Koopkracht van 65-plussers

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Koopkracht van 65-plussers"

Transcriptie

1 Koopkracht van 65-plussers Berekeningen Prinsjesdag 2010 In opdracht van de ouderenbonden Unie KBO, PCOB en NVOG Nibud, 6 oktober 2010

2 Koopkracht van 65-plussers Berekeningen Prinsjesdag 2010 In opdracht van de ouderenbonden Unie KBO, PCOB en NVOG Nibud, 6 oktober 2010 Koopkracht van 65-plussers in 2011 / 2

3 Inhoud INLEIDING... 4 OVERZICHT KOOPKRACHTMUTATIES... 5 BELANGRIJKSTE WIJZIGINGEN VOOR 65-PLUSSERS VOOR INKOMSTEN... 9 BELASTINGTARIEVEN EN HEFFINGSKORTINGEN... 9 AFTREKPOSTEN... 9 PRIJZEN... 9 TOESLAGEN BEKNOPTE UITWERKING HUISHOUDENS... 11

4 Inleiding Het Nibud heeft in opdracht van de ouderenbonden Unie KBO, PCOB en NVOG net als in voorgaande jaren ook dit jaar de veranderingen in de koopkracht van ouderen berekend. Zoals gebruikelijk worden de zogenaamde koopkrachtplaatjes weergegeven als veranderingen in de inkomsten en uitgaven. De koopkrachtmutatie per huishouden wordt weergegeven als een totaalbedrag per maand en als een percentage van het netto besteedbaar inkomen. De koopkrachtmutatie laat de verandering van de inkomsten en uitgaven zien van jaar op jaar van huishoudens waarbij behalve de gemiddelde verandering in he t inkomen, het brutonettotraject en de inflatie niets verandert. Daarom hebben we het hierbij over statische koopkrachtmutaties. De voorbeeldhuishoudens zijn zodanig gekozen dat deze herkenbaar zijn voor wat betreft samenstelling en inkomen. In dit document worden de koopkrachtontwikkelingen voor een aantal voorbeeldhuishoudens voor de jaren weergegeven. Eerst wordt op de volgende pagina een overzicht gegeven van de koopkrachtmutaties van alle voorbeeldhuishoudens. Vervolgens worden de belangrijkste veranderingen besproken. Ten slotte worden de veranderingen in de inkomsten en uitgaven van alle voorbeeldhuishoudens weergegeven. Koopkracht van 65-plussers in 2011 / 4

5 Overzicht koopkrachtmutaties De voorbeeldhuishoudens zijn vastgesteld in 2002 en herijkt in Het inkomen wordt sinds 2008 aangepast met de gemiddelde loonstijging en indexatie van de pensioenen. Hierbij wordt telkens uitgegaan van de meest recente cijfers. Het kan dus voorkomen dat het inkomen van de voorbeeldsituaties in dit rapport afwijkt van het inkomen van de voorbeeldsituaties in een eerdere rapportage. De ontwikkeling van de pensioenen is immers aangepast met de werkelijke gemiddelde pensioenstijging, waar eerder werd uitgegaan van een verwachtte indexatie. Volgend jaar moeten mensen die per 1 januari 2011 een AOW -uitkering ontvangen een houdbaarheidsbijdrage gaan betalen. Deze bijdrage wordt uitgevoerd door de lengte van de tweede en de derde schijf slechts gedeeltelijk te indexeren. Deze maatregel heeft effect voor de huishoudens met een wat hoger inkomen en geldt enkel voor mensen die geboren zijn na 1 januari In de berekeningen is dit echter voor alle voorbeelden doorgerekend. De koopkrachtmutaties staan samengevat in onderstaande tabel. Hieruit valt bijvoorbeeld af te lezen dat een alleenstaande met een AOW-uitkering er in ,3 procent op achteruit gaat ten opzichte van Dit is 4 euro per maand. Tabel 1. Koopkrachtmutaties , september 2010 huishouden Koopkracht-mutatie (%) euro s per maand Alleenstaande 65+, AOW + 0-0,3% -4 Alleenstaande 65+ met zorgvraag, AOW + 0-0,3% -4 Alleenstaande 65+, AOW ,3% -4 Alleenstaande 65+, AOW ,4% -5 Alleenstaande 65+, AOW (lijfrente) ,4% -5 Alleenstaande 65+, AOW ,3% -5 Alleenstaande 65+, AOW (lijfrente) ,3% -5 Alleenstaande 65+ met zorgvraag, AOW ,4% -21 Alleenstaande 65+, AOW ,7% -13 Alleenstaande 65+ met zorgvraag, AOW ,6% -44 Alleenstaande 65+, AOW ,0% -20 Alleenstaande 65+, AOW ,9% -20 Alleenstaande 65+, AOW ,5% -40 Alleenstaande 65+, AOW ,5% -47 Alleenstaande 65+ met zorgvraag, AOW ,4% -77 Alleenstaande 65+, AOW ,2% -44 Alleenstaande 65+, AOW ,3% -50 Alleenstaande 65+ met zorgvraag, AOW ,4% -55 Alleenstaande 65+, AOW ,3% -59 Echtpaar 65+, AOW; uit werk -1,6% -30 Echtpaar 65+, AOW + 0 en AOW + 0-0,6% -10 Echtpaar 65+ met zorgvraag, AOW + 0 en AOW + 0-0,6% -10 Echtpaar 65+, AOW en AOW + 0-0,4% -8 Echtpaar 65+, AOW en AOW + 0-0,5% -9 Echtpaar 65+ met zorgvraag, AOW en AOW + 0-0,8% -16 Echtpaar 65+, AOW en AOW + 0-0,6% -14 Echtpaar 65+ met zorgvraag, AOW en AOW + 0-2,4% -54 Echtpaar 65+, AOW en AOW + 0-1,0% -29 Echtpaar 65+ met zorgvraag, AOW en AOW + 0-2,4% -67 Echtpaar 65+, AOW en AOW + 0-1,1% -35 Koopkracht van 65-plussers in 2011 / 5

6 Echtpaar 65+, AOW en AOW + 0-1,6% -59 Echtpaar 65+ met zorgvraag, AOW en AOW + 0-2,7% -98 Echtpaar 65+, AOW en AOW + 0-1,4% -56 Echtpaar 65+, AOW en AOW + 0-1,3% -50 Echtpaar 65+ met zorgvraag, AOW en AOW + 0-1,4% -55 Echtpaar 65+, AOW en AOW + 0-1,4% -71 Echtpaar 65+, AOW en AOW ,0% -30 Echtpaar 65+, AOW en AOW ,5% -56 Echtpaar 65+, AOW en AOW ,5% -65 Echtpaar 65+ met zorgvraag, AOW en AOW ,6% -69 Echtpaar 65+, AOW en AOW ,3% -65 Echtpaar 65+, AOW en AOW ,4% -75 Echtpaar 65+ met zorgvraag, AOW en AOW ,4% -79 Echtpaar 65+, AOW en AOW ,4% -89 De koopkrachtmutaties van alle 65-plussers zijn negatief en variëren tussen 0 en -1,5 procent. Voor 65-plussers met een hoger inkomen en een zorgvraag is de koopkrachtontwikkeling nog negatiever. Huishoudens zonder zorgvraag De koopkrachtmutatie valt grofweg in te delen in drie groepen waarbij de situatie verschilt voor alleenstaanden en paren. Voor alleenstaanden met een aanvullend pensioen tot en met ongeveer euro is een koopkrachtmutatie van -0,3 tot -0,4 procent zichtbaar. Dit komt vooral doordat de toeslag op de AOW wordt verlaagd. De hogere premie voor de ziektekostenverzekering wordt gecompenseerd door de zorgtoeslag. Voor huishoudens m et een aanvullend pensioen van ongeveer tot euro is de koopkrachtmutatie -0,7 tot -1,0 procent. Naast de verlaging van de toeslag op de AOW wordt dit vooral veroorzaakt doordat de aanvullende pensioenen niet geïndexeerd worden. Huishoudens met een aanvullend pensioen vanaf ongeveer tot euro hebben een koopkrachtmutatie van -1,2 tot -1,5 procent. Bij een relatief hoog aanvullend pensioen, tikt het achterblijven van de indexatie verhoudingsgewijs hard aan. Ook hebben deze huishoudens geen recht meer op zorgtoeslag, zodat men de stijging van de premies voor de ziektekostenverzekering zelf moet betalen. Voor paren met een aanvullend pensioen tot en met ongeveer euro is de koopkrachtmutatie -0,4 tot -0,8 procent. Bij een aanvullend pensioen vanaf ongeveer tot en met euro is de koopkrachtmutatie -1,0 tot -1,1 procent. En bij een aanvullend pensioen vanaf ongeveer tot euro is de koopkrachtmutatie -1,3 tot -1,6 procent. De koopkrachtdaling bij paren heeft dezelfde oorzaak als bij alleenstaanden. Er is ook een voorbeeld uitgewerkt van een huishouden met iemand die ouder is dan 65 jaar met een partner jonger dan 65 jaar. Hierbij is het effect zichtbaar van de invoering van de korting op de partnertoeslag. Het voorbeeld betreft iemand met een AOW-uitkering en een partner met inkomsten uit arbeid van euro per jaar. Het huishouden gaat er 1,6 procent op achteruit. Bij andere verhoudingen tussen de inkomens van beide partners zal de koopkrachtmutatie waarschijnlijk ander uitpakken. Koopkracht van 65-plussers in 2011 / 6

7 Huishoudens met een zorgvraag In de berekeningen zijn een aantal voorbeeldsituaties opgenomen van huishoudens m et een zorgvraag. Dit zijn extra kosten in verband met zorg. Deze kosten zijn in 2003 in opdracht van de gezamenlijke ouderenbonden vastgesteld en als volgt gespecificeerd: 3 uur huishoudelijke verzorging per week Natriumbeperkt dieet Extra vervoerskosten De kosten die in de berekening zijn meegenomen zijn het forfaitaire bedrag voor een natriumbeperkt dieet (100 euro in 2010 en 2011), de Wmo en extra vervoerskosten ter hoogte van 150 euro. De vervoerskosten zijn geïndexeerd met de inflatie voor De voor thuiszorg is inkomensafhankelijk. Voor de hoogste inkomens betekent dit dat de daadwerkelijke prijs van de huishoudelijke hulp betaald wordt. Ouderen die zorg nodig hebben kunnen een gedeelte van deze extra uitgaven comp enseren door gebruik te maken van belastingaftrek. In 2009 is de aftrek van buitengewone uitgaven vervangen door de Wet Chronisch Zieken en Gehandicapten (WTCG). Er mogen minder zorgkosten worden afgetrokken, waaronder de thuiszorg. De verhoging van het verzamelinkomen in 2009 ten opzichte van 2008 werkt door in 2011, omdat de voor de AWBZ/WMO afhangt van het verzamelinkomen van twee jaar geleden. Dit leidt tot een duidelijk slechtere koopkrachtontwikkeling voor deze huishoudens. De grootste koopkrachtdaling zien we bij een alleenstaande 65-plusser met een zorgvraag en een aanvullend pensioen van ongeveer euro. De koopkracht daalt voor dit huishouden met 2,6 procent, terwijl voor een vergelijkbaar huishouden zonder zorgkosten de koopkracht daalt met 0,7 procent. De koopkrachtdaling wordt voornamelijk veroorzaakt door de stijging van de Wmo. In het schema hieronder is de koopkrachtmutatie uitgewerkt. Alleenstaande 65+, AOW met zorgvraag INKOMEN netto inkomen 12 Zorgtoeslag 9 21 Wmo/AWBZ 32 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 44 koopkrachtmutatie -2,6% Uit het schema valt af te lezen dat het netto inkomen stijgt met 12 euro per maand. Dit is het gevolg van de jaarlijkse aanpassing van de AOW -uitkering en enkele belastingmaatregelen zoals beschreven in de volgende paragraaf. De zorgtoeslag stijgt met 9 euro per maand om de verwachte stijging van de premie voor de zorgverzekering te compenseren. In totaal stijgt het inkomen met 21 euro per maand. Koopkracht van 65-plussers in 2011 / 7

8 De uitgaven veranderen als volgt: de uitgaven stijgen als gevolg van de verwachte inflatie met 24 euro per maand. De ziektekostenpremies stijgen naar verwachting met 9 euro per maand. Het verplichte eigen risico stijgt van 165 naar 170 euro. Deze worden apart benoemd, omdat ze niet in het inflatiecijfers zijn verwerkt. De Wmo stijgt met 32 euro per ma and. Dit komt doordat deze is gebaseerd op het verzamelinkomen van twee jaar geleden. Het verzamelinkomen steeg in 2009 ten opzichte van 2008 vanwege de versobering van de buitengewone uitgavenaftrek bij de invoering van de Wtcg. Doordat in 2009 het verzamelinkomen hoger was dan in 2008, is de in 2011 hoger dan in In totaal stijgen de uitgaven met 65 euro per maand. Het saldo van de inkomsten min de uitgaven in 2001 bedraagt -44 euro per maand (21 min 65 euro). Uitgedrukt als percentage van het netto besteedbaar inkomen van 2010, is dat een koopkrachtmutatie van -2,6 procent. De hoogste inkomens betalen de werkelijke kosten van de hulp via de AWBZ/WMO en worden daardoor niet getroffen door deze verhoging van het verzamelinkomen in Koopkracht van 65-plussers in 2011 / 8

9 Belangrijkste wijzigingen voor 65-plussers voor 2011 Wijzigingen op basis van de begroting van Prinsjesdag Inkomsten Naar verwachting zullen de lonen volgend jaar gemiddeld met 1,5 procent stijgen. De bruto uitkeringen stijgen ook ongeveer met dit percentage. Voor 65-plussers is er minder stijging van het inkomen te verwachten. De extra toeslag die met de AOW wordt uitgekeerd, wordt met 14 euro per jaar verlaagd. De pensioenen zullen komend jaar niet stijgen. De inkomensafhankelijke premie voor de zorgverzekering stijgt van 7,05 naar 7,75 procent. Voor het aanvullend pensioen wordt de premie 5,65 procent (was 4,95%). Belastingtarieven en heffingskortingen De algemene heffingskorting daalt van 925 naar 910 euro. Het tarief in de eerste belastingschijf wordt verlaagd met 0,45 procent. De lengte van de tweede en derde schijf wordt zoals gebruikelijk aangepast op basis van de verwachte inflatie. Voor 65-plussers worden de schijven echter niet volledig geindexeerd, maar met maar 75% van de normale indexering. Dit is een eerste aanzet voor de houdbaarheidsbijdrage of Bos-belasting die op termijn het verschil tussen het gecombineerde tarief in de tweede schijf en de inkomstenbelasting in de derde schijf. De ouderenkorting wordt verhoogd met 55 euro per jaar. De aanvullende alleenstaande ouderenkorting stijgt met 3 euro per jaar (normale indexering). Aftrekposten Voor 65-plussers blijft de vermenigvuldigingsfactor voor specifieke zorgkosten gehandhaafd op 2,13. Voor 65-minners gaat deze omlaag van 1,77 naar 1,4. Prijzen De prijzen zullen naar verwachting volgend jaar met 1,5% stijgen. Door de overheid opgelegde verhogingen zijn de tabaksaccijns (+26 cent op een pakje sigaretten van 19 stuks), boetes (+15%) en griffierechten. Ook de premie voor de zorgverzekering stijgt, naar verwachting met ruim 100 euro per jaar. Een aantal zaken gaat uit het basispakket. Voor 65-plussers zijn dat extracties door tandheelkundig specialisten, gebruik van antidepressiva bij milde tot matige depressies, krukken, rollators en loophekjes. Ook wordt de voor fysiotherapie van 9 naar 12 behandelingen uitgebreid. Dit zal betekenen dat de premie voor de aanvullende verzekering stijgt. Koopkracht van 65-plussers in 2011 / 9

10 Toeslagen De zorgtoeslag stijgt met de premie van de zorgverzekering mee. Dat betekent ook dat huishoudens die nu net geen recht hebben op zorgtoeslag, volgend jaar wel recht kunnen krijgen op zorgtoeslag. De inkomensgrenzen zijn nu ongeveer euro voor alleenstaanden en ongeveer euro voor paren. Dat wordt straks ongeveer euro voor alleenstaanden en euro voor paren. In 2011 wordt de partnertoeslag in de AOW met 8% gekort. Dit heeft betrekking op huishoudens waarvan de ene partner boven de 65 is en AOW ontvangt en de andere partner onder de 65 is. Deze korting vindt alleen plaats wanneer het gezamenlijk verzamelinkomen boven de 110% WML ligt en is nooit zo groot dat het gezamenlijke verzamelinkomen onder die 110% terecht komt. Koopkracht van 65-plussers in 2011 / 10

11 Beknopte uitwerking huishoudens In onderstaande schema s kunnen zich door afrondingsverschillen afwijkingen voordoen. 1. Alleenstaande 65+, AOW INKOMEN netto inkomen 12 zorgtoeslag 8 huurtoeslag 1 21 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 4 koopkrachtmutatie -0,3% 2. Alleenstaande 65+, met zorgvraag, AOW INKOMEN netto inkomen 12 zorgtoeslag 8 huurtoeslag 1 21 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 4 Koopkrachtmutatie -0,5% 4. Alleenstaande 65+, AOW INKOMEN netto inkomen 14 zorgtoeslag 8 huurtoeslag 1 23 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 4 koopkrachtmutatie -0,3% 5. Alleenstaande 65+, AOW INKOMEN netto inkomen 14 zorgtoeslag 8 huurtoeslag 1 23 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 5 koopkrachtmutatie -0,4% Koopkracht van 65-plussers in 2011 / 11

12 7. Alleenstaande 65+, AOW INKOMEN netto inkomen 14 zorgtoeslag 8 huurtoeslag 2 24 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 5 Koopkrachtmutatie -0,3% 8. Alleenstaande 65+, AOW met zorgvraag INKOMEN netto inkomen 13 zorgtoeslag 8 huurtoeslag 2 23 Wmo/AWBZ 14 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 21 Koopkrachtmutatie -1,4% 9. Alleenstaande 65+, AOW INKOMEN netto inkomen 12 zorgtoeslag 9 21 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 13 koopkrachtmutatie -0,7% 10. Alleenstaande 65+, AOW met zorgvraag INKOMEN netto inkomen 12 Zorgtoeslag 9 21 Wmo/AWBZ 32 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 44 koopkrachtmutatie -2,6% 11. Alleenstaande 65+, AOW Koopkracht van 65-plussers in 2011 / 12

13 INKOMEN netto inkomen 9 zorgtoeslag 9 18 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 20 koopkrachtmutatie -1,0% 12. Alleenstaande 65+, AOW INKOMEN netto inkomen 13 zorgtoeslag 9 22 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 20 koopkrachtmutatie -0,9% 13. Alleenstaande 65+, AOW INKOMEN netto inkomen 8 8 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 40 koopkrachtmutatie -1,5% 14. Alleenstaande 65+, AOW INKOMEN netto inkomen 8 8 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 47 koopkrachtmutatie -1,5% Koopkracht van 65-plussers in 2011 / 13

14 15. Alleenstaande 65+ met zorgvraag, AOW INKOMEN netto inkomen 8 8 Wmo/AWBZ 30 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 77 koopkrachtmutatie -2,4% 16. Alleenstaande 65+, AOW INKOMEN netto inkomen uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 44 koopkrachtmutatie -1,2% 17. Alleenstaande 65+, AOW INKOMEN netto inkomen uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 50 koopkrachtmutatie -1,3% 18. Alleenstaande 65+ met zorgvraag, AOW INKOMEN netto inkomen Wmo/AWBZ 5 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 55 koopkrachtmutatie -1,4% Koopkracht van 65-plussers in 2011 / 14

15 19. Alleenstaande 65+ met zorgvraag, AOW INKOMEN netto inkomen uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 59 koopkrachtmutatie -1,3% 20. Echtpaar 65+, AOW-uitkering en 65-, 5000 bruto uit arbeid INKOMEN netto inkomen -7 zorgtoeslag 19 huurtoeslag 1 13 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 30 koopkrachtmutatie -1,6% 21. Echtpaar 65+, AOW-uitkering INKOMEN netto inkomen 13 zorgtoeslag 17 huurtoeslag 1 31 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 10 koopkrachtmutatie -0,6% 22. Echtpaar 65+ met zorgvraag, AOW-uitkering INKOMEN netto inkomen 13 zorgtoeslag 17 huurtoeslag 1 31 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 10 koopkrachtmutatie -0,6% Koopkracht van 65-plussers in 2011 / 15

16 23. Echtpaar 65+, AOW INKOMEN netto inkomen 17 zorgtoeslag 17 huurtoeslag 1 35 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 8 koopkrachtmutatie -0,4% 24. Echtpaar 65+, AOW INKOMEN netto inkomen 17 zorgtoeslag 17 huurtoeslag 2 36 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 9 Koopkrachtmutatie -0,5% 25. Echtpaar 65+ met zorgvraag, AOW INKOMEN netto inkomen 17 zorgtoeslag 17 huurtoeslag 2 36 Wmo/AWBZ 7 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 16 Koopkrachtmutatie -0,8% 26. Echtpaar 65+, AOW INKOMEN netto inkomen 17 zorgtoeslag uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 14 koopkrachtmutatie -0,6% Koopkracht van 65-plussers in 2011 / 16

17 27. Echtpaar 65+ met zorgvraag, AOW INKOMEN netto inkomen 17 zorgtoeslag Wmo/AWBZ 40 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 54 koopkrachtmutatie -2,4% 28. Echtpaar 65+, AOW INKOMEN netto inkomen 11 zorgtoeslag 17 huurtoeslag 0 28 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 29 koopkrachtmutatie -1,0% 29. Echtpaar 65+ met zorgvraag, AOW INKOMEN netto inkomen 11 zorgtoeslag 17 huurtoeslag 0 28 Wmo/AWBZ 38 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 67 koopkrachtmutatie -2,4% 30. Echtpaar 65+, AOW INKOMEN netto inkomen 11 zorgtoeslag 16 huurtoeslag 0 27 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 35 Koopkrachtmutatie -1,1% Koopkracht van 65-plussers in 2011 / 17

18 31. Echtpaar 65+, AOW INKOMEN netto inkomen 11 huurtoeslag 0 11 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 59 Koopkrachtmutatie -1,6% 32. Echtpaar 65+ met zorgvraag, AOW INKOMEN netto inkomen 11 huurtoeslag 0 11 Wmo/AWBZ 39 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 98 Koopkrachtmutatie -2,7% 33. Echtpaar 65+, AOW INKOMEN netto inkomen 21 huurtoeslag 0 21 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 56 Koopkrachtmutatie -1,4% 34. Echtpaar 65+, AOW INKOMEN netto inkomen 21 huurtoeslag 0 21 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 61 Koopkrachtmutatie -1,4% Koopkracht van 65-plussers in 2011 / 18

19 35. Echtpaar 65+ met zorgvraag, AOW INKOMEN netto inkomen 21 huurtoeslag 0 21 Wmo/AWBZ 5 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 66 Koopkrachtmutatie -1,5% 36. Echtpaar 65+, AOW INKOMEN netto inkomen 21 huurtoeslag 0 21 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 71 Koopkrachtmutatie -1,4% 37. Echtpaar 65+, AOW & AOW INKOMEN netto inkomen 15 zorgtoeslag 17 huurtoeslag 0 32 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 30 koopkrachtmutatie -1,0% 38. Echtpaar 65+, AOW & AOW INKOMEN netto inkomen 14 huurtoeslag 0 14 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 56 koopkrachtmutatie -1,5% Koopkracht van 65-plussers in 2011 / 19

20 39. Echtpaar 65+, AOW & AOW INKOMEN netto inkomen 15 huurtoeslag 0 15 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 65 koopkrachtmutatie -1,5% 40. Echtpaar 65+ met zorgvraag, AOW & AOW INKOMEN netto inkomen 15 huurtoeslag 0 15 Wmo/AWBZ 5 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 69 koopkrachtmutatie -1,6% 41. Echtpaar 65+, AOW & AOW INKOMEN netto inkomen 24 huurtoeslag 0 24 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 65 koopkrachtmutatie -1,3% 42. Echtpaar 65+, AOW & AOW INKOMEN netto inkomen 22 huurtoeslag 0 22 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 75 koopkrachtmutatie -1,4% Koopkracht van 65-plussers in 2011 / 20

21 43. Echtpaar 65+ met zorgvraag, AOW & AOW INKOMEN netto inkomen 22 huurtoeslag 0 22 Wmo/AWBZ 5 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 79 koopkrachtmutatie -1,4% 44. Echtpaar 65+, AOW & AOW INKOMEN netto inkomen 20 huurtoeslag 0 20 uitgaven (inflatie) SALDO INKOMSTEN MIN UITGAVEN - 89 koopkrachtmutatie -1,4% Koopkracht van 65-plussers in 2011 / 21

22 Koopkracht van 65-plussers in 2011 / 22

Koopkracht van 65-plussers

Koopkracht van 65-plussers Koopkracht van 65-plussers 2009-2010 Berekeningen Prinsjesdag 2009 In opdracht van de ouderenbonden UnieKBO en PCOB Nibud, september 2009 Koopkracht van 65-plussers 2009-2010 Berekeningen Prinsjesdag 2009

Nadere informatie

Koopkracht van 65-plussers

Koopkracht van 65-plussers Koopkracht van 65-plussers 2011-2012 Berekeningen Prinsjesdag 2011 In opdracht van de ouderenbonden Unie KBO, PCOB en NVOG Nibud, september 2011 Koopkracht van 65-plussers 2011-2012 Berekeningen Prinsjesdag

Nadere informatie

Koopkracht van 65-plussers met aanvullend pensioen in 2009

Koopkracht van 65-plussers met aanvullend pensioen in 2009 Koopkracht van 65-plussers met aanvullend pensioen in 2009 Nibud, februari 2009 In opdracht van de NVOG Koopkracht van 65-plussers met aanvullend pensioen in 2009 Nibud, februari 2009 In opdracht van de

Nadere informatie

Koopkracht van 65-plussers 2012-2013

Koopkracht van 65-plussers 2012-2013 Koopkracht van 65-plussers 2012-2013 Berekeningen Prinsjesdag 2012 In opdracht van de ouderenbonden Unie KBO, PCOB en NVOG Nibud, september 2012 Koopkracht van 65-plussers in 2013 / 1 Koopkracht van 65-plussers

Nadere informatie

Koopkracht van ouderen 2013-2014. Berekeningen Prinsjesdag 2013 Nibud, september 2013

Koopkracht van ouderen 2013-2014. Berekeningen Prinsjesdag 2013 Nibud, september 2013 Koopkracht van ouderen 2013-2014 Berekeningen Prinsjesdag 2013 Nibud, september 2013 Koopkracht van ouderen 2013-2014 Berekeningen Prinsjesdag 2013 Nibud, september 2013 In opdracht van de CSO, koepel

Nadere informatie

Koopkrachtverandering van ouderen 2014-2015

Koopkrachtverandering van ouderen 2014-2015 Koopkrachtverandering van ouderen 2014-2015 Berekeningen Prinsjesdag 2014 Nibud, september 2014 Koopkrachtverandering van ouderen 2014-2015 Berekeningen Prinsjesdag 2014 Nibud, september 2014 In opdracht

Nadere informatie

Koopkrachtverandering van ouderen 2015-2016

Koopkrachtverandering van ouderen 2015-2016 Koopkrachtverandering van ouderen 2015-2016 Berekeningen Prinsjesdag 2015 Nibud, september 2015 Koopkrachtverandering van ouderen 2015-2016 Berekeningen Prinsjesdag 2015 Nibud, september 2015 In opdracht

Nadere informatie

Koopkrachtverandering van ouderen 2014-2015

Koopkrachtverandering van ouderen 2014-2015 Koopkrachtverandering van ouderen 2014-2015 Berekeningen Prinsjesdag 2014 Nibud, september 2014 Koopkrachtverandering van ouderen 2014-2015 Berekeningen Prinsjesdag 2013 Nibud, september 2014 In opdracht

Nadere informatie

Koopkracht in perspectief. In opdracht van de gezamenlijke ouderenbonden, ANBO, PCOB, Unie KBO Nibud, 2008

Koopkracht in perspectief. In opdracht van de gezamenlijke ouderenbonden, ANBO, PCOB, Unie KBO Nibud, 2008 Koopkracht in perspectief In opdracht van de gezamenlijke ouderenbonden, ANBO, PCOB, Unie KBO Nibud, 2008 Koopkrachtberekeningen 2007-2008/ 2 Koopkracht in perspectief In opdracht van de gezamenlijke ouderenbonden,

Nadere informatie

Koopkracht van 65-plussers

Koopkracht van 65-plussers Koopkracht van 65-plussers 2008-2010 In opdracht van de ouderenbonden UnieKBO, PCOB en NVOG Nibud, mei 2010 Koopkracht van 65-plussers 2008-2010 In opdracht van de ouderenbonden UnieKBO, PCOB en NVOG Nibud,

Nadere informatie

Koopkrachteffecten en de nieuwe compensatieregeling chronisch zieken en gehandicapten. Nibud, juni 2008

Koopkrachteffecten en de nieuwe compensatieregeling chronisch zieken en gehandicapten. Nibud, juni 2008 Koopkrachteffecten en de nieuwe compensatieregeling chronisch zieken en gehandicapten Nibud, juni 2008 Koopkrachteffecten en de nieuwe compensatieregeling chronisch zieken en gehandicapten Nibud, juni

Nadere informatie

Koopkrachtverandering van chronisch zieken en gehandicapten 2014-2015. Prinsjesdag 2014 Nibud, september 2014

Koopkrachtverandering van chronisch zieken en gehandicapten 2014-2015. Prinsjesdag 2014 Nibud, september 2014 Koopkrachtverandering van chronisch zieken en gehandicapten 2014-2015 Prinsjesdag 2014 Nibud, september 2014 Koopkrachtverandering van chronisch zieken en gehandicapten 2014-2015 Prinsjesdag 2014 Nibud,

Nadere informatie

Verandering van de koopkracht van chronisch zieken en gehandicapten in 2014. Nibud, september 2013

Verandering van de koopkracht van chronisch zieken en gehandicapten in 2014. Nibud, september 2013 Verandering van de koopkracht van chronisch zieken en gehandicapten in 2014 Nibud, september 2013 Verandering van de koopkracht van chronisch zieken en gehandicapten in 2014 Nibud, september 2013 In opdracht

Nadere informatie

Koopkrachtverandering van ouderen

Koopkrachtverandering van ouderen Koopkrachtverandering van ouderen 2016-2017 Berekeningen Prinsjesdag 2016 Nibud, september 2016 Koopkrachtverandering van ouderen 2016-2017 Berekeningen Prinsjesdag 2016 Nibud, september 2016 In opdracht

Nadere informatie

Koopkrachtberekeningen voor huishoudens met extra zorgkosten naar aanleiding van de Miljoenennota 2012

Koopkrachtberekeningen voor huishoudens met extra zorgkosten naar aanleiding van de Miljoenennota 2012 Koopkrachtberekeningen voor huishoudens met extra zorgkosten naar aanleiding van de Miljoenennota 2012 Nibud, 16 september 2011 Koopkrachtberekeningen voor huishoudens met extra zorgkosten naar aanleiding

Nadere informatie

Bijgestelde koopkrachtplaatjes van chronisch zieken en gehandicapten 2013-2014. Nibud, oktober 2013

Bijgestelde koopkrachtplaatjes van chronisch zieken en gehandicapten 2013-2014. Nibud, oktober 2013 Bijgestelde koopkrachtplaatjes van chronisch zieken en gehandicapten 2013-2014 Nibud, oktober 2013 Bijgestelde koopkrachtplaatjes van chronisch zieken en gehandicapten 2013-2014 Nibud, oktober 2013 In

Nadere informatie

Koopkrachtveranderingen voor mensen met een beperking 2015-2016. Prinsjesdag 2015 Nibud, september 2015

Koopkrachtveranderingen voor mensen met een beperking 2015-2016. Prinsjesdag 2015 Nibud, september 2015 Koopkrachtveranderingen voor mensen met een beperking 2015-2016 Prinsjesdag 2015 Nibud, september 2015 Koopkrachtveranderingen voor mensen met een beperking 2015-2016 Prinsjesdag 2015 Nibud, september

Nadere informatie

Financiële gevolgen van het afschaffen van de buitengewone uitgavenregeling

Financiële gevolgen van het afschaffen van de buitengewone uitgavenregeling Financiële gevolgen van het afschaffen van de buitengewone uitgavenregeling Toelichting bij de uitkomsten van de rekenvoorbeelden I Toelichting bij de Buitengewone uitgaven Het bepalen van de aftrek buitengewone

Nadere informatie

Koopkracht 2001-2010. Een onderzoek naar de koopkrachtontwikkeling van gepensioneerden en werkenden. Nibud 2010

Koopkracht 2001-2010. Een onderzoek naar de koopkrachtontwikkeling van gepensioneerden en werkenden. Nibud 2010 Koopkracht 2001-2010 Een onderzoek naar de koopkrachtontwikkeling van gepensioneerden en werkenden Nibud 2010 Koopkracht 2001-2010 Een onderzoek naar de koopkrachtontwikkeling van gepensioneerden en werkenden

Nadere informatie

Inkomenseffecten van het afschaffen van de Wtcg, CER en de Regeling specifieke zorgkosten

Inkomenseffecten van het afschaffen van de Wtcg, CER en de Regeling specifieke zorgkosten Inkomenseffecten van het afschaffen van de Wtcg, CER en de Regeling specifieke zorgkosten Inkomenseffecten van het afschaffen van de Wtcg, CER en de Regeling specifieke zorgkosten Jasja Bos Marcel Warnaar

Nadere informatie

Koopkrachtberekeningen Uitgewerkte voorbeelden januari 2017

Koopkrachtberekeningen Uitgewerkte voorbeelden januari 2017 Koopkrachtberekeningen 2016-2017 Uitgewerkte voorbeelden januari 2017 Op Prinsjesdag 2016 heeft het Nibud de koopkrachteffecten voor 100 verschillende huishoudens berekend. In januari 2017 zijn ze opnieuw

Nadere informatie

Uitgewerkte voorbeelden koopkracht 2012-2013. Prinsjesdag 2012

Uitgewerkte voorbeelden koopkracht 2012-2013. Prinsjesdag 2012 Uitgewerkte voorbeelden koopkracht 2012-2013 Prinsjesdag 2012 Koopkrachtontwikkelingen 2012-2013 Voorbeeldberekeningen Prinsjesdag 2012 2012-2013 koopkrachtontwikkeling (bedragen netto per maand) Alle

Nadere informatie

Koopkrachtberekeningen voor 2014 Uitgewerkte voorbeelden Prinsjesdag 2013

Koopkrachtberekeningen voor 2014 Uitgewerkte voorbeelden Prinsjesdag 2013 Koopkrachtberekeningen voor 2014 Uitgewerkte voorbeelden Prinsjesdag 2013 Op Prinsjesdag 2013 berekent het Nibud de koopkrachteffecten voor 100 verschillende huishoudens. Hier staan van 5 van deze huishoudens

Nadere informatie

Koopkrachtberekeningen voor 100 huishoudens 2012-2017

Koopkrachtberekeningen voor 100 huishoudens 2012-2017 Koopkrachtberekeningen voor 100 huishoudens 2012-2017 Berekeningen op basis van Regeerakkoord van het kabinet Rutte-II Nibud, 2012 Koopkrachtberekeningen voor 100 huishoudens 2012-2017 Berekeningen op

Nadere informatie

Koopkrachtberekeningen voor 100 huishoudens 2012-2017

Koopkrachtberekeningen voor 100 huishoudens 2012-2017 Koopkrachtberekeningen voor 100 huishoudens 2012-2017 Berekeningen op basis van Regeerakkoord van het kabinet Rutte-II Nibud, 2012 Koopkrachtberekeningen voor 100 huishoudens 2012-2017 Berekeningen op

Nadere informatie

Koopkrachtontwikkeling van werkenden en. gepensioneerden Jasja Bos, Marjan Verberk

Koopkrachtontwikkeling van werkenden en. gepensioneerden Jasja Bos, Marjan Verberk Koopkrachtontwikkeling van werkenden en gepensioneerden 2010-2019 Jasja Bos, Marjan Verberk 24 oktober 2018 Koopkrachtontwikkeling van werkenden en gepensioneerden 2010-2019 Auteurs Jasja Bos Marjan Verberk

Nadere informatie

Koopkrachtberekeningen Uitgewerkte voorbeelden Prinsjesdag 2017

Koopkrachtberekeningen Uitgewerkte voorbeelden Prinsjesdag 2017 Koopkrachtberekeningen 2017-2018 Uitgewerkte voorbeelden Prinsjesdag 2017 Het Nibud heeft de koopkrachteffecten voor 100 verschillende voorbeeldhuishoudens berekend op basis van de plannen die op Prinsjesdag

Nadere informatie

Koopkrachtberekeningen voor 2016 Uitgewerkte voorbeelden januari 2016

Koopkrachtberekeningen voor 2016 Uitgewerkte voorbeelden januari 2016 Koopkrachtberekeningen voor 2016 Uitgewerkte voorbeelden januari 2016 Op Prinsjesdag 2015 heeft het Nibud de koopkrachteffecten voor 100 verschillende huishoudens berekend. In januari 2016 zijn ze opnieuw

Nadere informatie

Koopkrachtberekeningen voor 2016 Uitgewerkte voorbeelden Prinsjesdag 2015

Koopkrachtberekeningen voor 2016 Uitgewerkte voorbeelden Prinsjesdag 2015 Koopkrachtberekeningen voor 2016 Uitgewerkte voorbeelden Prinsjesdag 2015 Op Prinsjesdag 2015 berekent het Nibud de koopkrachteffecten voor 100 verschillende huishoudens. Hier staan van 5 van deze huishoudens

Nadere informatie

Koopkrachtberekeningen

Koopkrachtberekeningen Koopkrachtberekeningen 2018-2019 Uitgewerkte voorbeelden Januari 2019 Het Nibud heeft de koopkrachteffecten voor 100 verschillende voorbeeldhuishoudens berekend. Hier staan van acht Overzicht % verandering

Nadere informatie

De koopkrachtontwikkeling van de Thales gepensioneerden.

De koopkrachtontwikkeling van de Thales gepensioneerden. De koopkrachtontwikkeling van de Thales gepensioneerden. Algemeen. Het bruto inkomen, het besteedbaar inkomen en de koopkracht van het inkomen zijn verschillende dingen. Het besteedbaar inkomen is wat

Nadere informatie

Effecten van zorgmaatregelen uit het regeerakkoord

Effecten van zorgmaatregelen uit het regeerakkoord Effecten van zorgmaatregelen uit het regeerakkoord Een doorrekening van voorgenomen bezuinigingen op de bestedingsruimte van een aantal voorbeeldhuishoudens Effecten van zorgmaatregelen uit het regeerakkoord

Nadere informatie

Koopkrachtberekeningen voor 2015 Uitgewerkte voorbeelden januari 2015

Koopkrachtberekeningen voor 2015 Uitgewerkte voorbeelden januari 2015 Koopkrachtberekeningen voor 2015 Uitgewerkte voorbeelden januari 2015 In januari 2015 berekent het Nibud de koopkrachteffecten voor 100 verschillende huishoudens. Hier staan van 5 van deze huishoudens

Nadere informatie

Koopkrachtontwikkelingen 2011-2012

Koopkrachtontwikkelingen 2011-2012 Koopkrachtontwikkelingen 2011-2012 Voorbeeldberekeningen januari 2012 Verandering in koopkracht tussen 2011 en 2012 (bedragen in euro s per maand) Koopkrachtontwikkeling voor 2012 procentueel (bedragen

Nadere informatie

Inkomenseffecten van het basisinkomen 2.0

Inkomenseffecten van het basisinkomen 2.0 Inkomenseffecten van het basisinkomen 2.0 Effect van de invoering van het basisinkomen op het inkomen van een aantal voorbeeldhuishoudens Jasja Bos, Marjan Verberk-De Kruik Inkomenseffecten van het basisinkomen

Nadere informatie

Stand van Zaken Koopkracht Maarten Maas Zeist, 23 november 2016

Stand van Zaken Koopkracht Maarten Maas Zeist, 23 november 2016 Stand van Zaken Koopkracht Maarten Maas Zeist, 23 november 2016 Miljoenennota en Belastingplan 2017 Ouderenkorting stijgt met 105 per jaar (Inkomen tot 36.000) Huurtoeslag stijgt met 10 à 15 per maand

Nadere informatie

Koopkrachtberekeningen

Koopkrachtberekeningen Koopkrachtberekeningen 2017-2018 Uitgewerkte voorbeelden januari 2018 Het Nibud heeft de koopkrachteffecten voor 100 verschillende voorbeeldhuishoudens berekend. Hier staan van negen van deze huishoudens

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

De koopkrachtontwikkeling van de Thales gepensioneerden.

De koopkrachtontwikkeling van de Thales gepensioneerden. De koopkrachtontwikkeling van de Thales gepensioneerden. Algemeen. De koopkracht van ons pensioen is sinds het uitbreken van de crisis in 2008 sterk gedaald. Ouderen met alleen een AOW-uitkering zagen

Nadere informatie

Koopkrachtberekeningen Uitgewerkte voorbeelden Prinsjesdag 2016

Koopkrachtberekeningen Uitgewerkte voorbeelden Prinsjesdag 2016 Koopkrachtberekeningen 2016-2017 Uitgewerkte voorbeelden Prinsjesdag 2016 Op Prinsjesdag 2016 berekent het Nibud de koopkrachteffecten voor 100 verschillende huishoudens. Hier staan van 6 van deze huishoudens

Nadere informatie

Koopkrachtberekeningen op basis van het regeerakkoord van het kabinet-rutte III. Nibud, 27 oktober 2017

Koopkrachtberekeningen op basis van het regeerakkoord van het kabinet-rutte III. Nibud, 27 oktober 2017 Koopkrachtberekeningen op basis van het regeerakkoord van het kabinet-rutte III Nibud, 27 oktober 2017 Koopkrachtberekeningen op basis van het regeerakkoord van het kabinet-rutte III / 2 Koopkrachtberekeningen

Nadere informatie

Maarten Maas, Voorzitter commissie Koopkracht, Inkomen en AOW

Maarten Maas, Voorzitter commissie Koopkracht, Inkomen en AOW Maarten Maas, Voorzitter commissie Koopkracht, Inkomen en AOW Bronbeek, 28 november 2018 Agenda Rapporten Regioplan Prinsjesdag 2017 en 2018 Aanpassingen Inkomstenbelasting Prinsjesdag 2018 (Miljoenennota

Nadere informatie

Koopkrachtberekeningen voor 100 huishoudens 2012-2017

Koopkrachtberekeningen voor 100 huishoudens 2012-2017 Koopkrachtberekeningen voor 100 huishoudens 2012-2017 Berekeningen op basis van het bijgestelde Regeerakkoord van het kabinet Rutte-II Nibud, 16 november 2012 Koopkrachtberekeningen voor 100 huishoudens

Nadere informatie

De koopkrachtontwikkeling van de Thales gepensioneerden.

De koopkrachtontwikkeling van de Thales gepensioneerden. De koopkrachtontwikkeling van de Thales gepensioneerden. Algemeen. Het bruto inkomen, het besteedbaar inkomen en de koopkracht van het inkomen zijn verschillende dingen. Het besteedbaar inkomen is wat

Nadere informatie

Koopkrachtontwikkelingen 2011-2012 Voorbeeldberekeningen Prinsjesdag 2011 Alle bedragen in euro s, gemiddeld per maand.

Koopkrachtontwikkelingen 2011-2012 Voorbeeldberekeningen Prinsjesdag 2011 Alle bedragen in euro s, gemiddeld per maand. Koopkrachtontwikkelingen 2011-2012 Voorbeeldberekeningen Prinsjesdag 2011 Alle bedragen in euro s, gemiddeld per maand. 2011-2012 koopkrachtontwikkeling (bedragen netto per maand) 1. Alleenstaande in bijstand

Nadere informatie

De belangrijkste veranderingen in 2015 voor senioren op een rij INKOMEN

De belangrijkste veranderingen in 2015 voor senioren op een rij INKOMEN De belangrijkste veranderingen in 2015 voor senioren op een rij INKOMEN AOW De AOW-leeftijd stijgt verder. Wordt u vóór 1 oktober 2015 65 jaar, dan gaat uw AOW drie maanden na uw 65 e verjaardag in. 65

Nadere informatie

Bijlage: Vaststelling eigen bijdrage en besteedbaar inkomen voor een aantal categorieën.

Bijlage: Vaststelling eigen bijdrage en besteedbaar inkomen voor een aantal categorieën. Bijlage: Vaststelling eigen bijdrage en besteedbaar inkomen voor een aantal categorieën. Beschrijving van de eigen bijdrage systematiek Deze bijlage geeft een beschrijving van de wijze waarop de eigen

Nadere informatie

Belastingveranderingen 2016. Alex van Scherpenzeel Manager afdeling Belangenbehartiging

Belastingveranderingen 2016. Alex van Scherpenzeel Manager afdeling Belangenbehartiging Belastingveranderingen 2016 Alex van Scherpenzeel Manager afdeling Belangenbehartiging Geschiedenis - Wet op de Inkomstenbelasting 1964-1990: wijziging i.v.m. rapport Commissie Oort - Wet op de inkomstenbelasting

Nadere informatie

Koopkrachtontwikkeling Onderwijssector

Koopkrachtontwikkeling Onderwijssector Koopkrachtontwikkeling Onderwijssector 2011-2012 In opdracht van de Algemene Onderwijsbond (AOb) Nibud, april 2012 Koopkrachtontwikkeling Onderwijssector 2011-2012 In opdracht van de Algemene Onderwijsbond

Nadere informatie

Zorguitgaven van chronisch zieken en mensen met een beperking in 2011 en 2016 vergeleken. Nibud, september 2016

Zorguitgaven van chronisch zieken en mensen met een beperking in 2011 en 2016 vergeleken. Nibud, september 2016 Zorguitgaven van chronisch zieken en mensen met een beperking in 2011 en 2016 vergeleken Nibud, september 2016 Zorguitgaven van chronisch zieken en mensen met een beperking in 2011 en 2016 vergeleken Nibud,

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 33 682 Evaluatie Wet uniformering loonbegrip Nr. 15 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede

Nadere informatie

Koopkrachtpakket PvdA. Doorrekening van de koopkrachteffecten van een pakket aan maatregelen. Marjan Verberk, Jasja Bos. Koopkrachtpakket PvdA 3

Koopkrachtpakket PvdA. Doorrekening van de koopkrachteffecten van een pakket aan maatregelen. Marjan Verberk, Jasja Bos. Koopkrachtpakket PvdA 3 Koopkrachtpakket PvdA Doorrekening van de koopkrachteffecten van een pakket aan maatregelen Marjan Verberk, Jasja Bos Koopkrachtpakket PvdA 3 Koopkrachtpakket PvdA Doorrekening van de koopkrachteffecten

Nadere informatie

1 Kamerstukken II, , 33682, nr. 11. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA

1 Kamerstukken II, , 33682, nr. 11. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Koopkrachtontwikkeling 2006: plussen en minnen

Koopkrachtontwikkeling 2006: plussen en minnen CPB Notitie Datum : 20 april 2006 Aan : FNV, CNV, MHP, NIBUD, SZW, VWS, BZK en FIN Koopkrachtontwikkeling 2006: plussen en minnen 1 Inleiding In het Voorjaarsoverleg is afgesproken dat de vakbonden, de

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 33 682 Evaluatie Wet uniformering loonbegrip Nr. 14 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede

Nadere informatie

Inkomenseffecten Wet Uniformering Loonbegrip

Inkomenseffecten Wet Uniformering Loonbegrip Opdrachtgever SZW Inkomenseffecten Wet Uniformering Loonbegrip Opdrachtnemer CPB / D. van Vuuren, M. Gielen Onderzoek Inkomenseffecten Wet Uniformering Loonbegrip Categorie Wets- en beleidsevaluatie Conclusie

Nadere informatie

Inkomenseffecten Participatiewet en kostendelersnorm WWB. Nibud, 2013

Inkomenseffecten Participatiewet en kostendelersnorm WWB. Nibud, 2013 Inkomenseffecten Participatiewet en kostendelersnorm WWB Nibud, 2013 Inhoud 1 INLEIDING... 3 2 INKOMENSEFFECTEN... 4 2.1 Alleenstaande Wajonger... 4 2.2 Wajonger met een partner... 6 2.3 Wajonger bij ouders...

Nadere informatie

Bijlage 1: Illustratie ongelijke vergoeding van kosten in de BU

Bijlage 1: Illustratie ongelijke vergoeding van kosten in de BU Bijlage 1: Illustratie ongelijke vergoeding van kosten in de BU In onderstaand voorbeeld worden de inkomenseffecten voor drie huishoudens gepresenteerd met gelijke kosten die gebruik maken van de BU. Het

Nadere informatie

Q1 Bent u gepensioneerd?

Q1 Bent u gepensioneerd? Q1 Bent u gepensioneerd? Beantwoord: 1.824 Overgeslagen: 28 Ja Nee Ja Nee 93,04% 1.697 6,96% 127 Totaal 1.824 1 / 20 Q2 Maakt u zich zorgen om uw financiële situatie? Beantwoord: 1.709 Overgeslagen: 143

Nadere informatie

Inkomenseffecten Wet Uniformering Loonbegrip

Inkomenseffecten Wet Uniformering Loonbegrip CPB Notitie 1 juni 13 Inkomenseffecten Wet Uniformering Loonbegrip Uitgevoerd op verzoek van het ministerie van Financiën en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. CPB Notitie Aan: Ministerie

Nadere informatie

ALS JE BURGERS HELPT MET HET DOEN VAN AANGIFTE INKOMSTENBELASTING OF AANVRAAG TOESLAGEN. Tips en trucs en de belangrijkste veranderingen in 2018

ALS JE BURGERS HELPT MET HET DOEN VAN AANGIFTE INKOMSTENBELASTING OF AANVRAAG TOESLAGEN. Tips en trucs en de belangrijkste veranderingen in 2018 ALS JE BURGERS HELPT MET HET DOEN VAN AANGIFTE INKOMSTENBELASTING OF AANVRAAG TOESLAGEN. Tips en trucs en de belangrijkste veranderingen in 2018 Het Kennisnetwerk kan je daarbij ondersteunen VERGROOT JE

Nadere informatie

Ontwikkelingen in de Zorg voor Ouderen

Ontwikkelingen in de Zorg voor Ouderen Ontwikkelingen in de Zorg voor Ouderen Belangenvereniging pensioengerechtigden Politie 21 november 2012 Joop Blom, voorzitter commissie Zorg en Welzijn en Wonen NVOG. Belangenvereniging Pensioengerechtigden

Nadere informatie

special MILJOENENNOTA 2014 uitgaven 267,0 miljard inkomsten 249,1 miljard De miljoenennota en uw portemonnee.

special MILJOENENNOTA 2014 uitgaven 267,0 miljard inkomsten 249,1 miljard De miljoenennota en uw portemonnee. MILJOENENNOTA 2014 special De miljoenennota en uw portemonnee. inkomsten 249,1 miljard uitgaven 267,0 miljard Het kabinet heeft op Prinsjesdag bekend gemaakt hoe de begroting, met daarin het bezuinigingspakket

Nadere informatie

Koopkrachtplaatjes: onderwerpen Berekening Koopkracht Historie (2000 2008-2015) Historische prijs-index-cijfers Historische

Koopkrachtplaatjes: onderwerpen Berekening Koopkracht Historie (2000 2008-2015) Historische prijs-index-cijfers Historische Koopkrachtplaatjes Koopkrachtplaatjes: onderwerpen Berekening Koopkracht Historie (2000 2008-2015) Historische prijs-index-cijfers Historische pensioen-indexatie-cijfers: NVOG-model en rapport van ITS/SEO

Nadere informatie

INKOMENS EFFECT RAPPORTAGE GEMEENTE WAALWIJK 2014

INKOMENS EFFECT RAPPORTAGE GEMEENTE WAALWIJK 2014 INKOMENS EFFECT RAPPORTAGE GEMEENTE WAALWIJK 2014 Inkomens Effect Rapportage gemeente Waalwijk 2014 Een onderzoek naar de effecten van het armoedebeleid op de inkomenspositie van minimahuishoudens in de

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 33 682 Evaluatie Wet uniformering loonbegrip Nr. 13 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2010 2011 29 389 Vergrijzing en het integrale ouderenbeleid Nr. 29 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015 2016 34 360 Wijziging van het Belastingplan 2016 D NOTA NAAR AANLEIDING VAN HET VERSLAG Ontvangen 21 december 2015 Inhoudsopgave 1. Algemeen 1 2. Inkomensbeleid

Nadere informatie

INKOMENSEFFECTEN VAN DE ZORGVERZEKERINGSWET EN DE WET OP DE ZORGTOESLAG

INKOMENSEFFECTEN VAN DE ZORGVERZEKERINGSWET EN DE WET OP DE ZORGTOESLAG BIJLAGE INKOMENSEFFECTEN VAN DE ZORGVERZEKERINGSWET EN DE WET OP DE ZORGTOESLAG 1. Inleiding Deze bijlage geeft een nadere beschrijving van de en van de Zorgverzekeringswet (Zvw), de Wet op de (Wzt) en

Nadere informatie

Als u 65 jaar of ouder bent

Als u 65 jaar of ouder bent 2007 Als u 65 jaar of t Als u 65 jaar wordt, heeft dit gevolgen voor uw belasting en premie volksverzekeringen. Deze gevolgen hebben bijvoorbeeld betrekking op uw belastingtarief, uw heffingskortingen,

Nadere informatie

van invoering (beoogd)

van invoering (beoogd) Overzicht van de maatregelen: de stapeling In de tabel worden de maatregelen opgesomd, die tezamen de stapeling vormen. In de tabel worden alleen de maatregelen genoemd, die een financiële impact hebben.

Nadere informatie

ALS JE BURGERS HELPT MET HET DOEN VAN AANGIFTE INKOMSTENBELASTING OF AANVRAAG TOESLAGEN. Tips en trucs en de belangrijkste veranderingen in 2018

ALS JE BURGERS HELPT MET HET DOEN VAN AANGIFTE INKOMSTENBELASTING OF AANVRAAG TOESLAGEN. Tips en trucs en de belangrijkste veranderingen in 2018 ALS JE BURGERS HELPT MET HET DOEN VAN AANGIFTE INKOMSTENBELASTING OF AANVRAAG TOESLAGEN. Tips en trucs en de belangrijkste veranderingen in 2018 Het Kennisnetwerk kan je daarbij ondersteunen VERGROOT JE

Nadere informatie

UIT inkomstenbelasting

UIT inkomstenbelasting De inkomstenbelasting, box 1. De inkomstenbelasting box 1, is het systeem van belasten van inkomen uit arbeid. Ook het huis waar men woont wordt in dit systeem belast. Box 1 bestaat uit drie onderdelen:

Nadere informatie

AWBZ-premie over vier schijven Uitgevoerd op verzoek van de Socialistische Partij

AWBZ-premie over vier schijven Uitgevoerd op verzoek van de Socialistische Partij CPB Notitie 17 juni 2014 AWBZ-premie over vier schijven Uitgevoerd op verzoek van de Socialistische Partij. CPB Notitie Aan: SP, Henk van Gerven Datum: 17-6-2014 Betreft: AWBZ-premie over vier schijven

Nadere informatie

Minimum-voorbeeld begrotingen en kostendelersnorm. Nibud, 2013

Minimum-voorbeeld begrotingen en kostendelersnorm. Nibud, 2013 Minimum-voorbeeld begrotingen en kostendelersnorm Nibud, 2013 Inhoud 1 INLEIDING... 3 2 INKOMSTEN... 4 3 MINIMALE UITGAVEN... 8 3.1 Minimum-voorbeeldbegrotingen... 8 3.2 Persoonlijk onvermijdbare uitgaven...

Nadere informatie

Opmerkingen n.a.v. het voorstel nieuwe regeling financiële en tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten.

Opmerkingen n.a.v. het voorstel nieuwe regeling financiële en tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten. Laarseweg 14 8171PP Vaassen Telefoon: 0578-575305 Fax: 0578-575 303 E-mail: info@sofiad.nl Bankrelatie ING nr. 67.80.34.516 Becon nr. 465276 Opmerkingen n.a.v. het voorstel nieuwe regeling financiële en

Nadere informatie

Het rapport van de commissie van Dijkhuizen "Naar een activerender belastingstelsel".

Het rapport van de commissie van Dijkhuizen Naar een activerender belastingstelsel. Het rapport van de commissie van Dijkhuizen "Naar een activerender belastingstelsel". Conclusies na analyse en doorrekenen van de adviezen: -- De adviezen van de Commissie van Dijkhuizen leiden tot een

Nadere informatie

Koopkracht: een kwestie van tienden

Koopkracht: een kwestie van tienden Koopkracht: een kwestie van tienden De meting van koopkracht en inkomensongelijkheid door het CPB Patrick Koot 12 februari 2016 Inhoud Hoe wordt koopkracht gemeten? Statische koopkrachtdefinitie Microsimulatie

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Secretaris-generaal Macro-Economische Vraagstukken en Arbeidsmarkt Algemeen

Nadere informatie

Belastingpakket 2019: huishoudens krijgen meer te besteden

Belastingpakket 2019: huishoudens krijgen meer te besteden Belastingpakket 2019: huishoudens krijgen meer te besteden Het belastingstelsel verandert. We vergroenen, de belasting op consumptie gaat omhoog en belangrijk: het kabinet maakt werk lonender. De belastingtarieven

Nadere informatie

Overzicht bezuinigingen versie 12-10-2011

Overzicht bezuinigingen versie 12-10-2011 Het doel van dit overzicht is alle (bezuinigings-)maatregelen landelijk en lokaal (gemeente Tilburg) op een rij te zetten. De lijst bevat alle mij bekende voorstellen van de rijksoverheid en de gemeente

Nadere informatie

Effecten van recent beleid op financiële positie 55-plussers

Effecten van recent beleid op financiële positie 55-plussers Effecten van recent beleid op financiële positie 55-plussers Onderzoek onder representatief panel datum mei 15 auteur(s) Boukje Cuelenaere Joris Mulder versie V2. classificatie CentERdata, Tilburg, 15

Nadere informatie

Belastingtarieven box 1 jonger dan AOWleeftijd. Belastingtarieven box 1 voor personen die de AOW-leeftijd nog niet hebben bereikt.

Belastingtarieven box 1 jonger dan AOWleeftijd. Belastingtarieven box 1 voor personen die de AOW-leeftijd nog niet hebben bereikt. Belastingtarieven Inkomstenbelasting Belastingtarieven box 1 jonger dan AOWleeftijd Belastingtarieven box 1 voor personen die de nog niet hebben bereikt. Belastbaar inkomen Schijf Vanaf T/m Tarief Totale

Nadere informatie

EEffecten minimabeleid. Nibud Corinne van Gaalen

EEffecten minimabeleid. Nibud Corinne van Gaalen EEffecten minimabeleid Nibud Corinne van Gaalen Wat is het Nibud? Voorlichting Consumenten Professionals Onderzoek Opleiding Consumenten Professionals Nibud en onderzoek Minimum voorbeeldbegrotingen Onderzoek

Nadere informatie

Memo beperken inkomenseffecten

Memo beperken inkomenseffecten Memo beperken inkomenseffecten Aanleiding De ongerustheid in de samenleving over de effecten van de nieuwe zorgpremie op het koopkrachtbeeld, de arbeidsmarkt en de werking van het zorgstelsel. Kernpunten

Nadere informatie

Werkstuk Economie Belastingstelsel 2001

Werkstuk Economie Belastingstelsel 2001 Werkstuk Economie Belastingstelsel 2001 Werkstuk door een scholier 1702 woorden 21 maart 2001 6,3 131 keer beoordeeld Vak Economie VOORAF. Deze brochure is geschreven voor een modaal gezin en een gezin

Nadere informatie

Info voor gastouders over

Info voor gastouders over Info voor gastouders over inkomen en belastingen in 2013 Vooraf Deze informatie is vooral bedoeld voor freelance gastouders die hun werk als zogenaamde resultaatgenieter (ofwel: inkomsten uit overige werkzaamheden)

Nadere informatie

Nog niet verstuurd: Aangifte Inkomstenbelasting 2018

Nog niet verstuurd: Aangifte Inkomstenbelasting 2018 Eigen kopie, niet opsturen Aangifte Inkomstenbelasting 2018 Formulierenversie IB 650E 2Z71 OLAV Afgedrukt op 13-1-2019 Nog niet verstuurd: Aangifte Inkomstenbelasting 2018 Burgerservicenummer 111111110

Nadere informatie

Wijzigingen per 1 januari Wijzigingen per 1 januari 2017

Wijzigingen per 1 januari Wijzigingen per 1 januari 2017 Wijzigingen per 1 januari 2017 Wijzigingen per 1 januari 2017 Op 1 januari 2017 zijn enkele wetten aangepast, die van invloed zijn op het geven van een passend financieel advies. In dit bericht geven we,

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 34 700 Kabinetsformatie 2017 Nr. 47 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 34 550 XVI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2017 Nr. 10 BRIEF

Nadere informatie

Vooraankondiging: Van de Voorzitter. nummer

Vooraankondiging: Van de Voorzitter. nummer nummer 50 Vooraankondiging: Noteert U nu al vast dat de volgende Algemene Ledenvergadering gehouden zal worden op: woensdag 25 maart 2015 in de Jaarbeurs te Utrecht Van de Voorzitter De kabinetsplannen

Nadere informatie

SP alternatief voor de premiestelling ZVW Op verzoek van de SP

SP alternatief voor de premiestelling ZVW Op verzoek van de SP CPB Notitie 4 november 2011 SP alternatief voor de premiestelling ZVW Op verzoek van de SP. CPB Notitie Aan: Ewout Irrgang (SP) Centraal Planbureau Van Stolkweg 14 Postbus 80510 2508 GM Den Haag T (070)

Nadere informatie

Sociale Verzekeringen per 1 januari 2012

Sociale Verzekeringen per 1 januari 2012 Sociale Verzekeringen per 1 januari 2012 Uitkeringen als de AOW, ANW, WW, WIA, WAO en Wajong gaan vanaf 1 januari 2012 omhoog. De verhogingen worden doorgevoerd omdat de uitkeringen zijn gekoppeld aan

Nadere informatie

Minima-effectrapportage gemeente Zaanstad 2012. De invloed van gemeentelijke maatregelen op de financiële positie van inwoners met lage inkomens

Minima-effectrapportage gemeente Zaanstad 2012. De invloed van gemeentelijke maatregelen op de financiële positie van inwoners met lage inkomens Minima-effectrapportage gemeente Zaanstad 2012 De invloed van gemeentelijke maatregelen op de financiële positie van inwoners met lage inkomens Minima-effectrapportage gemeente Zaanstad 2011-2012 De invloed

Nadere informatie

Rekenregels per 1 januari 2008

Rekenregels per 1 januari 2008 Rekenregels per 1 januari 2008 1. Inleiding In deze rekenregels zijn het bruto wettelijke minimumloon, de sociale premies, belastingtarieven en heffingskortingen per 1 januari 2008 opgenomen. Deze premies

Nadere informatie

Effecten van het Regeerakkoord voor de marginale druk Uitgevoerd op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Effecten van het Regeerakkoord voor de marginale druk Uitgevoerd op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid CPB Notitie 10 december 2012 Effecten van het Regeerakkoord voor de marginale druk Uitgevoerd op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid CPB Notitie Aan: SZW Centraal Planbureau

Nadere informatie

Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Datum : 10 december 2007 Onderwerp : technische toelichting bij brief armoedeval

Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Datum : 10 december 2007 Onderwerp : technische toelichting bij brief armoedeval Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Datum : december 07 Onderwerp : technische toelichting bij brief armoedeval 1. Inleiding Verschillende maatregelen die het kabinet de komende jaren wil doorvoeren,

Nadere informatie