We are Stibbe Tax specialists. Actualiteiten algemeen bestuursrecht

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "We are Stibbe Tax specialists. Actualiteiten algemeen bestuursrecht"

Transcriptie

1 Actualiteiten algemeen bestuursrecht Tom Barkhuysen en Annemarie Drahmann 1 oktober 2015

2 1. Introductie Inhoud 2. Algemeen bestuursprocesrecht 3. Oneigenlijke Wob-verzoeken 4. Toezicht en handhaving 5. Subsidies 6. Lopende en naderende wetsvoorstellen

3 Bestuursorgaan Sinds september 2014 nieuwe jurisprudentielijn ABRvS inzake b-orgaan Voor b-orgaan om met openbaar gezag bekleed te zijn: voldoen aan inhoudelijk vereiste én financieel vereiste Gevolgen voor privaatrechtelijke stichtingen die overheidsgelden ontvangen en aan derden uitkeren

4 Belanghebbende Afdeling is coulant voor organisaties die individuele belangen bundelen en op die manier bijdragen aan effectieve rechtsbescherming; een parallel of afgeleid belang is (nog steeds) onvoldoende Oprekking belanghebbendebegrip: vanwege het zaaksoverstijgend maatschappelijk en juridisch belang Concurrentbelanghebbenden Fracties en politieke partijen

5 Besluit Status van meldingen: wanneer is een melding van een burger van een activiteit een besluit?

6 Relativiteitsvereiste Niet in strijd met Unierecht of EVRM Concurrentiebelangen: aanscherping jurisprudentie

7 Effectieve en finale geschilbeslechting Bestuurlijke lus Zelf in de zaak voorzien Herziening van rechterlijke uitspraak

8 Invordering en verjaring Invorderingsbeschikking is geen stuitingshandeling Uit een aanmaning moet onmiskenbaar blijken dat als niet wordt betaald tot dwanginvordering wordt overgegaan Gevolg: geen stuitingshandeling Verjaring bevoegdheid tot invordering wordt ambtshalve getoetst

9 Oneigenlijke Wob-verzoeken Misbruik van de Wet openbaar van bestuur (Wob) Oplossing wetgever: dwangsomregeling niet van toepassing op Wob-verzoeken -> uitgesteld Oplossing rechter: Strengere eisen aan o.a. ingebrekestelling Misbruik van recht Lijfsdwang Onrechtmatige daad

10 Toezicht en handhaving Meer kritiek op de hoogte van bestuurlijke boetes Boeteregimes weinig ruimte voor evenredigheid boete Steeds meer actieve openbaarmaking van onderzoeksgegevens Grote kamer CBb over geheimhoudingsplicht, schuld en medeplegen Toezicht is een kerntaak binnen het publieke domein en mag niet worden uitbesteed aan een particulier bedrijf

11 Subsidies Subsidietendering: de Holland Opera-zaak Op de zaak betrekking hebbende stukken bij subsidietenders: ook de aanvragen van en adviezen over derden Alleen rechtsmiddelen aanwenden tegen eigen weigeringsbesluit is voldoende

12 Van subsidietenders naar vergunningentenders Invloed van het Europees recht op schaarse subsidie- en vergunningverlening: Een recht op mededinging; Noodzaak voor een eerlijke, transparante verdeelprocedure Arrest van het Hof van Justitie van vandaag: de zaak Trijber

13 Lopende en naderende wetsvoorstellen Concept voor een nieuwe coördinatieregeling: afdeling 3.5 Awb Wet splitsing RvS en opheffing CRvB en CBb Grondwetswijziging: toevoeging recht op een eerlijk proces Wet open overheid (opvolger Wet openbaarheid van bestuur) Project KEI: vereenvoudiging en digitalisering van het procesrecht Wet nadeelcompensatie en schadevergoeding bij onrechtmatige besluiten: geplande inwerkingtreding deel nadeelcompensatie 1 januari 2016 Initiatiefvoorstel-Van der Steur Wet bevordering van mediation in het burgerlijk recht

14 Vragen? Tom Barkhuysen T: M tom.barkhuysen@stibbe.com Annemarie Drahmann T: M annemarie.drahmann@stibbe.com

15 Meer weten?

Praktijkdag Activiteitenbesluit

Praktijkdag Activiteitenbesluit 1 Praktijkdag Activiteitenbesluit Rechtsbescherming Prof. mr. K.J. (Kars) de Graaf 050 363 5787 k.j.de.graaf@rug.nl www.rug.nl/staff/k.j.de.graaf 2 Inhoud Meldingen Maatwerkvoorschriften Handhaving zorgplicht

Nadere informatie

Inhoud. Lijst van afkortingen 15. Inleiding 17. Deel A Verhouding tot bestuursorganen Kernbegrippen Awb

Inhoud. Lijst van afkortingen 15. Inleiding 17. Deel A Verhouding tot bestuursorganen Kernbegrippen Awb Inhoud Lijst van afkortingen 15 Inleiding 17 Begrip bestuursrecht 17 Doelstellingen, opzet en indeling Awb 18 Opbouw boek 21 Website 22 Deel A Verhouding tot bestuursorganen 23 1 Kernbegrippen Awb 25 Leerdoelen

Nadere informatie

Actualiteiten Awb. Liesbeth Berkouwer, Kennedy Van der Laan 29 oktober 2013

Actualiteiten Awb. Liesbeth Berkouwer, Kennedy Van der Laan 29 oktober 2013 Actualiteiten Awb Liesbeth Berkouwer, Kennedy Van der Laan liesbeth.berkouwer@kvdl.nl 29 oktober 2013 Programma Gewijzigde Awb aanpassing bestuursprocesrecht schadevergoeding bij onrechtmatige besluiten

Nadere informatie

VMR Actualiteitendag 2015

VMR Actualiteitendag 2015 Datum 19-03-2015 1 VMR Actualiteitendag 2015 Actualiteiten bestuurs(proces)recht Prof. mr. K.J. (Kars) de Graaf k.j.de.graaf@rug.nl www.rug.nl/staff/k.j.de.graaf Datum 19-03-2015 2 Inhoud Bestuursorgaan

Nadere informatie

Voorwoord. Zoals elk jaar verschijnt de Awb-pocket bij aanvang van een nieuw academisch jaar.de bundel is bijgewerkt tot en met 1 juli 2014.

Voorwoord. Zoals elk jaar verschijnt de Awb-pocket bij aanvang van een nieuw academisch jaar.de bundel is bijgewerkt tot en met 1 juli 2014. Voorwoord Deze bundel met de Algemene wet bestuursrecht en de voor het bestuursrecht relevante wet- en regelgeving is bedoeld voor de student of praktijkjurist die een handzame en betaalbare Awb-teksteditie

Nadere informatie

Uitvoering van bindende besluiten van organen van de Europese Unie / 15. Hoofdstuk 2 Verkeer tussen burgers en bestuursorganen / 16

Uitvoering van bindende besluiten van organen van de Europese Unie / 15. Hoofdstuk 2 Verkeer tussen burgers en bestuursorganen / 16 INHOUD Voorwoord / 5 Algemene wet bestuursrecht / 13 Hoofdstuk 1 Inleidende bepalingen / 13 Titel 1.1 Definities en reikwijdte / 13 Titel 1.2 Uitvoering van bindende besluiten van organen van de Europese

Nadere informatie

Actualiteiten Awb 2015

Actualiteiten Awb 2015 Actualiteiten Awb 2015 Programma 1. Herziening bestuursrechtspraak 2. Procederen: beroep en hoger beroep 3. Relativiteitseis 4. Jurisprudentie HERZIENING BESTUURSRECHTSPRAAK Inhoud voorstel Brief juni

Nadere informatie

Actualiteiten Awb 2014. Liesbeth Berkouwer www.kvdl.nl

Actualiteiten Awb 2014. Liesbeth Berkouwer www.kvdl.nl Actualiteiten Awb 2014 Liesbeth Berkouwer www.kvdl.nl Programma Wijzigingen in de Awb - aanpassing bestuursprocesrecht - schadevergoeding bij onrechtmatige besluiten - toekomstig: nadeelcompensatie Jurisprudentie

Nadere informatie

Jurisprudentie bestuursrecht Actualiteiten. Prof.mr. K.J. (Kars) de Graaf Rijksuniversiteit Groningen 23 maart 2015

Jurisprudentie bestuursrecht Actualiteiten. Prof.mr. K.J. (Kars) de Graaf Rijksuniversiteit Groningen 23 maart 2015 Jurisprudentie bestuursrecht Actualiteiten Prof.mr. K.J. (Kars) de Graaf Rijksuniversiteit Groningen 23 maart 2015 Inhoud Bestuursorgaan Belanghebbende Besluit Varia Bestuursorgaan: art. 1:1 Awb Art. 1:1

Nadere informatie

Actualiteiten rechtspraak bestuursprocesrecht. 2 september :00 uur - 17:00 uur Online

Actualiteiten rechtspraak bestuursprocesrecht. 2 september :00 uur - 17:00 uur Online Actualiteiten rechtspraak bestuursprocesrecht 2 september 2015 16:00 uur - 17:00 uur Online Wat gaan we doen: rechtspraak over.. 1. De 3 B s (bestuursorgaan-, belanghebbende- en besluitbegrip) 2. Schadevergoeding

Nadere informatie

VMR Actualiteitendag 2013 Jurisprudentie en actualiteiten handhaving

VMR Actualiteitendag 2013 Jurisprudentie en actualiteiten handhaving VMR Actualiteitendag 2013 Jurisprudentie en actualiteiten handhaving mr. T.E.P.A. Lam advocaat Hekkelman Advocaten senior docent/onderzoeker Radboud Universiteit Nijmegen Thema s Artikel 5:39 Awb Betwisting

Nadere informatie

VNG Juridische 2-daagse. Actualiteiten Awb Liesbeth Berkouwer 11 oktober 2011

VNG Juridische 2-daagse. Actualiteiten Awb Liesbeth Berkouwer 11 oktober 2011 VNG Juridische 2-daagse Actualiteiten Awb Liesbeth Berkouwer Liesbeth.berkouwer@kvdl.nl 11 oktober 2011 Programma Finale geschilbeslechting - toepassing 8:72 - bestuurlijke lus - zaaksdifferentiatie Wetsvoorstel

Nadere informatie

De verdeling van schaarse publieke rechten

De verdeling van schaarse publieke rechten De verdeling van schaarse publieke rechten Inleiding Van opdrachten en concessies naar vergunningen en subsidies Bij de verdeling van vergunningen en subsidies moeten het gelijkheidsbeginsel en de transparantieverplichting

Nadere informatie

Uitgebreide inhoudsopgave

Uitgebreide inhoudsopgave Uitgebreide inhoudsopgave Woord vooraf 5 Verkorte inhoudsopgave 7 Uitgebreide inhoudsopgave 9 Lijst van afkortingen 17 1 Plaatsbepaling rechtsbescherming 21 1.1 Inleiding 21 1.2 Bestuursrechtelijke geschillen

Nadere informatie

8 INVORDERING DOOR DE OVERHEID INHOUDSOPGAVE

8 INVORDERING DOOR DE OVERHEID INHOUDSOPGAVE 8 INVORDERING DOOR DE OVERHEID INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 15 1.1 Over brandbommen en een hekwerk 15 1.2 Plaatsbepaling, terminologie en nut van dit onderzoek 18 1.3 Het invorderen van sancties onder de

Nadere informatie

NOTA VAN WIJZIGING Ontvangen 25 november 2011 HOOFDSTUK 8 BIJZONDERE BEPALINGEN OVER DE WIJZE VAN PROCEDEREN BIJ DE BESTUURSRECHTER

NOTA VAN WIJZIGING Ontvangen 25 november 2011 HOOFDSTUK 8 BIJZONDERE BEPALINGEN OVER DE WIJZE VAN PROCEDEREN BIJ DE BESTUURSRECHTER 32 621 Aanvulling van de Algemene wet bestuursrecht met bepalingen over nadeelcompensatie en schadevergoeding bij onrechtmatige overheidsdaad (Wet nadeelcompensatie en schadevergoeding bij onrechtmatige

Nadere informatie

De bestuursrechter en de bestuurlijke lus

De bestuursrechter en de bestuurlijke lus De bestuursrechter en de bestuurlijke lus Prof. dr. A.J.C. de Moor-van Vugt 3-4-2014 pag. 1 Einde Afdeling bestuursrechtspraak? Regeerakkoord : De Raad van State wordt gesplitst in een rechtsprekend deel

Nadere informatie

Inhoud. Afkortingen 15

Inhoud. Afkortingen 15 Inhoud Afkortingen 15 1 Introductie en overzicht 19 1.1 Besturen en bestuursrecht 19 1.1.1 Wat doet het bestuur? 22 1.1.2 De ontwikkeling van het openbaar bestuur in vogelvlucht 26 1.1.3 Bevoegdheden en

Nadere informatie

VMR Actualiteiten. Actualiteiten bestuurs(proces)recht. Kars de Graaf faculteit rechtsgeleerdheid

VMR Actualiteiten. Actualiteiten bestuurs(proces)recht. Kars de Graaf faculteit rechtsgeleerdheid Datum 29-03-2012 1 VMR Actualiteiten Actualiteiten bestuurs(proces)recht Kars de Graaf k.j.de.graaf@rug.nl 050 363 5787 Algemeen belanghebbende Datum 29-03-2012 2 Herinnert u zich deze nog? Vz. ABRvS 31

Nadere informatie

Actualiteiten bestuurs(proces)recht

Actualiteiten bestuurs(proces)recht 1 Actualiteiten bestuurs(proces)recht VMR Actualiteitendag 2017 Prof. mr. K.J. (Kars) de Graaf 2 Onderwerpen Organisatie hoogste bestuursrechtspraak Einde ne bis in idem-rechtspraak (art. 4:6 Awb) Inherente

Nadere informatie

Art. - Stuiting van de verjaring van de invorderingsbevoegdheid

Art. - Stuiting van de verjaring van de invorderingsbevoegdheid PB 2015/4 Art. - Stuiting van de verjaring van de invorderingsbevoegdheidd Publicatie PB: Tijdschrift voor Praktisch Bestuursrecht Jaargang 6 Publicatiedatum 20-05-2015 Afleveringnummer 4 Artikelnummer

Nadere informatie

Collegeaantekeningen bestuursrecht 2 week 6. HC 11, , toezicht, herstelsancties

Collegeaantekeningen bestuursrecht 2 week 6. HC 11, , toezicht, herstelsancties Collegeaantekeningen bestuursrecht 2 week 6 HC 11, 9-10-2017, toezicht, herstelsancties Overtreding: In het bestuursrecht is het begrip overtreding iets anders dan in het strafrecht. Volgens art. 5:1 Awb

Nadere informatie

Actualiteiten algemeen bestuursrecht

Actualiteiten algemeen bestuursrecht We are Stibbe Tax specialists Actualiteiten algemeen bestuursrecht Tom Barkhuysen en Christien M. Saris 2 oktober 2014 Inhoud 1. Introductie 2. Algemeen, bestuursprocesrecht, subsidies (Tom Barkhuysen)

Nadere informatie

BEGELEIDINGSPLAN VOOR DE CURSUS INLEIDING

BEGELEIDINGSPLAN VOOR DE CURSUS INLEIDING BEGELEIDINGSPLAN VOOR DE CURSUS INLEIDING BESTUURSRECHT (R08181) (onderdeel traject Propedeuse Rechten) studiecentrum: Zwolle tijdvak: november 2010 t/m januari 2011 begeleider: mr drs G.E.P. ter Horst

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE. Voorwoord /V. Lijst van gebruikte afkortingen / XIII. HOOFDSTUK 1 Aard en wezen van het bestuursprocesrecht /1

INHOUDSOPGAVE. Voorwoord /V. Lijst van gebruikte afkortingen / XIII. HOOFDSTUK 1 Aard en wezen van het bestuursprocesrecht /1 INHOUDSOPGAVE Voorwoord /V Lijst van gebruikte afkortingen / XIII HOOFDSTUK 1 Aard en wezen van het bestuursprocesrecht /1 1.1 Inleiding / 1 1.2 Bepalende factoren / 2 1.3 Consequenties / 5 1.3.1 Welke

Nadere informatie

Brief aan de minister van Veiligheid en Justitie Mr. G.A. van der Steur Postbus EH Den Haag

Brief aan de minister van Veiligheid en Justitie Mr. G.A. van der Steur Postbus EH Den Haag Concept wetsvoorstel tot aanpassing van de Algemene wet bestuursrecht naar aanleiding van de evaluatie van de regeling over bestuursrechtelijke geldschulden en het Besluit buitengerechtelijke kosten Dit

Nadere informatie

De minister van Veiligheid en Justitie mr. G.A. van der Steur Postbus EH Den Haag

De minister van Veiligheid en Justitie mr. G.A. van der Steur Postbus EH Den Haag De minister van Veiligheid en Justitie mr. G.A. van der Steur Postbus 20301 2500 EH Den Haag datum 1 juni 2016 e-mail voorlichting@rechtspraak.nl telefoonnummer 088-361 33 17 uw kenmerk 750380 cc bijlage

Nadere informatie

Petra Vries Trainingen. Het Nieuwe Procederen bij de bestuursrechter. de wijzigingen in de Awb

Petra Vries Trainingen. Het Nieuwe Procederen bij de bestuursrechter. de wijzigingen in de Awb Het Nieuwe Procederen bij de bestuursrechter & de wijzigingen in de Awb Introductie Dit document is een bijlage bij de presentatie over Het Nieuwe Procederen bij de bestuursrechter. Hierin bespreek ik

Nadere informatie

De rechter als bewaker van evenredige bestuurlijke boetes

De rechter als bewaker van evenredige bestuurlijke boetes De rechter als bewaker van evenredige bestuurlijke boetes Mr. dr. M.L. (Michiel) van Emmerik & Mr. C.M. (Christien) Saris Studiemiddag CBB/CRvB, Den Haag 23 juni 2014 Wat komt aan de orde? Introductie:

Nadere informatie

Kennisneming door de rechter van vertrouwelijke stukken buiten partijen om

Kennisneming door de rechter van vertrouwelijke stukken buiten partijen om NOTENKRAKER Kennisneming door de rechter van vertrouwelijke stukken buiten partijen om CBb 14 oktober 2011, nr. AWB 10/85 en 10/86 E.J. Daalder 1 Inleiding Uit het in, onder meer, artikel 6 EVRM neergelegde

Nadere informatie

Toezicht en handhaving

Toezicht en handhaving Toezicht en handhaving Praktijkdag VMR 2015 Jaap IJdema cjijdema@avdw.nl Modaliteit dwangsom Artikel 5:32b lid 1 Awb: Het bestuursorgaan stelt de dwangsom vast hetzij op een bedrag ineens, hetzij op een

Nadere informatie

Uitspraken CRvB inzake boetes en overgangsrecht (in kader Wet aanscherping handhaving en sanctiebeleid SZW-wetgeving)

Uitspraken CRvB inzake boetes en overgangsrecht (in kader Wet aanscherping handhaving en sanctiebeleid SZW-wetgeving) Uitspraken CRvB inzake boetes en overgangsrecht (in kader Wet aanscherping handhaving en sanctiebeleid SZW-wetgeving) Inleiding Op 24 november 2014 heeft de CRvB de eerste uitspraak gedaan over boetes

Nadere informatie

Leidraad voor het nakijken van de toets

Leidraad voor het nakijken van de toets Leidraad voor het nakijken van de toets BESTUURSPROCESRECHT 17 JUNI 2011 (Uit het antwoord moet blijken dat de cursist de stof heeft begrepen en juist heeft toegepast; een enkel ja of nee is niet voldoende)

Nadere informatie

Staats- en bestuursrecht

Staats- en bestuursrecht F.C.M.A. Michiels (red.) Staats- en bestuursrecht Tekst en materiaal Met bijdragen van Gio ten Berge Leonard Besselink Henk Kummeling Lex Michiels Rob Widdershoven KLUWER J ^ Deventer - 2003 Thema 1 -

Nadere informatie

DEEL I DE RECHTSMACHT 1

DEEL I DE RECHTSMACHT 1 VOORWOORD V DEEL I DE RECHTSMACHT 1 1 DE GRONDWET 3 1 Waarborg 3 2 Exclusiviteit 4 3 Doorbreking bij de wet 5 4 Het begrip rechterlijke macht 5 5 Burgerlijke rechten 6 6 Conclusie burgerlijke en bestuursrechtelijke

Nadere informatie

Actualiteiten bestuurs(proces)recht

Actualiteiten bestuurs(proces)recht Datum 20-03-2013 1 Actualiteiten bestuurs(proces)recht VMR Actualiteitendag 2013 Kars de Graaf E: k.j.de.graaf@rug.nl T: 050 363 5787 Datum 20-03-2013 2 Aangenomen wetgeving Wet nadeelcompensatie en schadevergoeding

Nadere informatie

Verkorte inhoudsopgave

Verkorte inhoudsopgave Verkorte inhoudsopgave Woord vooraf 5 Verkorte inhoudsopgave 7 Uitgebreide inhoudsopgave 9 Lijst van afkortingen 21 1 Inleiding 25 2 Personen in het bestuursrecht 77 3 Verlening van een publiekrechtelijke

Nadere informatie

2.1 Digitaal procederen als hoofdregel Aanpassing wettelijke termijn Invoering antwoordkaartmethode Overgangsrecht 13

2.1 Digitaal procederen als hoofdregel Aanpassing wettelijke termijn Invoering antwoordkaartmethode Overgangsrecht 13 Hoofdstuk Blz. Lijst van gebruikte afkortingen 3 Inhoudsopgave 5 1. Inleiding 9 2. Wetswijzigingen in de Wet vereenvoudiging en digitalisering procesrecht 11 2.1 Digitaal procederen als hoofdregel 11 2.2

Nadere informatie

Magna Charta Newsroom

Magna Charta Newsroom Magna Charta Newsroom Conclusie van 23 juni 2014 van Staatsraad Advocaat-Generaal Mr. R.J.G.M. Widdershoven over het begrip bestuursorgaan Mr. W.J. Bosma Advocaat-Partner Van der Feltz Advocaten Aanleiding

Nadere informatie

Drieluik actualiteiten Awb

Drieluik actualiteiten Awb Drieluik actualiteiten Awb Ontwikkelingen in wetgeving (Juliette van der Jagt-Jobsen) Ontwikkelingen in rechtspraak (deel 1) (Jean-Paul Heinrich) Pauze Ontwikkelingen in rechtspraak (deel 2) (Juliette)

Nadere informatie

Voorwoord. De redactie Januari 2014. Sdu Uitgevers

Voorwoord. De redactie Januari 2014. Sdu Uitgevers Voorwoord In deze Sdu Wettenverzameling Awb Bestuurs(proces)recht is de wet- en regelgeving opgenomen die onmisbaar is om juridische vragen en problemen te behandelen in de rechtspraktijk van het algemeen

Nadere informatie

Aansprakelijkheid en schadevergoeding Awb

Aansprakelijkheid en schadevergoeding Awb Aansprakelijkheid en schadevergoeding Awb Contactgroep Algemeen Bestuur Prof. mr. G.A. van der Veen AKD Rotterdam Rijksuniversiteit Groningen 9 april 2014 Inhoud lezing 1. Inleiding: de nieuwe regeling

Nadere informatie

Misbruik Wob FACTSHEET. 1 Achtergrond: toename (vermeend) misbruik Wet openbaarheid van Bestuur (Wob) 2 Probleemanalyse

Misbruik Wob FACTSHEET. 1 Achtergrond: toename (vermeend) misbruik Wet openbaarheid van Bestuur (Wob) 2 Probleemanalyse FACTSHEET Misbruik Wob 1 Achtergrond: toename (vermeend) misbruik Wet openbaarheid van Bestuur (Wob) In oktober 2009 is de Wet dwangsom bij niet tijdig beschikken in werking getreden. Een belangrijk onderdeel

Nadere informatie

1. Inleiding HOOFDSTUK. 1. Stb. 2016, 288. P S S p e c i a l 3 Algemeen bestuursrecht 9

1. Inleiding HOOFDSTUK. 1. Stb. 2016, 288. P S S p e c i a l 3 Algemeen bestuursrecht 9 1. Inleiding De uitvoering van de sociale zekerheid wordt, naast natuurlijk de zogenoemde materiewetten zoals de WW, de WIA, de AOW en de Participatiewet, beheerst door het bestuursrecht. Dit bestuursrecht

Nadere informatie

Handhaving van EG-recht in situaties van onrechtmatige staatssteun

Handhaving van EG-recht in situaties van onrechtmatige staatssteun P.C. Adriaanse Handhaving van EG-recht in situaties van onrechtmatige staatssteun KLUWER Deventer - 2006 Inhoudsopgave Voorwoord Inhoudsopgave Lijst van gebruikte afkortingen V VII XV Hoofdstuk 1 Inleiding

Nadere informatie

De invloed van het Europese fair balance -beginsel op het Nederlandse recht

De invloed van het Europese fair balance -beginsel op het Nederlandse recht De invloed van het Europese fair balance -beginsel op het Nederlandse recht Lezing opening facultair jaar Faculteit der Rechtsgeleerdheid Leiden, 3 september 2008 Prof. mr. Tom Barkhuysen Inleiding Onderwerp

Nadere informatie

Tien jaar jurisprudentie schadevergoeding in het bestuursrecht

Tien jaar jurisprudentie schadevergoeding in het bestuursrecht Tien jaar jurisprudentie schadevergoeding in het bestuursrecht 2e druk Mr. B.J. van Ettekoven, Mr. R.C.S. Bakker & Mr. R. P Hoogenboom KLUWER Deventer - 2004 Inhoudsopgave Voorwoord, inleiding, gebruiksaanwijzing

Nadere informatie

»Samenvatting. Wetsbepaling(en): AWB artikel 3:15, AWB artikel 6:13 Ook gepubliceerd in: ECLI:NL:RVS:2016:99, JIN 2016/116, JOM 2016/505

»Samenvatting. Wetsbepaling(en): AWB artikel 3:15, AWB artikel 6:13 Ook gepubliceerd in: ECLI:NL:RVS:2016:99, JIN 2016/116, JOM 2016/505 JB2016/45 RvS, 20-01-2016, nr. 201504247/1/A4, ECLI:NL:RVS:2016:99 Plaatsingsplan van ondergrondse restafvalcontainers, Zienswijze, indienen, Zienswijze, indienen via website, Bewijs indiening, Bewijslast

Nadere informatie

Actualiteiten subsidies. Subsidies in tijden van crisis Fleur Onrust

Actualiteiten subsidies. Subsidies in tijden van crisis Fleur Onrust Actualiteiten subsidies Subsidies in tijden van crisis Fleur Onrust Inhoud 1. Subsidiesysteem Awb kort 2. Voorwaarden voor intrekking / beëindiging 3. Subsidieverplichtingen en beëindiging 4. Lagere vaststellling

Nadere informatie

Minder invloed van het Gasgebouw op de schadeafhandeling: Pleidooi voor een Schadefonds

Minder invloed van het Gasgebouw op de schadeafhandeling: Pleidooi voor een Schadefonds Minder invloed van het Gasgebouw op de schadeafhandeling: Pleidooi voor een Schadefonds Een toekomst zonder de NAM? Conferentie over het aanpassen van het Gasgebouw en het tot 0 afbouwen van de gaswinning

Nadere informatie

Toelichting op de Beleidsregels Terugvordering Afdeling Mens en Werk 2013

Toelichting op de Beleidsregels Terugvordering Afdeling Mens en Werk 2013 Toelichting op de Beleidsregels Terugvordering Afdeling Mens en Werk 2013 Algemeen Op grond van artikel 58 van de Wet werk en bijstand (WWB) kan het college dat de bijstand heeft verleend de kosten van

Nadere informatie

RIJKSUNIVERSITEIT GRONINGEN. Gedogen door bestuursorganen. Proefschrift

RIJKSUNIVERSITEIT GRONINGEN. Gedogen door bestuursorganen. Proefschrift RIJKSUNIVERSITEIT GRONINGEN Gedogen door bestuursorganen Proefschrift ter verkrijging van het doctoraat in de Rechtsgeleerdheid aan de Rijksuniversiteit Groningen op gezag van de Rector Magnificus, dr.

Nadere informatie

- Speciale zomeractie: Kom met een collega en krijg 1000,- korting. Kijk hieronder voor meer informatie.

- Speciale zomeractie: Kom met een collega en krijg 1000,- korting. Kijk hieronder voor meer informatie. Leergang Gemeentejurist Compacte en praktijkgerichte leergang voor gemeentejuristen Data: 15, 29 september, 06, 13 oktober, 03, 24 november, 01, 08 december 2016 Locatie: Utrecht Docent: dhr. mr. A.L.G.

Nadere informatie

Kern van het bestuursrecht

Kern van het bestuursrecht Kern van het bestuursrecht prof. mr. RJ.N. Schlösseis prof. mr. F.A.M. Stroink met medewerking van mr. C.L.G.RH. Albers mr. S. Hillegers Boom Juridische uitgevers Den Haag 2003 Inhoud Afkortingen 13 1

Nadere informatie

Seminar. Actualiteiten Openbaarheid van Bestuur. 3 november 2016

Seminar. Actualiteiten Openbaarheid van Bestuur. 3 november 2016 Seminar Actualiteiten Openbaarheid van Bestuur 3 november 2016 Programma 14.30 Ontvangst 15.00 Opening Godert van der Feltz (Van der Feltz advocaten) 15.10 Geheimhouding onder de Gemeentewet Willem van

Nadere informatie

DEEL III. Het bestuursprocesrecht

DEEL III. Het bestuursprocesrecht DEEL III Het bestuursprocesrecht Inleiding op deel III In het voorgaande deel is het regelsysteem van art. 48 (oud) Rv besproken voor zover dit relevant was voor art. 8:69 lid 2 en 3 Awb. In dit deel

Nadere informatie

HC 13, , Bestuursprocesrecht

HC 13, , Bestuursprocesrecht HC 13, 08-01-2018, Bestuursprocesrecht Moeilijke vragen thuistoets 1. Onjuist, het is een beschikking. 2. Onjuist, zie art. 4:84 Awb ( tenzij ). 3. Onjuist, want het betreft een last onder bestuursdwang:

Nadere informatie

Traagheid en stroperigheid bij bestuursorganen. Ermelo 10 oktober 2011 Mr B.K. Olivier

Traagheid en stroperigheid bij bestuursorganen. Ermelo 10 oktober 2011 Mr B.K. Olivier Traagheid en stroperigheid bij bestuursorganen Ermelo 10 oktober 2011 Mr B.K. Olivier Time is on my side 2 - Afschaffen vergunningstelsels (zo nodig vervangen door algemene regels) - Wet dwangsom en beroep

Nadere informatie

Bestuurs(proces)recht AAK20106520. Mr. K.J. de Graaf

Bestuurs(proces)recht AAK20106520. Mr. K.J. de Graaf 6520 Katern 116 staats- en bestuursrecht Bestuurs(proces)recht AAK20106520 Mr. K.J. de Graaf Wetgeving Van de meest recente aanvulling op de Algemene wet bestuursrecht (Awb), namelijk het per 1 juli 2010

Nadere informatie

Hebben goedgevonden en verstaan: ARTIKEL I. Het Besluit proceskosten bestuursrecht wordt als volgt gewijzigd:

Hebben goedgevonden en verstaan: ARTIKEL I. Het Besluit proceskosten bestuursrecht wordt als volgt gewijzigd: Besluit van tot wijziging van het Besluit proceskosten bestuursrecht in verband met indexering van de bedragen en toevoeging van enkele proceshandelingen Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden,

Nadere informatie

Masterclass Toezicht op en in de financiële sector

Masterclass Toezicht op en in de financiële sector Masterclass Toezicht op en in de financiële sector ALGEMEEN KADER BESTUURSRECHT PROFMR LODEWIJK ROGIER 19 MAART 2019 1 BESTUURSRECHT 2 BESTUURLIJKE HANDHAVING 3 BESTUURSRECHTELIJK HANDHAVINGSKADER 4 TOEZICHT

Nadere informatie

Rechtsbescherming en bestuurlijke voorprocedure

Rechtsbescherming en bestuurlijke voorprocedure Rechtsbescherming en bestuurlijke voorprocedure Prof. mr. M. Schreuder-Vlasblom Vierde druk Kluwer a Wolters Kluwer business Deventer - 2011 1 VERKENNING 1 1.1 Inleiding 1 1.2 Bestuur en rechter 2 1.2.1

Nadere informatie

Voorwoord 11. Afkortingen 13

Voorwoord 11. Afkortingen 13 Inhoud Voorwoord 11 Afkortingen 13 1 Inleiding en afbakening 15 1.1 Drie handhavingswegen 15 1.1.1 Strafrechtelijke handhaving 16 1.1.2 Bestuurlijke handhaving 18 1.1.3 Het verschil tussen strafrechtelijke

Nadere informatie

VMR Actualiteitendag 2018 Wabo en omgevingsvergunning voor milieu

VMR Actualiteitendag 2018 Wabo en omgevingsvergunning voor milieu VMR Actualiteitendag 2018 Wabo en omgevingsvergunning voor milieu 22 maart 2018 Door: mr. dr. V.M.Y. van t Lam Te bespreken onderwerpen 1. (Voorbereidings)procedure van een milieurechtelijk besluit 2.

Nadere informatie

HANDBOEK OPENBAARHEID VAN BESTUUR

HANDBOEK OPENBAARHEID VAN BESTUUR HANDBOEK OPENBAARHEID VAN BESTUUR MR. E.J. DAALDER BOOM JURIDISCHE Den Haag 201 1 UITGEVERS 1 Inleiding 13 1.1 Inleidende opmerkingen 13 1.2 Vormen van openbaarheid 14 1.3 Belangen die zich tegen openbaarmaking

Nadere informatie

STAATS- EN BESTUURSRECHT. BESTUURS(PROCES)RECHT AAK Prof.mr. K.J. de Graaf

STAATS- EN BESTUURSRECHT. BESTUURS(PROCES)RECHT AAK Prof.mr. K.J. de Graaf 8080 KwartaalSignaal 139 STAATS- EN BESTUURSRECHT BESTUURS(PROCES)RECHT AAK20168080 Prof.mr. K.J. de Graaf Wetgeving Naast het al eerder in een KwartaalSignaal Bestuurs (proces)recht besproken wetsvoorstel

Nadere informatie

Bestuurs(proces)recht AAK Mr. K.J. de Graaf

Bestuurs(proces)recht AAK Mr. K.J. de Graaf 7526 KwartaalSignaal 131 Bestuurs(proces)recht AAK20147526 Mr. K.J. de Graaf Wetgeving Als het gaat om de Awb lijkt het op wetgevingsgebied na de inwerkingtreding van de Wet aanpassing bestuursprocesrecht

Nadere informatie

Overheidsaansprakelijkheid een klein variété van wetgeving en rechtspraak. VMR 20 maart 2014

Overheidsaansprakelijkheid een klein variété van wetgeving en rechtspraak. VMR 20 maart 2014 Overheidsaansprakelijkheid een klein variété van wetgeving en rechtspraak VMR 20 maart 2014 Titel 8.4 Awb Wet nadeelcompensatie en schadevergoeding bij onrechtmatige besluiten (Stb. 2013/50) 2 onderwerpen:

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal I Vergaderjaar 2017-2018 32 450 Wijziging van de Algemene wet bestuursrecht en aanverwante wetten met het oog op enige verbeteringen en vereenvoudigingen van het bestuursprocesrecht

Nadere informatie

Rechtsbescherming en bestuurlijke voorprocedure

Rechtsbescherming en bestuurlijke voorprocedure Rechtsbescherming en bestuurlijke voorprocedure Prof. mr. M. Schreuder-Vlasblom Staatsraad in buitengewon^l^mtoyo^aid Van State Raadsheer-plaatsvervanger in net CoUegi van Beroep voor het bedrijfsleven

Nadere informatie

ECLI:NL:RVS:2011:BR4025

ECLI:NL:RVS:2011:BR4025 ECLI:NL:RVS:2011:BR4025 Instantie Raad van State Datum uitspraak 29-07-2011 Datum publicatie 03-08-2011 Zaaknummer Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie 201011757/14/R1 Bestuursrecht Hoger

Nadere informatie

Leidraad voor het nakijken van de toets BESTUURSPROCESRECHT

Leidraad voor het nakijken van de toets BESTUURSPROCESRECHT Leidraad voor het nakijken van de toets BESTUURSPROCESRECHT 18 december 2009 (Uit het antwoord moet blijken dat de cursist de stof heeft begrepen en juist heeft toegepast; een enkel ja of nee is niet voldoende)

Nadere informatie

mr. P.C. Cup mr.ing. C.R. van den Berg Kamer D0353 Directoraat-Generaal Milieu Interne postcode 880 Directie Strategie en Bestuur

mr. P.C. Cup mr.ing. C.R. van den Berg Kamer D0353 Directoraat-Generaal Milieu Interne postcode 880 Directie Strategie en Bestuur Gemeenschappelijke Dienst Directie Juridische Zaken AJBZ mr. P.C. Cup mr.ing. C.R. van den Berg Kamer D0353 Directoraat-Generaal Milieu Interne postcode 880 Directie Strategie en Bestuur Telefoon 070 339

Nadere informatie

Voorwoord. Voor opmerkingen houdt de redactie zich aanbevolen: als iets (nog) beter kan, dan graag!

Voorwoord. Voor opmerkingen houdt de redactie zich aanbevolen: als iets (nog) beter kan, dan graag! Voorwoord Deze tekstuitgave bevat de tekst van de Algemene wet bestuursrecht zoals die gold op 1 oktober 2017. Elk artikel is voorzien van een kopje waarin kort het onderwerp van de bepaling beschreven

Nadere informatie

VMR Actualiteitendag Bestuurs(proces)recht

VMR Actualiteitendag Bestuurs(proces)recht Datum 20-03-2014 1 VMR Actualiteitendag 2014 Bestuurs(proces)recht Mr. Kars J. de Graaf k.j.de.graaf@rug.nl / 050 363 5787 Datum 20-03-2014 2 Incidenteel hoger beroep: regeling Ter bevordering van een

Nadere informatie

Bestuurs(proces)recht II- B Samenvatting van de stof - Bestuursrecht in het Awb- tijdperk, T. Barkhuysen e.a., Kluwer 2014.

Bestuurs(proces)recht II- B Samenvatting van de stof - Bestuursrecht in het Awb- tijdperk, T. Barkhuysen e.a., Kluwer 2014. AthenaSummary Universiteit van Amsterdam Faculteit der Rechtsgeleerdheid Bachelorjaar 2 Bestuurs(proces)recht II- B Samenvatting van de stof - Bestuursrecht in het Awb- tijdperk, T. Barkhuysen e.a., Kluwer

Nadere informatie

Naming & shaming. Juridische aspecten van actieve openbaarmaking van inspectieresultaten door de NVWA

Naming & shaming. Juridische aspecten van actieve openbaarmaking van inspectieresultaten door de NVWA Naming & shaming Juridische aspecten van actieve openbaarmaking van inspectieresultaten door de NVWA Barbara Mutsaers Advocaat bij AKD advocaten en notarissen Food Law Event Openbaarmaking Actieve openbaarmaking

Nadere informatie

Transparantie bij gemeentelijke overheid. Kennisdag Wet open overheid Subtitel van het document Door Gina Gouriye Misakyan & Max Driessen

Transparantie bij gemeentelijke overheid. Kennisdag Wet open overheid Subtitel van het document Door Gina Gouriye Misakyan & Max Driessen Transparantie bij gemeentelijke overheid Kennisdag 2017 Wet open overheid Subtitel van het document Door Gina Gouriye Misakyan & Max Driessen Nieuwe overheid, nieuwe ambtenaar Hoe ziet die nieuwe ambtenaar

Nadere informatie

Uit: Jurisprudentie Gemeente, 14 mei 2014 (JG. 2014/40)

Uit: Jurisprudentie Gemeente, 14 mei 2014 (JG. 2014/40) Uit: Jurisprudentie Gemeente, 14 mei 2014 (JG. 2014/40) Noot bij: Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State 14 mei 2014, 201303996/1/A3 en ECLI:NL:RVS:2014:1708 door: I.M. van der Heijden en E.E.

Nadere informatie

Actieve openbaarheid de juridische (on)mogelijkheden. Bart de Haan Marleen Vermeulen

Actieve openbaarheid de juridische (on)mogelijkheden. Bart de Haan Marleen Vermeulen Actieve openbaarheid de juridische (on)mogelijkheden Bart de Haan Marleen Vermeulen Actieve openbaarheid Actualiteit Actieve openbaarheid in het huidige bestel: Wet openbaarheid bestuur Van Wet openbaarheid

Nadere informatie

Uitspraak. per overtreding met een maximum van

Uitspraak. per overtreding met een maximum van Auteur: mr. R. Olivier 1 Verschenen in: Gemeentestem (Gst.), januari 2019, Gst. 2019/6 Datum: 20 juni 2019 Instantie: Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State Titel: Verjaring van bestuursrechtelijke

Nadere informatie

De bestuurlijke lus. Van toegevoegde waarde voor de finale beslechting van een geschil?

De bestuurlijke lus. Van toegevoegde waarde voor de finale beslechting van een geschil? De bestuurlijke lus Van toegevoegde waarde voor de finale beslechting van een geschil? Auteur: Rosalie Klasen - s0702285 Begeleider: B. Kaya Tweede beoordelaar: J.A.F. Peters Oktober 2013 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Handboek Caribisch bestuursprocesrecht

Handboek Caribisch bestuursprocesrecht Mr. J.Th. Drop Handboek Caribisch bestuursprocesrecht d e e l 3 5 Inhoud 1 Inleiding 19 1.1 Korte geschiedenis van de landsverordeningen administratieve rechtspraak 19 1.2 Wetgevingsautonomie 24 1.3 De

Nadere informatie

De toekomst van mediation

De toekomst van mediation De toekomst van mediation Het logische alternatief voor de traditionele rechtspraak Ard van der Steur lid Tweede Kamer Mediation nu: Goede opleidingen Veel enthousiaste mediators Succes mediation hoog:

Nadere informatie

Na overleg met de gerechten, adviseert de Raad als volgt. 1

Na overleg met de gerechten, adviseert de Raad als volgt. 1 De Staatssecretaris van Economische Zaken Mw. S.A.M. Dijksma Postbus 20410 2500 EK Den Haag Afdeling Strategie bezoekadres Kneuterdijk 1 2514 EM Den Haag correspondentieadres Postbus 90613 2509 LP Den

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 1997 1998 Nr. 323b 25 175 Aanpassing van het fiscale procesrecht aan de Algemene wet bestuursrecht en wijziging van een aantal fiscale en andere wetten (herziening

Nadere informatie

: esluit. Autoriteit Consument t Markt. / m46at Lo,~.

: esluit. Autoriteit Consument t Markt. / m46at Lo,~. : esluit Ons kenmerk: ACM/DM/2017/201292 Zaaknummer: 16.1098.51 Bijlagen: Juridisch kader, inventarislijsten en bijlagen getoetst op grond van artikel 10 Wob Onderwerp: op uw verzoek om openbaarmaking

Nadere informatie

Actuele jurisprudentie bestuursrecht en omgevingsrecht

Actuele jurisprudentie bestuursrecht en omgevingsrecht Actuele jurisprudentie bestuursrecht en omgevingsrecht Fleur Onrust ENVIR Advocaten woensdag 18 februari 2015 Bestuursrecht Bestuursorgaan (art. 1:1 Awb) 1. Onder bestuursorgaan wordt verstaan: a. Een

Nadere informatie

HC 13, , Wob, gegevensverwerking

HC 13, , Wob, gegevensverwerking HC 13, 15-10-2018, Wob, gegevensverwerking Openbaarheid van bestuur Dit staat allereerst in artikel 110 van de Grondwet. Verder is dit vooral geregeld in de Wet Openbaarheid Bestuur (Wob). De verhouding

Nadere informatie

Derde nota van wijziging. Het voorstel van wet wordt als volgt gewijzigd:

Derde nota van wijziging. Het voorstel van wet wordt als volgt gewijzigd: 34 608 Wijziging van het Burgerlijk Wetboek en het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering teneinde de afwikkeling van massaschade in een collectieve actie mogelijk te maken (Wet afwikkeling massaschade

Nadere informatie

Case: Chemico breidt uit (100 punten) Praktisch Bestuursrecht, paragraaf 1.2, p. 19-20 en paragraaf 1.5.2, p 31.

Case: Chemico breidt uit (100 punten) Praktisch Bestuursrecht, paragraaf 1.2, p. 19-20 en paragraaf 1.5.2, p 31. Antwoordmodel Aan dit antwoordmodel kunnen geen rechten worden ontleend. Het antwoordmodel dient als indicatie voor de corrector. Studiemateriaal Visscher, Y.M. (2012). Praktisch Bestuursrecht. Groningen:

Nadere informatie

Webinar Jurisprudentie Bestuurs- en Omgevingsrecht. Woensdag 16 september 2015 Wyke de Vos

Webinar Jurisprudentie Bestuurs- en Omgevingsrecht. Woensdag 16 september 2015 Wyke de Vos Webinar Jurisprudentie Bestuurs- en Omgevingsrecht Woensdag 16 september 2015 Wyke de Vos Programma 20 recente uitspraken op het terrein van het algemeen bestuursrecht en het omgevingsrecht Diverse onderwerpen

Nadere informatie

Reactie internetconsultatie integrale geschillenbeslechting sociaal domein

Reactie internetconsultatie integrale geschillenbeslechting sociaal domein Reactie internetconsultatie integrale geschillenbeslechting sociaal domein 31-10-2017 Via Overheid.nl wordt gevraagd naar de mening over het voorstel van Prof. mr. M. Scheltema over integrale geschilbeslechting

Nadere informatie

Actualiteiten aansprakelijkheid

Actualiteiten aansprakelijkheid Actualiteiten aansprakelijkheid Zo, nu eerst overheidsaansprakelijkheid en nadeelcompensatie! Mr.dr. C.N.J. Kortmann 7 november 2016 Sessie 1G Onderwerpen vandaag Korte verkenning van het veld en de spelers

Nadere informatie

uw kenmerk Bijlage behandeld door mr. J.J. Jansen telefoon fax (0591) (0591)

uw kenmerk Bijlage behandeld door mr. J.J. Jansen telefoon fax  (0591) (0591) Raadhuisplein 1 7811 AP Emmen t. 14 0591 f. 0591 685599 Postbus 30001 7800 RA Emmen e. gemeente@emmen.nl i. www.emmen.nl Aan de raad van de gemeente Emmen Postbus 30001 7800 RA EMMEN Afdeling Personeel,

Nadere informatie

23 Equality of arms en de Algemene wet bestuursrecht

23 Equality of arms en de Algemene wet bestuursrecht 245 Tom Barkhuysen & Michiel van Emmerik * 23 Equality of arms en de Algemene wet bestuursrecht @T_Barkhuysen/M_vanEmmerik Awb is in het algemeen in balans met eisen van equality of arms, gegarandeerd

Nadere informatie

De penvoerder en het samenwerkingsverband: verschillende smaken met verschillende consequenties!

De penvoerder en het samenwerkingsverband: verschillende smaken met verschillende consequenties! De penvoerder en het samenwerkingsverband: verschillende smaken met verschillende consequenties! Hand-out bij de gelijknamige workshop verzorgd door Catheel Pino op het congres Financieren in netwerken

Nadere informatie

Schaarse rechten & grondposities van overheden 11 oktober 2016

Schaarse rechten & grondposities van overheden 11 oktober 2016 Schaarse rechten & grondposities van overheden 11 oktober 2016 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Sturen via een grondpositie 3. Sturen via ruimtelijke instrumenten 4. Sturen via het verdelen van schaarse rechten

Nadere informatie

Datum 09 februari 2018 Onderwerp Evaluatie van het relativiteitsvereiste en het passeren van gebreken (Algemene wet bestuursrecht)

Datum 09 februari 2018 Onderwerp Evaluatie van het relativiteitsvereiste en het passeren van gebreken (Algemene wet bestuursrecht) 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie