SWV Zaanstreek PO. De leerkracht centraal wat merkt zij/hij daarvan in uw handelen? Mirella van Minderhout

Transcriptie

1 SWV Zaanstreek PO De leerkracht centraal wat merkt zij/hij daarvan in uw handelen? Mirella van Minderhout NVO-Orthopedagoog-Generalist, Onderwijskundige Cognitief gedragstherapeut VGCt 1

2 Uitgangspunt Bijeenkomst: De leerkracht centraal wat merkt zij/hij daarvan in uw handelen? Wat merkt de leerkracht ervan dat hij ertoe doet, in uw handelen? Uit allerlei onderzoeken blijkt dat er 1 factor van grote invloed is op ontwikkeling van leerlingen en dat is de leerkracht, Iedereen is het er over eens, de leerkracht centraal dat is van belang. Wat merkt de leerkracht hiervan bij u op school? Wat zijn de laatste inzichten ivm goed onderwijs? wat heeft dit te maken met de directeur als onderwijskundig leider? Binnen het SWV wordt handelingsgericht gearrangeerd. Wat heeft u daar als directeur mee van doen en hoe kunt u de link leggen tussen de kwaliteit van onderwijs en uw rol in handelingsgericht arrangeren? Deze vragen staan centraal in deze workshop. 2

3 Doelen bijeenkomst: Directeuren zijn op de hoogte van wat arrangeren nu anders maakt en welke kansen er liggen. Welke rol heeft de directeur hierin? Wat is goed onderwijs en het realiseren van basisondersteuning. Directeuren krijgen technieken aangereikt om de leerkracht weer meer mogelijkheden te laten zien om verder te kunnen met de groep of een betreffende leerling waar zij handelingsverlegenheid ervaren. Hoe kan ik als directeur de leerkrachten laten inzien dat zij een belangrijk instrument zijn tot gedragsverandering bij een leerling? Er worden een aantal gesprekstechnieken besproken en ervaren om zelf in de praktijk toe te passen in gesprekken met leerkrachten, ten einde met weerstanden bij ouders en leerkrachten om te gaan. Waarin de link gelegd wordt met een ondersteuningsteam vergadering en de rol van de directeur hierin. In het kader van bovenstaande doelen gemotiveerd zijn om hiermee aan de slag te gaan, met als doel aanscherpen van het handelen van de directeur en het uitbreiden van de persoonlijke competenties. 3

4 4

5 Wat kenmerkt een dag, waarin u voldoening heeft/tevreden bent over uw (meer)waarde/rol als uw directeur? 5

6 Handelingsgericht arrangeren = een werkwoord 6

7 Uitgangspunten HGW 1. Werk doelgericht 2. Kijk naar onderwijs- en opvoedingsbehoeften 3. Afstemming en wisselwerking 4. De leerkracht doet er toe 5. Benut het positieve 6. Werk constructief samen 7. Werk systematisch en transparant

8 Hoe HGW ben jij?

9

10 HGW HGA (HGI) - HGD Organisatie niveau: HGW: werken: schoolniveau (team IB directie) HGA(I): arrangeren: bovenschoolsniveau (SWV jeugdzorg) HGD: diagnostiek: wat nodig is om HGA te werken

11 waarnemen Intern handelen 1) Groeps- 6) Uitvoeren groepsplan overzicht/evalueren 2) Signaleren van leerlingen met Groeps-bespreking realiseren leerlingen specifieke onderwijsbehoeften 5) Opstellen groepsplan begrijpen Oudergesprek 4) Clusteren leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften plannen 3) Benoemen onderwijsbehoeften Leerlingenbespreking OPP Oudergesprek Extern handelen Handelingsgericht begeleiden Handelingsgerichte diagnostiek Oudergesprek Externe zorg Verwijzing

12 waarnemen HGW- cyclus op groepsniveau 6. Uitvoeren groepsplan realiseren 5. Opstellen groepsplan Leerlingen 1. Groepsoverzicht bijstellen & Groepsplan evalueren 2a. Doelen komende periode 2b. Signaleren leerlingen die werkwijze OT extra begeleiding nodig hebben begrijpen 3. Benoemen van hun onderwijsbehoeften OPP groepsbespreking + groepsobservatie leerlingbespreking schoolniveau Jeugdhulp CJG Preventief/ lichte opvoedondersteuning 4. Clusteren leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften plannen Route begeleider Ondersteuningsteam op ZAT PO school: leerkracht, IB-er, ouders, ondersteuner(s) en/ of routebegeleider en JG werker. Bij TLV: onderwijsspecialist Het aanbod: Onderwijsondersteuners en jeugd- en gezinswerker Onderwijsondersteuners (SBO en SO), schoolpsychologen/orthopedagogen, (school) maatschappelijk werk, jeugdartsen + jeugdverpleegkundigen, contactpersoon CJG, hulpverleners Jeugdhulp, MEE/VTO, JGGZ, Steunpunt Autisme, 12

13 Wat is goed onderwijs? Wat denkt u ervan 1. Wat zijn voor u de echte doelen van onderwijs? 2. Wat vindt u het verschil tussen leren en kennis? 3. Bent u het eens met de stelling: Leren is persoonlijk? Zo ja, hoe zou u dat uitleggen aan iemand die daar niet zo van overtuigd is? 4. Hoe kunt u het beste leren? Hoe zou u het onderwijs inrichten dat het best past bij uw leerstijl? 5. Wat verstaat u onder het begrip leren? 13

14 We hebben goed nieuws voor de leerkracht De leerkracht maakt het/een verschil! En de directeur een goede tweede! 14

15 Pedagogisch handelen + 15

16 Uitwerking per factor Pedagogisch handelen 16

17 Invloed op leren Hattie, 2009 Invloed op leren Leerling 50% Ouders/thuis Omgeving 7% Klasgenoten 6% School/ schoolleider 7% Leerkracht 30%

18 HGW/OGW Handelingsgericht werken zonder opbrengstgericht werken heeft als risico om in enorme lijsten onderwijsbehoeften te vervallen. En dat je met het gemiddelde van de groep mee zakt; gevolg niveau van opbrengsten daalt. Opbrengstgericht werken zonder handelingsgericht werken heeft als risico dat het kind, de ouders en de leerkracht niet in hun totaal functioneren worden bezien en ondersteund.

19 Doel leerling Onderwijs- & opvoedingsbehoeften leerling Ondersteuningsbehoeften leerkracht/ouders Hoe ziet u dit op uw school terug in de manier van werken? 19

20 Roltrap 20

21 HGW/OGW schoolstandaard Figuur: De Wet van Posthumus, De verdeling van de leerlingen op een schaal van vaardigheidsscores (Struiksma, Rurup, 2009)

22 Wijze van differentiëren Convergente differentiatie i.p.v. Doelen Groep 4 Intensiveren door te stapelen & dispenseren vanaf een dl van. Divergent differentiëren niveau 5 Doelen Groep 4 niveau 4 Groep 4 niveau 2 niveau 7 niveau 6 niveau 5 niveau 3 niveau 2

23 3-5% van de leerlingen heeft ernstig ordeverstorend en regelovertredend gedrag, zij hebben een specifieke aanpak nodig gericht op gedragsregulering 7-10% van de leerlingen heeft een intensieve aanpak nodig op school en thuis 85-90% van de leerlingen hebben voldoende aan preventieve maatregelen en evt. een kortdurende aanpassing gericht op de onderwijsbehoefte

24 Groepsoverzicht gaat over alle leerlingen Groepsplan gaat over leerkracht handelen Dat wat je op papier zet zou moeten draaien om de instrumenten die de leerkracht heeft en die effect hebben op leren, namelijk: - Pedagogische kwaliteiten - Didactische kwaliteiten - Klassenmanagement - Leertijd 24

25 Wat is goed onderwijs/ goede basisondersteuning? 25

26 If the Children Aren t Learning, We re Not Teaching (Siegfried E. Engelmann, juni 2001) Good teaching, effective teaching, is adaptive teaching (Richard Allington, 2009) Omgaan met verschillen begint bij overeenkomsten (CED, 2015) 26

27 De leraar doet ertoe Wat zijn de 3 factoren met de meeste invloed op leerprestaties (John Hattie 2009)? Huiswerk Hoge verwachtingen van de leerling Metacognitieve strategieën aanleren (leren leren) Hoge verwachtingen van de leerkracht Directe instructie Klassengrootte Relatie leerkracht-leerling Uitdagende doelen Samenwerkend leren Feedback geven Leerstof versnellen (uitdagen) Sociaal economische status leerling Evaluatie van toets gegevens

28 1. Hoge verwachtingen van de leerling zelf Evaluatie a.d.h.v. toetsgegevens Leerstof versnellen (uitdagen) Feedback geven Relatie leerkracht-leerling Metacognitieve strategieën aanleren (leren leren) Directe instructie Sociaal economische status leerling Uitdagende doelen Hoge verwachtingen van de leerkracht Samenwerkend leren Huiswerk Klassengrootte (van 30 naar 15 leerlingen) Blijven zitten Van school veranderen -.34

29 De leerkracht doet ertoe wat merkt hij ervan in uw handelen? Waar stuurt u nu op bij de gesprekken, groepsplannen, groepsbesprekingen, observaties en teamvergaderingen op aan? 29

30 Preventief vs Curatief Waar bevind je je als directeur? Veranderende rol van de directeur in passend onderwijs? 30

31 De leerkracht doet ertoe! Rol van de leerkracht als bijdrage aan het probleem en bijdrage aan oplossing. Ofwel leerkracht als instrument op het probleem op te heffen. En wie is instrument om de leerkracht te ondersteunen en leerkracht dillema s op te heffen? 31

32 Door welke bril kijk je? Voorbeelden vragen die komen kind leerkracht niveau: Veel aanvragen dyslexie onderzoeken, terwijl spellingsonderwijs niet meer is dan overschrijven van bordrij woorden. Vraag naar gedragsstoornis van het kind terwijl de leerkracht niet consequent is en geen overwicht heeft op deze leerling. Denkt positief te zijn, maar geen compliment geeft. Vraag naar gedragsstoornissen van kinderen/ het is zo n moeilijke groep (4 ADHD-ers, 3 ASS, en 1 NLD-er), terwijl onvoldoende veiligheid in pedagogische klimaat wordt geboden door leerkracht. 32

33 Rol van directeur bij of nav een schoolondersteuningsteam: - Laat de vraag over de interactie tussen lk-ll gaan. - Stuur aan op effectieve hulpvraag gericht op lk-ll en vergroten van de handelingsbekwaamheid van de lk en ouders. - Stel doelen en formuleer ahv deze doelen de onderwijsbehoeften van een leerling en ondersteuningsbehoeften van de leerkracht. - Ga door tot doelen die gesteld zijn, zijn behaald. - Zie toe op uitvoerbaarheid in de groep/school. - Denk out of de box versus menukaart model. - Redeneer van algemeen naar specifiek en van specifiek terug naar algemeen.

34 Hoe leren leraren? Leraren van elkaar leren Hoe leren leraren Olievlek werking Beginnen met visie Mentaal model wat leidt tot gedrag Ervaringen delen en voorleven Met scholen bij elkaar om van elkaar te leren Stuurgroep Lk 1 minuut per maand in koffie kamer over eigen handelen Lk slechte vak literatuur bijhouden

35 Welke redenen hebben leerkrachten om dit vak te kiezen? En hoe speelt dit een rol in uw aanpak en handelswijze als directeur? 35

36 HGW & HGA = ouders actief betrekken Filmpje antwoordapparaat Handelingsgericht werken en arrangeren = 1. Ouders vanaf het begin actief betrekken 2. Ouders als ervaringsdeskundigen en wij als onderwijsprofessionals!

37

38

39

40

41

42 Reflectie Hoe neem je van dat wat je nu op je crème kleurige papier staat of behandeld is van morgen mee in je werk? Wat zijn acties/ideeën die je kunt gaan doen? Ideeën uitwisselen en verzamelen. 42

43 Evaluatie & reflectie op doelen 43