7. Commentaar van de commissie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "7. Commentaar van de commissie"

Transcriptie

1 7. Commentaar van de commissie Hiernavolgend geeft de commissie haar commentaar op de beide beleidsvoornemens van de staatssecretaris van SZW. In paragraaf 7.1 wordt het voornemen tot invoering van een beleidsregel ter normering van piekblootstellingen aan organische oplosmiddelen op de werkplek behandeld. In paragraaf 7.2 gaat de commissie in op het voorstel de beleidsregel uit te breiden tot alle stoffen die op de werkplek voorkomen. 7.1 Beleidsregel normering piekblootstellingen organische oplosmiddelen De staatssecretaris van SZW stelt voor in een beleidsregel ter normering van piekblootstellingen aan organische oplosmiddelen op de werkplek vast te leggen wat onder een piekblootstelling moet worden verstaan en hoe hoog die piekblootstelling zou mogen zijn. De commissie wijst er nadrukkelijk op dat een beleidsregel niet in een wettelijke normering resulteert maar, zoals in hoofdstuk 6 is uiteengezet, een uitleg geeft aan wettelijke regels. Verder wijst de commissie erop dat de voorgenomen beleidsregel in principe bedoeld is voor organische oplosmiddelen waarvoor een MAC-waarde (wettelijke dan wel bestuurlijke grenswaarde) is vastgesteld én waarvoor geen waarde is vastgesteld terzake van kortdurende hogere blootstellingen (dat wil zeggen stoffen met een MAC-TGG 8 uur maar zonder MAC-TGG 15 min) Algemeen De voorgestelde beleidsregel heeft betrekking op het normeren van piekblootstelling aan vluchtige organische oplosmiddelen. Hierbij zij opgemerkt dat de huidige (wettelijke) grenswaarde voor een organisch oplosmiddel niet altijd is gebaseerd op het OPS-effect, maar dat die waarde gebaseerd kan zijn op een ander toxisch of hinderlijk effect. In het Arbeidsomstandighedenbesluit ligt in afdeling 6A de wettelijke basis voor het arbeidsomstandighedenbeleid ten aanzien van het werken met vluchtige organische oplosmiddelen. Artikel 4.62a geeft een definitie van een vluchtige organische stof, kortheidshalve ook wel aangeduid als VOSstof. Dit artikel bepaalt dat onder VOS-stoffen moet worden verstaan: organi- 19

2 sche verbindingen of mengsels daarvan, die bij 293,15 K een dampspanning hebben van ten minste 0,01 kpa dan wel een overeenkomstige vluchtigheid bij de specifieke gebruiksomstandigheden. Bovenstaand criterium betekent dat minstens 360 stoffen van de huidige MAC-lijst (wettelijke en bestuurlijke grenswaarden) onder het regime van de beleidsregel vallen. Niet direct duidelijk is welke van deze stoffen tot de groep OPS kritische stoffen behoren, waarop de beleidsregel van toepassing zal zijn. Er circuleren bovendien verschillende lijsten van zogenoemde OPS-stoffen. Voorts is veelal sprake van mengsels van variabele samenstelling. De commissie acht de algemene omschrijving ter identificatie van een stof waarop de beleidsregel van toepassing is, zoals vastgelegd in art. 4.62a Arbobesluit, in dit opzicht niet afdoende. De commissie is van mening dat bij nieuwe stoffen waarvoor nog geen MACwaarde bestaat dan wel die nog op het werkprogramma staan, zonodig door de Commissie WGD een 15 minuten-waarde wordt geadviseerd. Voor de stoffen met een MAC-waarde gaat de commissie ervan uit dat zulks in ieder geval bij de herziening van de wettelijke grenswaarde geschiedt of zoveel eerder als mogelijk is. De commissie is van oordeel dat een normering van de piekblootstelling voor OPS-stoffen een bijdrage kan leveren aan het verbeteren van arbeidsomstandigheden Definitie piekblootstelling De staatssecretaris van SZW stelt, overeenkomstig het advies van de GR, de volgende definitie voor van een piekblootstelling: een piekblootstelling is een gemiddeld hoge blootstelling over een periode van 15 minuten (onderdeel a van het GR-advies). De commissie constateert dat de omschrijving van piekblootstelling in overeenstemming is met de huidige in ons land gehanteerde begripsomschrijving van een MAC-TGG 15 minuten. Een dergelijk begrip wordt ook in het buitenland gehanteerd. Vraagtekens zijn, naar het oordeel van de commissie, te plaatsen bij de term piekblootstelling omdat in feite sprake is van een gemiddeld concentratieniveau binnen een begrensde tijdsperiode (veelal 15 minuten), waarbinnen grote schommelingen in concentratieniveaus kunnen voorkomen. In de Angelsaksische literatuur wordt gesproken van short term exposure limit zijnde een concentratieniveau als tijdgewogen gemiddelde waaraan werknemers gedurende een korte periode mogen worden blootgesteld. Zweden hanteert het begrip Korttidsvärde als gemiddelde grenswaarde over een 15 minuten-periode. Het begrip piekblootstelling wordt bij deze omschrijvingen vermeden. 20

3 COMMENTAAR VAN DE COMMISSIE De Duitse MAK-Commissie hanteert weliswaar de term Expositionsspitzen, maar definieert het begrip niet afzonderlijk. Bij deskundigen kan het begrip piekblootstelling tot verwarring leiden in relatie tot het begrip ceilingwaarde (plafondwaarde). Arbeidshygiënisten geven dan ook de voorkeur aan de term korte referentieperiode. Ook in het huidige richtsnoer, zoals in de Nationale MAC-lijst 2000 verwoord, is sprake van kortdurende blootstelling. De commissie heeft op zich geen bezwaar tegen hantering van het begrip piekblootstelling zoals voorgesteld door de staatssecretaris, maar kan zich ook voorstellen dat gesproken wordt van kortdurende hoge blootstelling Maximale waarde In navolging van het advies van de GR stelt de staatssecretaris voor als maximale waarde van een piekblootstelling: een piekblootstelling hoger dan tweemaal de MAC-waarde mag niet voorkomen (onderdeel b van het GR-advies). In ons land wordt thans als richtsnoer voor kortdurende hogere blootstellingen een factor van tweemaal de MAC-waarde gehanteerd, mits het TGG-8 uur niet wordt overschreden. Onder omstandigheden is het thans mogelijk dat, in die gevallen waarvoor geen expliciete TGG-15 min. is vastgesteld, hogere piekblootstellingen zijn toegestaan (groter dan tweemaal de MAC-waarde) mits het TGG 8 uur niet wordt overschreden. De commissie is van oordeel dat bij voorkeur voor OPS kritische stoffen per stof een 15 minuten-waarde zou moeten worden ontwikkeld op basis van de werkelijke gezondheidsrisico s als gevolg van blootstelling. Zonder onderbouwing en zonder verschillen in hoogten van factoren zal een overschrijdingsfactor van twee in de praktijk niet altijd haalbaar zijn, ook niet voor oplosmiddelen. Voor bepaalde werkzaamheden is overschrijding van tweemaal de MAC-waarde niet te voorkomen. Daarbij kan onder meer worden gedacht aan (kortdurende) onderhouds-, storings- en schoonmaakwerkzaamheden. In die situaties kan dan ook onder omstandigheden het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen zijn geboden. De commissie pleit ervoor dat dit voldoende verhelderd wordt in de beleidsregel. De commissie is van mening dat in de overgangsfase totdat voor individuele stoffen een 15 minuten-waarde is ontwikkeld, de voorgestelde maximale waarde van een factor van tweemaal de MAC als getal, dienstbaar kan zijn aan het beperken van de blootstelling. 21

4 7.1.4 Het niet overnemen van andere inperkingen De onderdelen c en d van het advies van de GR hebben betrekking op de maximale hoogte van de momentane concentratie (10 maal de MAC), het maximale aantal piekblootstellingen per dag (4) en de minimale periode tussen twee piekblootstellingen (1 uur). De staatssecretaris heeft in zijn voorstel alleen de onderdelen a en b overgenomen, zoals hiervoor al besproken en becommentarieerd. De onderdelen c en d zijn niet overgenomen omdat de staatssecretaris deze verdere inperking van 15 minuten-grenswaarden in de praktijk nauwelijks uitvoerbaar acht. Meettechnische beperkingen zouden een detaillering van regelgeving in dat opzicht onuitvoerbaar maken. Van de zijde van de geraadpleegde deskundigen is betoogd dat de voorgestelde onderdelen c en d van het advies van de GR kostbaar zijn, weinig toegevoegde waarde hebben (gelet op de beperkte baten voor de beheersing van blootstelling op de werkplek afgezet tegen de kosten) en een beperkt draagvlak bij arbeidshygiënisten hebben. De deskundigen zijn van oordeel dat een 15 minuten-waarde al voldoende informatie verschaft voor het vaststellen van de te treffen beheersmaatregelen in een concrete situatie. Wil er sprake zijn van een toegevoegde waarde van een 15 minuten-waarde voor het beperken van gezondheidsrisico s van blootstelling voor werknemers, dan zal per stof uitgezocht moeten worden of de tijdsperioden tussen de verschillende hogere blootstellingen een uur zouden moeten bedragen, of bijvoorbeeld 30 minuten of 2 uur. Een en ander is immers afhankelijk van de kinetiek van de stof in het lichaam. Aan de keuze voor de intervallen van 1 uur ligt geen algemeen biologisch plausibele reden ten grondslag, maar vermoedelijk een praktisch argument. Evenmin is duidelijk waarom het om maximaal vier piekblootstellingen zou mogen gaan en niet bijvoorbeeld drie of vijf. Indien aan een Arbodienst om een arbeidshygiënisch verantwoord advies wordt gevraagd over een blootstellingssituatie, wordt er eerst naar gekeken welke stoffen worden gebruikt, welke werkpatronen optreden, of er sprake is van routinematige werkzaamheden en dergelijke. In de huidige praktijk kan daarbij, als er weinig bekend is over de desbetreffende stof, teruggegrepen worden naar het richtsnoer van tweemaal de MACwaarde. Gelet op het vorenstaande onderschrijft de commissie in algemene zin het standpunt van de staatssecretaris om de onderdelen c en d van het advies van de GR niet in de beleidsregel op te nemen. 22

5 COMMENTAAR VAN DE COMMISSIE De lijst van stoffen In paragraaf heeft de commissie aangegeven dat zij een algemene omschrijving ter identificatie van een stof waarop de beleidsregel van toepassing is, niet afdoende acht. De commissie is van mening dat, teneinde discussies te voorkomen, ondubbelzinnig moet vaststaan voor welke stoffen de beleidsregel geldt. Er zal dan ook op basis van de huidige MAC-lijst een lijst moeten worden opgesteld van OPS verdacht kritische stoffen die onder de categorie vluchtige organische oplosmiddelen vallen. Een dergelijke lijst zal in de praktijk goed hanteerbaar zijn voor arbeidsorganisaties. Over de omvang van de lijst is in de commissie uitvoerig gediscussieerd en dit heeft geleid tot het verzoek van 29 maart 2001 aan het ministerie van SZW om bedoelde lijst van stoffen. Op 6 februari 2002 heeft de commissie het in opdracht van het ministerie door OpdenKamp Adviesgroep B.V. opgestelde rapport Inventarisatie van vluchtige organische stoffen en oplosmiddelen met wettelijke of bestuurlijke grenswaarde van het ministerie ontvangen. Daaruit bleek dat 156 stoffen in principe in aanmerking komen om onder de voorgenomen beleidsregel te vallen. Ter verdere inperking van deze lijst is nagegaan voor welke stoffen reeds een TGG 15 minuten dan wel een ceilingwaarde wordt gehanteerd. Voor de overige stoffen is gekeken naar de categorie-indeling van de mate van neurotoxiciteit op basis van een TNO-studie uit , en met name naar de categorie 3 t/m 5 (oplopend naar de mate van de ernst van de neurotoxiciteit). Voor deze stoffen is vervolgens nagegaan welke stoffen op het werkprogramma voor de vaststelling van MACwaarden staan, zowel van ons land als van de Europese Commissie. Ten aanzien van deze stoffen is besloten deze eveneens niet in de advisering te betrekken omdat voor deze stoffen naar verwachting in de komende twee jaar een oordeel over een gezondheidskundige grenswaarde, ook ten aanzien van piekblootstellingen, zal worden uitgebracht. Resteert een lijst van 30 stoffen waarop naar het oordeel van de commissie de voorgenomen beleidsregel van toepassing zou kunnen worden verklaard. Deze lijst van stoffen is bij brief van 26 maart 2002 ter globale toetsing van de haalbaarheid in de praktijk voorgelegd aan de brancheorganisaties en andere organisaties die door de Subcommissie MAC-waarden worden betrokken bij haar advisering over de invoering van grenswaarden. Mede met inachtneming van de ontvangen informatie heeft de commissie besloten van deze lijst een tiental stoffen te schrappen. Voor de stof tolueen geldt dat binnen een afzienbare periode door de Europese Commissie een zogenoemde Indicatieve Grenswaarde (ILV) wordt vastgesteld voor zowel het 8-uurs gemiddelde als een 15 minuten-gemiddelde (STEL-waarde). In ons 1 Risico-inventarisatie voor neurotoxische blootstelling. Interimrapport TNO; juni

6 land is voor tolueen slechts een 8 uurs-gemiddelde als wettelijke grenswaarde vastgesteld en de ILV-STEL-waarde betekent in dat opzicht een aanvulling op de bestaande wettelijke grenswaarde. Overname van deze STEL-waarde (en invoering ervan als bestuurlijke grenswaarde) zal, na vaststelling en publicatie ervan door de Europese Commissie, door de Subcommissie MACwaarden overeenkomstig de gebruikelijke procedure worden getoetst op haalbaarheid. Voor xyleen-isomeren, waarvoor de Europese Commissie al een ILV-TGG 15 minuten-waarde van 442 mg/m 3 heeft vastgesteld 2, heeft de commissie gekozen voor een overeenkomstige afhandeling als tolueen in die zin dat de haalbaarheid van de overname en invoering als bestuurlijke waarde van de TGG 15 minuten-waarde gestart zal worden. De commissie heeft besloten benzeen niet in de lijst op te nemen omdat voor deze stof uitdrukkelijk is bepaald, in artikel 4.36 van het Arbeidsomstandighedenbesluit, dat het gebruik als oplos-, reiniging- of verdunningsmiddel niet is toegestaan, tenzij zulks geschiedt in een gesloten systeem of op een andere wijze waardoor in ten minste gelijke mate bescherming tegen blootstelling wordt geboden. Over een zevental stoffen, te weten aniline, cyclohexanol, 1,2-dibroomethaan, hexachloorbutadieen, 2-hexanon, n-methylaniline en pyridine, is de commissie van mening dat gezien de zeer lage MAC-TGG 8 uurs-gemiddelde grenswaarden (variërend van 0,002 tot 2 mg/m 3 ), het niet zinvol voorkomt de beleidsregel hierop van toepassing te verklaren. De Commissie heeft daarom besloten deze stoffen niet in de lijst op te nemen. Wel adviseert de commissie om voor deze zeven stoffen zo spoedig mogelijk via de gebruikelijke drietrapsprocedure tot vaststelling (of herziening) van (wettelijke) grenswaarden de mogelijkheid tot het vaststellen van stofspecifieke TGG 15 minuten-waarde te starten. Op grond van het vorenstaande stelt de commissie voor de voorgenomen beleidsregel Normering piekblootstelling organische oplosmiddelen van toepassing te laten zijn op de in bijlage 8 bij dit advies opgenomen lijst van 20 stoffen. In deze bijlage is per stof naast de huidige wettelijke dan wel bestuurlijke grenswaarde tevens vermeld de uit de beleidsregel voortvloeiende MAC-TGG 15 minuten. Teneinde het bedrijfsleven in de gelegenheid te stellen uitvoering te geven aan de nieuwe beleidsregel stelt de commissie voor een invoeringstermijn van zes maanden te hanteren. Dit in navolging van hetgeen gebruikelijk is bij de introductie van nieuwe wettelijke dan wel bestuurlijke grenswaarden. 2 Bij richtlijn 2000/39/EG van 8 juni

7 COMMENTAAR VAN DE COMMISSIE Conclusie De commissie is van mening dat: een normering van de piekblootstelling aan organische oplosmiddelen (OPS kritische stoffen) een bijdrage kan leveren aan het verbeteren van arbeidsomstandigheden; in dat kader dient te worden gedefinieerd hetgeen onder een piekblootstelling moet worden verstaan. De commissie verwijst hierbij kortheidshalve naar het gestelde in paragraaf 7.1.2; de lijst van stoffen, waarop de voorgenomen normering van de piekblootstelling betrekking heeft (het zogenoemde toepassingsgebied), alleen dient te omvatten stoffen waarvoor thans nog geen 15 minuten-waarde is vastgesteld, die als oplosmiddel worden toegepast en die een OPS kritisch effect hebben. De lijst dient verder van zodanige omvang te zijn dat deze in de praktijk goed hanteerbaar is. De lijst van stoffen dient zich dan ook te beperken tot de stoffen zoals vermeld in bijlage 8 bij dit advies; zoveel mogelijk op basis van acute toxische effecten, ter beperking van kortdurende hoge blootstellingen 15 minuten-waarden (TGG-15 min), moeten worden vastgesteld via de gebruikelijke procedure (van vaststelling van wettelijke grenswaarden) met inschakeling van de Gezondheidsraad. Het zevental in paragraaf genoemde stoffen, aniline, cyclohexanol, 1,2-dibroomethaan, hexachloorbutadieen, 2-hexanon, n-methylaniline en pyridine, verdient hierbij speciale aandacht; tijdelijk ter normering van de piekblootstelling als beleidsregel een factor van tweemaal de MAC-waarde kan worden gehanteerd voor de in de bijlage 8 genoemde stoffen; een invoeringstermijn van 6 maanden voor de beleidsregel moet worden aangehouden. Met inachtneming van het vorenstaande stemt de commissie in met het voorstel van de staatssecretaris van SZW de normering van de piekblootstellingen aan OPS kritische stoffen vast te leggen in een beleidsregel. Voorts is de commissie van oordeel dat stoffen die eveneens tot de zogenoemde OPS kritische stoffen kunnen worden gerekend maar niet op de door de commissie bedoelde lijst voorkomen en de stoffen waarvoor nog geen MAC-waarde is vastgesteld, via de gebruikelijke procedure van vaststelling van wettelijke grenswaarden dienen te worden behandeld ter vaststelling van zowel een 8 uurs-waarde als een 15 minuten-waarde, gebaseerd op de gezondheidskundige beoordeling van de stof. 25

8 7.2 Beleidsregel normering piekblootstellingen voor alle stoffen op de werkplek De staatssecretaris van SZW heeft het voornemen de beleidsregel ter normering van piekblootstellingen uit te breiden tot alle stoffen die op de werkplek kunnen voorkomen. Dit voornemen komt in wezen neer op het omzetten van het huidige algemene richtsnoer in een beleidsregel. De commissie is van mening dat het vaststellen van een 15 minuten-waarde slechts relevant is voor die stoffen waarbij de acute toxiciteit een wezenlijke rol speelt. De meest ideale situatie is dat per stof op basis van de beschikbare toxicologische informatie een grenswaarde voor kort(er)durende perioden wordt vastgesteld. Zowel de Commissie WGD als de Commissie Herevaluatie bestuurlijke grenswaarden van de GR gaan bij hun werkzaamheden in het kader van het vaststellen van een gezondheidskundige advieswaarde na welke de kritische toxicologische effecten van de onderhavige stof zijn en adviseren tevens, voorzover toxicologisch relevant, over een 15 minuten-waarde. Het vaststellen van een 15 minuten-waarde, al dan niet met behulp van een richtgetal, is echter niet voor alle stoffen relevant. Daarbij kan worden gedacht aan genotoxisch carcinogene stoffen. Op grond van het vorenstaande wijst de commissie een uitbreiding van een generieke beleidsregel ter normering van piekblootstelling tot alle stoffen af. 26

Samenvatting Advies normering piekblootstelling oplosmiddelen 1

Samenvatting Advies normering piekblootstelling oplosmiddelen 1 Commissie Arbeidsomstandigheden Samenvatting Advies normering piekblootstelling oplosmiddelen 1 Kern van het advies De Commissie Arbeidsomstandigheden van de Sociaal-Economische Raad (SER) heeft in een

Nadere informatie

Aan de Staatssecretaris van Sociale Zaken MAC/530 en Werkgelegenheid 98-23 Postbus 90804 73-19 2509 LV Den Haag 139-13.

Aan de Staatssecretaris van Sociale Zaken MAC/530 en Werkgelegenheid 98-23 Postbus 90804 73-19 2509 LV Den Haag 139-13. Subcommissie MAC-waarden Bezuidenhoutseweg 60 Postbus 90405 2509 LK Den Haag Tel. : 070-3 499 499 Fax.: 070-3 832 535 Aan de Staatssecretaris van Sociale Zaken MAC/530 en Werkgelegenheid 98-23 Postbus

Nadere informatie

Aan de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de heer drs. J.F. Hoogervorst Postbus 90801 2509 LV DEN HAAG. MAC/2347- JyJ- 7 /os-- 13

Aan de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de heer drs. J.F. Hoogervorst Postbus 90801 2509 LV DEN HAAG. MAC/2347- JyJ- 7 /os-- 13 Sociaal- Economische I~ Raad Subcomnlissie MAC-waarden Bezuidenhoutseweg 60 Postbus 90405 2509 LK Den Haag Tel: 070 3 499 499 Fax: 070 3 832 535 Internet: http://www.ser.nl - Aan de Staatssecretaris van

Nadere informatie

ho3499558 Invoering wettelijke grenswaarden minerale kunstvezels

ho3499558 Invoering wettelijke grenswaarden minerale kunstvezels Subcommissie MAC-waarden Bezuidenhoutseweg 60 Postbus 90405 2509 LK Den Haag * Tel. : 070-3 499 499 Fax.: 070-3 832 535 Aan de Staatssecretaris en Werkgelegenheid Postbus 9080 1 2509 LV Den Haag van Sociale

Nadere informatie

28 november 1995 95.23074 jjb/ipw 5 070 3 499 558 Toetsing haalbaarheid voorgestelde MAC-waarde (wettelijke grenswaarde) voor minerale kunstvezels

28 november 1995 95.23074 jjb/ipw 5 070 3 499 558 Toetsing haalbaarheid voorgestelde MAC-waarde (wettelijke grenswaarde) voor minerale kunstvezels Subcommissie MAC-waarden Bezuidenhoutseweg 60 Postbus 90405 2509 LK Den Haag Tel. : 070-3 499 499 Fax.: 070-3 832 535 Aan geadresseerde (branche-iorganisatie MAC/860 152-45 Den Haag: Ons kenmerk: Bijlage(n):

Nadere informatie

^1? P LÜische Bezuidenhoutseweg 60 [y) Jjt/l \L, Raad Postbus 90405 2509 LK. Den Haag Tel: 0703499499 Subcommissie MAC-waarden

^1? P LÜische Bezuidenhoutseweg 60 [y) Jjt/l \L, Raad Postbus 90405 2509 LK. Den Haag Tel: 0703499499 Subcommissie MAC-waarden ^1? P LÜische Bezuidenhoutseweg 60 [y) Jjt/l \L, Raad Postbus 90405 2509 LK. Den Haag Tel: 0703499499 Subcommissie MACwaarden Fax: 0703832535 Internet: www.ser.nl Aan de Staatssecretaris van Sociale Zaken

Nadere informatie

Invoering wettelijke grenswaarde voor vier stoffen

Invoering wettelijke grenswaarde voor vier stoffen Subcommissie MAC-waarden Bezuidenhoutseweg 60 Postbus 90405 2509 LK Den Haag Tel: 070 3 499 499 Fax: 070 3 832 535 Internet: www.ser.nl Aan de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de heer

Nadere informatie

TGG 8 uur mg/m 3 (ppm) 14 (20) 3,25 (1) 1 (0,9) 0,7 (0,1) 7 (1,5) 0,15 (0,1) 0,14 (0,1)

TGG 8 uur mg/m 3 (ppm) 14 (20) 3,25 (1) 1 (0,9) 0,7 (0,1) 7 (1,5) 0,15 (0,1) 0,14 (0,1) Tipkaart 7 Grenswaarden Onderstaande tabel geeft een overzicht van grenswaarden van veel voorkomende gevaarlijke gassen in zeecontainers. Een deel van deze gassen kent een wettelijke grenswaarde. Voor

Nadere informatie

CiSyyi^ Raad Postbus 90405 2509 LK Den Haag Tel: 0703499499 Subcommissie MAC-waarden f 1 703832535 Internet: www.ser.nl

CiSyyi^ Raad Postbus 90405 2509 LK Den Haag Tel: 0703499499 Subcommissie MAC-waarden f 1 703832535 Internet: www.ser.nl (f 3 13^ IS) ;j ociaal '.,. Bezuidenhoutseweg 60 ^Cx ja n&> Economische _ nntnc CiSyyi^ Raad Postbus 90405 2509 LK Den Haag Tel: 0703499499 Subcommissie MAC-waarden f 1 703832535 Internet: www.ser.nl Aan

Nadere informatie

TGG 8 uur mg/m 3 (ppm) Zuurstof*** 19 21%

TGG 8 uur mg/m 3 (ppm) Zuurstof*** 19 21% Tipkaart 7 Grenswaarden In deze tabel zijn de grenswaarden 1 opgenomen van gevaarlijke gassen die je in zeecontainers kunt aantreffen. Een deel van deze gassen heeft een wettelijke grenswaarde. Voor stoffen

Nadere informatie

Zwangeren en CMR stoffen

Zwangeren en CMR stoffen Zwangeren en CMR stoffen Gevaar versus risico NVVA symposium april 2018 Ingrid Oirbons Expertisecentrum toxische stoffen Arbo Unie CMR stoffen Blootstelling aan stoffen dient beheerst te zijn voor alle

Nadere informatie

Bezuidenhoutseweg 60 Postbus LK Den Haag Tel: Fax: www_ sern,

Bezuidenhoutseweg 60 Postbus LK Den Haag Tel: Fax: www_ sern, Bezuidenhoutseweg 60 Postbus 9040 209 LK Den Haag Tel: 0703499499 Fax: c Subcommissie u MAC-waarden A*A/- A ^^ 07038323 www_ sern, Aan de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de heer drs.

Nadere informatie

In de periode 1976 tot 2007 werd in ons land bij het vaststellen van MAC-waarden een zogenoemde drietrapsprocedure gevolgd:

In de periode 1976 tot 2007 werd in ons land bij het vaststellen van MAC-waarden een zogenoemde drietrapsprocedure gevolgd: Toelichting op het begrip Grenswaarde Definitie Grenswaarde De grenswaarde is een concentratieniveau van een gas, damp, aerosol, vezel of van stof in de lucht op de werkplek. Bij de vaststelling van deze

Nadere informatie

Training Grenswaarden Welkom en Programma. Dr. Ir. Remko Houba Drs. Koen Verbist

Training Grenswaarden Welkom en Programma. Dr. Ir. Remko Houba Drs. Koen Verbist Training Grenswaarden Welkom en Programma Dr. Ir. Remko Houba Drs. Koen Verbist Disclaimer De "Training Grenswaarden voor leden NVvA 2014" is ontwikkeld door Arbo Unie op basis van onze huidige kennis

Nadere informatie

Reactie consultatietekst Regeling vakbekwaamheid medewerkers beleggingsondernemingen Wft

Reactie consultatietekst Regeling vakbekwaamheid medewerkers beleggingsondernemingen Wft Reactie consultatietekst Regeling vakbekwaamheid medewerkers beleggingsondernemingen Wft De Vereniging van Vermogensbeheerders & Adviseurs (hierna: VV&A ) maakt graag van de gelegenheid gebruik om te reageren

Nadere informatie

Een nieuw Grenswaardenstelsel

Een nieuw Grenswaardenstelsel 05 08 Een nieuw Grenswaardenstelsel advies van de Commissie Arbeidsomstandigheden Een nieuw Grenswaardenstelsel Uitgebracht aan de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Publicatienummer

Nadere informatie

Samenvatting. Nederlands onderzoek aanleiding voor vragen aan Gezondheidsraad

Samenvatting. Nederlands onderzoek aanleiding voor vragen aan Gezondheidsraad Samenvatting Nederlands onderzoek aanleiding voor vragen aan Gezondheidsraad In Nederland wordt naar schatting een half miljoen werknemers met enige regelmaat blootgesteld aan organische oplosmiddelen.

Nadere informatie

Ethanol? Welke wettelijke verplichtingen zijn van toepassing?

Ethanol? Welke wettelijke verplichtingen zijn van toepassing? l Eth l Eth l Eth l Eth l Eth l Eth l Eth l Eth Ethanol? Welke wettelijke verplichtingen zijn van toepassing? Ethanol welke wettelijke verplichtingen zijn van toepassing? Voor het werken met chemische

Nadere informatie

Sensor technologie: huidige en toekomstige mogelijkheden voor real-time persoonlijke blootstellingsmetingen bij werknemers

Sensor technologie: huidige en toekomstige mogelijkheden voor real-time persoonlijke blootstellingsmetingen bij werknemers Sensor technologie: huidige en toekomstige mogelijkheden voor real-time persoonlijke blootstellingsmetingen bij werknemers NVvA symposium, (Zeist, 12-4-2018) Max Hennekes, MSc NVvA symposium 2018 1 Overzicht

Nadere informatie

Grenswaarden voor Beroepsblootstelling. Inleiding en mechanistische beschouwing. Kunnen we stoffen waarbij accumulatie optreedt anders gaan benaderen?

Grenswaarden voor Beroepsblootstelling. Inleiding en mechanistische beschouwing. Kunnen we stoffen waarbij accumulatie optreedt anders gaan benaderen? Grenswaarden voor Beroepsblootstelling Inleiding en mechanistische beschouwing. Kunnen we stoffen waarbij accumulatie optreedt anders gaan benaderen? CGC/NVT-Arbeidstoxicologie, 12 maart 2009 Rob Bos Afdeling

Nadere informatie

Gezondheidsrisico s bij gebruik formaldehyde?

Gezondheidsrisico s bij gebruik formaldehyde? Gezondheidsrisico s bij gebruik formaldehyde? Paulien Oosterveld, arbeidshygiënist Veiligheid, Gezondheid en Milieu Universiteit Leiden en LUMC Doel presentatie Volgende vragen beantwoorden: Hoe is de

Nadere informatie

Rekentool Veiligheidsklassen werken met verontreinigde grond (versie 4.x, Conform CROW Publicatie 132, 4e druk)

Rekentool Veiligheidsklassen werken met verontreinigde grond (versie 4.x, Conform CROW Publicatie 132, 4e druk) Rekentool Veiligheidsklassen werken met verontreinigde grond (versie 4.x, Conform CROW Publicatie 132, 4e druk) Inleiding Vaststellen van de veiligheidsklasse Maatregelen voor het werken in en met verontreinigde

Nadere informatie

Samenvatting. Vraagstelling

Samenvatting. Vraagstelling Samenvatting Vraagstelling Op verzoek van de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid leidt de Commissie WGD van de Gezondheidsraad gezondheidskundige advieswaarden af voor stoffen in lucht waaraan

Nadere informatie

Aan de Staatssecretaris van Sociale Zaken en.werkgelegenheid de heer drs. M. Rutte Postbus 90801 2509 LV DEN HAAG MAC/3568 80-93

Aan de Staatssecretaris van Sociale Zaken en.werkgelegenheid de heer drs. M. Rutte Postbus 90801 2509 LV DEN HAAG MAC/3568 80-93 Subcommissie MAC-waarden Bezuidenhoutseweg 60 Postbus 90405 2509 LK Den Haag Tel: 070 3 499 499 Fax: 070 3 832 535 Internet: www.ser.nl Aan de Staatssecretaris van Sociale Zaken en.werkgelegenheid de heer

Nadere informatie

Aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Postbus LV Den Haag

Aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Postbus LV Den Haag Bezuidenhoutseweg 60 Postbus 90405 2509 LK Den Haag Tel. : 070-349 94 99 Fsx.: 070-393 25 35 Aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Postbus 90804 2509 LV Den Haag Den Haag: Ons kenmerk: Bijlage(n):

Nadere informatie

Omgaan met ethanolhoudende reinigings- en desinfectiemiddelen

Omgaan met ethanolhoudende reinigings- en desinfectiemiddelen + 2 Ethanol, ook wel bekend als alcohol, is een veelgebruikte stof met vele toepassingsgebieden. Veel mensen komen er mee in aanraking omdat het in alcoholische dranken zit en deze vaak met genoegen worden

Nadere informatie

9 Het voorstel van de commissie

9 Het voorstel van de commissie 9 Het voorstel van de commissie De commissie heeft aan de hand van de centrale elementen die in de hoofdstukken 5 tot en met 8 zijn genoemd, de contouren voor een nieuw stelsel van grenswaardenstelling

Nadere informatie

Betekenis van wetenschappelijke advisering voor de SER

Betekenis van wetenschappelijke advisering voor de SER 21 Betekenis van wetenschappelijke advisering voor de SER Dr. Alexander Rinnooy Kan Inleiding Dames en heren, Het is mij een groot genoegen om vandaag hier samen met u in deze, overigens niet meer zo jonge,

Nadere informatie

arboregelgeving Informatiebron Arbo-aspecten bij het gebruiken van biomassa voor energie-opwekking arbowet

arboregelgeving Informatiebron Arbo-aspecten bij het gebruiken van biomassa voor energie-opwekking arbowet Informatiebron Arbo-aspecten bij het gebruiken van biomassa voor energie-opwekking arbo-regelgeving Arbowet De regelgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden is vastgelegd in de Arbeidsomstandighedenwet,

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 32 047 Goedkeuring van verdragen met het oog op het voornemen deze toe te passen op Bonaire, Sint Eustatius en Saba, en van het voornemen tot opzegging

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 31 769 Wijziging van het Burgerlijk Wetboek en enkele bijzondere wetten in verband met de Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen Nr.

Nadere informatie

2 Adviesaanvraag. 2.1 Inhoud van de adviesaanvraag

2 Adviesaanvraag. 2.1 Inhoud van de adviesaanvraag 2 Adviesaanvraag In dit hoofdstuk behandelt de commissie in paragraaf 2.1 de adviesaanvraag Aanpak inhaleerbare allergenen. Daarbij komen de opties aan bod zoals de minister die heeft voorgesteld, evenals

Nadere informatie

Samenvatting, conclusies en aanbevelingen

Samenvatting, conclusies en aanbevelingen Samenvatting, conclusies en aanbevelingen Achtergrond en adviesaanvraag De normering van de beroepsmatige blootstelling aan gevaarlijke stoffen geldt op dit moment alleen voor blootstelling via de ademhaling.

Nadere informatie

(1999/C 55/06) MOTIVERING VAN DE RAAD

(1999/C 55/06) MOTIVERING VAN DE RAAD bron : Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen PB C 55 van 25/02/99 GEMEENSCHAPPELIJK STANDPUNT (EG) Nr. 13/1999 door de Raad vastgesteld op 22 december 1998 met het oog op de aanneming van Richtlijn

Nadere informatie

WELKOM BLOOTSTELLING VAN BENZINEPOMPSTATION MEDEWERKERS AAN BENZEEN, TOLUEEN EN XYLENEN IN SRI LANKA

WELKOM BLOOTSTELLING VAN BENZINEPOMPSTATION MEDEWERKERS AAN BENZEEN, TOLUEEN EN XYLENEN IN SRI LANKA WELKOM BLOOTSTELLING VAN BENZINEPOMPSTATION MEDEWERKERS AAN BENZEEN, TOLUEEN EN XYLENEN IN SRI LANKA Laurie de Werdt Kennismaking Laurie de Werdt Bachelor Gezondheidswetenschappen (Maastricht) Master Biomedische

Nadere informatie

BESLUIT. 3. De Raad heeft wegens de hiervoor in randnummer 1 genoemde overtreding aan Bouwbedrijf P. Moll B.V. een boete opgelegd.

BESLUIT. 3. De Raad heeft wegens de hiervoor in randnummer 1 genoemde overtreding aan Bouwbedrijf P. Moll B.V. een boete opgelegd. Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Nummer 3938_650/35 Betreft zaak: B&U-sector / Beheermaatschappij P. Moll Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit op de bezwaren

Nadere informatie

Aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid mr. dr. L.F. Asscher Postbus LV DEN HAAG. Grenswaarde voor 1,3-Butadieen

Aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid mr. dr. L.F. Asscher Postbus LV DEN HAAG. Grenswaarde voor 1,3-Butadieen Aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid mr. dr. L.F. Asscher Postbus 90801 2509 LV DEN HAAG BETREFT Grenswaarde voor 1,3-Butadieen DEN HAAG 30 september 2014 E-MAIL b.hendrikx@ser.nl ONS KENMERK

Nadere informatie

S A M E N V A T T I N G

S A M E N V A T T I N G 5 6 Samenvatting Het advies Veilig omgaan met nanodeeltjes op de werkvloer is het antwoord van de commissie Arbeidsomstandigheden van de SER op de adviesaanvraag van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Nadere informatie

MINISTERIE VAN TEWERKSTELLING EN ARBEID Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het werk

MINISTERIE VAN TEWERKSTELLING EN ARBEID Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het werk MINISTERIE VAN TEWERKSTELLING EN ARBEID ------ Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het werk. ------ Advies nr. 58 van 25 oktober 2002 over een ontwerp van koninklijk besluit betreffende het gebruik

Nadere informatie

Bijlage 6: Voorschrift Chroom-VI (vigerend tijdens voorval) 1

Bijlage 6: Voorschrift Chroom-VI (vigerend tijdens voorval) 1 Bijlage 6: Voorschrift Chroom-VI (vigerend tijdens voorval) 1 KLu-MO 7-0-0-(1)002 STATUSPAGINA Datum van originele uitgave: 7 januari 2005. Blz. Wijz. *) Titelpagina en Statuspagina i t/m ii 0 KLu-MO 1

Nadere informatie

MINISTERIE VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP

MINISTERIE VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP MINISTERIE VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Nr. WJZ/2006/46484 (1743) (Hoofd) Afdeling DIRECTIE WETGEVING EN JURIDISCHE ZAKEN Nader rapport inzake het voorstel van wet tot wijziging van de Wet studiefinanciering

Nadere informatie

Samenvatting. Vraagstelling

Samenvatting. Vraagstelling Samenvatting Vraagstelling Op verzoek van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid leidt de Commissie Gezondheid en beroepsmatige blootstelling aan stoffen (GBBS) van de Gezondheidsraad gezondheidskundige

Nadere informatie

BESLUIT. 3. De d-g NMa heeft wegens de hiervoor genoemde overtreding aan Van Oord Holding een boete opgelegd.

BESLUIT. 3. De d-g NMa heeft wegens de hiervoor genoemde overtreding aan Van Oord Holding een boete opgelegd. Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Nummer 4620/147 Betreft zaak: Besluit op bezwaar - Martens en Van Oord Aannemingsbedrijf B.V. Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit

Nadere informatie

Jolanda Rijnkels & Teake Pal NVT-AT symposium September 2014

Jolanda Rijnkels & Teake Pal NVT-AT symposium September 2014 Jolanda Rijnkels & Teake Pal NVT-AT symposium September 2014 Inhoud Ontwikkelingen in vogelvlucht Pioniers in de (arbeids)toxicologie Beroepsmatige blootstelling en ziekten Opkomst van grenswaarden Regelgeving

Nadere informatie

Amsterdam, 10 augustus Betreft: Herziening Wet bekostiging financieel toezicht Geachte heer, mevrouw,

Amsterdam, 10 augustus Betreft: Herziening Wet bekostiging financieel toezicht Geachte heer, mevrouw, Amsterdam, 10 augustus 2017 Betreft: Herziening Wet bekostiging financieel toezicht 2019 Geachte heer, mevrouw, Namens de Vereniging voor Vermogensbeheerders & Adviseurs (hierna: VV&A ) maken wij gaarne

Nadere informatie

No.W /III 's-gravenhage, 21 april 2011

No.W /III 's-gravenhage, 21 april 2011 ... No.W06.11.0108/III 's-gravenhage, 21 april 2011 Bij Kabinetsmissive van 8 april 2011, no.11.000859, heeft Uwe Majesteit, op voordracht van de Minister van Financiën, bij de Afdeling advisering van

Nadere informatie

FEDERALE OVERHEIDSDIENST WERKGELEGENHEID, ARBEID EN SOCIAAL OVERLEG

FEDERALE OVERHEIDSDIENST WERKGELEGENHEID, ARBEID EN SOCIAAL OVERLEG FEDERALE OVERHEIDSDIENST WERKGELEGENHEID, ARBEID EN SOCIAAL OVERLEG ------ Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het werk. ------ Advies nr. 163 van 16 december 2011 over het ontwerp van koninklijk

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 30 936 Wijziging van de Wet werk en bijstand in verband met aanpassing van het recht op bijstand bij verblijf buiten Nederland Nr. 4 ADVIES RAAD

Nadere informatie

COMMISSIE VENNOOTSCHAPSRECHT

COMMISSIE VENNOOTSCHAPSRECHT COMMISSIE VENNOOTSCHAPSRECHT Datum: Kenmerk: De Minister van Justitie, mr A.H. Korthals Postbus 20301 2500 EH DEN HAAG Excellentie, inzake: Adviesaanvraag commissie vennootschapsrecht over het wetsvoorstel

Nadere informatie

De Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid BESLUIT:

De Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid BESLUIT: Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Besluit van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, van 6 maart 2006, Directie Arbeidsomstandigheden, nr. ARBO/A&V/2006/14012 houdende/tot

Nadere informatie

STAATSCOURANT. Nr

STAATSCOURANT. Nr STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 30107 14 september 2015 Regeling van de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 8 september 2015, nr. 2015-0000245143,

Nadere informatie

Samenvatting. Vraagstelling

Samenvatting. Vraagstelling Samenvatting Vraagstelling Op verzoek van de minister van Sociale zaken en Werkgelegenheid schat de Commissie Gezondheid en Beroepsmatige Blootstelling aan Stoffen (GBBS) van de Gezondheidsraad het extra

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2004 2005 29 910 Wijziging van de Wegenverkeerswet 1994 en enkele andere wetten in verband met de invoering van een kentekenregistratiesysteem voor bromfietsen

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2004 2005 29 814 Wijziging van de Arbeidsomstandighedenwet 1998 in verband met een gewijzigde organisatie van de deskundige bijstand bij het arbeidsomstandighedenbeleid

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 32 889 Voorstel van wet van de leden Van Gent en van Hijum tot wijziging van de Wet aanpassing arbeidsduur ten einde flexibel werken te bevorderen

Nadere informatie

1. Onderwerp van de klacht schending van wetenschappelijke integriteit bij uitbrengen deskundigenbericht aan rechtbank

1. Onderwerp van de klacht schending van wetenschappelijke integriteit bij uitbrengen deskundigenbericht aan rechtbank 2011 1. Onderwerp van de klacht schending van wetenschappelijke integriteit bij uitbrengen deskundigenbericht aan rechtbank 2. Advies Commissie Wetenschappelijke Integriteit KLACHT Bij brief van 2010,

Nadere informatie

Bureau Gezondheid, Milieu & Veiligheid

Bureau Gezondheid, Milieu & Veiligheid Provincie Noord-Brabant Aan mw. P. de Paauw Postbus 90151 5200 MC 's-hertogenbosch Kenmerk: UIT-12013758 Datum: 28 oktober 2012 Behandeld door: I.H.M. Links E-mail: i.links@ggd-bureaugmv.nl Onderwerp:

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 33 244 Wijziging van de Arbeidstijdenwet in verband met de nadere aanduiding van enige begrippen uit deze wet en enige andere wijzigingen Nr. 6

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 1999 503 Besluit van 12 november 1999, houdende aanwijzing van andere taken van het College voor de toelating van bestrijdingsmiddelen (Besluit andere

Nadere informatie

Datum 21 mei 2015 Betreft Beantwoording vragen over de aanwijzing Extern optreden in relatie tot de vrijheid van meningsuiting

Datum 21 mei 2015 Betreft Beantwoording vragen over de aanwijzing Extern optreden in relatie tot de vrijheid van meningsuiting > Retouradres Postbus 20701 2500 ES Den Haag de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Ministerie van Defensie Plein 4 MPC 58 B Postbus 20701 2500 ES Den Haag www.defensie.nl

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Aan de raad van de gemeente Sliedrecht. Agendapunt: Sliedrecht, 28 maart 2006

Raadsvoorstel. Aan de raad van de gemeente Sliedrecht. Agendapunt: Sliedrecht, 28 maart 2006 Raadsvoorstel Aan de raad van de gemeente Sliedrecht Agendapunt: Sliedrecht, 28 maart 2006 Onderwerp: Onderzoek Kema berekeningen magnetische velden onder de hoogspanningsleidingen Baanhoek- West. Samenvatting:

Nadere informatie

PX-10. Onderzoek naar blootstelling en gezondheidsrisico s bij Defensie personeel

PX-10. Onderzoek naar blootstelling en gezondheidsrisico s bij Defensie personeel PX-10 Onderzoek naar blootstelling en gezondheidsrisico s bij Defensie personeel Prof. dr. ir. Erik Lebret Chief Science Officer RIVM Integrale Risicobeoordeling 1 28 januari 2016 Aanleiding RIVM onderzoek

Nadere informatie

1.2 Op 26 juli 2004 heeft verzoeker om hem moverende redenen zijn verzoek ingetrokken.

1.2 Op 26 juli 2004 heeft verzoeker om hem moverende redenen zijn verzoek ingetrokken. 2005-01 Utrecht, 9 februari 2005 1. Het signaal 1.1 Op 27 mei 2004 heeft de Commissie Klachtenbehandeling Aanstellingskeuringen (hierna: Commissie) een verzoek om advies ontvangen over de vraag of het

Nadere informatie

Samenvatting. Vraagstelling

Samenvatting. Vraagstelling Samenvatting Vraagstelling Op verzoek van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid leidt de Commissie WGD van de Gezondheidsraad gezondheidskundige advieswaarden af voor stoffen in lucht waaraan

Nadere informatie

Beoordeling elektromagnetische veldsterkte rondom hoogspanningslijnen in Nieuwland, Amersfoort. November 2009 GGD Midden-Nederland

Beoordeling elektromagnetische veldsterkte rondom hoogspanningslijnen in Nieuwland, Amersfoort. November 2009 GGD Midden-Nederland Beoordeling elektromagnetische veldsterkte rondom hoogspanningslijnen in Nieuwland, Amersfoort November 2009 GGD Midden-Nederland Beoordeling elektromagnetische veldsterkte rondom hoogspanningslijnen

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2010 2011 32 828 Wijziging van de Wet milieubeheer (reparatie milieueffectrapportage) Nr. 3 MEMORIE VAN TOELICHTING Algemeen Dit wetsvoorstel bevat technische

Nadere informatie

Advies W /III

Advies W /III Advies W12.18.0366/III Datum: woensdag 28 november 2018 Soort: Voorlichting Ministerie: Sociale zaken en Werkgelegenheid Vindplaats: Kamerstukken I 2018/19, 34934, nr. E Verzoek om voorlichting van de

Nadere informatie

De oudercommissie heeft in haar brief, d.d. 10 oktober aan houder geadviseerd:

De oudercommissie heeft in haar brief, d.d. 10 oktober aan houder geadviseerd: KK 08-29 tariefstelling 2008 Opvangvorm organisatie met meer kinderopvangvormen Betreft contract tarieven/prijzen Inleiding 1. De klacht De oudercommissie klaagt er over dat houder in zijn reactie op het

Nadere informatie

ECLI:NL:RBARN:2012:BV1332

ECLI:NL:RBARN:2012:BV1332 ECLI:NL:RBARN:2012:BV1332 Instantie Rechtbank Arnhem Datum uitspraak 17-01-2012 Datum publicatie 19-01-2012 Zaaknummer AWB 11/3732 Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie Bestuursrecht Eerste

Nadere informatie

Voorstel voor een VERORDENING VAN DE RAAD

Voorstel voor een VERORDENING VAN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE Brussel, 19.1.2017 COM(2017) 23 final 2017/0010 (NLE) Voorstel voor een VERORDENING VAN DE RAAD tot wijziging van bijlage III bij Richtlijn 2008/98/EG van het Europees Parlement en de

Nadere informatie

Aan dtkv. 2018/ Uw brieven van: 21 februari 2018 Ons nummer: Willemstad, 22 maart 2018

Aan dtkv. 2018/ Uw brieven van: 21 februari 2018 Ons nummer: Willemstad, 22 maart 2018 Aan dtkv De Raad van Ministers De Minister van Financiën De heer K.A. Gijsbertha Pietermaai # 4-4A Alhier Uw nummers (letters): Onderwerp: Bijlage(n): 2018/005855 Uw brieven van: 21 februari 2018 Ons nummer:

Nadere informatie

NVvA symposium, 22 maart 2007. Ton Spee. Arbouw, Amsterdam

NVvA symposium, 22 maart 2007. Ton Spee. Arbouw, Amsterdam NVvA symposium, 22 maart 2007 Ton Spee Arbouw, Amsterdam 1 Achtergrond Blootstelling via de luchtwegen: blootstellingsroutes Begrippen Voorbeelden Werking in de praktijk Huidblootstelling Stoffenmanager

Nadere informatie

Overzicht beboetbare nieuwe Arbo verplichtingen per

Overzicht beboetbare nieuwe Arbo verplichtingen per Overzicht beboetbare nieuwe Arbo verplichtingen Met ingang van 1 juli 2017 zijn de Arbowet en het Arbobesluit gewijzigd. Zie hierover: https://www.fnv.nl/themas/veilig-en-gezond-werken/arbo/nieuwe-arbowet-per-1-juli-2017

Nadere informatie

MINISTERIE VAN TEWERKSTELLING EN ARBEID ------ Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het werk. ------

MINISTERIE VAN TEWERKSTELLING EN ARBEID ------ Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het werk. ------ MINISTERIE VAN TEWERKSTELLING EN ARBEID ------ Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het werk. ------ Advies nr. 1 van 18 november 1996 met betrekking tot het ontwerp van koninklijk besluit tot wijziging

Nadere informatie

Adviesaanvraag werklastgevolgen kostenverhaal rechtsbijstand draagkrachtige veroordeelden (34 159)

Adviesaanvraag werklastgevolgen kostenverhaal rechtsbijstand draagkrachtige veroordeelden (34 159) De staatssecretaris van Veiligheid en Justitie dr. K.H.D.M. Dijkhoff Postbus 20301 2500 EH Den Haag datum 19 oktober 2015 contactpersoon Voorlichting e-mail voorlichting@rechtspraak.nl telefoonnummer 06-46

Nadere informatie

Samenvatting en advieswaarde

Samenvatting en advieswaarde Samenvatting en advieswaarde Vraagstelling Op verzoek van de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid leidt de Commissie WGD van de Gezondheidsraad gezondheidskundige advieswaarden af voor stoffen

Nadere informatie

Parapluherziening Biologische Veiligheid

Parapluherziening Biologische Veiligheid ontwerpbeheersverordening Parapluherziening Biologische Veiligheid Opgesteld door: Stadsontwikkeling Ruimte en Wonen Bureau Bestemmingsplannen Versie 11 augustus 2017 Wilhelminakade 179 Postbus 6575 3002

Nadere informatie

Raad van de Europese Unie Brussel, 19 mei 2017 (OR. en)

Raad van de Europese Unie Brussel, 19 mei 2017 (OR. en) Conseil UE Raad van de Europese Unie Brussel, 19 mei 2017 (OR. en) Interinstitutioneel dossier: 2017/0010 (NLE) 8430/17 LIMITE PUBLIC ENV 375 COMPET 264 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft:

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 34 870 Regels met betrekking tot de begroting en verantwoording van de kosten van het toezicht van de Autoriteit Financiële Markten en de Nederlandsche

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 30 933 Wijziging van onder meer de Wet studiefinanciering 2000 in verband met uitbreiding van de mogelijkheid met studiefinanciering in het buitenland

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2010 2011 32 873 Wijziging van boek 2 van het Burgerlijk Wetboek ter verduidelijking van de artikelen 297a en 297b Nr. 3 MEMORIE VAN TOELICHTING 1 Het advies

Nadere informatie

GSW/ Informatie heeft betrekking op (vermelding stofnaam + CAS-nr.):

GSW/ Informatie heeft betrekking op (vermelding stofnaam + CAS-nr.): Subcommissie Grenswaarden Stoffen op de Werkplek GSW/696 7-155 Formulier voor het verstrekken van informatie ten behoeve van de toetsing van de haalbaarheid van een wijziging c.q. invoering van een grenswaarde

Nadere informatie

Aan dtkv. 2016/ Uw brief van: 19 juni 2016 Ons nummer: Willemstad, 19 juli 2016

Aan dtkv. 2016/ Uw brief van: 19 juni 2016 Ons nummer: Willemstad, 19 juli 2016 Aan dtkv De Raad van Ministers De Minister van Algemene Zaken De heer B. Whiteman Fort Amsterdam 17 Curaçao Uw nummer (letter): Onderwerp: Bijlage(n): 2016/023478 Uw brief van: 19 juni 2016 Ons nummer:

Nadere informatie

Protectiefactoren van adembeschermingsmiddelen in de praktijk waar moet je op letten!

Protectiefactoren van adembeschermingsmiddelen in de praktijk waar moet je op letten! Protectiefactoren van adembeschermingsmiddelen in de praktijk waar moet je op letten! NVVK Veiligheidscongres: 2025 Wat ga ik anders doen? 13 maart 2019 Koen Verbist (register arbeidshygiënist) Koen.verbist@cosanta.nl

Nadere informatie

Commissie voor de bezwaarschriften. Jaarverslag 2014

Commissie voor de bezwaarschriften. Jaarverslag 2014 Commissie voor de bezwaarschriften Jaarverslag 2014 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 De Commissie voor de bezwaarschriften 4 2.1 Grondslag 4 2.2 Doel 4 2.3 Samenstelling 4 2.4 Werkwijze 5 3 De bezwaren 6

Nadere informatie

No.W06.15.0073/III 's-gravenhage, 1 mei 2015

No.W06.15.0073/III 's-gravenhage, 1 mei 2015 ... No.W06.15.0073/III 's-gravenhage, 1 mei 2015 Bij Kabinetsmissive van 18 maart 2015, no.2015000453, heeft Uwe Majesteit, op voordracht van de Staatssecretaris van Financiën, bij de Afdeling advisering

Nadere informatie

Beoordeling van de blootstelling aan gevaarlijke stoffen en het toetsen van de meetresultaten aan luchtgrenswaarden

Beoordeling van de blootstelling aan gevaarlijke stoffen en het toetsen van de meetresultaten aan luchtgrenswaarden Interne instructie Arbeidsinspectie Beoordeling van de blootstelling aan gevaarlijke stoffen en het toetsen van de meetresultaten aan luchtgrenswaarden (herziene versie april 2007) INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING...

Nadere informatie

Op 12 oktober 2018 heeft u het voorstel voor de Regeling Tachografen aan het Adviescollege toetsing regeldruk (ATR) aangeboden voor toetsing.

Op 12 oktober 2018 heeft u het voorstel voor de Regeling Tachografen aan het Adviescollege toetsing regeldruk (ATR) aangeboden voor toetsing. Retouradres: Postbus 16228 2500 BE Den Haag Aan de minister van Infrastructuur en Waterstaat Mevrouw drs. C. Van Nieuwenhuizen Postbus 20401 2500 EK DEN HAAG Datum 1 november 2018 Onderwerp Regeling Tachografen

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 51173 3 oktober 2016 Advies Raad van State inzake het ontwerp van een algemene maatregel van bestuur tot wijziging van

Nadere informatie

Ons kennnerl< Contactpersoon

Ons kennnerl< Contactpersoon Autoriteit Persoonsgegevens Postbus 93374,2509 AJ Den Haag Bezuidenhoutseweg30,2594 AV Den Haa^ T 070 8888 500 - F 070 8888 501 autoriteitpersoonsgegevens.nl De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Nadere informatie

Voorwoord. Over de auteurs A CHEMISCHE FACTOREN 1

Voorwoord. Over de auteurs A CHEMISCHE FACTOREN 1 Inhoudsopgave Voorwoord Over de auteurs V IX A CHEMISCHE FACTOREN 1 1 Effecten van gevaarlijke stoffen op de mens 1 1.1 Giftigheid van stoffen 1 1.2 Toxicologische beoordeling van een stof 5 1.3 Herkennen

Nadere informatie

datum: 28 FEB, 2006 uw kenmerk: C/S&A/05/2637 uw brief van: 22 december 2005 ons kenmerk: arc /3

datum: 28 FEB, 2006 uw kenmerk: C/S&A/05/2637 uw brief van: 22 december 2005 ons kenmerk: arc /3 R.J.Schimrnelpennincklaan3 3 3's-361243 2506 AE Den Haag telercom.3,7os,asess fax +31(o)70 361 47 27 e-mail cultuur@cultuur.nl www.cultuur.nl De Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Nadere informatie

Deelrapportage Zware metalen en chroom-6 in stof. Gezondheidskundige risicobeoordeling POMS-site Brunssum

Deelrapportage Zware metalen en chroom-6 in stof. Gezondheidskundige risicobeoordeling POMS-site Brunssum Deelrapportage Zware metalen en chroom-6 in stof Gezondheidskundige risicobeoordeling POMS-site Brunssum Unit Medische Milieukunde, GGD Zuid Limburg, Geleen, september 2015 Seksuele Gezondheid, Infectieziekten

Nadere informatie

Uitspraak Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden

Uitspraak Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden Uitspraak Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden Uitspraaknr. : 09-03 Datum : 22 juli 2009 Partijen : de (zorgaanbieder), vertegenwoordigd door de raad van bestuur, mevrouw (naam), hierna aangeduid

Nadere informatie

RICHTLIJNEN. (Voor de EER relevante tekst)

RICHTLIJNEN. (Voor de EER relevante tekst) 1.2.2017 L 27/115 RICHTLIJNEN RICHTLIJN (EU) 2017/164 VAN DE COMMISSIE van 31 januari 2017 tot vaststelling van een vierde lijst van indicatieve grenswaarden voor beroepsmatige blootstelling uit hoofde

Nadere informatie

Omslag notitie. Projectnummer Onderwerp/titel Stof? Pak t aan (3) Relatie met taken/thema s PT Werken in de tuinbouw. Datum aanvraag 24 mei 2011

Omslag notitie. Projectnummer Onderwerp/titel Stof? Pak t aan (3) Relatie met taken/thema s PT Werken in de tuinbouw. Datum aanvraag 24 mei 2011 Omslag notitie Vergadering van Sociaal Economische Commissie Datum vergadering 6 juni 2011 Agendapunt 8 Voorbereid door Jan Kees Boon Totaal aantal pagina s 6 20 mei 2011 1. Project Projectnummer 13093

Nadere informatie

Parapluherziening Biologische Veiligheid

Parapluherziening Biologische Veiligheid ontwerpbestemmingsplan Parapluherziening Biologische Veiligheid Opgesteld door: Stadsontwikkeling Ruimte en Wonen Bureau Bestemmingsplannen Versie 11 augustus 2017 Wilhelminakade 179 Postbus 6575 3002

Nadere informatie

OR en geheimhouding COMMISSIE BEVORDERING MEDEZEGGENSCHAP. SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD Bezuidenhoutseweg 60 Postbus LK Den Haag

OR en geheimhouding COMMISSIE BEVORDERING MEDEZEGGENSCHAP. SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD Bezuidenhoutseweg 60 Postbus LK Den Haag COMMISSIE BEVORDERING MEDEZEGGENSCHAP OR en geheimhouding SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD Bezuidenhoutseweg 60 Postbus 90405 2509 LK Den Haag T 070 3499 499 E communicatie@ser.nl www.ser.nl Oktober 2014, Sociaal-Economische

Nadere informatie

Verplichte deelneming directeur in pensioenfonds PGGM

Verplichte deelneming directeur in pensioenfonds PGGM Verplichte deelneming directeur in pensioenfonds PGGM Mr. Z. Kasim 1 HR 13 juli 2007, nr. C05/331, LJN BA231 Verplichte deelneming pensioenfonds, criteria arbeidsovereenkomst BW artikel 7: 610, artikel

Nadere informatie

Inspraakverordening Wetterskip Fryslân

Inspraakverordening Wetterskip Fryslân Inspraakverordening Wetterskip Fryslân Begripsbepalingen Artikel 1 In deze verordening wordt verstaan onder: a. Inspraak: een door of namens het dagelijks bestuur geboden gelegenheid voor ingezetenen en

Nadere informatie