Ge z o n d h e i d s b a r o m e t e r

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Ge z o n d h e i d s b a r o m e t e r"

Transcriptie

1 Ge z o n d h e i d s b a r o m e t e r van de belgische ondernemingen 29 Baromètre de la santé des belges unie der rechters in handelszaken van België union des juges consulaires de Belgique

2 verneem het uit goede bron... apprenez-le de bonne source.. Handelsinformatie bron van zekerheid Infos Commerciales source de sécurité Van beknopte tot zeer gedetailleerde handelsrapporten over Belgische en buitenlandse ondernemingen. De gegevens worden geëvalueerd met betrekking tot kredietwaardigheid en zijn op diverse manieren raadpleegbaar. Pour des rapports commerciaux résumés ou détaillés concernant des belges ou étrangères. Evaluation de données. Informations consultables de diverses manières. Database Marketing bron van succes Database Marketing Source de succès Creatie, verrijking en optimalisatie van uw business-to-businessbestanden, gebaseerd op de gigantische Graydon-databank en een jarenlange knowhow in gegevensbeheer. Création, enrichissement et optimalisation des fichiers «business-to-business» à l aide de la gigantesque base de données Graydon Belgium et d un savoir-faire accumulé depuis de nombreuses années en matière de gestion des données. Call Center bron van contact Call Center source de contact Lead generation & qualification, telefonische opvolging van uw facturen in uw naam, verrijking van uw bestanden, opvolging van uw mailings, kortom, u kan zich toespitsen op uw kernactiviteit. Onze specialisten van het Call Center vullen u hierbij aan. Lead generation & qualification, suivi téléphonique de vos factures en votre nom, enrichissement téléphonique de vos fichiers, suivi téléphonique de vos publipostages,... En conclusion, vous pouvez vous concentrer sur votre activité essentielle. Nos spécialistes du Call Center vous y assisteront. Incasso bron van inkomsten Recouvrement source de revenus Curatieve maatregelen zorgen ervoor dat uw geld op uw rekening staat: van rappelbrieven, telefonische contacten tot juridische opvolging. Grâce à des mesures curatives votre argent se trouve sur votre compte: de lettres de rappel, contacts téléphoniques jusqu au suivi juridique. Opleidingen bron van deskundigheid Formations source de compétences De Graydon Business Academy (voorheen Academy for Credit Management) verzorgt hoogstaande opleidingen en lunchcauserieën over creditmanagement en debiteurenbeheer, met medewerking van docenten uit de academische wereld en de praktijk. IT-Facility Management bron van oplossingen Ontwikkeling van geavanceerde databasetoepassingen voor derden. Graydon Belgium treedt op als uw neutrale projectbeheerder. La Graydon Business Academy (appelée auparavant Academy for Credit Management) offre des formations de haut niveau et des déjeuners-causeries en gestion du crédit et des débiteurs, en collaboration avec des enseignants du monde académique et des spécialistes travaillant sur le terrain. IT-Facility Management source de solutions Développement d applications de base de données avancées pour des tiers. Graydon Belgium agit comme votre gestionnaire de projet neutre. Archivering bron van meerwaarde Archivage source de plus-value Statuten van vennootschappen en vzw s online beschikbaar binnen de 8 uren na publicatie in de Bijlagen van het Belgisch Staatsblad. Via het monitoringsysteem kan u bedrijven selecteren en in opvolging plaatsen. Des statuts de et d ASBL disponibles online dans les 8 heures, après publication aux Annexes du Moniteur belge. Le système de monitoring vous permet de sélectionner un certain nombre d et de les mettre en surveillance.

3 Inhoud Contenue. Inleiding.. Graydon Belgium en de modellen voor faillissement en succes.2. Afbakening en omschrijving van het onderzoeksveld.3. Algemene waarnemingen inzake knipperlichten bij gefailleerden in Alarmwaarde van het knipperlicht. Introduction.. Graydon Belgium et les modèles de faillite et de succès.2. Balisage et description du champ d investigation.3. Observations générales concernant les clignotants des en faillite en Valeur d alarme du clignotant 2. Analyse van de knipperlichten 2.. Knipperlicht : Eigen vermogen kleiner dan 5% van het kapitaal 2.2. Knipperlicht 2: Algemene schuldgraad meer dan % 2.3. Knipperlicht 3: Protesten op wisselbrieven 2.4. Knipperlicht 4: Vervallen schulden naar fiscus of RSZ 2.5. Knipperlicht 5: Dagvaardingen van de RSZ 2.6. Knipperlicht 6: Rentabiliteit twee opeenvolgende jaren negatief 2.7. Knipperlicht 7: Geen publicatie van de jaarrekening voor de jongste twee opeenvolgende jare 2.8. Knipperlicht 8: Bestuurder is in dezelfde functie gesignaleerd in een failliete onderneming 2.9. Knipperlicht 9: FiTo -meter sterk negatief 2.. Knipperlicht : Voorlopig bewindvoerder aangesteld 2.. Knipperlicht : Liquiditeit kleiner dan, Knipperlicht 2: Graydon Sociale Score (GSS) negatief 2.3. Knipperlicht 3: Basis limietbedrag negatief 2. Analyse des clignotants 2.. Clignotant : Fonds propres inférieurs à 5 % du capital 2.2. Clignotant 2: Taux d endettement général supérieur à % 2.3. Clignotant 3: Protêts 2.4. Clignotant 4: Dettes vis-à-vis du fisc ou de l ONSS venues à échéance 2.5. Clignotant 5: Citations par l ONSS 2.6. Clignotant 6: Rentabilité négative pendant deux années successives 2.7. Clignotant 7: Pas de publication de comptes annuels successivement pour les deux dernières années 2.8. Clignotant 8: Administrateur signalé dans la même fonction dans une entreprise en faillite 2.9. Clignotant 9: Fitomètre fortement négatif 2.. Clignotant : Désignation d un administrateur provisoire 2.. Clignotant : Liquidités inférieures à, Clignotant 2: Score Social Graydon (GSS) négatif 2.3. Clignotant 3: Montant limite de base négatif 3. Belang voor het handelsonderzoek van het aantal knipperlichten per bedrijf 4. Besluit 3. Importance du nombre de clignotants par entreprise pour l enquête commerciale 4. Conclusion Graydon Belgium nv /sa Uitbreidingstraat 84-b BE-26 Berchem T: 32 () F: 32 () info@graydon graydon Tekst: Eric Van den Broele Lay-out: Patrick Van den Broeck

4 5/2 - nr. xx IN FORO GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN. Inleiding BAROMÈTRE DE LA SANTÉ DES ENTREPRISES BELGES. Introduction.. Graydon Belgium en de modellen voor faillissement en succes.. Graydon Belgium et les modèles de faillite et de succès Eric Van den Broele Deputy Senior Manager Research, Graydon Belgium Graydon Belgium nv onderyhoudt en voedt een databank waarin elke in België gevestigde economische entiteit, drager van een ondernemingsnummer, wordt teruggevonden. De belangrijke diversiteit aan bronnen zorgt ervoor dat eender welke onderneming van de allergrootste firma tot het kleinste zelfstandige bedrijf van bij het ontstaan wordt geregistreerd. Zodoende profileert de Graydon-databank zich als een reusachtige en gemakkelijk hanteerbare bibliotheek waar op evidente wijze alle officiële stukken met betrekking tot een onderneming, zoals jaarrekeningen, oprichtingsaktes en diverse publicaties in het Staatsblad, worden teruggevonden. Naast de bundeling van officiële bronnen worden vele andere (zoals enquêtes, lectuur van kranten, gegevensverzameling rechtstreeks bij de bedrijven, rechtstreeks contact met diverse instanties, ) nauwkeurig up-to-date gehouden. Inderdaad sporen de 4 Graydon-medewerkers, zich scrupuleus houdend aan regelgeving ter zake, met de grootst mogelijke systematiek elk bijkomend gegeven op dat een beter inzicht verschaft in de actuele toestand van de individuele vennootschap of eenmanszaak. De verwerking van de informatiestroom genereert meer dan tachtig knipperlichten waarvan er, in overleg met de U.R.H.B., slechts dertien in deze studie worden besproken. Die signalen vormen op hun beurt, via diverse statistische analyses en wegingen, de voedingsbodem voor de hieronder geciteerde beoordelingssystemen. Op basis van het volledige gegevenspalet worden actief eigen scoresystemen toegepast die zowel de faillissementskans als de groeimogelijkheden van een bedrijf inschatten. Hiertoe is van bij Graydon s ontstaan een traditie opgebouwd van diepgaand onderzoek, zowel intern als in nauwe samenwerking met de diverse universitaire onderzoekscentra die ons land rijk is. Volledigheidshalve wijzen we op het feit dat in deze studie een aantal knipperlichten individueel worden geëvalueerd op hun alarmwaarde. Onderhavige studie is dan ook bedoeld als aanvullende documentatie ten behoeve van de lezers-handelsrechters van dit tijdschrift. Het is echter geenszins de weergave van de analysemethodiek die Graydon in haar eigen modellen en toepassingen hanteert. Ook zal de lezer begrijpen dat de alarmwaarde van het individuele knipperlicht haar beperkingen kent. Het zijn de op basis van jarenlang onderzoek ontwikkelde slechts ten dele in deze studie betrokken- Graydon-modellen, die de verschillende knipperlichten en andere gegevens via doorgedreven analyse en weging benaderen, die Graydon in staat stellen accurate uitspraken te doen over kansen op faillissement en succes. Graydon Belgium SA alimente et entretient une base de données reprenant toutes les entités économiques sises en Belgique, et porteuses d un numéro d entreprise. Grâce à la grande diversité de sources, n importe quelle entreprise, de la plus grande société à la plus petite entreprise indépendante, y est enregistrée dès sa création. La base de données Graydon se profile comme une bibliothèque géante et facile, dans laquelle sont classés de manière synoptique tous les documents officiels concernant les, comme les comptes annuels, les actes de constitution et les diverses publications au Moniteur belge. Outre les compilations des sources officielles, bien d autres informations encore (enquêtes, lecture des journaux, données collectées auprès des, contact direct avec diverses instances ) y sont conservées et actualisées. Les 4 collaborateurs Graydon passent au crible, en respectant strictement la législation en la matière, avec la plus grande systématique, toute nouvelle donnée offrant une meilleure vue de la situation actuelle des individuelles ou unipersonnelles. Le traitement du flux d information génère plus de quatre-vingt clignotants dont, en concertation avec l U.J.C.B., seulement treize sont présentés dans cette étude. Ces signaux forment à leur tour, via diverses analyses statistiques et pondérations, la base nourricière pour les systèmes d évaluation évoqués ci-après. Sur base de la palette complète des données, des systèmes de scoring propres sont également activement exploités pour évaluer les risques de faillite et les possibilités de croissance d une entreprise. À cet effet, dès la constitution de l entreprise, on a instauré une tradition d enquête approfondie, tant au niveau interne qu en étroite collaboration avec les différents centres de recherche universitaires présents dans notre pays. Pour être complets, nous signalons que dans cette étude, certains clignotants sont évalués individuellement quant à leur valeur d alarme. La présente étude est donc conçue comme une documentation complémentaire pour les lecteurs-juges des tribunaux de commerce de ce magazine. Elle ne reflète en aucune façon la méthode d analyse que Graydon applique dans ses propres modèles et applications. Le lecteur comprendra également que la «valeur d alarme» de chaque clignotant a ses limites. Ce sont les modèles Graydon, conçus sur la base d une longue enquête et seulement abordés partiellement dans cette étude, qui révèlent les différents clignotants et d autres données issus d une analyse et d une pondération minutieuses et qui permettent à Graydon de formuler des prévisions précises en matière d échec et de succès. 4 UNION DES JUGES CONSULAIRES DE BELGIQUES La r c i e r

5 5/2 - nr. xx IN FORO Graydon Belgium is fier met de intense samenwerking met de verschillende rechtbanken van koophandel en met het vertrouwen dat de rechtbanken in het bedrijf stellen. Op de handelsrechtbanken bestaat de uitdrukkelijke wil de kamers voor handelsonderzoek de nodige instrumenten in handen te geven, opdat de werkzaamheden efficiënt kunnen verlopen. Op de meeste handelsrechtbanken wordt op systematische wijze het handelsonderzoek gedocumenteerd met de objectieve gegevens en interpretatiesystemen die Graydon ter beschikking stelt. Omgekeerd engageert Graydon zich, en dit van in den beginne, om op geen enkele wijze gebruik te maken van kennis die mogelijkerwijs kan afgeleid worden uit de bevragingen door diezelfde rechtbanken. We blijven hopen dat deze samenwerking de rechtbanken ondersteunt in hun streven bedrijven in moeilijkheden ruim tijdig op te sporen, zodat de rechtbanken daadwerkelijk kunnen bijdragen tot hun herstel. Samen met vele handelsrechters, consulaire en professionele, hopen we dat, wie weet zelfs in de huidige legislatuur, ook de wetgever de projecten rond een verbeterde begeleiding van ondernemingen in moeilijkheden activeert. De inwerkingtreding van de nieuwe wet op de continuïteit der ondernemingen is hierin een eerste belangrijke stap..2. Afbakening en omschrijving van het onderzoeksveld Het onderhavige onderzoek is volledig toegespitst op de rechtspersonen of structuren die rechtstreeks in verband kunnen worden gebracht met het uitoefenen van een handelsactiviteit. Hierdoor worden enkel constructies bestudeerd die effectief faillissementsgevoelig zijn. Vervuiling van statistieken én van projecties ten opzichte van een totale populatie wordt zodoende vermeden. Inderdaad zou het weinig kies zijn de faillissementskansen van bijvoorbeeld handelsvennootschappen af te wegen ten opzichte van een totale populatie van geregistreerde entiteiten waaronder ministeries, OCMW s, vzw s en dergelijke. Voor reflecties inzake eenmanszaken verwijzen we graag naar de studie die in april 26 in dit tijdschrift werd gepubliceerd. In totaal werden binnen de op 3 december 29 actieve populatie vennootschapsvormen geselecteerd voor verder onderzoek. Dezelfde criteria toegepast op de faillissementen uitgesproken in de loop van het jaar 29 leverde cases op. Praktisch betekent dit dat het jaar 29 een uitermate beperkte aanwas kende van het aantal vennootschappen (einde 29 waren er,4% meer bedrijven actief dan einde 28, terwijl de groei het jaar voordien was er nog een van 4,8%), terwijl het aantal faillissementen binnen diezelfde selectie duidelijk steeg: 745 cases meer dan het jaar voordien of een toename met,9%. Graydon Belgium est fière de la collaboration intense avec les différents tribunaux de commerce et de la confiance que ceux-ci portent à notre entreprise. Les tribunaux manifestent leur volonté de donner aux chambres d enquête commerciale les instruments nécessaires pour mener efficacement leur tâche à bien. Dans la plupart des tribunaux de commerce, il apparaît que les enquêtes commerciales sont systématiquement documentées par les données objectives et les systèmes d interprétation mis à disposition par Graydon. D autre part, Graydon s engage, et ceci depuis le début, à ne pas utiliser la connaissance qui peut être déduite des questions posées par ces mêmes tribunaux. Nous espérons que cette collaboration soutiendra les tribunaux dans leur effort de détecter à temps les en difficulté, afin de pouvoir contribuer véritablement à leur sauvetage. Avec de nombreux juges de tribunaux de commerce, instances consulaires et professionnelles, nous espérons que durant cette législature, le législateur activera également des projets articulés autour d une meilleure gestion de l entreprise. L entrée en vigueur de la nouvelle loi sur la continuité des implique un premier pas en avant..2. Balisage et description du champ d investigation La présente enquête est entièrement consacrée aux personnes morales ou aux structures qui peuvent être directement liées à l exercice d une activité commerciale. À cet effet, on analyse uniquement les structures qui courent un risque réel de faillite. Ce faisant, on évite ainsi la pollution des statistiques et des projections par rapport à une population totale. En effet, il serait peu judicieux de pondérer les risques de faillite des commerciales, par exemple, par rapport à une population totale d entités enregistrées comprenant notamment des ministères, des CPAS, des ASBL et autres. Pour les réflexions relatives aux unipersonnelles, nous renvoyons à l étude publiée en avril 26 dans ce magazine. Au total, ont été sélectionnées pour l étude parmi la population active au 3 décembre 29. Les mêmes critères appliqués aux faillites prononcées dans le courant de l année 29 ont produit cas. Dans la pratique, cela signifie pour l année 29 une hausse limitée du nombre de (fin 29 l on comptait une augmentation de,4% de plus d en activité qu à la fin 28, mais la croissance de l année précédente était de 4,8%), là où le nombre de faillites dans la même sélection est à nouveau clairement en hausse: 745 cas de plus, soit une croissance de,9%. Wegens de terecht door de rechtbank vereiste objectieve grond der knipperlichten opteren we ervoor om, binnen het kader van deze studie, enkel die signalen te gebruiken die objectief en onweerlegbaar vaststelbaar zijn. Dit betekent dat het ofwel gaat om signalen die uit de jaarrekening worden gehaald (ratio s), ofwel om signalen die een duidelijke rechtsgrond hebben (dagvaardingen RSZ, protesten op wissels,...). Daarnaast worden drie beoordelingssystemen (de FiTo -meter, de Graydon Sociale Score en het basislimietbedrag) gebruikt die Graydon weliswaar als onderdeel van haar modellen aanwendt, maar die volgens een vaste formule worden berekend op basis van de hierboven vernoemde objectieve signalen. Er moet worden opgemerkt dat de bevoegde rechters de signalen, in combinatie met andere factoren én op basis van de eigen ruime ervaring en knowhow, beoordelen. Voor elk knipperlicht wordt geprojecteerd in welke mate het wordt waargenomen, zowel binnen de actieve populatie als binnen de populatie bedrijven die in de loop van 29 failliet werd verklaard. Door deze benadering wordt uitdrukkelijk getoond in welke verhouding een welbepaald knipperlicht staat ten opzichte van zowel in 29 actieve als in 29 gefailleerde ondernemingen. De alarmwaarde van het knipperlicht wordt hiermee statistisch onderbouwd. Voor elk knipperlicht wordt rekening gehouden met de gerechtelijke territoria (de arrondissementen). Bij vorige publicaties werd ook een tweede tabel geprojecteerd die telkens rekening hield met de staat- En raison du fondement objectif des clignotants exigé à juste titre par le tribunal, dans le cadre de cette étude, nous avons décidé d utiliser uniquement les signaux pouvant être établis de manière objective et incontestable. Cela signifie qu il s agit soit de signaux obtenus à partir de comptes annuels (ratios), soit de signaux présentant un fondement juridique clair (citations ONSS, protêts, etc.). En outre, on utilise trois systèmes d évaluation (le «FiTo -mètre», le Score Social Graydon et le montant limite de base) sans doute exploités par Graydon dans ses modèles, mais qui sont calculés à l aide d une formule fixe sur la base des «signaux objectifs» précités. Il convient de remarquer que le tribunal utilise uniquement les clignotants comme instrument de base. Ce sont les juges compétents qui évaluent les signaux sur la base de leur savoir-faire et de leur propre expérience. Pour chaque clignotant, on a également projeté la fréquence, aussi bien sur la population active que sur les qui ont été déclarées en faillite en 28. Cette approche permet de montrer clairement la position d un clignotant déterminé par rapport aux actives ou faillies en 28. La valeur d alarme du clignotant est ainsi étayée de manière statistique. Pour chaque clignotant, on a tenu compte des territoires judiciaires (les arrondissements). Lors de publications précédentes, un deuxième tableau fut projeté qui à chaque fois tenait compte des structures politiques. Vu que La r c i e r UNIE DER RECHTERS IN HANDELSZAKEN VAN BELGIË 5

6 5/2 - nr. xx IN FORO kundige structuren. Gezien er voor de uitgave van dit tijdschrift werd gekozen ook een overzicht te geven met betrekking tot de evolutie van de Wet op Continuïteit der ondernemingen, werd er ditmaal voor geopteerd deze tabellenreeks niet te publiceren. Al het cijfermateriaal heeft betrekking tot het jaar 29. Feiten zijn ofwel dat jaar vastgesteld, ofwel is de continuïteit van een eerder geregistreerd gegeven aangetoond..3. Algemene waarnemingen inzake knipperlichten bij gefailleerden in Commentaar Verschillende internationale studies tonen aan dat bedrijven die naar het faillissement toeglijden een vrij gelijklopend stramien volgen, waarbij vaak jaren voor het faillissement die bedrijven eerst welbepaalde (soms extern waarneembare) defecten vertonen die naderhand worden bevestigd door voor de buitenwereld duidelijk waarneembare fouten. Gesteld dat het relatieve aantal bedrijven mét knipperlichten in een welbepaald arrondissement mag gelden als graadmeter voor de gezondheidssituatie van de bedrijven in dat arrondissement, zijn er over het land opmerkelijke verschillen te noteren. Inderdaad mag desgevallend het arrondissement Ieper met slechts 27,5% ondernemingen met knipperlichten gelden als dat arrondissement met relatief- het grootste aantal ondernemingen zonder knipperlichten, anders gesteld is Ieper dat arrondissement met relatief het grootste aantal gezonde ondernemingen. Ook het arrondissement Dendermonde scoort met 29,63% bedrijven met knipperlichten bijzonder goed. Het Brusselse arrondissement piekt negatief met 4,2% ondernemingen met knipperlichtensignaletiek. Het gerechtelijk arrondissement Nijvel telt 39,4% bedrijven met knipperlichten. Het gerechtelijk arrondissement Charleroi (37,5%) staat op een derde plaats. pour l édition de ce magazine on a opté pour y ajouter un aperçu relatif à l évolution de la Loi sur la Continuité des, on a préféré ne pas publier ces statistiques cette fois-ci.. Tous les chiffres concernent l année 29. Les faits ont été constatés au cours de cette année ou marquent la continuité de données déjà enregistrées..3. Observations générales concernant les clignotants des en faillite en Commentaire Plusieurs études internationales indiquent que les qui se rapprochent de la faillite ont des parcours relativement similaires selon lesquels, souvent plusieurs années avant la faillite, les connaissent déjà des problèmes évidents (parfois évaluables de l extérieur) qui seront ensuite confirmés par des erreurs parfaitement claires aux yeux des observateurs externes. En admettant que le nombre relatif d avec clignotants dans un arrondissement donné peut faire office de baromètre pour la santé des dans cet arrondissement, on remarque des différences notables à l échelle nationale. En effet, l arrondissement d Ypres, avec seulement 27,5% avec clignotants, peut être considéré comme l arrondissement ayant le plus grand nombre relatif d sans clignotants. Autrement dit, l arrondissement d Ypres comporte donc le plus grand nombre d saines. Aussi l arrondissement de Termonde présente-t-il un score favorable avec seulement 29,63% d avec clignotants Le score de l arrondissement de Bruxelles est le plus négatif, avec 4,2% d avec clignotants, suivi par Nivelles (39,4%) qui prend la deuxième place. L arrondissement de Charleroi se situe à la troisième place (37,5%). OVERZICHT VAN VENNOOTSCHAPPEN : SITUATIE PER 3 DECEMBER 29 Aantal ondernemingen Aantal ondernemingen met knipperlicht Faillissementen in 29 Nombre d Nombre d avec clignotant Faillites en 29 % vertikale analyse / % analyse verticale % t.o.v. regio analyse % par rapport à la analyse % vertikale analyse / % analyse verticale % t.o.v. regio analyse % par rapport à la analyse % vertikale analyse / % analyse verticale Brussel-Bruxelles /Halle/ Vilvoorde ,34% ,2% 23,4% ,3% 27,8% Brugge ,52% ,6% 3,43% 65,9% 2,8% Ieper 3.97,92%.77 27,5%,72% 3,79%,4% Kortrijk ,78% ,3% 4,4% 23,% 3,4% Oostende 6.283,47% ,43%,45%,72%,45% Veurne 4.376,2% ,87%,99% 64,44%,85% Dendemonde ,55% ,63% 4,7% 352,46% 4,65% Gent ,% ,27% 5,38% 287,% 3,79% Oudenaarde 7.,64% ,33%,42% 62,88%,82% Antwerpen ,27% ,86% 2,94%.82 2,2% 5,62% Mechelen ,3% ,65% 2,83% 49,%,97% Turnhout ,34% ,5% 3,87% 269,43% 3,55% Leuven ,24% ,69% 3,84% 2,9% 2,64% Hasselt ,5% ,47% 3,93% 255,3% 3,37% Tongeren ,5% 4.5 3,55% 2,76% 93,4% 2,55% Mons ,24% ,36% 2,4% 22 2,25% 2,9% Charleroi ,8% ,5% 3,3% 374 2,77% 4,94% Tournai 8.457,98% ,6% 2,5% 5,75% 2,% Dinant 4.55,6%.54 34,3%,3% 88,9%,6% Namur 8.24,92% ,88% 2,3% 65,97% 2,8% Arlon.876,44% 78 38,27%,48% 32,68%,42% Marche-en-Famenne 2.8,47% ,7%,49% 32,57%,42% Neufchâteau 2.449,57% ,%,56% 2,85%,28% Eupen 2.22,47% 68 3,56%,4% 25,22%,33% Liège ,98% ,43% 4,5% 422 2,42% 5,58% Huy 3.99,92% ,3%,84% 57,44%,75% Verviers 6.5,4%.98 3,77%,28%,64%,32% Nivelles ,59% ,4% 5,7% 282,42% 3,73% BELGIE - BELGIQUE ,95% 7.567,74% 6 UNION DES JUGES CONSULAIRES DE BELGIQUES La r c i e r

7 5/2 - nr. xx IN FORO.4. Alarmwaarde van het knipperlicht Hoe sterk weegt een welbepaald knipperlicht? Dit kan eenvoudig worden berekend door te bepalen hoe vaak een faillissement werd uitgesproken nadat het knipperlicht werd vastgesteld. Hiervoor gaan we na bij hoeveel bedrijven die in 29 failliet werden verklaard het signaal vroegtijdig voorkwam. Dit wordt in verhouding geplaatst tot het totaal aantal keren dat we datzelfde signaal vaststellen bij ondernemingen die per 3/2/29 nog actief waren. Onderstaande tabel geeft weer in hoeveel gevallen het knipperlicht in 29 effectief gevolgd werd door een faillissementsuitspraak alsook het procent van de per 3/2/29 actieve en het procent van de in 29 faillietverklaarde bedrijven waar een specifiek knipperlicht voorkomt. Het valt opnieuw op dat zuivere berekeningen uit de jaarrekeningen aan de hand van traditionele ratio s slechts in beperkte mate alarmgevoelig zijn. Inderdaad werden in 29 binnen de wereld der vennootschappen meer dan één bedrijf per groep van 57,5 failliet verklaard. In 27 was dat nog één per 65. Anders gesteld: hoewel naar verhouding minder bedrijven ziektesymptomen vertonen, worden méér faillissementen uitgesproken. Dit kan zowel wijzen op een verstrenging van de handelsrechtbanken zelf als op het feit dat bedrijven met ziektesymptomen extra gevoelig worden aan crisiselementen. Wie dan probeert onderscheid te maken tussen een bedrijf dat in moeilijkheden verkeert en een bedrijf dat normaal loopt, aan de hand van bijvoorbeeld het ook in veel actieve ondernemingen voorkomend knipperlicht van de zwakke liquiditeit (type ) zal absoluut niet het verschil kunnen maken: een bedrijf op 7,9 gevallen met zwakke liquiditeit gaat over de kop. Andere traditionele knipperlichten zoals een hoge schuldgraad of een zwak eigen vermogen discrimineren slechts zwak..4. Valeur d alarme du clignotant Quel est le poids d un clignotant donné? Cela peut être calculé de manière simple en déterminant la fréquence des jugements de faillite après la constatation du clignotant. Pour ce faire, on a déterminé le nombre de qui ont été déclarées en faillite en 29 et pour lesquelles ce signal est apparu. Cela a été comparé au nombre total de reprises auquel ce même signal a été constaté dans les qui étaient encore actives aux 3 décembre 29. Le tableau ci-dessous indique le nombre de cas dans lesquels le clignotant a été effectivement suivi en 29 d un jugement de faillite, ainsi que le pourcentage des actives aux 3 décembre 29 et déclarées en faillite en 29 et dans lesquelles un clignotant spécifique est apparu. Il convient de constater à nouveau que les calculs purs réalisés à partir des comptes annuels sur la base de ratios traditionnels présentent une sensibilité restreinte aux signaux d alarme. En effet, en 29, dans le monde des, une société sur 57,5 a été déclarée en faillite. En 27 l on n y comptait que une par 65. Autrement dit, malgré la constatation que moins d montrent un clignotant, plus de faillites sont prononcées. Cela se traduit non seulement par une plus grande sévérité de la part des tribunaux, mais aussi par le fait que les déjà porteuses de symptômes sont plus sensibles à la crise. Si on tente de faire la distinction entre une société en difficultés et une société en situation normale sur la base, par exemple, du clignotant de faibles liquidités (code ) également présent dans de nombreuses actives, il sera difficile de distinguer les différences: une société sur 7,9 cas de faibles liquidités est déclarée en faillite. D autres clignotants traditionnels comme un taux d endettement élevé ou des fonds propres réduits font peu de différence. 29 onderzoek april 2 -étude avril 2 25: één fal. per ondernemingen 25: une faillite par 26: één fal. per ondernemingen 26: une faillite par 27: één fal. per ondernemingen 27: une faillite par 28: één fal. per ondernemingen 28: une faillite par 29: één fal. per ondernemingen 29: une faillite par 29 % bij faillerende ondernemingen % auprès des faillies % bij actieve ondernemingen % auprès des actives Liquiditeit <,5 Liquidité <,5 4,3 4,9 44, 42,8 7,9,3% 6,2% Rentabiliteit 2 jaar negatief Rentabilité négative pendant 2 années successives 27,9 27,5 28,7 42,2 59,5 6,7% 8,7% Algemene schuldgraad > % Degré d'endettement général supérieur à % 29,7 3, 34, 3,9 5,,8%,8% Eigen vermogen < 5% kapitaal Fonds propres inférieurs à, 5% du capital 25,5 25,9 28, 26,8 25,8 32,9% 8,% Vervallen schuld Fiscus RSZ Dettes échues envers le fisc ou l'onss 2,4 5,7 2,6 2 9,6,2%,% Basislimietbedrag negatief Montant limite de base négatif 7,4 7,8 8,2,5 7,5 8,3% 3,% Dagvaardingen RSZ Citations par l'onss 3, 3,4,7,6, 8,9% 2,% Fito -meter sterk negatief FiTo -mètre fortement négatif 8,8 8,6 9,5,6 7,3 4,9%,8% Geen publicatie jaarrekening 24 maand Pas de publication des C.A. pendant les 24 derniers mois 8,9 9,3 9 8,5 7,7 23,% 3,4% Bestuurder in ander faillissement Administrateur signalé dans une entreprise en faillite 8, 8,3 8 7,5 7,8 3,4% 2,% Protesten op Wisselbrieven Protêts 3,7 4, 3,9 4 3,8 5,4%,3% GSS sterk negatief Score social Graydon fortement négatif 2,7 2,8 3, 2,7 2,7 2,2%,5% * Blauw: knipperlicht met sterkste alarmwaarde, kleurintensiteit in dalende volgorde - * Bleu: clignotant présentant la valeur d alarme maximale, l intensité de la couleur diminue en fonction de cette valeur. Het sterkste signaal blijft zonder enige twijfel de GSS (Graydon Sociale Score). In 29 gingen inderdaad één op drie gevallen met dit kenmerk naderhand over de kop. Het knipperlicht is des te meer belangwekkend, omdat het effectief vaak voorkomt bij falende ondernemingen (2,44% van alle gefailleerden had dit kenmerk), terwijl Le signal le plus fort reste sans aucun doute le GSS (Social Score Graydon). En effet, en 29, une société sur trois présentant cette caractéristique a été déclarée en faillite. Ce clignotant est d autant plus important parce qu il apparaît effectivement souvent dans les en difficulté (2,44% de toutes les en faillite pré- La r c i e r UNIE DER RECHTERS IN HANDELSZAKEN VAN BELGIË 7

8 5/2 - nr. xx IN FORO het knipperlicht uiterst zelden voorkomt bij actieve ondernemingen (slechts in,46% van de gevallen). sentaient cette caractéristique), tandis qu il apparaît rarement dans les actives (uniquement dans,46 % des cas). Beschouwen we de evolutie van de signaalwaarde, dan stellen we vast dat de signalen op basis van klassieke jaarrekeninganalyse beperkte kracht hebben, terwijl het feitenmateriaal beduidend beter de evolutie aanduidt. En observant l évolution de la valeur d alarme du clignotant, nous constatons que sur la base de l analyse classique des comptes annuels, ces signaux n ont qu une valeur limitée, tandis que les faits reflètent l évolution d une manière beaucoup plus efficace. 2. Analyse van de knipperlichten 2. Analyse des clignotants 2.. Knipperlicht : Eigen vermogen kleiner dan 5% van het kapitaal 2.. Clignotant : Fonds propres inférieurs à 5 % du capital Rubriek /5 uit de jaarrekening het nettoactief (eigen vermogen) is gedaald tot minder dan de helft van het kapitaal (artikel Vennootschapswet) en/of beneden het wettelijk minimumkapitaal Rubrique /5 des comptes annuels actif net (fonds propres) tombés sous la moitié du capital (art du code des ) et/ou sous le capital minimum légal Voor 8,% (in 28 nog 7,37%) van de ondernemingen is per 3/2/29 de alarmbelprocedure van toepassing: het nettoactief is dus gedaald tot minder dan de helft van het kapitaal. Belangrijk hierbij is de vaststelling dat 4,28% (in 26 nog 45,63%) van alle vennootschappen tegen wie in 29 het faillissement werd uitgesproken dit kenmerk vertoonde. Het gerechtelijk arrondissement Nijvel telt naar verhouding het grootste aantal onder-gekapitaliseerde ondernemingen (22,37), terwijl Kortrijk en Ieper ter zake het beste scoren. Au 3/2/29, la procédure de sonnette d alarme à été déclenchée pour 8,% (l année 26 encore 8,3 %) des : le niveau de l actif net est donc inférieur à la moitié du capital. Fait important, 428% (l étude de 26 encore 45,63%) de toutes les déclarées en faillite en 29 présentaient cette caractéristique. In de loop van 29 is er in België één bedrijf per groep van 25,8 ondernemingen die dit knipperlicht vertoonde over de kop gegaan. Verleden jaar was dit één bedrijf per 26,8, wat betekent dat het knipperlicht terug aan belang wint. En 29, une entreprise belge sur 25,8 qui présentaient ce clignotant a été déclarée en faillite. L année dernière, une société sur 26,8 présentait ce clignotant, ce qui signifie que le clignotant gagne à nouveau en importance. KNIPPERLICHT type - CLIGNOTANT type Brussel-Bruxelles /Halle/Vilvoorde Brugge Ieper Kortrijk Oostende Veurne Dendemonde Gent Oudenaarde Antwerpen Mechelen Turnhout Leuven Hasselt Tongeren Mons Charleroi Tournai Dinant Namur Arlon Marche-en-Famenne Neufchâteau Eupen Liège Huy Verviers Nivelles BELGIE-BELGIQUE Ondernemingen met knipperlicht type failliet: 29 Entreprises avec clignotant type Faillites 29 Aantal venaantal venanalyse / % par nootschappen % analyse vert. analyse 9. 2,86% 24,57% ,24% 3,6% ,43%,63% ,25% 3,5% ,75%,44% 77 6,6%,9% ,% 4,33% ,34% 5,% ,37%,39% ,67% 3,33% ,32% 2,82% ,3% 3,84% ,76% 3,92% ,2% 3,54% ,27% 2,49% ,37% 2,4% ,93% 3,39% ,34% 2,% ,8%,6% ,% 2,4% ,3%,46% ,72%,5% ,54%,59% ,62%,43% ,25% 4,23% ,55%,89% ,27%,26% ,37% 5,67% ,% Knipperlicht T op faillissementen 29 Clignotant T sur faillites 29 par ,82% 42,42% 48,39% 42,6% 4,9% 48,44% 4,34% 4,46% 4,94% 4,36% 37,58% 46,84% 42,% 3,37% 38,34% 44,9% 38,24% 45,7% 5,4% 49,7% 43,75% 37,5% 42,86% 4 4,7% 45,6% 45,% 48,58% 24,3 35,9 33,5 28,6 25,8 23,8 24,6 34, 42,4 22,6 39,9 24,6 37, 35,2 27, 2, 9,3 23,5 9,2 2, 26,5 34, 5,4 34,6 9,6 27,4 22,7 33, ,28% 25, Knipperlicht 2: Algemene schuldgraad meer dan % 2.2. Clignotant 2: Taux d endettement général supérieur à % De solvabiliteit is kleiner dan, of de algemene schuldgraad is groter dan %. La solvabilité est inférieure à ou le taux d endettement général est supérieur à %. Het knipperlicht benadrukt een tekort aan nettobedrijfskapitaal. Het eigen vermogen is dus negatief. De bij de vennootschapswet Le clignotant souligne un capital d exploitation net insuffisant. L actif net est donc négatif. La procédure de sonnette d alarme 8 UNION DES JUGES CONSULAIRES DE BELGIQUES Larcier

9 5/2 - nr. xx IN FORO KNIPPERLICHT type 2 - CLIGNOTANT type 2 Ondernemingen met knipperlicht type 2 failliet: 29 Entreprises avec clignotant type 2 Faillites 29 Aantal ven- analyse / % par % analyse vert. analyse Knipperlicht T2 op faillissementen 29 Clignotant T2 sur faillites 29 par Brussel-Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,3% 6,8% ,88% 56,8 Brugge ,75% 2,9% ,73% 78, Ieper ,84%,4% 3 4 2,9% 77,8 Kortrijk ,62% 2,28% 23 27,74% 66,2 Oostende ,84%,96% 5 3,64% 5,6 Veurne ,65%,6% ,75% 39,8 Dendemonde ,92% 2,73% ,33% 35,7 Gent ,% 3,33% ,24% 68,7 Oudenaarde 7. 73,4%,9% ,68% 8,2 Antwerpen ,45% 9,2% ,45% 45,3 Mechelen ,6%,9% ,% 62,5 Turnhout ,94% 2,62% ,47% 44, Leuven ,33% 2,65% ,% 74,2 Hasselt ,6% 2,4% ,5% 45,8 Tongeren ,2%,43% ,95% 45,2 Mons ,32%,52% ,27% 32, Charleroi ,36% 2,% 374 4,96% 4,6 Tournai ,4%,36% ,54% 38,5 Dinant ,56%,68% 88 9,23% 59, Namur ,6%,4% ,5% 44,2 Arlon ,3%,3% ,5% 58,8 Marche-en-Famenne ,5%,32% 32 3,3% 245, Neufchâteau ,5%,38% 2 4 9,5% 74,8 Eupen ,28%,29% ,% 5, Liège ,27% 2,7% ,22% 35,8 Huy ,8%,56% ,56% 3,9 Verviers ,2%,79% 2 2 3,7 Nivelles ,57% 3,69% ,86% 52, BELGIE-BELGIQUE ,83% ,6% 5, voorziene alarmbelprocedure is ingetreden. Deze vennootschappen dienen nieuwe rentabiliteit te creëren en hebben bovenal nood aan vers kapitaal. Over het volledige Belgische territorium ging er in 29 één bedrijf per 5, dat het kenmerk op hun laatste gepubliceerde jaarrekening vertoonde over de kop. Het is binnen arrondissement Bergen (verleden jaar nog Charleroi) dat knipperlicht nr. 2 het sterkst geldt als alarmsignaal, terwijl het in Neufchâteau nauwelijks relevant blijkt. In vergelijking met de studies met betrekking op 25 (een bedrijf per 29,7) en 26 (een bedrijf per 3,) boet het signaal systematisch in aan belang. Nu stellen we het probleem vast voor,2% der vennootschappen, een bijna status-quo. Op arrondissementsniveau nemen we in Nijvel nu al vier jaar opeenvolgend het hoogste aantal bedrijven waar met een moeilijk verdedigbare schuldgraad (zelfs een stijging van het aantal bedrijven met,9%), gevolgd door de arrondissementen Brussel, Antwerpen en Namen. Gewestelijk piekt Brussel. Relatief hebben de bedrijven uit het Ieperse het minste aantal bedrijven met een netto-passief Knipperlicht 3: Protesten op wisselbrieven Wanneer een onderneming haar engagement van betaling niet kan hardmaken na het onderschrijven van een wisselbrief en er bijgevolg een verschijnsel geprotesteerde wissel wordt waargenomen, dan is er een sterk vermoeden dat de onderneming naar een situatie van discontinuïteit evolueert. Hoewel in sommige sectoren terug meer in zwang, stellen we algemeen vast dat het gebruik van de wissel, en dus ook het protest erop, jaar na jaar vermindert. Bleken in 23 nog,6% van de ondernemingen te kampen met geprotesteerde wissels dan werden er in 29 nog,33% geteld. Protesten blijken echter duidelijke graadmeters te zijn voor mogelijke discontinuïteit. Van de.46 bedrijven met protesten tegen zich gingen er in 29 maar liefst 35, of één geval per 5 waarnemingen, failliet. Het protest wordt waargenomen in 4,63% van de in 29 genoteerde faillissementen. De alarmfunctie blijkt het grootst binnen het arrondissement Oostende waar in 29 één bedrijf op 2,6 prévue par la loi sur les est donc déclenchée. Ces doivent créer une nouvelle rentabilité et ont besoin par-dessus tout de capitaux frais. Sur l ensemble du territoire belge, en 28, une société sur 3,9 qui présentaient cette caractéristique dans ses derniers comptes annuels publiés a été déclarée en faillite. C est dans l arrondissement de Mons (l année passée c était Charleroi) que le clignotant de code 2 est le plus pertinent en matière de signal d alarme, tandis qu il intervient le moins dans l arrondissement de Neufchâteau. En comparaison avec l étude 25 (une faillite par 29,7) et 26 (une faillite par 3,), le clignotant perd systématiquement en importance. A présent, nous observons le problème chez,2% des, soit pratiquement un statu quo. Au niveau de l arrondissement, depuis quatre ans c est à Nivelles que l on trouve le plus grand nombre de qui présentent un taux d endettement difficilement défendable (et même une augmentation de,9% du nombre d ), suivis par les arrondissements de Bruxelles, d Anvers et de Namur. Au niveau de la, c est Bruxelles qui occupe la première position. Proportionnellement, les de la d Ypres sont les moins nombreuses à présenter un passif net Clignotant 3: Protêts Lorsqu une entreprise ne peut pas remplir son engagement de payer après avoir souscrit une lettre de change et que l on enregistre dès lors un phénomène de protêt, la présomption est forte que l entreprise évolue vers une situation de discontinuité. L utilisation de la lettre de change, et donc du protêt, diminue chaque année. Si en 23,,6 % des étaient encore confrontées à des traites protestées, en 29, elles n étaient plus que,33 %. Toutefois, les protêts restent des baromètres clairs d une discontinuité éventuelle. Sur les.46 confrontées à des protêts, seulement 36, ou une sur 5, ont été déclarées en faillite en 29. Le protêt a été signalé dans 4,63 % des faillites enregistrées en 29. La fonction d alarme semble être la plus importante dans l arrondissement d Ostende où en 29, société sur 2,6 présentant ce clignotant a été déclarée en 3 La r c i e r UNIE DER RECHTERS IN HANDELSZAKEN VAN BELGIË 9

10 5/2 - nr. xx IN FORO dat drager was van het knipperlicht over de kop ging, onmiddellijk gevolgd door het arrondissement Kortrijk. faillite, suivi de près par Courtrai. KNIPPERLICHT type 3 - CLIGNOTANT type 3 Ondernemingen met knipperlicht type 3 failliet: 29 Entreprises avec clignotant type 3 Faillites 29 Aantal ven- analyse / % par % analyse vert. analyse Knipperlicht T3 op faillissementen 29 Clignotant T3 sur faillites 29 par Brussel-Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,46% 28,% ,34% 5,5 Brugge ,27% 2,9% ,42%,3 Ieper ,33%,92% 3 2 6,45% 7,5 Kortrijk ,6% 2,33% ,96% 3, Oostende ,22%,99% 9 8,8% 2,6 Veurne ,48%,48% ,69% 8, Dendemonde ,22% 3,74% ,4% 5,4 Gent ,2% 3,6% ,23% 4,4 Oudenaarde 7. 5,2%,6% ,23% 8,5 Antwerpen ,28%,45% ,62% 5,8 Mechelen ,22% 2,5% 49 6,7% 3,9 Turnhout ,2% 2,68% ,46% 4,2 Leuven ,22% 2,82% 2 5,% 5, Hasselt ,2% 2,82% 255 3,92% 5, Tongeren ,2%,9% ,63% 4,9 Mons ,6% 4,% ,8% 9,3 Charleroi ,69% 6,43% ,5% 5, Tournai ,45% 2,68% 5 8 5,3% 5,8 Dinant ,62%,98% ,95% 5, Namur ,46% 2,68% ,27% 4,2 Arlon.876 8,43%,56% ,25% 5, Marche-en-Famenne 2.8,55%,78% ,38% 4,7 Neufchâteau ,57%,99% 2 2 9,52% 8, Eupen ,5%,2% 25 4,% 4, Liège ,44% 5,3% ,82% 3,3 Huy ,33%,92% ,2% 4,3 Verviers 6.5 2,35%,48% 3 3,% 8, Nivelles ,29% 4,3% ,6% 5,4 BELGIE-BELGIQUE ,33% ,63% 5, Knipperlicht 4: Vervallen schulden naar fiscus of RSZ (Achterstallige) vervallen schuld aan RSZ, fiscus of btw. Meestal worden schulden die ouder zijn dan drie maanden vermeld op de jaarrekening. In vele gevallen wordt de vermelde vervallen schuld naderhand gevolgd door een dagvaarding vanwege de RSZadministratie Clignotant 4: Dettes vis-à-vis du fisc ou de l ONSS venues à échéance Dettes (en souffrance) vis-à-vis du fisc ou de l ONSS venues à échéance. Généralement, les dettes échues depuis plus de trois mois sont mentionnées dans les comptes annuels. Dans de nombreux cas, les dettes échues sont suivies d une citation de la part de l administration de l ONSS. KNIPPERLICHT type 4 - CLIGNOTANT type 4 Ondernemingen met knipperlicht type 4 failliet: 29 Entreprises avec clignotant type 4 Faillites 29 Aantal ven- analyse / % par % analyse vert. analyse Knipperlicht T4 op faillissementen 29 Clignotant T4 sur faillites 29 par Brussel-Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,7% 22,22% 2.49 Brugge ,5% 2,87% 65 Ieper Kortrijk ,6% 4,3% 23 Oostende ,5%,8% Veurne ,5%,72% 64 Dendemonde 23.79,5% 3,94% 352 5,42% 3,2 Gent ,4% 3,94% 287 2,7% 6,5 Oudenaarde 7. 4,6%,43% 62 Antwerpen ,6%,39%.82,8% 3, Mechelen ,4% 2,5% 49 Turnhout ,2%,43% 269 Leuven ,2%,8% 2 Hasselt ,4% 2,87% 255,39% 9, Tongeren ,4% 2,5% 93 Mons ,9% 3,23% 22,45%, Charleroi ,% 5,2% 374 2,53% 8, Tournai 8.457,2% 3,58% 5 Dinant 4.55,2%,36% 88 Namur ,8% 5,38% 65 Arlon.876 3,6%,8% 32 Marche-en-Famenne 2.8 3,5%,8% 32 Neufchâteau ,8%,72% 2 Eupen 2.22,5%,36% 25 Liège ,3% 7,89% 422,24% 23, Huy ,5%,72% 57 Verviers 6.5 4,7%,43%,% 5, Nivelles ,2% 8,6% 282,35% 25, BELGIE-BELGIQUE ,7% ,2% 9,6 UNION DES JUGES CONSULAIRES DE BELGIQUES La r c i e r

11 5/2 - nr. xx IN FORO De ondernemingen met dit knipperlicht vergen een speciale aandacht wegens de mogelijke sociale gevolgen. De op de jaarrekening ingeschreven achterstallen RSZ en bedrijfsvoorheffing betekenen immers de voorbode van ernstige moeilijkheden inzake de sociale verplichtingen en de te betalen fiscale en parafiscale lasten. Wel moet er rekening mee gehouden worden dat deze posten soms ten onrechte op de jaarrekening worden vermeld. Graydon beschikt over systemen om de ten onrechte geboekte vervallen schulden te herberekenen. Dit knipperlicht is het enige signaal dat rechtstreeks uit de jaarrekening wordt gehaald én pertinent relevant blijkt: één op 9 bedrijven (in 28 nog één op 2) met dit knipperlicht ging in 29 over de kop. Daartegenover staat dat het signaal an sich slechts zelden voorkomt: slechts 279 (in 26 nog 56) bedrijven is drager van dit signaal. Van alle failliete ondernemingen van 29 zijn er slechts 5 drager van knipperlicht type 4. Daarenboven valt de sterke teruggang op van dit probleem in vergelijking met bijvoorbeeld 23 waar nog.25 bedrijven (,36%) drager waren van een vervallen schuld. Les qui présentent ce clignotant requièrent une attention particulière en raison des lourdes conséquences sociales éventuelles. En effet, les dettes à l ONSS et les arriérés en précompte professionnel inscrits aux comptes annuels peuvent engendrer des difficultés sérieuses concernant les obligations sociales et les charges fiscales et parafiscales à honorer. Il convient cependant de tenir compte du fait que ces postes sont parfois repris à tort dans les comptes annuels. Graydon dispose de systèmes permettant de recalculer les dettes échues encodées à tort. Ce clignotant est le seul signal qui est issu directement des comptes annuels et qui semble pertinent : une entreprise sur 9 (en 28 encore une par 2) présentant ce clignotant a été déclarée en faillite en 29. En revanche, ce signal intervient rarement en tant que tel : seulement 279 (l étude de 26 encore 56) présentent ce signal. De toutes les déclarées en faillite en 29, seulement 5 d entre elles présentaient le clignotant code 4. En outre, il convient de remarquer le recul net de ce problème par rapport à 23, année au cours de laquelle on enregistrait encore 25 (,36 %) confrontées à une dette échue Knipperlicht 5: Dagvaardingen van de RSZ De dagvaardingen vanwege de RSZ, het Fonds voor Bestaanszekerheid en het Sociaal Verzekeringsfonds voor Zelfstandigen. In het kader van deze studie wordt enkel rekening gehouden met de dagvaarding an sich. Inhoud noch volume worden hier beoordeeld. Tevens wordt naar de actieve populatie toe enkel rekening gehouden met bedrijven waarvan de dagvaarding jonger is dan zes maanden. Oudere dagvaardingen worden meegenomen in de berekening van de GSS (zie knipperlicht type 2), waardoor er geen versterkend of cumulerend effect bestaat tussen beide parameters Clignotant 5: Citations par l ONSS Les citations par l ONSS, le Fonds de Sécurité d Existence et la Caisse d Assurances sociales pour Travailleurs indépendants portent généralement sur les dettes de plus de 6 mois. Dans le cadre de cette étude, on a uniquement tenu compte des citations proprement dites. Le contenu et le volume n ont pas été évalués. En ce qui concerne la population active, on a uniquement tenu compte des dont la citation remonte à moins de six mois. Les citations plus anciennes sont reprises dans le calcul du GSS (voir le clignotant de code 2). Il n y a donc aucun effet multiplicateur ou cumulatif entre les deux paramètres. 5 KNIPPERLICHT type 5 - CLIGNOTANT type 5 Ondernemingen met knipperlicht type 5 failliet: 29 Entreprises avec clignotant type 5 Faillites 29 Aantal ven- analyse / % par % analyse vert. analyse Knipperlicht T5 op faillissementen 29 Clignotant T5 sur faillites 29 par Brussel-Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,73% 27,58% ,7% 2,9 Brugge ,26% 2,2% ,48% 4,5 Ieper ,89%,4% 3 3,23% 36, Kortrijk ,3% 3,8% ,65% 2,4 Oostende ,2%,62% 3,82%,7 Veurne ,28%,65% ,25% 5, Dendemonde ,24% 3,4% ,52%,8 Gent ,26% 3,76% ,32% 6,4 Oudenaarde 7. 84,2%,98% ,45% 22, Antwerpen ,66%,5% ,8% 2,9 Mechelen ,57% 2,44% 49 7,38% 2, Turnhout ,2% 2,58% ,69% 3,3 Leuven ,39% 2,93% 2 7 3,5% 37, Hasselt ,7% 3,84% ,2%,2 Tongeren ,54% 2,4% ,74% 6,9 Mons ,2% 3,36% 22 24,9% 3, Charleroi ,53% 5,4% ,76%,5 Tournai ,44% 2,4% 5 7,26% 3, Dinant ,57%,35% ,95% 7,6 Namur ,69% 2,57% ,73%,5 Arlon ,93%,64% ,5% 4,8 Marche-en-Famenne ,74%,64% ,38% 9,3 Neufchâteau ,86%,8% 2 4,76% 7, Eupen ,58%,37% ,% 7, Liège ,48% 6,89% ,8% 2, Huy ,5%,98% ,8% 7,5 Verviers ,25%,57% 3 3,%,4 Nivelles ,7% 4,96% ,93% 6,2 BELGIE-BELGIQUE ,% ,9% 3,5 Hoewel de RSZ-administratie regelmatig blijkt te dagvaarden voor relatief kleine bedragen, verjaarde feiten, betwistingen allerhande, blijkt de dagvaarding an sich een interessante risicometer. Over het jaar 29 ging één bedrijf over de kop per populatie van 3,5 die drager waren van dit signaal. Bien que l ONSS semble adresser régulièrement des citations pour des montants relativement limités, des faits échus ou toutes sortes de contestations, la citation en tant que telle est un «indicateur de risque» intéressant. L on trouve une entreprise sur 3,5 qui présentaient ce signal a été déclarée en faillite. La r c i e r UNIE DER RECHTERS IN HANDELSZAKEN VAN BELGIË

12 5/2 - nr. xx IN FORO 2.6. Knipperlicht 6: Rentabiliteit twee opeenvolgende jaren negatief 6 KNIPPERLICHT type 6 - CLIGNOTANT type 6 Brussel-Bruxelles /Halle/Vilvoorde Brugge Ieper Kortrijk Oostende Veurne Dendemonde Gent Oudenaarde Antwerpen Mechelen Turnhout Leuven Hasselt Tongeren Mons Charleroi Tournai Dinant Namur Arlon Marche-en-Famenne Neufchâteau Eupen Liège Huy Verviers Nivelles BELGIE-BELGIQUE Clignotant 6: Rentabilité négative pendant deux années successives Ondernemingen met knipperlicht type 6 failliet: 29 Entreprises avec clignotant type 6 Faillites 29 Aantal venaantal venanalyse / % par nootschappen % analyse vert. analyse 9.37,7% 24,98% ,26% 3,33% ,77%,7% ,74% 4,24% ,%,37% 353 8,7%,95% ,53% 4,5% ,7% 5,3% ,6%,43% ,55% 3,43% ,33% 2,63% ,85% 3,9% ,86% 3,82% ,54% 3,9% ,86% 2,84% ,38% 2,5% ,47% 2,99% ,28%,88% ,%,97% ,86%,95% 65 2,7%,54% ,7%,44% ,2%,54% ,75%,47% ,22% 3,75% ,34%,77% ,56%,22%.993,7% 5,35% ,72% Knipperlicht T6 op faillissementen 29 Clignotant T6 sur faillites 29 par ,2% 4,85% 9,68% 7,83% 9,9% 4,69%,93% 8,% 8,6% 8,29% 2,75%,4%,% 9,4% 7,25%,82% 8,29% 2,58% 3,4% 9,9% 9,38% 6,25% 9,52% 2,% 9,% 5,79% 8,% 2,4% 74,3 56,3 89,3 88,8 5,9 8,7 37,9 87, 7,6 52, 52,5 54,9 65,6 6,5 76,6 3,8 36,9 37,8 2,3 49,5 68, 83,,5 6, 37,7 32,9 57,8 57, ,42% 59,5 Het signaal waarbij sprake is van een negatief rendement over twee opeenvolgende boekjaren wordt bij 8,72% der bedrijven vastgesteld. Le signal qui indique une rentabilité négative pendant deux années consécutives est présent dans 8,72 % des.. Ten opzichte van de afgelopen jaren zijn er in 29 meer bedrijven die niet rendabel werkten en dus geen natuurlijke bron voor verdere uitbouw of groei konden ontwikkelen. Par rapport aux années précédentes, il y a donc plus d qui présentent un problème de rentabilité et qui sont donc dans l impossibilité de nourrir des perspectives de croissance. De beperkte alarmwaarde van het knipperlicht verliest enorm aan belang: één bedrijf per groep van 59,5 in 27 één per 28,7, in 28 één per 42,2) dat drager is van het signaal, ging in 29 over de kop. La valeur d alarme déjà limitée du clignotant perd fondamentalement en importance: une entreprise par groupe de 59,5 (en 27 une sur 28,7 et 42,2 en 28) porteuse du signal a fait faillite en Knipperlicht 7: Geen publicatie van de jaarrekening voor de jongste twee opeenvolgende jaren 2.7. Clignotant 7: Pas de publication de comptes annuels successivement pour les deux dernières années De laatst beschikbare en gepubliceerde jaarrekening is ouder dan 24 maanden. De wetgever ziet een niet-publicatie gedurende 36 maanden als voldoende reden om een publicatieplichtige vennootschap via gerechtelijke weg te ontbinden. Bij de faillissementsanalyses wordt twee jaar terug geteld. Bij de actieve ondernemingen wordt vertrokken van de vaststelling dat er per 3/2/28 geen cijfers beschikbaar zijn die jonger zijn dan 24 maanden. Les derniers comptes annuels disponibles et publiés remontent à plus de 24 mois. Le législateur considère qu un défaut de publication pendant 36 mois est une raison suffisante pour dissoudre par voie judiciaire une société soumise à l obligation de publication. Pour les analyses des faillites, on remonte deux ans en arrière. Pour les actives, on se base sur la constatation selon laquelle au 3/2/28, aucun chiffre datant de moins de 24 mois n était disponible. Een onderneming in discontinuïteit heeft meestal problemen bij het voeren van de boekhouding, of is tegen alle wettelijke bepalingen in- niet bereid haar moeilijke situatie openbaar te maken. Knipperlicht type 7 geeft een sterk signaal en werd ook in 29 het vaakst waargenomen bij faillerende bedrijven. Daarenboven blijken, bijvoorbeeld in vergelijking met knipperlicht, heel wat minder lopende ondernemingen drager te zijn van het niet-publicatiesymptoom. 29,% (of 2.95 op de in deze studie betrokken gevallen) van de in 29 gefailleerden kon geen gepubliceerde jaarrekening voorleggen die jonger was dan 24 maanden. Eén op 7,7 dragers van dit knipperlicht werd in de loop van 29 failliet verklaard. De alarmwaarde van het knipperlicht is dus versterkt. 2 Une entreprise en discontinuité est généralement confrontée à des problèmes liés à la comptabilité ou, contrairement à toutes les dispositions légales en la matière, elle n est pas disposée à rendre ses problèmes publics. Le clignotant 7 donne un signal fort et s observe aussi en 29 le plus souvent chez les qui font faillite. De plus, et ceci par exemple en comparaison avec le clignotant, moins nombreuses sont les actives porteuses du symptôme de non-publication. 29,% (ou 2.95 sur les faisant l objet de cette étude) des déclarées en faillite en 29 n ont pu présenter des comptes annuels remontant à moins de 24 mois. Une société sur 7,7 présentant ce clignotant a été déclarée en faillite en 29. La valeur d alarme du clignotant s est donc renforcée. UNION DES JUGES CONSULAIRES DE BELGIQUES Larcier

13 5/2 - nr. xx IN FORO KNIPPERLICHT type 7 - CLIGNOTANT type 7 Ondernemingen met knipperlicht type 7 failliet: 29 Entreprises avec clignotant type 7 Faillites 29 Aantal ven- analyse / % par % analyse vert. analyse Knipperlicht T7 op faillissementen 29 Clignotant T7 sur faillites 29 par Brussel-Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,9% 29,% ,68% 6,8 Brugge ,2% 2,25% ,48% 8, Ieper ,99%,53% ,8%,8 Kortrijk ,9% 2,9% ,3%,7 Oostende ,2%,3% 3 27,27% 7,3 Veurne ,65%,79% ,94% 6, Dendemonde ,83% 2,96% ,73% 6,4 Gent ,88% 5,4% ,9%,3 Oudenaarde ,27%,9% ,97% 3,2 Antwerpen ,55% 2,7% ,54% 6,2 Mechelen ,28% 2,8% ,48%,5 Turnhout ,7% 2,62% ,9% 7,7 Leuven ,49% 3,8% ,%,4 Hasselt ,67% 3,5% ,88% 8,8 Tongeren ,44% 2,24% ,5% 7, Mons ,6% 3,% ,9% 7,5 Charleroi ,65% 4,7% ,27% 7, Tournai ,9% 2,36% ,5%,4 Dinant ,3%,2% ,95% 6, Namur ,63% 2,3% ,42% 9, Arlon ,65%,72% ,88% 6, Marche-en-Famenne ,63%,63% ,3%,3 Neufchâteau ,63%,6% ,33% 3,7 Eupen ,27%,3% ,% 8,7 Liège ,3% 5,% ,62% 6,9 Huy ,25%,3% ,58%,2 Verviers ,6%,47% 25 25,% 9,6 Nivelles ,96% 5,3% ,57% 4,4 BELGIE-BELGIQUE ,43% ,% 7, Knipperlicht 8: Bestuurder is in dezelfde functie gesignaleerd in een failliete onderneming De bedrijfsleider van het onderzochte bedrijf blijkt in dezelfde functie gemandateerd als lid van een bestuursorgaan van een andere onderneming dat reeds eerder (met een maximum van vijf jaren) failliet werd verklaard. In het kader van dit onderzoek wordt voor de analyse van faillissementen uit 28 nagegaan of een dergelijk mandaat werd bekleed gedurende de vijf jaren voor het faillissement. Ook omgekeerd wordt naar de actieve ondernemingen rekening gehouden met een maximale anciënniteit van vijf jaar Clignotant 8: Administrateur signalé dans la même fonction dans une entreprise en faillite Le chef d entreprise d une société faisant l objet de l étude semble être mandaté dans les mêmes fonctions en tant que membre d un organe de gestion d une autre entreprise qui a déjà été déclarée en faillite (avec un maximum de cinq ans). Dans le cadre de cette enquête, pour l analyse des faillites de 29 on vérifie si un tel mandat a été assumé au cours des cinq années précédant la faillite. Inversement, en ce qui concerne les actives, on tient compte d une ancienneté maximale de cinq ans. 8 KNIPPERLICHT type 8 - CLIGNOTANT type 8 Ondernemingen met knipperlicht type 8 failliet: 29 Entreprises avec clignotant type 8 Faillites 29 Aantal ven- analyse / % par % analyse vert. analyse Knipperlicht T8 op faillissementen 29 Clignotant T8 sur faillites 29 par Brussel-Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,5% 24,96% ,5% 9,7 Brugge ,8% 3,3% ,6% 9, Ieper ,%,49% 3 5 6,3% 9,6 Kortrijk ,56% 3,66% ,9% 9,6 Oostende 6.283,6%,6% 4 2,73% 8,2 Veurne ,46%,74% 64 5,63% 7,4 Dendemonde ,58% 4,3% ,5% 7,2 Gent ,97% 5,8% ,82%,4 Oudenaarde 7. 9,3%,5% 62 7,29% 4, Antwerpen ,29% 3,79% ,84% 7, Mechelen ,74% 2,67% ,%,7 Turnhout ,98% 4,22% ,22% 8,5 Leuven ,39% 2,89% 2 3 5,5% 9, Hasselt ,73% 3,83% ,8% 9, Tongeren ,4% 2,6% ,95% 8,5 Mons ,64% 2,9% ,8% 9,7 Charleroi ,53% 3,83% ,43% 9,5 Tournai ,95%,9% 5 6,6%,3 Dinant ,95%,% ,77% 7,8 Namur ,98%,87% 65 9,52% 9,6 Arlon ,28%,28% ,5% 7, Marche-en-Famenne ,94%,45% ,38% 4, Neufchâteau ,39%,39% 2 2 9,52% 8, Eupen ,4%,26% ,% 6,8 Liège ,72% 5,3% ,93% 8,3 Huy ,56%,7% ,79% 7,8 Verviers 6.5 4,9%,3% 2,4 Nivelles ,9% 4,93% 282 3,64% 5,3 BELGIE-BELGIQUE ,4% ,27% 9, La r c i e r UNIE DER RECHTERS IN HANDELSZAKEN VAN BELGIË 3

14 5/2 - nr. xx IN FORO Indien een bedrijfsleider van een lopende onderneming een bestuurdersmandaat vervulde in een reeds failliete onderneming, vergt het lopende bedrijf speciale aandacht. Inderdaad blijkt dat door het faillissement van het ene bedrijf soms een sneeuwbaleffect ontstaat naar de andere bedrijven waar de (rechts)persoon mandaten heeft. Dit is vooral interessant in een preventief kader. Ook hier blijkt de alarmwaarde groot: in Belgische context zijn er 2,4% (in 27 nog 2,%) bedrijven met dit signaal. In 29 komt dit voor in 4,27% (verleden jaar 9,57%) van alle faillissementen (in 25 waren dat er 8,94%). Een bedrijf per groep van 9, dat drager is van knipperlicht type 8 is in 29 over de kop gegaan. Si un dirigeant d une entreprise active détenait aussi un mandat dans une entreprise déjà déclarée en faillite, l entreprise encore active requiert une attention particulière. En effet, il semble que suite à la faillite d une entreprise, on voit apparaître un effet boule de neige qui se propage dans les autres administrées par la même personne. Cet aspect est surtout intéressant dans un cadre préventif. Dans ce cas, la valeur d alarme est également élevée: en Belgique, on trouve 2,4% (l année 27 encore 2,,%) des présentant ce signal. Il intervient dans 4,27% (l année 27 9,7% ) de toutes les faillites prononcées en 29. Une entreprise sur 9, présentant le clignotant du type 8 a été déclarée en faillite en 29. L importance du clignotant augmente donc de façon systématique Knipperlicht 9: FiTo -meter sterk negatief De FiTo -meter werd ontwikkeld door Prof. Hubert Ooghe, in nauwe samenwerking met Graydon Belgium nv. Het model doet op basis van een reeks financiële ratio s uitspraak over de kans op faillissement en succes van een onderneming. De FiTo -meter berekent via een score de kansen op faillissement of succes op basis van een jaarrekening. Het spreekt vanzelf dat hiervoor verschillende parameters worden gebruikt die reeds hiervoor werden toegelicht. Indien verschillende financiële knipperlichten samen voorkomen, zal dit het negatieve effect op de score versterken. In die zin is een FiTo -score eerder een conclusie en interpretatie van feiten dan een vaststelling. Toch worden daarnaast een aantal andere complexere- benaderingen aangewend. Om dubbeltelling te vermijden, worden binnen het kader van deze studie enkel die bedrijven geteld die een duidelijk zwakke (negatieve) score halen, zonder dat de andere knipperlichten iets signaleren Clignotant 9: Fitomètre fortement négatif Le Fitomètre a été conçu par le professeur Hubert Ooghe, en étroite collaboration avec Graydon Belgium sa. Le modèle évalue, sur base d une série de ratios financiers, le risque de faillite et de succès d une entreprise. Il va de soi qu il utilise différents paramètres qui ont déjà été expliqués. Si plusieurs clignotants financiers apparaissent ensemble, cela renforcera l effet négatif sur le score. Dans ce contexte, le score Fito constitue plus une conclusion et une interprétation des faits qu une constatation. Toutefois, on utilise également un certain nombre d autres approches plus complexes. Pour éviter un dédoublement du comptage, dans le cadre de cette étude, on a tenu compte uniquement des qui avaient obtenu un score nettement inférieur (négatif) sans que les autres clignotants n envoient d autres signaux. KNIPPERLICHT type 9 - CLIGNOTANT type 9 Ondernemingen met knipperlicht type 9 failliet: 29 Entreprises avec clignotant type 9 Faillites 29 Aantal ven- analyse / % par % analyse vert. analyse Knipperlicht T9 op faillissementen 29 Clignotant T9 sur faillites 29 par Brussel-Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,% 24,39% ,49% 2,9 Brugge ,52% 3,3% ,27% 2, Ieper ,28%,67% 3 2 6,45% 26, Kortrijk ,57% 4,27% ,9% 36,7 Oostende 6.283,6%,34% 9 8,8% 2,2 Veurne ,67%,97% ,8% 5,6 Dendemonde ,64% 5,8% ,24% 4,4 Gent ,55% 5,3% ,8% 34,3 Oudenaarde 7.,44%,34% ,68% 7,8 Antwerpen ,87% 3,3% ,25% 6,8 Mechelen ,62% 2,87% ,72% 7,6 Turnhout ,49% 3,67% ,43% 4,8 Leuven ,65% 3,96% 2 5 7,5% 2,9 Hasselt ,55% 3,96% ,67% 8,5 Tongeren ,69% 3,2% ,25% 7,2 Mons ,4%,8% , Charleroi ,88% 3,29% ,6% 2,8 Tournai ,5%,7% 5 3 8,6%,8 Dinant ,68%,% 88,4% 77, Namur ,63%,78% 65 6,6% 4,4 Arlon ,3%,53% ,25% 2, Marche-en-Famenne ,74%,47% 32 3,3% 36, Neufchâteau ,5%,49% 2 3 4,29% 3,3 Eupen ,98%,53% 25 4,% 4, Liège ,64% 3,7% ,77% 8,5 Huy ,64%,85% ,77% 3,8 Verviers ,27%,% 4 4,% 2, Nivelles ,23% 5,8% ,87% 8,5 BELGIE-BELGIQUE ,76% ,% 7,3 Op de actieve ondernemingen per 3/2/29 bleken er 7.56 (een stijging met 534 eenheden of +7,64%) dit signaal als enige kenmerk te vertonen. Bij de gefailleerden van 29 bleken 462 bedrijven (6,% van de gefailleerden) drager te zijn van het knipperlicht type 9. Per groep van 7,3 dragers werd in 29 één faillissement uitgesproken. De FiTo -meter is dus het op een na sterkste alarmsignaal die op een jaarrekening is gebaseerd, maar boet als unieke indicator- aan kracht in. Anderzijds is de FiTo -meter vooral geconcipieerd als signaal op middenlange termijn. De stijging van het aantal ondernemingen met dit signaal duidt op een probleem dat Sur les actives au 3/2/29, 7.56 (une hausse de 534 cas ou +7,64%) semblaient présenter ce signal comme seul clignotant. Parmi les déclarées en faillite en 29, 462 (6, %) présentaient le clignotant 9. Sur 7,3 avec ce clignotant en 29, une était déclarée en faillite. Le Fito mètre est donc à un près le clignotant le plus fort qui se calcule sur base d un bilan, mais perd comme indicateur unique - de sa valeur. Néanmoins, le Fito mètre est avant tout conçu comme indicateur à moyen terme. Une augmentation du nombre d porteuses de cette signalétique désigne donc une problématique qui sans 4 UNION DES JUGES CONSULAIRES DE BELGIQUES La r c i e r

15 5/2 - nr. xx IN FORO zich zonder actie vanwege de rechtbanken- pas op middenlange termijn in een verhoogd aantal faillissementen kan vertalen. action préventive de la part des tribunaux ou d autres instances - ne se traduira qu à moyen terme par une hausse des faillites. Het arrondissement Nijvel heeft het meeste aantal bedrijven (2,23%) waar de FiTo -meter als enige signaal een financieel zwakke structuur aanduidt en steekt ten tderde male dat van Brussel voorbij (2,%). De alarmwaarde van het knipperlicht blijkt het grootst voor de arrondissementen Bergen, Luik, Doornik en Charleroi waar telkens meer dan één op twaalf waarnemingen zich lieten volgen door faillissement en waarvan de zwakke FiTo -meter het enige knipperlicht bleek. L arrondissement de Nivelles compte le plus grand nombre d (2,23 %) dans lesquelles le Fito mètre, en tant que signal unique, indique une structure financière affaiblie, et dépasse donc pour la troisième fois de suite l arrondissement de Bruxelles (2,%). La valeur d alarme de ce clignotant est la plus élevée pour les arrondissements de Mons, Liège, Tournai et Charleroi où chaque fois plus d une observation sur douze était suivie par une faillite, et où la faiblesse du Fito mètre s avérait le seul clignotant. 2.. Knipperlicht : Voorlopig bewindvoerder aangesteld 2.. Clignotant : Désignation d un administrateur provisoire KNIPPERLICHT type - CLIGNOTANT type Brussel-Bruxelles /Halle/Vilvoorde Brugge Ieper Kortrijk Oostende Veurne Dendemonde Gent Oudenaarde Antwerpen Mechelen Turnhout Leuven Hasselt Tongeren Mons Charleroi Tournai Dinant Namur Arlon Marche-en-Famenne Neufchâteau Eupen Liège Huy Verviers Nivelles BELGIE-BELGIQUE Ondernemingen met knipperlicht type failliet: 29 Entreprises avec clignotant type Faillites 29 Aantal venaantal venanalyse / % par nootschappen % analyse vert. analyse 22,3% 27,5% 2.49,%,25% 65 2,5% 2,5% 3 23,2%,25% 64 4,2% 5,% 352 3,% 3,75% 287 2,3% 2,5% 62 9,2%,25% ,2% 5,% 269 6,3% 7,5% 2 2,% 2,5% 255 4,3% 5,% 93,%,25% 22 4,3% 5,% 374 2,2% 2,5% 5,2%,25% 88 4,5% 5,% 65,5%,25% 32 32,4%,25% ,3%,25% 57,2%,25% 4,2% 5,% 282 8,2% Knipperlicht T op faillissementen 29 Clignotant T sur faillites 29 par 5 2 2,24%,8%,%,39%,52%,53%,66% 3,7% 5,4, 4, 3, 5, 3, 3, 7,2 Ondanks het bijna status-quo van het aantal gevallen (van 77 gevallen in 28 naar 8 gevallen in 29) blijft dit signaal uitzonderlijk. De gevallen waar het fenomeen wordt waargenomen, leidt in één op de 7,2 cases tot faillissement. Malgré le presque statu quo du nombre de cas (de 77 en 28 à 8 en 29), ce signal demeure exceptionnel. Dans les cas où le phénomène est observé, un cas sur 7,2 mène à une faillite. 2.. Knipperlicht : Liquiditeit kleiner dan,5 2.. Clignotant : Liquidités inférieures à,5 De liquiditeitspositie van de onderneming is minder dan de helft van de kortlopende schulden. La situation de l entreprise en matière de liquidités est inférieure à la moitié des dettes à court terme Het bedrag aan schulden op korte termijn wordt niet gedekt door de bezittingen en inkomsten die op korte termijn te gelde kunnen worden gemaakt. Hoewel deze ratio traditioneel door veel analisten wordt bekeken als signaal dat het niet kunnen betalen van de facturen op korte termijn voorziet, blijkt in de praktijk de ratio nauwelijks relevant om onderscheid te maken tussen lopende bedrijven en bedrijven die neigen naar discontinuïteit. De alarmwaarde van het knipperlicht ligt op het niveau van één faillissement per 7,9. Le montant des dettes à court terme n est pas couvert par les biens et les revenus pouvant être réalisés à court terme. Bien que ce ratio soit traditionnellement considéré par de nombreux analystes comme un signal annonçant l impossibilité de payer les factures à court terme, dans la pratique, il semble à peine pertinent pour faire la distinction entre les viables et les en voie de discontinuité. La valeur d alarme du clignotant se situe au niveau d une faillite par 7,9 cas observés. Het knipperlicht is dus geen relevante kortetermijngraadmeter voor het faillissement. Le clignotant ne peut donc pas être considéré comme un baromètre pertinent à court terme Larcier UNIE DER RECHTERS IN HANDELSZAKEN VAN BELGIË 5

16 5/2 - nr. xx IN FORO KNIPPERLICHT type - CLIGNOTANT type Ondernemingen met knipperlicht type failliet: 29 Entreprises avec clignotant type Faillites 29 Aantal ven- analyse / % par % analyse vert. analyse Knipperlicht T op faillissementen 29 Clignotant T sur faillites 29 par Brussel-Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,5% 22,2% ,52% 65,4 Brugge ,2% 3,92% ,33% 24, Ieper ,99%,79% ,8% 69,5 Kortrijk ,48% 4,57% ,57% 44,6 Oostende ,6%,5% 8 6,36% 58,9 Veurne ,94%,4% 64 5,63% 79,5 Dendemonde ,3% 5,9% ,49% 7,3 Gent ,9% 5,6% ,33% 89, Oudenaarde ,%,52% ,9% 32,4 Antwerpen ,4% 3,% ,77% 6,5 Mechelen ,69% 2,84% ,77% 9,2 Turnhout ,24% 4,9% ,38% 79,5 Leuven ,85% 4,5% 2 2,5% 37,5 Hasselt ,68% 3,8% ,8% 65,2 Tongeren ,73% 2,68% 93 23,92% 8,4 Mons ,24% 2,25% ,55% 49,6 Charleroi ,23% 2,9% ,89% 55, Tournai ,23% 2,23% ,56% 62,7 Dinant ,28%,6% ,9% 53,5 Namur ,75%,99% ,33% 63,5 Arlon ,74%,45% ,63% 63,8 Marche-en-Famenne ,33%,5% 32 3,3% 349, Neufchâteau ,%,57% 2 2 9,52% 97, Eupen ,59%,43% ,% 99,3 Liège ,2% 3,74% ,22% 44, Huy ,99%,79% 57 7,54% 55,7 Verviers ,86%,2% 6 6,% 53, Nivelles ,62% 5,% ,6% 2,5 BELGIE-BELGIQUE ,7% ,87% 7, Knipperlicht 2: Graydon Sociale Score (GSS) negatief De Graydon Sociale Score beoordeelt vooral een historische evolutie van gegevens inzake RSZ-dagvaardingen, dagvaardingen vanwege het Fonds voor Bestaanszekerheid en het Sociaal Verzekeringsfonds van Zelfstandigen gecombineerd met elementen uit de sociale balans Clignotant 2: Score Social Graydon (GSS) négatif Le Score Social Graydon illustre principalement une évolution historique des données en matière de citations par l ONSS, de citations par le Fonds de sécurité d existence et par la Caisse d Assurances sociales des Travailleurs indépendants, combinées à des éléments du bilan social. KNIPPERLICHT type 2 - CLIGNOTANT type 2 Ondernemingen met knipperlicht type 2 failliet: 29 Entreprises avec clignotant type 2 Faillites 29 Aantal ven- analyse / % par % analyse vert. analyse Knipperlicht T2 op faillissementen 29 Clignotant T2 sur faillites 29 par Brussel-Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,57% 25,23% ,8% 2,8 Brugge ,3% 2,39% ,27% 4,9 Ieper ,2%,4% 3 2 6,45% 5, Kortrijk ,28% 2,9% ,4% 2,9 Oostende ,24%,76% 7 5,45%,9 Veurne ,34%,76% ,6% 2,7 Dendemonde ,3% 3,66% ,9% 3,3 Gent ,25% 3,3% ,3% 2,4 Oudenaarde 7. 22,3%,2% ,84% 8,3 Antwerpen ,43%,5% ,73% 3, Mechelen ,36% 2,44% 49 5,7% 4,2 Turnhout ,28% 2,59% ,67% 3, Leuven ,32% 2,95% 2 8 9,% 4,2 Hasselt ,35% 3,46% ,94% 3, Tongeren ,46% 3,5% ,5% 3,2 Mons ,68% 3,3% ,27% 2,7 Charleroi 3.49,77% 5,4% ,52% 2,4 Tournai ,5% 2,4% 5 2 3,25% 3, Dinant ,6%,37% ,5% 2,8 Namur ,74% 3,% ,2% 4, Arlon.876 7,9%,86% ,5% 5,3 Marche-en-Famenne ,34%,37% ,38%, Neufchâteau 2.449,45%,56% ,33% 2,6 Eupen ,35%,36% 25 4,% 8, Liège ,94% 8,4% ,45% 3,6 Huy ,72%,42% ,77% 6,6 Verviers 6.5 8,3%,92% 9 9,% 3, Nivelles ,47% 4,68% ,28% 4,2 BELGIE-BELGIQUE ,46% ,44% 3, 6 UNION DES JUGES CONSULAIRES DE BELGIQUES La r c i e r

17 5/2 - nr. xx IN FORO Belangrijk hierbij is te wijzen op het onderscheid tussen het knipperlicht type 5 en de GSS. Inderdaad neemt de GSS uitsluitend die gegevens in conto die minstens zes maanden oud zijn, terwijl het knipperlicht nr. 5 enkel rekening houdt met dagvaardingen RSZ die jonger zijn dan zes maanden (zie ook onze opmerking bij knipperlicht type 5). De beide knipperlichten kunnen dus samen of apart voorkomen, zijn complementair maar geenszins overlappend. Binnen de groep van actieve ondernemingen komt deze score uiterst zelden voor (.966 gevallen of,46%, een daling t.o.v. verleden ), terwijl het in 2,44% van alle bedrijven (94 gevallen) die in 29 failliet zijn gegaan, voorkomt. De alarmwaarde van dit knipperlicht is dan ook het meest significante van alle signalen die binnen het kader van deze studie aan bod komen: maar liefst één op 3, dragers van dit knipperlicht ging in 29 over de kop. Het arrondissement Ieper kent het minst aantal bedrijven met dit knipperlicht, terwijl het arrondissement Luik koploper is. De alarmwaarde van het knipperlicht het sterkst in Oostende tot uiting: terwijl er slechts 5 actieve bedrijven drager zijn van dit signaal gingen er in 29 maar liefst 7 signaaldragers over de kop Knipperlicht 3: Basis limietbedrag negatief Vertrekkend van objectief feitenmateriaal berekent Graydon op basis van een door het bedrijf openbaar gemaakte formule een kredietadvies. Dit kan best omschreven worden als de mate waarin een bedrijf op korte termijn kan voldoen aan de schulden ten opzichte van haar leveranciers. Meestal zijn er gelukkig geen actieve signalen die een mogelijk debacle aantonen. Het advies raadt dus geen contante transacties aan, maar een welbepaald bedrag. Indien dat bedrag echter dusdanig klein is (minder dan.25 euro om ALLE leveranciers te betalen) wordt gesproken van een basislimietbedrag negatief. Deze melding komt dus voor daar waar géén negatieve kenmerken worden waargenomen. Toch toont onderhavige studie aan dat het verschijnsel wel degelijk een duidelijke alarmwaarde heeft. Il est important de signaler la différence entre le clignotant 5 et le GSS. En effet, le GSS tient compte exclusivement des données qui remontent à plus de six mois, tandis que le clignotant 5 tient compte uniquement des citations par l ONSS inférieures à six mois. (voir également notre remarque relative au clignotant 5). Ces deux clignotants peuvent donc apparaître ensemble ou séparément, ils sont complémentaires mais certainement pas cumulatifs. Au sein du groupe des actives, ce score intervient très rarement (.966 cas ou,46 %, une baisse en comparaison de l étude précédente, tandis qu il est pertinent pour 2,44 % de toutes les (84 cas) déclarées en faillite en 29. La valeur d alarme de ce clignotant est donc la plus significative de tous les signaux disponibles dans le cadre de cette étude: pas moins d une société sur 3, présentant ce clignotant a été déclarée en faillite en 29. L arrondissement d Ypres compte le moins d présentant ce clignotant, tandis que l arrondissement de Liège occupe la position de leader en la matière. Il convient de remarquer que la valeur d alarme de ce clignotant est la plus forte à Ostende: là où l on n y compte que 5 actives porteuses du clignotant, en 29, 7 présentant la même signalétique ont fait faillite Clignotant 3: Montant limite de base négatif Partant de faits objectifs, Graydon calcule des conseils en matière de crédit sur la base d une formule rendue publique par la société. Il s agit en fait de la mesure dans laquelle une société peut honorer ses dettes à court terme à l égard de ses fournisseurs. Généralement, il n y a heureusement aucun signal actif qui annonce une débâcle possible. Les conseils ne portent donc pas sur des transactions constantes, mais sur un montant donné. Si ce montant est toutefois limité (moins de 25 à payer à TOUS les fournisseurs), on parle d un «montant limite de base négatif». Cette mention est donc utilisée lorsqu il n y a aucune caractéristique négative. Toutefois, la présente étude indique que ce principe présente effectivement une valeur d alarme claire. 3 KNIPPERLICHT type 3 - CLIGNOTANT type 3 Ondernemingen met knipperlicht type 3 failliet: 29 Entreprises avec clignotant type 3 Faillites 29 Aantal ven- analyse / % par % analyse vert. analyse Knipperlicht T3 op faillissementen 29 Clignotant T3 sur faillites 29 par Brussel-Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,24% 2,79% ,78% 6,7 Brugge ,33% 3,87% 65 7,3% 3,5 Ieper ,83%,86% 3 3 9,68% 38, Kortrijk ,53% 3,99% ,4 Oostende ,93%,42% 7,7 Veurne ,77%,94% ,38% 2,2 Dendemonde ,53% 4,65% ,78% 4,4 Gent ,6% 5,6% ,5% 2,2 Oudenaarde ,47%,34% ,45% 44,3 Antwerpen ,22% 3,4%.82 28,83% 4,2 Mechelen ,23% 3,34% 49 7,4% 26,4 Turnhout ,78% 3,99% ,78% 8,8 Leuven ,56% 3,58% 2 7 8,5% 28,2 Hasselt ,62% 3,9% ,98% 9, Tongeren ,77% 2,88% ,29% 24,3 Mons ,37% 2,5% 22 26,82% 3,4 Charleroi ,8% 3,23% ,% 9,5 Tournai ,2%,97% 5 6,6% 6,9 Dinant ,%,5% 88,36% 4,6 Namur ,7% 2,36% ,33% 4,9 Arlon ,67%,39% ,38% 7,7 Marche-en-Famenne ,4%,47% 32 Neufchâteau ,23%,6% 2 Eupen ,23%,35% ,% 23,5 Liège ,68% 4,83% ,82% 9,9 Huy ,92%,88% ,5%,5 Verviers ,6%,47% 6 6,% 2,9 Nivelles ,4% 5,6% ,8% 7,7 BELGIE-BELGIQUE ,3% ,39% 7,5 La r c i e r UNIE DER RECHTERS IN HANDELSZAKEN VAN BELGIË 7

18 5/2 - nr. xx IN FORO De score blijkt in de praktijk, hoewel verzwakt, een interessante alarmfunctie te hebben: per 7,5 dragers van dit knipperlicht ging er over 29 één vennootschap over de kop. Daarenboven blijkt ook dit signaal, met 786 gevallen op een totaal van (,38%), veel voor te komen bij de in 29 failliet verklaarde ondernemingen. Slechts 3,3% van de actieve ondernemingen vertoont dit signaal. Het arrondissement Namen en telt relatief het grootst aantal bedrijven met deze problematiek, terwijl het fenomeen zich relatief het minst voordoet bij de bedrijven uit het arrondissement Eupen. De alarmwaarde bleek in 29 het grootst in het arrondissement Charleroi met één faillissement per 9,5 bedrijven met dit kenmerk. Dans la pratique, le score semble, quoique diminué, avoir une fonction d alarme intéressante; sur 7,5 présentant ce clignotant, une a été déclarée en faillite en 29. En outre, avec 786 cas sur un total de (,38%), ce signal se présente fréquemment dans les déclarées en faillite en 29. Seulement 3,3 % des actives présentent ce signal. L arrondissement de Namur compte le plus grand nombre relatif d confrontées à ce problème, tandis que ce phénomène est le moins présent dans les de l arrondissement d Eupen. En 29, la valeur d alarme était la plus élevée dans l arrondissement de Charleroiavec une faillite sur 9,5 présentant cette caractéristique. 3. Belang voor het handelsonderzoek van het aantal knipperlichten per bedrijf Zeker de afgelopen jaren is in vele rechtbanken het belang van het handelsonderzoek in een preventief kader duidelijk toegenomen. Tevens nemen we in verschillende rechtbanken duidelijke verschuivingen waar in aandachtspunten. Het lijkt ons evident dat drager zijn van een knipperlicht niet automatisch het faillissement inluidt. Wel mag men ervan uitgaan dat bedrijven met signaletiek wel degelijk ernstige moeilijkheden ondervinden, wat bijvoorbeeld op korte tot middenlange termijn kan leiden tot het vertraagd betalen van facturen. Enkel al de aanwending van de in deze studie gehanteerde dertien knipperlichten geeft een vroegtijdig alarmsignaal in 9,38% van alle in 29 op vennootschappen uitgesproken faillissementen, in vergelijking met verleden jaar (88,86%) worden dus iets meer bedrijven via de dertien besproken knipperlichten geduid. Een eenvoudige toepassing waarbij uitsluitend wordt gebruik gemaakt van de ongewogen cumul van het aantal knipperlichten geeft al relevante resultaten. Zo bijvoorbeeld waren er in 28, net zoals de twee voorgaande jaren, 3 bedrijven waar acht of meer knipperlichten werden genoteerd. Allen gingen over de kop. Van de 44 bedrijven met 7 knipperlichten gingen er 4 failliet (93,2% in 29, 9,3% in 28 en 87,9% in 27). Van de 256 bedrijven met 6 knipperlichten gingen er 55 failliet (6,5% in 29, 67,65% in 28, 65,49% in 27). De.63 bedrijven met vijf knipperlichten vertoonden 24,% kans op faillissement (verleden jaar slechts 3,24%, het jaar voordien 26,4%). We telden 4.49 bedrijven met vier van de dertien in deze studie opgenomen alarmsignalen. Hiervan gingen er in 29 één per 32 over de kop bedrijven werden genoteerd met drie knipperlichten. Hiervan ging een per 4 over de kop. De in vergelijking met 27 en 28 in hausse evoluerende cijfers tonen duidelijk aan dat de stijging van het aantal faillissementen zich vooral situeert binnen de groep ondernemingen die reeds verschillende alarmsignalen lieten noteren. Het staat buiten kijf dat een nauwkeurige benadering waarbij en de verschillende knipperlichten in alarmwaarde worden gewogen en andere performante knipperlichten worden toegevoegd, de hierboven geschetste basic -benadering verregaand kunnen corrigeren. 3. Importance du nombre de clignotants par entreprise pour l enquête commerciale Au cours des dernières années, l importance de l enquête commerciale à titre préventif s est assurément largement accrue auprès de nombreux tribunaux. Nous y observons également des glissements distincts au niveau des points d attention. Il nous semble évident que le fait de présenter un clignotant ne conduit pas automatiquement à la faillite. Il est toutefois possible d en déduire que les caractérisées par ces signaux connaissent clairement des difficultés graves, ce qui peut, à court ou à moyen terme, mener à un retard de paiement des factures. Rien que les treize clignotants utilisés dans cette étude donnent un signal précoce chez 9,38% des déclarées en faillite en 29. En comparaison avec l année précédente (88,86%), un peu plus d ont présenté les treize clignotants repris dans cette étude. Une application simple, où seul le nombre de clignotants est compté, donne déjà des résultats pertinents. En 29, tout comme lex deux années précédentes, trois présentaient huit clignotants ou plus. Toutes ont fait faillite. Sur les 44 avec 7 clignotants, 4 ont fait faillite (93,2% en 29, 9,3% en 28, 87,9% en 27). Sur les 256 avec 6 clignotants, 55 ont fait faillite (6,5%en 29, 67,65% en 28, 65,49% en 27). Sur les.63 avec cinq clignotants, 24,% présentaient un risque de faillite (en 28 3,24% et 26,4% seulement en 27). Nous avons compté 4.49 avec quatre des treize signaux d alarme repris dans cette étude. Parmi elles, une sur 32 a fait faillite en ont été notées avec trois clignotants. Parmi elles, une sur 4 a fait faillite. Les chiffres qui, en comparaison avec les années 27 et 28, sont clairement en hausse, démontrent d autant plus que l afflux des faillites se situe avant tout au sein du groupe de ces qui font déjà noter plusieurs signaux d alarme. Il est évident que par une approche précise, par une pondération de la valeur d alarme des divers clignotants et par l ajout d autres clignotants performants, il est possible de corriger largement l approche de base esquissée ci-dessus. 8 UNION DES JUGES CONSULAIRES DE BELGIQUES La r c i e r

19 5/2 - nr. xx IN FORO 4. Besluit Ongetwijfeld zullen deze vergelijkingen opnieuw resulteren in boeiende en hopelijk vruchtbare discussies. Zo kan met concluderen dat de ene rechtbank strenger of flexibeler werkt dan de andere, belangrijke evoluties ondergaat, of dat niet noodzakelijk dezelfde criteria worden aangewend om tot uitspraken te komen. We zijn ons er ten volle van bewust dat de kamers voor handelsonderzoek zich niet uitsluitend kunnen, noch mogen richten op de hierboven geciteerde knipperlichten. Deze studie gaat uitsluitend in op kwalitatieve criteria, niet op kwantitatieve. Daarom kan dit enkel een beperkte bijdrage leveren aan een goed gestructureerde en arrondissementsomvattende aanpak van het handelsonderzoek. Ongetwijfeld en terecht zal de handelsrechter zich eveneens en vooral laten leiden door andere overwegingen: het gesprek met de betrokkene, de impact op de werkgelegenheid, de mogelijke schade aan het economisch weefsel,... Daarenboven blijken de geciteerde knipperlichten robuust en crisisbestendig: ondanks de waargenomen evoluties per knipperlicht wordt duidelijk aangetoond dat de faillissementen in eerste instantie stijgen binnen die groep bedrijven die reeds knipperlichten vertonen. Eens te meer wordt aangetoond dat de instrumenten voorhanden zijn om niet alleen faillissementsuitspraken te motiveren, maar bovenal instrumenten die de kamers voor handelsonderzoek kunnen helpen bij het tijdig opsporen van bedrijven in moeilijkheden, opdat ze kunnen begeleid worden en waarschijnlijk ook gered. Berchem, Conclusion Il ne fait aucun doute que ces comparaisons à nouveau engendreront des discussions passionnantes et, espérons-le, fructueuses. On constate ainsi qu un tribunal se montre plus flexible ou plus strict qu un autre, que certains tribunaux connaissent une évolution importante, ou que des critères différents sont utilisés pour arriver à un jugement. Nous sommes pleinement conscients que les chambres d enquête commerciale ne peuvent pas se baser exclusivement sur les clignotants susmentionnés. Cette étude ne repose que sur des critères qualitatifs, et non quantitatifs. Voilà pourquoi elle ne peut apporter qu une contribution limitée à une bonne approche structurée des arrondissements pour l enquête commerciale. Incontestablement et à juste titre, le juge du tribunal de commerce va se laisser guider aussi et surtout par d autres considérations: la discussion avec l entreprise concernée, l impact sur l emploi, les dommages possibles au tissu économique. En outre, la majorité des clignotants cités dans cette étude se montrent robustes et résistants à la crise : malgré les évolutions observées par clignotant individuel, il est clairement démontré que la hausse du nombre de faillites se manifeste en première instance dans le groupe d présentant déjà des clignotants. Par contre, il est démontré que des instruments sont à disposition, non seulement permettant de motiver les jugements de faillite, mais surtout des instruments qui peuvent aider les chambres d enquête commerciale à déceler à temps les en difficulté. Parce que souvent elles peuvent être encadrées et sauvées. Berchem, le La r c i e r UNIE DER RECHTERS IN HANDELSZAKEN VAN BELGIË 9

20

Gezondheidsbarometer van de belgische ondernemingen situatie op 31/12/2013

Gezondheidsbarometer van de belgische ondernemingen situatie op 31/12/2013 Gezondheidsbarometer van de belgische ondernemingen situatie op 31/12/2013 Baromètre de la sante des belges situation au 1/12/2013 Inhoud Contenu 1. Inleiding 6 1.1 Graydon Belgium en de modellen voor

Nadere informatie

Gezondheidsbarometer. Baromètre de la santé. unie der rechters in handelszakenvan België union des juges consulaires de Belgique

Gezondheidsbarometer. Baromètre de la santé. unie der rechters in handelszakenvan België union des juges consulaires de Belgique Gezondheidsbarometer van de belgische ondernemingen 2008 Baromètre de la santé des entreprises belges unie der rechters in handelszakenvan België union des juges consulaires de Belgique Graydon Belgium

Nadere informatie

Gezondheidsbarometer van de belgische ondernemingen

Gezondheidsbarometer van de belgische ondernemingen Gezondheidsbarometer van de belgische ondernemingen 2010 Baromètre de la santé des belges unie der rechters in handelszaken van België union des juges consulaires de Belgique Graydon Belgium nv /sa Uitbreidingstraat

Nadere informatie

Graydon ebook Gezondheidsbarometer. de Belgische ondernemingen

Graydon ebook Gezondheidsbarometer. de Belgische ondernemingen Graydon ebook Gezondheidsbarometer van de Belgische ondernemingen 1 Woord vooraf van de voorzitter 3 Inleiding 4 Gezondheidsbarometer van de Belgische ondernemingen 5 1. Inleiding 5 1.1. Afbakening en

Nadere informatie

GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN SITUATIE OP 31/12/2012

GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN SITUATIE OP 31/12/2012 GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN SITUATIE OP 31/12/2012 BAROMETRE DE LA SANTE DES ENTREPRISES BELGES SITUATION AU 31/12/2012 BETALINGSGEDRAG cijfers Q1 2013 in België Bedrijven betalen

Nadere informatie

GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN SITUATIE OP 31/12/2011

GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN SITUATIE OP 31/12/2011 GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN SITUATIE OP 31/12/2011 BAROMETRE DE LA SANTE DES ENTREPRISES BELGES SITUATION AU 31/12/2011 HANDELSINFORMATIE bron van zekerheid Van beknopte tot zeer

Nadere informatie

BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE

BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD 04.06.2014 MONITEUR BELGE 42651 FEDERALE OVERHEIDSDIENST SOCIALE ZEKERHEID [C 2014/22260] 14 MEI 2014. Ministerieel besluit tot vaststelling van de modellen van de inlichtingenformulieren

Nadere informatie

64360 BELGISCH STAATSBLAD 27.10.2010 MONITEUR BELGE

64360 BELGISCH STAATSBLAD 27.10.2010 MONITEUR BELGE 64360 BELGISCH STAATSBLAD 27.10.2010 MONITEUR BELGE FEDERALE OVERHEIDSDIENST SOCIALE ZEKERHEID N. 2010 3685 [C 2010/22451] F. 2010 3685 SERVICE PUBLIC FEDERAL SECURITE SOCIALE [C 2010/22451] 15 OKTOBER

Nadere informatie

CONSEIL DE L'UNION EUROPÉENNE. Bruxelles, le 23 octobre /06 COPEN 109 EJN 25 EUROJUST 49

CONSEIL DE L'UNION EUROPÉENNE. Bruxelles, le 23 octobre /06 COPEN 109 EJN 25 EUROJUST 49 CONSEIL DE L'UNION EUROPÉENNE Bruxelles, le 23 octobre 2006 14228/06 COPEN 109 EJN 25 EUROJUST 49 NOTE de la: aux: Objet: délégation belge délégations Mise en œuvre par la délégation belge de la décision-cadre

Nadere informatie

Installatie van versie 2.2 van Atoum

Installatie van versie 2.2 van Atoum Version française en seconde partie du document. Installatie van versie 2.2 van Atoum U moet in uw databases een nieuwe tabel aanmaken na de installatie van versie 2.2 van de toepassing Atoum. Hiervoor

Nadere informatie

57936 MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD

57936 MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD 57936 MONITEUR BELGE 15.09.2015 BELGISCH STAATSBLAD Les propositions sont introduites auprès du Ministre-Président du Gouvernement flamand et comprennent au moins les données suivantes : 1 les prénoms

Nadere informatie

22490 BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE

22490 BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE 22490 BELGISCH STAATSBLAD 04.04.2016 MONITEUR BELGE FEDERALE OVERHEIDSDIENST BINNENLANDSE ZAKEN [C 2016/00214] Omzendbrief van 23 maart 2016 tot wijziging van de omzendbrief van 21 juni 2007 betreffende

Nadere informatie

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN DOC 50 1871/004 DOC 50 1871/004 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 22 januari 2003 22 janvier 2003 WETSONTWERP tot vaststelling van de algemene bepalingen die gelden

Nadere informatie

52686 MONITEUR BELGE Ed. 2 BELGISCH STAATSBLAD

52686 MONITEUR BELGE Ed. 2 BELGISCH STAATSBLAD 52686 VLAAMSE OVERHEID Leefmilieu, Natuur en Energie [C 2015/36016] 30 JULI 2015. Ministerieel besluit tot wijziging van de kaart van de focusgebieden, opgenomen in de bijlage bij het besluit van de Vlaamse

Nadere informatie

NGI Vision Debat

NGI Vision Debat NGI Vision 2030 Debat Résultats que nous voulons obtenir Les sources authentiques de données géographiques sont des données de qualité et mises à jour, à disposition comme «données ouvertes». Les services

Nadere informatie

MANDATARISSEN PER PE 40 ZETELS MANDATAIRES PAR EP 40 SIEGES Berekening van het aantal zetels Mode de calcul du nombre de sièges (art.

MANDATARISSEN PER PE 40 ZETELS MANDATAIRES PAR EP 40 SIEGES Berekening van het aantal zetels Mode de calcul du nombre de sièges (art. MANDATARISSEN PER PE 40 ZETELS MANDATAIRES PAR EP 40 SIEGES Berekening van het aantal zetels Mode de calcul du nombre de sièges (art. 14 20 HR/ROI) mdc 04/07/2017 - Minimum 3 mandatarissen per provinciale

Nadere informatie

Conseils de sécurité importants

Conseils de sécurité importants Conseils de sécurité importants SKF Lubrication Systems Germany GmbH Heinrich-Hertz-Strasse 2-8, 69190 Walldorf, Allemagne Pompe ZPU Pompe HJ 2 Mesures volontaires de sécurité relatives à des pompes utilisées

Nadere informatie

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS. over een betere tegemoetkoming voor de orthodontische zorg

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS. over een betere tegemoetkoming voor de orthodontische zorg DOC 54 0413/004 DOC 54 0413/004 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 18 mei 2016 18 mai 2016 VOORSTEL VAN RESOLUTIE over een betere tegemoetkoming voor de orthodontische

Nadere informatie

Clientèle Sociale / Beschermde Klanten

Clientèle Sociale / Beschermde Klanten Les marchés du gaz et de l électricité en région de Bruxelles-Capitale en chiffres De aardgas- en elektriciteitsmarkten in het Brussels Hoofdstedelijk gewest in cijfers Clientèle Sociale / Beschermde Klanten

Nadere informatie

Parts de marché / Maarktaandelen

Parts de marché / Maarktaandelen Les marchés du gaz et de l électricité en région de Bruxelles-Capitale en chiffres De aardgas- en elektriciteitsmarkten in het Brussels Hoofdstedelijk gewest in cijfers Parts de marché / Maarktaandelen

Nadere informatie

Par ici! Langs hier! HOME PAGE

Par ici! Langs hier! HOME PAGE Par ici! Langs hier! HOME PAGE Account Zie bladzijde 11, 12, 13 Voir page 11, 12, 13 Home Page CATALOG PAGE CATALOG PAGE Obtenir les désignations des produits en FR Productbeschrijving in het NL Recherche

Nadere informatie

BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE

BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE 1703 1704 BELGISCH STAATSBLAD 15.01.2010 MONITEUR BELGE 1705 1706 BELGISCH STAATSBLAD 15.01.2010 MONITEUR BELGE 1707 1708 BELGISCH STAATSBLAD 15.01.2010 MONITEUR BELGE 1709 1710 BELGISCH STAATSBLAD 15.01.2010

Nadere informatie

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DOC 54 2320/005 DOC 54 2320/005 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 28 maart 2017 28 mars 2017 WETSONTWERP tot oprichting van het War Heritage Institute en

Nadere informatie

BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE

BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE 28893 FEDERALE OVERHEIDSDIENST JUSTITIE N. 2008 1822 [C 2008/09406] 2 JUNI 2008. Ministerieel besluit tot vaststelling van de lijst met punten voor prestaties verricht door advocaten belast met gedeeltelijk

Nadere informatie

Collectieve arbeidsovereenkomst van 27 juni 2011 Convention collective de travail du 27 juin 2011

Collectieve arbeidsovereenkomst van 27 juni 2011 Convention collective de travail du 27 juin 2011 Paritair Comité voor de bedienden van de nonferro metalen non ferreux Collectieve arbeidsovereenkomst van 27 juni 2011 Convention collective de travail du 27 juin 2011 Tewerkstellings- en opleidingsinitiatieven

Nadere informatie

BELGISCH STAATSBLAD Ed. 2 MONITEUR BELGE

BELGISCH STAATSBLAD Ed. 2 MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD 18.01.2012 Ed. 2 MONITEUR BELGE 3193 FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIEN Administratie van Fiscale Zaken [C 2012/03018] Bericht in verband met de automatische indexering inzake inkomstenbelastingen.

Nadere informatie

Taux de Switch / Switch percentage

Taux de Switch / Switch percentage Les marchés du gaz et de l électricité en région de Bruxelles-Capitale en chiffres De aardgas- en elektriciteitsmarkten in het Brussels Hoofdstedelijk gewest in cijfers Taux de Switch / Switch percentage

Nadere informatie

75410 BELGISCH STAATSBLAD Ed. 4 MONITEUR BELGE

75410 BELGISCH STAATSBLAD Ed. 4 MONITEUR BELGE 75410 BELGISCH STAATSBLAD 28.12.2006 Ed. 4 MONITEUR BELGE FEDERALE OVERHEIDSDIENST JUSTITIE N. 2006 5305 [C 2006/10029] 21 DECEMBER 2006. Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van

Nadere informatie

MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD. Numéro tél. gratuit : Gratis tel. nummer : N. 101 INHOUD SOMMAIRE. 710 bladzijden/pages

MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD. Numéro tél. gratuit : Gratis tel. nummer : N. 101 INHOUD SOMMAIRE. 710 bladzijden/pages BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE Publicatie overeenkomstig artikelen 472 tot 478 van de programmawet van 24 december 2002, gewijzigd door de artikelen 4 tot en met 8 van de wet houdende diverse bepalingen

Nadere informatie

Over dit boek. Richtlijnen voor gebruik

Over dit boek. Richtlijnen voor gebruik Over dit boek Dit is een digitale kopie van een boek dat al generaties lang op bibliotheekplanken heeft gestaan, maar nu zorgvuldig is gescand door Google. Dat doen we omdat we alle boeken ter wereld online

Nadere informatie

MONITEUR BELGE 13.06.2013 BELGISCH STAATSBLAD

MONITEUR BELGE 13.06.2013 BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE 13.06.2013 BELGISCH STAATSBLAD 36987 SERVICE PUBLIC FEDERAL FINANCES [C 2013/03172] 29 MAI 2013. Arrêté royal portant approbation du règlement du 12 février 2013 de l Autorité des services

Nadere informatie

MONITEUR BELGE Ed. 2 BELGISCH STAATSBLAD

MONITEUR BELGE Ed. 2 BELGISCH STAATSBLAD 76315 Art. 4. Les dispositions de l article 8/3, 1 er, de la loi du 12 avril 1965 relative au transport de produits gazeux et autres par canalisations, qui étaient d application préalablement à l entrée

Nadere informatie

Comprendre et se faire comprendre commence par s exprimer en néerlandais

Comprendre et se faire comprendre commence par s exprimer en néerlandais Comprendre et se faire comprendre commence par s exprimer en néerlandais Begrijpen en begrepen worden begint met het spreken van de Nederlandse taal La langue néerlandaise crée un lien entre nous Wat leest

Nadere informatie

Chômeurs complets dispensés d'inscription (*) - Unités physiques - Hommes - LIEU D'HABITATION

Chômeurs complets dispensés d'inscription (*) - Unités physiques - Hommes - LIEU D'HABITATION Chômeurs complets dispensés d'inscription (*) - Unités physiques - Hommes - LIEU D'HABITATION Volledig werklozen vrijgesteld van inschrijving (*) - Fysieke eenheden - Mannen - WOONPLAATS ethodologische

Nadere informatie

LA COLOMBE JOYEUSE REGLEMENTEN KAMPIOENSCHAPPEN

LA COLOMBE JOYEUSE REGLEMENTEN KAMPIOENSCHAPPEN LA COLOMBE JOYEUSE - 2017 REGLEMENTEN KAMPIOENSCHAPPEN Er worden drie voorbereidende klassementen opgesteld. 1 KLASSEMENT 1 ste AFGEGEVEN: ( max. 20 personen) Hier worden alle liefhebbers geklasseerd die

Nadere informatie

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN. relative à l enregistrement abusif des noms de domaine

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN. relative à l enregistrement abusif des noms de domaine DOC 50 1069/002 DOC 50 1069/002 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 17 oktober 2002 17 octobre 2002 WETSONTWERP betreffende het wederrechtelijk registreren van domeinnamen

Nadere informatie

FAVV -AFSCA AC- Kruidtuin - FSC Kruidtuinlaan 55 1000 Brussel / Bruxelles. Verslag van infosessie bestek FAVV_DGLABO_CPM_2016 (29/06/2015)

FAVV -AFSCA AC- Kruidtuin - FSC Kruidtuinlaan 55 1000 Brussel / Bruxelles. Verslag van infosessie bestek FAVV_DGLABO_CPM_2016 (29/06/2015) FAVV -AFSCA AC- Kruidtuin - FSC Kruidtuinlaan 55 1000 Brussel / Bruxelles Verslag van infosessie bestek FAVV_DGLABO_CPM_2016 (29/06/2015) Rapport de la session d information Cahier spécial des charges

Nadere informatie

Taux de Switch / Switch percentage

Taux de Switch / Switch percentage Les marchés du gaz et de l électricité en région de Bruxelles-Capitale en chiffres De aardgas- en elektriciteitsmarkten in het Brussels Hoofdstedelijk gewest in cijfers Taux de Switch / Switch percentage

Nadere informatie

39150 BELGISCH STAATSBLAD Ed. 2 MONITEUR BELGE

39150 BELGISCH STAATSBLAD Ed. 2 MONITEUR BELGE 39150 BELGISCH STAATSBLAD 14.05.2014 Ed. 2 MONITEUR BELGE Op de voordracht van de Minister van Werk, Hebben Wij besloten en besluiten Wij : Artikel 1. Dit besluit is van toepassing op de werkgevers en

Nadere informatie

Collectieve arbeidsovereenkomst van 22 september 2017 betreffende de modernisering van de arbeidsduur

Collectieve arbeidsovereenkomst van 22 september 2017 betreffende de modernisering van de arbeidsduur Paritair comité 118 van de voedingsnijverheid Commission paritaire 118 de l industrie alimentaire Collectieve arbeidsovereenkomst van 22 september 2017 betreffende de modernisering van de arbeidsduur Convention

Nadere informatie

BELGISCHE SENAAT SÉNAT DE BELGIQUE

BELGISCHE SENAAT SÉNAT DE BELGIQUE 1-953/4 1-953/4 BELGISCHE SENAAT SÉNAT DE BELGIQUE ZITTING 1997-1998 SESSION DE 1997-1998 17 JUNI 1998 17 JUIN 1998 Wetsontwerp tot wijziging van de wet van 3 april 1953 betreffende de rechterlijke inrichting,

Nadere informatie

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DOC 54 2227/003 DOC 54 2227/003 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 20 juli 2017 20 juillet 2017 WETSVOORSTEL tot wijziging van de programmawet van 27 april

Nadere informatie

12 signalen om een nakend faillissement te herkennen

12 signalen om een nakend faillissement te herkennen 12 signalen om een nakend faillissement te herkennen Inleiding 12 signalen om een Elke maand spelen de media gretig in op de nieuwste faillissementscijfers. Het aantal faillissementen is dan ook een belangrijke

Nadere informatie

BELGISCH STAATSBLAD Ed. 2 MONITEUR BELGE

BELGISCH STAATSBLAD Ed. 2 MONITEUR BELGE 21129 2 de eerste dag van de zesde maand volgend op de datum van de test verbonden aan de eerste georganiseerde gecertificeerde opleiding, van de een of meerdere gecertificeerde opleidingen waarvoor ze

Nadere informatie

Document préparé par Marie Spaey, en collaboration avec Pauline de Wouters. Novembre 2009.

Document préparé par Marie Spaey, en collaboration avec Pauline de Wouters. Novembre 2009. . Déclaration environnementale Document préparé par Marie Spaey, en collaboration avec Pauline de Wouters. Novembre 2009. Définition dans le cadre de Clé Verte Dans le cadre de l éco-label Clé Verte, l

Nadere informatie

36930 MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD

36930 MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD 36930 MONITEUR BELGE 13.06.2013 BELGISCH STAATSBLAD SERVICE PUBLIC FEDERAL FINANCES [C 2013/03159] 29 MAI 2013. Arrêté royal portant approbation du règlement du 12 février 2013 de l Autorité des services

Nadere informatie

ALBERT ALBERT. BELGISCH STAATSBLAD Ed. 3 MONITEUR BELGE SERVICE PUBLIC FEDERAL JUSTICE FEDERALE OVERHEIDSDIENST JUSTITIE

ALBERT ALBERT. BELGISCH STAATSBLAD Ed. 3 MONITEUR BELGE SERVICE PUBLIC FEDERAL JUSTICE FEDERALE OVERHEIDSDIENST JUSTITIE 55873 FEDERALE OVERHEIDSDIENST JUSTITIE N. 2008 3705 [C 2008/09864] 16 OKTOBER 2008. Koninklijk besluit tot aanpassing aan de wapenwet van 8 juni 2006 van de modellen van verschillende formulieren en documenten

Nadere informatie

Chambre des Représentants de Belgique. Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers / 1-96 / 97 WETSONTWERP

Chambre des Représentants de Belgique. Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers / 1-96 / 97 WETSONTWERP - 737 / 1-96 / 97 Chambre des Représentants de Belgique - 737 / 1-96 / 97 Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers SESSION ORDINAIRE 1996-1997 (*) 31 OKTOBER 1996 GEWONE ZITTING 1996-1997 (*) 31 OKTOBER

Nadere informatie

Koninklijke Kynologische Unie Sint-Hubertus Union Royale Cynologique Saint-Hubert Sectie 4D. / Section 4D.

Koninklijke Kynologische Unie Sint-Hubertus Union Royale Cynologique Saint-Hubert Sectie 4D. / Section 4D. Koninklijke Kynologische Unie Sint-Hubertus Union Royale Cynologique Saint-Hubert Sectie 4D. / Section 4D. www.kkush.be - www.mykkush.be - www.secties-sections.be Sectie 4D Section. Beste vrienden, Voorzitter

Nadere informatie

Collège des procureurs généraux. College van Procureursgeneraal. Bruxelles, le 17 février 2016 Brussel, 17 februari 2016

Collège des procureurs généraux. College van Procureursgeneraal. Bruxelles, le 17 février 2016 Brussel, 17 februari 2016 Collège des procureurs généraux College van Procureursgeneraal Bruxelles, le 17 février 2016 Brussel, 17 februari 2016 CIRCULAIRE N 03/2016 DU COLLÈGE DES PROCUREURS GÉNÉRAUX PRÈS LES COURS D APPEL OMZENDBRIEF

Nadere informatie

FÉDÉRATION GENERALE DU TRAVAIL BELGIQUE

FÉDÉRATION GENERALE DU TRAVAIL BELGIQUE FÉDÉRATION GENERALE DU TRAVAIL BELGIQUE 83/00 A 23/70 GG/MDV/BL Trad. wdg Bruxelles, le 13 octobre 1983. NOTE AUX MEMBRES DU BUREAU. Concerne : Financement de la Sécurité Sociale. La F.G.T.B. a répété

Nadere informatie

ENQUÊTE 2015 LES CONNAISSANCES EN GESTION DES ENTREPRENEURS DE KENNIS VAN DE ONDERNEMERS INZAKE BEDRIJFSBEHEER

ENQUÊTE 2015 LES CONNAISSANCES EN GESTION DES ENTREPRENEURS DE KENNIS VAN DE ONDERNEMERS INZAKE BEDRIJFSBEHEER 1 ENQUÊTE 2015 LES CONNAISSANCES EN GESTION DES ENTREPRENEURS DE KENNIS VAN DE ONDERNEMERS INZAKE BEDRIJFSBEHEER 1. Connaissances en gestion : Dans le cadre d une enquête menée en 2013, nous vous posions

Nadere informatie

WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN LOIS, DECRETS, ORDONNANCES ET REGLEMENTS

WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN LOIS, DECRETS, ORDONNANCES ET REGLEMENTS 13102 BELGISCH STAATSBLAD 28.03.2002 Ed. 2 MONITEUR BELGE WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN LOIS, DECRETS, ORDONNANCES ET REGLEMENTS MINISTERIE VAN ECONOMISCHE ZAKEN N. 2002 1113 [C 2002/11054]

Nadere informatie

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN DOC 50 0321/002 DOC 50 0321/002 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 6 januari 2000 6 janvier 2000 WETSONTWERP betreffende het ontslag van bepaalde militairen en de

Nadere informatie

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS. houdende invoering van een taks op de effectenrekeningen. instaurant une taxe sur les comptes-titres

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS. houdende invoering van een taks op de effectenrekeningen. instaurant une taxe sur les comptes-titres DOC 54 2837/005 DOC 54 2837/005 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 16 januari 2018 16 janvier 2018 WETSONTWERP houdende invoering van een taks op de effectenrekeningen

Nadere informatie

FEDERALE OVERHEIDSDIENST SERVICE PUBLIC FEDERAL INTERIEUR BINNENLANDSE ZAKEN

FEDERALE OVERHEIDSDIENST SERVICE PUBLIC FEDERAL INTERIEUR BINNENLANDSE ZAKEN FEDERALE OVERHEIDSDIENST BINNENLANDSE ZAKEN Ministerieel besluit van 8 juni 2007 tot bepaling van het model van de werkkleding en het embleem van bewakingsagenten. SERVICE PUBLIC FEDERAL INTERIEUR Arrêté

Nadere informatie

WOORD VOORAF. Michel FlamÉe

WOORD VOORAF. Michel FlamÉe WOORD VOORAF Michel FlamÉe Voorzitter van CEPANI CEPANI, het Belgisch Centrum voor Arbitrage en Mediatie, en de nationale organisatie van de Internationale Kamer van Koophandel (ICC), hebben op 17 januari

Nadere informatie

De nieuwe loopbaan La nouvelle carrière

De nieuwe loopbaan La nouvelle carrière De nieuwe loopbaan La nouvelle carrière Brussel, vrijdag 12 juli 2013 Bruxelles, vendredi 12 juillet 2013 Naar een overheid van wereldklasse/ Vers une administration de classe internationale Waarden Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Employment Monitor. Voor Corelio/Jobat Door Synovate Datum: 24/5/2011

Employment Monitor. Voor Corelio/Jobat Door Synovate Datum: 24/5/2011 Employment Monitor Voor Corelio/Jobat Door Synovate Datum: 24/5/2011 Methodologie Werkgevers N=500 Telefonische interviews Interviews met HR professionals Representatieve steekproef (Graydon) op basis

Nadere informatie

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN. modifiant la loi du 22 mars 2001 instituant la garantie de revenus aux personnes âgées

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN. modifiant la loi du 22 mars 2001 instituant la garantie de revenus aux personnes âgées DOC 54 2141/007 DOC 54 2141/007 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 11 januari 2017 11 janvier 2017 WETSONTWERP tot wijziging van de wet van 22 maart 2001

Nadere informatie

BELGISCH STAATSBLAD 01.06.2012 MONITEUR BELGE

BELGISCH STAATSBLAD 01.06.2012 MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD 01.06.2012 MONITEUR BELGE 31353 Vu pour être annexé àl arrêté ministériel du 23 mai 2012 modifiant l arrêté ministériel du 17 décembre 1998 déterminant les documents comptables à tenir

Nadere informatie

SERVICE PUBLIC FEDERAL SANTE PUBLIQUE, SECURITE DE LA CHAINE ALIMENTAIRE ET ENVIRONNEMENT

SERVICE PUBLIC FEDERAL SANTE PUBLIQUE, SECURITE DE LA CHAINE ALIMENTAIRE ET ENVIRONNEMENT FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU SERVICE PUBLIC FEDERAL SANTE PUBLIQUE, SECURITE DE LA CHAINE ALIMENTAIRE ET ENVIRONNEMENT Ministerieel besluit tot

Nadere informatie

En sécurité et santé au travail? Veilig en gezond op mijn werk?

En sécurité et santé au travail? Veilig en gezond op mijn werk? Korte inhoud En sécurité et santé au travail? Veilig en gezond op mijn werk? Les résultats de resultaten Odette Wlodarski An Rommel 1. Méthodologie 2. Les répondants 3. L expérience des jeunes stage 4.

Nadere informatie

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DOC 54 2569/005 DOC 54 2569/005 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 14 juli 2017 14 juillet 2017 WETSONTWERP tot wijziging van het Wetboek der registratie-,

Nadere informatie

J aimerais savoir. Que je suis content! Pourrais-tu parler plus lentement? Bouger me fait mal.

J aimerais savoir. Que je suis content! Pourrais-tu parler plus lentement? Bouger me fait mal. Je regrette. Ce n est pas grave. Ce n est pas normal. C est bête. J accepte tes excuses. J en ai marre! Oublions-le. Ne t inquiète pas! N en parlons plus. Profites-en! As-tu envie de Vous avez encore d

Nadere informatie

MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD. Numéro tél. gratuit : Gratis tel. nummer : N. 351 INHOUD SOMMAIRE. 144 bladzijden/pages

MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD. Numéro tél. gratuit : Gratis tel. nummer : N. 351 INHOUD SOMMAIRE. 144 bladzijden/pages BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE Publicatie overeenkomstig artikelen 472 tot 478 van de programmawet van 24 december 2002, gewijzigd door de artikelen 4 tot en met 8 van de wet houdende diverse bepalingen

Nadere informatie

MIELE SERVICE. Tot uw dienst / A votre service

MIELE SERVICE. Tot uw dienst / A votre service MIELE SERVICE Tot uw dienst / A votre service Miele Service Certificate 2 Miele Service Certificate 10 jaar totale zekerheid Sinds meer dan 100 jaar is het merk Miele synoniem van kwaliteit, duurzaamheid,

Nadere informatie

MONITEUR BELGE 30.12.2013 BELGISCH STAATSBLAD

MONITEUR BELGE 30.12.2013 BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE 30.12.2013 BELGISCH STAATSBLAD 103249 SERVICE PUBLIC FEDERAL SECURITE SOCIALE [C 2013/22606] 21 DECEMBRE 2013. Arrêté royal modifiant l arrêté royal du 18 mars 1971 instituant un régime

Nadere informatie

BELGISCH STAATSBLAD 14.09.2006 Ed. 2 MONITEUR BELGE. Art. 2. Entrent en vigueur le 1 er janvier 2007 :

BELGISCH STAATSBLAD 14.09.2006 Ed. 2 MONITEUR BELGE. Art. 2. Entrent en vigueur le 1 er janvier 2007 : 46851 FEDERALE OVERHEIDSDIENST JUSTITIE N. 2006 3572 [C 2006/09648] 1 SEPTEMBER 2006. Koninklijk besluit tot vaststelling van de vorm, de inhoud, de bijlagen en de nadere regels voor de neerlegging van

Nadere informatie

COMMISSION PARITAIRE DES GRANDS MAGASINS CONVENTION COLLECTIVE DE TRAVAIL DU 24 JUIN 1999 RELATIVE A LA FORMATION ET A L'EMPLOI DES TRAVAILLEURS

COMMISSION PARITAIRE DES GRANDS MAGASINS CONVENTION COLLECTIVE DE TRAVAIL DU 24 JUIN 1999 RELATIVE A LA FORMATION ET A L'EMPLOI DES TRAVAILLEURS COMMISSION PARITAIRE DES GRANDS MAGASINS CONVENTION COLLECTIVE DE TRAVAIL DU 24 JUIN 1999 RELATIVE A LA FORMATION ET A L'EMPLOI DES TRAVAILLEURS CHAPITRE I - CHAMP Article 1 - La présente convention collective

Nadere informatie

COMMISSION PARITAIRE POUR LES ENTREPRISES DE TRAVAIL ADAPTE ET LES ATELIERS SOCIAUX CONVENTION COLLECTIVE TRAVAIL DU 10/12/2002

COMMISSION PARITAIRE POUR LES ENTREPRISES DE TRAVAIL ADAPTE ET LES ATELIERS SOCIAUX CONVENTION COLLECTIVE TRAVAIL DU 10/12/2002 COMMISSION PARITAIRE POUR LES ENTREPRISES DE TRAVAIL ADAPTE ET LES ATELIERS SOCIAUX CONVENTION COLLECTIVE TRAVAIL DU 10/12/2002 RELATIVE A LA A 58 ANS. Art. La présente convention collective de travail

Nadere informatie

MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD. Numéro tél. gratuit : Gratis tel. nummer : pages/bladzijden.

MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD. Numéro tél. gratuit : Gratis tel. nummer : pages/bladzijden. MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD Publication conforme aux articles 472 à 478 de la loi-programme du 24 décembre 2002, modifiés par les articles 4 à 8 de la loi portant des dispositions diverses du 20

Nadere informatie

Duurzame economie als motor voor de competitiviteit in de voedingssector. De CSV benadering

Duurzame economie als motor voor de competitiviteit in de voedingssector. De CSV benadering Duurzame economie als motor voor de competitiviteit in de voedingssector De CSV benadering Relation conceptuelle entre CSV, développement durable, capital social et compétitivité Creating Shared Value

Nadere informatie

Inventaris OV - Inventaire EP BIV - IBE 2011 2012-10-18

Inventaris OV - Inventaire EP BIV - IBE 2011 2012-10-18 Om de drie jaar wordt een inventaris opgemaakt van alle lampentypes en hun vermogens van de openbare verlichting in België. Deze driejaarlijkse gegevens worden verzameld door Synergrid, de federatie van

Nadere informatie

COMMISSION PARITAIRE DE L'AGRICULTURE CONVENTION COLLECTIVE DE TRAVAIL DU 30 AVRIL 1999

COMMISSION PARITAIRE DE L'AGRICULTURE CONVENTION COLLECTIVE DE TRAVAIL DU 30 AVRIL 1999 COMMISSION PARITAIRE DE L'AGRICULTURE CONVENTION COLLECTIVE DE TRAVAIL DU 30 AVRIL 1999 CONVENTION COLLECTIVE DE TRAVAIL RELATIVE A LA PRIME DE FIN D'ANNEE Art. 1er. La présente convention collective de

Nadere informatie

Barema's op 01/09/2008 Barèmes au 01/09/2008

Barema's op 01/09/2008 Barèmes au 01/09/2008 Barema's op 01/09/2008 Barèmes au 01/09/2008 SPILINDEX 110,51 INDICE-PIVOT 110,51 Tegemoetkomingen aan personen met een handicap Allocations aux personnes handicapées (Jaarbedragen) (Montants annuels)

Nadere informatie

BELGISCH STAATSBLAD 08.01.2010 Ed. 2 MONITEUR BELGE

BELGISCH STAATSBLAD 08.01.2010 Ed. 2 MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD 08.01.2010 Ed. 2 MONITEUR BELGE 731 MINISTERIE VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST N. 2010 45 [C 2010/31002] 17 DECEMBER 2009. Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering tot

Nadere informatie

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN DOC 54 3428/002 DOC 54 3428/002 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 29 januari 2019 29 janvier 2019 WETSONTWERP tot wijziging van de wet van 3 juli 2005 betreffende

Nadere informatie

STUDIE Faillissementen 1 december Maand november sluit af met stijging van 3,69% In Brussel een stijging van 25,17%.

STUDIE Faillissementen 1 december Maand november sluit af met stijging van 3,69% In Brussel een stijging van 25,17%. STUDIE Faillissementen 1 december 2016 Maand november sluit af met stijging van 3,69% In Brussel een stijging van 25,17%. 1 september 2016 2 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding

Nadere informatie

Quelle est votre fonction actuelle? Quelles sont les missions de votre organisme? Quelles sont vos tâches personnelles?

Quelle est votre fonction actuelle? Quelles sont les missions de votre organisme? Quelles sont vos tâches personnelles? Quelle est votre fonction actuelle? Quelles sont les missions de votre organisme? Quelles sont vos tâches personnelles? Quelles sont les missions de votre service? Où travaillez-vous? Comment votre service

Nadere informatie

OFFRE DOCUMENTATION TECHNIQUE PEUGEOT POUR REPARATEURS INDEPENDANTS AANBOD PEUGEOT TECHNISCHE DOCUMENTATIE VOOR ONAFHANKELIJKE REPARATEURS

OFFRE DOCUMENTATION TECHNIQUE PEUGEOT POUR REPARATEURS INDEPENDANTS AANBOD PEUGEOT TECHNISCHE DOCUMENTATIE VOOR ONAFHANKELIJKE REPARATEURS OFFRE DOCUMENTATION TECHNIQUE PEUGEOT POUR REPARATEURS INDEPENDANTS AANBOD PEUGEOT TECHNISCHE DOCUMENTATIE VOOR ONAFHANKELIJKE REPARATEURS OFFRE DOCUMENTATION TECHNIQUE PEUGEOT POUR REPARATEURS INDEPENDANTS

Nadere informatie

MINISTERE DES FINANCES MINISTERIE VAN FINANCIEN

MINISTERE DES FINANCES MINISTERIE VAN FINANCIEN MINISTERIE VAN FINANCIEN N. 2002 1081 [C 2002/03145] 14 MAART 2002. Koninklijk besluit tot vastlegging van het model van deel 2 van het aangifteformulier inzake personenbelasting voor het aanslagjaar 2002

Nadere informatie

Wedstrijdreglement Hug the Trooper

Wedstrijdreglement Hug the Trooper Wedstrijdreglement Hug the Trooper 1. De wedstrijd op hugthetrooper.brightfish.be wordt georganiseerd door Brightfish NV, Eeuwfeestlaan 20, 1020 Brussel. 2. De wedstrijd staat open voor alle personen die

Nadere informatie

75564 MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD

75564 MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD 75564 MONITEUR BELGE 25.07.2017 BELGISCH STAATSBLAD SERVICE PUBLIC FEDERAL EMPLOI, TRAVAIL ET CONCERTATION SOCIALE [2017/203666] Pouvoir judiciaire Tribunal du travail d Anvers arrondissement Limbourg

Nadere informatie

CATALOGUS / CATALOGUE

CATALOGUS / CATALOGUE CATALOGUS / CATALOGUE LA SOCIÉTÉ EUROPOCHETTE HET BEDRIJF [ NL ] Wat 10 jaar geleden aarzelend begon, groeide voor Europochette uit tot een succesverhaal. Met het uitvinden van het bestekzakje gaf Europochette

Nadere informatie

MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD. Gratis tel. nummer : N. 74. Numéro tél. gratuit : INHOUD SOMMAIRE. 104 bladzijden/pages

MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD. Gratis tel. nummer : N. 74. Numéro tél. gratuit : INHOUD SOMMAIRE. 104 bladzijden/pages BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE Publicatie overeenkomstig artikelen 472 tot 478 van de programmawet van 24 december 2002, gewijzigd door de artikelen 4 tot en met 8 van de wet houdende diverse bepalingen

Nadere informatie

MONITEUR BELGE Ed. 3 BELGISCH STAATSBLAD

MONITEUR BELGE Ed. 3 BELGISCH STAATSBLAD 30611 SERVICE PUBLIC FEDERAL FINANCES [C 2015/03204] 26 MAI 2015. Arrêté royal déterminant le modèle de la formule de déclaration en matière d impôt des sociétés pour l exercice d imposition 2015 (1) PHILIPPE,

Nadere informatie

epaper 10 signalen om een nakend faillissement te herkennen

epaper 10 signalen om een nakend faillissement te herkennen epaper 10 signalen om een nakend faillissement te herkennen Inleiding 10 signalen om een nakend faillissement te herkennen Elke maand spelen de media gretig in op de nieuwste faillissementscijfers. Het

Nadere informatie

30548 MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD

30548 MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD 30548 MONITEUR BELGE 16.04.2009 BELGISCH STAATSBLAD F. 2009 1369 SERVICE PUBLIC FEDERAL SANTE PUBLIQUE, SECURITE DE LA CHAINE ALIMENTAIRE ET ENVIRONNEMENT [C 2009/24134] 8 AVRIL 2009. Arrêté ministériel

Nadere informatie

QUESTIONS RÉPONSES Réf. FIN/PRO/JND/KH/GVDD/2016/42

QUESTIONS RÉPONSES Réf. FIN/PRO/JND/KH/GVDD/2016/42 QUESTIONS RÉPONSES Réf. FIN/PRO/JND/KH/GVDD/2016/42 Marché public de services Q1. De buitendiameter van de kern is 44,45 mm. De dikte van de kern is 6,35 mm (±0,762mm). Kunnen jullie bevestigen of de binnendiameter

Nadere informatie

ALBERT ALBERT. BELGISCH STAATSBLAD Ed. 2 MONITEUR BELGE

ALBERT ALBERT. BELGISCH STAATSBLAD Ed. 2 MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD 03.02.2006 Ed. 2 MONITEUR BELGE 6073 Op de voordracht van Onze Minister van Pensioenen en op advies van Onze in Raad vergaderde Ministers, Hebben Wij besloten en besluiten Wij : Artikel

Nadere informatie

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DOC 54 2753/003 DOC 54 2753/003 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 18 januari 2018 18 janvier 2018 WETSONTWERP houdende wijzigingen van diverse bepalingen van het

Nadere informatie

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN. PROJET DU BUDGET GÉNÉRAL DES DÉPENSES pour l année budgétaire 2010

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN. PROJET DU BUDGET GÉNÉRAL DES DÉPENSES pour l année budgétaire 2010 DOC 52 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 14 december 2009 14 décembre 2009 ONTWERP VAN ALGEMENE UITGAVENBEGROTING voor het begrotingsjaar 2010 PROJET DU BUDGET GÉNÉRAL

Nadere informatie

Input Output Solde (Input - Output) NL FR Total NL FR Total NL FR Total. Source des données : greffe correctionnel de la cour d appel de Bruxelles

Input Output Solde (Input - Output) NL FR Total NL FR Total NL FR Total. Source des données : greffe correctionnel de la cour d appel de Bruxelles Annexe à la mercuriale prononcée par Monsieur le procureur général près la cour d appel de Bruxelles à l audience solennelle de rentrée du 3 septembre 2018 Bijlage bij de openingsrede uitgesproken door

Nadere informatie

Chômeurs complets de 58 ans et plus (50 ans et plus avec passé professionnel) (*) - Unités physiques - Hommes - LIEU D'HABITATION

Chômeurs complets de 58 ans et plus (50 ans et plus avec passé professionnel) (*) - Unités physiques - Hommes - LIEU D'HABITATION Chômeurs complets de 58 ans et plus (50 ans et plus avec passé professionnel) (*) - Unités physiques - Hommes - LIEU D'HABITATION Volledig werklozen van 58 jaar en ouder (50 jaar en ouder met beroepsverleden)

Nadere informatie

SPOT UV Vernis Sélectif UV

SPOT UV Vernis Sélectif UV SPOT UV Vernis Sélectif UV Taal Nederlands Langue Français SPOT UV Nederlands Eén van de opties voor luxe-afwerking, bijvoorbeeld bij visitekaartjes, is SPOT UV. SPOT UV is een glanzende lak die je op

Nadere informatie

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DOC 54 1726/002 DOC 54 1726/002 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 12 april 2016 12 avril 2016 WETSONTWERP tot wijziging van de wet van 15 december 1980 betreffende

Nadere informatie

GOUVERNEMENTS DE COMMUNAUTE ET DE REGION GEMEENSCHAPS- EN GEWESTREGERINGEN GEMEINSCHAFTS- UND REGIONALREGIERUNGEN

GOUVERNEMENTS DE COMMUNAUTE ET DE REGION GEMEENSCHAPS- EN GEWESTREGERINGEN GEMEINSCHAFTS- UND REGIONALREGIERUNGEN 61276 MONITEUR BELGE 12.12.2007 Ed. 2 BELGISCH STAATSBLAD GOUVERNEMENTS DE COMMUNAUTE ET DE REGION GEMEENSCHAPS- EN GEWESTREGERINGEN GEMEINSCHAFTS- UND REGIONALREGIERUNGEN VLAAMSE GEMEENSCHAP COMMUNAUTE

Nadere informatie

Chômeurs complets de 58 ans et plus (50 ans et plus avec passé professionnel) (*) - Hommes - LIEU D'HABITATION

Chômeurs complets de 58 ans et plus (50 ans et plus avec passé professionnel) (*) - Hommes - LIEU D'HABITATION Chômeurs complets de 58 ans et plus (50 ans et plus avec passé professionnel) (*) - Hommes - LIEU D'HABITATION Volledig werklozen van 58 jaar en ouder (50 jaar en ouder met beroepsverleden) (*) - Mannen

Nadere informatie

BIBF Conferentie Werken in associatie: inspiratie! Conférence IPCF

BIBF Conferentie Werken in associatie: inspiratie! Conférence IPCF BIBF Conferentie Werken in associatie: inspiratie! Conférence IPCF Travailler en association: inspiration! Mot du Ministre Woord van de Minister Willy Borsus Ministre des Classes moyennes, des Indépendants,

Nadere informatie