OCTROOIEN IN BELGIË een praktische leidraad

Transcriptie

1 OCTROOIEN IN BELGIË een praktische leidraad tweede volledig herziene uitgave André Clerix Véronique Pede Nele D Halleweyn Harry Kraft Pieter Callens Michaël Beck

2 D/2016/0147/237 ISBN Bestelcode die Keure Kleine Pathoekeweg 3, 8000 Brugge Tel Fax professional.publishing@diekeure.be Site: Niets van deze uitgave, zelfs gedeeltelijk, mag openbaar gemaakt worden, gereproduceerd worden, vertaald of aangepast, onder enige vorm ook, hierin begrepen fotokopie, microfilm, bandopname of plaat, of opgeslagen worden in een geautomatiseerd gegevensbestand behoudens uitdrukkelijke en voorafgaande toestemming van de uitgever

3 INHOUDSTAFEL Voorwoord 13 Voorwoord bij de tweede editie 15 Inleiding 17 Hoofdstuk 1 Nationale, Europese en internationale regelgeving inzake octrooien Ontstaan van internationale, Europese en nationale wetteksten en hun plaats in de Belgische rechtsorde Internationale verdragen Europese wetgeving Nationale wetgeving Hoe wetteksten lezen? Onderscheid tussen aanpassing en vervanging van wetgeving Geconsolideerde wet of niet? Waar welke regels vinden? De belangrijkste internationale, Europese en nationale wetteksten inzake octrooien Internationale verdragen Europese Verordeningen Europese richtlijnen Nationale wetten Koninklijke besluiten Ministeriële besluiten 58 Hoofdstuk 2 Octrooieerbare materie Algemene bepalingen Voorwaarden waaraan een uitvinding moet voldoen om octrooieerbaar te zijn Het uitsluitend recht en tijdelijk recht verleend door octrooien Biologisch materiaal als octrooieerbare uitvinding Nieuwheid Wat is nieuwheid? Absolute nieuwheid Stand van de techniek Tijdstip waarop stand van de techniek wordt bepaald Wijze van openbaarmaking van de stand van de techniek Gevolgen Fictieve stand van de techniek Nieuwheid en medische uitvindingen Niet behorend tot de stand van de techniek Inventiviteit 73 5

4 2.3.1 Definitie van uitvinderswerkzaamheid Voor de hand liggende wijze Probleem-Oplossing Deskundige om inventiviteit te beoordelen Secundaire criteria bij beoordeling van inventiviteit Stand van de techniek en relatie nieuwheid en inventiviteit Industriële toepasbaarheid en uitzonderingen Nijverheid Vervaardigd of toegepast Beschrijving Biologisch materiaal Methode van behandeling en diagnose Verschijnselen die geen uitvindingen zijn Ontdekkingen Wetenschappelijke theorieën Wiskundige methoden Esthetische vormgeving Stelsels, regels en methoden voor het verrichten van geestelijke arbeid, voor het spelen of voor de bedrijfsvoering Computerprogramma s Presentatie van gegevens Als zodanig Uitvindingen die niet octrooieerbaar zijn Planten- en dierenrassen en werkwijzen van wezenlijk biologische aard Strijdig met openbare orde of goede zeden Medische en diagnostische methodes 86 Hoofdstuk 3 De administratieve procedure voor het bekomen van een octrooi rechtsgeldig in België Nationale route Indiening Verslag van nieuwheidsonderzoek en schriftelijke opinie Afgesplitste aanvraag Publicatie octrooiaanvraag Verlening Instandhouding Geheimhouding Octrooiwet Het klein octrooi Administratieve voorschriften Europese route 144 6

5 3.2.1 Gelijkwaardigheid Europees en Belgisch octrooi en octrooiaanvraag Indiening Omzetting in een Belgische octrooiaanvraag Publicatie Europese octrooiaanvraag Verlening Europees octrooi en validatie in België Jaartaksen Parallelle octrooiering Authentieke tekst Betalingen Vertegenwoordiging Herstel Register Betwistingen voor het EOB Internationale route: Euro-PCT Fase I ( Chapter 1 ) Fase II ( Chapter 2 ) 167 Hoofdstuk 4 Bijzondere aspecten van de octrooiprocedure Verslag nieuwheidsonderzoek en schriftelijke opinie Van verzoek tot kennisgeving Aangewezen instelling Reeds uitgevoerd nieuwheidsonderzoek voor eerdere octrooiaanvraag Taks Inhoud Taal Wijzigen octrooiaanvraag na verslag nieuwheidsonderzoek Termijn en vorm Waarom wijzigen? Conclusies en beschrijving wijzigen Beschermingsomvang beperken, veranderen of uitbreiden Geen nieuwe of niet-onderzochte materie eenheid van uitvinding Gevolgen Commentaar op schriftelijke opinie Termijn Waarom? Gevolgen Gedeeltelijke of gehele afstand of verzaking Voorwaarden Termijn Gevolgen ex nunc Waarom? 187 7

6 4.5 Gedeeltelijke of gehele herroeping Voorwaarden Termijn Gevolgen ex tunc Waarom? Afgesplitste aanvraag Termijn Waarom? Inhoud geen nieuwe materie Herstel Verbetering van vergissingen Respijttermijnen Verdere behandeling Herstel in de vorige toestand (Restitutio in Integrum) Gevolgen voor derden Beroep België Europees Octrooibureau 204 Hoofdstuk 5 Nietigheid Gronden voor nietigheid van een octrooi Gronden voor nietigheid van een octrooiaanvraag Aanpassing van de beschrijving Terugwerkende kracht van de nietigheid van het octrooi Gezag van gewijsde van de nietigverklaring 218 Hoofdstuk 6 Inbreuk Beschermingsomvang Rol beschrijving en tekeningen Essentiële elementen Betekenis maatregelen (elementen) van een conclusie Taal Europees octrooi Rol verleningsdossier Beoordeling inbreuk Rechtstreekse inbreuk Onrechtstreekse of middellijke inbreuk Giletteverweer en andere niet-inbreuk verweren Beperkingen rechten octrooihouder Uitgezonderde handelingen en gebruiken Voorgebruik Redelijke vergoeding octrooihouder 239 Hoofdstuk 7 Gerechtelijke procedures Inleiding 243 8

7 7.2 Voorlopige en voorbereidende burgerlijke procedures Beslag inzake namaak Kort geding Burgerlijke procedures ten gronde Algemene kenmerken Inbreukprocedure Nietigheidsprocedure Procedure voor het bekomen van schadevergoeding en/of een redelijke vergoeding Revindicatieprocedure Strafrechtelijke procedure Wettelijke basis Hoofdlijnen van de strafrechtelijke procedure Bevoegde rechter Strafrechtelijke verantwoordelijkheid van rechtspersonen Verjaringstermijn Sancties Administratieve procedures Douanemaatregelen Optreden door federale overheidsdiensten Arbitrage 328 Hoofdstuk 8 De octrooiaanvraag en het octrooi als onderdeel van het vermogen Kwalificatie van een octrooi in een vermogen Onderscheid overgang, overdracht en licentie Overdracht van octrooiaanvragen en octrooien Verplicht schriftelijk Tegenwerpelijk aan derden na mededeling aan de Dienst voor de Intellectuele Eigendom Lot licentienemers Inhoud en gevolgen overdrachtsovereenkomst Overdracht in het kader van tewerkstelling Overdracht in het kader van tewerkstelling bij universiteit of hogeschool Overdracht in het kader van tewerkstelling bij de Vlaamse Gemeenschap en het Waalse Gewest Licenties Soorten licenties Verplicht schriftelijk Mededeling aan de Dienst voor de Intellectuele Eigendom Inhoud en aandachtspunten licentieovereenkomst 345 9

8 8.6 Dwanglicenties Omschrijving Verschillende vormen van dwanglicenties Procedures voor dwanglicenties Dwanglicentie voor uitvoer naar landen met volksgezondheidsproblemen ( Doha-dwanglicentie ) Mededingingsrechtelijke regels bij overdracht en licentie Mede-eigendom Ontstaan van mede-eigendom Overeenkomst of niet? Wettelijke minimumregels Einde onverdeeldheid Mededeling aan de Dienst voor de Intellectuele Eigendom Vruchtgebruik, pand en beslag op octrooien Vruchtgebruik Pand en beslag Mededeling aan de Dienst voor de Intellectuele Eigendom Het lot van octrooien bij faillissement Fiscaal gunstregime voor octrooi-inkomsten ( octrooiaftrek ) Maar 20 % van octrooi-inkomsten belast Begunstigden Welke octrooien komen in aanmerking? Door onderzoekscentrum zelf ontwikkelde of in licentie genomen en verbeterde octrooien In welke landen dient men over een octrooi te beschikken opdat de inkomsten ervan in aanmerking zouden komen voor de aftrek? Geheel of gedeeltelijk zelf ontwikkelde octrooien Verbetering van verworven of gelicentieerde octrooien Op welk soort inkomsten wordt de aftrek toegepast? Antimisbruikcorrecties Formaliteiten Belastingtechnisch Voorbeelden van berekening 371 Hoofdstuk 9 Aanvullende beschermingscertificaten Rationale Verschillende soorten ABC s Wettelijke basis Vereisten Lidstaten Wanneer aan te vragen

9 9.7 Rechten verleend door een ABC Voorwerp van bescherming Berekening duur Procedure Recht op een ABC Verlening en publicatie Kindergeneesmiddelen Taksen Herstel Einde van het ABC Verval Nietigheid Duur ABC Afstand-herroeping 390 Hoofdstuk 10 Wie is wie in het octrooirecht? Uitvinder Aanvrager Octrooigemachtigde Rol van de gemachtigde Examen Voorwaarden Commissie Examen Inschrijving in het register Andere gemachtigden Aanpassingen aan het register Organisaties Vertegenwoordiging voor de Dienst voor de Intellectuele Eigendom Juridische geschillen Advocaat Vertegenwoordiging bij geschillenbeslechting Advisering Contracten Dienst voor de Intellectuele Eigendom Dienst juridische en internationale zaken Dienst productie 424 Lijst van figuren 427 Lijst van tabellen 429 Bijlage I. Rondzendbrieven en informatiebrieven van de Dienst voor de Intellectuele Eigendom

10 Bijlage II. Lijst van gebruikte afkortingen 431 Bijlage III. Formulier octrooiaanvraag 432 Bijlage IV. Formulier octrooiaftrek (formulier 275P) 437 Bijlage V. Verslag nieuwheidsonderzoek (voorbeeld) 439 Bibliografie