cliënten is. De gemeente gaat er van uit dat werk het beste middel is m aan armede en sciale uitsluiting te ntsnappen. Om mensen znder werk weer te laten deelnemen aan het arbeidsprces zullen vlgens de beleidsntitie de inspanningen van de gemeente gericht zijn p het ntwikkelen van nbenutte en nvermede kwaliteiten. Het gemeentelijke instrumentarium zal vlgens het beleidsplan primair gericht zijn p de drstrm naar arbeid en p vermindering van de afhankelijkheid van uitkeringen. De gemeente erkent dat er een grep cliënten is die p de krte f middellange termijn (ng) niet aan regulier werk te is. Vr deze grep cliënten biedt de gemeente stages en leerwerkplekken aan. 16 WIW en ID-banen zijn vrmen van gesubsidieerde arbeid. 18
23 Het hiervr beschreven uitstrmbeleid wrdt in de beleidntitie gekenschetst dr: Snelheid in trajecten Maatwerk Een ketenbenadering met gede afspraken Cntrle van de afspraken. De beleidsntitie geeft aan dat in ruil vr een uitkering de cliënt een inspanningsverplichting heeft m een traject naar werk te vlgen Instrumenten Om het uitstrmbeleid vrm te geven heeft de gemeente Smallingerland een arbeidsmarktinstrumentarium pgesteld. In deze paragraaf wrdt dit instrumentarium p basis van de beleidsntitie vr 2003 beschreven. Ontheffingskeuringen De invering van de WWB maakt het nmgelijk vr de gemeente m grepen cliënten ntheffing van de arbeidsplicht te geven. Dit met p individuele basis gebeuren. De gemeente Smallingerland laat cliënten die aangeven lichamelijk f psychische beperkingen te hebben keuren dr een arbeidsdeskundige. Op basis hiervan kan een (gedeeltelijke) ntheffing van de arbeidsplicht gegeven wrden. Ok cliënten die een sciale beperking hebben (waarnder k leeftijd en het hebben van kleine kinderen gerekend wrdt) wrden dr een deskundige gekeurd. De gemeente is echter niet verplicht het advies van de deskundige ver te nemen. Persnsgerichte cursussen en trainingen Dit instrument is gericht p het versterken van de cmpetenties van de cliënt en ter bevrdering van het algemeen functineren. Hiernder vallen ndermeer taalnderwijs, sllicitatietrainingen en training vr sciale redzaamheid/vaardigheden. De cursussen/trainingen meten leiden tt een hger kwalificatieniveau. Inzet van dit instrument met in het trajectplan wrden gemtiveerd. Berepsgerichte schling Indien ndig kan bereps- f arbeidsmarktgerichte schling wrden ingezet. Het gaat hierbij m vakgerichte pleidingen zals deze er zijn vr technische, administratieve en ecnmische berepen en het nderwijs, de ICT en de zrg. Werkstages Er kunnen drie typen werkstages ingezet wrden. In de eerste plaats gaat het m gewne stages: een krtdurende vrm van nbetaalde arbeid van maximaal 6 tt 9 maanden. Het del van deze stages is het cntact met de wereld van werk te behuden. Ok kan de cliënt zich bij de stages riënteren p regulier werk. Naast deze werking kan het instrument k preventief werken. Cliënten die zelf werk kunnen vinden zullen eerder de bijstand vermijden als zij weten dat zij aan het werk meten vr een uitkering. De tweede vrm betreft de leerwerkplekken. Leerwerkplekken wrden benut m langdurig werklzen arbeidsritme p te laten den en te werken aan het zelfvertruwen. Een leerwerkplek duurt maximaal twee jaar. De laatste zes maanden wrdt de leerwerkplek gecmbineerd met bemiddelingsactiviteiten met als inzet regulier werk. De derde vrm van werkstages betreft de prefbaan. De prefbaan kan wrden ingezet dr werkgevers als rekruteringsinstrument vr nieuwe werknemers. In samenwerking wrdt schling gekppeld aan een werkstage. De ksten wrden gedeeld. Het 19
24 instrument is inzetbaar vr cliënten die al een andere vrm van werkstage hebben gevlgd, maar ng extra training f schling ndig hebben m aan de vacature-eisen te vlden Specifieke delgrepen De beleidsntitie geeft aan dat er een aantal delgrepen zijn binnen de WWB die speciale aandacht krijgen. Hiernder wrden deze delgrepen krt beschreven. Alleenstaande uders Vlgens de gemeente Smallingerland hebben eenudergezinnen, met name vruwen met een bijstandsuitkering, extra aandacht en begeleiding ndig m weer maatschappelijk actief te wrden en deel te nemen aan de arbeidsmarkt. Hierbij met rekening gehuden wrden met de cmbinatie van zrg en arbeid. Uitgangspunt hierbij is dat men investeert in de langere termijn en dat eventuele uitstrm een psitieve uitstraling zal hebben p de mgeving en de kinderen. De gemeente geeft aan dat de belangrijkste belemmeringen vr deze grep bestaan uit: Een laag pleidingsniveau. Weinig f geen werkervaring. Langdurige afhankelijkheid van uitkering en/f ex-partner. Mgelijk taal en cultuurprblemen. Gezndheidsredenen. Financiële prblemen. Aangegeven wrdt dat de kwaliteiten en vaardigheden van deze grep echter niet nderschat meten wrden. Zij zrgen er ndanks belemmeringen wel vr dat een huishuden blijft draaien. Hiervr zijn kwaliteiten ndig die in menig berep in meer f minder mate terug zijn te vinden. Vr de re-integratie van alleenstaande uders is vlgens de gemeente geen speciaal traject ndig maar wel extra aandacht vr kinderpvang. Jngeren nder de 23 jaar De gemeente maakt in haar beleidsntitie nderscheid in twee grepen jngeren binnen de WWB. In de eerste plaats zijn dit jngeren met een krte afstand tt de arbeidsmarkt. Deze grep redt zichzelf wel en heeft alleen een duwtje ndig. Dit duwtje kan bestaan uit het pden van werkervaring, bijvrbeeld een stage. De tweede grep bestaat uit jngeren met een grte afstand tt de arbeidsmarkt. Deze jngeren hebben vlgens de gemeente bijvrbeeld een sciale achterstand f nvldende schling. Om dit p te vangen zal het beleid gericht meten wrden p schling, persnsgerichte trainingen en werkervaringsplaatsen. Op deze wijze wrdt de jngeren zveel mgelijk bagage meegegeven zdat ze in alle pzichten weerbaarder zijn, waardr ze naar regulier werk begeleid kunnen wrden. In alle gevallen geldt dat het inkmen in welke vrm dan k (uitkering, stagevergeding, ln) gelijk is aan de geldende bijstandsnrm. Arbeidsgehandicapten Binnen het bijstandsbestand van de gemeente bevindt zich een grep cliënten met een arbeidshandicap. Deze grep is meestal dr een ziekte f een ngeluk in meer f mindere mate beperkt in hun bewegingsvrijheid. Deze grep bevat vlgens de beleidsntitie k smmige (ex)verslaafden. De arbeidsgehandicapten hebben net als alle anderen talenten, alleen kst het vr deze grep meer meite m de talenten te kppelen aan arbeidsmgelijkheden. Daarm hebben zij een intensief en gespeciali- 20
25 seerd traject ndig. Uit een nderzek dat de gemeente heeft laten uitveren blijkt de grep arbeidsgehandicapten die een berep kan den p een andere vrziening dan de bijstand zeer klein te zijn. Fase 1 cliënten Deze grep cliënten heeft geen afstand tt de arbeidsmarkt en is daarm gemakkelijk bemiddelbaar. De gemeente geeft aan dat zij deze grep zelf wil bemiddelen m een bijstandsuitkering te vrkmen. Dit laatste is vlgens de gemeente belangrijker dan de vraag f dit haar eigen verantwrdelijkheid is f die van een andere instantie. Nieuwkmers De nieuwkmers drlpen een inburgeringsprgramma. De gemeente geeft aan dat zij al tijdens dit prgramma een arbeidsteleidingstraject wil starten, waarbij met name stage en schling belangrijke instrumenten zijn. Aangegeven wrdt dat uit literatuur is gebleken dat deze zgenaamde duale trajecten leiden tt minder uitval. Gesubsidieerde arbeid. Met de invering van de WWB wrdt de gesubsidieerde arbeid afgeschaft. Gemeenten meten de WIW en ID-banen afbuwen. In de beleidsntitie wrdt aangegeven dat gesubsidieerde arbeid in de WWB een vrziening wrdt die kan wrden ingezet ten beheve van het prces naar regulier werk. De ntitie geeft aan dat vr de WIW banen een sterfhuiscnstructie is pgezet, waarbij de deelnemers wrden begeleid naar regulier werk. Vr de ID-banen wrdt geprbeerd de banen m te zetten naar reguliere banen. Hierbij wrdt aangegeven dat de werkzaamheden die in de ID banen werden verricht waardevl en nuttig zijn Beleidsaanpassingen In de re-integratieverrdening van de gemeente Smallingerland is pgenmen dat het cllege van B&W jaarlijks een plan pstelt, waarin p basis van het beschikbare budget wrdt aangegeven welke re-integratieactiviteiten plaatsvinden. Vanaf 2005 is er een jaarlijks re-integratieplan pgesteld, waarbij de hiervr beschreven beleidsnta Smallingerland werkt aan werk als uitgangspunt wrdt genmen. Deze jaarplannen gaan met name in p de inzet van middelen ver de verschillende instrumenten die de gemeente heeft ingekcht. In de jaarplannen wrden geen aanpassingen van het beleid genemd, wel wrden in de jaarplannen nieuwe instrumenten en trajecten genemd die ingekcht dan wel ntwikkeld zijn. In de jaarplannen staat aangegeven heveel trajecten er ingezet zullen wrden per instrument en wat de ksten zijn die hier aan verbnden zijn. Het gaat hierbij m een vrstel van het cllege van B&W. Tevens is de ntwikkeling van het aantal WIW- en ID-banen pgenmen in de jaarplannen. Met betrekking tt de WIW en ID banen heeft de gemeente beslten deze af te buwen. Hiervr heeft de gemeente een prgnse pgesteld. Deze is weergegeven in de nderstaande tabel. Tabel 12. Prgnse gemiddeld aantal WIW- en ID-banen gemeente Smallingerland Gemiddeld aantal WIW-banen Gemiddeld aantal ID-banen Brn: gemeente Smallingerland 21
26 Uit gesprekken kmt naar vren dat het del is m iedereen te laten uitstrmen. De vraag hierbij is echter he realistisch dit is. Ok is dit del nergens vastgelegd f vertaald naar tussendelen Ketensamenwerking Met de invering van SUWI 17 zijn de banden tussen gemeenten, CWI en UWV aangehaald. Vr gemeenten betekent dit dat het CWI de uitkeringsintake van cliënten det die een bijstandsuitkering willen aanvragen. Verder is het CWI verantwrdelijk vr de bemiddeling van cliënten die een kleine afstand tt de arbeidsmarkt hebben (de zgenaamde A-strm f fase 1). Indien deze cliënten na een half jaar ng geen baan hebben gevnden, wrden ze vergedragen naar de gemeente, die vervlgens een traject vr de betreffende cliënt kan uitzetten. De gemeente Smallingerland heeft een CWI binnen de gemeentegrenzen. Uit de gehuden interviews blijkt dat de samenwerking tussen de gemeente en het CWI beperkt is. Het CWI geeft aan zij de cliënten direct verdraagt aan de gemeente en vervlgens alleen ng basisdienstverlening biedt, bijvrbeeld p het gebied van bemiddeling. Er is geen integrale dienstverlening waarin gemeente en CWI geen nderscheid maken tussen bijstandscliënten en andere werkzekenden. Hewel het CWI meer samen zu willen werken respecteert zij de beslissing dat de gemeente dit p afstand hudt. Er bestaat k een relatie met het UWV. Mensen met een WW-uitkering van het UWV zullen naar verlp van tijd mgelijk drstrmen naar de bijstand. Het is mgelijk dat cliënten die vanuit de WW drstrmen naar WWB al een re-integratietraject hebben. De gemeente neemt in afstemming met het UWV de trajecten van deze zgenaamde samenlpcliënten ver. In de nderstaande tabel wrdt een verzicht gegeven van de prgnses ver de drstrm van WW naar WWB. Tabel 13. Prgnses drstrm WW naar WWB in % van het ttaal aantal WW-uitkeringen Smallingerland 11% 13% 6% Nederland 7% 9% 5% Brn: Kennismem en kennismem 07-01, UWV 3.7. Meetbaarheid delen In deze paragraaf wrdt vr de afznderlijke delen bekeken in heverre deze delen meetbaar zijn. Hierbij wrden de vlgende, algemeen aanvaarde nrmen gehanteerd: Tabel 14. Gehanteerde nrmen Nrm Specifiek cncreet en niet vr meerdere uitleg vatbaar; het is duidelijk welke prestaties en effecten wrden begd en p welke delgrep het beleid zich richt; Meetbaar is vastgelegd he wrdt gemeten f het del bereikt is? Realistisch zijn de delen bereikbaar? Tijdsgebnden vrzien van een tijdpad met tussendelen en een einddatum 17 Structuur Uitvering Werk en Inkmen 22
27 In de vrgaande paragrafen zijn een aantal delen weergeven. In de nderstaande tabel wrden deze delen berdeeld. Tabel 15. Berdeling delen Del s m r t Het cllege stelt zich tt del m het werklsheidspercentage in 4 jaar te laten dalen van 12,3% naar 10% f minder de ketensamenwerking met wrden geptimaliseerd, waarbij een eenlketgedachte tt de mgelijkheden behrd +/- +/- + - Het cllege stelt dat zij binnen re-integratie een duidelijke regierl wil vervullen. Bij deze regierl zal delmatigheid centraal staan. Het cllege vermeld dat het maatschappelijk middenveld nadrukkelijk bij re-integratie met wrden betrkken. Inwners van de gemeente Smallingerland meten z veel mgelijk in een eigen inkmen kunnen vrzien dr middel van betaald werk += Vldet aan nrm, -= vldet niet aan nrm, +/-= vldet deels aan nrm Vr de afbuw van de WIW en ID banen zijn prgnses pgesteld, deze zuden als prestatie-indicatren beschuwd kunnen wrden en vlden aan alle nrmen. Kwantitatieve delen met betrekking tt het re-integratiebeleid ntbreken. In de interviews wrdt genemd dat het del is m iedereen te laten uitstrmen. Dit del is wel specifiek en meetbaar, maar niet realistisch en er zijn geen tussendelen gedefinieerd. Eveneens is nduidelijk binnen welke peride dit met gebeuren. Verder kmt dit alleen terug in de interviews en is dit nergens anders vastgelegd. In de re-integratienta s wrdt aangegeven welke trajecten en instrumenten er ingezet wrden p basis van het beschikbare budget. Deze cijfers zuden als del geïnterpreteerd kunnen wrden Samenvatting In de cllegeprgramma s die binnen de nderzeksperide vallen zijn een aantal delen pgenmen met betrekking tt re-integratie. De meeste delen zijn niet ged meetbaar, met name drdat een tijdsaspect ntbreekt. Verder zijn vr de ntwikkeling van de gesubsidieerde arbeid prgnses pgesteld. Hewel het geen delen zijn kunnen de prgnses als prestatie-indicatren gezien wrden. De gemeente heeft in 2004 een beleidsplan vr haar re-integratieactiviteiten vastgesteld. Dit plan wrdt elk jaar uitgewerkt in een re-integratienta, waarin de inzet van middelen wrdt weergegeven. Verder bevatten de re-integratienta s een beschrijving van de trajecten. In de re-integratienta s wrdt niet beschreven wat het ingezette beleid dient p te leveren. 23
28
29 4. Resultaten van het beleid In het vrgaande hfdstuk zijn de delen die gemeente Smallingerland heeft pgesteld vr het re-integratiebeleid weergegeven. In dit hfdstuk zal ingaan wrden p de resultaten die de gemeente bereikt heeft Trajecten Om bijstandgerechtigden naar werk f een stap dichter bij werk te leiden zet de gemeente trajecten in. Bij de invering van de WWB waren gemeenten verplicht m nageneg alle re-integratietrajecten uit te besteden p de private markt. Sinds 2006 is het dr een wijziging in de wet 18 mgelijk m k re-integratietrajecten in eigen beheer uit te veren. De gemeente heeft ervr gekzen dr te gaan in de bestaande situatie, wat inhudt dat de re-integratietrajecten uitbesteed wrden aan private reintegratiebedrijven. Hiervr zijn (z blijkt uit verschillende interviews) een aantal redenen. In de eerste plaats waarbrgt dit de cntinuïteit, men heeft het persneel niet in dienst. De gemeentelijke rganisatie is daardr minder kwetsbaar vr schmmelingen in het bijstandsbestand. Daarnaast biedt het k de mgelijkheid m te kiezen. Om deze laatste reden heeft de gemeente Smallingerland cntracten afgeslten met veel verschillende bedrijven. Dit betekent vlgens de gemeente autmatisch k dat de kwaliteit wrdt vastgehuden: men kan altijd kiezen vr een andere partij. Bij de cntracten die zijn afgeslten met private bedrijven zijn afspraken gemaakt ver wat het del met zijn. Uit de dcumenten van de gemeente en de gehuden interviews blijkt dat bij alle ingekchte trajecten het uiteindelijke del uitstrm naar regulier werk vr minimaal 6 maanden f schling met studiefinanciering is. De invulling van de trajecten is divers. Z kan een traject bestaan uit werk, schling en/f bemiddeling. Verder is het k mgelijk dat cliënten gehlpen wrden eerst belemmeringen vr reguliere arbeid p te lssen (bv. schulden f verslavingsprblemen). Ok kan een lnkstensubsidie ingezet wrden, hiervr heeft de gemeente prjecten pgestart met werkgevers waar re-integratiebedrijven cliënten p kunnen plaatsen. Naast re-integratietrajecten die werk tt del hebben, heeft de gemeente in 2007 een start gemaakt met trajecten die meten leiden tt een actievere maatschappelijke deelname van bijstandcliënten met een ntheffing van de arbeidsplicht. Deze trajecten wrden ingezet p vrijwillige basis en wrden in samenwerking met een reintegratiebedrijf en de Maatschappelijke Onderneming Smallingerland (MOS) uitgeverd. In de nderstaande tabel wrdt een verzicht gegeven van de belangrijkste cntracten die de gemeente de afgelpen jaren heeft afgeslten met private reintegratiebedrijven vr de begeleiding naar werk. In de tabel wrden k de resultaatafspraken weergegeven. Het gaat hierbij m een percentage van het aantal gestarte trajecten dat leidt tt het del. De gemiddelde kstprijs wrdt per traject weergegeven en is bepaald aan de hand van de afgeslten cntracten. 18 Kamerstukken II , Wijziging van de Wet werk en bijstand en enige andere wetten in verband met het vervallen van de uitbestedingsverplichting vr re-integratie vr gemeenten 24
Niet op barcode schrijven!! Gemeente Bergen op Zoom Reg. Datum: 03/12/2008 Eenheid: GRIFF 1.58
* i * Niet p barcde schrijven!! Gemeente Bergen p Zm 108-045785 Reg. Datum: 03/12/2008 Eenheid: GRIFF 1.58 Inspectie Werk en Inkmen Participatie De Gemeenteraad Pstbus 11563 2502ANDenHaag Wilhelmina van
Nadere informatieBeleidsregels voorziening jobcoaching Participatiewet 2015
Beleidsregels vrziening jbcaching Participatiewet 2015 1-7-2015 Jbcaching Reginale beleidsregels jbcaching Participatiewet regi Achterhek Inleiding Jbcaching gaat ver het ndersteunen van mensen bij het
Nadere informatieopleidingsniveau laag % % middelbaar/hoog % %
Niet-werkende werkzekenden aan het werk in 2010: Wie zijn ze en waar vinden ze werk? Managementsamenvatting Oktber 2011 UWV WERKbedrijf helpt werkzekenden bij het vinden van een baan en werkgevers bij
Nadere informatieTussenrapportage: plan van aanpak raadsenquête grondexploitatie Duivenvoordecorridor.
Tussenrapprtage: plan van aanpak raadsenquête grndexplitatie Duivenvrdecrridr. Enquêtecmmissie grndexplitatie Duivenvrdecrridr 16 februari 2015 Inhudspgave: 1. Inleiding 2. Organisatie 3. Verfijning nderzeksvraag
Nadere informatieSamenvatting Deelprojecten Ouderen Samen
Samenvatting Deelprjecten Ouderen Samen Vughtse Ouderen aan het Wrd In januari 2007 zijn dr het Prject Ouderen Samen vier bijeenkmsten gerganiseerd waarvr alle Vughtse inwners van 55 jaar en uder waren
Nadere informatieVeel gestelde vragen huurbeleid 18 oktober 2012
Veel gestelde vragen huurbeleid 18 ktber 2012 Algemeen: 1. Waarm kmt er een nieuw huurbeleid? Een aantal ntwikkelingen heeft ervr gezrgd dat wij ns huurbeleid hebben aangepast. Deze ntwikkelingen zijn:
Nadere informatieZijn in de aanvraag bijlagen genoemd en zijn die bijgevoegd? Zo ja, welke? Nummer desgewenst de bijlagen.
Checklist berdeling adviesaanvraag 1. De adviesaanvraag Heeft de r een adviesaanvraag gehad? Let p: een rapprt is in principe geen adviesaanvraag. Met een adviesaanvraag wrdt bedeld: het dr de ndernemer
Nadere informatieTransmuraal Programma Management
Transmuraal Prgramma Management Een prpsitie van Vitha versie 1 Inhudspgave 1 Inleiding... 3 2 Transmurale behandelpraktijken... 3 2.1 Transmurale zrg nader gedefinieerd... 3 2.2 Transmurale zrg in de
Nadere informatieMaak van 2015 jouw persoonlijk professionaliseringsjaar
Maak van 2015 juw persnlijk prfessinaliseringsjaar en wrd Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Deze status wrdt bereikt na certificering dr het nafhankelijke
Nadere informatieProjectaanvraag Versterking sociale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân
1 Prjectaanvraag Versterking sciale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân 1. Aanleiding Eind 2012 heeft Prvinciale Staten van de prvincie Fryslân keuzes gemaakt mtrent de 'kerntakendiscussie'.
Nadere informatieBij leefbaarheid gaat het er om hoe mensen hun omgeving ervaren en beoordelen.
1 Leefbaarheid is een belangrijk, z niet hét thema van de laatste jaren. De wnmgeving wrdt vr mensen steeds belangrijker vr de ervaren wn. Ok vanuit het perspectief van sciale chesie, veiligheid en sciaal-ecnmische
Nadere informatieHet Nieuwe Werken: hieperdepiep hoera? De rol van de OR bij de invoering van Het Nieuwe Werken
Het Nieuwe Werken: hieperdepiep hera? De rl van de OR bij de invering van Het Nieuwe Werken De kans is grt dat er in uw rganisatie al wrdt gesprken ver de invering van Het Nieuwe Werken. En z niet, dan
Nadere informatieRapport. Bekend maakt bemind Onderzoek naar de bekendheid van en waardering voor het Expertisecentrum Veilige Publieke Taak
Rapprt Bekend maakt bemind Onderzek naar de bekendheid van en waardering vr het Expertisecentrum Veilige Publieke Taak Over het CAOP Het CAOP is hét kennis- en dienstencentrum p het gebied van arbeidszaken
Nadere informatieArmoedebeleid gemeente Ommen. In opdracht van de Rekenkamercommissie
Armedebeleid gemeente Ommen In pdracht van de Rekenkamercmmissie Ommen Armedebeleid gemeente Ommen In pdracht van de Rekenkamercmmissie Ommen Eelc Westerhf Emke Bsgraaf Mei 2012 1 Inhud Inleiding 3 Leeswijzer
Nadere informatieFase 1: Re-integratiefase
Bijlage Matrix van verplichtingen en bijhrende sancties Fase 1: Re-integratiefase Algemene beschrijving categrie Niet nagekmen verplichting zals: Sanctie Categrie 1: Onder deze categrie vallen verplichtingen
Nadere informatieKlachtenbeleid Stichting KOM Kinderopvang
Klachtenbeleid Stichting KOM Kinderpvang KOM Kinderpvang verzrgt kinderpvang vr kinderen in de leeftijdsgrep 0 tt en met 12 jaar. Alle medewerkers van de stichting zetten zich vlledig in m kwalitatief
Nadere informatieVerdiepend onderzoek Wmoinkoopproces
Verdiepend nderzek Wminkpprces Kwalitatief nderzek nder 24 gemeenten Petra Ebben de Jng & Myriam Martens 1 september 2014 Disclaimer en leeswijzer Het ministerie van VWS heeft Q-Cnsult pdracht gegeven
Nadere informatieD i e n s t v e r l e n i n g s d o c u m e n t
D i e n s t v e r l e n i n g s d c u m e n t Ons kantr hudt zich bezig met financiële dienstverlening en heeft zich gespecialiseerd in schade- en levensverzekeringen en is daarbij actief p de zakelijkeen
Nadere informatieIMPLEMENTATIE WET VERPLICHTE MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING GEMEENTEN NOORDOOST-BRABANT
BIJLAGE 1 IMPLEMENTATIE WET VERPLICHTE MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING GEMEENTEN NOORDOOST-BRABANT 1. Inleiding Op 1 juli 2013 is de Wet verplichte meldcde huiselijk geweld en kindermishandeling
Nadere informatieEVALUATIE TER STATE. Marion Matthijssen, Marn van Rhee. Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) juli 2005. In opdracht van Raad van State
EVALUATIE TER STATE Marin Matthijssen, Marn van Rhee Centrum vr Onderzek en Statistiek (COS) juli 2005 In pdracht van Raad van State Centrum vr Onderzek en Statistiek (COS) Auteur: Marin Matthijssen en
Nadere informatie8.2. Ziekteverzuim en (ziekte)verzuimbegeleiding
8.2. Ziekteverzuim en (ziekte)verzuimbegeleiding Aangepast d.d. 10 januari 2014. Ziektemelding Persneelsleden dienen zich uiterlijk vr 7.30 uur s mrgens ziek te melden bij de schldirecteur en ingeval van
Nadere informatiere-integratie jobcaoching praktijkleerwerktraject De Pastorie diverse branches social return
jbcaching praktijkleerwerktraject De Pastrie scial return Stichting MatchWinners Rermnd jbcaching praktijkleerwerktraject De Pastrie scial return Stichting Matchwinners Rermnd 1. Intr Sinds 2009 biedt
Nadere informatieProgramma Welzijn en Zorg. Nieuwe Zorg en Domotica
Prgramma Welzijn en Zrg Nieuwe Zrg en Dmtica Aanleiding De mgelijkheden vr het langer zelfstandig thuis blijven wnen, meten wrden verbreed. Technlgische ntwikkelingen die zrg p afstand en het participeren
Nadere informatiegelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 11 november 2014;
raadsbesluit gemeente werkendam zaaknummer 59873 nderwerp Verrdening individuele stud ieteslag Participatiewet gemeente Werkendam 2015 De raad van de gemeente Werkendam, gelezen het vrstel van burgemeester
Nadere informatieSubsidieregeling economie en innovatie Noord-Brabant - provincie Noord-Brabant -
Subsidieregeling ecnmie en innvatie Nrd-Brabant - prvincie Nrd-Brabant - Het del van de Subsidieregeling ecnmie en innvatie Nrd-Brabant (ECOINNONB) is het realiseren van een aantal delstellingen uit het
Nadere informatieCursussen CJG. (samenwerking tussen De Meerpaal en het onderwijs in Dronten) Voortgezet Onderwijs
Cursussen CJG (samenwerking tussen De Meerpaal en het nderwijs in Drnten) Vrtgezet Onderwijs 1 Faalangst (vrtgezet nderwijs) Faalangsttraining is vr jngeren die gespannen zijn en (te) veel nadenken ver
Nadere informatieStatenvoorstel nr. PS/2014/341
Statenvrstel nr. PS/2014/341 Initiatiefvrstel Cde Maatschappelijke Participatie Datum Inlichtingen bij 23 april 2014 mevruw G.J. Overmeen-Bakhuis Aan Prvinciale Staten Onderwerp Initiatiefvrstel Cde Maatschappelijke
Nadere informatieafspraken gemaakt zijn.
Matrix van verplichtingen en bijhrende sancties Fase 1: Re-integratiefase Algemene beschrijving categrie Niet nagekmen verplichting zals: Sanctie Categrie 1: Onder deze categrie vallen verplichtingen die
Nadere informatieAanvraag verlening eenmalige subsidie gemeente Wageningen
Aanvraag verlening eenmalige subsidie gemeente Wageningen Dit aanvraagfrmulier is bedeld vr een eenmalige subsidie. Een eenmalige subsidie wrdt verleend vr een eenmalige activiteit f ander incidenteel
Nadere informatieTer voorbereiding op uw aanvraag vindt u in dit document de criteria en vragenlijst voor het themacertificaat Relaties en seksualiteit.
Criteria en vragenlijst themacertificaat Relaties en seksualiteit Primair nderwijs Ter vrbereiding p uw aanvraag vindt u in dit dcument de criteria en vragenlijst vr het themacertificaat Relaties en seksualiteit.
Nadere informatieSOCIALE VEERKRACHT INNOVATION GAMES DEAR FUTURE SEPTEMBER 2017
SOCIALE VEERKRACHT INNOVATION GAMES DEAR FUTURE 23 28 SEPTEMBER 2017 1.WAARDENKAARTEN Hiernder wrden de waardenkaarten weergegeven. Uit 24 kaarten zijn er 6 gekzen die centraal staan bij dit team en het
Nadere informatieSubsidietoetsingskader VVE gemeente Raalte 2015. Doelstelling subsidie:
Subsidietetsingskader VVE gemeente Raalte 2015 Delstelling subsidie: Op grnd van de Wet OKE (Ontwikkelingskansen dr kwaliteit en educatie zijn gemeenten verantwrdelijk vr de Vrschlse educatie. Gemeenten
Nadere informatieAgendanummer: Begrotingswijz.: Onderwerp : doorontwikkeling windenergie. Aan de raad van de gemeente Waalwijk Waalwijk, 18 september 2012
Agendanummer: Begrtingswijz.: CR2 Onderwerp : drntwikkeling windenergie Kenmerk: 12-0024868 Aan de raad van de gemeente Waalwijk Waalwijk, 18 september 2012 0. Samenvatting Uw Raad heeft vr de ambitie
Nadere informatieCommunicatie voor beleid Interactie (raadplegen, dialoog, participatie) en procescommunicatie; betrokkenheid, betere besluiten en beleid
Samenvatting BEELDEN OVER COMMUNICATIE TEYLINGEN Bevindingen gesprekken ver Cmmunicatie, raad- en cllegeleden, rganisatie en samenleving In deze ntitie zijn de resultaten van zwel de gesprekken van 9 ktber
Nadere informatieActieplan leeftijdsbewust personeelsbeleid 2013-2023
Nvember 2013 Actieplan leeftijdsbewust persneelsbeleid 2013-2023 Actie 1: Ontwikkelen van een stagebeleid. Stagiaires zijn ptentiële nieuwe cllega s. Een stageperide kunnen we aanzien als een inwerkperide.
Nadere informatieV-ICT-OR begeleidt besturen in hun informatiehuishouding voor optimaal verloop van samenvoeging gemeente en OCMW
V-ICT-OR begeleidt besturen in hun infrmatiehuishuding vr ptimaal verlp van samenveging gemeente en OCMW De infrmatica in steden en gemeenten greide sinds de jaren 80 rganisch. Dat stapje bij stapje greien
Nadere informatieRegistratienummer: GF Datum: 6 september 2011 Agendapunt: 7
Aan de gemeenteraad Registratienummer: GF11.20079 Datum: 6 september 2011 Agendapunt: 7 Prtefeuillehuder: De heer L. Buwalda Behandelend ambtenaar: Mevruw K.J. Bij Onderwerp: De Kanteling Wm Vrstel: -
Nadere informatieIWI. De Gemeenteraad Postbus 11563
Inspectie Werk en Inkmen Tezicht Gemeentelijk Dmein De Gemeenteraad Pstbus 11563 2502 AN Den Haag Prinses Beatrixlaan 82 2595 AL Den Haag Telefn (070) 304 44 44 Fax (070) 304 44 45 www.lwiweb.nl Cntactpersn
Nadere informatie: Subsidieaanvraag Transformatie en innovatieplannen SW bedrijf (Motie Kerstens cs.)
Betreft: Van : Subsidieaanvraag Transfrmatie en innvatieplannen SW bedrijf (Mtie Kerstens cs.) : DZB Leiden, SWA Alphen aan den Rijn en Maregrep NV te Vrhut Arbeidsmarktregi Hlland Rijnland Aanvrager :
Nadere informatieKenmerken en uitkomsten van professionele echtscheidingsbemiddeling in Vlaanderen
Kenmerken en uitkmsten van prfessinele echtscheidingsbemiddeling in Vlaanderen 20 nvember 2015 Prf. Dr. Sfie Vanassche Dr. An Katrien Sdermans Prf. dr. Ken Matthijs Family and Ppulatin Studies, KU Leuven
Nadere informatieMaatschappelijke Stage
Maatschappelijke Stage 2 Inhud 1. Wat is MAS? 1.1 MAS algemeen. 1.2 MAS p het Gren van Prinstererlyceum 1.3 Deadlines 2. Stage zeken 2.1 De stage cördinatr p schl. 2.2 Masactief 3. De frmulieren 3.1 Aanvraagfrmulier
Nadere informatieControleprotocol Sociaal Domein
Cntrleprtcl Sciaal Dmein Cntrleprtcl vr de accuntantscntrle bij: dr de gemeenten in de regi Amersfrt* gesubsidieerde rganisaties vr Jeugdzrg en WMO dr de gemeenten in de regi Amersfrt f dr de gemeente
Nadere informatieAanvraagformulier cofinanciering LEF
Aanvraagfrmulier cfinanciering LEF 1. Aanvraag vr delstelling: Welke delstellingen uit het Ecnmisch Actieprgramma 2016 2019 zijn delstellingen die u met uw prject gaat realiseren f aan bij gaat dragen?
Nadere informatieOnderwerp Vervolg Programma Eigen Kracht - het stimuleren van laagopgeleide vrouwen naar werk
Cllegevrstel Openbaar Onderwerp Vervlg Prgramma Eigen Kracht - het stimuleren van laagpgeleide vruwen naar werk Prgramma / Prgrammanummer Werk & Inkmen / 1061 BW-nummer Prtefeuillehuder T. Tankir Samenvatting
Nadere informatieMiddelen Financiële middelen o De organisatie heeft een actueel beleid met betrekking tot het verkrijgen van de benodigde financiële middelen.
Categrie C Per aspect van het framewrk zijn nrmen pgesteld. Vetgedrukt zijn de verplichte nrmen. Organisaties die nder categrie C vallen, zullen verder zijn met het implementeren van kwaliteitssystemen
Nadere informatieEvaluatierapport Scalda - Groep 3 29 januari 26 maart 2014
Evaluatierapprt Scalda - Grep 3 29 januari 26 maart 2014 1. Inleiding, deelnemers en activiteiten In dit dcument wrden de bevindingen weergegeven van begeleiders en deelnemers die betrkken waren bij de
Nadere informatieKwaliteit van de arbeid van kamermeisjes
HIER FOTO INVOEGEN BREEDTE 210mm x HOOGTE 99mm Kwaliteit van de arbeid van kamermeisjes Samengevat 2011 Guidea - Kenniscentrum vr Terisme en Hreca vzw Deze infrmatie werd met de grtste zrg samengesteld.
Nadere informatieRapportage inspectiebezoek aan Woon- en zorgcentrum Boschoord te Lunteren op 18 juli 2013. Zwolle, juli 2013
Rapprtage inspectiebezek aan Wn- en zrgcentrum Bschrd te Lunteren p 18 juli 2013 Zwlle, juli 2013 Inhud 1 Inleiding 3 2 Resultaten verbetermaatregelen 4 3 Bevindingen en Cnclusie 7 Pagina 2 van 7 1 Inleiding
Nadere informatieBeweeg Mee! De gecombineerde leefstijlinterventie (GLI) 1 in de collectieve verzekering voor de minima van de gemeente Den Haag
Beweeg Mee! De gecmbineerde leefstijlinterventie (GLI) 1 in de cllectieve verzekering vr de minima van de gemeente Den Haag Mensen niet alleen aan het bewegen brengen, maar k aan het bewegen huden. Dat
Nadere informatieHandleiding. Het opstellen van een diaconaal beleidsplan
Handleiding Het pstellen van een diacnaal beleidsplan Versie 1.0 Generale diacnale cmmissie Datum: augustus 2015 Generale diacnale cmmissie Vendelier 51-D 3905 PC VEENENDAAL Telefn (0318) 505541 Website:
Nadere informatieTOEZICHTKADER ACCREDITATIESTELSEL HOGER ONDERWIJS. september 2014
TOEZICHTKADER ACCREDITATIESTELSEL HOGER ONDERWIJS september 2014 INHOUD Inleiding 4 1 Del en uitvering van het tezicht 5 1.1 Wat willen we bereiken? 5 1.2 Werkwijze 5 1.3 Waarderingskader 7 2 Relatie met
Nadere informatieBegeleidende tekst bij de presentatie Ieder kind heeft recht op Gedifferentieerd RekenOnderwijs.
Begeleidende tekst bij de presentatie Ieder kind heeft recht p Gedifferentieerd RekenOnderwijs. Dia 1 Opmerking vr de presentatr: in het geval u tijd te krt kmt, kunt u de blauwe tekst als ptineel beschuwen
Nadere informatieHuiswerk Informatie voor alle ouders
Nummer 6 mei 2010 Huiswerk Infrmatie vr alle uders Huiswerk en efening Ged leren lezen en rekenen is belangrijk, want je hebt deze vaardigheden in het dagelijks leven veral ndig. Kinderen ged leren lezen
Nadere informatieINHOUD. Hoofdstuk 1 Inleiding 2
INHOUD Hfdstuk 1 Inleiding 2 Hfdstuk 2 Wat hudt die extra begeleiding in? 4 LWOO Praktijknderwijs Wie kmt ervr in aanmerking? Wie beslist daarver? Hfdstuk 3 Wat hudt het nderzek van het COB in? 7 Welke
Nadere informatieOproep erkenning en subsidiëring van groepsgericht aanbod. opvoedingsondersteuning door vrijwilligers
Oprep erkenning en subsidiëring van grepsgericht aanbd pvedingsndersteuning dr vrijwilligers In het kader van het versterken van aanbd pvedingsndersteuning in de Huizen van het Kind lanceert Kind en Gezin
Nadere informatieProjectomschrijvingen van het Uitvoeringsprogramma 2012-2015 Visie Openbaar Vervoer 2020
Vrdracht Prvinciale Staten van Nrd-Hlland Vrdracht Haarlem, juli 2012 Onderwerp: Uitveringsprgramma 2012-2015 Visie Openbaar Verver 2020 Bijlage: Prjectmschrijvingen van het Uitveringsprgramma 2012-2015
Nadere informatieWat zijn de specifieke omstandigheden van deze locatie waar, bij inpassing van de voorziening, rekening mee gehouden moet worden?
Omgevingsscan Achtergrnd prject De gemeente Drdrecht heeft het plan pgevat de prblematiek rndm (merendeels verslaafde) dak- en thuislze mensen in haar stad aan te pakken. In dit kader heeft de gemeente
Nadere informatie/k*je/i v. Voorstel: 1. De werkingsduur van de 'Verordening Starterslening' met (terugwerkende kracht) 1 jaarte verlengen tot 01-01-2010.
1 M c» r* K 5,- * > l.- ^ V r>!lus gemeente QSterllOUt /k*je/i v loatum: 20 februari 2009 Nummer raadsnta: Qnderwerp: Verlengen werkingsduur 'Verrdening Starterslening'. NOTA VOOR DE RAAD Prtefeuillehuder:
Nadere informatieOnderwerp Wijziging van de Verordening tot het kunnen verlenen van een alleenrecht voor Concern voor Werk. Aan de raad. Status: ter besluitvorming
N. 218419-1 Emmelrd, 14 januari 2014. Onderwerp Wijziging van de Verrdening tt het kunnen verlenen van een alleenrecht vr Cncern vr Werk. Advies raadscmmissie [ ] Aan de raad. Status: ter besluitvrming
Nadere informatieBibliotheek en basisvaardigheden. Handreiking voor een structurele aanpak op lokaal niveau
Biblitheek en basisvaardigheden Handreiking vr een structurele aanpak p lkaal niveau 1 Inhud Een structurele aanpak van laaggeletterdheid p lkaal niveau 3 1. Draagvlak bij de gemeente 3 2. Draagvlak in
Nadere informatieStichting de Wielborgh Wonen, zorg en welzijn. Van harte welkom. Training Meten moet! Casper van der Most
Stichting de Wielbrgh Wnen, zrg en welzijn Van harte welkm Training Meten met! Casper van der Mst Stichting de Wielbrgh Wnen, zrg en welzijn Prfessinele rganisatie Meten Analyseren Plannen Verbeteren Reviews
Nadere informatieTijdelijke regeling diensten van algemeen economisch belang toegelaten instellingen volkshuisvesting. Q and A s: update d.d.
Tijdelijke regeling diensten van algemeen ecnmisch belang tegelaten instellingen vlkshuisvesting Q and A s: update d.d. februari 2013 Aanbesteding Hebben wningcrpraties de plicht m maatschappelijk vastged
Nadere informatieOnderzoeksrapport Bedrijvenkring Oldebroek
Onderzeksrapprt Bedrijvenkring Oldebrek AIDA Cmmunicatie 6 juni 2014 Inhudspgave Samenvatting 4 1. Inleiding 5 2. Prbleemanalyse 6 2.1 Aanleiding van het prbleem 6 2.2 Het krachtenveld 6 2.3 Wat mest nderzcht
Nadere informatieBijlage 4. Toetsingskader ontwerp levensloopbestendig Zeist-Oost
Bijlage 4 Tetsingskader ntwerp levenslpbestendig Zeist-Ost 1. Opzet Het tetsingskader Levenslpbestendig Zeist-Ost bestaat uit een aantel nderdelen. Een algemeen deel gaat ver de levenslpbestendige wijk:
Nadere informatieRollenspel Jezus redt
Rllenspel Jezus redt Krte mschrijving prgrammanderdeel De leerlingen spelen samen een bestuursrechtzaak bij de Raad van State na. De Raad van State is de hgste bestuursrechter van Nederland. In deze rechtszaak
Nadere informatieOpbrengsten VSO Panta Rhei College schooljaar 2014-2015
Opbrengsten VSO Panta Rhei Cllege schljaar 2014-2015 Inleiding Iedere schl heeft tt taak nderwijs te bieden waarbij de leerlingen kennis, vaardigheden en hudingen verwerven. Uitgangspunt vr dat aanbd zijn
Nadere informatieBeschermd Wonen met een pgb onder verantwoordelijkheid van gemeenten
Beschermd Wnen met een pgb nder verantwrdelijkheid van gemeenten Een factsheet vr cliënten, cliëntvertegenwrdigers en familievertegenwrdigers 1 februari 2016 Sinds 1 januari 2015 valt Beschermd Wnen (vrheen
Nadere informatieGS brief aan Provinciale Staten
GS brief aan Prvinciale Staten Pstadres Prvinciehuis Pstbus 90602 2509 LP Den Haag T 070-441 66 11 www.zuid-hlland.nl Datum zie verzenddatum Aan Prvinciale Staten Bijlagen 2 Onderwerp Infrmatie ver het
Nadere informatie1.1 Verantwoording 2 1.2 Indeling Treasurystatuut 2
TREASURYSTATUUT INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING 1.1 Verantwrding 2 1.2 Indeling Treasurystatuut 2 2 DOELSTELLING TREASURYFUNCTIE 2.1 Liquiditeitenbeheer 3 2.2 Financieren 4 2.3 Beleggen 5 2.4 Betalingsverkeer
Nadere informatieBoschveld on Tour. Herijking Sociale Visie Boschveld 2015-2019
Bschveld n Tur Herijking Sciale Visie Bschveld 2015-2019 Inleiding Vr u ligt het verslag van de herijking van de sciale visie van Bschveld vr de peride 2015 2019. In 2007 is de sciale visie van Bschveld
Nadere informatieVerandertrajecten voor individuele medewerkers
Het Sandelhut Meditatietechnieken, Caching en Training Verandertrajecten vr individuele medewerkers Lcatie: Het Beekse Bshuis Girlesedijk ngenummerd Hilvarenbeek Pst: Gildelaan 41 5081 PJ Hilvarenbeek
Nadere informatieBeleidsregels verrekenen inkomsten uit commerciële (onder) verhuur en commerciële kostgeverschap 2015
Beleidsregels verrekenen inkmsten uit cmmerciële (nder) verhuur en cmmerciële kstgeverschap 2015 Inhud Beleidsregels verrekenen inkmsten uit cmmerciële (nder) verhuur en cmmerciële kstgeverschap 2015...
Nadere informatiePlan van aanpak voor Social Return gekoppeld aan de Deelovereenkomst Maatwerkvoorziening Maatschappelijke Ondersteuning in de Oosterschelderegio
Plan van aanpak vr Scial Return gekppeld aan de Deelvereenkmst Maatwerkvrziening Maatschappelijke Ondersteuning in de Osterschelderegi Aanleiding De deelnemers aan de Maatwerkvrziening Maatschappelijke
Nadere informatieBeleidsplan 2014 tot en met 2016
Blessed Generatin Nederland Falkejacht 25 9254 EJ Hurdegaryp Beleidsplan 2014 tt en met 2016 Blessed Generatin Nederland (0511) 47 21 37 - www.blessedgeneratin.nl - inf@blessedgeneratin.nl KvK 01100560
Nadere informatieHoe kan uw overheidsorganisatie professionalisering en verduurzaming van het inkoopproces bewerkstelligen
He kan uw verheidsrganisatie prfessinalisering en verduurzaming van het inkpprces bewerkstelligen He kan uw verheidsrganisatie prfessinalisering en verduurzaming van het inkpprces bewerkstelligen UITWERKING
Nadere informatie*** Enquête *** afstudeerscriptie over de huidige elektronische verbindingen*
*** Enquête *** Inleidend Als student van de Universiteit Twente de ik in het kader van mijn masterstudie Public Safety een (klik hier vr definitie) afstudeerscriptie ver de huidige elektrnische verbindingen*
Nadere informatieGedragswerk, wat werkt? Een evaluatie van het project Gedragswerk
Gedragswerk, wat werkt? Een evaluatie van het prject Gedragswerk Gedragswerk, wat werkt? Een evaluatie van het prject Gedragswerk Obern Gedragswerk, wat werkt? 3 Inhudspgave Samenvatting... 4 1 Inleiding...
Nadere informatieVoor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) Winterswijk 2013-2018
Vr- en Vregschlse Educatie (VVE) Winterswijk 2013-2018 1. Inleiding Vr- en Vregschlse Educatie, als nderdeel van het bredere beleidsterrein nderwijsachterstandbeleid, wrdt sinds 2002 in Winterswijk vrmgegeven.
Nadere informatieChecklist Veranderaanpak Inhoud en Proces
list Veranderaanpak Inhud en Prces AdMva 2011 www.admva.nl www.arbcatalgusvvt.nl list Veranderaanpak Inhud en Prces www.arbcatalgusvvt.nl Clfn Sturen p Werkdrukbalans en Energie AdMva 2011 Erna van der
Nadere informatieHandreiking functionerings- en beoordelingsgesprekken griffiers
Handreiking functinerings- en berdelingsgesprekken griffiers September 2014 Functineringsgesprek Als de griffier is aangesteld, is het verstandig m met elkaar te blijven reflecteren p het functineren.
Nadere informatiePlaatsingsrichtlijnen Dr. Nassau College
Plaatsingsrichtlijnen Dr. Nassau Cllege vr schljaar 2014-2015 Plaatsingsrichtlijnen p het Dr. Nassau Cllege In de kmende jaren zal de Cit eindtets in het basisnderwijs niet meer afgenmen wrden in februari,
Nadere informatieNotitie Evaluatie Dienstverlening en Financiën Antwoord
Ntitie Evaluatie Dienstverlening en Financiën Antwrd 0. Inleiding In 2006 is de gemeente Amsterdam gestart met het aanbieden van 1 telefnnummer vr het beantwrden van vragen van burgers en ndernemers, namelijk
Nadere informatieHuiswerk. Waarom geven wij op school huiswerk? Wij vinden huiswerk zinvol, omdat we denken daar het volgende mee te kunnen bereiken :
Versie: ktber 2016 Huiswerk Op nze schl wrdt in diverse grepen huiswerk gegeven. Onder huiswerk verstaan we werk dat vanuit de schl meegegeven wrdt en waarvan verwacht wrdt dat het dr de kinderen thuis
Nadere informatieSituatie: Aanzet casebeschrijving Molenwaard. Inleiding
Aanzet casebeschrijving Mlenwaard Situatie: Inleiding In het nrden van de Alblasserwaard, nder de rk van de gemeente Rtterdam, ligt de gemeente Mlenwaard. Een gemeente die zich kenmerkt dr uitgestrekte
Nadere informatieVerzuim Beleid. www.smallsteps.info. Opgemaakt door Human Resource Management. Doelgroep Alle werknemers. Ingangsdatum 4 juli 2014. Versie 0.
Verzuim Beleid Opgemaakt dr Human Resurce Management Delgrep Alle werknemers Ingangsdatum 4 juli 2014 Versie 0.1 www.smallsteps.inf clfn Verzuimbeleid Visie en aanpak verzuim Delgrep: alle werknemers Versie:
Nadere informatieMeer koopkracht door echte banen
Meer kpkracht dr echte banen Centen en prcenten vr een gelijkwaardige samenleving Arbeidsvrwaardenagenda FNV in Beweging 2015 Een gelijkwaardige samenleving werkt beter. Een samenleving waarin de verschillen
Nadere informatieUw kenmerk Ons kenmerk Toestelnummer 2009/ Uw brief d.d. Behandeld door Bijlagen R.M.C. Strijker
De raad van de gemeente Alkmaar Rekenkamercmmissie Uw kenmerk Ons kenmerk Testelnummer 2009/027 0725489342 Uw brief d.d. Behandeld dr Bijlagen R.M.C. Strijker Onderwerp Evaluatie kwaliteit prgrammabegrting
Nadere informatieHebben woningcorporaties de plicht om maatschappelijk vastgoed boven een bepaalde drempel Europees aan te besteden?
Tijdelijke regeling diensten van algemeen ecnmisch belang tegelaten instellingen vlkshuisvesting Q and A s: update d.d. December 2011 Aanbesteding Hebben wningcrpraties de plicht m maatschappelijk vastged
Nadere informatieAlle secundaire scholen, binnen de regio MidLim, met een klasgroep in de 2de of 3de graad waarin: o o o o o
Klas-in-zicht Een negatieve grepsdynamiek, leerlingen die niet met elkaar vereen kunnen kmen, een vertrebelde relatie tussen leerlingen en leerkrachten, meilijk les kunnen geven dr strend gedrag, zijn
Nadere informatieRisicomanagement in zorgbouwprojecten. Centrum Zorg en Bouw
Risicmanagement in zrgbuwprjecten Centrum Zrg en Buw Inhud Zelfscan; Rl CZB bij risicmanagement; Wat kunt u verwachten? Vraag Past uw initiatief in het strategisch huisvestingsplan van de rganisatie? Het
Nadere informatiePlan van aanpak 2008-2010 arbeidscapaciteit kraamzorg
Plan van aanpak 2008-2010 arbeidscapaciteit kraamzrg Utrecht, 15 september 2008 Betrkken partijen: ActiZ, BTN, ZN, NBvK, Sting 1 Inhudspgave Inleiding en aanleiding 3 Speerpunten plan van aanpak 3 1. Omvang
Nadere informatie352),(/(1352*5(66,( ,QOHLGLQJ
352),(/(1352*5(66,(,QOHLGLQJ Een pdracht van schlen is te kmen tt een bij de rganisatie passende systematiek van planning en cntrl. De bedrijfvering wrdt daarbij gezien als een afgeleide van de inhudelijke
Nadere informatieJaarverslag cliëntenraad. Juvans Maatschappelijk Werk en Dienstverlening
Jaarverslag 2015 cliëntenraad Juvans Maatschappelijk Werk en Dienstverlening Vrwrd Gewaardeerde lezer, Graag bieden we u hierbij ns jaarverslag 2015 aan zdat u geïnfrmeerd bent ver nze inbreng in het beleid
Nadere informatieARBOBELEIDSPLAN. voor de stichting PCBO BAARN SOEST
ARBOBELEIDSPLAN vr de stichting PCBO BAARN SOEST Inhudspgave 1. Uitgangspunten Arbbeleid in essentie Preventieve zrg Arbdienst 2. Organisatie Arbcmmissie Arbcördinatr Bedrijfshulpverlening 3. Risic-inventarisatie
Nadere informatieCriteria Plusklassen Samenwerkingsverband WSNS Kop van Noord-Holland
Criteria Plusklassen Samenwerkingsverband WSNS Kp van Nrd-Hlland Er is sprake van hgbegaafdheid, blijkens uit: Een ttale intelligentie gelijk f hger dan 130 N.B.: bij een intelligentienderzek wrdt nrmaliter
Nadere informatieBeleidsplan directe instructie : 1. Verantwoording 2. Doelstellingen 3. Model 4. Kijkwijzer 5. -Werkwijze en tijdsplanning.
Beleidsplan directe instructie : 1. Verantwrding 2. Delstellingen 3. Mdel 4. Kijkwijzer 5. -Werkwijze en tijdsplanning 1 Verantwrding: Wij willen binnen het nderwijs dat wij geven rekening huden met de
Nadere informatieMiddelen Financiële middelen o De organisatie heeft een actueel beleid met betrekking tot het verkrijgen van de benodigde financiële middelen.
Categrie D Per aspect van het framewrk zijn nrmen pgesteld. Vetgedrukt zijn de verplichte nrmen. Vr grtere rganisaties heeft het de vrkeur m een grter aantal diepgaande nrmen te hanteren. Deze rganisaties
Nadere informatieGetallen 1 is een programma voor het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip).
Getallen 1 Getallen 1 is een prgramma vr het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip). Delgrep Rekenen en Wiskunde Getallen 1 Getallen 1 is geschikt vr grep 7 en 8 van de basisschl en de eerste
Nadere informatieDuurzaam inzetbaar in een vitale organisatie
Duurzaam inzetbaar in een vitale rganisatie Vitaliteit en bevlgenheid vrmen sleutelbegrippen vr het ptimaal en duurzaam inzetten van medewerkers. Vitale medewerkers bruisen van energie, velen zich fit
Nadere informatieVooraf. Operationeel programma ESF. 01.01.2014 t/m 31.12.2020
Subsidieregeling ESF 2014-2020 De Subsidieregeling ESF 2014-2020 (ESF) is gericht p de ndersteuning van prjecten p het gebied van actieve inclusie en actief en geznd uder wrden. Algemene infrmatie Aanvraagtermijn:
Nadere informatie