Preventieplan 2016/2017

Transcriptie

1 Preventieplan 2016/2017 Preventie schuldhulpverlening rvandersanden Bureau Schuldhulpverlening/GKB+ Gemeente Nijmegen

2 Preventieplan 2016/2017: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. 2

3 INHOUDSOPGAVE Inhoud Pagina Inleiding 4 Preventie en Vroegsignalering 5 Terugblik Jongeren 8 Budget Challenge ROC 8 Financieel spreekuur expertisecentrum ROC 8 Gastlessen HAN 8 Regionaal Jongerenloket 9 Week van het geld 9 Summer School Radboud 9 Samenwerking 10 Interne samenwerking 10 Sociale Wijkteams: wijkgerichte samenwerking 10 Voorlichting 11 Informatieverstrekking: 11 Nieuwsbrieven 11 Website 11 De Brug 11 Voorlichtingen en deskundigenbijeenkomsten: 12 Nieuwe doelgroepen 12 Trainingen: 13 Budgettraining 13 Vroegsignalering 14 Winterregeling 14 Digitale aanvraag Participatiewet 14 Huur en zorgverzekering 14 Nazorg 15 Leningen 15 Literatuur 16 Bijlagen 17 Preventieplan 2016/2017: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. 3

4 INLEIDING Voor u ligt het jaarplan voor 2016 en Met dit jaarplan willen wij u een inzicht geven in de activiteiten die vanuit Bureau Schuldhulpverlening (BSHV) worden georganiseerd om te voorkomen dat burgers (opnieuw) in een problematische schuldsituatie terecht komen. Preventie en vroegsignalering worden genoemd in het Aanvalsplan Armoede en Schulden van de gemeente Nijmegen als belangrijke onderdelen van het aanbod in armoedebestrijding en schuldhulpverlening. De preventieactiviteiten die we in 2016 en 2017 gaan uitvoeren hebben we verdeeld in de volgende 4 activiteiten op de onderstaande kerngebieden: Jongeren Samenwerking Voorlichting Vroegsignalering We richten onze aandacht op jongeren vanaf mbo niveau tot en met universitair niveau. We stemmen onze aanpak af op de doelgroep en doen dit in groepsbenadering maar ook op individueel niveau. Met name op het ROC Nijmegen weten de studenten steeds meer vroegtijdig het jongerenspreekuur te vinden. Er zijn meer partijen in Nijmegen die zich richten op de schuldenproblematiek. Voorlichting aan en samenwerking met de ketenpartners¹ is een activiteit die aandacht verdient. We verzorgen voorlichtingen aan de partijen zodat de informatie actueel is en blijft. We blijven in gesprek en zoeken samenwerking met de ketenpartners om de Nijmeegse burger het juiste aanbod te kunnen doen. In meer dan 10 jaar tijd is de budgettraining zo goed ontwikkeld dat dit het belangrijkste onderdeel is van onze voorlichtingen. Deze activiteit zetten we in voor cliënten van BSHV en voor burgers zonder problematische schulden en die dit graag zo willen houden. De ontwikkelingen in de vroegsignalering zijn in volle gang. Er zijn verschillende instrumenten die ingezet kunnen worden om burgers te bereiken om ze te informeren of te ondersteunen in het omgaan met hun financiën. Actueel is de pilot digitale aanvraag participatiewet waarbij de instroom cliënten uitkering met een schuld doorverwezen worden. Met hen gaan we in gesprek over hun mogelijkheden of hen te informeren over schuldhulpverlening. Naast uitvoeren van de in dit jaarplan genoemde preventie-activiteiten bestaat het preventiewerk ook uit het blijven evalueren van de uitgevoerde activiteiten en waar nodig aanpassen van deze activiteiten en ontwikkelen van nieuwe activiteiten. Wij wensen u veel plezier met het lezen van dit plan. René van der Sanden Marianne Bolder ¹ O.a. Fibon, Het Inter-lokaal, JUST, Schuldwegwijzer, Humanitas. Preventieplan 2016/2017: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. 4

5 PREVENTIE EN VROEGSIGNALERING In de leidraad van de NVVK wordt Preventie gedefinieerd als: het voorkomen dat er financiële problemen ontstaan door van tevoren in actie te komen. Preventie kan echter ook worden ingezet om grotere financiële problemen of herhaling te voorkomen. Schuldpreventie is een mix van maatregelen, activiteiten en voorzieningen die er op gericht zijn dat mensen financieel vaardig worden en zich zo gedragen dat zij hun financiën op orde houden. Ervaring leert ons dat het belangrijk is aandacht te blijven besteden aan een aantal speerpunten. Preventie bestaat niet uit enkele losse activiteiten, het duurt soms langere tijd voordat een activiteit de gewenste resultaten oplevert. Voorbeelden hierbij zijn de budgettraining voor mensen die geen cliënt bij BSHV zijn en het spreekuur bij het ROC. Hierbij dient wel steeds onderzocht te worden of de investering voor deze activiteit het minimaal gewenste rendement oplevert of zal gaan opleveren. Vroegsignalering binnen de schuldhulpverlening is het in een zo vroeg mogelijk stadium in beeld brengen van mensen met financiële problemen om vroegtijdige hulpverlening mogelijk te maken door gebruik te maken van daadwerkelijke signalen en out-reachende hulpverlening, volgens de NVVK. Vroegsignalering is binnen BSHV een steeds belangrijker onderdeel van preventie geworden. Er wordt hierbij samengewerkt met zowel interne- als externe organisaties die de signalen aan ons door kunnen geven. Belangrijk hierbij is om elkaar goed te informeren wat het gezamenlijk belang is om vroegsignalering op een juiste manier in te kunnen zetten voor verschillende risicogroepen. In 2015 zijn we gestart met het benaderen van de doelgroep nieuwe klanten die onlangs een Participatiewet uitkering toegekend hebben gekregen. De klanten die al bij de uitkeringsaanvraag een schuld hebben, worden in overleg met hen doorverwezen naar preventie. Met hen gaan we in gesprek voor mogelijke oplossing en voorkoming van verdere schulden of informeren hen over schuldhulpverlening. Omdat deze taak nog in een pril uitvoeringsstadium zit, verdient het ook tijd en aandacht om dit verder te ontwikkelen tot een goed instrument en product. Preventieplan 2016/2017: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. 5

6 TERUGBLIK 2015 BUDGETTRAININGEN Soort training Aantal trainingen Aantal deelnemers Training overdag 4 44 Training avond 2 21 vrijwillige aanmelding 3 21 GGZ Momentum 1 8 Iriszorg 1 9 Totaal Evaluatie budgettraining door de deelnemers (cijfers van 1 tot 10) WORKSHOP ADMINISTRATIE ORDENEN Aantal workshops Aantal deelnemers Actiecentrum Hatert Werkt 1 3 Iriszorg 1 3 TRAININGEN PROFESSIONALS Aantal trainingen Aantal deelnemers Humanitas dagtraining 1 14 Humanitas avondtraining 1 13 Schuldwegwijzer 2 15 Budgetbeheer 1 4 Preventieplan 2016/2017: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. 6

7 VOORLICHTINGEN PROFFESIONALS Aantal deelnemers Sociaal Wijkteam Lindenholt 10 Sociaal Wijkteam Midden 18 Sociaal Wijkteam Centrum 7 Stip 14 Bewindvoerder Thijssen 15 Schuldwegwijzer (2 voorlichtingen) 24 Jongerenloket 20 Team preventie Roermond 2 Bureau Nieuwe Klanten 15 GGZ Momentum 4 Fibon 35 Totaal 164 VOOLICHTINGEN BURGERS Aantal deelnemers Inkomensondersteuning tijdens budgettraining 7 Terugkomdag budgettraining Empowermenttraining jonge moeders 5 Totaal 18 GASTLESSEN Aantal lessen Aantal deelnemers HAN MWD HAN Speed daten HBO-V 1 60 ROC Summer School Radboud Universiteit 1 15 Totaal SPREEKUUR JONGEREN Spreekuur Aanmeldingen Verschenen ROC Jongerenloket Totaal VROEGSIGNALERING Uitgenodigd Gesproken Winterregeling energiebedr Aanmeldingen Participatiewet Preventieplan 2016/2017: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. 7

8 JONGEREN BUDGET CHALLENGE EN GASTLESSEN ROC Op het ROC (studenten tussen 16 en 27 jaar) blijven we gastlessen (de Budget Challenge) verzorgen. Vanuit het ROC is er regelmatig vraag naar gastlessen. In samenspraak met de docent worden de gastlessen vorm gegeven. Hierbij valt te denken aan lessen over budgetteren en/of schulden. Door middel van deze gastlessen hopen we de financiële bewustwording bij de ROC-studenten te vergroten. Met deze gastlessen wijzen we de leerlingen die al financiële problemen hebben op de dienstverlening vanuit het ROCspreekuur. In 2016 hebben we met speciale Budget Challenge gastlessen samengewerkt met de NVVK. FINANCIEEL SPREEKUUR EXPERTISECENTRUM ROC Het financiële spreekuur is in eerdere jaren ontwikkeld en van vaste waarde gebleken. Vanaf het schooljaar 2014/2015 is het financieel spreekuur een vast onderdeel geworden van het expertisecentrum van het ROC. In dit expertisecentrum is alle buitenschoolse hulpverlening geclusterd. De afgelopen jaren is gebleken dat er een grote noodzaak bestaat om de studenten van financieel advies te voorzien. Doel van deze gesprekken is om er voor te zorgen dat de studenten geen (nieuwe) schulden maken en dat ze niet uitvallen op school in verband met de druk van de schulden die ze al hebben. In het gesprek worden, samen met de leerling, een begroting opgesteld en een overzicht van de schulden gemaakt. In veel gevallen is dit nog niet eerder gebeurd. Het inzicht in hun bestedingspatroon ontbreekt soms volledig. In de eerste jaren van het spreekuur werd hiervan alleen gebruik gemaakt door studenten met schulden. Sinds 2014 maken er steeds meer studenten gebruik van juist om te voorkomen dat ze schulden krijgen. Een belangrijke reden hiervan is dat bij aanmelding voor het Kamers met Kansen-project binnen het ROC altijd een gesprek bij het financieel spreekuur wordt aangevraagd. Dit om te zien of het voor de student financieel ook haalbaar is om op kamers te gaan. Studenten worden voor het grootste deel doorverwezen vanuit traject- en studieloopbaanbegeleiders van het ROC, maar studenten mogen ook zichzelf direct aanmelden via het expertisecentrum. Wekelijks zijn we een dagdeel aanwezig bij het ROC. De bezetting van het spreekuur is de afgelopen jaren steeds drukker geworden. Het spreekuur vindt plaats op de ROC-locatie Campusbaan, maar ook studenten van de andere locaties maken gebruik van het spreekuur. GASTLESSEN HAN De gastlessen bij de HAN worden ook in 2016 en 2017 voortgezet. De gastlessen vinden plaats in de lessen van de opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (MWD). Deze studenten zullen in de toekomst te maken krijgen met cliënten met schulden. En hierdoor ook met (een deel van) de integrale schuldhulpverlening. Voor hen is het van groot belang dat zij van mensen uit de praktijk te horen krijgen hoe een traject schuldhulpverlening eruit ziet. Maar ook hoe zij het risico op schulden vroegtijdig kunnen signaleren bij hun toekomstige cliënten. Het gaat om ongeveer 11 gastlessen per kalenderjaar. Een gastles duurt 3 lesuren (3 keer 45 minuten). Preventieplan 2016/2017: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. 8

9 Bij de opleiding HBO-V doen we mee met het speed daten voor studenten. Tijdens het speed daten schuiven studenten in groepjes aan bij verschillende hulp- en dienstverleners om kennis te maken met de verschillende professies waar zij in hun werkveld mee te maken kunnen krijgen. Per kalenderjaar gaat het om 3 tot 4 speeddatesessies. Een speeddatesessie duurt 3 tot 4 uur. Dit is afhankelijk van het aantal studenten dat aan een sessie meedoet. REGIONAAL JONGERENTEAM Bij het Jongerenloket zijn we in 2011 gestart met een spreekuur voor jongeren met vragen op het gebied van geld en schulden. Dit spreekuur vindt één dagdeel per week plaats. Wij verlenen in deze gesprekken informatie en advies. Dit doen we onder andere door het maken van een begroting en een schuldenoverzicht samen met de jongere. De uitkomst van het gesprek wordt teruggekoppeld aan het Jongerenloket, zodat het onderdeel is van het traject dat de jongeren gaan volgen. Indien nodig verwijzen we jongeren door naar BSHV voor aanvraag schuldhulpverlening, F!X of het Jongeren Uit de Schulden Team (JUST) van Het Inter-Lokaal. Bij jongeren waar op dit moment een schuldregeling niet tot de mogelijkheden behoort, maar waar meer nodig is wordt actief gezocht om via warme overdracht jongeren op de juiste plek te krijgen. Het spreekuur vindt plaats bij het Regionaal Jongerenloket in het Regionaal Werkbedrijf. WEEK VAN HET GELD De Week van het geld is een nationale projectweek voor het basisonderwijs. Het doel van deze week is om basisschoolleerlingen te leren omgaan met geld. Deze themaweek wordt georganiseerd door Wijzer in geldzaken. In 2016 zal landelijk de week van het geld de doelgroep uitbreiden naar leerlingen in het voortgezet onderwijs. Hiervoor zijn lesprogramma s beschikbaar gesteld waar het onderwijs zich op kan inschrijven waarbij de gastdocenten de preventiemedewerkers het programma kunnen presenteren. Door actieve benadering bij het ROC Nijmegen hebben zij zich ingeschreven en is er gebruik gemaakt van het lesprogramma Budgetchallenge SUMMER SCHOOL RADBOUD De Radboud Universiteit verzorgt jaarlijks een Summer School voor internationale studenten. Voor de studierichting Social Sciences is op verzoek van de heer J.J. Beuving een workshop georganiseerd bij de afdeling preventie over het onderwerp Schuld en ongelijkheid in Nijmegen. Deze wordt, gezien het gezelschap, in het engels verzorgd. Preventieplan 2016/2017: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. 9

10 SAMENWERKING In 2016 en 2017 zullen we tijd en energie steken in het bevorderen en optimaliseren van de samenwerking met onze ketenpartners. Vanuit het aanvalsplan Armoede en Schuldhulpverlening zal het steeds duidelijker worden welke taken rondom armoede en schuldhulpverlening bij welke ketenpartners komen te liggen, samenwerking zal daarmee een nog veel belangrijker onderdeel binnen schuldpreventie gaan worden. Ook het wijkgericht werken zal leiden tot een steeds grotere mate van samenwerking. Hiervoor is kennisdeling in de ketens ook noodzakelijk. Doel van de samenwerking is enerzijds het bevorderen van het vroeg-signaleren bij organisaties en instellingen van schuldenproblematiek. Anderzijds bevorderen dat cliënten het traject sneller doorlopen en voorkomen dat mensen uitvallen tijdens het traject. Op deze wijze wordt de integrale aanpak van schuldhulpverlening op een steeds hoger niveau getild. INTERNE SAMENWERKING Met Bureau Nieuwe Klanten is bij de start van de digitale aanvraag voor een Participatiewetuitkering via Impactive gekozen om ook vragen rondom schulden in te voeren. Hierdoor wordt al bij de start van een uitkering duidelijk of een cliënt een betalingsachterstand of schuld(en) heeft. Indien de cliënt aangeeft geen schulden te hebben wordt gevraagd of er behoefte is aan een budgetadviesgesprek. Aan de hand van de financiële situatie van de uitkeringsaanvrager kan een aanbod worden gedaan voor een nadere vorm van financiële dienstverlening. Na toekenning van de uitkering komt er via Bureau Nieuwe Klanten van de afdeling Inkomen een melding bij BSHV. De klant wordt dan uitgenodigd voor een budgetadviesgesprek of een informatie- en adviesgesprek. Klant kan ook aangeboden worden deel te gaan nemen aan een budgettraining, budgetbeheer via F!X of de klant wordt toe geleid tot een aanvraag SHV. Ook met de afdelingen uitkeringsbeheer worden er meer afspraken gemaakt en in overleg gezorgd dat klanten geholpen worden met bijvoorbeeld rechtstreekse doorbetalingen van vaste lasten. BSHV zal als eerste de noodzaak voor doorbetaling door moeten aangeven. SOCIALE WIJKTEAMS: WIJKGERICHTE SAMENWERKING/STIPS In steeds meer wijken wordt vanuit BSHV de samenwerking gezocht met het Sociaal Wijkteam. Aan verschillende SWT s is een schuldhulpverlener gekoppeld. Ook vanuit preventie zal hier de aansluiting worden gezocht, te denken valt aan o.a. voorlichtingen, trainingen en workshops. In 2015 is gestart met een budgettraining aan cliënten voor het SWT Lindenholt om de zelfredzaamheid van de burgers te bevorderen. EXTERNE SAMENWERKING Samen met Iriszorg en GGZ Momentum is gestart met het aanbieden van budgettrainingen gericht op hun cliënten. Deze trainingen worden bij deze organisaties intern gegeven. Ook is er samenwerking met HIL, NIM, Swon, Stg Leergeld, en vele bewindvoerderskantoren. Hierbij verwijzen we ook naar de informatie onder het kopje voorlichtingen in het kader van samenwerking. Preventieplan 2016/2017: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. 10

11 VOORLICHTING INFORMATIEVERSTREKKING NIEUWSBRIEVEN In 2016 en 2017 zullen enkele edities van de nieuwsbrief Schuldhulpverlening worden verstuurd aan de cliënten van budgetbeheer en F!X. In deze nieuwsbrief worden cliënten op de hoogte gebracht van belangrijke ontwikkelingen. Ook worden budgettips gedeeld en cliënten geïnformeerd over voor hen belangrijke acties van ketenpartners. In 2016/2017 worden ook de mogelijkheden bezien om de klanten die in een traject SHV zitten, maar niet in budgetbeheer, via een nieuwsbrief geïnformeerd kunnen worden. Hiernaast verstuurt BSHV ook een nieuwsbrief aan de bewindvoerders waar wij mee samen werken. WEBSITE Gedurende het gehele jaar zullen de pagina s van BSHV op de gemeentelijke website steeds up to date gehouden worden. Ook zullen waar nodig deze pagina s verbeterd worden. Medio 2016 start de gemeente Nijmegen met het vernieuwen van de gemeentelijke website. Het is op dit moment nog niet duidelijk hoe de pagina s rondom schuldhulpverlening er na deze update uit zullen zien. DE BRUG We blijven door middel van artikelen op de gemeentelijke pagina s van huis-aan-huis-blad De Brug de Nijmeegse burger van informatie voorzien. Hierbij valt te denken aan aankondigingen van budgettrainingen, maar bijvoorbeeld ook informatie over specifieke thema s die met schuldpreventie te maken hebben, zoals 18+ en dan studeren en op kamers - budgetkrant Preventieplan 2016/2017: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. 11

12 VOORLICHTINGEN EN DESKUNDIGENBIJEENKOMSTEN Waar de budgettraining is gericht op zowel het overdragen van kennis en vaardigheden als wel het veranderen van gedrag, zijn voorlichtingen alleen gericht op het overdragen van kennis en vaardigheden. Wij bieden voorlichtingen aan professionals en vrijwilligers van organisaties waar onze cliënten mee te maken hebben. Hiernaast zijn er voorlichtingen aan cliëntengroepen en presentaties over het werkproces van Bureau Schuldhulpverlening. Daarnaast verzorgen wij bijeenkomsten over budgetteren of ordenen van de administratie. Deze voorlichtingen en presentaties worden in overleg met de aanvrager op maat gemaakt. Door middel van deze voorlichtingen hopen we de samenwerking met deze organisaties te verbeteren. Hiernaast willen we vroegsignalering stimuleren en keten-partners informeren over hun mogelijke aandeel in de financiële hulpverlening. Veel van onze cliënten hebben al contact met andere organisaties of hebben behoefte aan dat contact. BSHV heeft contacten met veel instanties, zowel vooraan in het traject, tijdens de looptijd van het schuldhulpverleningstraject en gedurende de nazorg. We ondersteunen deze contacten met preventieactiviteiten, zoals voorlichting en cursussen. Dit doen we zodat ketenpartners ons tijdig weten te vinden en waar mogelijk hun cliënten kunnen begeleiden zodat belemmerende factoren, voor het opstarten van een schuldregeling, zo minimaal mogelijk zijn. Waar mogelijk kunnen ketenpartners er uiteindelijk voor zorgen dat problemen zo snel worden opgepakt dat schuldhulpverlening bij een deel van hun cliënten niet nodig zal zijn. In het Aanvalsplan Armoede en Schulden is kennisdeling in de ketens armoede en schulden één van de ontwikkellijnen. NIEUWE DOELGROEPEN De ontwikkelingen in de maatschappij met veel nieuwe burgers heeft ook invloed op ons werk waardoor we ook nieuwe doelgroepen krijgen. We zijn op uitnodiging van de organisatie STEP, Steunpunt Taal Educatie en Participatie, begonnen een programma te ontwikkelen voor hun cursisten om te leren omgaan met geld in de Nederlandse cultuur. Ook zijn er taakstellers, jonge vluchtelingen die een definitieve verblijfsstatus krijgen en daardoor ook moeten leren omgaan met hun financiële verplichtingen. Voor deze groep zijn we in overleg met vluchtelingenwerk of een aanbod voor een workshop gedaan kan worden. Preventieplan 2016/2017: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. 12

13 TRAININGEN BUDGETTRAINING In 2016/2017 streven we naar het jaarlijks aanbieden van 6 budgettrainingen aan cliënten van BSHV. Dit betekent dat ongeveer 72 cliënten deze training zullen volgen. De training ondersteunt het schuldhulpverleningstraject en de afbouw van het budgetbeheer. De training wordt hiernaast ook in de avonduren aangeboden voor de deelnemers die overdag aan het werk zijn of de zorg voor kinderen hebben. In 2016/2017 zullen we de training in de avonduren jaarlijks 3 keer aanbieden. De budgettraining bestaat uit 6 bijeenkomsten. In de budgettraining wordt zowel ingestoken op het aanleren van kennis en vaardigheden als het veranderen van gedrag. De training bieden we ook aan inwoners van Nijmegen (niet cliënten) aan die zich hiervoor zelf aanmelden. Op deze wijze willen we mensen hulp bieden bij het bewuster omgaan met hun financiën. We kunnen zo helpen bij het voorkomen van problematische schuldsituaties. We bieden deze deelnemers de vaardigheden om zelfstandig hun financiële plaatje op orde te krijgen. Zodat ze het zelfvertrouwen krijgen om dit op orde te houden. De afgelopen jaren hebben we hier zeer positieve ervaringen mee opgedaan. De opkomst voor de budgettraining voor mensen die zich vrijwillig aanmelden is zeer goed. De deelnemers aan deze training zijn erg gemotiveerd. We gaan deze training in 2016/2017 jaarlijks 3 keer aanbieden. In 2016 en 2017 zullen we de budgettraining doorlopend blijven ontwikkelen. Ook willen we actuele thema s gaan inbedden binnen de cursus. Hierbij valt te denken aan thema s zoals mobiel bankieren, sparen, DigiD, repaircafé s en delen van producten. Ook vanuit ketenpartners komt er steeds meer vraag naar de budgettraining. In 2015 zijn er cursussen intern verzorgd bij Iriszorg en GGZ Momentum. Hiermee gaan we in 2016/2017 verder. Onze expertise wordt ook ingezet bij de mede-ontwikkeling van de budgettraining voor specifieke doelgroepen bij andere organisaties. Vast onderdeel van de budgettraining is de inzet van een diëtiste van Baseline Voedingsadviesbureau tijdens één van de zes bijeenkomsten. Op deze manier is er een begin gemaakt in het maken van de verbinding tussen het hebben van een laag inkomen/financiële problemen en gezondheidsproblemen. Deze verbinding is ook één van de ontwikkellijnen genoemd in het Aanvalsplan Armoede en Schulden Preventieplan 2016/2017: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. 13

14 VROEGSIGNALERING WINTERREGELING Tijdens de winterperiode worden door de energiemaatschappijen burgers bij ons aangemeld met een achterstand in de energierekening. Voorheen kregen deze mensen vanuit BSHV een aanvraagformulier SHV toegestuurd. We willen de dienstverlening aan deze groep Nijmeegse burgers gaan intensiveren. Niet meer versturen van een aanmeldformulier maar juist het gesprek aangaan met deze mensen. Met inzet van de HBO stagiaire zijn we ons vooral gaan richten op de groep mensen die een achterstand heeft tussen de 200,00 en 500,00 bij hun energieleverancier. Maar ook de groep met een achterstand groter dan 500,00 wordt uitgenodigd en geïnformeerd over schuldhulpverlening en zo nodig een aanvraag schuldhulpverlening ingenomen. We hebben onze manier van corresponderen aangepast. Door het ontwerp van een kaartje, wat meer opvalt dan een gemeentelijke envelop, proberen we de mensen te prikkelen om op een uitnodiging in te gaan. Na afloop van de winterperiode willen we deze actie gaan evalueren. Wat heeft deze actie opgeleverd? Hoeveel tijd heeft deze actie gekost? Aan de hand van deze evaluatie willen we bepalen op welke manier we hier mee verder gaan. DIGITALE AANVRAAG PARTICIPATIEWET Bij de aanvraag van een participatiewet-uitkering moet de aanvrager verschillende vragen beantwoorden met betrekking op zijn/haar eventuele schulden, ook wordt gevraagd of iemand behoefte heeft aan een budgetadviesgesprek. Na toekenning van de uitkering komt er via Bureau Nieuwe Klanten van de afdeling Inkomen een melding bij BSHV. Aan de hand van de financiële situatie van de uitkeringsaanvrager kan een aanbod worden gedaan voor een nadere vorm van financiële dienstverlening. Hierbij valt te denken aan een budgetadviesgesprek: maken van een begroting en informatie over de minimaregelingen, informatie- en adviesgesprek, deelname aan een budgettraining, doorbetaling van huur en/of energie via de uitkering of budgetbeheer via F!X of toeleiding tot een aanvraag SHV. Preventieplan 2016/2017: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. 14

15 HUUR EN ZORGVERZEKERING In de loop van de periode 2016/2017 gaan we onderzoeken hoe we mensen met achterstanden in de huurbetaling en premie zorgverzekering (en energierekening) in een zo vroeg mogelijk stadium in beeld kunnen krijgen. Signalen van schulden komen op dit moment op diverse manieren en op verschillende plaatsen binnen. Bijvoorbeeld via een Sociaal Wijkteam of STIP of via lijstwerk van een zorgverzekeraar. De signalen worden niet altijd herkend of op waarde geschat waardoor de financiële situatie van een klant niet goed in beeld kan worden gebracht. Om tot een samenhangende aanpak te komen moeten alle vindplekken in beeld worden gebracht. Ook gaan we samenwerken met de BKR. Zij hebben een tool ontwikkeld, Vindplaats voor schulden, die het mogelijk maakt om samenloop van signalen van verschillende partners op klantniveau in beeld te brengen en lijstwerk te genereren. Samen met de woningcorporaties in Nijmegen, de NUON, Vitens en de 2 grootste zorgverzekeraars in de regio (VGZ en CZ) starten we een pilot waarin we aan de hand van het lijstwerk zoveel mogelijk burgers in een zo vroeg mogelijk stadium proberen te bereiken en een oplossing voor de achterstanden proberen te vinden. NAZORG Al enkele jaren bieden we nazorg aan cliënten waarvan ongeveer een half jaar daarvoor de minnelijke schuldregeling met succes is afgerond. Deze nazorg is een verplichting vanuit de certificeringen op grond van NEN en NVVK. Maandelijks wordt er middels lijstwerk gekeken welke cliënten 6 maanden daarvoor met succes een schuldregeling hebben afgerond. Met deze cliënten wordt telefonisch contact opgenomen. Dit om te zien hoe het nu met hen gaat. Instrument van doorbetaling vaste lasten via de uitkering kan hierbij ingezet worden. Cliënten worden geïnformeerd over de minimaregelingen. Indien gewenst wordt er een gesprek gepland. Bij de bewindvoerders komt door de nazorgactie de mogelijke uitstroom onder de aandacht. Cliënten die telefonisch niet bereikbaar zijn krijgen een brief met het verzoek contact op te nemen. LENINGEN De GKB+ verstrekt sociale leningen aan burgers met een minimum inkomen uit werk of uit uitkering. Deze leningen worden voornamelijk schriftelijk afgehandeld, zo nodig wordt er nog telefonisch om een toelichting gevraagd. Wanneer er geen lening verstrekt kan worden, maar wel het idee bestaat dat er meer meegedacht kan worden aan een oplossing, zal er een persoonlijk advies gesprek gepland worden met de aanvrager. Preventieplan 2016/2017: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. 15

16 LITERATUUR Aanvalsplan Armoede en Schulden Ontwerp Notitie ontwikkellijnen; Afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling Gemeente Nijmegen Leidraad Vroegsignalering; NVVK; Kuiper & Fleuren; 2015 Module preventie; NVVK, 2015 Preventieplan 2016/2017: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. 16

17 BIJLAGEN PREVENTIEPLAN FINANCIEEL SPREEKUUR EXPERTISECENTRUM ROC Uitgaande van 40 schoolweken per kalenderjaar is er de mogelijkheid om jaarlijks 160 gesprekken in te plannen. Met de meeste studenten vinden twee gesprekken plaats. Dit heeft tot gevolg dat we jaarlijks ruimte hebben om 80 studenten te helpen. In 2015 is 14% van de studenten niet verschenen op de geplande afspraak. Dit heeft tot gevolg dat we jaarlijks ongeveer 70 studenten kunnen helpen door middel van het spreekuur bij het ROC. Het afgelopen schooljaar hebben we de no-show kunnen beperken door studenten op de ochtend van het gesprek per sms of whatsappbericht een herinnering te sturen. REGIONAAL JONGERENLOKET Uitgaande van 47 werkweken per jaar, 4 gesprekken per week, twee gesprekken per jongere kunnen we maximaal 94 jongeren per jaar spreken. Als we hiervan jaarlijks 10 jongeren een informatie en advies traject van 6 gesprekken aanbieden, kunnen we ongeveer 70 jongeren per jaar helpen. In 2015 is ongeveer 1/3 van de jongeren niet verschenen op de afspraak. Dit heeft tot gevolg dat we jaarlijks ongeveer 50 jongeren gaan helpen door middel van het spreekuur bij het Jongerenloket. De no show zijn we aan het verlagen door de jongeren op de ochtend van het gesprek te herinneren aan de afspraak door middel van het versturen van een sms of whatsapp bericht. NAZORG De nazorggesprekken bij afgeronde schuldregelingstrajecten worden zowel telefonisch als op afspraak uitgevoerd. De meerderheid, zo n 74% wordt telefonisch afgehandeld. De mensen, die na verschillende pogingen uiteindelijk niet bereikt zijn, bedraagt 25%. De verwachting is, door het dalende aantal aanvragen shv, dat er in 2016 en 2017 iets minder in aantal nazorgactiviteiten zullen zijn. Het aantal van contacten is de schatting voor Preventieplan 2016/2017: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. 17