PLEITNOTA. inzake: noemen de OSB. gevestigd te Amsterdam. verweerster, gemachtigde: mr. L.M.E. Janssen

Transcriptie

1 PLEITNOTA Kort geding Rechtbank Amsterdam, Sector Bestuursrecht Woensdag 2 november 2005 te uur inzake: DE BESTUURSCOMR 4ISSIE OPEN SCHOOLGEMEENSC ;HAP BIJLMER, hier noemen de OSB gevestigd te Amsterdam. verweerster, gemachtigde: mr. L.M.E. Janssen tegen: FERDI PLOEGER EN ' YVONNE CLEMEN JOSEE BROUWERS wonende te Amsterdam, verzoekers, Bezuide 2594 Ah Telefooi Fax: Website

2 Edelachtbare, l. Sterre (geboren l l juni 1991) is thans 14 jaar oud. Zij kan niet lezen, praten en schnjven. Sterre heeft een verstandelijke handicap en problemen met haar motoriek. Sterre functioneert op een verstandelijke leeftijd van 2 jaar. Het IQ van Sterre is kleiner dan 50. In de terminologie van de Wet op de expertisecentra (WEC) heeft Sterre een mg (meervoudig gehandicapt)- indicatie cluster 3'. 2. De Open Schoolgemeenschap Bijlmer (hierna verder te noemen: de OSB) is een instelling voor regulier voortgezet onderwijs voor VMBO, HAVO en VWO in Amsterdam. De OSB heeft thans 1530 leerlingen. Belangrijk in dit verband is dat de OSB in de eerste 2 leerjaren werkt met uitsluitend heterogene groepen. In de heterogene groepen zitten leerlingen van VMBO, HAVO en VWO tezamen in de klas. Formele criteria 3. Op 29 april 2005 heeft de OSB de beslissing genomen om Sterre niet toe te laten tot het onderwijs van de OSB. Op 2 mei 2005 tekenen verzoekers bezwaar aan tegen deze beslissing. Vervolgens verzoekt de OSB naar aanleiding van het gestelde in artikel X111 van de Regeling Leerlinggebonden Financiering (hierna verder te noemen: LGF) aan de Adviescommissie Toelating en Begeleiding (hierna verder te noemen: ACTB) om een advies te geven ten aanzien van de toelating van Sterre. Dit advies wordt afgegeven op 8 juli 2005 en heeft als conclusie dat de OSB in alle redelijkheid tot het besluit kan komen dat Sterre niet toelaatbaar kan worden geacht tot zijn ' Cluster 3 - indicatie op grond van artikel 2 lid 4 sub c WEC: onderwijs aan langdurig zieke kinderen met een lichamelijke handicap, lichamelijk gehandicapte kinderen en zeer moeilijk lerende kinderen dan wel meervoudig gehandicapte kinderen met een van deze handicaps.

3 onderwijsinstelling. Op l september 2005 neemt de OSB een beslissing op bezwaar waarbij het standpunt om Sterre niet toe te laten, wordt gehandhaafd. Inhoudelijke criteria 4. Door de invoering van de leerlinggebonden financiering wordt sinds 1 augustus 2003 tegemoet gekomen aan de wens van veel ouders om hun gehandicapte kind zo veel mogelijk te laten opgroeien in een normale omgeving en in het verlengde daarvan ook in de thuisomgeving naar een reguliere school voor voortgezet onderwijs te kunnen laten gaan. Met de invoering van de LGF-wetgeving hebben ouders dus een reële keuzemogelijkheid gekregen tussen regulier onderwijs of speciaal onderwijs. In de Memorie van Toelichting behorende bij de wetswijziging wordt echter ook vermeld dat deze keuzevrijheid géén absolute is. Er is geen sprake van een toelatingsrecht. De keuzevrijheid van ouders kan worden beperkt door de aard en de zwaarte van de handicap en de feitelijke (0n)mogelijkheden van de reguliere scholen om gehandicapte leerlingen op te nemen. De OSB heeft in haar besluit van 29 april 2005, zoals gehandhaafd bij besluit van 1 september 2005, uitvoerig gemotiveerd waarom Sterre niet voldoet aan de voorwaarden van de kernprocedure én waarom de OSB niet in staat is om aan Sterre voldoende op haar behoeften afgestemd kwalitatief goed onderwijs aan te bieden. 5. Net als alle andere scholen voor primair en voortgezet onderwijs in Amsterdam, hanteert de OSB als basis voor het toelatingsbeleid de kernprocedure waarin gesteld wordt dat voor leerlingen met een indicatie voor het speciaal onderwijs die overstappen naar de brugklas van een school voor regulier voortgezet onderwijs, hetzelfde uitgangspunt geldt als voor andere leerlingen, namelijk dat de overgang naar het reguliere voortgezet onderwijs plaatsvindt op basis van het basisschooladvies. De kernprocedure maakt onderdeel uit van een convenant dat is gesloten met tussenkomst van de

4 gemeente Amsterdam. De kernprocedure is voor de OSB als Amsterdamse school voor voortgezet onderwijs een gegeven dat zij niet als enige van alle scholen voor primair en voorgezet onderwijs in Amsterdam naast zich neer kan leggen. Als de OSB zich als enige van alle Amsterdamse scholen zou moeten distantiëren van de kernprocedure, dan zou dat uiteraard tot een onredelijk resultaat leiden. 6. Ten aanzien van die kernprocedure hebben verzoekers op 30 december 2004 bij de voorzieningenrechter een geding aanhangig gemaakt tegen het College van B&W van Amsterdam met het verzoek tot het treffen van een voorlopige voorziening, inhoudende een onvoorwaardelijke toelating van Sterre tot de kernprocedure met daaraan gekoppeld een automatische toelating tot het reguliere voortgezet onderwijs in Amsterdam. Dit verzoek is door de voorzieningenrechter afgewezen d.d. 23 februari Overigens merkt de OSB op dat de regels van de kernprocedure LGF-leerlingen niet uitsluiten. Als LGF-leerlingen voldoen aan de regels van de kernprocedure (basisschooladvies en aanvullende onderwijskundige informatie) kunnen zij in beginsel worden toegelaten op een reguliere school voor voortgezet onderwijs. Het is echter het bevoegd gezag in kwestie dat beslist over de toelating van een leerling (artikel 2 lid 1 Inrichtingsbesluit WVO). Op dit moment nemen 8 ~~~-1eerlin~en~ deel aan het onderwijs van de OSB. Het gaat hier om kinderen die net als alle andere leerlingen in staat zijn om een diploma te behalen en gelijkwaardig deel te nemen aan het onderwijs. 7. Doch zelfs indien de vereisten van de kernprocedure buiten beschouwing gelaten worden, dan nóg kan Sterre niet worden toegelaten. De overgelegde stukken tonen voldoende aan dat Sterre niet in staat is om eender welk diploma voor voortgezet onderwijs te behalen en dat zij de capaciteiten niet heeft om de cognitieve (1eer)doelen met haar medeleerlingen te delen op Het gaat hier o.a. om kinderen met ziektes zoals PDD-NOS, Gilles de la Tourette, spierdystrofie, sikkelcelanemie en lenslucatie.

5 gelijkwaardig niveau. Ook eisers ontkennen dit gegeven niet. De OSB heeft moeten constateren dat er ook mét de inzet van de LGF-middelen onvoldoende mogelijkheden zijn om het onderwijs aan Sterre op een acceptabel niveau te laten plaatsvinden. Verzoekers verschillen daarbij met de OSB van mening over de vraag wat acceptabel onderwijs precies inhoudt. Volgens de OSB kan een antwoord op deze vraag worden gevonden in de Memorie van Toelichting behorende bij de LGF-wet onder punt 4.3. Hier wordt vermeld dat integratie van de gehandicapte leerling binnen het voortgezet onderwijs alleen mogelijk is voor zover de leerling voldoet aan de wettelijke toelatingsvoorwaarden, waaronder de geschiktheid voor het volgen van onderwijs aan de school waarvoor toelating wordt gevraagd. Geschiktheid voor het volgen van onderwijs aan de OSB betekent het hebben van de mogelijkheid om werkelijk te participeren aan het onderwijs van de OSB en het naar verwachting in staat zijn om aan de OSB een diploma te behalen. Het staat duidelijk vast dat Sterre daar niet aan voldoet. Sterre is als meervoudig gehandicapt kind met een verstandelijk niveau van een 2-jarige en een IQ van < 50 bij uitstek aangewezen op een overwegend orthodidactische en orthopedagogische aanpak. Daarvoor is nu juist het speciaal onderwijs bedoeld. Zie artikel 2 lid l van de Wet op de expertisecentra: 'Het speciaal onderwijs en het voortgezet speciaal onderwijs is bestemd voor kinderen van wie vaststaat dat overwegend een orthopedagogische en orthodidactische benadering aangewezen is '. Het voortgezet speciaal onderwijs (VSO) kent wél de mogelijkheid om in een individueel aangepast tempo te werken aan eigen leerdoelen, hetgeen veel beter past bij de behoeften van Sterre. Het behalen van een diploma wordt daar niet als einddoel gesteld. 8. Het gegeven dat Sterre enkele jaren naar een reguliere basisschool in Almere is gegaan, maakt dit niet anders. De basisschool bood het programma van

6 "Inclusief Onderwijs". Verzoekers wensen voor hun dochter dezelfde omstandigheden op een reguliere school voor voortgezet onderwijs te creëren. De onderwijssetting op een reguliere school voor voortgezet onderwijs is echter van een geheel andere orde dan een reguliere basisschool. Zo is het op een basisschool van ondergeschikt belang dat leerlingen een diploma behalen. 9. De voorzieningenrechter heeft op 10 maart 2005 in de procedure tussen verzoekers en de IVKO (school voor Individueel Kunstonderwijs te Amsterdam) aangegeven dat de IVKO voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat de school ondanks de inzet van de LGF-middelen niet in staat is om kwalitatief goed onderwijs te bieden dat op de behoeften van Sterre is afgestemd. Niet valt in te zien - en eisers tonen dat ook niet aan - dat dit in het geval van de OSB anders zou zijn. 10. De uitspraak van het Gerechtshof te Arnhem toont ook aan dat het uitgangspunt moet zijn dat de eventuele inzet van extra financiële middelen en ambulante begeleiding ("de rugzak") voldoende moet zijn om leerlingen de hulp te bieden die zij nodig hebben. In casu bleek de extra inzet niet voldoende, waardoor het verzoek om toelating niet kon worden toegewezen. 11. Dat de wetgever nimmer heeft beoogd om de school te veroordelen tot een "mission impossible", blijkt ook uit de reeds* aangehaalde Memorie van Toelichting behorende bij de LGF-wet. Verzoekers doen weliswaar een beroep op het Inrichtingsbesluit als grond voor toelating van Sterre doch daarover heeft de ACTB in haar advies onder punt 15 terecht overwogen dat betwijfeld moet worden of het Inrichtingsbesluit in redelijkheid ziet op de situatie van de toelating van kinderen ten aanzien van wie elke voorwaarde ontbreekt tot het verwezenlijken van de wettelijke gestelde doelen van de school. Het Inrichtingsbesluit dateert inderdaad van vóór de LGF-wetgeving en van de zijde van de overheid is niet ingegaan op de consequenties van de LGF op de strekking van het Inrichtingsbesluit.

7 12. De effectstudie die in augustus 2005 is uitgevoerd in opdracht van OCW ten aanzien van de vergelijking tussen de LGF-wet en de Wet Gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte bevestigt dat de toelating van LGF-leerlingen begrensd wordt door de redelijkheid.; zie p. 15: "Ouders stellen zich veelal op het standpunt dat er een ongeclausuleerd recht op toelating moet zijn tot de school van hun keuze. De Wet Gelijke Behandeling gaat echter uit van een redelijkheidstoets. Dat geldt ook voor de voorzieningenrechter. " Het Nederlandse reguliere onderwijs is geen sociale vorm van opvang waarbij kinderen op ieder niveau toegelaten kunnen worden en waarbij de school, docenten en leerlingen onevenredig zwaar belast worden en waarbij het niet uitmaakt of het kind iets van het onderwijs opsteekt. 13. Zoals de OSB in haar besluit van 29 april 2005 om Sterre niet toe te laten, uitvoerig heeft aangegeven, stuit toelating van Sterre op uitermate ernstige bezwaren. De ACTB concludeerde dan ook terecht dat toelating onredelijk bezwarend voor de OSB zou zijn, gezien de draagkracht van de OSB enerzijds en de aard en zwaarte van de handicap anderzijds. Sterre heeft er alle belang bij geplaatst te worden in het speciaal onderwijs waar zij ten volle zal kunnen profiteren van de nodige gespecialiseerde orthodidactische en orthopedagogische benadering die eigen én uniek is aan dit type onderwijs. 14. Ten slotte bestrijdt de OSB dat de ouders geen toestemming zouden hebben gegeven voor de observatie van Sterre door de heer E. Van Bruggen. Op 19 mei 2005 is de heer Ploeger door Mevr. L.van der Zande, in aanwezigheid van mevr. M. Verhagen (adjunct-directeur) telefonisch geïnformeerd over de afspraak die gemaakt was op de basisschool Archipel om Sterre te observeren. Tevens is medegedeeld dat de observatie plaats zou vinden door mw. Van der Zande zelf en door de heer E. Van Bruggen, GZ-psycholoog. Op dat moment heeft de heer Ploeger dat bericht voor kennisgeving aangenomen. De OSB heeft de heer Van Bruggen ingeschakeld voor deze observatie om een advies

8 te geven over de voor- en nadelen van plaatsing. Zijn deskundigheid is ingeschakeld, juist omdat de heer Van Bruggen goed bekend is met de OSB en dus kan beoordelen of Sterre wel of niet geplaatst zou kunnen worden. Het advies is gevraagd om het afwijzingsbesluit te laten toetsen en getuigt derhalve juist van zorgvuldigheid. Conclusie 15. De OSB concludeert dat het gevorderde dient te worden afgewezen, primair omdat Sterre niet voldoet aan de toelatingseisen zoals gesteld in de kernprocedure van de gemeente Amsterdam, subsidiair vanwege het feit dat, zoals bevestigd in het advies van de ACTB, Sterre ook met de inzet van LGFmiddelen nimmer in de gelegenheid zal zijn om een diploma te behalen en de OSB onevenredig zwaar belast zou worden, meer subsidiair tot matiging van de verbonden boete indien U toch besluit de vordering toe te wijzen. Tenslotte verzoekt de OSB verzoekers te veroordelen in de kosten van deze procedure. gemachtigde