Biomerkers van effect bij de moeder gebiedsvergelijking. Gecorrigeerde gegevens (gecorrigeerd voor confounders)

Transcriptie

1 Biomerkers van effect bij de moeder gebiedsvergelijking Gecorrigeerde gegevens (gecorrigeerd voor confounders) Voor elke effect merkers werden confounders gedefiniëerd op basis van de literatuur (zie analyseplan). Tabel met gecorrigeerde gemiddelden Voor alle effectmerkers worden de gemiddelden, en 95% betrouwbaarheidsintervallen gepresenteerd. Het 95% betrouwbaarheidsinterval werd bekomen als: Gemiddelde +- t(.0975, n- 1) STDERR. Merk op dat dit interval niet gecorrigeerd is voor multiple testing. We kozen ervoor om de percentiel van de t-verdeling te gebruiken (en niet 1.96) omdat dit voor de kleine gebieden toch een verschil maakt. Het populatiegewogen gemiddelde (referentiegemiddelde) wordt weergegeven onder alles en is aangeduid in blauwe kader. Om te toetsen of er een verschil is tussen de 8 gebieden, na rekening te houden met effecten van confounders werd gekeken naar de significantie van gebied in het multiple model (op basis van een F - test). Indien we volgens deze toets de nul hypothese niet mogen verwerpen (m.a.w we besluiten dat er geen verschil is tussen de 8 gebieden) dan zijn de vergelijkingen met enerzijds het laagste gebied en anderzijds met Vlaanderen niet aan de orde (tenzij exploratief en hypothese genererend). Verschillen tussen de gebieden Ook voor de gecorrigeerde verschillen wordt gekeken, enerzijds naar de verschillen tussen gebied x en het laagste gebied en anderzijds tussen gebied x en Vlaanderen. De significanties van deze verschillen worden alle bepaald op basis van het meervoudige regressie model hierboven beschreven. De vergelijking tussen gebied x en het laagste gebied is een eenzijdige vergelijking. Om het verschil tussen gebied x en vlaanderen te toetsen werd het contrast berekend tussen enerzijds gebied x en anderzijds een combinatie van alle gebieden. In deze combinatie van de 8 gebieden is het belang van het gebied evenredig met het aantal inwoners in het gebied. Plot met de residuen (enkel continue gegevens) Door middel van boxplots van de residuen wordt een beeld gegeven van de verschillen die er nog zijn tussen de effectmerkers na effecten van confounders en gebied bekeken te hebben. Voor elke moeder wordt op basis van het model het gemiddelde voorspeld (dus dit gemiddelde is afhankelijk van het gebied en de confounders in het model). Het verschil tussen de eigenlijke meting en deze voorspelling is het residu dat in de figuren wordt weergegeven. Nota: Nadere gegevens inzake tijd tot zwangerschap Op blz werd een nota toegevoegd over de analyse van de variabele Tijd tot de zwangerschap. 1

2 Huidig astma volgens vragenlijst ECHRS (% moeders) huid_astma Gecorrigeerde proporties per gebied Proport- Ondergr- Bovengrie ens ens ALBERTKANAALZONE ALLES ANTWERPEN FRUITSTREEK GENTSE AGGLOMERATIE INDUSTRIE LANDELIJK OLEN VERBRANDINGSOVENS Effect DF WaldChiSq ChiSq gebied

3 Doctor diagnosed astma (% moeders) doc_astma Gecorrigeerde proporties per gebied Proport- Ondergr- Bovengrie ens ens ALBERTKANAALZONE ALLES ANTWERPEN FRUITSTREEK GENTSE AGGLOMERATIE INDUSTRIE LANDELIJK OLEN VERBRANDINGSOVENS doc_astma Effect DF WaldChiSq ChiSq gebied Verschillen tussen de gebieden doc_astma Verschillen met het laagste gebied- geen voor multiple comparison Lower Upper Contrast Estimate StdErr Limit Limit ChiSq LA VERSUS AL LA VERSUS AN LA VERSUS FR LA VERSUS GE LA VERSUS IN LA VERSUS OL LA VERSUS VE doc_astma Verschillen tussen een gebied en VLAANDEREN Contrast ChiSq fr VERSUS alles la VERSUS alles ol VERSUS alles ve VERSUS alles ge VERSUS alles an VERSUS alles al VERSUS alles IN VERSUS alles

4 Ooit astma (% moeders) ind_astma Gecorrigeerde proporties per gebied Proport- Ondergr- Bovengrie ens ens ALBERTKANAALZONE ALLES ANTWERPEN FRUITSTREEK GENTSE AGGLOMERATIE INDUSTRIE LANDELIJK OLEN VERBRANDINGSOVENS ind_astma Effect DF WaldChiSq ChiSq gebied Verschillen tussen de gebieden ind_astma Verschillen met het laagste gebied- geen voor multiple comparison Lower Upper Contrast Estimate StdErr Limit Limit ChiSq VE VERSUS AL VE VERSUS FR VE VERSUS GE VE VERSUS IN VE VERSUS OL VE VERSUS AN VE VERSUS LA ind_astma Verschillen tussen een gebied en VLAANDEREN Contrast ChiSq fr VERSUS alles la VERSUS alles ol VERSUS alles ve VERSUS alles ge VERSUS alles an VERSUS alles al VERSUS alles IN VERSUS alles

5 Hooikoorts (% moeders) ind_hooikoorts 1916 Gecorrigeerde proporties per gebied Gecorrigeerd voor pakjaren voor zwangerschap Proport- Ondergr- Bovengrie ens ens ALBERTKANAALZONE ALLES ANTWERPEN FRUITSTREEK GENTSE AGGLOMERATIE INDUSTRIE LANDELIJK OLEN VERBRANDINGSOVENS ind_hooikoorts Gecorrigeerd pakjaren voor zwangerschap Effect DF WaldChiSq ChiSq gebied

6 Voedselallergie (% moeders) (geen confounders geselecteerd) Proport- Ondergr- Bovengr- N ie STDERR ens ens gebied ANTWERPEN AGG HAVEN FRUITSTREEK OLEN GENT AGG VERBRANDINGSOVEN LANDELIJK ALBERTKANAAL Gewogen naar steekproef Gewogen naar populatie Ongewogen Test ChiSq Likelihood Ratio

7 Huidallergie (% moeders) (geen confounders geselecteerd) Proport- Ondergr- Bovengr- N ie STDERR ens ens gebied ANTWERPEN AGG HAVEN FRUITSTREEK OLEN GENT AGG VERBRANDINGSOVEN LANDELIJK ALBERTKANAAL Gewogen naar steekproef Gewogen naar populatie Ongewogen Test ChiSq Likelihood Ratio

8 Dierenallergie (% moeders) (geen confounders geselecteerd) Proport- Ondergr- Bovengr- N ie STDERR ens ens gebied ANTWERPEN AGG HAVEN FRUITSTREEK OLEN GENT AGG VERBRANDINGSOVEN LANDELIJK ALBERTKANAAL Gewogen naar steekproef Gewogen naar populatie Ongewogen Test ChiSq Likelihood Ratio Verschillen tussen de gebieden ind_dierallergie Verschillen met het laagste gebied Lower Upper probchisq_ Contrast Estimate StdErr Limit Limit 1 LA VERSUS AL LA VERSUS AN LA VERSUS FR LA VERSUS GE LA VERSUS IN LA VERSUS OL LA VERSUS VE ind_dierallergie Verschillen tussen een gebied en VLAANDEREN Contrast ChiSq fr VERSUS alles la VERSUS alles ol VERSUS alles ve VERSUS alles ge VERSUS alles an VERSUS alles al VERSUS alles IN VERSUS alles

9 Luchtweginfecties tijdens laatste 12 maanden (% moeders) lucht_inf Gecorrigeerde proporties per gebied Gecorrigeerd voor pakjaren voor zwangerschap Proport- Ondergr- Bovengrie ens ens ALBERTKANAALZONE ALLES ANTWERPEN FRUITSTREEK GENTSE AGGLOMERATIE INDUSTRIE LANDELIJK OLEN VERBRANDINGSOVENS lucht_inf Gecorrigeerd pakjaren voor zwangerschap Effect DF WaldChiSq ChiSq gebied

10 Tijd om zwanger te worden (maanden) enkel bij moeders met zwangerschap van eerste kindje MODEL VOOR tijdzw_k1 GEMIDDELDEN PER, GECORRIGEERD VOOR LEEFTIJD, OOIT-ROKEN %BI- 95%BI- GEMIDDE- STERR ONDERGR- BOVENGR- LDE MEAN ENS ENS ALBERTKANAALZONE ALLES ANTWERPEN FRUITSTREEK GENTSE AGGLOMERATIE INDUSTRIE LANDELIJK OLEN VERBRANDINGSOVENS MODEL VOOR tijdzw_k1 SIGNIFICANTIE VAN, GECORRIGEERD VOOR LEEFTIJD, OOIT-ROKEN F Plot met de residuen 100 Boxpl ot s van de r esi duen op de or i gi nel e schaal 75 r e s i d u Box width varies with n 10

11 Ooit fertiliteitsbehandeling ondergaan (% moeders) zwstim Gecorrigeerde proporties per gebied Gecorrigeerd voor pakjaren voor zwangerschap Proport- Ondergr- Bovengrie ens ens ALBERTKANAALZONE ALLES ANTWERPEN FRUITSTREEK GENTSE AGGLOMERATIE INDUSTRIE LANDELIJK OLEN VERBRANDINGSOVENS zwstim Gecorrigeerd pakjaren voor zwangerschap Effect DF WaldChiSq ChiSq gebied

12 Ooit miskraam gehad (% moeders) miskraam Gecorrigeerde proporties per gebied Gecorrigeerd voor pakjaren voor zwangerschap, leeftijd en pariteit Proport- Ondergr- Bovengrie ens ens ALBERTKANAALZONE ALLES ANTWERPEN FRUITSTREEK GENTSE AGGLOMERATIE INDUSTRIE LANDELIJK OLEN VERBRANDINGSOVENS miskraam Gecorrigeerd voor pakjaren voor zwangerschap, leeftijd en pariteit Effect DF WaldChiSq ChiSq gebied

13 Nota: Nadere gegevens inzake tijd tot zwangerschap Tijd tot zwangerschap ("Time to pregnancy ") gegevens voor het eerste kind (beperkt tot kinderen effectief opgenomen in de studie), werden voor elk individu gecorrigeerd voor alle confounders, dit om na correctie voor confounding nog de spreiding van de gegevens te kunnen beoordelen. Op te merken valt dat correctie voor confounding voor sommige personen negatieve waarden oplevert: dit is bijvoorbeeld het geval voor ietwat oudere vrouwen die toch nauwelijks hebben moeten wachten om zwanger te worden. De bekomen waarden werden uitgezet in boxplots en rekenkundige gemiddelden werden berekend (deze zijn een minder goede maat voor de centrale tendens, maar weerspiegelen ook in een zekere mate de spreiding van de waarden). Boxplots tonen dat Menen plus, Olen, Landelijk Vlaanderen en de Haven van Antwerpen hogere waarden vertonen dan de andere gebieden. Noteer dat de aldus berekende waarden verschillen van de geometrisch gemiddelde waarden vermeld in de hoofdtekst van het rapport. In vergelijking met de waarden voor de Agglomeratie van Antwerpen geven Mann Whitney-U tests volgende p waarden: Olen: p=0,043 Afvalverbranding: p= 0,023 Landelijk: p= 0,0153 Haven van Antwerpen: p=0,030 Gebied Rekenkundig gemiddelde (maanden) Antwerpen Agglomeratie 4,301 Fruitstreek 5,855 Regio Olen 7,520 Gent 5,922 Menen+ 12,629 Landelijk Vlaanderen 6,327 Albertkanaal 3,999 Haven Gent 3,988 Haven Antwerpen 8,823 13

14 100 Tijd tot zwangerschap in maanden na correctie Antwerpen Haven Antwerpen Fruit Olen Gent Menen+ Landelijk Albertkanaal Haven Gent 14