Bouw! Effectieve preventie van ernstige leesproblemen
|
|
- Matthias Moens
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Bouw! Effectieve preventie van ernstige leesproblemen Congres 2016 VVL 20 mei 2016
2 Programma Welkom en voorstellen Wat is Bouw!? Onderzoeksproject Bouw! UvA: wat zijn de resultaten Afsluiten
3 Indruk Bouw!
4 Wat is Bouw!? Bouw! is het effectieve computergestuurde interventieprogramma dat speciaal is ontwikkeld om kinderen die risico lopen op problemen met lezen en spellen, preventief (in groep 2 tot 4) extra hulp te geven, actief ondersteund door tutors (ouders, oudere leerlingen, vrijwilligers of klassenassistenten).
5 Wat is Bouw!? Preventief Bewezen effectief Voor leerlingen van groep 2 tot en met groep 4 Computer- en tutor ondersteund; thuis en/of op school Vier dagen per week oefenen Gestructureerde opbouw Gebruik van wisselrijtjes Webbased: voortgang van resultaten op afstand te volgen Universiteit van Amsterdam- wetenschappelijk effectiviteitsonderzoek
6 Hoe zijn risicoleerlingen te herkennen? Halverwege groep 2 en/ of begin groep 3 Leesproblematiek / dyslexie in de familie zwak in letterkennis zwak in klankbewustzijn thuis wordt niet veel voorgelezen uitblijvende automatisering Vertraagde taal-spraakproblematiek Gehoorproblemen Etc Voorkomen is beter dan genezen!
7 Hoe worden leesproblemen/dyslexie aangepakt?
8 Preventief Bouw! Tutorlezen Niveau 1: reguliere instructie en oefening binnen de klas Niveau 2: hulp binnen de klas aan de zwakste lezers Niveau 3: hulp buiten de klas aan leerlingen die onvoldoende profiteren Niveau 4: hulp of maatregelen binnen of buiten de school voor leerlingen met een dyslexieverklaring Niveau 3: hulp buiten de klas VOORDAT leerlingen onvoldoende profiteren Preventief en met een Tutor!
9 Kenmerken van Bouw!? Computerondersteund Individuele begeleiding thuis en/of op school door niet- professionele tutor Ouderejaars-leerlingen stagiaires, ouders Vrijwilligers Vier dagen per week oefenen (10-15 minuten)
10 Wat is Bouw!? kenmerken - opbouw Gestructureerde opbouw van teken-klankkoppeling tot woorddelen Bouw-Start Voorbereidend en beginnend technisch lezen, aanleren van teken-klankkoppelingen 34 letters (bijv. p, o, s, k, i, a) 12 lettercombinaties (bijv. eu, sch, ieuw) samenvoegen van de klanken tot een woord (MKM-woorden) Bouw-Verder Beginnend en voortgezet technisch lezen, Complexere woordstructuren Begin- en eindclusters (bijv. kn, str, lm, rf) Samengestelde woorden Open en gesloten lettergrepen
11 OpBouw!
12 Bouw! Lessen letters fono bouwen memory domino zelf
13 Bouw! Voortgang Overzicht alle lessen: Datum Les Afname Lesduur (minuten) Les 1: Start 1 - Letters n.v.t. Resultaat/Score Les 2: Start 2 - Fono n.v.t Les 3: Start 3 - Bouwen % Les 17: Start 17 - Memory Les 23: Start 23 - Domino /30 punten /30 punten Les 32: Start 32 - Zelf
14 Bouw! Voortgang Woorden maken Woorden lezen (*) Woorden slepen (*) Woorden typen (*) hoek Goed Goed Hoes Goed haak Het kind las het woord fout: haal Goed Haas Goed haas Het kind zei niets óf plakte de letters niet aan elkaar Fout Goed hasa haag Goed Goed Goed Goed heg Goed Fout Goed Goed hoog Het kind las het woord fout: hoop Fout Goed hoop hoor Goed Goed Goed Goed huur Het kind zei niets óf plakte de letters niet aan elkaar Goed Goed Goed heer Goed Goed Goed heet heet Goed Fout Heer Goed Het kind heeft 63% van de woorden juist gemaakt(/gelezen/gesleept/getypt). Het advies is 80% juist. Deze les zal worden herhaald. (*) afhankelijk van de keuze die is gemaakt in de les.
15 Onderzoeksproject Bouw! Gesubsidieerd door Ministerie van Onderwijs Onderwijsbewijs Samenwerking UvA en expertisecentrum Het ABC Effectiviteit van een computergestuurde interventie binnen de huidige onderwijspraktijk
16 Onderzoeksproject Bouw! UvA Doelgroep: zwak in voorbereidende/beginnende leesvaardigheden (letterkennis, klankbewustzijn) Drie deelprojecten BaO2: 157 leerlingen van groep 2 BaO3: 149 kinderen van groep 3 SBaO: 110 kinderen (groep 3 leesniveau) Aselecte toewijzing aan experimentele of controle conditie
17 Onderzoeksproject Bouw! UvA- Studie 1 Start begin groep 3 Controles: geen interventie Interventie: Bouw! niet-afgerond Interventie: Bouw! Afgerond Voorafgaand aan interventie Geen verschillen in letterkennis en klankbewustzijn Geen verschillen in woordenschat en non-verbale intelligentie Tutors Ouderejaarsleerlingen Vrijwilligers Onderwijsassistenten/ stagiaires Enkele eigen ouders
18 Onderzoeksproject Bouw! UvA- woorden lezen DMT afgerond niet afgerond M3 E3 M4 E4 M5 E5 Kinderen die het programma Bouw! afronden worden gemiddelde lezers
19 Onderzoeksproject Bouw! UvA Studie 2 Start midden groep 2 Controles: geen interventie Interventie: Bouw! afgerond Onderscheid in wel/geen Familie Risico (FR) Kinderen met dubbel risico: zwak in letterkennis/ klankbewustzijn en familierisico Voorafgaand aan interventie Geen verschillen in letterkennis en klankbewustzijn Geen verschillen in woordenschat en non-verbale intelligentie Tutors Ouders (groep 2, 65%) Vrijwilligers Onderwijsassistent/ stagiaires (vanaf groep 3)
20 Onderzoeksproject Bouw! UvA- DMT 1 geen FR wel Bouw! FR wel bouw! Kinderen met en zonder Familiair Risico presteren beide significant beter op woordlezen na interventieprogramma Bouw!
21 Onderzoeksproject Bouw! UvA- DMT 2 geen FR FR E3 M4 E4 M5 Kinderen met en zonder Familiair Risico presteren beide significant beter op woordlezen na interventieprogramma Bouw! Ook nog in groep 5!
22 Onderzoeksproject Bouw! UvA- aantal zwakke lezers reduceert tot de helft Aantal zeer zwakke FR-lezers reduceert tot de helft! FR= Familiair Risico
23 Onderzoeksproject Bouw! UvA- resultaten eind groep 4 geen FR Kinderen zonder Familiair Risico presteren significant beter op de Klepel en op het AVI-niveau en hebben een significant beter zelfconcept
24 Onderzoeksproject Bouw! UvA- resultaten eind groep 4 FR Kinderen met Familiair Risico presteren significant beter op de Klepel en AVI-niveau en hebben een significant beter zelfconcept
25 Onderzoeksproject Bouw! UvA- extra hulp in groep 4
26 Onderzoeksproject Bouw! UvA- conclusie Bouw! werkt Als je het programma afrondt Nog beter als je vroeg start Ook bij leerlingen met verhoogd risico Anderstalige thuisomgeving/lage woordenschat in groep 2 Kinderen met FR wel intensievere oefening nodig Ouders, vrijwilligers, oudere leerlingen kunnen het uitvoeren Belangrijkste is dat ze het blijven volhouden Online, dus eenvoudig thuis of op school Vergeleken met r.t. kosteneffectief
27 Bouw! op school De Bouw! Tutor en Bouw! Coördinator
28 Bedankt voor uw aandacht!
Presentatie Bouw! Plein013
Presentatie Bouw! Plein013 Presentatie Bouw! Plein013 27 september 2016 Programma 15:00-15:30 Inloop met koffie en thee 15:30-15:45 Welkom en inleiding - Henri Smit, Consultant Passend Onderwijs 15:45-16:30
Nadere informatiePresentatie Bouw! PPO Regio Leiden. Presentatie Bouw!
Presentatie Bouw! PPO Regio Leiden Presentatie Bouw! 15 november 2016 Programma 10:00-10:30 Inloop met koffie en thee 10:30-10:45 Welkom en inleiding 10:45-11:20 Ernstige leesproblemen voorkomen met het
Nadere informatieLeesproblemen, Laaggeletterdheid Dyslexie
Leesproblemen, Laaggeletterdheid Dyslexie Kennismaken met Lexima 2002 start Lexima Examens en CITO Digitale bestanden Cursussen Onderzoek Protocollen ICToplossingen Lexima Academie Lexima Samenwerken Conferenties
Nadere informatieVerslag. Introductiesymposium
Verslag Introductiesymposium 11 juni 2014 1 INHOUD 1 Samenvatting... 3 2 Aryan van der Leij Wat is Bouw! Uitgangspunten, kenmerken en structuur... 3 3 Anne Regtvoort Vroege leesontwikkeling en verlengde
Nadere informatieWorkshop Dyslexie. Opbouw. Dyslexie- wat is dyslexie en hoe signaleer je het? Protocol Leesproblemen en Dyslexie. Toeleiding naar vergoede zorg.
Workshop Dyslexie Nina Willemse nwillemse@hetabc.nl Opbouw Dyslexie- wat is dyslexie en hoe signaleer je het? Protocol Leesproblemen en Dyslexie. Toeleiding naar vergoede zorg. Zorg op niveau 3; leestechnieken
Nadere informatiePromotie onderzoek. Preventieve aanpak van ernstige leesproblemen. Haytske Zijlstra
Promotie onderzoek Preventieve aanpak van ernstige leesproblemen Haytske Zijlstra Leren lezen Echter.het leren lezen is niet voor alle kinderen zo leuk en vanzelfsprekend Het probleem Grote individuele
Nadere informatieBouw! tutorlezen. Gebruikershandleiding. Voordat u start met Bouw! Systeemeisen
Bouw! tutorlezen Gebruikershandleiding Voordat u start met Bouw! Systeemeisen Indeling en Inhoud Bouw! tutorlezen Indeling Bouw! Inhoud Bouw! Start Inhoud Bouw! Verder Lestypen Bouw! Letters Fono Bouwen
Nadere informatieTekst: Marleen Korf & Aryan van der Leij
Sinds dit schooljaar is het interventie-programma Bouw! beschikbaar. Hiermee kunnen ernstige leesproblemen effectief worden voorkomen. In dit artikel wordt het programma Bouw! beschreven, de rol van de
Nadere informatieTULE inhouden & activiteiten Nederlands - Technisch lezen. Kerndoel 4 - Technisch lezen. Toelichting en verantwoording
TULE - NEDERLANDS KERNDOEL 4 - TECHNISCH LEZEN 82 TULE inhouden & activiteiten Nederlands - Technisch lezen Kerndoel 4 - Technisch lezen Bij kerndoel 4 - De leestechniek. Toelichting en verantwoording
Nadere informatietoetsen van Veilig Leren lezen en Estafette. groepen 1 2 LOVS Cito Taal voor Goed lees en spellingsonderwijs in de groepen 3 tot en met 8
onderwijs en zorgarrrangement op De Wilgen uitgevoerd door meetinstrumenten Zorgniveau 1 = basisarrangenment Zorgniveau 1 Leerkracht Methodegebonden Gestructureerde stimulering van beginnende geletterdheid
Nadere informatieNiet methodegebonden toetsen die gedurende de schoolperiode afgenomen worden op het gebied van taal, lezen en spelling:
R.K. Daltonschool De Driesprong Taal- leesprotocol groep 1 8, versie 01-08-2011 Dit protocol is onze vertaling van het Dyslexieprotocol naar onze schoolsituatie. De taal- leesontwikkeling van de wordt
Nadere informatie2014 Protocol dyslexie
Protocol dyslexie 2014 Protocol dyslexie Inleiding Dyslexie betekent letterlijk: niet kunnen lezen 1. De term komt uit het latijn, want dys = niet goed functioneren, lexis = taal of woorden. Bij dyslexie
Nadere informatieBouw! ook in úw school?
Bouw! ook in úw school? Evidence based interventie bij leesproblemen Professionele, gecertificeerde implementatie op maat Leestalent is uw partner. Leesproblemen kunnen een kind ernstig belemmeren. Tijdig
Nadere informatieConferentie OGW in het speciaal onderwijs. Workshop Werken met een datamuur voor voortgezet lezen. april 2012 Lucie Spreij en Yvonne de Jager
Conferentie OGW in het speciaal onderwijs Workshop Werken met een datamuur voor voortgezet lezen april 2012 Lucie Spreij en Yvonne de Jager Programma Do s of don ts lezen: wat is uw mening? Toetsgekte
Nadere informatieCBS Maranatha. Doel: Hoogklei 7, 9671 GC Winschoten Dyslexieprotocol 2013 aangepast sept.14
CBS Maranatha Hoogklei 7, 9671 GC Winschoten Dyslexieprotocol 2013 aangepast sept.14 Doel: Doel van ons dyslexieprotocol is een zo goed mogelijke begeleiding van leerlingen met (dreigende) leesproblemen.
Nadere informatieEffectiviteit van een gestructureerde, fonologisch gebaseerde dyslexiebehandeling
Effectiviteit van een gestructureerde, fonologisch gebaseerde dyslexiebehandeling In elke klas zitten wel een aantal kinderen die veel moeite hebben met het leren lezen en spellen. Voor een groot deel
Nadere informatieAls het leren lezen niet zo soepel gaat
Als het leren lezen niet zo soepel gaat In de onderbouw leert een kind de eerste beginselen van het lezen. Wij letten bij het aanleren van de letters gelijk al op de signalen van leesproblemen. Het aanleren
Nadere informatieAfspraken mbt protocol dyslexie Van Dijckschool Bilthoven. Inhoudsopgave:
11-12-2007 Inhoudsopgave: 1. Dyslexie...3 1.1 Wat is het dyslexieprotocol?...3 1.2 Doel van het Protocol Dyslexie....3 1.3 Inhoud van het protocol...3 2. Preventie en interventiehandelingen...4 2.1 Groep
Nadere informatieSignalering van lees- en spellingproblemen in het speciaal (basis) onderwijs. Judith Vloedgraven, Cito 3 april 2013
Signalering van lees- en spellingproblemen in het speciaal (basis) onderwijs Judith Vloedgraven, Cito 3 april 2013 Actualiteit Inleiding Actualiteit doorverwijzing naar zorg Vanaf 2009 kosten vergoed door
Nadere informatieVRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS DYSLEXIEMONITOR
VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS DYSLEXIEMONITOR INHOUDSOPGAVE Zorgniveau 1: Goed lees- en spellingonderwijs Stap 1: Leestijd blz. 3 Kwaliteit instructiegedrag blz. 3 Klassenmanagement blz. 4 Stap 2: Juist
Nadere informatieLeesvaardigheid bevorderen
Leesvaardigheid bevorderen Middagconferentie over taalbeleid voor het PraktijkOnderwijs Marco van de Ven (RU) Introductie Leesvaardigheid legt het fundament voor leren (O`Shaughnessy, et al., 2002) Leerlingen
Nadere informatieNiveau 2. VVE Aandacht voor geletterdheid met startblokken Groep 1
Dyslexieprotocol Niveau 1 Kwaliteit instructiegedrag en klassenmanagement, Juist gebruik van effectieve methodes voor aanvankelijk en voortgezet technisch lezen, Gebruik leerlingvolgsysteem ( rond technisch
Nadere informatieFlitsend Spellen en Lezen 1
Flitsend Spellen en Lezen 1 Flitsend Spellen en Lezen 1 is gericht op het geven van ondersteuning bij het leren van Nederlandse woorden, om te beginnen bij de klanklettercombinaties. Doelgroep Flitsend
Nadere informatieZorgniveau 2 Zorgniveau 3
Leerlinggegevens: Naam: Groep: Namen betrokkenen/functie: Startdatum handelingsplan: Einddatum handelingsplan: Voorbeeld handelingsplan Beginsituatie Beschrijf hier de kern van het probleem a.d.h.v. toets-
Nadere informatieEEN PRAGMATISCH LEESPROTOCOL. Joop Stoeldraijer Kees Vernooy
EEN PRAGMATISCH LEESPROTOCOL Joop Stoeldraijer Kees Vernooy Hengelo/Breda september 2011 1 EEN PRAGMATISCH LEESPROTOCOL We hebben dit digitale leesprotocol gemaakt om te voorkomen dat scholen heel veel
Nadere informatieHet IGDI model. Het belang van goede instructie. Bij welke leerkrachten leren kinderen het beste? (Good 1989) Instructie en risicoleerlingen
Het IGDI model Leesverbetertraject Enschede 8/11/07 Het belang van goede Risicoleerlingen deden het bij goede leerkrachten net zo goed als gemiddelde leerlingen bij zwakke leerkrachten. Niets was effectvoller
Nadere informatieEarly Identification and Intervention in Children at Risk for Reading Difficulties A.G.F.M. Regtvoort
Early Identification and Intervention in Children at Risk for Reading Difficulties A.G.F.M. Regtvoort Samenvatting Leren lezen is een proces dat zich voor de meeste kinderen volgens een vast patroon over
Nadere informatieVisuele aandachtspanne. Madelon van den Boer Universiteit van Amsterdam
Visuele aandachtspanne Madelon van den Boer Universiteit van Amsterdam Programma Waarom visuele aandachtspanne (VAS)? Wat is VAS? Relatie met lezen Recente ontwikkelingen Samenvatting Vragen Dyslexie Een
Nadere informatieLeerlingdossier ONL Dyslexie
Leerlingdossier ONL Dyslexie Richtlijnen bij het invullen Met dit begeleidend schrijven willen wij het invullen van het leerlingdossier voor onderzoek en behandeling van ernstige, enkelvoudige dyslexie
Nadere informatieFlitsend Spellen en Lezen 1
Flitsend Spellen en Lezen 1 Flitsend Spellen en Lezen 1 is gericht op het geven van ondersteuning bij het leren van Nederlandse woorden, om te beginnen bij de klanklettercombinaties. Doelgroep Flitsend
Nadere informatieDe grenzen van mijn taal, zijn de grenzen van mijn wereld.
Els de Meester & Marian Gielleit ambulant begeleiders Auris Goes De grenzen van mijn taal, zijn de grenzen van mijn wereld. (Wittgenstein) Een vlinderhondje op de prairie DOEL WORKSHOP De ambulant begeleider
Nadere informatieVCLB De Wissel - Antwerpen
VCLB De Wissel - Antwerpen Vrij Centrum voor Leerlingenbegeleiding LEERLIJN LEZEN Of Hoe kunnen we voorkomen dat veel kinderen leesmoeilijkheden krijgen? Elke leerkracht, ouder en kind weet dat lezen de
Nadere informatieGerichte instructie in lezen en spellen voorkomt lees- en spellingproblemen bij (vrijwel) alle leerlingen op Het Kofschip
Prof. dr. Anna M.T. Bosman 1 Gerichte instructie in lezen en spellen voorkomt lees- en spellingproblemen bij (vrijwel) alle leerlingen op Het Kofschip 1 Inleiding Het Kofschip is een reguliere openbare
Nadere informatieBegrijpend lezen Cito LVS TBL minimaal C-niveau. Woordenschat Cito LVS Woordenschattoets minimaal C-niveau
Bijlage Dyslexieprotocol Wat verwachten we van de kinderen aan het eind van groep 3 Eind mei stellen we het lees- en spellingniveau van alle leerlingen in groep 3 met behulp van genormeerde toetsen vast.
Nadere informatieAanmelding Achterstand, scores, meetmomenten, doublure Geboden hulp, ondersteuningsniveaus, interventies lezen en spellen Comorbiditeit Verwachtingen
ONL Leerlingdossier Aanmelding Achterstand, scores, meetmomenten, doublure Geboden hulp, ondersteuningsniveaus, interventies lezen en spellen Comorbiditeit Verwachtingen naar ouders Aanmelden Wie? Ouders
Nadere informatieProtocol Leesproblemen en dyslexie
www.pcpokrimpenerwaard.nl Protocol Leesproblemen en dyslexie Geloof in onderwijs DE ARK - DE WEGWIJZER - ICHTHUSSCHOOL - DE RANK - KON. JULIANASCHOOL - KON. WILHELMINASCHOOL - EBEN-HAËZER - DE BRON Inhoudsopgave
Nadere informatieVisie en Beleidsplan Bouw! Basisschool de Driesprong, Chaam
Visie en Beleidsplan Basisschool de Driesprong, Chaam Schooljaren 2018-2019 INHOUDSOPGAVE 1. SCHOOLNIVEAU... 3 1.1 Visie en beleid... 3 1.2 Doelen korte termijn (2018-2019):... 3 1.3 Doelen voor de komende
Nadere informatieLEES / EN DYSLEXIEPROTOCOL
LEES / EN DYSLEXIEPROTOCOL De Palster september 2012 Lees- en dyslexieprotocol De Palster versie september 2012 1 EEN PRAGMATISCH LEESPROTOCOL Dit digitale leesprotocol is gemaakt om er voor te zorgen
Nadere informatiePassend onderwijs Verdieping Ontwikkelingsperspectief & Technisch lezen 26-11-2014
Passend onderwijs Verdieping Ontwikkelingsperspectief & Technisch lezen 26-11-2014 Annemarie Vink avink@hetabc.nl Dianne Roerdink droerdink@hetabc.nl Technisch lezen 8-10-2014 www.hetabc.nl 2 Programma
Nadere informatieUw kind heeft moeite met lezen Wat kunt u van De Noordkaap verwachten?
Uw kind heeft moeite met lezen Wat kunt u van De Noordkaap verwachten? 1 Inhoud Voorwoord... 3 1 Leesproblemen... 4 2 Mogelijk dyslexie... 4 2.1. De dagelijkse lespraktijk.... 4 2.2: De stappen die genomen
Nadere informatieKWALITEITSKAART. Tijd voor lezen en taal. Tijd voor lezen en taal. Taal / lezen / rekenen
KWALITEITSKAART Taal / lezen / rekenen PO Deze kwaliteitskaart bevat tijdschema s voor het inrichten van het taal- en leesonderwijs. De kaart is bedoeld om het gesprek binnen het schoolteam over de betekenis
Nadere informatieFlitsend Spellen en Lezen 3
Flitsend Spellen en Lezen 3 Flitsend Spellen en Lezen 3 is gericht op het geven van ondersteuning bij het leren van Nederlandse woorden. Het programma heet Flitsend spellen en Lezen omdat veelvuldig gebruik
Nadere informatieDyslexie Onderzoek vergoed vanuit de Jeugdwet INFORMATIE VOOR OUDERS
Dyslexie Onderzoek vergoed vanuit de Jeugdwet INFORMATIE VOOR OUDERS Voorwoord In samenwerking met Onderwijszorg Nederland (ONL) bieden wij vergoede zorg voor kinderen met ernstige enkelvoudige dyslexie.
Nadere informatieProtocol leesproblemen en dyslexie, groep 1 en 2
Protocol leesproblemen en dyslexie, groep 1 en 2 Een vertaling Ivonne Vossen Steffi Nowacki Wie zijn wij? Ivonne Vossen Steffi Nowacki Wie zijn jullie? Wat gaan we in deze workshopronde doen? Sprookje
Nadere informatieAanmeldformulier scholen vergoed dyslexie onderzoek
Aanmeldformulier scholen vergoed dyslexie onderzoek 1. School- en leerlinggegevens Gegevens school Naam school Adres Postcode en plaats BRIN-nummer Verwijzer e-mail adres IB Werkdagen IB Leerkracht(en)
Nadere informatieEarly Grade Learning: The Role of Teacher-Child Interaction and Tutor- Assisted Intervention A.H. Zijlstra
Early Grade Learning: The Role of Teacher-Child Interaction and Tutor- Assisted Intervention A.H. Zijlstra In het promotie onderzoek van Haytske Zijlstra is de effectieve implementatie van een preventieve
Nadere informatieAanvankelijk technisch lezen. Effectief aanvankelijk lezen in groep 3
Aanvankelijk technisch lezen Effectief aanvankelijk lezen in groep 3 Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteitskaart zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl.
Nadere informatieEffectief aanvankelijk leesonderwijs
Effectief aanvankelijk leesonderwijs Mirjam.Snel@hu.nl @Leesonderwijs www.goedleesonderwijs.nl Inhoud: Technisch lezen in groep 3 Effectief aanvankelijk leesonderwijs Differentiatie Stel jezelf vragen
Nadere informatieTOETSKALENDER VOOR GROEP 4
PROTOCOL LEESPROLEMEN EN DYSLEXIE TOETSKLENDER VOOR GROEP 4 PROTOCOL LEESPROLEMEN EN DYSLEXIE VOOR GROEP 4 TOETSKLENDER Toetskalender Tussenmeting 1 Vaardigheid Toets ron Streefdoel ij alle leerlingen:
Nadere informatieFlitsend Spellen en Lezen 1
Flitsend Spellen en Lezen 1 Flitsend Spellen en Lezen 1 is gericht op het geven van ondersteuning bij het leren van Nederlandse woorden, om te beginnen bij de klanklettercombinaties. Doelgroep Flitsend
Nadere informatieDe Relatie tussen Vloeiend Lezen en Begrijpend Lezen: De rol van Prosodie. Nathalie Veenendaal
De Relatie tussen Vloeiend Lezen en Begrijpend Lezen: De rol van Prosodie. Nathalie Veenendaal n.j.veenendaal@uu.nl Introductie Resultaten proefschrift (2011-2015) Onderzoek 1: Leesvaardigheid 100+ kinderen
Nadere informatieProtocol leesproblemen en dyslexie
Groep 1 en 2 Periode: Toetsen: Bij uitslag: Inzetten op: Materialen/ methode: Hele jaar kleutersignaleringslijst Kleuterplein Zorgen om leesmotivatie. november gr. 2 gr. 2 gr.2 gr.2 Geletterdheid (hierin
Nadere informatieHypertekst schrijven en observerend leren als aanvullende didactiek 1
Ronde 2 Martine Braaksma & Gert Rijlaarsdam Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Contact: braaksma@uva.nl Hypertekst schrijven en observerend leren als aanvullende didactiek 1
Nadere informatieLezen in het voortgezet onderwijs (2): Improving Adolescent Literacy
Lezen in het voortgezet onderwijs (2): Improving Adolescent Literacy Algemeen Dit artikel gaat in op het rapport Improving Adolescent Literacy: Effective Classroom and Intervention Practices. De publicatie
Nadere informatieLeesproblemen en dyslexie
Leesproblemen en dyslexie Bijeenkomsten Bijeenkomst 1- dyslexie- wat is dyslexie en hoe signaleer je het? Bijeenkomst 2- groep 1-2 : signaleren en begeleiden van potentiele zwakke lezers Bijeenkomst 3:
Nadere informatieOnline leren lezen - Overzicht van de oefeningen
Online leren - Overzicht van oefeningen Cursief = voorbeeld Kern S ik kim sim MKM KM Zoek (sleep) k van kim en -positie letters m (tussen letters uit ze Klik als je i ziet (flitsletters) Zoek /k/ /i/ /m/
Nadere informatieStappenplan Dyslexietraject
Stappenplan Dyslexietraject Een leerling komt in aanmerking voor dyslexie-onderzoek wanneer: Criterium van de achterstand: er sprake is van een significante achterstand op het gebied van lezen en/of spelling
Nadere informatieVRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS QUICKSCAN
VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS QUICKSCAN 1 = zeer oneens 2 = oneens 3 = eens 4 = zeer eens Zorgniveau 1 Leestijd 1. Leerkrachten in groep 1 en 2 besteden minimaal 5 uur per week aan doelgerichte taalactiviteiten
Nadere informatieLeesonderwijs en dyslexie in het PO, het SBO en het VO. Betsy Ooms
Leesonderwijs en dyslexie in het PO, het SBO en het VO Betsy Ooms Opzet Doel leesonderwijs (en spellingonderwijs) Doorgaande lijn Kenmerken goed leesonderwijs Extra aandacht voor monitoring, als belangrijk
Nadere informatieBeleidsstuk dyslexie. Augustus 2014
Beleidsstuk dyslexie Augustus 2014 Saltoschool Reigerlaan Beleidsstuk dyslexie 01-08-2014 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1 Screening en signalering... 3 1.1 Groep 1... 3 1.2 Groep 2... 3 1.3 Groep 3... 4
Nadere informatieMOMENTEN IN DE TIJD WAT MOET ER GEBEUREN? HOE PAKKEN WE HET AAN?
Protocol Leesproblemen en dyslexie, groep 7-8 Groep 7 Aandachtspunten: Vlot en vloeiend kunnen lezen Onderhouden en verbeteren technische leesvaardigheid Enkele leesstrategieën Tekstkennis bijbrengen Aandacht
Nadere informatieL e e s p. Presentatie. Wat is Leesparade?
Presentatie L e e s p a r a de Wat is Leesparade? Complete methode voortgezet technisch lezen Doorlopende leerlijn van groep 4 t/m 8 Lijn voor leesbegrip, leespromotie & woordenschat Passend onderwijs:
Nadere informatieAanvraag vergoed dyslexie-onderzoek
Aanvraag vergoed dyslexie-onderzoek Aanmeldingsformulier school Leerlinggegevens Geb.datum Geslacht m v Groep Doublure nee ja, in groep Op deze school sinds groep Schoolgegevens Adres Postcode Plaats Telefoon
Nadere informatieTAALBELEID DALTONSCHOOL SINT JOZEF LEMMER
TAALBELEID DALTONSCHOOL SINT JOZEF LEMMER Bij de oriëntatie op en de keuze van een nieuwe methode aanvankelijk lezen, hebben we gesteld ons taalonderwijs in de volle breedte onder de loep te nemen. Het
Nadere informatieIn dit vlot leesbaar boek vertaalt Kees Vernooy recente bevindingen uit de leeswetenschappen naar de onderwijspraktijk.
Deze tekst is auteursrechterlijk beschermd Boek : Effectief omgaan met risicolezers Auteur : Dr. Kees Vernooy 2006, CPS www.cps.nl Bespreker : Els Van Doorslaer Datum : februari 2007 1. In een notendop
Nadere informatieRichtlijn Omgaan met doublures bij de screening voor toegang tot vergoede dyslexiezorg
Richtlijn Omgaan met doublures bij de screening voor toegang tot vergoede dyslexiezorg Samenstelling van de werkgroep: Maud van Druenen, Expertisecentrum Nederlands Patty Gerretsen, NKD Chris Struiksma,
Nadere informatie1. Een aantal kinderen komt in aanmerking voor de vergoede dyslexie.
Dyslexieonderzoeken WSNS-Salland Dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt door een hardnekkig probleem met het aanleren en/of vlot toepassen van het lezen en/of het spellen op woordniveau. (SDN 2008)
Nadere informatieRichtlijn Omgaan met doublures bij de screening voor toegang tot vergoede dyslexiezorg
Richtlijn Omgaan met doublures bij de screening voor toegang tot vergoede dyslexiezorg Samenstelling van de werkgroep: Maud van Druenen, Expertisecentrum Nederlands Patty Gerretsen, NKD Chris Struiksma,
Nadere informatieRichtlijnen Dyslexie. Voor
Richtlijnen Dyslexie Voor De Divi Divi School Prinsenlaan 3 September 2018 INHOUDSOPGAVE Dyslexie blz. 02 Kenmerken van dyslexie blz. 03 Kwaliteiten en talenten blz. 03 Aanpassingen blz. 04 Normering blz.
Nadere informatieSCHAKELKLASSEN EN EFFECTIEF LEESONDERWIJS
SCHAKELKLASSEN EN EFFECTIEF LEESONDERWIJS Dr. Kees Vernooy (CPS) Den Haag, 15 juni 2006 Michelangelo Het grootste gevaar voor de meeste van ons is niet dat ons doel te hoog is en we het daardoor niet zullen
Nadere informatieSamenvatting (Dutch summary)
Samenvatting (Dutch summary) Lezen is een essentiële vaardigheid om goed te kunnen functioneren in onze maatschappij. Eén van de belangrijkste taken van het basisonderwijs is dan ook om alle kinderen te
Nadere informatiePLD de Spindel, bijlage 4
Checklist Onderkenning Dyslexie Edux Beoordeling van de ernst en hardnekkigheid van de lees- en/of spellingproblemen t.b.v. de continuïteit van de zorg in het primair en voortgezet onderwijs Naam leerling
Nadere informatieDyslexieprotocol. Oranje Nassau School Geldermalsen. Oktober 2012
Dyslexieprotocol Oranje Nassau School Geldermalsen Oktober 2012 1 Dyslexieprotocol: stappenplan voor groep 1 Stap Moment in leerjaar Actie door de leerkracht Toetsen alle leerlingen: In kaart brengen van:
Nadere informatieProtocol leesproblemen en dyslexie. B.S. De Duinsprong. 1 Protocol leesproblemen en dyslexie
Protocol leesproblemen en dyslexie B.S. De Duinsprong 1 Protocol leesproblemen en dyslexie PROTOCOL LEESPROBLEMEN EN DYSLEXIE Om te komen tot verbetering van het onderwijs aan leerlingen met (potentiële)
Nadere informatieAutomatisering van het lezen op woordniveau
Protocol Leesproblemen en Dyslexie toetskalender voor groep 4 expertisecentrum nederlands 4 algemene toelichting Momenteel werkt het Expertisecentrum Nederlands aan een herziening van de Protocollen Leesproblemen
Nadere informatieKRACHTIG LEESONDERWIJS. Groeien in lezen met een ondersteunend voetje als daar nood aan is
KRACHTIG LEESONDERWIJS Groeien in lezen met een ondersteunend voetje als daar nood aan is Handelingsgericht werken: - Omgaan met specifieke onderwijsbehoeften - Transactioneel referentiekader (wisselwerking)
Nadere informatieHoe herkennen we dyslexie?... 2 De oorzaken van dyslexie... 2 Algemene kenmerken... 2 Dyslexie indicatoren... 3 Signalen per leeftijdsgroep...
Dyslexie protocol Inhoudsopgave Hoe herkennen we dyslexie?... 2 De oorzaken van dyslexie... 2 Algemene kenmerken... 2 Dyslexie indicatoren... 3 Signalen per leeftijdsgroep... 3 1. Signalen op kleuterleeftijd...
Nadere informatieDyslexieprotocol PCB de Schakel
Dyslexieprotocol PCB de Schakel Hoe herken je vroegtijdig dyslexie? Een handreiking voor leerkrachten en ouders. B.Vos en C.Bulk 15-4-2007 Inhoudsopgave: Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Dyslexie in het kort...3
Nadere informatiePilot Dyslexie Noordenveld (PDN) Scholingsbijeenkomst 2 januari 2018
Pilot Dyslexie Noordenveld (PDN) Scholingsbijeenkomst 2 januari 2018 Update & voorlopige resultaten Pilot Effectief lezen in de groep en oefenen op woordniveau (DMT) PAUZE Spelling en mogelijkheden Dizzy
Nadere informatieDyslexie protocol de Werkschuit
Dyslexie protocol de Werkschuit Doel van het protocol Het protocol beoogt dat leerlingen in de groepen 1 t/m 8 de basisprincipes en basisvaardigheden van lezen en spellen onder de knie krijgen. Dat wil
Nadere informatieHoofdstuk 15 - Spellingfouten voorkomen
Hoofdstuk 15 - Spellingfouten voorkomen 15.1. Inleiding 205 15.2. Hoorfouten opsporen met voorleessoftware 207 15.3. Gelijkende woorden controleren met de homofonenfunctie 209 Deel 4 - ICT als brug tussen
Nadere informatieLeesprotocol Groep 1-8
Leesprotocol Groep 1-8 Inhoudopgave Leerling onderwijs volgsysteem (LOVS) en het van gebruik toetsen m.b.t. het volgen van de leesontwikkeling 3 De niet methode gebonden toetsen (gestandaardiseerde, landelijk
Nadere informatiebijlage 10 of ZLKLS auditieve woorden met de aangeboden bijlage 9 of ZLKLS auditieve synthese Toets met 20 klankzuivere
29 Protocol klas 1 Toetsing/ signalering 1 Overdracht LVS Kleuters 2 Hoofdmeting 1 (Herfstsignalering, alle leerlingen) Letterkennis: Lezen en herkennen van aangeboden letters, lange klanken, korte klanken,
Nadere informatiePROTOCOL DYSLEXIE De Golfbreker
PROTOCOL DYSLEXIE De Golfbreker Protocol Leesproblemen en Dyslexie Het Protocol Leesproblemen en Dyslexie is bedoeld om leerkrachten in het primair onderwijs een houvast te geven bij vroegtijdig onderkennen
Nadere informatieSignaleringslijst voor Kleuters 2.0 1)
Spreken en luisteren Beheerst het Nederlandse klanksysteem Spreekt vrijuit Neemt actief deel aan gesprekken in kleine groepen Neemt actief deel aan gesprekken in grote groepen Kan op eigen initiatief een
Nadere informatieBegin vroeg met de strijd tegen leesproblemen
27 Begin vroeg met de strijd tegen leesproblemen Begin vroeg met de strijd tegen leesproblemen Een onderzoek naar de preventieve aanpak met het programma Bouw! Auteurs: Haytske Zijlstra en Aryan van der
Nadere informatieLeesproblemen en dyslexie 3
Leesproblemen en dyslexie 3 Mariette Sibbing msibbing@hetabc.nl Nina Willemse ninawillemse@hetabc.nl Agenda 27-1-2016 Overgang onderbouw-middenbouw Continuüm van zorg signaleren van kinderen met leesproblemen
Nadere informatieOpbrengstgericht werken
Opbrengstgericht werken Ed Koekebacker Onderwijs Advies Tilburg 6 november 2012 Week van de intern begeleider Wat is opbrengstgericht werken? Niet: uitsluitend het verbeteren van toetsresultaten Wel: het
Nadere informatieDenktankdag Aryan van der Leij
Denktankdag 2018 Aryan van der Leij Natuur en omgeving Hoe rijker de omgeving, des groter de ontwikkelingsmogelijkheden van kinderen economisch educatief directe en indirecte omgeving Om de talenten van
Nadere informatiePreventie & Remediëring
Preventie & Remediëring van leesproblemen, spellingproblemen en laaggeletterdheid - evidence based - primair onderwijs Dexlex Preventie en Remediëring van leesproblemen, spellingproblemen en laaggeletterdheid
Nadere informatieHet belangrijkste doel van de studie in hoofdstuk 3 was om onafhankelijke effecten van visuele preview en spellinguitspraak op het leren spellen van
Samenvatting Het is niet eenvoudig om te leren spellen. Om een woord te kunnen spellen moet een ingewikkeld proces worden doorlopen. Als een kind een bepaald woord nooit eerder gelezen of gespeld heeft,
Nadere informatieDyslexieprotocol Kardinaal de Jongschool 2013
Dyslexieprotocol Kardinaal de Jongschool 2013 Gebaseerd op Protocol Leesproblemen en Dyslexie 1 INHOUDSOPGAVE Stappenplan groep 1 t/m 8 blz.3 Toetskalender groep 1 t/m 8 blz. 5 Continuüm van de zorg blz.
Nadere informatieBeleidsstuk dyslexie. Oktober 2016
Beleidsstuk dyslexie Oktober 2016 Saltoschool Reigerlaan Beleidsstuk dyslexie 01-08-2014 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1 Screening en signalering... 3 1.1 Groep 1... 3 1.2 Groep 2... 3 1.3 Groep 3... 3
Nadere informatieHoofdstuk 18 - Tips om voorleessoftware in te zetten in de klas
Hoofdstuk 18 - Tips om voorleessoftware in te zetten in de klas 18.1. Voorleessoftware compenserend inzetten voor leerlingen met een ernstige beperking 235 18.2. Voorleessoftware leerondersteunend inzetten
Nadere informatieVOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Leeshuis
VOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Leeshuis Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer
Nadere informatieOpbrengsten Schooljaar eindtoetsen
Opbrengsten Schooljaar 2016-2017 eindtoetsen NBS Boeimeer Jan Nieuwenhuijzenstraat 2 4818 RJ Breda Inhoud 1. PDCA - Check... 3 2. Analyse tussenopbrengsten... 5 2.1 Behaalde gemiddelde vaardigheidsscores
Nadere informatieLeescentrum. Jaarverslag Leescentrum. Schooljaar 2010-2011. Samenwerkingsverband Barneveld e.o.
Leescentrum Samenwerkingsverband Barneveld e.o. Jaarverslag Leescentrum Schooljaar 2010-2011 Barneveld, december 2011 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Het leescentrum van het Samenwerkingsverband Barneveld
Nadere informatieProtocol dyslexie Openbare Basisschool De Bouwsteen Inhoud
Protocol dyslexie Openbare Basisschool De Bouwsteen Inhoud 1) Dyslexie in het kort Problemen bij het lezen Problemen bij het spellen Problemen bij het schrijven Mogelijke gevolgen van dyslexie 2) Voorbereidend
Nadere informatieLeidraad vergoedingsregeling dyslexie van onderwijs naar zorg: doorverwijzing bij een vermoeden van dyslexie VERSIE 2.0
Leidraad vergoedingsregeling dyslexie van onderwijs naar zorg: doorverwijzing bij een vermoeden van dyslexie VERSIE 2.0 Samenstelling van de werkgroep: Maud van Druenen, Expertisecentrum Nederlands Femke
Nadere informatieCPS Onderwijsontwikkeling en advies. Doelgericht en planmatig werken aan leesontwikkeling in groep 1en 2. WAT en HOE in groep 1 en 2
Leesverbeterplan Enschede 2007-2010 Doelgericht en planmatig werken aan leesontwikkeling in groep 1en 2 PROJECTBUREAU KWALITEIT (PK!) Enschede, september 2010 Yvonne Leenders & Mariët Förrer 2 3 Leesverbeterplan
Nadere informatie