Nota VVSG van 17 augustus Inhoudstafel. Inleiding

Transcriptie

1 Einde van het recht op materiële opvang, verlengd recht op materiële opvang en de overstap naar OCMW-dienstverlening: vragen en opmerkingen bij de instructies van Fedasil van 13 juli 2012 Nota VVSG van 17 augustus 2012 Inhoudstafel Inleiding A. Einde van het recht op materiële opvang na een negatieve beslissing van de asielinstanties Gevolgen van de recente wijzigingen aan de Opvangwet De verschillende situaties B. Verlenging van het recht op materiële opvang na een negatieve beslissing Algemene voorwaarden De 6 situaties 1) Familiale eenheid 2) Beëindigen schooljaar 3) Zwangerschap 4) Onmogelijke terugkeer 5) Ouder van een Belgisch kind 6) Gestaafde medische redenen (indienen 9ter) De uitzonderlijke verlenging C. Verlaten van de opvangstructuur en de overstap naar OCMW-dienstverlening In welke gevallen is er een overstap naar OCMW-dienstverlening? Een ontvankelijk verklaarde regularisatieaanvraag om medische redenen (9ter) Familieleden van de bewoner die moet vertrekken Uitzonderlijk uitstel van vertrek D. De betekening van beslissingen en uitwijzingsbevelen Hoe gaan de asielinstanties (en de Raad van State) te werk? Welke datum staat in het wachtregister en waarmee houdt Fedasil rekening? 21 augustus /26

2 Inleiding De overbezetting van het opvangnetwerk voor asielzoekers heeft de federale overheid ertoe aangezet om de Opvangwet 1 meermaals aan te passen. De meest recente wijzigingen aan de Opvangwet werden doorgevoerd door de wet van 19 januari 2012 tot wijziging van de wetgeving met betrekking tot de opvang van asielzoekers (B.S. 17 februari 2012). De nieuwe definities alsook de mogelijkheid om asielzoekers die voldoende inkomsten hebben van het recht op materiële opvang uit te sluiten, zijn op 27 februari 2012 in werking getreden. De overige wijzigingen aan de Opvangwet zijn op 31 maart 2012 in werking getreden. Hier vindt u een overzicht en een bespreking van de gewijzigde artikelen. Op 13 juli 2012 verstuurde Fedasil een reeks instructies m.b.t. de gewijzigde Opvangwet en de vrijwillige terugkeerbegeleiding. De nieuwe instructies zijn van toepassing vanaf 1 augustus 2012 (let op: overgangsmaatregelen voor procedure bij Raad van State en bestaande beslissing verlengd recht op materiële opvang - zie verder). Einde-opvanginstructie: instructies van Fedasil van 13 juli 2012 betreffende het einde van de materiële hulp, de verlenging van de materiële hulp en de overgang van de materiële hulp naar de financiële steun met de volgende bijlagen (hierna Einde-opvanginstructie): - Bijlage 1: Informatiedocument betreffende het einde van de materiële hulp (art. 6 wet): voor uitgeprocedeerde asielzoekers - Bijlage 2: Informatiedocument betreffende het einde van de materiële hulp en de overgang naar de financiële steun (art. 6 en 8 wet): voor bewoners die een verblijfsrecht gekregen hebben (erkenning, subsidiaire bescherming, regularisatie) - Bijlage 3A, Bijlage 3B en Bijlage 3C: Deze gelden voor de door Fedasil beheerde opvangcentra. - Bijlage 4A, Bijlage 4B en Bijlage 4C: Deze gelden voor de andere opvangpartners dan de LOI. - Bijlage 5A, Bijlage 5B en bijlage 4C: de procedure om een verlenging van de materiële opvang aan te vragen (5A) met het te gebruiken aanvraagformulier (5B) en het model medisch attest (4C er is geen bijlage 5C, alle partners gebruiken hetzelfde model) Deze gelden voor de LOI en het SOI Gent. - Bijlage 6: Beslissing aanvraag tot verlenging van de materiële hulp (art. 7 wet) Dit geldt voor alle opvangpartners, dus ook voor de LOI en het SOI Gent. - Bijlage 7A en Bijlage 7B: de procedure om een uitzonderlijk uitstel van vertrek te vragen concreet een verlenging van de termijn van 2 maanden bij de overstap naar OCMW-dienstverlening - (7A) met het te gebruiken aanvraagformulier (7B) Dit geldt voor alle opvangpartners, m.i.v. de LOI en het SOI Gent. 1 Wet van 12 januari 2007 betreffende de opvang van asielzoekers en van bepaalde andere categorieën van vreemdelingen, Belgisch Staatsblad 7 mei augustus /26

3 Daarnaast is er nog de instructie van 9 november 2010 betreffende de begunstigden van de opvang wiens aanvraag tot machtiging van verblijf op basis van artikel 9ter van de wet van 15 december 1980 ontvankelijk werd verklaard en die tegelijkertijd nog een lopende asielprocedure hebben. Deze instructie behandelt de opheffing van de code 207 opvangstructuur wanneer de regularisatieaanvraag om medische redenen ontvankelijk verklaard wordt. De instructie is en blijft van toepassing vanaf 22 november Ten slotte is er de instructie van Fedasil van 13 juli 2012 betreffende het terugkeertraject en de terugkeerplaatsen voor asielzoekers opgevangen in het opvangnetwerk van Fedasil (hierna Terugkeerinstructie). Deze Terugkeerinstructie licht toe hoe de terugkeerbegeleiding in de opvangstructuren verloopt alsook de eventuele overplaatsing naar de open terugkeerplaatsen van Fedasil. De Terugkeerinstructie primeert op de Einde-opvanginstructie. Waar nodig verwijzen we dan ook naar deze Terugkeerinstructie. Opmerking: Voor niet-begeleide minderjarigen (hierna NBM) zijn er de specifieke instructies van Fedasil van 17 februari Geen van beide instructies van Fedasil van 13 juli 2012 is bijgevolg van toepassing op NBM. Op (sociaalbeleid<vreemdelingen<materiëleopvang) vindt u de 2 instructies van Fedasil van 13 juli 2012 (zonder de bijlagen) (Inforum nr en Inforum nr hier vindt u ook de bijlagen), alsook de instructie van 9 november 2010 over de 9ter (Inforum nr ) en de instructie van 17 februari 2012 over de NBM (Inforum nr ). A. Einde van het recht op materiële opvang na een negatieve beslissing van de asielinstanties Gevolgen van de recente wijzigingen aan de Opvangwet Artikel 6, 1 Opvangwet: Onverminderd de toepassing van artikel 4, 4/1 en 35/2 van de huidige wet, geldt het (= recht op materiële opvang) voor elke asielzoeker vanaf de indiening van zijn asielaanvraag en is van kracht gedurende de hele asielprocedure. In het geval van een negatieve beslissing genomen na afloop van de asielprocedure, eindigt de materiële hulp wanneer de uitvoeringstermijn van het bevel om het grondgebied te verlaten, betekend aan de asielzoeker, verstreken is Voor de recente wijzigingen aan de Opvangwet werden de verschillende fasen van de asielprocedure nog uitdrukkelijk opgesomd met inbegrip van de beroepstermijn bij en de behandeling van ingediende beroepen door de Raad van State. Nu staat er enkel nog de hele asielprocedure. Er is bijgevolg geen recht meer op materiële opvang tijdens de Raad van State-procedure. De termijn om het beroep in te dienen en de behandeling van het 21 augustus /26

4 ingediende beroep behoren juridisch immers niet tot de asielprocedure. Nochtans lezen we in het regeerakkoord dat het recht op opvang behouden blijft tijdens de beroepsprocedure voor de Raad van State. In de Einde-opvanginstructie van Fedasil wordt er enkel rekening gehouden met de Opvangwet, niet met het regeerakkoord. Dat is jammer, zeker voor de toelaatbare beroepen die de filter bij de Raad van State passeren en ten gronde onderzocht worden. Bovendien hebben asielzoekers in beroep bij de Raad van State tegen een weigering van de RVV recht op maatschappelijke dienstverlening. Het kan volgens de VVSG niet de bedoeling zijn om deze asielzoekers uit de materiële opvang te zetten om hen vervolgens financiële steun toe te kennen. We gaan er dan ook van uit dat er in de praktijk een oplossing wordt gevonden voor deze asielzoekers en raden aan om steeds contact op te nemen met de regiocoördinator. Het aantal gevallen in de LOI zou vanaf 1 september beperkt moeten zijn want vanaf 1 september 2012 worden asielzoekers die een negatieve beslissing van de RVV krijgen in principe naar een open terugkeerplaats overgeplaatst. Evenwel zijn er een aantal categorieën die van deze overplaatsing vrijgesteld worden (zie Terugkeerinstructie). Het recht op materiële opvang eindigt wanneer de uitvoeringstermijn van het bevel om het grondgebied te verlaten, verstreken is. De DVZ betekent een eerste bevel (bijlage 13quinquies) na de negatieve beslissing van het CGVS en een tweede bevel na de negatieve beslissing van de RVV. De termijn van het bevel zal in principe (uitzonderingen zijn mogelijk) telkens 30 dagen bedragen. Het terugkeertraject moet in principe ook binnen de termijn vermeld op het bevel (onder bepaalde voorwaarden verlengbaar) opgesteld en uitgevoerd worden. Zowel bij een eerste als bij een aan het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS) overgedragen meervoudige asielaanvraag zal de DVZ 2 keer een bijlage 13quinquies betekenen. Meervoudige asielaanvragen geven in principe pas recht op materiële opvang na de overdracht aan het CGVS. Fedasil kan (maar moet niet) de meervoudige asielzoeker uitsluiten van het recht op materiële opvang. Het is wel de bedoeling om deze mogelijkheid ruim toe te passen. In afwachting van de overdracht aan het CGVS hebben uitgesloten meervoudige asielzoekers enkel recht op medische begeleiding door Fedasil (code 207 no show). Zij hebben geen recht op maatschappelijke dienstverlening (in de praktijk financiële steun gelijk aan het leefloon). Een meervoudige asielzoeker die de opvangstructuur al verlaten heeft, kan pas na de overdracht aan het CGVS terug materiële opvang vragen bij de Dispatching. De vraag is of er steeds een opvangplaats vrij zal zijn. Zonder opvangplaats zal de meervoudige asielzoeker, na overdracht van zijn asielaanvraag aan het CGVS, recht hebben op financiële steun door het OCMW. Indien de DVZ de meervoudige asielaanvraag niet aan het CGVS overdraagt, wordt een beslissing tot niet inoverwegingname (bijlage 13quater) betekend. In principe bevat deze bijlage 13quater ook een bevel. Het is echter ook mogelijk dat de DVZ een bijlage 13quater betekent zonder er een termijn op te zetten, dus zonder bevel (bijv. omdat er een aanvraag 9ter hangende is). In dat geval blijft het recht op opvang bijgevolg behouden bij gebrek aan uitwijzingsbevel. 21 augustus /26

5 De verschillende situaties Volgens de Einde-opvanginstructie beginnen de termijnen die het einde van het recht op materiële opvang bepalen, te lopen vanaf de betekening van de beslissing (Zie verder onder D)). De dag van de betekening telt niet mee. De daaropvolgende dag is de eerste dag van de termijn die het einde van het recht op materiële opvang bepaalt. De laatste dag van de termijn telt wel mee. De vertrekdag is de dag na de dag waarop het recht op materiële opvang eindigt. Wanneer de dag waarop het recht op materiële opvang eindigt (dus niet de vertrekdag) in het weekend of op een feestdag valt, eindigt het recht op materiële opvang die dag maar wordt het vertrek uitgesteld tot de eerstvolgende werkdag. Over het uitstellen van de vertrekdag zelf wanneer die in het weekend of op een feestdag valt, wordt niets gezegd. Wat dan wanneer de dag waarop het recht op materiële opvang eindigt op een vrijdag of de dag voor een feestdag valt en de vertrekdag bijgevolg in het weekend of op een feestdag valt? In de Eindeopvanginstructie staat niet dat de vertrekdag dan uitgesteld wordt naar de eerstvolgende werkdag. Volgens de VVSG zou dat toch ook moeten gebeuren. We hebben dit voorgelegd aan Fedasil. Indien de vertrektermijn korter is dan 3 werkdagen, wordt er een maximale termijn van 3 werkdagen toegestaan (de minimumtermijn van 5 kalenderdagen werd afgeschaft). In dat geval is de vertrekdag de 4 de werkdag (werkdag want weekenddagen en feestdagen kunnen geen vertrekdag zijn) na de betekening. Volgens de Einde-opvanginstructie is de vertrekdag immers de dag na het verstrijken van een termijn van maximaal 3 werkdagen. Asielzoeker die een negatieve RVV-beslissing krijgen of een CGVS-beslissing waarbij een aanvraag van een asielzoeker uit een veilig land niet in overweging wordt genomen, worden overgeplaatst naar een open terugkeerplaats. Daar worden zij verder opgevangen voor de duur van de termijn vermeld op het bevel terwijl tegelijkertijd de laatste fase van de terugkeerbegeleiding loopt. Het vertrek uit de opvangstructuur kan dus ook een vertrek uit de open terugkeerplaats zijn. Het meewerken aan de vrijwillige terugkeer kan tot een verlenging van het bevel leiden. De afstemming tussen de Einde-opvanginstructie en de Terugkeerinstructie staat nog niet op punt. In de komende maanden zal een en ander vanuit de praktijk verduidelijkt moeten worden. - bijlage 26quater (of 25quater) met bevel d.w.z. met een termijn om het grondgebied te verlaten (= Dublin: andere lidstaat EU bevoegd voor asielaanvraag): o vertrek de dag na het verstrijken van de termijn vermeld op de bijlage 26quater (of 25quater), te rekenen vanaf de betekening o indien die termijn minder dan 3 werkdagen bedraagt, vertrek de vierde werkdag na de betekening van de 26quater (of 25quater) 21 augustus /26

6 o o Een beroep bij de RVV tegen de 26quater (of 25quater) heeft geen onmiddellijke impact want het beroep is niet automatisch schorsend. De RVV kan de schorsing wel uitdrukkelijk toestaan. de RVV schorst de bijlage 26quater (of 25quater): de betrokkene kan ofwel blijven (zelden want gezien de korte vertrektermijn zal de bewoner de opvangstructuur al verlaten hebben) ofwel zich weer aanbieden bij de Dispatching de RVV bevestigt de bijlage 26quater (of 25quater): vertrek ten laatste de 4de werkdag vanaf de betekening van de RVV-beslissing de RVV vernietigt de bijlage 26quater (of 25quater): de asielzoeker heeft terug recht op materiële opvang en kan ofwel in de opvangstructuur blijven indien de RVV de schorsing al had toegestaan en hij daardoor al terug werd opgevangen ofwel zich weer aanbieden bij de Dispatching. Doorlaatbewijzen (bijlagen 10bis of 10ter) spelen geen rol. - negatieve beslissing CGVS, bijlage 13quinquies, geen beroep RVV: o vertrek ofwel de dag na het verstrijken van de termijn vermeld op de bijlage 13quinquies, te rekenen vanaf de betekening, ofwel de dag na het verstrijken van de beroepstermijn van 30 dagen vanaf de betekening van de CGVSbeslissing o de voor de bewoner meest gunstige vertrekdag telt o Als de bewoner vrijwillig wil terugkeren, moet het terugkeertraject afgerond worden tijdens de termijn vermeld op de bijlage 13quinquies. Een verlenging van die termijn is mogelijk (zie Terugkeerinstructie). Deze bewoners worden niet overgeplaatst naar een open terugkeerplaats tenzij ze een verlenging van de termijn krijgen maar geen reisdocumenten hebben. (opmerking 1: In het voorbeeld p. 8 in de Einde-opvanginstructie staat dat de beroepstermijn afloopt op 6 april. Dat moet 4 april zijn. De beroepstermijn bij de RVV bedraagt 30 dagen, geen maand. De laatste dag om een beroep in te dienen is 4 april. Het op 13 maart betekende bevel verstrijkt op 12 april en de vertrekdag is bijgevolg 13 april (een vrijdag). Zie ook het voorbeeld op p. 15.) (opmerking 2: Het is onduidelijk of voetnoot nr. 18 per ongeluk werd overgenomen uit de vorige instructies of niet. Wij hadden begrepen dat de DVZ elke asielaanvraag apart zal afronden met een bevel en niet meer vasthoudt aan de stelling dat een bijlage 13quater ook een einde maakt aan vorige nog hangende asielprocedures waar alleen de bijlage 13quinquies nog ontbreekt. We vragen het na bij Fedasil.) - negatieve beslissing CGVS, bijlage 13quinquies, beroep RVV ingediend maar niet ingeschreven op de rol: 21 augustus /26

7 o o o het beroep bij de RVV schorst de na de negatieve CGVS-beslissing betekende bijlage 13quinquies indien het beroep niet op de rol wordt ingeschreven omdat het te laat werd ingediend of omdat de vormvereisten niet werden nageleefd, telt het ingediende beroep niet mee - bijgevolg toepassing vorige streepje indien het beroep niet op de rol wordt ingeschreven om een andere reden (bijv. onduidelijkheid over betaling resp. vrijstelling van het rolrecht), vertrek de dag na het verstrijken van de termijn van 8 dagen die de RVV toestaat om het beroep in orde te brengen zonder dat beroep op de rol werd gezet als de termijn op de bijlage 13quinquies of de beroepstermijn van 30 dagen nog niet verstreken is, moet volgens de VVSG het vorige streepje toegepast worden. Dit is nieuw. De vraag is of er van de opvangstructuren verwacht kan worden dat zij oordelen over de redenen waarom het beroep niet op de rol staat en dus beslissen om al dan niet rekening te houden met een (deel van de eventueel) bijkomende termijn van 8 dagen. Wordt er verwacht dat zij contact opnemen met de griffie van de RVV? - negatieve beslissing CGVS en bijlage 13quinquies of toekenning subsidiaire bescherming door CGVS, beroep RVV ingediend en ingeschreven op de rol: o verder recht op materiële opvang, het beroep bij de RVV schorst desgevallend de bijlage 13quinquies of de toekenning van de subsidiaire bescherming, de betrokkene blijft een asielzoeker in procedure - negatieve beslissing RVV en bijlage 13quinquies: o Na de betekening van de negatieve RVV-beslissing start de laatste fase van het terugkeertraject zoals omschreven in de Terugkeerinstructie. De asielzoeker heeft een maximale termijn van 3 werkdagen vanaf de betekening van de RVV-beslissing om zich aan te bieden in de hem toegewezen terugkeerplaats in een federaal opvangcentrum (tenzij hij behoort tot een van de categorieën die vrijgesteld zijn) waar hij verder materiële opvang zal ontvangen. o De asielzoeker moet de terugkeerplaats verlaten de dag na het verstrijken van de termijn vermeld op de bijlage 13quinquies (in principe 30 dagen maar uitzonderingen zijn mogelijk) die onder bepaalde voorwaarden verlengd kan worden om de vrijwillige terugkeer mogelijk te maken. o Indien de termijn vermeld op de bijlage 13quinquies uitzonderlijk zou verstrijken voor de maximale termijn van 3 werkdagen om naar de open terugkeerplaats te gaan, moet de bewoner ten laatste de dag na het verstrijken van die termijn van 3 werkdagen vanaf de betekening van de RVVbeslissing vertrekken uit de opvangstructuur. o Indien de bewoner vrijgesteld is van de overplaatsing naar een open terugkeerplaats, blijft hij verder in de opvangstructuur die de 21 augustus /26

8 o terugkeerbegeleiding moet voorzien. Deze bewoners komen in aanmerking voor een verlenging van het recht op materiële opvang. Bij het einde van het verlengd recht op materiële opvang (zie onder B)), moet de bewoner de opvangstructuur verlaten. Er komt geen overplaatsing naar een open terugkeerplaats. De procedure bij de Raad van State maakt geen deel uit van de asielprocedure en heeft bijgevolg geen belang voor het recht op materiële opvang (zie hierboven). - Procedure RvSt: Zoals gezegd, de procedure bij de Raad van State maakt geen deel uit van de asielprocedure en bijgevolg is er geen afdwingbaar recht op materiële opvang (let wel: de beroepstermijn bij de Raad van State overlapt met de termijn vermeld op de na de negatieve RVV-beslissing betekende bijlage 13quinquies, tijdens die termijn is er wel recht op materiële opvang, zie hierboven). o overgangsmaatregel: LOI-bewoners die voor 31 maart 2012 al een beroep indienden bij de Raad van State, kunnen verder in het LOI blijven. Indien de Raad van State het beroep afwijst, moeten zij het LOI verlaten de 4 de werkdag na de betekening van het arrest van de Raad van State. Op 31 maart 2012 trad de wetswijziging in werking. Voordien ingediende beroepen krijgen bijgevolg het voordeel van de toepassing van de vorige regels. o 1 augustus 1 september: LOI-bewoners die al een negatieve RVV-beslissing gekregen hebben of deze krijgen in de loop van augustus 2012, moeten het LOI verlaten ofwel op 7 augustus als de termijn op de bijlage 13quinquies dan al verstreken is ofwel de dag na het verstrijken van de termijn op de bijlage 13quinquies en dit ongeacht een eventueel na 31 maart 2012 ingediend beroep bij de Raad van State. De VVSG vindt dat niet correct aangezien er geen toepassingsinstructie was tot 13 juli 2012 en gezegd werd dat intussen de vorige regels van toepassing blijven. Daar wordt nu deels op teruggekomen voor de beroepen bij de Raad van State. o vanaf 1 september: Na de betekening van de negatieve RVV-beslissing wordt de bewoner in de regel toegewezen aan een open terugkeerplaats. Tijdens het terugkeertraject dat in principe afgerond moet worden binnen de termijn van 30 dagen vermeld op de bijlage 13quinquies (verlengbaar onder voorwaarden), heeft hij verder recht op materiële opvang in de open terugkeerplaats. Indien de Raad van State het beroep binnen die periode toelaatbaar verklaart, moet het recht op materiële opvang volgens de VVSG behouden blijven om te vermijden dat de asielzoeker recht opent op OCMWdienstverlening en zou de asielzoeker best terug naar een reguliere opvangplaats overplaatst worden om de open terugkeerplaats terug beschikbaar te maken. De bewoners die vrijgesteld zijn van de overplaatsing naar een open terugkeerplaats, blijven verder in de opvangstructuur tot hun verlengd recht op 21 augustus /26

9 materiële opvang eindigt. Wat indien zij een beroep bij de Raad van State hebben ingediend of al een beslissing hebben ontvangen dat het beroep door de filter is? Volgens de VVSG moeten zij verder materiële opvang krijgen. We raden aan in dat geval om steeds contact op te nemen met de regiocoördinator. - Meervoudige asielaanvraag: In toepassing van artikel 4 Opvangwet kan Fedasil meervoudige asielzoekers uitsluiten van het recht op materiële opvang in afwachting van de overdracht van de meervoudige asielaanvraag aan het CGVS (code 207 no show). o Fedasil sluit de meervoudige asielzoeker uit (code 207 no show) en bijlage 13quater met bevel (d.w.z. met een termijn om het grondgebied te verlaten): de betrokkene heeft de opvangstructuur al verlaten, door de betekening van de bijlage 13quater stopt zijn recht op medische begeleiding door Fedasil de dag na het verstrijken van de termijn vermeld op de bijlage 13quater, te rekenen vanaf de betekening (let op: indien er geen termijn op de bijlage 13quater staat, is er geen bevel en behoudt de betrokkene zijn recht op medische begeleiding door Fedasil) o Fedasil sluit de meervoudige asielzoeker niet uit en bijlage 13quater met bevel: vertrek ofwel de dag na het verstrijken van de termijn vermeld op de bijlage 13quater, te rekenen vanaf de betekening, ofwel de 4 de werkdag vanaf de betekening van de bijlage 13quater indien de termijn korter is dan 3 werkdagen, telkens op voorwaarde dat er geen recht op opvang meer is op basis van een vorige nog niet afgesloten asielaanvraag of een verlengd recht op opvang (let op: indien er geen termijn op de bijlage 13quater staat, is er geen bevel en behoudt de betrokkene zijn recht op materiële opvang) o Overdracht aan CGVS: ofwel kan de asielzoeker zich terug aandienen bij de Dispatching, ofwel blijft hij verder opgevangen in de opvangstructuur o Beroep bij de RVV tegen de bijlage 13quater: Een beroep bij de RVV tegen de bijlage 13quater heeft geen onmiddellijke impact want het beroep is niet schorsend tenzij de RVV de gevraagde schorsing toestaat. Indien Fedasil de meervoudige asielzoeker had uitgesloten en de RVV schorst of vernietigt de bijlage 13quater, heeft de asielzoeker terug recht op medische begeleiding door Fedasil. Door de schorsing of vernietiging wordt de beslissing van de DVZ opgeschort of ongedaan gemaakt. Daarmee is er echter nog geen overdracht van de meervoudige asielaanvraag aan het CGVS. Pas daarna is er weer recht op materiële opvang. Indien Fedasil de meervoudige asielzoeker niet had uitgesloten en de RVV schorst of vernietigt de bijlage 13quater, kan de asielzoeker ofwel blijven (zelden want gezien de korte vertrektermijn zal de 21 augustus /26

10 bewoner de opvangstructuur al verlaten hebben) ofwel zich weer aanbieden bij de Dispatching. Indien de RVV de bijlage 13quater wel schorst maar nadien niet vernietigt, moet de bewoner de opvangstructuur verlaten ten laatste de vierde werkdag vanaf de betekening van het arrest van de RVV. Degenen die al uitgesloten waren, verliezen hun recht op medische begeleiding door Fedasil. - Europese onderdanen: o vertrek ten laatste de 4de werkdag na de betekening van de beslissing van het CGVS waarbij de asielaanvraag niet in overweging wordt genomen, ongeacht of er al dan niet een bevel werd betekend en ongeacht een eventueel beroep bij de RVV. o Beroep bij de RVV: Een beroep bij de RVV tegen de CGVS-beslissing heeft geen onmiddellijke impact want het beroep is niet schorsend tenzij de RVV de gevraagde schorsing toestaat. de RVV schorst de CGVS-beslissing: de asielzoeker kan zich terug bij de Dispatching aandienen voor materiële opvang de RVV vernietigt de CGVS-beslissing: de asielzoeker wordt ofwel verder opgevangen (na schorsing) ofwel kan hij zich terug aandienen bij de Dispatching (geen schorsing) de RVV bevestigt de CGVS-beslissing: vertrek ten laatste de 4 de werkdag na de betekening van de RVV-beslissing (na schorsing indien geen schorsing heeft deze RVV-beslissing geen impact) - Veilige landen: Onderdanen van veilige landen kunnen een asielaanvraag indienen maar deze wordt versneld behandeld door het CGVS (beslissing na 15 werkdagen). Meestal zal het CGVS de aanvraag niet in overweging nemen. o o CGVS neemt aanvraag niet in overweging: vertrek ofwel de dag na het verstrijken van de op het bevel vermelde termijn ofwel ten laatste de 4 de werkdag na de betekening indien die termijn korter is dan 3 werkdagen Beroep bij de RVV tegen CGVS bij niet inoverwegingname: de RVV schorst de CGVS-beslissing: de asielzoeker kan zich terug bij de Dispatching aandienen voor materiële opvang de RVV vernietigt de CGVS-beslissing: de asielzoeker wordt ofwel verder opgevangen (na schorsing) ofwel kan hij zich terug aandienen bij de Dispatching (geen schorsing) de RVV bevestigt de CGVS-beslissing: vertrek ten laatste de 4 de werkdag na de betekening van de RVV-beslissing (na schorsing indien geen schorsing heeft deze RVV-beslissing geen impact) 21 augustus /26

11 o o Deze bewoners worden ook in de regel ook overgeplaatst naar een open terugkeerplaats. De overplaatsing gebeurt binnen de 3 werkdagen vanaf de betekening van de toewijzing aan de terugkeerplaats. Indien het CGVS de aanvraag toch gewoon behandelt, kan er tegen de CGVS-beslissing wel een schorsend RVV-beroep ingediend worden. - Afstand van de asielaanvraag: o vertrek ten laatste de 4 de werkdag na de afstand van de asielaanvraag - Asielzoeker en 9ter ontvankelijk: o DVZ verklaart aanvraag 9ter ontvankelijk: vertrek binnen een termijn van 2 maanden. Zie verder onder C) voor meer informatie over de situatie van aanvragers van een 9ter. o DVZ verklaart aanvraag 9ter onontvankelijk: verder recht op materiële opvang als asielzoeker - Aandachtspunten i.v.m. overplaatsing naar open terugkeerplaats: o medische kosten: Fedasil wijzigt de code 207 opvangstructuur zodra de negatieve beslissing van de RVV of de CGVS-beslissing niet inoverwegingname asielaanvraag veilige landen betekend werd. Er moet nog afgesproken worden hoe de tenlasteneming van de medische kosten tijdens die 3 dagen geregeld wordt. De betrokkene verblijft immers nog in het LOI maar zijn code 207 staat al op de terugkeerplaats. En wat met reeds afgeleverde betalingsverbintenissen die nog langer nadien geldig zijn? o de overplaatsing: De bewoner heeft maar enkele dagen om zijn vertrek uit het LOI te regelen. Van zodra het beroep bij de RVV is ingediend, kan dus al best nagedacht worden over een regeling voor de persoonlijke eigendommen van de bewoner. De open terugkeerplaatsen bevinden zich allemaal in een collectief opvangcentrum. De bewoner zal er niet dezelfde mate van privacy hebben. Hij zal ook niet voldoende plaats hebben om al zijn eigendommen mee te nemen. Zie ook de nota Achtergelaten goederen in woningen van OCMW-cliënten of LOI-woningen. o meervoudige asielaanvraag: Het indienen van een meervoudige asielaanvraag is niet consistent met het werken aan vrijwillige terugkeer. Hiermee komt er bijgevolg een einde aan het terugkeertraject (concreet geen verlenging van het bevel en dus van het recht op materiële opvang - met oog op vrijwillige terugkeer meer mogelijk). De DVZ zal de meervoudige aanvraag prioritair behandelen. De Einde-opvanginstructie is van toepassing. Indien de meervoudige asielaanvraag aan het CGVS wordt overgedragen, verder recht op materiële opvang. Indien de DVZ de meervoudige asielaanvraag niet in overweging neemt, eindigt de materiële opvang wanneer de termijn op het bevel verstrijkt of het eventueel verlengd recht op materiële opvang eindigt. 21 augustus /26

12 21 augustus /26

13 B. Verlenging van het recht op materiële opvang na een negatieve beslissing Algemene voorwaarden 1) De bewoner moet nog in een opvangstructuur verblijven om recht te kunnen hebben op een verlenging. Daarmee wordt een verblijf in een ziekenhuis gelijkgesteld. No show s zijn dus uitgesloten. 2) De voorwaarden om te kunnen blijven, moeten vervuld zijn op dag waarop er een einde komt aan het recht op materiële opvang. 3) Er moet een uitwijzingsbevel betekend zijn. De DVZ betekent de eerste bijlage 13quinquies na de negatieve CGVS-beslissing. In tegenstelling tot voordien, kan een bewoner na een negatieve CGVS-beslissing die niet in beroep gaat bij de RVV wel een aanvraag tot verlengd recht op opvang indienen. 4) Er moet tijdig een aanvraag ingediend worden aan de hand van het volledig ingevulde aanvraagformulier (bijlage 5B) samen met alle stukken die de ingeroepen redenen bewijzen. Daar moet steeds een door de bewoner ondertekende volmacht (bijlage 8) bij zitten. (De volmacht wordt in de bijlage 5A weliswaar niet vermeld bij de familiale eenheid maar best toevoegen tot duidelijk tegenbericht van Fedasil.) Volgens de Einde-opvanginstructie kan de aanvraag ingediend worden door de bewoner, zijn advocaat en de opvangstructuur. De opvangstructuur heeft echter de volmacht van de bewoner nodig. Een andere vraag is of en zo ja, hoe de opvangstructuren op de hoogte gebracht zullen worden van door de advocaat ingediende aanvragen en of het recht op materiële opvang ook tijdens de behandeling van die aanvragen behouden blijft. 5) De verschillende situaties worden niet gecumuleerd: Volgens de formulering in de Einde-opvanginstructie betekent dit dat de bewoner slecht één keer een verlenging kan krijgen. Dat is misleidend en klopt niet. In de bijlage 5A staat nog steeds dat dit betekent dat een bewoner zich niet achtereenvolgens op verschillende situaties kan beroepen tenzij er nieuwe elementen zijn. Bij het indienen van de eerste aanvraag tot verlenging moeten dus alle situaties waarop de betrokkene zich op dat moment kan beroepen ingeroepen worden. De verlenging wordt dan toegestaan op grond van de meest gunstige situatie. Indien er zich nadien een nieuw element voordoet dat nog niet bestond op het moment van de eerste aanvraag, kan de bewoner, vóór het aflopen van de eerste verlengingstermijn, een nieuwe aanvraag indienen. (We vragen na hoe deze regel toegepast moet worden op zwangerschappen. Moeten die steeds vermeld worden, ook als de zwangerschap nog geen reden tot verlenging 21 augustus /26

14 is, dus voor de 7 de maand? Houdt Fedasil er dan automatisch rekening mee indien de eerste verlengingstermijn afloopt na het bereiken van de 7 de maand?) 6) De volgende bewoners worden uitgesloten: o gezinnen met minderjarige kinderen die illegaal in het land verblijven en dit zonder uitzonderingen o bewoners met een bijlage 26quater (Dublin) o een bijlage 13quater (meervoudige aanvraag), o EU-onderdanen waarvan de asielaanvraag niet in overweging wordt genomen o asielaanvragers uit veilige landen waarvan de asielaanvraag niet in overweging wordt genomen behalve ingeval van familiale eenheid en zwangerschap (zie verder). (Opmerking: De Einde-opvanginstructie is niet helemaal duidelijk. Onder 3.2. worden de EU-onderdanen niet vermeld terwijl deze dan weer wel vermeld worden bij de situatie zwangerschap waar de asielaanvragers uit veilige landen dan weer niet vermeld worden. We vragen het na bij Fedasil. We gaan er van uit dat dit een slordigheid is en dat de 4 categorieën dezelfde behandeling krijgen.) Behalve bij familiale eenheid, moet Fedasil steeds een gemotiveerde beslissing nemen. Zolang die beslissing niet betekend werd, mag de bewoner verder in de opvangstructuur blijven. We gaan er van uit dat dit bij familiale eenheid ook geldt voor de aanvraag tot bevestiging van de familiale band (zie verder). De door Fedasil toegestane termijn van verlenging geldt tenzij de DVZ intussen een andersluidende beslissing neemt inzake de aanvraag tot verlenging van het uitwijzingsbevel of tot toekenning van een verblijfsrecht. De beslissing van de DVZ kan de termijn van Fedasil zowel verkorten als verlengen. Nieuw is dat misbruik kan leiden tot een onmiddellijk vertrek uit de opvangstructuur. Wat onder misbruik kan vallen, wordt niet toegelicht. Nochtans roept dit heel wat vragen op. Te meer omdat het ook bij de aanvraag tot verlenging van de termijn van 2 maanden (zie onder C) aan bod komt. En wat als de advocaat misbruik maakt van de mogelijkheid om een verlenging aan te vragen? Al dan niet met medeweten van de bewoner? Fedasil kan wel een onmiddellijk vertrek opleggen maar een onmiddellijk vertrek uit een LOI is in de praktijk gewoon niet haalbaar tenzij de bewoner vrijwillig meteen vertrekt en dat zal meestal niet het geval zijn. Praktisch: Het aanvraagformulier, de bijlage 5B, moet bezorgd worden aan network@fedasil.be met in cc de regiocoördinator. Het LOI ontvangt een ontvangstbevestiging. Het medisch attest, de bijlage 4C, moet per fax (02/ ) aan de arts van Fedasil bezorgd worden (medisch beroepsgeheim). Overgangsmaatregel 21 augustus /26

15 Aanvragen tot verlenging die nog niet beantwoord werden op het moment van de inwerkingtreding van de Einde-opvanginstructie (1 augustus 2012), worden behandeld volgens de nieuwe regels. Alleen reeds toegekende verlengingen blijven behouden met dien verstande dat de bewoner waarvan de aanvraag 9ter ontvankelijk wordt verklaard, de opvangstructuur zal moeten verlaten zoals bepaald in de Einde-opvanginstructie (zie onder C)). De 6 situaties Opgelet, een verlenging van het recht op materiële opvang door in te tekenen op vrijwillige terugkeer is niet meer mogelijk. De vrijwillige terugkeer wordt ondervangen door het terugkeertraject. 1) Familiale eenheid Wie? Bewoners die nog een familielid of een persoon hebben die over hen het ouderlijk gezag of de voogdij uitoefent en die recht op materiële opvang heeft. Het bewijs van de effectieve familieband kan met alle middelen van het recht geleverd worden. Tot wanneer? Zolang het familielid of de persoon die het ouderlijk gezag of de voogdij uitoefent, recht op materiële opvang heeft. Wanneer er een einde komt aan diens recht op opvang, moet ook de betrokkene vertrekken. De opvangstructuur betekent een bijlage 1 (in de Einde-opvanginstructie staat foutief bijlage 3). Familielid van een asielzoeker = echtgenoot, niet gehuwde partner mits duurzame relatie, minderjarige of meerderjarige ongehuwde kinderen ten last en (groot)ouders. Voorwaarde is dat de aanvrager ofwel samenwoont met het familielid of de persoon die nog een recht op materiële opvang heeft ofwel een effectieve relatie heeft (hoederecht, bezoekrecht, huisvestingsrecht 2 ). Deze verlenging kan in principe automatisch en zonder aanvraag bij Fedasil toegekend worden behalve door de LOI en het SOI Gent die het bestaan van de familiale band steeds door Fedasil moeten laten vaststellen. Volgens de procedure beschreven in de Bijlage 5A, moet de aanvraag ingediend worden bij Fedasil via de regiocoördinator en zal de regiocoördinator onderzoeken of de familiale band bestaat. Indien de familiale band vastgesteld wordt, wordt het recht op materiële opvang automatisch verlengd tot er een einde komt aan het recht op materiële opvang van het familielid. Ook Europeanen en asielzoekers uit veilige landen waarvan de asielaanvraag niet in overweging werd genomen alsook bewoners met een bijlage 26quater (Dublin) of 13quater 2 Een huisvestingsrecht is het recht van een ouder om een kind bij zich te laten wonen. Dit recht kan aan een bezoekrecht toegevoegd worden. 21 augustus /26

16 (meervoudige aanvraag die niet in overweging wordt genomen) kunnen zich op deze situatie beroepen. 2) Beëindigen schooljaar Wie: Bewoners die om het schooljaar te kunnen afmaken een verlenging van het hen betekende bevel gevraagd hebben. Dit kan ten vroegste 3 maanden voor het einde van het schooljaar worden ingeroepen dus aanvraag bij DVZ en bij Fedasil ten vroegste mogelijk vanaf de maand april en ten laatste eind juni. Het bewijs van de aanvraag van de verlenging van het bevel moet worden voorgelegd. De bewoner moet vertrekken: o ofwel de dag na het verstrijken van de door Fedasil toegestane termijn (normaal dus 1 juli) o ofwel ten laatste de 4de werkdag na de betekening van de weigering van de verlenging van het bevel door de DVZ, ook als Fedasil al een langere termijn had toegestaan o ofwel de dag na het verstrijken van de termijn van verlenging van het bevel toegekend door de DVZ, ook als Fedasil een kortere termijn had toegestaan o ofwel de ten laatste de 4de werkdag na de betekening van de weigering van Fedasil o ofwel onmiddellijk bij misbruik. 3) Zwangerschap Wie: Zwangere vrouwen ten vroegste vanaf de zevende maand van de zwangerschap en ten laatste tot en met de tweede maand na de bevalling. Er moet een recent medisch getuigschrift voorgelegd worden of, desgevallend, een geboorteakte. Er wordt aangeraden om een verlenging van het bevel bij de DVZ aan te vragen maar het moet niet. Uitzonderlijk kunnen ook Europeanen en asielzoekers uit veilige landen waarvan de asielaanvraag niet in overweging werd genomen alsook bewoners met een bijlage 26quater (Dublin) of 13quater (meervoudige aanvraag die niet in overweging wordt genomen) zich op deze situatie beroepen. De bewoner moet vertrekken: o ofwel de dag na het verstrijken van de 2 de maand na de bevalling o ofwel ten laatste de 4de werkdag na de betekening van de weigering van Fedasil o ofwel onmiddellijk bij misbruik. 4) Onmogelijke terugkeer 21 augustus /26

17 Wie: Bewoners die een verlenging van het hen betekende bevel aan de DVZ gevraagd hebben omdat zij onmogelijk kunnen terugkeren. Het bewijs van deze aanvraag moet worden voorgelegd samen met een recent bewijs van de ingeroepen onmogelijkheid (alle rechtsmiddelen zijn toegelaten). Deze informatie is nodig opdat de Cel Vrijwillige Terugkeer de nodige informatie heeft om hun verplicht advies te kunnen geven. De bewoner moet vertrekken: o ofwel de dag na het verstrijken van de door Fedasil toegestane termijn o ofwel ten laatste de 4 de werkdag na de betekening van de weigering van de verlenging van het bevel door de DVZ, ook als Fedasil een langere termijn had toegestaan o ofwel de dag na het verstrijken van de termijn van verlenging van het bevel toegekend door de DVZ, ook als Fedasil een kortere termijn had toegestaan o ofwel ten laatste de 4 de werkdag na de betekening van de weigering van Fedasil o ofwel onmiddellijk bij misbruik. 5) Ouder van een Belgisch kind Wie: Ouders van een Belgisch kind (elke persoon jonger dan 18) die een aanvraag tot regularisatie op grond van artikel 9bis VW hebben ingediend. Het bewijs van het indienen van deze aanvraag moet worden voorgelegd samen met het bewijs dat het kind van de bewoner de Belgische nationaliteit heeft (alle rechtsmiddelen toegelaten). De bewoner moet vertrekken: o ofwel ten laatste de 4 de werkdag na de betekening van de weigering van de aanvraag 9bis, ook als Fedasil een langere termijn had toegestaan o ofwel ten laatste de 4 de werkdag na de betekening van de weigering van Fedasil o ofwel onmiddellijk bij misbruik. 6) Gestaafde medische redenen (indienen 9ter) Wie: Bewoners die een regularisatie om medische redenen aangevraagd hebben (9ter) en een recent (minder dan 2 maanden oud) en behoorlijk ingevuld medisch getuigschrift kunnen voorleggen. Het is niet verplicht maar wel aan te raden om het model voorzien in bijlage 4C te gebruiken. Uit het medisch getuigschrift moet bovendien blijken dat de medische situatie het verlaten van de opvangstructuur onmogelijk maakt (en dus niet alleen het verlaten van het grondgebied). De controle op het bestaan van de medische overmacht wordt opgevoerd. 21 augustus /26

18 Fedasil een bijkomend medisch advies vragen. Fedasil zal ook op geregelde tijdstippen controleren of de medische overmacht nog bestaat. Het bewijs van het indienen van de aanvraag 9ter (niet van de ontvangst door de DVZ) moet worden voorgelegd. In uitzonderlijke gevallen kan van deze voorwaarde afgeweken worden. Uitzonderlijke medische situaties kunnen zelfs tot een verlenging leiden wanneer de 9ter al onontvankelijk verklaard werd. De bewoner moet vertrekken: o ofwel ten laatste de 4 de werkdag na de betekening van de beslissing van de DVZ waarbij de aanvraag 9ter onontvankelijk verklaard wordt, ook als Fedasil een langere termijn had toegestaan o ofwel ten laatste de 4 de werkdag na de betekening van de beslissing van Fedasil waarbij vastgesteld wordt dat de medische redenen geen verder verblijf in een opvangstructuur vereisen o ofwel de dag na het verstrijken van de door Fedasil toegestane termijn o ofwel ten laatste de 4 de werkdag na de betekening van de weigering van Fedasil o ofwel onmiddellijk bij misbruik. Opgelet! Bewoners waarvan de 9ter ontvankelijk verklaard wordt, moeten de opvangstructuur verlaten. Zie verder onder C). De uitzonderlijke verlenging In bijzondere omstandigheden die verband houden met de menselijke waardigheid kan Fedasil van de hierboven opgesomde voorwaarden afwijken. Deze aanvragen moeten rechtstreeks bij de juridische dienst ingediend worden op artikel7_3_uitstel@fedasil.be. C. Verlaten van de opvangstructuur en de overstap naar OCMW-dienstverlening Wanneer een asielzoeker een verblijfsrecht van meer dan 3 maanden verwerft, eindigt het recht op materiële opvang en moet de asielzoeker de opvangstructuur verlaten binnen de door Fedasil bepaalde termijn van 2 maanden (artikelen 6 en 8 Opvangwet). Wanneer de datum van vertrek in het weekend of op een feestdag valt, wordt het vertrek uitgesteld tot de eerstvolgende werkdag. De in de Einde-opvanginstructie bepaalde termijnen beginnen te lopen de dag na de betekening van de beslissing. De laatste dag van de termijn telt wel mee. Zie verder onder D). 21 augustus /26

19 Indien deze vreemdelingen hun verblijfsrecht zouden verliezen terwijl de asielprocedure nog hangende is, herneemt in principe het recht op materiële opvang. Toch zullen deze vreemdelingen tijdens de verdere duur van hun asielprocedure maatschappelijke dienstverlening van het OCMW (in de praktijk financiële steun gelijk aan het leefloon) ontvangen. Een terugkeer naar materiële opvang is immers moeilijk omdat deze vreemdelingen geruime tijd zelfstandig geleefd hebben en juridische verbintenissen (bijvoorbeeld een huurovereenkomst) zijn aangegaan die niet zomaar beëindigd kunnen worden. Het koninklijk besluit dat in uitvoering van artikel 43 Opvangwet de overstap van materiële opvang naar maatschappelijke dienstverlening door het OCMW moet regelen, is er nog niet. In afwachting daarvan geldt de Einde-opvanginstructie van Fedasil. In welke gevallen is er een overstap naar OCMW-dienstverlening? Concreet gaat het over: - bewoners die erkend vluchteling zijn geworden door een beslissing van CGVS of RVV - bewoners die subsidiaire bescherming krijgen van het CGVS en die niet in beroep gaan bij de RVV - bewoners die subsidiaire bescherming krijgen van de RVV, ongeacht of ze in beroep gaan bij de Raad van State (want geen schorsend beroep!) - bewoners die het statuut tijdelijke bescherming 3 krijgen - bewoners waarvan de code 207 opvangstructuur werd opgeheven of die een code 207 OCMW (met toepassing van het spreidingsplan momenteel niet van toepassing 4 ) hebben gekregen - bewoners die een verblijfsrecht van meer dan 3 maanden krijgen in toepassing van een andere verblijfsprocedure. Meestal gaat het over een regularisatie in toepassing van artikel 9bis of 9ter (ten gronde beslissing) of zelfs nog oud artikel 9, derde lid VW maar het kan bijvoorbeeld ook een gezinshereniging zijn. - bewoners waarvan de regularisatieaanvraag om medische redenen (hierna 9ter) ontvankelijk werd verklaard. 3 De toekenning van het statuut tijdelijke bescherming is pas mogelijk na een beslissing op Europees niveau tot openstellen van deze mogelijkheid. Momenteel is er geen zo n beslissing te verwachten. 4 Om het spreidingsplan te kunnen toepassing is er nodig ofwel een in ministerraad overlegd KB na evaluatie van de behandelingsduur van de asielaanvragen ofwel een beslissing van de ministerraad op basis van een rapport van Fedasil. 21 augustus /26

20 Een ontvankelijk verklaarde regularisatieaanvraag om medische redenen (9ter) Wanneer de 9ter ten gronde wordt afgewezen terwijl de asielprocedure nog loopt, wordt de betrokkene terug asielzoeker. In de praktijk zal de OCMW-steunverlening doorlopen (voor de steunverlening aan de ontvankelijk verklaarde 9ter is het OCMW van de gewoonlijke verblijfplaats bevoegd en vaak zal dit overeenstemmen met de inschrijving voor het hoofdverblijf in het wachtregister van de asielzoeker). Er is wel een wijziging van statuut (geen steun meer aan vreemdeling met tijdelijk verblijf (statuut I) maar aan een asielzoeker (statuut B). Indien de code 207 opvangstructuur of de code 207 no show per vergissing niet gesupprimeerd werd toen de betrokkene in het vreemdelingenregister werd ingeschreven (gevolg ontvankelijkheid 9ter), moet het OCMW de opheffing van die code 207 aan Fedasil vragen alvorens de POD MI de toegekende steun ten laste neemt. Meer info in OCMW-hulp en niet toegewezen asielzoekers of op onder sociaalbeleid<vreemdelingen<materiëleopvang (hier vindt u steeds een actuele versie). Aanvankelijk motiveerde Fedasil het gedwongen vertrek van bewoners waarvan de 9ter ontvankelijk verklaard werd door te verwijzen naar de bepaling in de Opvangwet die zegt dat bewoners die een verblijfsrecht van meer dan 3 maanden hebben gekregen, de opvangstructuur moeten verlaten. Dat was niet correct. Deze asielzoekers worden weliswaar in het vreemdelingenregister ingeschreven en krijgen een attest van immatriculatie model A (oranje kaart) maar dat betekent niet dat zij een verblijfsrecht van meer dan 3 maanden hebben. Ten eerste betekent een attest van immatriculatie model A dat er een toelating tot verblijf is toegekend hetgeen niet gelijk te stellen is met een verblijfsrecht. Ten tweede wordt de toelating tot verblijf voor een beperkte duur toegekend. Tijdens het eerste jaar is zij slechts 3 maanden geldig (verlengbaar) en na het eerste jaar nog maar één maand (verlengbaar). Uiteindelijk heeft Fedasil het geweer van schouder veranderd en beslist om in de toekomst de code 207 opvangstructuur voor deze groep op te heffen op basis van artikel 13 van de Opvangwet dat zegt dat een toewijzing in bijzondere omstandigheden opgeheven kan worden. Deze specifieke opheffing wordt verder geregeld in de instructie van Fedasil van 9 november 2010 betreffende de begunstigden van de opvang wiens aanvraag tot machtiging van verblijf op basis van artikel 9ter van de wet van 15 december 1980 ontvankelijk werd verklaard en die tegelijkertijd nog een lopende asielprocedure hebben. Deze instructie is van toepassing vanaf 22 november Juridisch is het betwistbaar om een opheffing van de code 207 opvangstructuur op basis van artikel 13 van de Opvangwet te motiveren door te verwijzen naar de overbezetting van het opvangnetwerk. Uit de voorbereidende werken bij de totstandkoming van de Opvangwet blijkt dat de wetgever de overbezetting van het opvangnetwerk vermeldt als reden voor een niet toewijzing van een nieuwe asielzoeker maar niet als reden voor een opheffing. De bijzondere omstandigheden die voorhanden moeten zijn om een reeds gedane toewijzing te kunnen opheffen, moeten verband houden met de individuele situatie van de betrokken asielzoeker en moeten rechtstreeks verband houden met 21 augustus /26

21 zijn mogelijkheden om menswaardig te leven. Ondanks deze juridische kritiek, past Fedasil de instructie toe. Daartegen staat uiteraard een beroep bij de arbeidsrechtbank open. De VVSG heeft nog een aantal vragen/opmerkingen bij deze instructie die aan Fedasil voorgelegd worden. - Het identificeren: De opvangstructuren moeten de bewoners waarvan de code 207 opvangstructuur opgeheven kan worden identificeren. Punt uit. Maar in de praktijk is dat niet zo eenvoudig. Het indienen van een aanvraag 9ter wordt niet verplicht in het wachtregister vermeld. De gemeente kan het in het IT 246 opnemen maar slechts enkele gemeenten doen dat ook. De beslissing dat de aanvraag 9ter ontvankelijk is, wordt ook niet vermeld in het IT 202. Daar worden de verblijfsrechten vermeld maar bij de aanvraag 9ter wordt enkel de beslissing dat de aanvraag gegrond is opgenomen. Je kunt het als opvangstructuur dus alleen weten als de betrokkene of diens advocaat het melden of als de gemeente het meldt van zodra zij het weten. Over deze knelpunten wordt met geen woord gerept en er worden bijgevolg ook geen pragmatische oplossingen of richtlijnen voor gegeven. De vraag die dan rijst is of Fedasil de subsidie voor een bepaalde periode kan weigeren omdat de opvangstructuur niet voldoende inspanningen heeft gedaan om de bewoners met een ontvankelijke aanvraag 9ter te identificeren. - De termijn van 2 maanden: Deze termijn start de derde werkdag na de datum van de poststempel van de per gewone post aan de opvangstructuur bezorgde opheffingsbeslissing van Fedasil. Is een gewone brief die vanuit Brussel verstuurd wordt binnen de 2 werkdagen op zijn bestemming? Dat betekent dat er in een aantal gevallen van de toch al te korte termijn van 2 maanden nog enkele dagen worden afgesnoept. Bovendien moet de LOI-medewerker na ontvangst van de beslissing van Fedasil ze ook nog aan de bewoners betekenen. Dat zal ook niet altijd de dag van de ontvangst zelf mogelijk zijn. En dus kan de termijn al lopen terwijl de mensen zelf nog niet op de hoogte zijn. - Bevoegd OCMW: De opheffing van de code 207 opvangstructuur kan zich uitstrekken tot de familieleden van de asielzoeker wiens 9ter ontvankelijk is verklaard. Indien daar asielzoekers bij zijn die niet onder de aanvraag 9ter vallen, kunnen er tegelijkertijd 2 OCMW s bevoegd zijn: de gewoonlijke verblijfplaats (met zijn uitzonderingen) voor de asielzoeker met ontvankelijke 9ter en de plaats van inschrijving in het wachtregister voor het familielid dat enkel een lopende asielprocedure heeft. 21 augustus /26

22 Familieleden van de bewoner die moet vertrekken Ingeval van familieleden met een verschillend verblijfsstatuut (personen met verblijfsrecht en personen nog in asielprocedure) moet er volgens de FAQ van Fedasil een opheffing van de code 207 opvangstructuur gevraagd worden. Na deze opheffing kunnen ook de familieleden die nog in de asielprocedure zitten een beroep doen op financiële steun door het OCMW. Indien een familielid een verblijfsrecht krijgt terwijl andere gezinsleden illegaal zijn, moet, volgens de FAQ, in de regel heel het gezin de opvangstructuur verlaten. Dus ook als er familieleden bij zijn die geen recht zullen hebben op financiële steun door het OCMW. Dat kan tot schrijnende situaties leiden waarbij een heel gezin van het bedrag samenwonende moet leven. Blijkbaar kan er in bepaalde situaties evenwel afgeweken worden van de regel want Fedasil zegt ook dat het deze situaties geval per geval zal onderzoeken. Uit de praktijk zal moeten blijken welke situaties dat zijn. Indien een familielid een ontvankelijke 9ter heeft en de andere familieleden ofwel nog in procedure zijn ofwel illegaal zijn, is er een bijzondere regel. Indien de meerderheid van de familieleden na opheffing van de code 207 opvangstructuur recht heeft op financiële steun, moeten die opheffingen gevraagd worden en moet heel het gezin de opvangstructuur verlaten. Indien dat niet het geval is, zal Fedasil het recht op materiële hulp voor heel de familie voortzetten. In bijzondere omstandigheden kan er ook steeds een afwijking gevraagd worden aan de juridische dienst. Uitzonderlijk uitstel van vertrek In principe moet elke bewoner die onder één van de opgesomde categorieën valt, de opvangstructuur binnen de 2 maanden vanaf de betekening van de beslissing verlaten. Het is evenwel mogelijk om een uitzonderlijk uitstel van vertrek aan te vragen. Dit wordt geregeld door de procedure voorzien in de Bijlage 7A. De LOI (en het SOI Gent) moeten het aanvraagformulier (Bijlage 7B) per mail indienen bij de regiocoördinator samen met de documenten die de aangehaalde motivering staven. Nieuw is dat de voorzitter (volgens de bijlage 7A) of de secretaris (volgens de bijlage 7B) het aanvraagformulier moet ondertekenen. De aanvraag tot verlenging moet in principe ingediend worden ten laatste 14 dagen voor het verstrijken van de termijn van 2 maanden. Uitzonderlijk kan bij dringende en/of onvoorziene omstandigheden ook nadien nog een aanvraag worden ingediend. Allerlaatste vervaldag is de initieel voorziene dag van vertrek. De regiocoördinator maakt de aanvraag over aan de dienst administratieve controle LOI s. Tijdens de behandeling van de aanvraag, blijft het recht op materiële opvang behouden. De directeur Netwerkbeheer en controle neemt de uiteindelijke beslissing die aan de op het aanvraagformulier vermelde contactpersonen wordt overgemaakt. 21 augustus /26

23 Indien de verlenging wordt toegestaan, wordt er een nieuwe vertrekdatum bepaald. Indien de verlenging niet wordt toegestaan, moet de bewoner de opvangstructuur toch binnen 2 maanden verlaten, of, indien die 2 maanden al voorbij zijn, twee dagen na de betekening van die Fedasil-beslissing. Dat is in de praktijk niet haalbaar. Nieuw is dat bij misbruik de bewoner onmiddellijk moet vertrekken. Wat misbruik is, wordt niet verder toegelicht. Wie oordeelt en aan de hand van welke criteria? Hoe kan een opvangstructuur die zo n beslissing ontvangt, een onmiddellijk vertrek organiseren? Kan ook hier de advocaat of de bewoner een aanvraag indienen? Wat dan met de sanctie dat de subsidiëring kan worden stopgezet of teruggevorderd? D. De betekening van beslissingen en uitwijzingsbevelen In de instructies is er vaak sprake van de betekening van een beslissing of uitwijzingsbevel. Vraag is dan wanneer een betekening heeft plaatsgevonden of wordt geacht te hebben plaatsgevonden. Dat is juridisch immers niet altijd de datum van de betekening in de realiteit. Bijkomende vraag is hoe de opvangstructuren kunnen weten dat de betekening gebeurd is? Niet alle informatie is in het wachtregister te vinden en alleen de LOI hebben trouwens toegang tot het wachtregister. De andere opvangstructuren hebben zelfs dat niet. Bovendien is de termijn om het LOI te verlaten vaak erg kort. Als de LOI de termijn optimaal willen kunnen gebruiken om het vertrek te organiseren, moeten ze het wachtregister bijgevolg dagelijks raadplegen. Dat is (te)veel werk, zeker in een groter LOI. In de Einde-opvanginstructie worden eerst de 3 administratiefrechtelijke mogelijkheden om een betekening te doen opgesomd: 1) tegen ontvangstbewijs aan de persoon, 2) per aangetekende brief zonder ontvangstbevestiging of 3) per aangetekende brief met ontvangstbevestiging (de roze kaart). Daarnaast is een betekening per fax op de gekozen woonplaats bij de advocaat ook mogelijk in asiel- en regularisatiedossiers. We herhalen nog even dat het uiterst belangrijk is om na te gaan of de gekozen woonplaats correct werd doorgegeven (asiel: aan de asielinstanties (DVZ, CGVS en RVV) regularisatie 9bis/9ter: aan de DVZ). Een betekening aan de gekozen woonplaats is rechtsgeldig, ook al woont de betrokkene daar niet meer. Ga dus na of het adres dat in het wachtregister vermeld staat (IT 212 ), nog de gekozen woonplaats is. Vaak is dat het adres van de advocaat en als er dan van advocaat veranderd wordt, wordt vaak vergeten om een nieuwe gekozen woonplaats door te geven. 21 augustus /26

24 Hoe gaan de asielinstanties (en Raad van State) tewerk? De DVZ betekent enerzijds de uitwijzingsbevelen in het kader van de asielprocedure (bijlage 26quater, bijlage 13quater, bijlage 13quinquies) en anderzijds de eigen verblijfsrechtelijke beslissingen en de eventuele daaropvolgende uitwijzingsbevelen (bijlage 13, bijlage 13sexies, bijlage 13septies). De DVZ heeft verschillende mogelijkheden: - de overhandiging aan de betrokkene tegen ontvangstbewijs (bijv. 26quater, 13quater) - betekening per aangetekend schrijven aan de gekozen woonplaats (bijv. bijlage 13quinquies) - betekening via de gemeente van de hoofdverblijfplaats (bijv. beslissingen 9bis/9ter, bijlage 13): In dat geval zal de gemeente de betrokkene uitnodigen om zich aan te bieden op de gemeente. Indien de betrokkene na meerdere uitnodigingen van de gemeente nog niet is langsgekomen en de redelijke termijn (te bepalen door de gemeente) verstreken is, moet de gemeente het te betekenen stuk terug aan de DVZ bezorgen die de betekening zal uitvoeren. Dit om te vermijden dat de betekening nooit kan gebeuren omdat de betrokkene niet reageert op de oproepingen van de gemeente. De betekening moet immers gebeurd zijn vooraleer de beslissing juridisch gevolgen kan hebben. - per fax indien in regularisatiedossiers de gekozen woonplaats bij de advocaat is. Het CGVS betekent zijn beslissingen in principe per aangetekend schrijven aan de gekozen woonplaats (dat kan per fax indien de gekozen woonplaats bij de advocaat is). De beslissing wordt geacht betekend te zijn op de derde werkdag na het versturen (poststempel). Dat is dus de eerste dag van de beroepstermijn. Het CGVS stuurt in principe ook een kopie naar de in het wachtregister vermelde hoofdverblijfplaats van de asielzoeker. De RVV betekent zijn arresten in principe per aangetekend schrijven met ontvangstbevestiging aan de gekozen woonplaats. De beroepstermijn begint dan te lopen de eerste dag die volgt op de dag waarop de aangetekende brief aan de gekozen woonplaats van de asielzoeker werd aangeboden zowel wanneer de bestemmeling de zending in ontvangst neemt als bij weigering. De Raad van State betekent zijn arresten in principe per aangetekend schrijven met ontvangstbevestiging aan de gekozen woonplaat. De betekening is dan gebeurd op de datum die daarop vermeld wordt zowel wanneer de asielzoeker de zending in ontvangst neemt als bij weigering. De vervaldag is steeds inbegrepen. Valt die dag op een zaterdag, een zondag of een feestdag, dan wordt de vervaldag verplaatst naar de eerstvolgende werkdag. 21 augustus /26

25 Welke datum staat in het wachtregister en waarmee houdt Fedasil rekening? Fedasil hanteert voor het bepalen van het einde van het recht op materiële opvang de in de Einde-opvanginstructie opgenomen tabel. Opgelet, de tabel geldt bij Fedasil, niet bij de POD MI voor de dossier van financiële steun. DVZ: Volgens de Einde-opvanginstructie wordt voor de bijlagen 26quater, 13quater en 13quinquies de datum van de betekening in het wachtregister vermeld. Voor de bijlage 13quinquies stelt de VVSG zich de vraag of het onderscheid tussen de vermelding van de beslissing om het bevel te betekenen en de betekening zelf in rekening werd gebracht. Indien en de beslissing ( /DVZ/13qq/beslissing: bevel om het grondgebied te verlaten/0030) en de kennisgeving ( /Kennisgeving via de post door /DVZ/13qq) vermeld worden, moet er volgens de VVSG met de tweede datum gerekend worden. CGVS: In principe moeten de datum van de beslissing en van de kennisgeving in het wachtregister vermeld worden. Fedasil gaat uit van slechts één datum: de datum waarop de griffie de beslissing per brief verstuurt (poststempel). Fedasil telt er 3 werkdagen bij. Het is nog onduidelijk of de kennisgevingen van het CGVS niet langer apart in het wachtregister vermeld worden. RVV: In principe moeten de datum van de beslissing en van de kennisgeving in het wachtregister vermeld worden. Uit de praktijk blijkt dat de datum van kennisgeving niet meer vermeld wordt. De datum die in het wachtregister wordt ingevoerd is de datum waarop de griffie van de RVV de beslissing per brief verstuurt (poststempel). Fedasil telt er 3 werkdagen bij. Raad van State: Volgens de OM van 10 maart 2003 van de POD Maatschappelijke Integratie is de datum vermeld in het wachtregister de datum waarop het arrest ter post wordt aangeboden voor betekening. Voor de stopzetting van de financiële steun geldt dan de datum vermeld in het wachtregister plus één dag (tenzij het OCMW voor de komende maand betaald, dan stopzetting vanaf volgende maand). Over de Raad van State vinden we niets meer terug in de Einde-opvanginstructie aangezien er geen recht op opvang meer is tijdens de procedure bij de Raad van State. Na overleg tussen Fedasil en de opvangpartners werd afgesproken om situaties waarbij de opvangstructuur niet op de hoogte was/kon zijn van de betekening van een beslissing of een uitwijzingsbevel geval per geval te bekijken. LOI die: - kunnen aantonen dat zij niet op de hoogte waren/konden zijn van de betekening van een beslissing of een uitwijzingsbevel - waardoor het vertrek niet binnen de vooropgestelde termijn kon gebeuren en 21 augustus /26