Regionale Agenda Werklocaties

Transcriptie

1 Regionale Agenda Werklocaties tussenstand juni 2015 Regionaal Ruimtelijk Overleg Noordoost-Brabant 18 juni juni 2015 RRO werkgroep werken Noordoost-Brabant

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding en voorstellen Bedrijventerreinen Huidig afsprakenkader bedrijventerreinen Kwaliteitsonderzoek bedrijventerreinen Proces herijking regionale afspraken bedrijventerreinen Ontwikkelingen van bedrijventerreinen in de regio Kantoren Detailhandel Monitoring Monitor bedrijventerreinen Detailhandelsmonitor Stand van zaken subsidieregelingen Herstructurering Nimby Bijlagen (separaat bijgevoegd) Kwalitatief verdiepingsonderzoek bedrijventerreinen Noord-Brabant, Stec Groep, april Offerte van en opdracht aan Stec Groep voor de herijking van programmeringsafspraken bedrijventerreinen in Noordoost-Brabant 3 concept Regionale detailhandelsvisie, Agrifood Capital Noordoost-Brabant 4 Kaarten IBIS 2015: regio Noordoost-Brabant, subregio Den Bosch Oss, subregio Uden Veghel en subregio Land van Cuijk Regionale Agenda Werklocaties Noordoost-Brabant tussenbericht

3 1. Inleiding en voorstellen Inleiding In het Regionale Ruimtelijk Overleg (RRO) van 4 april 2012 is de Regionale Agenda Bedrijventerreinen vastgesteld. Hierin zijn voor het eerst op regionaal niveau afspraken gemaakt over bedrijventerreinontwikkeling, herstructurering, de aanpak van nimbybedrijvigheid, etc. In de afgelopen jaren zijn deze afspraken op onderdelen geconcretiseerd en bijgesteld. Met het verschijnen van nieuwe provinciale prognoses voor bevolking, werkgelegenheid, bedrijventerreinen- en kantorenbehoefte eind 2014 is er aanleiding om de gemaakte afspraken in zijn geheel opnieuw tegen het licht te houden. In het RRO van december 2014 zijn dan ook besluiten genomen om de herijkingsprocessen in gang te zetten. De herijking betreft de afspraken over bedrijventerreinen en kantoren. Ook is het de bedoeling in 2015 tot regionale afspraken over detailhandelsontwikkelingen te komen. Bovendien is in 2014 een traject in gang gezet om de regionale afspraken ladderproof te maken, dat wil zeggen te laten voldoen aan de vereisten die de Ladder voor Duurzame Verstedelijking stelt. Voorstellen De voorliggende Regionale Agenda Werklocaties informeert over de stand van zaken van de verschillende lopende projecten en bevat daarnaast enkele voorstellen waarop een besluit genomen moet worden. De voorstellen zijn gemarkeerd met een geel kader. Onderstaand zijn de voorstellen weergegeven met verwijzing naar de bijbehorende paragraaf van dit document. Regionale Agenda Werklocaties Noordoost-Brabant tussenbericht

4 Voorstel 1: De stuurgroep neemt kennis van voorliggend tussenbericht over de herijking van de Regionale Agenda Werklocaties. (voor toelichting zie de rest van dit document) Voorstel 2: kennisnemen van het kwaliteitsonderzoek bedrijventerreinen : De stuurgroep neemt kennis van de eindrapportage van Stec Groep: Kwalitatief verdiepingsonderzoek bedrijventerreinen Noord-Brabant, d.d. april 2015 en betrekt deze bij de herijking van de programmeringsafspraken bedrijventerreinen. (voor toelichting zie paragraaf 2.2) Voorstel 3: herijking regionale afspraken bedrijventerreinen De stuurgroep neemt kennis van de stand van zaken van het proces tot herijking van de regionale afspraken over bedrijventerreinen. (voor toelichting zie paragraaf 2.3) Voorstel 4: kantoren De stuurgroep draagt de werkgroep werken op om in samenspraak met de kantorenwerkgroep van de B5 afspraken voorbereid die ingaan op het terugdringen van plancapaciteit voor kantoren, het uit de markt nemen van incourant kantorenvastgoed en de monitoring van kantoorontwikkelingen in Noordoost-Brabant. (voor toelichting zie paragraaf 3) Regionale Agenda Werklocaties Noordoost-Brabant tussenbericht

5 Voorstel 5: regionale afspraken over detailhandel : 1) Het RRO stemt in met de concept Regionale detailhandelsvisie, Agrifood Capital Noordoost-Brabant; 2) Het RRO stemt in met het voorliggende concept-afsprakenkader, dat de regionale afstemming van bovenlokale detailhandelsinitatieven vorm geeft; 3) Het RRO geeft de werkgroep detailhandel/werken de opdracht om op onderdelen nog aanpassingen voor te bereiden ten behoeve van het RRO van december 2015, nl. de toevoeging van een paragraaf over internethandel, positionering winkelcentra en toets duurzame verstedelijking; 4) In het RRO van december 2015 worden de aangepaste visie en afspraken ter vaststelling voorgelegd; 5) Het RRO geeft de werkgroep detailhandel/werken de opdracht om uitvoering te geven aan de uitvoeringsagenda; 6) Het RRO stemt in met een evaluatie van het werkbaar zijn van de visie en afspraken in (voor toelichting zie paragraaf 4) 2. Bedrijventerreinen 2.1. Huidig afsprakenkader bedrijventerreinen In het Regionale Ruimtelijke Overleg (RRO) van december 2014 is afgesproken: a. Op basis van de nieuwe prognoses worden nieuwe realistische regionale afspraken bedrijventerreinen en kantoren voorbereid, die ter besluitvorming worden voorgelegd aan het RRO eind b. De regio doet begin 2015 een procesvoorstel om te komen tot nieuwe regionale afspraken bedrijventerreinen. c. De provincie stelt ,- (per regio) beschikbaar voor een procesfacilitator naar keuze. d. In samenwerking met de regio s voert de provincie een kwalitatief vervolgonderzoek op de prognose bedrijventerreinen uit (begin 2015), waarvan de resultaten betrokken worden bij het opstellen van de nieuwe regionale afspraken voor bedrijventerreinen. e. Totdat er nieuwe regionale afspraken zijn gemaakt, wordt vooralsnog uitgegaan van de eerder gemaakte regionale afspraken bedrijventerreinen. f. Er ligt een gezamenlijke opgave om kritisch te kijken naar de plannen die voor 2015 op de planning staan en zo nodig tot heroverweging over te gaan. Deze opgave wordt meegenomen in het procesvoorstel naar nieuwe regionale afspraken bedrijventerreinen. Regionale Agenda Werklocaties Noordoost-Brabant tussenbericht

6 Voortgang De regio Agri Food Capital heeft samen met de provincie op 23 april 2015 opdracht gegeven aan Stec Groep om de regio te begeleiden in het proces naar nieuwe afspraken. Op basis van de in de offerte opgenomen tijdsplanning moet het mogelijk zijn om in december 2015 nieuwe afspraken ter besluitvorming aan het RRO voor te leggen. Er is een bestuurlijke kopgroep gevormd onder aanvoering van wethouder Lestrade (gemeente Boxtel) en er is een ambtelijke begeleidingsgroep ingesteld. Meer hierover in paragraaf 2.3. De provincie heeft in samenspraak met de regio s een kwalitatief verdiepingsonderzoek laten uitvoeren door Stec Groep. De resultaten zijn begin april 2015 opgeleverd. Meer hierover in paragraaf Kwaliteitsonderzoek bedrijventerreinen 2015 De Provincie Noord-Brabant heeft Stec Groep opdracht gegeven voor het uitvoeren van een nader onderzoek naar de kwaliteit van bedrijventerreinen in relatie tot de verwachte vraag naar bedrijventerrein. Dit omdat de meest recente prognose uitwijst dat er kwantitatief gezien voldoende bedrijventerrein aanwezig lijkt te zijn en in harde bestemmingsplannen is vastgelegd. De vraag is dan of deze terreinen ook kwalitatief voldoen aan de vraag die er vanuit het bedrijfsleven nog is, c.q. ontstaat. Het onderzoek van Stec Groep is intussen ambtelijk (14 april 2015) en bestuurlijk (23 april 2015) gepresenteerd. Voor Noordoost-Brabant komt Stec Groep tot de volgende conclusies: Uit de kwantitatieve prognose blijkt dat er tot en met 2040 behoefte is aan 110 hectare nieuw bedrijventerrein in Noordoost-Brabant. Het overgrote deel van deze ruimtevraag zal zich voordoen in de eerste tien jaar. De ruimtevraag vlakt langzaam af en is in de periode zelfs licht negatief. Uit de provinciale prognose komt verder naar voren dat enkele sectoren (onder andere logistiek en groothandel) wel blijven groeien (en daarmee ruimte blijven vragen over de hele periode). Op basis van de verdeling van de ruimtevraag per sector is een aantal deelsegmenten onderscheiden en de specifieke ruimtevraag voor die segmenten ingeschat (zie figuur). Voor Noordoost-Brabant is te zien dat het grootste deel van de ruimtevraag tot en met 2040 (en op middellange termijn tot 2025) komt uit het segment zeer grootschalige logistiek en groothandel. Bijna 95 hectare uitbreidingsvraag wordt in dit segment verwacht (waarvan 70 tot en met 2025). De overige deelsegmenten laten een lichte krimp zien, die met name na 2030 gestalte krijgt (sector industrie). Tot en met 2040 wordt een krimp in de industrie voorzien van circa 100 hectare. Of en hoeveel ruimte vrijvalt in deze sector zal de toekomst leren en is afhankelijk van de ontwikkelingen in de sector. Reguliere (maak)industrie zal het sterkst krimpen. Vertaald naar de onderscheiden profielen dan blijkt dat er in Noordoost- Brabant voornamelijk behoefte is aan locaties en terreinen die de vraag naar (zeer) grootschalige logistiek kunnen faciliteren. Voor alle overige profielen is per saldo Regionale Agenda Werklocaties Noordoost-Brabant tussenbericht

7 nauwelijks additionele ruimtebehoefte. Bezien moet worden of de locaties en plannen die zich nu (nog) niet richten op deze segmenten in deze ruimtevraag kunnen voorzien (en dus markttechnisch aansluiten bij de vraag en planologisch geschikt gemaakt kunnen worden). Figuur: Vraag naar bedrijventerrein (verdeeld naar kwalitatieve segmenten) in Noordoost- Brabant, per periode (bron: Stec Groep, 2015). Het onderzoek van Stec Groep vormt samen met de kwantitatieve prognose van Bureau Buiten twee belangrijke bouwstenen voor de herijking van de regionale afspraken over bedrijventerreinen. In bijlage 1 is het volledige eindrapport van Stec Groep opgenomen. Regionale Agenda Werklocaties Noordoost-Brabant tussenbericht

8 Voorstel 2: kennisnemen van het kwaliteitsonderzoek bedrijventerreinen : De stuurgroep neemt kennis van de eindrapportage van Stec Groep: Kwalitatief verdiepingsonderzoek bedrijventerreinen Noord-Brabant, d.d. april 2015 en betrekt deze bij de herijking van de programmeringsafspraken bedrijventerreinen Proces herijking regionale afspraken bedrijventerreinen Op 23 april 2015 hebben de bestuurders in het poho EZ van de Agri Food Capital opdracht gegeven aan Stec Groep om de regio te begeleiden in het proces van herijking van regionale afspraken. De planning is gericht op het maken van nieuwe afspraken in het RRO van december Wethouder M. Lestrade (gemeente Boxtel) zal, als voorzitter van de kopgroep bedrijventerreinen, een toelichting geven op het proces, de gedeputeerde vragen of er nog een reactie op de van Yves de Boer moet komen en of de gedeputeerde wil aanschuiven bij de bestuurlijke overleggen, zoals Yves de Boer had aangegeven te willen doen. Kansen voor multimodaliteit Onderdeel van de regionale afspraken bedrijven zal zijn hoe de regio omgaat met de aanbevelingen uit het onderzoek in opdracht van de provincie Noord-Brabant: Kansen voor multimodale bedrijventerreinen, uitgevoerd door APPM en opgeleverd in december Voorstel 3: herijking regionale afspraken bedrijventerreinen De stuurgroep neemt kennis van de stand van zaken van het proces tot herijking van de regionale afspraken over bedrijventerreinen Ontwikkeling van bedrijventerreinen in de regio In het RRO van december 2014 is afgesproken dat in de periode dat het proces van herijking van regionale afspraken over bedrijventerreinen loopt, maar deze nog niet definitief gemaakt zijn, terughoudend wordt omgegaan met de ontwikkeling van nieuwe plannen. Laarakker-zuid De gemeente Cuijk heeft eind 2014 het ontwerp bestemmingsplan Laarakker-zuid in procedure gebracht en dit plan in april 2015 vastgesteld. Het plan behelst conform de in het RRO-NO van juni 2013 gemaakte afspraak het terugbrengen van de agrarische bestemming op het bedrijventerrein Laarakker-Noordwest en het bestemmen van een ongeveer even groot gebied tot bedrijventerrein. Belangrijkste reden voor deze Regionale Agenda Werklocaties Noordoost-Brabant tussenbericht

9 planaanpassing is de gebleken behoefte aan ruimte voor grootschalige bedrijvigheid die op Laarakker-Noordwest niet en op Laarakker-Zuid wel te faciliteren is en het ontbreken van behoefte aan ruimte voor kleinschalige bedrijvigheid, waar Laarakker-Noordwest specifiek voor was bedoeld. Foodpark Veghel Op 29 april 2015 heeft de Raad van State het besluit van de gemeenteraad van 13 februari 2014, waarbij het bestemmingsplan en het exploitatieplan voor de ontwikkeling van de eerste fase van bedrijventerrein Foodpark Veghel zijn vastgesteld, vernietigd. Het belangrijkste argument voor de Raad van State om een streep te zetten door beide plannen, is dat de gemeente niet op een juiste wijze heeft beoordeeld of er wel of geen milieueffectrapportage voor de ontwikkeling van het bedrijventerrein dient te worden opgesteld. De Raad van State is van oordeel dat er een onlosmakelijk verband bestaat tussen de ontwikkeling van fase 1, waarvoor het bestemmingsplan was vastgesteld en de door de gemeente beoogde toekomstige ontwikkeling van de 2 e fase van het bedrijventerrein. De gemeente Veghel zal daarom het bestemmings- en het exploitatieplan voor fase 1 zo snel als mogelijk opnieuw in procedure brengen, nu met een formeel mer-beoordelingsbesluit van de gemeenteraad. Om misverstanden te voorkomen wordt nadrukkelijk opgemerkt dat het feit, dat er een mer-beoordeling wordt uitgevoerd waarbij rekening wordt gehouden met de ontwikkeling van fase 2 niet betekent dat fase 2 ook direct planologisch mogelijk wordt gemaakt. 3. Kantoren Het RRO-NO heeft in december 2014 ingestemd met het maken van een vergelijking tussen de resultaten van de kantorenprognose 2014 en de huidige kantorenafspraken, zoals gemaakt in het RRO van juni Het maken van deze vergelijking is in handen gelegd van de kantorenwerkgroep van de B5. Tegelijkertijd zal deze werkgroep analyseren of de huidige afspraken in voldoende mate ladderproof zijn, d.w.z. voldoen aan de vereisten die de ladder voor duurzame verstedelijking stelt. De B5-werkgroep koppelt hierover terug aan de regionale werkgroep werken. Op basis van deze vergelijking en analyse zal de regionale werkgroep werken bekijken of er wel of geen aanleiding is aan het RRO-NO voor te stellen het huidige afsprakenkader (op onderdelen) aan te passen. De conclusie van de vergelijking en analyse is dat de huidige regionale kantorenvisie voor een groot deel invulling geeft aan het voorstel voor duurzame verstedelijkingsafspraken. Enkele voorbeelden: Regionale Agenda Werklocaties Noordoost-Brabant tussenbericht

10 - Conform de regionale visie voert Den Bosch het kantorenbeleid uit omdat daar het overgrote deel van de kantorenvoorraad zich bevindt. In het Bossche beleid wordt nieuwbouw gekoppeld aan de bestaande voorraad. Per saldo zijn minder kantorenmeters nodig. Beperkte nieuwbouw is wel mogelijk als bestaande courante locaties zijn benut en/of incourant vastgoed uit de markt wordt gehaald. Het Bossche kantorenbeleid is ook gericht op het uit de markt nemen van incourant vastgoed en locaties uit de markt halen (doelstelling m² per jaar). - Buiten Den Bosch zijn alleen nieuwe kantoorlocaties mogelijk die verbonden aan de lokale productiebedrijven of economische clusters, bijvoorbeeld zorg in Uden, health in Boxmeer en food in Veghel. In Oss zijn nog twee locaties mogelijk. Wel zijn er nog enkele kanttekeningen/bespreekpunten voor in de werkgroep werken: - In de kantorenvisie is niet aangegeven wat een regionaal kantoor is. Een vierkantemeter-maat is bestuurlijk niet haalbaar en wenselijk geacht. Het is aan de initiatiefnemer aan tegen of een eventueel nieuw kantoor een lokaal of regionaal karakter heeft. - Den Bosch is actief bezig met het uit de markt halen van incourant vastgoed. De vraag is of andere gemeenten daar ook (actief) mee bezig zijn. Verhoudingsgewijs (t.o.v. de benutte kantorenvoorraad in de gemeente) is er in de andere gemeenten nog veel onbenutte plancapaciteit in bestemmingsplannen. De vraag is of deze (deels) uit de markt moet worden gehaald. Gezien de prognose lijkt het niet reëel dat deze capaciteit nog wordt ingevuld. - Hoe om te gaan met toestemming van het RRO als nieuwe kantoorbestemmingen worden toegevoegd? Voorleggen ter advisering is logisch en is op basis van de huidige kantorenvisie en afspraken al verplicht maar het kan niet zo zijn dat een gemeente een bestemmingsplan blokkeert ondanks dat het plan past binnen de visie. - In de regionale kantorenvisie is afgesproken dat gemeenten elkaar jaarlijks informeren over de situatie op de kantorenmarkt. Dit betekent dat leegstandscijfers worden gedeeld, transformaties van kantoren naar andere functies, mogelijke nieuwbouwplannen en wijzigingen in plancapaciteit voor kantoren. Dit moet wel nog worden georganiseerd. De conclusie is dat aan de visies en afspraken niet heel veel gedaan hoeft te worden. Wel moet er nog goed gekeken worden naar de bestaande plancapaciteit. Wellicht kan een groot deel daarvan geschrapt worden. De vraag is of het een regionaal vraagstuk is of een opgave voor de individuele gemeenten. In de kantorenvisie wordt nu geconcludeerd dat afstemming hierover niet nodig is vanwege het lokale karakter door de beperkte omvang van die plancapaciteit. De monitoring moet ook nog georganiseerd worden. Voorgesteld wordt dat de werkgroep werken afspraken voorbereid die ingaan op het terugdringen van plancapaciteit voor kantoren, het uit de markt nemen van incourant kantorenvastgoed en de monitoring van kantoorontwikkelingen in Noordoost-Brabant. Regionale Agenda Werklocaties Noordoost-Brabant tussenbericht

11 Voorstel 4: kantoren De stuurgroep draagt de werkgroep werken op om in samenspraak met de kantorenwerkgroep van de B5 afspraken voorbereid die ingaan op het terugdringen van plancapaciteit voor kantoren, het uit de markt nemen van incourant kantorenvastgoed en de monitoring van kantoorontwikkelingen in Noordoost-Brabant. 4. Detailhandel In de afgelopen twee jaar is in de regio Noordoost gewerkt aan het opstellen van een regionale detailhandelsvisie en afsprakenkader. Het doel van de regionale visie is het formuleren van een gedeelde ambitie en visie over de gewenste ontwikkelingsstructuur van de detailhandel in de regio Noordoost-Brabant. Basis is het streven naar een gezonde en levensvatbare detailhandelsstructuur in de regio, ook in de toekomst. De visie omvat afspraken over hoe de gemeenten om willen gaan met detailhandelsontwikkelingen in de regio. De visie bevat een ruimtelijk-functioneel kader voor afstemming en afweging van bovenlokale initiatieven in de detailhandel. De detailhandelsproblematiek beperkt zich immers niet tot de bestuurlijke grenzen. Dit geeft dan ook de noodzaak aan tot regionale afstemming. In de voorliggende visie zijn afspraken opgenomen over hoe de gemeenten in Noordoost Brabant met de regionale afstemming omgaan. De regionale visie fungeert daardoor ook als richtlijn voor lokaal beleid. Gestart is met het maken van een Detailhandelsfoto (2013), waarin de uitgangssituatie van de regionale detailhandelsstructuur in beeld is gebracht. Hierop volgend heeft u in februari 2014 verzocht een Verdiepingsslag te maken op de Detailhandelsfoto. In de Verdiepingsslag is onderzocht of en op welke onderdelen regionale afstemming noodzakelijk zou zijn. Ook heeft er een marktverkenning plaatsgevonden, in de vorm van de notitie wat de markt ervan vindt (2014) en zijn bestuurlijke gesprekken met de gemeenten gevoerd. Al deze analyses en verkenningen hebben geleid tot de voorliggende regionale detailhandelsvisie en afsprakenkader. De visie en afspraken vormen een groeimodel. Dit betekent dat in de komende twee jaar gewerkt wordt volgens de visie en afspraken en dat na die periode een evaluatie plaatsvindt van de ervaringen in het regionaal afstemmen en regionaal samenwerken. De concept-visie en afsprakenkader is op 28 mei besproken op het poho EZ/NOB van Noordoost-Brabant. Voorgesteld is om de regionale visie detailhandel Noordoost-Brabant en het afsprakenkader Regionale Agenda Werklocaties Noordoost-Brabant tussenbericht

12 op het RRO in juni in concept vast te stellen. In het RRO van december zal de visie ter vaststelling voor liggen. In de tussenliggende periode zal op onderdelen nog een aanpassing plaatsvinden, namelijk: - Toets positionering van centra, die nu als lokaal zijn aangeduid - Formuleren en uitwerken uitgangspunten voor internethandel, waaronder afhaalpunten - Toets ladder duurzame verstedelijking, c.q. leidraad duurzame verstedelijking. Overigens is de indruk dat de voorliggende visie en afspraken in de lijn liggen met de uitgangspunten om te komen tot een duurzame verstedelijking. Benadrukt is het belang om de inzichten en uitgangspunten van de visie te delen binnen de eigen gemeenten met de partijen die betrokken zijn bij detailhandel en centrumontwikkelingen. Afgesproken is om al direct na het RRO te gaan werken, conform de concept-visie en het afspraken kader. In bijlage 3 is de regionale detailhandelsvisie van BRO opgenomen. Voorstel 5: regionale afspraken over detailhandel : 7) Het RRO stemt in met de concept Regionale detailhandelsvisie, Agrifood Capital Noordoost-Brabant; 8) Het RRO stemt in met het voorliggende concept-afsprakenkader, dat de regionale afstemming van bovenlokale detailhandelsinitatieven vorm geeft; 9) Het RRO geeft de werkgroep detailhandel/werken de opdracht om op onderdelen nog aanpassingen voor te bereiden ten behoeve van het RRO van december 2015, nl. de toevoeging van een paragraaf over internethandel, positionering winkelcentra en toets duurzame verstedelijking; 10) In het RRO van december 2015 worden de aangepaste visie en afspraken ter vaststelling voorgelegd; 11) Het RRO geeft de werkgroep detailhandel/werken de opdracht om uitvoering te geven aan de uitvoeringsagenda; 12) Het RRO stemt in met een evaluatie van het werkbaar zijn van de visie en afspraken in Monitoring 5.1. Monitor bedrijventerreinen In deze paragraaf wordt een korte toelichting gegeven op de resultaten van de provinciale IBIS inventarisatie Daarnaast is bij het figuur over het (plan)aanbod ook de prognose Regionale Agenda Werklocaties Noordoost-Brabant tussenbericht

13 van de vraag naar bedrijventerreinen opgenomen, zodat het geplande aanbod beter in perspectief kan worden geplaatst. De resultaten van IBIS 2015 worden dit jaar verder uitgewerkt in een Monitorrapportage Werklocaties, waarin ook cijfers over detailhandel en werkgelegenheid worden opgenomen. Hieronder wordt achtereenvolgens ingegaan op: 1. Uitgifte van bedrijventerreinen van 2010 t/m 2014, per gemeente; 2. Ontwikkeling van de jaarlijkse regionale uitgifte tussen 1995 en 2014; 3. Het aanbod bedrijventerreinen op 1 januari 2015 afgezet tegenover de prognose van de vraag; 4. Subregionale overzichtskaarten bedrijventerreinen (zie bijlage 2). Uitgifte van bedrijventerrein 2010 t/m 2014, per gemeente Uitgegeven hectares BERNHEZE 0,52 0,90 0,39 0,00 0,12 BOEKEL 0,00 0,00 0,00 0,00 0,07 BOXMEER 0,00 1,60 0,17 0,62 0,02 BOXTEL 0,00 0,00 0,00 0,00 0,94 CUIJK 0,32 0,25 0,60 0,84 0,70 GRAVE 0,00 1,24 0,10 0,00 0,00 HAAREN 0,00 0,00 0,00 0,17 0,00 HEUSDEN 0,00 1,70 2,10 0,30 0,50 LANDERD 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 MAASDONK 0,00 0,00 0,00 0,00 MILL EN SINT HUBERT 0,20 0,00 0,00 0,00 0,00 OSS 5,14 6,22 3,99 0,80 6,50 SCHIJNDEL 1,00 0,00 0,25 2,85 2,30 'S- HERTOGENBOSCH 1,87 0,00 0,19 0,98 1,90 SINT ANTHONIS 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 SINT- MICHIELSGESTEL 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 SINT- OEDENRODE 0,17 0,00 0,00 0,00 0,00 UDEN 0,80 0,00 0,35 3,11 3,50 VEGHEL 0,00 0,00 2,90 0,20 5,36 VUGHT 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 RRO NOORDOOST-BRABANT 10,02 11,91 11,03 9,86 21,91 Ontwikkeling van de jaarlijkse regionale uitgifte tussen 1995 en 2014 In het figuur hieronder zien we de uitgiftetrend in Noordoost-Brabant van de afgelopen 20 jaar. De gemiddelde jaarlijkse uitgifte (zie rode stippellijn) is afgenomen tot een niveau van 13 hectare over de afgelopen 5 jaar. De gemiddelde jaarlijkse uitgifte in de afgelopen 10 jaar bedraagt 23 hectare. Regionale Agenda Werklocaties Noordoost-Brabant tussenbericht

14 Aanbod van bedrijventerreinen vs. prognose van de vraag In het figuur hieronder is het regionale aanbod van bedrijventerreinen (peildatum 1 januari 2015) ingedeeld in 4 categorieën. Het onderscheid tussen de categorieën wordt bepaald door de juridische status van het aanbod, gecombineerd met de mate waarin geïnvesteerd is in het bouwrijp maken van de gronden. Zo bestempelen we de categorie Bouwrijpe grond (= terstond uitgeefbaar in IBIS) als het hardste aanbod. De categorie Niet-bouwrijp, wel vastgelegd in bestemmingsplan heeft ook een harde juridische status, maar doordat de gronden nog niet bouwrijp zijn, zijn er meestal minder investeringen gedaan. Extra te ontwikkelen plannen conform regionale afspraken bevatten gronden waarvoor nog geen bestemmingsplan is vastgesteld, maar waarvan in het RRO is afgesproken dat de gronden als bedrijventerrein ontwikkeld en uitgegeven mogen worden. Strategische reserves / overige plannen is de minst harde categorie. Deze gronden zijn mogelijk op de langere termijn in beeld als bedrijventerrein, maar mogen op dit moment niet ontwikkeld worden. De geprognosticeerde uitbreidingsvraag naar bedrijventerreinen tot 2040 is weergegeven in de rode lijn. Het gaat hierbij om een geactualiseerd prognosecijfer op basis van de bedrijventerreinprognoses uit Regionale Agenda Werklocaties Noordoost-Brabant tussenbericht

15 Het figuur bevat een pure kwantitatieve benadering van de confrontatie van vraag en aanbod. Het dit jaar gehouden Kwalitatief verdiepingsonderzoek bedrijventerreinen Noord- Brabant geeft inzicht in de mate van geschiktheid van beschikbare en geplande bedrijfsgronden voor de verwachte vraag van bedrijven. Hiermee is een goed beeld ontstaan van de regionale over- en onderplanning per bedrijventerreinsegment (logistiek, industrie/chemie, MKB, consumentendiensten, thematerreinen/campussen), dat als basis dient voor de te maken afspraken in het RRO. Subregionale overzichtskaarten bedrijventerreinen In bijlage 4 zijn een viertal kaarten opgenomen die de locatie van de bedrijventerreinen in Noordoost-Brabant weergeven. De kaart van de regio geeft het overzicht, op de drie subregionale kaarten is meer detailinformatie weergegeven, zoals de namen van de bedrijventerreinen Detailhandelsmonitor Vorig jaar heeft de provincie in samenwerking met adviesbureau BRO een mock-up gemaakt voor een provinciale detailhandelsmonitor. In deze mock-up is aangegeven hoe de provinciale monitor eruit zou moeten komen te zien. Naast de benodigde data is ook aangegeven wat de uitgangspunten voor de monitor zijn. Regionale Agenda Werklocaties Noordoost-Brabant tussenbericht

16 De volgende stap is de bouw van het monitorsysteem, een applicatie waarmee gegevens kunnen worden geanalyseerd en gepresenteerd. De monitor ontsluit en verbindt verschillende databronnen zodat trends en ontwikkelingen in de detailhandel op een eenvoudige manier geanalyseerd kunnen worden. Op hoofdlijnen zal de detailhandelsmonitor inzicht verschaffen in de trends en ontwikkelingen in het aanbod, draagvlak (vraag) en plannen. De ambitie is om één keer per jaar een monitorrapportage uit te brengen. Deze rapportage is bedoeld ter ondersteuning aan regionale en gemeentelijke beleidsontwikkeling en de te maken afspraken in de RRO s. Tevens is de monitor bedoeld om specifieke vragen vanuit de provincie maar ook vanuit de gemeenten te kunnen beantwoorden. Besloten is om het monitorsysteem zelf te bouwen. De kosten in eerdere aanbieding waren te hoog. We denken aan te sluiten bij een bestaand systeem zoals die voor bedrijventerreinen wordt gebruikt, waardoor de verwachte kosten een fractie zijn van de aanbiedingen vanuit de markt. De monitor zal in fases worden opgeleverd zodat er tussentijds al analyses gemaakt kunnen worden. In de eerste fase zal de focus liggen op de ontsluiting van de Locatus-gegevens. De technisch projectleider is bezig met het berekenen van de doorlooptijd van de verschillende werkzaamheden. Op basis hiervan wordt een nieuwe planning gemaakt. Het streven is om in september de monitor op te leveren. Zoals hiervoor is aangegeven zullen delen van de monitor waarschijnlijk eerder geraadpleegd kunnen worden. 6. Stand van zaken subsidieregelingen 6.1. Herstructurering Vanaf 2011 heeft de Provincie Noord-Brabant de rijksmiddelen vanuit het Convenant Bedrijventerreinen met 2 subsidieregelingen ingezet voor herstructureringsprojecten in Noord-Brabant. Met de Subsidieregelingen PHP (Provinciaal Herstructurerings Programma) 2011 en PHP 2014 is een subsidiebedrag van ruim 12,5 miljoen toegekend en dat heeft geleid tot een totale investering (publiek en privaat) van ongeveer 48 miljoen in verouderde bedrijventerreinen. De projecten in het kader van PHP regeling 2011 waarvoor de uitvoering uiterlijk juni 2014 moest zijn afgerond (in Noordoost-Brabant projecten in St. Oedenrode en Uden) zijn helemaal afgewikkeld. De projecten van de PHP regeling 2014 moeten uiterlijk mei 2016 uitgevoerd zijn. De subsidieregeling heeft de mogelijkheid tot bevoorschotting (wanneer daadwerkelijk met de uitvoering van een werk is begonnen) van 80%. Door drie gemeenten ( s-hertogenbosch, Heusden en Veghel) is een aanvraag voor bevoorschotting van subsidie gevraagd en gehonoreerd. Regionale Agenda Werklocaties Noordoost-Brabant tussenbericht

17 Voor Noordoost-Brabant gaat het in de tweede tranche om de volgende projecten: s-hertogenbosch: doorontwikkeling bedrijventerrein de Herven Boxtel: verbindingsweg Ladonk Kapelweg Heusden: Metal Valley, van oud ijzer naar non-ferro, Drunen Veghel: revitalisering havens bedrijventerrein De Dubbelen Deze projecten zijn thans in uitvoering. De uitvoering van de PHP-regelingen heeft de provincie zoals bekend gemandateerd aan BOM Bedrijfslocaties bv, om hiermee niet alleen bestaande kennis te benutten maar ook daar waar mogelijk een versnelling aan te brengen in lopende herstructureringsprojecten. De provincie is over het algemeen tevreden over de ingediende projecten, zeker omdat een duidelijke verschuiving heeft plaatsgevonden naar bedrijventerreinen met een economische meerwaarde. Er resteert op dit moment nog een beperkt bedrag van de gedecentraliseerde rijksmiddelen. Mogelijk worden deze middelen ingezet voor herstructureringsprojecten in West-Brabant. De regio West-Brabant is op het gebied van herstructurering duidelijk achtergebleven t.o.v. andere Brabantse regio s en het is mogelijk dat Gedeputeerde Staten hiermee een verdere versterking op het gebied van herstructurering in West-Brabant in gang willen zetten. Mede ook ter versterking van het Actieplan West-Brabant. De economie van Zuidwest-Nederland heeft een gevoelige klap gekregen door de beëindiging van de sigarettenproductie van Philip Morris in Bergen op Zoom. Een direct ontslag van meer dan medewerkers en uiteraard ook gevolgen voor de werkgelegenheid bij de toeleverende bedrijven. In de afgelopen periode zijn er meer ontslaggolven geweest in deze regio bij diverse productiebedrijven. De directe betrokken partijen in Zuidwest-Nederland hebben vervolgens de handen ineen geslagen en zijn aan de slag gegaan om bovenstaande problemen aan te pakken wat heeft geleid tot het Actieplan Economische Structuurversterking, wat te beschouwen is als een versnellingsagenda voor de regio Zuidwest-Nederland. Met de resterende middelen uit de PHP-regeling wordt getracht om ook vanuit de aanpak van bedrijventerreinen het Actieplan verder te versterken en te ondersteunen. Er is inmiddels een nieuw college van GS en een nieuw bestuursakkoord: Beweging in Brabant. Het is nog even afwachten hoe en op welke manier het nieuwe college van Gedeputeerde Staten verder wil met de aanpak van verouderde werklocaties. In het bestuursakkoord staat dat GS de prioritaire economische clusters in ruimtelijke zin wil faciliteren en de basis op orde wil brengen via de herstructurering van bedrijventerreinen. Bovendien is aan het Bestuursakkoord een financieel kader gehangen. De verdeling over de verschillende beleidsvelden binnen economie is nog niet bekend. Dat betekent dat herstructurering van bedrijventerreinen belangrijk wordt gevonden en dat het college daar mee wil doorgaan, maar dat er nog geen duidelijkheid is over de beschikbare middelen en de inzet hiervan. Dat zal het komende half jaar duidelijk gaan worden. Regionale Agenda Werklocaties Noordoost-Brabant tussenbericht

18 Tevens loopt de opdracht/taakstelling van BOM Bedrijfslocaties eind 2015 af. Een taakstelling die de Provincie aan de BOM heeft gegeven voor het herstructureren van bijna 1800 ha verouderd bedrijventerrein voor eind Het aflopen van deze opdracht betekent ook dat er op dit moment geen zicht is op de kaders voor nieuwe financiële middelen voor herstructurering na Ook dat zal bij de uitwerking van het Bestuursakkoord duidelijk gaan worden, als ook de middelen voor inzet van de procesmanagers van BOM Bedrijfslocaties. Een nieuwe opdracht voor BOM Bedrijfslocaties zal worden bezien in het licht van het MeerjarenProgramma van de BOM, waarbij uiteraard ook rekening zal worden gehouden met de uitkomsten van de Evaluatie van BOM Bedrijfslocaties door Twijnstra & Gudde. Kortom, er breekt nu een fase aan van een aflopende opdracht van BOM Bedrijfslocaties en het opdrogen van geldstromen, ook omdat er vanuit het Rijk geen middelen meer beschikbaar komen. En anderzijds de ambities van een nieuw Bestuursakkoord en nieuwe financiële kaders. Vanaf medio 2015 zal er meer duidelijkheid komen over het vervolg van de herstructurering in Brabant en zullen de regio s/gemeenten hierover nader worden geïnformeerd, dan wel worden betrokken. Wel is duidelijk dat er de komende jaren, mede door het ontbreken van Rijksmiddelen, beduidend minder geld beschikbaar zal zijn Nimby In Noordoost-Brabant is subsidie verstrekt aan de volgende nimby-cases: Bernheze/Dijkhoff Boxtel/MSB Sint-Oedenrode/Van Kaathoven Oss/Ball Packaging Europe Haaren/Van Iersel Intussen is gebleken (ook bij de cases in de rest van Brabant) dat realisatie van deze projecten meer voeten in aarde heeft dan eerder is ingeschat. De in de subsidieregeling opgenomen einddatum van lijkt in veel gevallen niet haalbaar. Daarom is door GS besloten dat de betreffende gemeenten een verzoek kunnen indienen om (maximaal) een jaar uitstel te krijgen. Regionale Agenda Werklocaties Noordoost-Brabant tussenbericht

19 Bijlagen De volgende bijlagen zijn separaat bijgevoegd: 1 Kwalitatief verdiepingsonderzoek bedrijventerreinen Noord-Brabant, Stec Groep, april Offerte van en opdracht aan Stec Groep voor de herijking van programmeringsafspraken bedrijventerreinen in Noordoost-Brabant 3 Concept Regionale detailhandelsvisie, Agrifood Capital Noordoost-Brabant 4 Kaarten IBIS 2015 (4 stuks): regio Noordoost-Brabant, subregio Den Bosch Oss, subregio Uden Veghel en subregio Land van Cuijk [NB: bij afdrukken A3-formaat of groter gebruiken i.v.m. leesbaarheid] Regionale Agenda Werklocaties Noordoost-Brabant tussenbericht