Beleidsagenda voor nieuw GVVP voor Borsele

Transcriptie

1 Beleidsagenda voor nieuw GVVP voor Borsele 1. Inleiding De gemeente Borsele wil een nieuw Gemeentelijk Verkeers- en Vervoer Plan (GVVP) opstellen en heeft daarbij de hulp ingeschakeld van Ligtermoet & Partners, adviseurs in verkeersbeleid. In de maanden september en oktober van 2012 heeft ons bureau de nodige documenten bestudeerd en een groot aantal gesprekken gevoerd met diverse betrokken personen en organisaties (zie ook Op weg naar een nieuw GVVP voor Borsele). In deze notitie geven we een overzicht van de onderwerpen die uit de gesprekken en documenten naar voren zijn gekomen (hoofdstuk 2) en doen we een voorstel voor de beleidsagenda voor het nieuwe GVVP, c.q. voor de knelpunten/onderwerpen/ wensen waarvoor in het nieuwe GVVP beleidsrichtingen of beleidskaders geformuleerd moeten worden (hoofdstuk 3). 2. Geïnventariseerde knelpunten en wensen De door de raadsfracties en dorpsraden genoemde knelpunten en wensen zijn vastgelegd in een aparte notitie getiteld Aandachtspunten voor beleidsagenda GVVP. Daarnaast zijn er onderwerpen genoemd in de overige gesprekken die wij voerden met: de wethouder verkeer de ambtenaren verkeer, ruimtelijke ordening, milieu en economie de Fietsersbond de burgemeester (over verkeershandhaving) een vertegenwoordiger van het politie team handhaving Verder hebben we zelf de nodige relevante documenten bestudeerd die ons ter hand zijn gesteld door de gemeente. Om dit geheel aan geïnventariseerde knelpunten en wensen enigszins te structureren, hebben we de volgende driedeling aangebracht: knelpunten op wegen binnen de bebouwde kom knelpunten op wegen buiten de bebouwde kom overige aandachtspunten en wensen

2 2.1 Knelpunten op wegen binnen de bebouwde kom De geïnventariseerde knelpunten op wegen binnen de bebouwde kom hebben we uitgesplitst in de volgende 4 subcategorieën: a. veiligheid en leefbaarheid bewoners b. ontsluiting woonwijken c. bereikbaarheid en toegankelijkheid winkels d. veilige schoolomgevingen a. Veiligheid en leefbaarheid bewoners beheersing snelheden (liever niet met drempels): zorgen voor weginrichting passend bij snelheidsregiem (veilig, geloofwaardig, handhaafbaar) uniforme duidelijke poort-aanduidingen van komgrenzen (in en uit) en van 30km zones; aanbrengen consistentie in fietspaden - soms 50km en geen fietspad, soms 30km en wel fietspad veiliger maken van gevaarlijke kruispunten tegengaan overlast (geluidsoverlast en trillingen) als gevolg van doorgaand auto-, vracht- en landbouw/loonwerk-verkeer adequaat beheer en onderhoud van wegen, fietspaden en voetpaden (incl. gladheidsbestrijding) b. Ontsluiting woonwijken zorgen voor betere/extra ontsluiting van sommige woonwijken c. Bereikbaarheid en toegankelijkheid winkels zorgen voor goede toegankelijkheid van winkelvoorzieningen - voldoende ruimte voor voetgangers met buggy s en rollators en voor rolstoelers en scootmobielers in winkelstraten zorgen voor voldoende parkeerruimte voor auto s d. Veilige schoolomgevingen zorgen voor veilige situatie bij basisscholen - regulering halen/brengen met auto 2.2 Knelpunten op wegen buiten de bebouwde kom Hoewel de gemeente geen wegbeheerder is van de wegen buiten de bebouwde kommen binnen haar gemeente (dat zijn Rijkswaterstaat, Provincie en Waterschap), gaat een belangrijk deel van de knelpunten die binnen de gemeente worden ervaren over deze wegen. Omdat deze wegen het komend jaar onderworpen worden aan een kwaliteitstoets op niveau van netwerk en inrichting (zie Aanleiding GVVP in notitie Op weg naar een nieuw GVVP voor Borsele), hebben we deze knelpunten (en wensen) toch meegenomen in de inventarisatie. We hebben ze uitgesplitst naar drie subcategorieën: a. de structuur van het wegennet b. de inrichting van de wegen Op weg naar een nieuw GVVP voor Borsele, januari 2013 Pagina 2

3 c. de fietsroutes a. De structuur van het wegennet: weren doorgaand autoverkeer, vrachtverkeer en landbouwverkeer door kernen; waarborgen verkeersluwe Zak tegengaan sluipverkeer door kernen - aantasting leefbaarheid en verkeersveiligheid in dorpen tegengaan vrachtverkeer door kernen - aanwijzen routes die kernen zoveel mogelijk mijden en deze geschikt maken; afspraken hierover met transportsector tegengaan landbouwverkeer door kernen - aanwijzen routes die kernen zoveel mogelijk mijden en deze geschikt maken; afspraken hierover met landbouw/loonwerksector tegengaan sluipverkeer door de Zak - vermijden conflicten met fietsers naar school en werk; waarborgen verkeersluwe Zak (conform landschapsbewuste verkeersvisie) rekening houden met verkeerseffecten van nieuwe aansluitingen op Sloeweg bij s Heerenhoek en op A58 bij Heinkenszand en bij Goes b. De inrichting van de wegen: meer consistentie in weginrichting, zorgen voor veilige inrichting wegen en kruispunten zorgen voor weginrichting passend bij snelheidsregiem (veilig, geloofwaardig, handhaafbaar) - nu onduidelijk en weinig consistente vormgeving van 60km wegen en 80km wegen aanbrengen consistentie in fietspaden - soms 80km en geen fietspad, soms 60km en wel fietspad veiliger maken van gevaarlijke kruispunten en uitritten verkeersveiliger maken wegen via landschapsbewuste snelheidsremmende weginrichting c. De fietsroutes: ontbrekende fietspaden, onveilige kruispunten, meer recreatieve fietsroutes realisatie nog ontbrekende fietspaden veiliger maken onveilige kruispunten waarborgen veiligheid voor fietsers bij nieuwe aansluitingen op Sloeweg bij s Heerenhoek en op A58 bij Heinkenszand en bij Goes adequaat beheer en onderhoud van fietsroutes (incl. gladheidsbestrijding) zorgen voor voldoende aantrekkelijke recreatieve fietsroutes, ook op onderhoudswegen dijken Westerschelde blijven ijveren voor een extra oversteek voor fietsers/scootmobielers/wandelaars over de Sloeweg 2.3 Overige aandachtspunten en wensen Overige aandachtspunten zijn: streven naar zo weinig mogelijk verkeersborden in kernen zorgen voor parkeergelegenheid voor vrachtwagens in of buiten kernen zorgen voor adequaat OV, maar wel efficiënter: kijken naar mogelijkheden voor integratie met doelgroepenvervoer Op weg naar een nieuw GVVP voor Borsele, januari 2013 Pagina 3

4 3. Beleidsagenda voor het nieuwe GVVP De functie van een GVVP is niet om daarin elk knelpunt te analyseren en op te lossen, maar om beleidrichtingen te formuleren waarmee de belangrijkste geconstateerde knelpunten in de toekomst opgelost kunnen worden en beleidskaders te formuleren voor de wijze waarop voortaan op een gestructureerde wijze met vaker voorkomende typen knelpunten omgegaan kan worden. Het doel van een GVVP is om een bijdrage te leveren aan het realiseren van de belangrijkste doelen van verkeers- en vervoersbeleid : bereikbaarheid van de verschillende kernen en hun voorzieningen verkeersveiligheid voor alle verkeersdeelnemers, met name de kwetsbaarste (voetgangers en fietsers) - Op weg naar nul leefbaarheid voor de inwoners in de kernen en in het buitengebied - aansluitend bij de Landschapsbewuste verkeersvisie 3.1 Knelpunten op wegen binnen de bebouwde kom a. Veiligheid en leefbaarheid bewoners De geconstateerde knelpunten op de wegen binnen de bebouwde kom zullen worden ingebracht in twee Zeelandbreed uit te voeren kwaliteitstoetsen: een toets van het Zeeuwse wegennet binnen en buiten de bebouwde kommen (waarborgen bereikbaarheid, onder randvoorwaarden van verkeersveiligheid en leefbaarheid) en een toets van de vormgeving en inrichting van de Zeeuwse wegen binnen en buiten de bebouwde kommen (toetsing aan duurzaam veilig richtlijnen met zwaarwegende aanbevelingen voor herinrichting van wegen met het oog op veilige, geloofwaardige en handhaafbare snelheden). De uitkomsten van deze toetsen vormen uiteraard een belangrijke basis voor het GVVP en het daarin op te nemen maatregelenpakket voor de langere termijn. De uitvoering van beide toetsen is een gevolg van de ondertekening door alle wegbeheerders in Zeeland van het Afsprakendocument in het kader van het Beleidsplan Verkeersveiligheid Zeeland Op weg naar nul. Een belangrijke doelstelling van dit plan is het streven naar een Duurzaam Veilige infrastructuur in heel Zeeland. De toetsen worden uitgevoerd in de periode september - juli b. Directe en veilige fietsroutes Binnen de grootste kernen - Heinkenszand en s-gravenpolder - zullen de belangrijkste fietsroutes in kaart gebracht en beoordeeld worden op directheid (wenselijke doorsteekjes) en veiligheid (onveilige situaties). Voor de geconstateerde knelpunten zullen er oplossingen worden voorgesteld. c. Ontsluiting woonwijken In het kader van het GVVP zak er een nadere beoordeling plaatsvinden van de wenselijkheid/noodzaak van een betere/extra ontsluiting van sommige woonwijken. De resultaten van deze beoordeling zullen worden vastgelegd in het GVVP. d. Bereikbaarheid en toegankelijkheid winkels Op weg naar een nieuw GVVP voor Borsele, januari 2013 Pagina 4

5 Specifiek in s-gravenpolder ( s-gravenstraat en Magnoliastraat), Heinkenszand (Dorpsstraat), s Heerenhoek (Molendijk) en Ovezande (Hoofdstraat) zijn er knelpunten geconstateerd voor wat betreft de toegankelijkheid van winkelvoorzieningen - onvoldoende ruimte voor voetgangers met buggy s en rollators en voor rolstoelers en scootmobielers in winkelstraten; onvoldoende parkeerruimte voor auto s. Deze situaties komen uiteraard ook aan de orde in de toetsen van wegenstructuur en weginrichting voor de betreffende kommen. De uitkomsten ervan hebben dan betrekking op wenselijke verbetering van de verkeersveiligheid in algemene zin. Het precieze ontwerp luistert in dit soort situaties echter nauw en er spelen meer belangen dan alleen verkeersveiligheid want er zijn dan ook een groot aantal belanghebbende partijen betrokken (er gevestigde winkeliers, instellingen, bedrijven, bewoners, dorpsraad, MiVaBel, e.d.). De verdere uitwerking en detailinrichting zal dan ook nog een verdergaande integrale projectmatige aanpak vergen, die buiten de scope van het GVVP valt. e. Veilige schoolomgevingen De verkeersveiligheidssituatie rond de ingang van de basisscholen in Borsele zal op korte termijn aan een nadere toets worden onderworpen. De uitkomsten ervan zullen niet in het GVVP worden opgenomen: het zal gaan om concrete kleine maatregelen die snel opgepakt kunnen worden. Daarnaast zullen het ook gedragsmaatregelen nodig zijn, die betrekking hebben op het haal- en breng-gedrag van ouders. Deze zullen dan in nauw overleg met de school opgepakt worden. f. Kleinere knelpunten, beheer en onderhoud Uiteraard blijven er dan nog vele kleinere geconstateerde knelpunten over, die te maken hebben met de detailinrichting en het beheer en onderhoud van wegen, fietspaden en voetpaden (incl. gladheidsbestrijding). Inmiddels heeft de gemeente ook een speciale app gelanceerd die gebruikt kan worden om hiervan melding te doen aan de gemeente. Deze knelpunten dienen dan in principe ook snel te worden opgelost. Verder willen we in het GVVP vastleggen dat er over de bestaande knelpuntenlijst minstens jaarlijks overleg plaatsvindt met de dorpsraad, waarbij ook eventuele nieuwe knelpunten aangedragen kunnen worden. Uiteraard maakt dit het ook makkelijker om tussentijds contact te hebben over de voortgang en over eventuele nieuwe feiten (zie ook punt h hieronder). g. Gestructureerde aanpak bestaande en nieuwe knelpunten: beoordelingskader, monitoring, integrale aanpak, onafhankelijke verkeersveiligheidsaudit Ook na de kwaliteitstoets zullen er voorlopig nog knelpunten blijven bestaan - niet alles kan immers direct worden opgelost. Verder zullen er altijd weer nieuwe knelpunten ontstaan. Om ad hoc beleid te voorkomen zal in het GVVP: een beoordelingskader worden vastgelegd dat helpt om situaties op een objectieve manier te beoordelen een jaarlijks monitoringsprogramma worden opgesteld: een lijst van probleemwegen waar jaarlijks systematisch op vaste tijdstippen metingen worden uitgevoerd van aantallen motorvoertuigen en snelheden van het gemotoriseerd verkeer, aan te vullen met nieuwe probleemwegen De uitkomsten hiervan worden besproken met de politie en kunnen aanleiding geven voor een integrale aanpak, met een mix van enerzijds wenselijke infrastructurele aanpassingen en anderzijds een gedragsaanpak (voorlichting en educatie, samen met VVN) en handhavingsinspanningen (af te spreken in driehoeksoverleg met politie en justitie); dit alles in nauw overleg met dorpsraad. Waar Op weg naar een nieuw GVVP voor Borsele, januari 2013 Pagina 5

6 nodig zal de hulp ingeroepen worden van een onafhankelijk verkeersveiligheidsauditor om voorgestelde oplossingen te beoordelen. Op weg naar een nieuw GVVP voor Borsele, januari 2013 Pagina 6

7 h. Gestructureerd overleg met Dorpsraden Over de aanpak van knelpunten en eventueel aanvullende maatregelen naar aanleiding van de monitoring zal minstens jaarlijks, maar indien nodig vaker, overleg plaatsvinden met de Dorpsraden. 3.2 Knelpunten op wegen buiten de bebouwde kom a. De structuur van het wegennet: weren doorgaand autoverkeer, vrachtverkeer en landbouwverkeer door kernen; waarborgen verkeersluwe Zak Zoals al is opgemerkt in paragraaf 2.2 is de gemeente geen wegbeheerder van de wegen buiten de bebouwde kommen binnen haar gemeente (dat zijn Rijkswaterstaat, Provincie en Waterschap), maar gaat een belangrijk deel van de knelpunten die binnen de gemeente worden ervaren wel over deze wegen. Het betreft dan zowel knelpunten op het gebied van de gehele wegenstructuur in de Zak van Zuid-Beveland, als de vormgeving en inrichting van de wegen in het gebied. Wat betreft de knelpunten die betrekking hebben op de wegenstructuur: deze knelpunten zullen worden ingebracht in de onafhankelijke toets van het Zeeuwse wegennet, die thans plaatsvindt; de uitkomsten van die toets zullen kaderstellend worden opgenomen in het nieuwe GVVP en mede richting geven aan de uitvoering van een soortgelijke toets van het wegennet binnen de bebouwde kommen, die in februari/maart 2013 zal plaatsvinden (zie paragraaf 3.1). De eerste stap is dus het uitvoeren van een kwaliteitstoets van het Zeeuwse wegennet, eerst buiten en daarna binnen de kommen: welke wegen moeten welke functie vervullen? Daarna is het zaak om te kijken welke aanvullende maatregelen er nog genomen moeten worden om doorgaand autoverkeer, vrachtverkeer en landbouw/loonwerkverkeer te weren uit de kernen en om een verkeersluwe Zak te waarborgen. Daarbij worden dan ook de uitkomsten betrokken van de toets van de vorm en inrichting van de verschillende wegen - stap twee (zie hieronder). In het GVVP willen we voorkeursroutes aanwijzen en vastleggen voor het vrachtverkeer en landbouw/loonwerkverkeer, die kernen zoveel mogelijk mijden. Over het gebruik van deze voorkeursroutes dienen vervolgens afspraken gemaakt te worden met de in het gebied gevestigde transportondernemingen, landbouwers, loonwerkers en bedrijven die dit vrachtverkeer of landbouwverkeer aantrekken. Ook zullen eventueel noodzakelijk geachte aanvullende maatregelen worden benoemd; deze kunnen infrastructureel van aard zijn of verkeersmaatregelen betreffen. Uiteraard dient dit alles te gebeuren in nauw overleg met het Waterschap, LTO en CUMELA, die samen met de gemeente eerder al betrokken waren bij het opstellen van het Kwaliteitsnet Landbouwverkeer Zeeland, dat hiervoor reeds een kader biedt. b. De inrichting van de wegen: meer consistentie in weginrichting, zorgen voor veilige inrichting wegen en kruispunten Na de kwaliteitstoets van het wegennet buiten de bebouwde kom, vindt een tweede toetsing plaats, namelijk van de vormgeving en inrichting van de wegen (en kruispunten): voldoet de inrichting van de verschillende wegen bij de beoogde functies ervan en leidt dit tot het beoogde gebruik ervan? Met daaraan gekoppeld de vraag; wat is er nodig om ervoor te zorgen dat de inrichting van de weg het beoogde gebruik en gedrag van de verkeersdeelnemers afdwingt? Deze toets zal aansluitend op de toets van het wegennet plaatsvinden in de maanden april/mei De thans binnen de Op weg naar een nieuw GVVP voor Borsele, januari 2013 Pagina 7

8 gemeente Borsele geconstateerde knelpunten op het gebied van de inrichting van de wegen buiten de bebouwde komen, zullen uiteraard worden ingebracht in deze toetsing. De uitkomsten van deze vormgevings- en inrichtingstoets worden meegenomen in het nieuwe GVVP. c. De fietsroutes: ontbrekende fietspaden, onveilige kruispunten, meer recreatieve fietsroutes De geconstateerde knelpunten - ontbrekende fietspaden, onveilige kruispunten - en geuite zorgen over de verkeersveiligheid voor fietsers op fietsroutes buiten de bebouwde kom, zullen worden ingebracht in de kwaliteitstoets van de vormgeving en inrichting van wegen. De resultaten komen terug in het GVVP. Mogelijke verbeteringen in en aanvullingen in het net van recreatieve fietsroutes zullen worden aangekaart bij de Provincie en het Waterschap. 3.3 Overige aandachtspunten en wensen Overige aandachtspunten en wensen die in het GVVP aan de orde gesteld zullen worden, zijn: streven naar zo weinig mogelijk verkeersborden in kernen zorgen voor parkeergelegenheid voor vrachtwagens in of buiten kernen ondersteuning van de OV-visie van de provincie: nagaan mogelijkheden voor integratie met doelgroepenvervoer Op weg naar een nieuw GVVP voor Borsele, januari 2013 Pagina 8