Migrantengezinnen in Nederland: Astrid Kamperman

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Migrantengezinnen in Nederland: Astrid Kamperman"

Transcriptie

1 Migrantengezinnen in Nederland: Een introductie ti Astrid Kamperman O3, Erasmus MC

2 Migratiegeschiedenis NdI Ned. Indië/Molukken: 40 tot t60 er jaren Mediterranée: halverwege 50 er jaren Turkije en Marokko: vanaf 60 er jaren tot tnu Suriname: 60 en 70 er jaren tot nu Vluchtelingen: li vanaf 80 er jaren tot tnu, Denk ook aan vroege groepen zoals Vietnamezen, Chilenen, Sovjet burgers. Hangt altijd afvanwaarde crises in de wereld zich voordoen. De sterkste vluchten het eerst: vaak mannen. Antillen: vanaf de 90 er jaren tot nu Nu: de nieuwe arbeidsmigranten, pendelen.

3 Migranten in Nederland 10% van de bevolking is niet Westers itw t allochtoon, in A dam en R dam is dat dtresp. 25% en 34%. Toekomstvoorspellingen: 40% in Meer dan 50% van de jongeren (<18 jr.) in A dam en R dam is niet Westers allochtoon. Grootste groepen: Surinamers, Turken en Marokkanen, elk zo n 20% ( personen) van de niet westerse bevolking. Vluchtelingen: Voormalig Joegoslavië, voormaligesovjet republieken, Somalië, Afghanistan,Irak en Iran. Asielzoekers (23.000), AMA s: Angola, Somalië, Guinee, China, Afghanistan (enkele duizenden per jaar, veel verzoeken worden afgewezen). Verder: Antillianen en Arubanen( ), Kaapverdianen (40.000), Chinezen (onduidelijk hoeveel ), Ghanezen (20.000), en Midden en Oost Europeanen ( ). Migranten in Amsterdam: Marokkanen, (Creoolse) Surinamers, Ghanezen Verspreiding over de stad: De Baarsjes, Zuid Oost Andere regionale verschillen: Overijssel, Rotterdam, Den Haag.

4 Niet Westerse migranten per Rotterdams stadsdeel 1/3 van alle Rotterdammers is van niet-westerse afkomst

5 Uitgesplitst naar migrantengroep Rotterdam Surinamers Marokkanen Antillianen Turken

6 Allochtone Jeugd Meer dan 50% van de jongeren (<18 jr.) )in A dam en R dam is niet Westers allochtoon. 2e generatie is 40% van alle niet Westerse allochtonen. 3e generatie is nu nog klein, maar neem snel toe. Zij worden nu geboren. 95% is < 10jr. Kinderen die nu het onderwijs instromen zijn vrijwel allemaal in Nederland geboren. Hebben vaak een betere uitgangspositie dan hun ouders. Taalbeheersing isbeter en opleidingishoger is hoger. Op dit moment een sterke identificatie met thuisland, of met religie.

7 Beschrijving van allochtone gezinnen adhv: 1) Leefstijl: structurele kenmerken, zoals gezinssamenstelling, huisvesting, SES, migratie sociaal netwerk culturele oriëntatie en taalbeheersing 2) Denkbeelden over kinderen, opvoeding en ontwikkeling: ouderschapsmotivatie opvoedingsdoelen Visie, hoe kijk je tegen jezelf en anderen aan 3) Taakverdeling: Gezinstaken Opvoedersrol 4) Opvoedingsstijl: Communicatie, disciplinering entoezicht 5) Opvoedingsbeleving Opvoedingsondersteuning, rol van formeel en informeel netwerk

8 Leefstijl Marokkaanse gezinnen Gezinssamenstelling: Twee ouders met kinderen, gem. 28ki 2,8 kind per gezin Omvang van gezinnen neemt snel af: 6 kinderen per gezin in 1985, nu 23% 3 kinderen of meer. Meer dan de helft van de Marokkaanse vaders en moeders heeft alleen basisonderwijs Opleiding kinderen: laag enmiddelbaar middelbaar, gemiddeld lager dan Turkse kinderen Ongeveer de helft van de gezinshoofden is werkeloos, arbeidsongeschikt of gepensioneerd. Langdurige werkeloosheid komt veel voor. Werkniveau is elementair of laag: ongeschoold of laaggeschoold werk Arbeidsparticipatie moeders is laag Oriëntatie: toekomst ligt in Nederland, maar contact met Marokko blijft intact Kinderen moeten ook Marokkaans blijven, trouwen met een Marokkaanse partner. Maar willen ook dat hun kinderen in contact komen met Nederlandse samenleving Het gevoel niet geaccepteerd te worden, discriminatie. Willen dat hun kinderen geen aanleiding geven voor discriminatie Taal: Thuis spreekt men Marokkaans (Arabisch of Berber), maar ook vaak in combinatie met Nederlands. Het merendeel spreekt redelijk Nederlands, moeders minder dan vaders. Sociaal netwerk: Marokkaans: familie, vrienden. Soms etnisch gemengd netwerk. Naarmate de opleiding hoger is meer contacten buiten de familie.

9 Opvoeding in Marokkaanse gezinnen Doel: 1) presteren 2 )conformeren 3) sociaal zijn 4) autonomie (in de sociale betekenis, verantwoordelijkheid nemen) Een balans vinden tussen de sociale en morele omgeving en het eigen belang: sociale intelligentie aql Autonomie hoger bij jongere hoog opgeleide moeders Assertief: wel buiten de deur maar niet thuis Nederlanders veel te permissief, ook leerkrachten, kinderen respectloos om met hun ouders, te veel vrijheden, vooral meisjes Bij Nederlanders: 1) autonomie, 2) sociaal zijn, 3) conformeren, 4) presteren

10 Opvoeding, vervolg Jongekinderen soepel enweinig structuur Na 12 jaar wordt zelfredzaamheid en verantwoordelijkheid verwacht. Meisjes eerder dan jongens Moratorium wordt niet ondersteund. Tegen het 20e jaar hoor je je volwassen te gedragen. Het bestaan ervan bij de Nederlandse gezinnen is bekend. Ouders vrezen de invloed op hun kinderen. Na puberteit nemen meisje huishoudelijke taken over, tot volledig overname na 18e jaar Bijdragevanjongensaanhethuishoudenis jongens aan huishouden is vrijblijvend Nu: meisjes niet te zwaar belasten om schoolprestaties

11 Taakverdeling in Marokkaanse gezinnen Traditionele taakverdeling: Vaders afstandelijk en autoritair. Zij zijn het hoofd van het gezin, verantwoordelijk voor het inkomen, de presentatie van de familie naar buiten & het disciplineren van de kinderen. Moeders zijn verantwoordelijk voor de opvoeding, zij werken nauwelijks buitenshuis. Strikt traditionele taakverdeling verdwijnt: Meer invloed van vader in ouderschap, maar moeder blijft absoluut de spil Dochters worden opgevoed voor zorg aan de familie EN zelfstandigheid Jongens tot broodwinners

12 Opvoedingsstijl in Marokkaanse gezinnen Communicatie: Warm maar niet psychologisch. Eenrichtingsverkeer, verschillende onderwerpen blijven taboe Jongens brengen eerder meer tijd buitenshuis door, waardoor informatie uitwisseling vermindert Hogere opleiding: Meer symmetrische communicatie, en meeronderwerpen komenaan bod Controle en discipline Autoritair wordt autoritatief, maar nog wel minder dan Nederlandse ouders Kinderen zijn ook vaak buiten de controle van hun ouders, ouders volgen het meer op afstand. Kinderen brengen veel tijd met elkaar door, ouders spelen niet met hun kinderen Oudere kinderen hebben een eigen verantwoordelijkheid voor opvoeding van jongere kinderen, incl schooltaken. Hoger opgeleide ouders houden meer toezicht op hun kinderen. Dit leidt tot meer autonomie voor Marokkaanse kinderen Dochters worden strikter opgevoed dan zoons. Dit is tevens verklaring voor betere schoolprestaties: ze moeten meer thuis zijn. Opvoeding is vooral een sociale opvoeding, geen speelgoed of boeken Geen hulp bij schoolwerk, of keuze van school, soms wel monitoren van prestaties en preken over belang van opleiding School wordt ook gezien als bron van negatieve Nederlandse invloeden

13 Opvoedingsbeleving in Marokkaanse gezinnen Angst voor uitsluiting en discriminatie Wensen goede carrière, maarkunnen weinig steun bieden Angst voor Nederlandse invloed Willen meer contact met hun kinderen maar zijn zelf niet zo opgevoed. Disciplineren in de puberteit. Hoe om te gaan met assertiviteit en manipulatie van hun kinderen? Missen de controlerende en disciplinerende taak van de omgeving Negatieve ervaring hulpverlening: het NLse systeem staat andere waarden voor Juist wanneer het mis gaat willen ze niet dat hun kinderen nog Nederlandser worden Wel wenselijk: hulp bij taal en onderwijs

14 Leefstijl Turkse Gezinnen Gezinssamenstelling: Twee ouders met kinderen (60 70%), gem. 2,5 kind per vrouw. Gezin soms aangevuld met andere familieleden. Omvang gezinnen neem snel af: was 3,5 kind per vrouw in 1985, nu 26% meer dan 3 kinderen. Aantal echtscheidingen neemt toe. Vrouwen krijgen jong hun 1e kind: gem. 20 jaar, leeftijdsverschillen tussen kinderen zijn klein Meer dan de helft van de Turkse vaders en moeders heeft alleen basisonderwijs Opleiding kinderen: laag en middelbaar; 10% van de kinderen heeft tussendoor enkele jaren in Turkije onderwijs gehad. Ongeveer de helft van de gezinshoofden is werkeloos, arbeidsongeschikt of gepensioneerd. Langdurige werkeloosheid komt veel voor. Werkniveau is elementair of laag: ongeschoold of laaggeschoold werk Oriëntatie van de ouders is op Turkije (voor zichzelf), terwijl de kinderen hun toekomst in Nederland zien. Concrete remigratieplannen ontbreken Thuis wordt Turks gesproken, Turkse identiteit is bl belangrijk, trouwen met Turkse partner Ouders, vooral de moeders, spreken (zeer) slecht Nederlands Sociaal netwerk: Turks, veel contact met familie, veel familie in Nederland, ook vaak in dezelfde buurt Contact met Nederlanders: nauwelijks, kinderen meer etnisch gemengde vriendengroep

15 Opvoeding in Turkse gezinnen Doelen: 1) maatschappelijk presteren, ook voor dochtersweinig ruimte voor moratorium 2) Conformisme (respect en gehoorzaamheid, een goede moslim worden) 3) Autonomie, maar krijgt een sociale invulling (zelfredzaamheid, verantwoordelijkheid) Naarmateopleidingsniveauhogeris is: meerindividualistischeinvullingvanautonomie invulling van autonomie, enminder conformisme Economische motieven: vooral bij moeders, financiële steun, zorgplicht bij ziekte, ouderdom, gaan bij hun kinderen in huis wonen Voor 12e soepel, weinig gestructureerd Na 12 jaar komt de nadruk meer op controle te liggen, vooral bij dochters. Moeders geven hun kinderen, ook hun dochters, meer vrijheden dan vaders. Moeders en dochters brengen veel tijd samen door. Conflicten tussen vader en oudere kinderen (streven naar autonomie). Moeders kunnen hun kinderen onvoldoende d steunen. Puberteit veel conflicten, vooral over huishoudelijke taken, school, vrienden, tijd om thuis te komen

16 Taakverdeling in Turkse gezinnen Vergelijkbaar met de Marokkaanse gezinnen Traditionele taakverdeling wordt losgelaten: Meer gelijke rol in de opvoeding Opvoeding zoons en dochters verschilt

17 Opvoedingsstijl in Turkse gezinnen Communicatie: Ideaal: Communicatie, openheid en wederzijds respect In de helft van de gezinnen wordt tot de kinderen gesproken, de andere helft meer twee richting verkeer. Sommige onderwerpen zijn taboe, zoals seksualiteit Controle en discipline: Controle en discipline dmv onderhandeling, uitleg Het autoritaire model is vrijwel losgelaten, autoritatieve opvoedingsstijl Maagdelijkheid van dochters belangrijk, voor hen geldt restrictie en controle Opvoedingspatronen zijn seksespecifiek Informele educatie en hulp bij huiswerk ontbreekt, maar schoolprestaties worden wel gevolgd.

18 Opvoedingsbeleving in Turkse gezinnen Twijfels bij de ouders om hun kinderen goed op te voeden in een vreemde samenleving En hoe ze te disciplineren, vooral in de pubertijd Over het algemeen weinig twijfels over steun aan de kinderen en de kwaliteit i van de ouder kind d relatie Weinig behoefte aan steun, ouders zelf of vrienden met kinderen in dezelfde leeftijd. Inmenging van de familie wordt niet gewaardeerd Wel wenselijk: informatie over opvoeding en ontwikkeling, steun bij scholing en taalonderwijs

19 Leefstijl Surinaams Creoolse gezinnen Gezinssamenstelling: Relatief veel vrouwen met kinderen, zonder man, 21% (Antillianen 26%), 40 resp. 60% van de kinderen groeit op in ouder gezin Aantal kinderen gem. 1,8 per Surinaamse vrouw (dat is verg. met autochtone vrouwen); 1,9 per Antilliaanse vrouw 1e kind vaak al voor 20e jaar geboren (30%) Vrouwen hebben kinderen van meerdere mannen De bezoekende vader, mannen wonen vaak gedeeltelijk in Suriname, terwijl de vrouwen vast in Nederland wonen. Biculturele relaties komen onder Creolen regelmatig voor. Opleidingsniveau ouders is vrijwel gelijk aan dat van Nederlanders Opleidingsniveau van de kinderen is iets onder dat van NLse kinderen Arbeidsparticipatie van vrouwen is hoger dan bij Nederlanders De helft vd alleenstaande moeders is afhankelijk ve uitkering (dit is minder dan bij Nederlandse alleenstaande moeders) Surinaamse moeders behoren in half van de gevallen zelf tot de 2e generatie Oriëntatie: i participeren i en zijn georiënteerd op NL, taal is Nederlands d Discriminatie moet genegeerd worden en je moet trots zijn op je achtergrond Contact met Surinamers en Nederlanders. Veel familie woont in Nederland. Vrouwen steunen op vrouwen

20 Opvoeding in Creoolse gezinnen Doel: Presteren, sociaal zijn en conformeren worden even belangrijk geacht Dan pas autonomie Zelfstandigheid van dochters is opvoedingsdoel: dochters worden voorbereid op alleenstaand moederschap, zelfvertrouwen in omgang met mannen; Bij de zoons: eerlijkheid en respect Assertiviteit is belangrijk naar peers toe, maar niet binnen de familie Jonge kinderen worden opgevoed met waarden als luisteren en beleefd zijn, krijgen ook kleine taken opgedragen Puberteit wordt gevreesd, volwassenheid start tussen 18 en 21, dus moratorium wordt min of meer erkend Surinaamse moeders voelen zich afgekeurd om hun opvoedingsstijl Nlse ouders zijn de controle over hun kinderen kwijt Nlse kinderen denken dat ze het middelpunt zijn

21 Taakverderdeling in Surinaamse gezinnen Rol van de vader/partner van moeder is beperkt, zeker na scheiding Als vader aanwezig is, is taakverdeling vrij traditioneel Moeders zouden graag een grotere rol voor vader zien (vooral emotioneel) Vooral in Suriname: Extended family van moeders kant is belangrijk in huishouding. Mannelijke familieleden worden ingeschakeld bij problemen. Taken van kinderen jongen tot 12jr zijn gering.

22 Opvoedingsstijl in Creoolse gezinnen Communicatie: Egalitair, open communicatie, aandacht voor psychologische noden van hun kind Toch ook directief in communicatie, vooral alleenstaande moeders Controle en discipline: Luisteren en gehoorzamen om te zorgen dat ze op het rechte pad blijven Gecombineerde autoritaire en autoritatieve stijl, geen fysieke straffen In puberteit krijgen ze meer vrijheden en mogen ze uit Dochters liever geen seks uit angst dat ze tienermoeders worden, meer restrictief naar dochters Maar geen Nederlandse toestanden: Vriendjes mogen niet blijven slapen Bereiden hun kinderen voor op school en lezen hun kinderen voor, monitoren hun schoolprestaties nauwkeurig, ouders participeren p en hebben contact met school

23 Opvoedingsbeleving in Creoolse gezinnen Zorgen over ht het gehoorzamen vd kinderen en financiële iël zorgen Angst dat ze in de criminaliteit terecht komen Over het algemeen negatief over zorg Praktische hulp wordt gewaardeerd, d maar geen bemoeienis, i NLse hulpverlening heeft alleen oog voor de kinderen Grootouders en tantes belangrijk in de opvoeding Aleenstaand moederschap lijkt weinig negatieve gevolgen te hbb hebben: wel meer problemen bij zoons en financiële iël zorgen.

24 Concluderend Allochtone gezinnen: Sociaal economische achterstanden t Huisvesting is slechter, achterstandswijken, minder woonoppervlak Kinderen, vooral zoons, zijn sociale prestige Acculturatieverschillen tussen gezinsleden Opvoedingsdoelen: gehoorzaamheid en netheid vs zelfontplooiing en verantwoordelijkheidsgevoel (afhankelijk van SES) Dochters hebben veel verantwoordelijkheden binnen gezin, zoons veel minder, maar hebben wel een controlerende taak op gedrag buitenshuis Rol van de vader en moeder verschillen

25 Concluderend Allochtone gezinnen: Weinig verschillen in disciplineren, fysieke straffen komen weinig voor. Verschillen zitten in de terreinen waarop wordt gestraft, bijv eten en slapen, uitgaan en seksualiteit Minder vaak cognitief stimulerend speelgoed, sociale educatie Sterk onderscheid binnen en buitenwereld Extended families, tantes, oma s, ooms, schoonouders, hebben een rol in de opvoeding Opvoedingsdoelen van de ouders worden niet ondersteund door de Nederlandse samenleving Nederlandse ouders te vrij en kindvriendelijk, Nederlandse kinderen zijn brutaal en onbeleefd tegen hun ouders, structuur en regelmaat wordt positief gewaardeerd. Staan negatief tegenover hulpverlening, bedreigend voor eigen gezin, zou te permissief zijn voor de jongeren

Opvoeden in andere culturen

Opvoeden in andere culturen Opvoeden in andere culturen Bevorderen en versterken: competenties vergroten Een betere leven DVD 1 Bevolkingsgroepen aantal Allochtoon3.287.706 Autochtoon13.198.081 Europese Unie (exclusief autochtoon)877.552

Nadere informatie

Sterke toename alleenstaande moeders onder allochtonen

Sterke toename alleenstaande moeders onder allochtonen Carel Harmsen en Joop Garssen Terwijl het aantal huishoudens met kinderen in de afgelopen vijf jaar vrijwel constant bleef, is het aantal eenouderhuishoudens sterk toegenomen. Vooral onder Turken en Marokkanen

Nadere informatie

10. Veel ouderen in de bijstand

10. Veel ouderen in de bijstand 10. Veel ouderen in de bijstand Niet-westerse allochtonen ontvangen 2,5 keer zo vaak een uitkering als autochtonen. Ze hebben het vaakst een bijstandsuitkering. Verder was eind 2002 bijna de helft van

Nadere informatie

De integratie van Antillianen in Nederland. Presentatie 9 juni: De Caribische demografie van het Koninkrijk der Nederlanden

De integratie van Antillianen in Nederland. Presentatie 9 juni: De Caribische demografie van het Koninkrijk der Nederlanden De integratie van Antillianen in Nederland Presentatie 9 juni: De Caribische demografie van het Koninkrijk der Nederlanden De integratie van Antillianen in Nederland Willem Huijnk - Wetenschappelijk onderzoeker

Nadere informatie

11. Stijgende inkomens

11. Stijgende inkomens 11. Stijgende inkomens Tussen 1998 en 2000 is het gemiddelde inkomen van niet-westers allochtone huishoudens sterker toegenomen dan dat van autochtone huishoudens. De niet-westerse huishoudens hadden in

Nadere informatie

12. Vaak een uitkering

12. Vaak een uitkering 12. Vaak een uitkering Eind 2001 hadden niet-westerse allochtonen naar verhouding 2,5 maal zo vaak een uitkering als autochtonen. De toename van de WW-uitkeringen in 2002 was bij niet-westerse allochtonen

Nadere informatie

Factsheet Demografische ontwikkelingen

Factsheet Demografische ontwikkelingen Factsheet Demografische ontwikkelingen 1. Inleiding In deze factsheet van ACB Kenniscentrum aandacht voor de demografische ontwikkelingen in Nederland en in het bijzonder in de provincie Noord-Holland.

Nadere informatie

Migrantenouderen in cijfers

Migrantenouderen in cijfers Migrantenouderen in cijfers Roelof Schellingerhout 1. Aantallen en demografie 2. Prognose 3. Inkomenspositie 4. Gezondheid en welzijn Aantallen en demografie Aantal (migranten) ouderen, 1 januari 2017

Nadere informatie

Eindexamen maatschappijleer 2 vmbo gl/tl 2006 - I

Eindexamen maatschappijleer 2 vmbo gl/tl 2006 - I Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. DE MULTICULTURELE SAMENLEVING 1p 1 Het aantal asielaanvragen is sinds 2000 gedaald. Waardoor is het aantal asielzoekers in Nederland

Nadere informatie

Families onder druk. Huiselijk geweld binnen Marokkaanse en Turkse gezinnen. Drs. Ibrahim Yerden. Probleemstelling

Families onder druk. Huiselijk geweld binnen Marokkaanse en Turkse gezinnen. Drs. Ibrahim Yerden. Probleemstelling Families onder druk Huiselijk geweld binnen Marokkaanse en Turkse gezinnen Drs. Ibrahim Yerden Probleemstelling Hoe gaan Marokkaanse en Turkse gezinsleden, zowel slachtoffers als plegers om met huiselijk

Nadere informatie

Cultuur-sensitieve aspecten in de zorg

Cultuur-sensitieve aspecten in de zorg Cultuur-sensitieve aspecten in de zorg Toegespitst op kankerzorg dr. Mohamed Boulaksil Cardioloog i.o. Pharos Utrecht, 18 juni 2013 Indeling Definitie van begrippen Epidemiologische verschillen migrant

Nadere informatie

Verschuivende machtsrelaties in allochtone gezinnen Trees Pels

Verschuivende machtsrelaties in allochtone gezinnen Trees Pels Huiselijk geweld: achtergronden Verschuivende machtsrelaties in allochtone gezinnen Trees Pels 29 mei 2008 Congres Huiselijk Geweld: Families onder Druk Amsterdam, De Meervaart Meeste plegers zijn mannen,

Nadere informatie

Facts en figures Integratie etnische minderheden 2005

Facts en figures Integratie etnische minderheden 2005 Facts en figures Integratie etnische minderheden 2005 1. Demografische gegevens over etnische minderheden Per 1 januari 2005 telde de Nederlandse bevolking 3,1 miljoen (3.122.717) allochtonen. De omvang

Nadere informatie

N. Buitelaar, psychiater en V. Yildirim, psycholoog. Beiden werkzaam bij Altrecht Centrum ADHD Volwassenen.

N. Buitelaar, psychiater en V. Yildirim, psycholoog. Beiden werkzaam bij Altrecht Centrum ADHD Volwassenen. ADHD Wachtkamerspecial Onderbehandeling van ADHD bij allochtonen: kinderen en volwassenen N. Buitelaar, psychiater en V. Yildirim, psycholoog. Beiden werkzaam bij Altrecht Centrum ADHD Volwassenen. Inleiding

Nadere informatie

4. Kans op echtscheiding

4. Kans op echtscheiding 4. Kans op echtscheiding Niet-westerse allochtonen hebben een grotere kans op echtscheiding dan autochtonen. Tussen de verschillende groepen niet-westerse allochtonen bestaan in dit opzicht echter grote

Nadere informatie

Maatschappelijke participatie als opstap naar betaald werk.

Maatschappelijke participatie als opstap naar betaald werk. Maatschappelijke participatie als opstap naar betaald werk. Paraprofessionele functies Voor allochtone vrouwen zonder formele kwalificaties worden komende jaren paraprofessionele functies gecreëerd. Deze

Nadere informatie

Gemengd Amsterdam * in cijfers*

Gemengd Amsterdam * in cijfers* Gemengd Amsterdam * in cijfers* Tekst: Leen Sterckx voor LovingDay.NL Gegevens: O + S Amsterdam, bewerking Annika Smits Voor de viering van Loving Day 2014 op 12 juni a.s. in de Balie in Amsterdam, dat

Nadere informatie

SAMENVATTING (SUMMARY IN DUTCH)

SAMENVATTING (SUMMARY IN DUTCH) SAMENVATTING (SUMMARY IN DUTCH) SAMENVATTING (SUMMARY IN DUTCH) Sinds de jaren zestig is het aandeel migranten in de Nederlandse bevolking aanzienlijk gegroeid. Van de totaal 16,3 miljoen inwoners in

Nadere informatie

Allochtone Nederlandse ouderen: de onverwachte oude dag in Nederland

Allochtone Nederlandse ouderen: de onverwachte oude dag in Nederland Allochtone Nederlandse ouderen: de onverwachte oude dag in Nederland Cor Hoffer cultureel antropoloog / socioloog c.hoffer@parnassiabavogroep.nl 1 Onderwerpen: gezondheidszorg en cultuur demografische

Nadere informatie

Opvoedthema s in migrantengezinnen met tieners

Opvoedthema s in migrantengezinnen met tieners Opvoedthema s in migrantengezinnen met tieners Trees Pels en Marjolijn Distelbrink 2014 Inleiding Welke zijn de meest gestelde opvoedvragen door ouders van tieners uit migrantengezinnen? Deze vraag wordt

Nadere informatie

2. De niet-westerse derde generatie

2. De niet-westerse derde generatie 2. De niet-westerse derde generatie Op 1 januari 23 woonden in Nederland tussen de 34 duizend en 36 duizend personen met ten minste één grootouder die in een niet-westers land is geboren. Dit is ruim eenderde

Nadere informatie

Workshop 3 e nationaal congres Opvoedingsondersteuning. Opvoedingsondersteuning. Kenniswerkplaats Tienplus

Workshop 3 e nationaal congres Opvoedingsondersteuning. Opvoedingsondersteuning. Kenniswerkplaats Tienplus Kenniswerkplaats Tienplus Laagdrempelige ondersteuning aan ouders met tieners in Amsterdam Pauline Naber, Hogeschool INHolland Marjan de Gruijter, Verwey-Jonker Instituut http://www.kenniswerkplaats-tienplus.nl/

Nadere informatie

Zie De Graaf e.a. 2005 voor een uitgebreide onderzoeksverantwoording van het onderzoek Seks onder je 25ste.

Zie De Graaf e.a. 2005 voor een uitgebreide onderzoeksverantwoording van het onderzoek Seks onder je 25ste. 6 Het is vies als twee jongens met elkaar vrijen Seksuele gezondheid van jonge allochtonen David Engelhard, Hanneke de Graaf, Jos Poelman, Bram Tuk Onderzoeksverantwoording De gemeten aspecten van de seksuele

Nadere informatie

kinderen toch blijven ondersteunen. Het maakt niet uit wat (Surinaamse vader, 3 kinderen)

kinderen toch blijven ondersteunen. Het maakt niet uit wat (Surinaamse vader, 3 kinderen) In opdracht van de Gemeente Amsterdam (Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling) Als ik mijn vader had gehad vanaf mijn jeugd, dan zou ik misschien anders zijn in het leven. (...) Wat ik allemaal wel niet

Nadere informatie

Alleenstaande moeders op de arbeidsmarkt

Alleenstaande moeders op de arbeidsmarkt s op de arbeidsmarkt Moniek Coumans De arbeidsdeelname van alleenstaande moeders is lager dan die van moeders met een partner. Dit verschil hangt voor een belangrijk deel samen met een oververtegenwoordiging

Nadere informatie

We merken dat migrantencliënten anders aankijken tegen een beperking. Hoe kunnen we daarmee omgaan?

We merken dat migrantencliënten anders aankijken tegen een beperking. Hoe kunnen we daarmee omgaan? We merken dat migrantencliënten anders aankijken tegen een beperking. Hoe kunnen we daarmee omgaan? Migranten kunnen anders tegen een beperking aankijken. Zij zien de beperking vaak als ziekte en houden

Nadere informatie

Samenvatting. Wat is de kern van de Integratiekaart?

Samenvatting. Wat is de kern van de Integratiekaart? Samenvatting Wat is de kern van de Integratiekaart? In 2004 is een begin gemaakt met de ontwikkeling van een Integratiekaart. De Integratiekaart is een project van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatie

Nadere informatie

Factsheet Maatschappelijke positie van Voormalig Antilliaanse / Arubaanse Migranten in Nederland

Factsheet Maatschappelijke positie van Voormalig Antilliaanse / Arubaanse Migranten in Nederland Factsheet Maatschappelijke positie van Voormalig Antilliaanse / Arubaanse Migranten in Nederland Onderwijs Het aandeel in de bevolking van 15 tot 64 jaar dat het onderwijs reeds heeft verlaten en hun onderwijscarrière

Nadere informatie

Bijlage bij hoofdstuk 11 Wederzijdse beeldvorming

Bijlage bij hoofdstuk 11 Wederzijdse beeldvorming Jaarrapport integratie 27 Jaco Dagevos en Mérove Gijsberts Sociaal en Cultureel Planbureau, november 27 Bijlage bij hoofdstuk 11 Wederzijdse beeldvorming Mérove Gijsberts en Miranda Vervoort B11.1 Aandeel

Nadere informatie

Oudere migranten in Nederland. Jeroen Ooijevaar NVD-seminar oudere migranten, 6 oktober 2017

Oudere migranten in Nederland. Jeroen Ooijevaar NVD-seminar oudere migranten, 6 oktober 2017 Oudere migranten in Nederland Jeroen Ooijevaar NVD-seminar oudere migranten, 6 oktober 2017 Inhoud Over het CBS Historie Stand Prognose Emigratie Verder onderzoek 2 Over het CBS 3 Even kennismaken 4 Het

Nadere informatie

Opvoeden na partner geweld Trees Pels Katinka Lunneman Jodi Mak Susanne Tan Meta Flikweert Marjolijn Distelbrin Majone Steketee

Opvoeden na partner geweld Trees Pels Katinka Lunneman Jodi Mak Susanne Tan Meta Flikweert Marjolijn Distelbrin Majone Steketee Opvoeden na partner geweld Trees Pels Katinka Lunneman Jodi Mak Susanne Tan Meta Flikweert Marjolijn Distelbrin Majone Steketee Financiers: Gemeente Rotterdam Gemeente Amsterdam Gemeente Utrecht Gemeente

Nadere informatie

2. Groei allochtone bevolking fors minder

2. Groei allochtone bevolking fors minder 2. Groei allochtone bevolking fors minder In 23 is het aantal niet-westerse allochtonen met 46 duizend personen toegenomen, 19 duizend minder dan een jaar eerder. De verminderde groei vond vooral plaats

Nadere informatie

Allochtonen op de arbeidsmarkt 2009-2010

Allochtonen op de arbeidsmarkt 2009-2010 FORUM Maart Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt 9-8e monitor: effecten van de economische crisis In steeg de totale werkloosheid in Nederland met % naar 26 duizend personen. Het werkloosheidspercentage

Nadere informatie

Samenvatting. De volgende onderzoeksvragen zijn geformuleerd:

Samenvatting. De volgende onderzoeksvragen zijn geformuleerd: Samenvatting In Westerse landen vormen niet-westerse migranten een steeds groter deel van de bevolking. In Nederland vertegenwoordigen Surinaamse, Turkse en Marokkaanse migranten samen 6% van de bevolking.

Nadere informatie

Fact sheet. Dienst Wonen, Zorg en Samenleven. Eigen woningbezit 1e en 2e generatie allochtonen. Aandeel stijgt, maar afstand blijft

Fact sheet. Dienst Wonen, Zorg en Samenleven. Eigen woningbezit 1e en 2e generatie allochtonen. Aandeel stijgt, maar afstand blijft Dienst Wonen, Zorg en Samenleven Fact sheet nummer 1 januari 211 Eigen woningbezit 1e en Aandeel stijgt, maar afstand blijft Het eigen woningbezit in Amsterdam is de laatste jaren sterk toegenomen. De

Nadere informatie

FORUM Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt: effecten van de economische crisis 2 e kwartaal 2009

FORUM Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt: effecten van de economische crisis 2 e kwartaal 2009 FORUM Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt: effecten van de economische crisis 2 e kwartaal 29 Groei van werkloosheid onder zet door! In het 2 e kwartaal van 29 groeide de werkloosheid onder (niet-westers)

Nadere informatie

Mediaopvoeding. workshop 2015. Mediaopvoeding

Mediaopvoeding. workshop 2015. Mediaopvoeding Mediaopvoeding workshop 2015 Mediaopvoeding Contents Wat is mediaopvoeding?... 2 De jeugd van tegenwoordig... 3 Kinderen overzien niet alle gevaren van de media... 3 Opvoedingsstijlen... 4 Opvoedingscompetenties...

Nadere informatie

Religieuze toewijzing, autochtone Nederlanders, 2015 (in procenten)

Religieuze toewijzing, autochtone Nederlanders, 2015 (in procenten) Tabel B2.1 Religieuze toewijzing, autochtone Nederlanders, 2015 (in procenten) autochtoon moslim 0,2 niet-gelovig 64,0 rooms-katholiek 16,9 protestants 18,0 ander geloof 0,9 Tabel B2.2 Aandeel dat zichzelf

Nadere informatie

Fact sheet Overige niet-westerse allochtonen in Amsterdam Groei overige niet-westerse allochtonen, 1992-2005 (procenten)

Fact sheet Overige niet-westerse allochtonen in Amsterdam Groei overige niet-westerse allochtonen, 1992-2005 (procenten) Fact sheet nummer 2 februari 2006 Overige niet-westerse allochtonen in Amsterdam Tussen 1992 en 2005 is de groep overige niet-westerse allochtonen in Amsterdam met maar liefst 86% toegenomen. Tot deze

Nadere informatie

Fact sheet. Diversiteit en integratie Figuur 1 Allochtone herkomstgroepen in Amsterdam, 2010 (procenten)

Fact sheet. Diversiteit en integratie Figuur 1 Allochtone herkomstgroepen in Amsterdam, 2010 (procenten) Fact sheet nummer 3 mei 211 Diversiteit en integratie 21 De helft van de Amsterdammers heeft een migratieachtergrond. Zij zijn of zelf in het buitenland geboren, of hebben ouders die buiten Nederland zijn

Nadere informatie

Personen met een uitkering naar huishoudsituatie

Personen met een uitkering naar huishoudsituatie Personen met een uitkering naar huishoudsituatie Ton Ferber Ruim 1 miljoen personen van 15 tot 65 jaar ontvingen eind 29 een werkloosheids-, bijstands- of arbeidsongeschiktheidsuitkering. Gehuwden zonder

Nadere informatie

Zorg op Tijd. EIF Conferentie Nijmegen

Zorg op Tijd. EIF Conferentie Nijmegen Zorg op Tijd EIF Conferentie Nijmegen 19-11-2015 Projectpartners Project in Gouda Scholen in Gouda Onderdelen Training van professionals Overleg over de screening Bijeenkomsten met ouders Individuele

Nadere informatie

Maatschappelijke participatie

Maatschappelijke participatie 9 Maatschappelijke participatie Maatschappelijke participatie kan verschillende vormen hebben, bijvoorbeeld de mate waarin mensen met elkaar omgaan en elkaar hulp verlenen binnen familie, vriendengroepen

Nadere informatie

5,8. De samenleving. Opvoeding. Religie. Werkstuk door een scholier 1796 woorden 30 december keer beoordeeld.

5,8. De samenleving. Opvoeding. Religie. Werkstuk door een scholier 1796 woorden 30 december keer beoordeeld. Werkstuk door een scholier 1796 woorden 30 december 2004 5,8 118 keer beoordeeld Vak ANW Antilliaanse Totdat Antilliaanse en Arubaanse kinderen in Nederland naar school gaan spreken ze Papiaments. Door

Nadere informatie

Artikelen. Arbeidsparticipatie van vrouwen: een vergelijking naar opleidingsniveau, leeftijd en herkomst

Artikelen. Arbeidsparticipatie van vrouwen: een vergelijking naar opleidingsniveau, leeftijd en herkomst Artikelen Arbeidsparticipatie van vrouwen: een vergelijking naar opleidingsniveau, leeftijd en herkomst Martijn Souren en Jannes de Vries Onder laagopgeleide vrouwen is de bruto arbeidsparticipatie aanzienlijk

Nadere informatie

Vraag 4 Wat vind jij de meest geschikte houding? Vergelijk je antwoord met dat van je medestudenten. Typ het antwoord in in het antwoordformulier.

Vraag 4 Wat vind jij de meest geschikte houding? Vergelijk je antwoord met dat van je medestudenten. Typ het antwoord in in het antwoordformulier. Open vragen bij Casus Marco Vraag 1 Bekijk scène 1 nogmaals. Wat was jouw eerste reactie op het gedrag van Marco in het gesprek met de medewerker van Bureau HALT? Wat roept zijn gedrag op aan gedachten,

Nadere informatie

Eindexamen aardrijkskunde vmbo gl/tl 2006 - II

Eindexamen aardrijkskunde vmbo gl/tl 2006 - II Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. MIGRATIE EN DE MULTICULTURELE SAMENLEVING kaarten 1 en 2 Spreiding allochtonen in Den Haag kaart 1 kaart 2 uit Indonesië totaal

Nadere informatie

Uit huis gaan van jongeren

Uit huis gaan van jongeren Arie de Graaf en Suzanne Loozen Jaarlijks verlaten bijna een kwart miljoen jongeren het ouderlijk huis. Een klein deel van hen is al vóór de achttiende verjaardag uit huis gegaan. De meeste jongeren gaan

Nadere informatie

Achtergrond en thuissituatie. jongeren en het leefklimaat waarbinnen zij opgroeien.

Achtergrond en thuissituatie. jongeren en het leefklimaat waarbinnen zij opgroeien. De Jeugdpeiling is een instrument met als doel op systematische wijze ontwikkelingen en trends in riskante gewoonten van jongeren in kaart te brengen. Hierbij is de aandacht gericht op gedrag met betrekking

Nadere informatie

Interculturele jeugd en opvoedhulp

Interculturele jeugd en opvoedhulp Interculturele jeugd en opvoedhulp Op zoek naar vertrouwen en doeltreffendheid Presentatie TriviumLindenhof 9/2012 1 Ary Scheffer. Mignon verlangend naar haar vaderland 1836 2 Cijfertjes Bij TriviumLindenhof

Nadere informatie

Ontwikkelingen van gezinsdiversiteit in Nederland. KNAW-seminar Wie is de familie doorsnee? 10 september Ruben van Gaalen

Ontwikkelingen van gezinsdiversiteit in Nederland. KNAW-seminar Wie is de familie doorsnee? 10 september Ruben van Gaalen Ontwikkelingen van gezinsdiversiteit in Nederland KNAW-seminar Wie is de familie doorsnee? 10 september 2015 Ruben van Gaalen Vooraf (1) Wat is een gezin? Definitie Rijksoverheid (1996) Elk leefverband

Nadere informatie

Zekerheden over een onzeker land

Zekerheden over een onzeker land Zekerheden over een onzeker land Parijs, 27 januari 2012 Paul Schnabel Universiteit Utrecht Demografische feiten 2012-2020 Bevolking 17 miljoen (plus 0,5 miljoen) Jonger dan 20 jaar 3,7 miljoen (min 0,2

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Profiel Leidenaar

Hoofdstuk 2. Profiel Leidenaar Hoofdstuk 2. Profiel Leidenaar Samenvatting Leiden heeft op 1 januari 2008 116.891 inwoners. Hoofdstuk 2 geeft een profiel van de inwoners van Leiden. Dit hoofdstuk is gebaseerd op zowel kerncijfers uit

Nadere informatie

Cultuursensitiviteit Partners in de geboortezorg 13 mei 2014

Cultuursensitiviteit Partners in de geboortezorg 13 mei 2014 Cultuursensitiviteit Partners in de geboortezorg 13 mei 2014 Helena Kosec Pharos h.kosec@pharos.nl 1 Inhoud Migranten definities Gezondheid epidemiologische verschillen Gezondheid verschillen in zorggebruik

Nadere informatie

8. Werken en werkloos zijn

8. Werken en werkloos zijn 8. Werken en werkloos zijn In 22 is de arbeidsdeelname van allochtonen niet meer verder gestegen. Onder autochtonen is het aantal personen met werk nog wel licht toegenomen. De arbeidsdeelname onder Surinamers,

Nadere informatie

Culturele Diversiteit ProBiblio 13 februari Kennismaking. De Nederlandse hand. Iedere mens. De Arabische hand

Culturele Diversiteit ProBiblio 13 februari Kennismaking. De Nederlandse hand. Iedere mens. De Arabische hand Culturele Diversiteit ProBiblio 13 februari 2018 Kennismaking Wat is cultuur (niet) Culturele diversiteit Gezin / cultuur Jannie Limburg jannie@peervis.net 06-16848428 www.peervis.net De Nederlandse hand

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde H1 paragraaf 2 t/m 8

Samenvatting Aardrijkskunde H1 paragraaf 2 t/m 8 Samenvatting Aardrijkskunde H1 paragraaf 2 t/m 8 Samenvatting door Anne 1154 woorden 12 april 2017 6,3 46 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Paragraaf 2 Bevolkingsspreiding: de manier

Nadere informatie

10. Banen met subsidie

10. Banen met subsidie 10. Banen met subsidie Eind 2002 namen er 178 duizend personen deel aan een van de regelingen voor gesubsidieerd werk. Meer dan eenzesde van deze splaatsen werd door niet-westerse allochtonen bezet. Ze

Nadere informatie

Criminele meisjes: Specifieke zorg en aandacht of niet?

Criminele meisjes: Specifieke zorg en aandacht of niet? Stijging criminaliteit meisjes Criminele meisjes: Specifieke zorg en aandacht of niet? Anne-Marie Slotboom Vrije Universiteit Amsterdam 1 BRISBANE 2010 - Steeds meer jonge meisjes tussen tien en veertien

Nadere informatie

Jeugdwerkloosheid Amsterdam

Jeugdwerkloosheid Amsterdam Jeugdwerkloosheid Amsterdam 201-201 Factsheet maart 201 De afgelopen jaren heeft de gemeente Amsterdam fors ingezet op het terugdringen van de jeugdwerkloosheid. Nu de aanpak jeugdwerkloosheid is afgelopen

Nadere informatie

FORUM Factsheet Jeugdwerkloosheid,

FORUM Factsheet Jeugdwerkloosheid, FORUM Factsheet Jeugdwerkloosheid, @ FORUM, Instituut voor Multiculturele Ontwikkeling, september 29 Samenvatting De werkloosheid onder de 1 tot 2 jarige Nederlanders is in het 2 e kwartaal van 29 met

Nadere informatie

Taal en ouderbetrokkenheid van ouders van VVE-kinderen

Taal en ouderbetrokkenheid van ouders van VVE-kinderen Taal en ouderbetrokkenheid van ouders van VVE-kinderen Een kwantitatieve en kwalitatieve analyse In opdracht van: DWI en DMO Projectnummer: 13211 Foto: Voorlezende vader, fotograaf Tanja Kuut (2014) Lotje

Nadere informatie

TOOLKIT Bekend maakt Bemind

TOOLKIT Bekend maakt Bemind TOOLKIT Bekend maakt Bemind 6. Migrantenouderen in cijfers Aantal migrantenouderen in Nederland Bron: (CBS-Statline, dec. 2016) Aantal AOW-gerechtigden in Nederland 3.059.000 Waarvan van migrantenafkomst

Nadere informatie

Allochtone Nederlanders thema 21

Allochtone Nederlanders thema 21 Allochtone Nederlanders thema 21 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres minke popma 07 June 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/61049 Dit lesmateriaal is gemaakt

Nadere informatie

Bijlagen bij hoofdstuk 7 Sociaal-culturele integratie Sandra Beekhoven (SCP) en Jaco Dagevos (SCP)

Bijlagen bij hoofdstuk 7 Sociaal-culturele integratie Sandra Beekhoven (SCP) en Jaco Dagevos (SCP) Jaarrapport Integratie Sociaal en Cultureel Planbureau / Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum / Centraal Bureau voor de Statistiek september, 2005 Bijlagen bij hoofdstuk 7 Sociaal-culturele

Nadere informatie

Niet-westerse allochtonen behoren minder vaak tot de werkzame beroepsbevolking 1) Arbeidsdeelname niet-westerse allochtonen gedaald

Niet-westerse allochtonen behoren minder vaak tot de werkzame beroepsbevolking 1) Arbeidsdeelname niet-westerse allochtonen gedaald 7. Vaker werkloos In is de arbeidsdeelname van niet-westerse allochtonen gedaald. De arbeidsdeelname onder rs is relatief hoog, zes van de tien hebben een baan. Daarentegen werkten in slechts vier van

Nadere informatie

Armoede en kinderen: ontwikkeling, achtergronden, gevolgen Lezing voor Inspiratiesessie kinderarmoede Divosa, Amersfoort 6 juni 2017

Armoede en kinderen: ontwikkeling, achtergronden, gevolgen Lezing voor Inspiratiesessie kinderarmoede Divosa, Amersfoort 6 juni 2017 Armoede en kinderen: ontwikkeling, achtergronden, gevolgen Lezing voor Inspiratiesessie kinderarmoede Divosa, Amersfoort 6 juni 2017 Erik Snel Department of Public Administration and Sociologie (DPAS/EUR)

Nadere informatie

Huishoudensontwikkelingen bij allochtonen

Huishoudensontwikkelingen bij allochtonen Andries de Jong en Mila van Huis Veranderingen in de verdeling van de bevolking naar huishoudenspositie worden onder meer beïnvloed door de toename van het aandeel niet-westerse allochtonen in de bevolking.

Nadere informatie

Maatschappelijke effecten van armoede: kenmerken en gevolgen

Maatschappelijke effecten van armoede: kenmerken en gevolgen Maatschappelijke effecten van armoede: kenmerken en gevolgen Amsterdam, 30-3-2016 Roeland van Geuns LECTOR ARMOEDE EN PARTICIPATIE HOGESCHOOL VAN AMSTERDAM INHOUD! 1. Wat is armoede 2. Wat zijn effecten

Nadere informatie

Plan van aanpak. Opgesteld door: Richard Bosch (InfoRing) Datum: 22-08-2014. Aanmelding via: SMW'er CBS de Akker Werkbegeleider: Marleen Groeneweg

Plan van aanpak. Opgesteld door: Richard Bosch (InfoRing) Datum: 22-08-2014. Aanmelding via: SMW'er CBS de Akker Werkbegeleider: Marleen Groeneweg Plan van aanpak Opgesteld door: Richard Bosch (InfoRing) Gemeente Rotterdam Bureau Frontlijn Datum: 22-08-2014 Aanmelding via: SMW'er CBS de Akker Werkbegeleider: Marleen Groeneweg www.bureaufrontlijn.nl

Nadere informatie

Armoede, opvoeden en gevolgen voor ontwikkeling kinderen. Hilde Kalthoff

Armoede, opvoeden en gevolgen voor ontwikkeling kinderen. Hilde Kalthoff Armoede, opvoeden en gevolgen voor ontwikkeling kinderen Hilde Kalthoff Inhoud presentatie Cijfers en risicogroepen Invloed op welbevinden Eerste jaren hersenontwikkeling, armoede en hechting Armoede,

Nadere informatie

Jonge Turken en Marokkanen over gezin en taakverdeling

Jonge Turken en Marokkanen over gezin en taakverdeling Marjolijn Distelbrink 1) en Suzanne Loozen 2) Jonge Turkse en Marokkaanse vrouwen blijken moderne opvattingen te hebben over de combinatie van werk en de zorg voor jonge, niet schoolgaande, kinderen. Zij

Nadere informatie

Maatschappijleer H5 Pluriformiteit

Maatschappijleer H5 Pluriformiteit Maatschappijleer H5 Pluriformiteit 1 NL Pluriforme samenleving: samenleving waarin mensen leven met verschillende tradities, culturen & leefstijlen. Een typisch cultuurkenmerk is bijvoorbeeld religie.

Nadere informatie

Eindexamen maatschappijleer 2 vmbo gl/tl 2005 - II

Eindexamen maatschappijleer 2 vmbo gl/tl 2005 - II Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. DE MULTICULTURELE SAMENLEVING tekst 1 Het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL) werd opgeheven op 26 juli 1950. In maart en

Nadere informatie

Cohortvruchtbaarheid van niet-westers allochtone vrouwen

Cohortvruchtbaarheid van niet-westers allochtone vrouwen Cohortvruchtbaarheid van niet-westers allochtone vrouwen Mila van Huis De vruchtbaarheid van vrouwen van niet-westerse herkomst blijft convergeren naar het niveau van autochtone vrouwen. Het kindertal

Nadere informatie

Arbeidsdeelname van paren

Arbeidsdeelname van paren Arbeidsdeelname van paren Johan van der Valk De combinatie van een voltijdbaan met een is het meest populair bij paren, met name bij paren boven de dertig. Ruim 4 procent van de paren combineerde in 24

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Profiel Leidenaar

Hoofdstuk 2. Profiel Leidenaar Hoofdstuk 2. Profiel Leidenaar Samenvatting Leiden heeft op 1 januari 2006 118.070 inwoners. Hoofdstuk 2 geeft een profiel van de inwoners van Leiden. Dit hoofdstuk is gebaseerd op zowel kerncijfers uit

Nadere informatie

5.2. Praktische-opdracht door een scholier 1531 woorden 18 september keer beoordeeld. Geschiedenis. Inleiding

5.2. Praktische-opdracht door een scholier 1531 woorden 18 september keer beoordeeld. Geschiedenis. Inleiding Praktische-opdracht door een scholier 1531 woorden 18 september 2003 5.2 49 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Ik wil wat vertellen over sommige bevolkingsgroepen die uit andere landen in ons lang

Nadere informatie

Inspiratiebijeenkomst Pedagogische Meerstemmigheid

Inspiratiebijeenkomst Pedagogische Meerstemmigheid Datum: Locatie: Spreker: Notulist: Aanwezigen: Organisatie: 14 december Kralingen Ilias El Hadioui Majda Battaï 23 deelnemers Stichting Attanmia i.s.m. Stichting Buurtwerk Kralingen-Crooswijk De besproken

Nadere informatie

Armoede en gevolgen voor kinderen

Armoede en gevolgen voor kinderen Armoede en gevolgen voor kinderen Hilde Kalthoff Zie ook Opgroeien en opvoeden in armoede, Kalthoff 2018 Inhoud presentatie Cijfers en risicogroepen Invloed op welbevinden Armoede en opvoeden Gevolgen

Nadere informatie

Programma. Omgaan met culturele diversiteit voor bibliotheekmedewerkers. Jannie Limburg

Programma. Omgaan met culturele diversiteit voor bibliotheekmedewerkers.   Jannie Limburg Programma Omgaan met culturele diversiteit voor bibliotheekmedewerkers! In de sfeer komen! Cultuur, wat is het (niet)! Leervragen! Kom je uit Gezin of Familie?! Praktijk voor bibliotheek www.peervis,net

Nadere informatie

Rotterdamse Risicogroepen 2014 Een monitor van de maatschappelijke positie van Rotterdamse risicogroepen

Rotterdamse Risicogroepen 2014 Een monitor van de maatschappelijke positie van Rotterdamse risicogroepen Rotterdamse Risicogroepen 2014 Een monitor van de maatschappelijke positie van Rotterdamse risicogroepen J. de Boom A. Weltevrede P. van Wensveen Y. Seidler M. van San P. Hermus Rotterdamse Risicogroepen

Nadere informatie

Tabellen leerlingensurvey

Tabellen leerlingensurvey Bijlage II Tabellen leerlingensurvey In verschillende hoofdstukken zijn gegevens verwerkt van de survey onder leerlingen van het ROC. In deze bijlage staan meer gedetailleerde gegevens. Standaard is voor

Nadere informatie

Praktische opdracht Aardrijkskunde Criminaliteit in Nederland

Praktische opdracht Aardrijkskunde Criminaliteit in Nederland Praktische opdracht Aardrijkskunde Criminaliteit in Nederland Praktische-opdracht door een scholier 1950 woorden 16 april 2002 6,3 166 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inleiding: Nederland is de afgelopen

Nadere informatie

Hoe gaat het met de gezondheid van de Utrechtse Jeugd?

Hoe gaat het met de gezondheid van de Utrechtse Jeugd? Hoe gaat het met de gezondheid van de Utrechtse Jeugd? Natuur Relaxen zzz Fruit Blij Bewegen Dokter Deze woorden gebruiken Utrechtse kinderen als zij praten over gezondheid. Meer weten? Kijk op www.volksgezondheidsmonitor.nl

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Werkloosheid niet-westerse allochtonen nauwelijks toegenomen in 2005

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Werkloosheid niet-westerse allochtonen nauwelijks toegenomen in 2005 Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB06-015 13 februari 2006 9.30 uur Werkloosheid niet-westerse allochtonen nauwelijks toegenomen in 2005 In 2005 is de werkloosheid onder niet-westerse allochtonen

Nadere informatie

4,1. Opdracht door een scholier 3268 woorden 23 februari keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Inleiding:

4,1. Opdracht door een scholier 3268 woorden 23 februari keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Inleiding: Opdracht door een scholier 3268 woorden 23 februari 2002 4,1 40 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inleiding: Allochtoonse jongeren heb ik als onderwerp gekozen voor mijn werkstuk Culturele Antropologie.

Nadere informatie

Maatschappelijke participatie

Maatschappelijke participatie 8 Maatschappelijke participatie Maatschappelijke participatie staat voor actief zijn in de maatschappij, en dit kan op veel verschillende manieren. Veel Amsterdammers zijn actief lid van een maatschappe

Nadere informatie

Achter de geraniums? Presentatie Motivaction tijdens debat 10 april: Hier is mijn moeder, regelt u het verder? 10-04-2012 1

Achter de geraniums? Presentatie Motivaction tijdens debat 10 april: Hier is mijn moeder, regelt u het verder? 10-04-2012 1 Achter de geraniums? Presentatie Motivaction tijdens debat 10 april: Hier is mijn moeder, regelt u het verder? 10-04-2012 1 Hier is mijn moeder. Regelen jullie het verder? Onderzoek naar verwachtingen

Nadere informatie

Triple P Divers: nog beter aansluiten bij migrantenouders

Triple P Divers: nog beter aansluiten bij migrantenouders Triple P Divers: nog beter aansluiten bij migrantenouders Voor wie? Deze brochure is bedoeld voor alle beroepskrachten die met Triple P werken of daar in de toekomst mee aan de slag willen gaan. Triple

Nadere informatie

Antwoorden Maatschappijleer Pluriforme samenleving

Antwoorden Maatschappijleer Pluriforme samenleving Antwoorden Maatschappijleer Pluriforme same Antwoorden door een scholier 2176 woorden 23 juni 2012 3,7 14 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi 5a. foto 1 = rooms katholiek 5b. rooms katholiek

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Profiel Leidenaar

Hoofdstuk 2. Profiel Leidenaar Hoofdstuk 2. Profiel Leidenaar Samenvatting Leiden heeft op 1 januari 2009 116.818 inwoners. Hoofdstuk 2 geeft een profiel van de inwoners van Leiden. Dit hoofdstuk is gebaseerd op zowel kerncijfers uit

Nadere informatie

Zorggebruik. 5.1 Inleiding. 5.2 Contact eerste lijn

Zorggebruik. 5.1 Inleiding. 5.2 Contact eerste lijn Dit rapport is een uitgave van het NIVEL in 2004. De gegevens mogen met bronvermelding (H van Lindert, M Droomers, GP Westert.. Een kwestie van verschil: verschillen in zelfgerapporteerde leefstijl, gezondheid

Nadere informatie

Jeugdwerkloosheid Amsterdam over 2017

Jeugdwerkloosheid Amsterdam over 2017 Gemeente Amsterdam Jeugdwerkloosheid Amsterdam over 201 Factsheet maart 201 De totale werkloosheid onder Amsterdamse jongeren is het afgelopen jaar sterk gedaald ten opzichte van 201. Van de.000 Amsterdamse

Nadere informatie

K I N D E R E N O N D E R Z O E K : J A A R

K I N D E R E N O N D E R Z O E K : J A A R THUISSITUATIE, KINDEROPVANG EN OPVOEDING K I N D E R E N O N D E R Z O E K : 0-1 1 J A A R Jeugd 2010 2 Kinderenonderzoek 2010 Om inzicht te krijgen in de gezondheid van de inwoners in haar werkgebied,

Nadere informatie

Allochtonenprognose 2002 2050: bijna twee miljoen niet-westerse allochtonen in 2010

Allochtonenprognose 2002 2050: bijna twee miljoen niet-westerse allochtonen in 2010 Allochtonenprognose 22 25: bijna twee miljoen niet-westerse allochtonen in 21 Maarten Alders Volgens de nieuwe allochtonenprognose van het CBS neemt het aantal niet-westerse allochtonen toe van 1,6 miljoen

Nadere informatie

Uitgebreide omschrijving van het programma 09.30-10.00 uur: Binnenkomst, koffie en thee.

Uitgebreide omschrijving van het programma 09.30-10.00 uur: Binnenkomst, koffie en thee. Uitgebreide omschrijving van het programma 09.30-10.00 uur: Binnenkomst, koffie en thee. 10.00-10.15 uur: Welkom en inleiding. 10.15-11.15 uur: Een ander geluid als het gaat om gezin en relatie 1. Wat

Nadere informatie

Oudere migranten: psychologische bijdragen

Oudere migranten: psychologische bijdragen Oudere migranten: psychologische bijdragen Carolien Smits,, Congres Ouderenpsychologie, 2 februari 2017, Amsterdam Wat gaan we doen? 1. Presentatie over oudere migranten en psychologen 2. Uitproberen van

Nadere informatie