Besluit. College van bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus EJ ARNHEM

Transcriptie

1 College van bestuur Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Postbus EJ ARNHEM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Autotechniek van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen datum 17 november 2005 onderwerp Definitief besluit accreditatie hbo-bachelor Autotechniek - Hogeschool van Arnhem en Nijmegen ons kenmerk NVAO/ /CT bijlagen 2 1. Inleiding Bij brief van 12 september 2005 heeft de heer drs. M. J. G. Bormans, lid van het college van bestuur van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen te Arnhem, hierna: HAN, bij de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) een aanvraag om accreditatie, als bedoeld in artikel 5a.9 van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek, hierna WHW (Stb.2002, 302), voor de opleiding hbo-bachelor Autotechniek ingediend. Het betreft een opleiding met een voltijdse en een deeltijdse variant die blijkens de aanvraag te Arnhem wordt verzorgd. Ter ondersteuning van de aanvraag heeft de HAN een rapport overgelegd van een door haar ingeschakelde Visiterende en Beoordelende Instantie (VBI): NQA. Het rapport van NQA, hierna VBI-rapport, gedateerd juli 2005, heeft de NVAO ontvangen op 15 september De visitatie van de opleiding heeft plaatsgevonden op 19 en 20 april Het VBI-rapport is opgebouwd aan de hand van het Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor] van de NVAO, Stcrt. 2003, 120, hierna: het Accreditatiekader. 2. Bevindingen Op grond van het toepasselijke Accreditatiekader wordt een opleiding beoordeeld aan de hand van zes onderwerpen, te weten: doelstellingen van de opleiding, programma, inzet van personeel, voorzieningen, interne kwaliteitszorg en resultaten. Ad: Doelstellingen opleiding Het NQA-panel, hierna: het panel, komt tot de volgende afwegingen. Zowel voor de voltijdse als voor de deeltijdse variant ontwikkelt de opleiding een nieuw competentiegericht studieprogramma. Op het moment van de visitatie is het nieuwe programma, dat bestaat uit tien competenties uitgewerkt op drie realisatieniveaus, ingevoerd in het eerste studiejaar van de voltijdse variant. De tien competenties zijn afgeleid van het beroepsprofiel De autotechnisch ingenieur dat in nauw overleg tussen de opleiding en het beroepenveld tot stand is gekomen. De ontwikkelde competenties zijn tevens voorgelegd aan de beroepenveldcommissie en aan de faculteit techniek van de HAN waarvan de opleiding deel Inlichtingen Nancy Van San n.vansan@nvao.net Parkstraat 28 Postbus CD Den Haag P.O. Box CD The Hague The Netherlands T +31 (0) F +31 (0) info@nvao.net

2 pagina 2 van 8 uitmaakt vanaf 1 september Intussen is het aflopende programma nog van kracht in de overige studiejaren en in de deeltijdse variant. De eindkwalificaties van het aflopende programma zijn ontleend aan de eindtermen van de nota De eindtermen van de HST- Autotechniek (1995, commissie De Wilde). Het panel stelt vast dat de relatie met de Dublin descriptoren en met de tien hbo-kernkwalificaties is geborgd in het nieuwe competentiegerichte curriculum. Ook de eindtermen van het aflopende programma sluiten aan bij de algemene en internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor in het hbo. Volgens de beroepenveldcommissie zijn de eindkwalificaties van zowel het aflopende als van het nieuwe curriculum passend voor het automotivewerkveld. De afgestudeerden zijn gekwalificeerd als beginnend beroepsbeoefenaar op het terrein van constructie en beproeving, technisch commerciële handel en exploitatie. Ad: Programma Het panel komt tot de volgende afwegingen. De opleiding wil studenten opleiden tot competente autotechnische ingenieurs via een actueel, beroeps-, en competentiegericht curriculum. Het aflopende programma is thematisch en projectgestuurd opgezet. Per onderwijsblok staat een thema met een daaraan gekoppelde projectopdracht centraal. In het nieuwe studieprogramma vormen de beroepstaken van de autotechnisch ingenieur de rode draad. Het panel heeft vastgesteld dat de studenten zowel in het aflopende als in het nieuwe curriculum veelvuldig in aanraking komen met de beroepspraktijk. Binnenschools voeren zij opdrachten uit die ontleend zijn aan de beroepspraktijk van de autotechnisch ingenieur. Deze opdrachten worden steeds complexer naarmate de studie vordert. Buitenschools komen de studenten via stages en excursies in contact met de beroepspraktijk. Voorts constateert het panel dat de opleiding bij elk studieonderdeel literatuur voorschrijft waardoor studenten in aanraking komen met relevante theorieën en ontwikkelingen in het vakgebied. Het panel stelt vast dat onderzoeksvaardigheden in elk studiejaar aan bod komen in de projectmatige onderzoeksopdrachten. Daarnaast vormt onderzoek een centraal element van het afstudeerproject. De samenhang van het nieuwe programma is uitgewerkt in een Leerplanschets waarin per course staat aangegeven op welk niveau de competenties aan de orde zijn en worden getoetst. De samenhang in het aflopende programma wordt voornamelijk geborgd door de koppeling van de leerinhouden aan de thema s. Het panel stelt vast dat de samenhang per course en per thema door docententeams wordt bewaakt. Verder constateert het panel dat de wijze van toetsing telkens op het gehanteerde onderwijsconcept is afgestemd. Het competentiegerichte toetssysteem wordt simultaan met de opbouw van het nieuwe curriculum ingevoerd. Bij de beoordeling van stages en afstudeerwerken wordt de externe begeleider betrokken evenals de kritische zelfevaluatie van de student. Het panel geeft aan dat de opleiding per periode van tien weken de studielast berekent en evalueert. De opleiding treft, waar nodig, maatregelen om studiebelemmerende factoren te voorkomen. Alle informatie en beoordelingscriteria voor een bepaalde studieperiode staan in een blokboek of courseboek weergegeven. Het panel verneemt dat de voltijdstudenten 30 tot 40 uur per week aan hun studie besteden; de deeltijdstudenten vinden de werkelijke studielast hoger dan de door de opleiding geraamde studielast. De opleiding heeft toelaatbaarheidseisen geformuleerd voor de voltijdse en de deeltijdse studenten. Verkorte leerroutes, vrijstellingen en

3 pagina 3 van 8 schakelcursussen kunnen worden aangeboden. De opleiding bereidt de instromende studenten voor op het hoger onderwijs via voorlichtingsbijeenkomsten voor aspirantstudenten en via deelname aan het project proefstuderen. Volgens de studenten worden eventuele aansluitingsproblemen tijdig door de docenten opgespoord. Ad: Inzet personeel Het panel komt tot de volgende afwegingen. Het panel stelt vast dat alle docenten via het onderwijs (begeleiding van studenten bij projecten, stage, beurzen, bedrijfsbezoeken, etc.) contact onderhouden met de beroepspraktijk. Eén vijfde van het docententeam heeft recente werkervaring. De studenten en alumni uiten zich positief over de relatie die docenten leggen tussen het onderwijs en de beroepspraktijk. De docent-student ratio bedraagt 1:23,7. Het panel verneemt dat de faculteit Techniek naar een hogere ratio streeft. Het panel stelt vast dat de docenten 80 % van hun beschikbare tijd aanwenden voor onderwijstaken en aanverwanten; 20 % van hun werktijd gaat naar organisatorische taken en deskundigheidsbevordering. Het panel constateert dat de docenten over het algemeen meerdere rollen vervullen. Voor de functies van vakinhoudelijk begeleider, procesbegeleider, ontwikkelaar, studieloopbaanbegeleider en assessor zijn hogeschoolbreed 21 kerncompetenties vastgelegd. Via competentiemanagement beoogt de hogeschool de deskundigheid van het docententeam op diverse terreinen te stimuleren. Het panel constateert dat de opleiding de inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische competenties van het personeel borgt door het jaarlijks houden van functioneringsgesprekken. Tevens worden aan de hand van pop-gesprekken individuele scholingsbehoeften afgestemd op het organisatiebelang. De docenten vinden de diverse taken goed verdeeld en verspreid over het jaar. Toch geven zij aan dat de werkdruk momenteel hoog ligt, voornamelijk omwille van het gelijktijdig ontwikkelen van het nieuwe curriculum en het uitvoeren van het aflopende programma. Ad: Voorzieningen Het panel komt tot de volgende afwegingen. De opleiding autotechniek is ondergebracht in een eigen gebouw op de hogeschoolcampus in Arnhem. Het panel is zeer te spreken over de kwaliteit van de materiële voorzieningen in het algemeen en de opleidingsspecifieke toerusting in het bijzonder. De opleiding beschikt over laboratoria voor verbrandingsmotoren, voertuigtechniek, aandrijftechniek en autotechniek en in de laboratoria over hefbruggen, motorproefstanden, meetopstellingen waarmee comfort en duurzaamheid van voertuigen kan worden getest, weggedrag-meetsystemen om bochtgedrag en rij-stabiliteit te onderzoeken, middelen voor metaalbewerken, emissiemeetapparatuur, meetapparatuur aan voertuigelektronica en diagnosesystemen. De opleiding bezit twintig voertuigen; met twaalf daarvan worden op testbanen in binnen- en

4 pagina 4 van 8 buitenland real time metingen uitgevoerd. De opleiding beschikt naast de laboratoria over drie volledig ingerichte werkplaatsen waarin de racingteams van de opleiding autotechniek hun werkzaamheden kunnen uitvoeren. Er zijn drie teams: een motorracingteam, een ralleyteam en een dragracingteam. De racingteams worden door studenten bezet en geleid. De in de opleiding aanwezige ICT-apparatuur is actueel en voldoet aan moderne maatstaven. Alle pc s zijn voorzien van relevante (auto-) technische software. De studieloopbaanbegeleiding in de opleiding is gericht op oriëntatie, selectie, studievoortgang, persoonlijke en beroepsmatige ontwikkeling en stagevoorbereiding. Alle studenten zijn gekoppeld aan een studieloopbaanbegeleider en worden gecoacht tijdens individuele- en groepsbijeenkomsten. Voor de begeleiding van de deeltijdse studenten is een deeltijdcoördinator aangesteld. De voortgangsregistratie gebeurt via het FISregistratiesysteem dat studenten op elk moment kunnen raadplegen. Het panel constateert dat de studenten matig positief zijn over het begeleidingssysteem. Het panel stelt vast dat de opleiding de problemen onderkent en hieraan werkt. De begeleiding is naar aanleiding van de invoering van het nieuwe programma uitgebreid, wat tot een stijging van de studententevredenheid heeft geleid. De informatievoorziening verloopt vlot volgens de studenten, mede dankzij de heersende informele sfeer en de bereikbaarheid van de docenten. Ad: Kwaliteitszorg Het panel komt tot de volgende afwegingen. Het kwaliteitsbeleid van de hogeschool staat beschreven in de beleidsnota HAN-Kwaliteitszorg: kaders en instrumenten. Op basis van dit kader heeft de opleiding een eigen Kwaliteitszorgplan opleiding autotechniek opgesteld en uitgewerkt in een evaluatieplan. In het evaluatieplan worden de onderwerpen, instrumenten en frequentie van de evaluaties beschreven. De planning is afgestemd op de beleidscycli op faculteits- en hogeschoolniveau. Het panel heeft kunnen vaststellen dat de opleiding het evaluatieplan uitvoert en tevens meewerkt aan hogeschoolbreed opgezette evaluaties. De resultaten van de evaluaties worden geanalyseerd en vastgesteld in het Verslag kwaliteitszorg. Vervolgens wordt in een actieplan aangegeven op welke punten verbeteracties noodzakelijk zijn. Het panel stelt vast dat de opleiding de volledige kwaliteitscyclus éénmaal heeft doorlopen sinds de invoering ervan. De borging van dit verbeterbeleid vindt het panel een belangrijk aandachtspunt. Het panel constateert dat de opleiding docenten, studenten, afgestudeerden, medewerkers van stagebiedende bedrijven alsook de beroepenveldcommissie via diverse kanalen betrekt bij de interne kwaliteitszorg.

5 pagina 5 van 8 Ad: Resultaten Het panel komt tot de volgende afwegingen. In hun afstudeerproject tonen de studenten aan dat zij de eindkwalificaties realiseren. Het panel vond het niveau van de ingekeken afstudeerwerken aan de maat. De studenten uiten zich positief over de invulling van het afstudeerproject en over de beoordeling ervan. Zij zijn tevreden over de relevantie van de opleiding en over de aansluiting op de arbeidsmarkt. In de gesprekken met leden van de beroepenveldcommissie en met bedrijfsbegeleiders vernam het panel dat de afgestudeerden breed inzetbaar zijn en aan het verwachte niveau beantwoorden. Het panel wijst erop dat zowel de afgestudeerden als de bedrijfsbegeleiders meer aandacht wensen in het curriculum voor communicatieve en commerciële vaardigheden. De opleiding heeft voor het eerst haar streefcijfers vastgelegd in Toch verzamelde en analyseerde de opleiding voordien ook rendementsgegevens. Het panel stelt op basis van de aangeleverde documentatie vast dat de opleiding inzicht heeft in de evolutie van relevante instroom-, doorstroom- en uitstroomgegevens. De deeltijdse variant van de opleiding bestaat sinds september 2004 en heeft op het moment van de visitatie nog geen volledige cyclus doorlopen. Bijgevolg zijn er geen rendementsgegevens voorhanden.

6 pagina 6 van 8 3. Besluit Ingevolge het bepaalde in artikel 5a.10, tweede lid, van de WHW heeft de NVAO het college van bestuur van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen te Arnhem in de gelegenheid gesteld zijn zienswijze op het voornemen tot besluit van 25 oktober 2005 naar voren te brengen. Bij telefonisch contact op 10 november 2005 heeft de instelling ingestemd met het voornemen tot besluit. De NVAO besluit dat accreditatie wordt verleend aan de hbo-bachelor Autotechniek (voltijdse en deeltijdse variant; locatie Arnhem) van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen te Arnhem. Overeenkomstig het bepaalde in artikel 5a.9, vierde lid, van de WHW, treedt dit besluit in werking met ingang van de dag waarop het vorige accreditatiebesluit vervalt (accreditatie van rechtswege tot en met 31 december 2006), derhalve op 1 januari Den Haag, 17 november 2005 Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie Guy Aelterman (bestuurslid) Tegen dit besluit kan op grond van het bepaalde in de Algemene wet bestuursrecht door een belanghebbende bezwaar worden gemaakt bij de NVAO. De termijn voor het indienen van bezwaar bedraagt zes weken. Bijlage 1: overzicht van beoordelingen door het VBI-panel Bijlage 2: samenstelling van het panel

7 pagina 7 van 8 Bijlage 1: Overzicht van beoordelingen door het VBI-panel Onderwerp Facet Beoordeling door VBI voltijd Beoordeling door VBI deeltijd 1. Doelstellingen 1. domeinspecifieke eisen 2. niveau bachelor/master Voldoende Voldoende 3. oriëntatie hbo/wo 2. Programma 4. eisen hbo/wo 5. relatie doelstellingen programma 6. samenhang programma 7. studielast Voldoende 8. instroom 9. duur 10. afstemming vormgeving en inhoud 11. beoordeling en toetsing Voldoende Voldoende 3. Inzet personeel 12. eisen hbo/wo 13. kwantiteit personeel Voldoende Voldoende 14. kwaliteit personeel 4. Voorzieningen 15. materiele voorzieningen Excellent Excellent 16. studiebegeleiding Voldoende Voldoende 5. Interne kwaliteitszorg 17. evaluatie resultaten 18. maatregelen tot verbetering Voldoende Voldoende 19. betrokkenheid medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld 6. Resultaten 20. gerealiseerd niveau Nvt 21. onderwijsrendement Voldoende Nvt

8 pagina 8 van 8 Bijlage 2: de samenstelling van het panel Naam Dhr. ir. M. L. Uyterlinde (voorzitter en domeindeskundige) auditdeskundigheid; domeindeskundigheid, internationale deskundigheid Deskundigheid Voornamelijk ingezet vanwege zijn ervaring als assessor voor de Raad van Accreditatie. Hij heeft deelgenomen aan de NQA-auditortraining hoger onderwijs. Hij heeft vanuit opleiding en werkervaring ruime (internationale) kennis van de ontwikkelingen en de technieken in het werkveld. Dhr. ing. R. Briggen (domeindeskundige) auditdeskundigheid; domeindeskundigheid, internationale deskundigheid Heeft jarenlange ervaring in de sector Autotechniek. Zijn huidige werkgebied betreft productontwikkeling bij DAF Trucks N.V. In zijn werk zijn er veelvuldige contacten met ontwikkelingspartners uit diverse Europese landen. Hij bezit auditorkwaliteiten vanwege de NQA-auditortraining hoger onderwijs. Dhr. J. A. M. van Velthoven (studentlid) Studeert Bouwkunde aan de TU Delft en behaalde zijn propedeuse. Sinds 2001 volgt hij de afstudeerrichtingen Real Estate & Housing en Buildingtechnology. Als studentpanellid visiteerde hij diverse opleidingen in de sector Techniek voor diverse certificeringsbedrijven. Dhr. drs. L. Koekebakker (NQA auditor) auditdeskundigheid; onderwijsdeskundigheid Ingezet als NQA-auditor. Hij heeft eerdere ervaring met visitaties in de sectoren Economie, Techniek, Management, Economie & Talen, Landbouw en Personeel en Arbeid. Daarnaast heeft hij jarenlange ervaring met visiteren in bijna alle sectoren van het hbo. Hij bezit auditorkwaliteiten vanwege deze jarenlange visitatie-ervaring en cursussen gevolgd bij Lloyds.