Breastcancer survivors, levensstijl aanpassingen
|
|
|
- Myriam Bos
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 18 juni 2008 Jaarbeurs Utrecht Breastcancer survivors, levensstijl aanpassingen Niek Golsteijn Verpleegkundig Specialist Oncologie TweeSteden ziekenhuis, Tilburg
2 Inhoud Overlevers Late gevolgen Voeding Bewegen Roken Nazorg Conclusie
3
4 Survivorship USA 10 miljoen kanker overlevers (290 miljoen inwoners) 2.2 miljoen borstkanker overlevers Centers for Disease Control and Prevention (CDC) National Cancer Institute (NCI)
5 Overlevers NL Minstens 5 jaar na diagnose nog in leven: 2000: : Van meten naar weten, IKZ 2005 Kanker in Nederland, KWF 2004
6 Borstkanker 1 op de 9 vrouwen 33% van alle vrouwen met kanker 9,8% < 75 jaar en 1,3% > 75 jaar 50% tussen 60 en 75 jaar Van meten naar weten, IKZ 2005
7 Late gevolgen (1) Klachten - gewichtstoename, afvallen: - metabolische problemen - verandering van leefstijl - hormonale veranderingen - moeheid - depressie - pijn - cardiale en pulmonale klachten - lokale problemen door lymfe chirurgie en lymfeoedeem Huid - basaal cel carcinoom - permanent haarverlies Ganz
8 Late gevolgen (2) Gehoor, neus, keel en mond - gehoor verlies - gebitsproblemen - droge mond - osteonecrose agv bisphosphonaten Pulmonaal - benauwdheid - hoesten - verminderd longvolume Cardiaal en vasculair - hartfalen
9 Late gevolgen (3) Nieren - hypertensie Gastro-intestinaal - chronische diarree - buikpijn agv vernauwing en verkleving - stoma Urogenitiaal - incontinentie - pijn bij plassen - erectiestoornissen
10 Late gevolgen (4) Gynaecologisch - vroegtijdige menopause - vaginale droogheid - pijnlijke coitus Hormonaal - Hypothyroidisme Voortplanting - tijdelijk of permanente onvruchtbaarheid - vervroegd in de overgang
11 Late gevolgen (5) Seksualiteit - verminderd libido - problemen met zelfbeeld en seksuele aantrekkelijkheid - pijnlijke coitus - erectiestoornissen - lichamelijke veranderingen Hematologisch - persisterende neutropenie zonder infectie Skelet - chronische pijnklachten - osteoporose
12 Late gevolgen (6) Neurologisch - perifere neuropathie - gehoor vermindering - cognitieve problemen Psychosociaal - werkhervatting - opleiding - huishoudelijk werk - slaappatroon - medicatie gebruik - sociale steun - angst en depressie - veranderd zelfbeeld
13 Cognitieve veranderingen Risico factoren: Gevorderde leeftijd Neurologische of psychiatrische anamnese Bekend met verslaving Eerdere kanker behandeling Therapie toediening direct tot het CZS Hoge dosis therapie Lagdurige therapie (biotherapie) MTX en 5-FU 18-27% bij standaard dosis chemotherapie 31% bij hoge dosis chemotherapie van Dam et al 1998; Meyers 2000
14 Cognitieve veranderingen Aandachtpunten: - behandeling co-morbiditeiten - roken en alcohol - stress en angst - rust en slapen - stemming en depressie - moeheid - therapieën: ervaring van dementie - cognitieve stimulatie - complex werk - training, puzzelen ed - farmacologische: Vit B6, aspirine, gember ea
15 Kwaliteit van leven 2000 (ex-)kankerpatiënten 5 en 15 jaar geleden diagnose Borstkanker, prostaatkanker, baarmoederkanker of lymfeklierkanker Vragenlijst 80% response Mols 2007; Mols et al
16 Kwaliteit van leven Borstkankerpatiënten, vrouwen, 10 jaar na diagnose: Een goede kwaliteit van leven. Psychisch welbevinden goed. Voelen zich net zo gezond als vrouwen zonder borstkanker. Merendeel zelf meer tevreden met hun leven. Items: Lymfoedeem - Seksuele problemen Vermoeidheid - Menopauzale klachten Bestraling - Werk Specialist - Financieel Psycholoog
17 Voeding
18 Specifieke aandachtpunten Alcohol Rock et al 2002; Smith-Warner et al 1998 Soja Messina et al 2001; Kris-Etherton et al 2002; Peeters et al 2003 Voedingssupplementen Newman et al 2003 Biologisch Vegetarisch
19 Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS, 1985 (*BMI 30, or ~ 30 lbs. overweight for 5 4 person) No Data <10% 10% 14%
20 Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS, 1986 (*BMI 30, or ~ 30 lbs. overweight for 5 4 person) No Data <10% 10% 14%
21 Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS, 1987 (*BMI 30, or ~ 30 lbs. overweight for 5 4 person) No Data <10% 10% 14%
22 Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS, 1988 (*BMI 30, or ~ 30 lbs. overweight for 5 4 person) No Data <10% 10% 14%
23 Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS, 1989 (*BMI 30, or ~ 30 lbs. overweight for 5 4 person) No Data <10% 10% 14%
24 Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS, 1990 (*BMI 30, or ~ 30 lbs. overweight for 5 4 person) No Data <10% 10% 14%
25 Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS, 1991 (*BMI 30, or ~ 30 lbs. overweight for 5 4 person) No Data <10% 10% 14% 15% 19%
26 Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS, 1992 (*BMI 30, or ~ 30 lbs. overweight for 5 4 person) No Data <10% 10% 14% 15% 19%
27 Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS, 1993 (*BMI 30, or ~ 30 lbs. overweight for 5 4 person) No Data <10% 10% 14% 15% 19%
28 Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS, 1994 (*BMI 30, or ~ 30 lbs. overweight for 5 4 person) No Data <10% 10% 14% 15% 19%
29 Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS, 1995 (*BMI 30, or ~ 30 lbs. overweight for 5 4 person) No Data <10% 10% 14% 15% 19%
30 Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS, 1996 (*BMI 30, or ~ 30 lbs. overweight for 5 4 person) No Data <10% 10% 14% 15% 19%
31 Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS, 1997 (*BMI 30, or ~ 30 lbs. overweight for 5 4 person) No Data <10% 10% 14% 15% 19% 20%
32 Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS, 1998 (*BMI 30, or ~ 30 lbs. overweight for 5 4 person) No Data <10% 10% 14% 15% 19% 20%
33 Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS, 1999 (*BMI 30, or ~ 30 lbs. overweight for 5 4 person) No Data <10% 10% 14% 15% 19% 20%
34 Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS, 2000 (*BMI 30, or ~ 30 lbs. overweight for 5 4 person) No Data <10% 10% 14% 15% 19% 20%
35 Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS, 2001 (*BMI 30, or ~ 30 lbs. overweight for 5 4 person) No Data <10% 10% 14% 15% 19% 20% 24% 25%
36 Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS, 2002 (*BMI 30, or ~ 30 lbs. overweight for 5 4 person) No Data <10% 10% 14% 15% 19% 20% 24% 25%
37 Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS, 2003 (*BMI 30, or ~ 30 lbs. overweight for 5 4 person) No Data <10% 10% 14% 15% 19% 20% 24% 25%
38 Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS, 2004 (*BMI 30, or ~ 30 lbs. overweight for 5 4 person) No Data <10% 10% 14% 15% 19% 20% 24% 25%
39 Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS, 2005 (*BMI 30, or ~ 30 lbs. overweight for 5 4 person) No Data <10% 10% 14% 15% 19% 20% 24% 25% 29% 30%
40 Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS, 2006 (*BMI 30, or ~ 30 lbs. overweight for 5 4 person) No Data <10% 10% 14% 15% 19% 20% 24% 25% 29% 30%
41 Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS, 1990, 1998, 2006 (*BMI 30, or about 30 lbs. overweight for 5 4 person) No Data <10% 10% 14% 15% 19% 20% 24% 25% 29% 30%
42 Obesitas NL Masterplan 2005, Voedingscentrum Den Haag
43 Wat zegt de wetenschap over overgewicht en overleven? Voor 1990: 14 studies die een klein negatief effect aantonen. Na 1990: 17 van de 28 studies tonen een significant risico op recidief, mortaliteit of beide. Een groot onderzoek toont aan dat zij die meer dan 6 kg aankomen 50% meer kans op recidief hebben en 60% meer kans op overlijden. IARC 2002; Camoriano et al 1990; Kroenke et al 2005; Carmichael et al 2005
44 Bewegen 20 tot 40% minder kans op het krijgen van borstkanker Verlaagt oestrogeen- en insuline spiegel Half uur matig intensieve beweging per dag 'De rol van Lichaamsbeweging bij preventie van kanker, van Leeuwen, NKI Veel bewegen na de behandeling geeft 26-40% minder risico in recidief en overlijden. Al bij 1-3 uur matige activiteit is de verbetering zichtbaar en bij 3-5 uur is verder verbetering aantoonbaar. Holmes et al 2005
45 Nazorg Voorlichting en signalering Vroege detectie recidieven, metastasen en nieuwe tumoren Complicaties kanker en/of (late) bijwerkingen behandeling Afstemming tussen verschillende zorgverleners Follow up tot 5 jaar na diagnose
46 Informatie Overlevers: Hoe terugkeer te voorkomen Angst om opnieuw met kanker geconfronteerd te worden Wat te doen met de klachten Levensstijl Follow-up Ross et al
47 Rol oncologische hulpverlener Bewustzijn van mogelijkheden om gezonde levensstijl te bevorderen Registreren van langetermijn effecten en effectmeting van interventies Ontwikkelen en volgen richtlijnen Demark et al
48 Conclusie Toename overlevers Betere overlevingskansen en ziekte vrije periode Gezondheids bevordering belangrijk voor overlevers Richtlijnen om gezonde levenswijze te ondersteunen Verpleegkundige moeten in staat zijn om overlevenden te ondersteunen en te stimuleren Onderzoek noodzakelijk
49 Referenties Ganz, Monitoring the Physical health of cancer survivors: A Survivorship-Focused Medical History Journal of Clinical Oncology, volume 24, number 32, november Mols,F.(2007) Physical and Psychological weel-being among long-term cancer survivors Mols,F et al Quality of life among long-term breast cancer survivors: A systematic review European Journal of Cancer 41 (2005) Ross et al, The information need of well, long-term survivors of breast cancer Patient Education and Counseling 33 (1998) Demark et al Promoting health and Physical Function Among Cancer Survivors: potential for Prevention and Questions That Remain Journal of Clinical Oncology Volume 24 number 31 november Mokdad A H, et al. J Am Med Assoc, Obesity Trends* Among U.S. Adults BRFSS
50 Bedankt voor uw aandacht.
CoRPS. 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies
'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies Center of Research on Psychology in Somatic diseases Lonneke van de Poll Franse, Integraal Kankercentrum
Meet Joe Caruso. Happily ever after
22 mei 2007 Jaarbeurs Utrecht Verhalen Programma s Strategieën Renée den Haring, MANP verpleegkundig specialist oncologie Kennemer Gasthuis Meet Joe Caruso Happily ever after Begripsverheldering Meer dan
Marlies Peters. Workshop Vermoeidheid
Marlies Peters Workshop Vermoeidheid De ene vermoeidheid is de andere niet Deze vermoeidheid is er plotseling, niet gerelateerd aan geleverde inspanning De vermoeidheid wordt als (zeer) extreem ervaren
CoRPS Kwaliteit van leven data verzamelen endelen met de PROFILES registratie: dikkedarmkanker als voorbeeld Center of Research on Psychology in Somatic diseases Dr. Floortje Mols - Tilburg University
Brigitte Slangen gynaecologisch oncoloog MUMC + Maastricht
Brigitte Slangen gynaecologisch oncoloog MUMC + Maastricht Nazorg Evidence van follow up, welke nazorg en door wie Indeling presentatie Take home messages Advies Gezondheidsraad Richtlijn herstel na kanker
Recent onderzoek in Vlaanderen en Nederland: wat zijn de noden van (ex-)kankerpatiënten en hun naasten na de behandeling?
Recent onderzoek in Vlaanderen en Nederland: wat zijn de noden van (ex-)kankerpatiënten en hun naasten na de behandeling? Hans Neefs Kennis en beleid, Vlaamse Liga tegen Kanker Vragen 1.Welke noden en
KANKER GERELATEERDE VERMOEIDHEID WAT TE DOEN? CARLA AGASI-IDENBURG, MSC,PT
KANKER GERELATEERDE VERMOEIDHEID WAT TE DOEN? CARLA AGASI-IDENBURG, MSC,PT U BENT NIET ALLEEN. Toehoorders 50 40 30 20 10 0 KANKER GERELATEERDE VERMOEIDHEID (OVER)LEVEN EEN DING MOET IK MIJN VERMOEIDHEID
PROFILES infrastructuur voor (online) data verzameling. Lonneke van de Poll-Franse
PROFILES infrastructuur voor (online) data verzameling Lonneke van de Poll-Franse Eindhoven Cancer Registry (ECR) Onderdeel van de Nederlandse Kankerregistratie* Gebied van 2,4 miljoen inwoners 10 ziekenhuizen
'Bewegen, juist ook bij kanker!
'Bewegen, juist ook bij kanker! Dr Ellen van Jaarsveld Expertisecentrum Kankerpreventie Marikenhuis 4 Februari 2018 Onze missie Het Expertisecentrum Kankerpreventie richt zich op kankerpatiënten en mensen
Stepped care, zelfmanagement en e-health bij het herstel na kanker: van hype naar trend
Stepped care, zelfmanagement en e-health bij het herstel na kanker: van hype naar trend Prof dr Irma Verdonck-de Leeuw psycholoog, logopedist, taalkundige VU medisch centrum Cancer Center Amsterdam Vrije
ehealth in de oncologie dr Nelly van Uden-Kraan
ehealth in de oncologie dr Nelly van Uden-Kraan Onderzoeksgroep Samen leven met kanker Kanker: incidentie en prevalentie Incidentie 100.000 nieuwe gevallen per jaar Leeftijd 70% ouder dan 60 jaar 20% tussen
Zijn distress en ziektestatus gerelateerd aan lichamelijke en emotionele problemen bij vrouwen met ovariumkanker?*
Zijn distress en ziektestatus gerelateerd aan lichamelijke en emotionele problemen bij vrouwen met ovariumkanker?* Floor Ploos van Amstel, RN, MSc, verpleegkundig expert, afd. Medische Oncologie Maaike
Urologie Lastmeter Inleiding Hulpverleningsmogelijkheden
1/5 Urologie Lastmeter Inleiding Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer de behandeling al langer geleden is. U kunt problemen ondervinden op
Preventieve eierstokverwijdering.en dan? 31 oktober 2015
Preventieve eierstokverwijdering.en dan? 31 oktober 2015 Prof dr Marian Mourits Gynaecologisch Oncoloog Universitair Medisch Centrum Groningen Preventieve eierstokverwijdering. en dan? Preventieve eierstokverwijdering
Anti-hormonale therapie ja of nee?
Anti-hormonale therapie ja of nee? Borstkanker symposium, 6 oktober 2018 Sissi Grosfeld, verpleegkundig specialist Anti-hormonale therapie Verschillende types borstkanker 70-80% hormoongevoelig Borstkanker
Oncologie. Lastmeter
1/5 Oncologie Lastmeter Inleiding Bij u is kanker geconstateerd. Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer de behandeling al langer geleden is.
Ondersteunende zorg voor mensen met kanker
Ondersteunende zorg voor mensen met kanker Máxima Oncologisch Centrum (MOC) Inleiding Als u van uw behandelend arts te horen krijgt dat u kanker heeft, krijgen u en uw naasten veel informatie en emoties
Borstcentrum Bernhoven. Yvonne Paquay Chirurg
Borstcentrum Bernhoven Yvonne Paquay Chirurg Klachten van de borst? Verwijzing naar het borstcentrum voor analyse en zonodig behandeling 2 3 4 Verwijsredenen: > Knobbeltje voelbaar > BOBZ (de bus) > Controle
Het verpleegkundig spreekuur hormonale therapie
Het verpleegkundig spreekuur hormonale therapie Voor patiënten met borstkanker Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Uw behandelend arts heeft met u besproken dat
Zorgprogramma Lijf & Leven. Beter in je lijf, beter in je hoofd Herstel van psychiatrische aandoeningen door een betere lichamelijke gezondheid.
Zorgprogramma Lijf & Leven Beter in je lijf, beter in je hoofd Herstel van psychiatrische aandoeningen door een betere lichamelijke gezondheid. Levensverwachting met tot wel 20 jaar verkort 85% van patienten
Begeleidende zorg bij kanker: zelfmanagement en ehealth
Begeleidende zorg bij kanker: zelfmanagement en ehealth Prof dr Irma Verdonck-de Leeuw Vumc, afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde / hoofd-halschirurgie Vrije Universiteit, Klinische Psychologie Zelfmanagement
Oefenprogramma s en kanker
24 mei 2005 Jaarbeurs Utrecht Oefenprogramma s en kanker drs. Agnes Klaren Projectmanager oncologie/ radiotherapie Albert Schweitzer ziekenhuis, Dordrecht Hoofdredacteur Oncologica Opbouw presentatie Risicofactoren
It takes two to tango
It takes two to tango Voeding & leefstijl bij kanker 19 november 2016 Ilse Kavak-Scholten Inhoud Kanker Ondervoeding Kankercachexie Voedingsadviezen Beweging Feiten en fabels Rol fitnessprofessional Take
Mindfulness binnen de (psycho) oncologie. Else Bisseling, 16 mei 2014
Mindfulness binnen de (psycho) oncologie Else Bisseling, 16 mei 2014 (Online) Mindfulness-Based Cognitieve Therapie voor kankerpatiënten. (Cost)effectiveness of Mindfulness-Based Cognitive Therapy (MBCT)
Muziektherapie in de oncologie
Muziektherapie in de oncologie Wetenschap en praktijk combineren Tom Abrahams 26 mei 2015 Wat is muziektherapie? Een vorm van vaktherapie Ervaringsgericht Interventies binnen muzikale context Waar wordt
1 op de Voeding en borstkanker. Vragen? 1 op de 8 vrouwen krijgt borstkanker
Voeding en borstkanker Vragen? Haaglanden MC 18 oktober 2018 ellen.kampman@wur.nl 1 op de 8 vrouwen krijgt borstkanker 1 op de 3 In 2017 Incidentie: ~ 110.000 Prevalentie: ~450.000 1 op de 20 is erfelijk
Kanker en diabetes 19-11-2012. Introductie. Co-morbiditeit. Kanker en comorbiditeit. Kanker en diabetes
Kanker en diabetes Introductie Kanker en comorbiditeit Landelijk Overleg Oncologie Verpleegkundigen 8 november 2012 M. Zanders, arts-onderzoeker IKZ Kanker en diabetes Casuïstiek Dillemma s in de praktijk
Incidentie. Adjuvante endocriene therapie; het zorgenkind van de mammae. Transitie van voorlichting onder de maat, naar voorlichting op maat.
Adjuvante endocriene therapie; het zorgenkind van de mammae. Transitie van voorlichting onder de maat, naar voorlichting op maat. Incidentie Jaarlijks 13.000 vrouwen diagnose borstkanker Bij elke vrouw
Het nazorgtraject. Borstcentrum Máxima locatie Eindhoven
Het nazorgtraject Borstcentrum Máxima locatie Eindhoven In de afgelopen periode bent u behandeld voor borstkanker. Nu uw behandeltraject is afgesloten begint het nazorgtraject. Hieronder vindt u informatie
Richtlijn Mammacarcinoom
Richtlijn Mammacarcinoom Truus Smit-Hoeksma Waterlandziekenhuis, Purmerend Fase in de richtlijnontwikkeling - uitwerken conclusie literatuursearch - schrijven aanbevelingen Aanleiding voor aanvullingen
SAMEN BESLISSEN OVER DE KANKERBEHANDELING: HOE ERVAREN PATIENTEN DAT?
SAMEN BESLISSEN OVER DE KANKERBEHANDELING: HOE ERVAREN PATIENTEN DAT? DONEER JE ERVARING RAPPORTAGE FINALE VERSIE 27 NOVEMBER 2018 INLEIDING SAMEN BESLISSEN Mensen met kanker moeten vaak in korte tijd
SAMEN VERDER NA KANKER TRANSMURALE ONCOLOGISCHE NAZORG
SAMEN VERDER NA KANKER TRANSMURALE ONCOLOGISCHE NAZORG Wat is het beste voor de patiënt? Carla M.L. van Herpen, internist-oncoloog 14-10-2014 Nazorg en controle na kanker EXPERTISE Wat wil de patiënt?
Kanker Nazorg Wijzer Effecten van een ehealth interventie op psychosociaal welbevinden en leefstijl van voormalige kankerpatiënten
Kanker Nazorg Wijzer Effecten van een ehealth interventie op psychosociaal welbevinden en leefstijl van voormalige kankerpatiënten Iris Kanera Faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen Open Universiteit
Cognitieve gevolgen van kankerbehandeling Bas van de Weg, revalidatiearts Revant
Cognitieve gevolgen van kankerbehandeling Bas van de Weg, revalidatiearts Revant Alles wat voorheen automatisch ging, kost me nu inspanning 1. Cognitie en chemotherapie Verschillende soorten even schadelijk
SCHEMA I: OVERZICHT ONCOLOGISCHE REVALIDATIE
SCHEMA I: OVERZICHT ONCOLOGISCHE REVALIDATIE SIGNALERING EN VERWIJZING INTAKE EN EVALUATIE ONCOLOGISCHE REVALIDATIE Gesprek plus lastmeter: Emotionele problemen Vermoeidheid Lichamelijke / functionele
Mindfulness : wat hebben patiënten met kanker eraan?
Mindfulness : wat hebben patiënten met kanker eraan? Prof dr Irma Verdonck-de Leeuw Vrije Universiteit Afdeling Klinische Psychologie VUmc / Cancer Center Amsterdam Afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde
Welke rol heeft de huisarts in de oncologische ketenzorg?
Welke rol heeft de huisarts in de oncologische ketenzorg? Peter van Bommel, huisarts Lidwine Tick, internist hemato-oncoloog Veldhoven, 22 maart 2012 Stellingen ja/nee Stelling 1 De huisarts zou aanwezig
Pijn, pijnbeleving en behandeling bij kwetsbare ouderen. HHM Hegge, internist ouderengeneeskunde, UMCG NVFG Najaarscongres 2016
Pijn, pijnbeleving en behandeling bij kwetsbare ouderen HHM Hegge, internist ouderengeneeskunde, UMCG NVFG Najaarscongres 2016 Pijn ouderen Co-morbiditeit : wat veroorzaakt wat? Polyfarmacie: moeilijker
Nazorg en controles. Mammapoli
00 Nazorg en controles Mammapoli 1 In de afgelopen periode bent u behandeld voor borstkanker. Dit kan een operatie, bestraling, chemotherapie, hormonale therapie, immunotherapie (Herceptin) of een combinatie
Fabels en Feiten over Borstkanker
Fabels en Feiten over Borstkanker Rianne Oosterkamp, internist-oncoloog Mariek Straver, oncologisch chirurg 16 oktober 2018 In Nederland wordt er ieder jaar bij 8000 vrouwen borstkanker vastgesteld Fabel?
Palliatieve zorg aan kwetsbare ouderen
Palliatieve zorg aan kwetsbare ouderen Interactieve workshop over kaders van palliatieve zorg aan kwetsbare ouderen. Niek Olde Bijvank Specialist ouderengeneeskunde, tevens kaderarts Palliatieve Zorg,
Kanker is niet voor watjes
Kanker is niet voor watjes SPKS 22 september 2018 2 ele Helen Dowling Instituut Mensen met kanker en hun naasten helpen de ziekte emotioneel te verwerken specialistische psychologische zorg (1100 cliënten
kankeren seksualiteit: eenlastigduo?
kankeren seksualiteit: eenlastigduo? C.M. Bax arts-seksuoloog NVVS IJsselland Duodagen, 7-8 april 2016 Disclosure sheet Vereniging Medische Staf (Disclosureslide voor sprekers op nascholingsbijeenkomsten
Patiënteninformatiedossier (PID) (Non) Hodgkin. onderdeel NAZORG. (NON) HODGKIN Nazorg
Patiënteninformatiedossier (PID) (Non) Hodgkin onderdeel NAZORG (NON) HODGKIN 2 Inhoud... 4 Telefonisch verpleegkundige consult... 5 Praten over wat u bezighoudt... 5 Vermoeidheid en algehele malaise...
Charlotte Penders, Verpleegkundig Specialist Marc Kamps, Medisch Maatschappelijk Werker 17 december 2014
Charlotte Penders, Verpleegkundig Specialist Marc Kamps, Medisch Maatschappelijk Werker 17 december 2014 Zorgpad Casus Cervixcarcinoom Follow up Supportive care Soorten zorg in de psychosociale ondersteuning
Integratieve oncologie
Integratieve oncologie Ines von Rosenstiel 8 maart 2018 Het kaf van het koren scheiden 2 Definitie 4 pijlers Patiënt-arts relatie is gebaseerd op partnership (arts als coach) Preventie en welzijn Aandacht
Vrouwen in de overgang, depressie en de richtlijn M. D E K R U I F D E P R E S S I E A M B U L A N T V R O U W E N P O L I
Vrouwen in de overgang, depressie en de richtlijn M. D E K R U I F D E P R E S S I E A M B U L A N T V R O U W E N P O L I Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante
Ondersteuning bij kanker
Het bericht dat kanker is geconstateerd laat je niet onberoerd. Meestal volgt een ingrijpende tijd. Misschien komt u voor situaties te staan waar u zich geen raad mee weet, ook wanneer de behandeling al
Intimiteit en seks bij borstkanker
Intimiteit en seks bij borstkanker Patientenvoorlichting 28 november 2013 Jurgen Knobel, GZ-psycholoog in opleiding tot klinisch psycholoog/ seksuoloog NVVS Inhoud Draaglast en draagkracht Fasen in ziekteproces
Thema: "Overgankelijkheden" D.H. Bogchelman. 10 november 2012
Thema: "Overgankelijkheden" 10 november 2012 D.H. Bogchelman Inleiding Wat is de overgang? Wat gebeurt er in de overgang? Verschijnselen van de overgang Hoe behandelen we overgangsklachten? Wat zijn de
Survivor ship care Zorg na de diagnose en behandeling van kanker Ellen Passchier, RN MSc.
Survivor ship care Zorg na de diagnose en behandeling van kanker Ellen Passchier, RN MSc. INhoud Toename overleving meer patienten leven langer met kanker Effecten en behoeften na kankerbehandeling? Survivorship
IN BALANS BLIJVEN ALS ONCOLOGIE PATIENT - Plaats van yoga -
IN BALANS BLIJVEN ALS ONCOLOGIE PATIENT - Plaats van yoga - Oncologie multidisciplinair Van verwijzing tot nazorg De komende 20 minuten Voorstellen Doel Oncologie MCA Samen traject doorlopen van een patiente
Wat zijn de mogelijke seksuele complicaties ten gevolge van diabetes? Wat is de rol van de verpleegkundige hierbij in de praktijk?
Wat zijn de mogelijke seksuele complicaties ten gevolge van diabetes? Wat is de rol van de verpleegkundige hierbij in de praktijk? Ines Sneppe 1. Invloed van diabetes op seksualiteit Vorm van neuropathie
Disclosure belangen spreker. Potentiële belangenverstrengeling: Geen
Disclosure belangen spreker Potentiële belangenverstrengeling: Geen 1 Predictie van kwaliteit van leven bij darmkanker survivors Dóra Révész, vakgroep Epidemiologie, Universiteit Maastricht Nascholing
BVO Darmkankerscreening in de spreekkamer van de huisarts Nazorg darmkanker in de huisartsenpraktijk. Dokter de kanker is nu weg wat nu verder?
BVO Darmkankerscreening in de spreekkamer van de huisarts Nazorg darmkanker in de huisartsenpraktijk Dokter de kanker is nu weg wat nu verder? Disclosure belangen spreker Jan Wind (potentiële) belangenverstrengeling
Disclosure. Wat steekt u op. Waar denkt u over na. Rode vlaggen en co-morbiditeit bij COPD INLEIDING HET IS ZWARTWIT EN HET LOOPT IN DE WEI
Disclosure Rode vlaggen en co-morbiditeit bij COPD Geen belangenverstrengeling voor deze presentatie Hans Sportel, huisarts Ruurlo Waar denkt u over na Wat steekt u op Dyspnoe en haar DD COPD en co-morbiditeit
De reis van vanmiddag:
Disclosure Ik heb geen connecties met de farmaceutische industrie of anderszins, waardoor mijn professionele objectiviteit zou kunnen worden beïnvloed. Woet Gianotten De reis van vanmiddag: 1. Een ander
Samenvatting voor niet-ingewijden
voor niet-ingewijden Type 2 diabetes Diabetes is een ernstige chronische ziekte, die wordt gekenmerkt door te hoge glucosespiegels (de suikers ) in het bloed. Er zijn verschillende typen diabetes, waarvan
Dr. Ester Siemerink, internist-oncoloog, medisch manager oncologie ANGST
Dr. Ester Siemerink, internist-oncoloog, medisch manager oncologie ANGST Het kan helpen om de feiten te kennen; (na)controles en meer Disclosure Belangen Spreker Geen (potentiële) belangenverstengeling
Oncologie. Patiënteninformatie. Omgaan met kanker. Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis
Oncologie Omgaan met kanker i Patiënteninformatie Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis Algemeen Het hebben van kanker kan grote gevolgen hebben voor uw leven en dat van uw naasten. Lichamelijk
Belangenverklaring. Organisatie: In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ)
Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) Naam: Organisatie: A. Braamse VUmc Ik heb geen 'potentiële' belangenverstrengeling Problemen en zorgbehoeften
Kanker en seksualiteit Infofolder voor hulpverleners.
Kanker en seksualiteit Infofolder voor hulpverleners. Deze folder is bedoeld voor hulpverleners van kankerpatiënten met seksuele problemen. Thema kanker en seksualiteit bespreekbaar maken De diagnose en
Lastmeter + gesprek + verwijzing op basis van
SCHEMA I: MEDISCH SPECIALISTISCHE REVALIDATIE BIJ ONCOLOGIE SIGNALERING EN VERWIJZING INTAKE EN EVALUATIE INTERDISCIPLINAIRE MEDISCH SPECIALISTISCHE REVALIDATIE BIJ ONCOLOGIE Lastmeter + gesprek + verwijzing
ONCOLOGISCHE ZORG IN DE EERSTE LIJN PREVENTIE FYSIEK MENTAAL SOCIAAL EXISTENTIEEL PRAKTISCH. vraag patiënt overgewicht.
PREVENTIE overgewicht hulp bij stoppen met geen geld/ruimte voor ben ik bereid mijn ongezonde werk-/ verslaving (roken, drank, roken en verslaving gezonde leefstijl leefstijl aan te passen voor leefomgeving
Het OCK-kids project
Het OCK-kids project Ondersteuning complementaire zorg bij kinderen met kanker Inge Boers arts-onderzoeker, Louis Bolk Instituut Driebergen 1 Inhoud Wat is complementaire zorg? Aanbod complementaire zorg
Richtlijn Herstel na kanker: aanzet tot nazorginnovatie
Richtlijn Herstel na kanker: aanzet tot nazorginnovatie drs. Brigitte Gijsen, b.gijsen@iknl.nl adviseur productontwikkeling - programmaleider Herstel na kanker, IKNL Inhoud Oncologie: cijfers en ontwikkelingen
Je bent jong, krijgt kanker en dan
Nazorgproject jongeren en kanker Maril van Kimmenade 03 oktober 2014 Je bent jong, krijgt kanker en dan Nazorgproject jongeren en kanker Maril van Kimmenade Nazorgproject jongeren en kanker Maril van Kimmenade
Cover Page. Author: Wiltink, Lisette Title: Long-term effects and quality of life after treatment for rectal cancer Issue Date:
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/46445 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Wiltink, Lisette Title: Long-term effects and quality of life after treatment for
En dan.? De rol van de huisarts. Marjolein Berger, afdeling huisartsgeneeskunde UMCG
En dan.? De rol van de huisarts Marjolein Berger, afdeling huisartsgeneeskunde UMCG Kanker in Nederland tot 2020 Trends en prognoses KWF Kankerbestrijding Kanker in Nederland tot 2040 De bevolking zal
Marie-Rose Morel 26 augustus februari Christian Morel jr 5 januari juni 2013
Marie-Rose Morel 26 augustus 1972 8 februari 2011 Christian Morel jr 5 januari 1978 15 juni 2013 LOK pneumo 16 december 2014 Wat er is gebeurd, is wat het was. Wat je ermee doet, is wat het is. Olaf Hoenson
Onderzoek naar gezondheidsvaardigheden in psychosociale oncologie
Onderzoek naar gezondheidsvaardigheden in psychosociale oncologie Dr Mirjam Fransen Amsterdam UMC, Universiteit van Amsterdam Afdeling Sociale Geneeskunde, locatie AMC Deze presentatie 1. Waarom onderzoek
Oncologische revalidatie
Oncologische revalidatie Inleiding Kanker verandert uw leven van de één op de andere dag. De afdeling Revalidatie van Zuyderland Medisch Centrum Heerlen heeft een gespecialiseerd behandelteam voor mensen
Mammareconstructie & Radiotherapie
Mammareconstructie & Radiotherapie Oncologie in perspectief Focus op kwaliteit 5 juni 2014 Leonie Woerdeman Plastisch chirurg Mamma-reconstructie Slechts bij 15 % borstkanker patiënten t.g.v. onwetendheid
Wat is depressie? Oorzaak, omvang, gevolg
Wat is depressie? Oorzaak, omvang, gevolg Prof. Dr. Brenda Penninx Vakgroep psychiatrie / GGZ ingeest Neuroscience Campus Amsterdam Mental Health EMGO+ Institute for Health and Care Research b.penninx@vumc.nl
Voeding & kanker: feiten & fabels
Voeding & kanker: feiten & fabels Stichting Invitee Veenendaal 12 februari 2019 ellen.kampman@wur.nl Vragen? De vragen op voedingenkankerinfo.nl Is aangebrande en verkoolde voeding kankerverwekkend? Is
Optimaliseren chemotherapie probleem signalering en interventies
Natascha Schrama 18 mei 2006 Jaarbeurs Utrecht Optimaliseren chemotherapie probleem signalering en interventies Natascha Schrama Verpleegkundig specialist oncologie ziekenhuis Bernhoven Oss/Veghel Inhoud
C. 1. Hormoonbehandeling
C. 1. Hormoonbehandeling Heeft u een hormoongevoelige tumor? Dan krijgt u in overleg met uw oncoloog zo nodig een hormoonbehandeling. Een hormoonbehandeling is de behandeling van kanker met hormonen. Dit
Project. Projectgroep. Intimiteit en seksuele gezondheid,een zorgprogramma voor kankerpatiënten
Ongekende noden Intimiteit en seksuele gezondheid,een zorgprogramma voor kankerpatiënten Tiny Van Keymeulen - Klinisch Psycholoog Oncologisch Psychosociaal Support Team 25 november 2011 Dixit Woet Gianotten
Psychosociale problemen bij jongeren met IBD & HAPPY-IBD
Psychosociale problemen bij jongeren met IBD & HAPPY-IBD Gertrude van den Brink, arts onderzoeker kinder MDL Erasmus MC Sophia Prof. J.C. Escher, kinderarts maag-darm-leverziekten CCUVN Familiedag, 20-10-2018
LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE. Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose
LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose Symposium onderzoeksresultaten 2017 Sonja Kuipers, MSc MSW RN PhD-Student Zonder
Deze patiënteninformatie is eigendom van: Naam: Adres: Postcode: Woonplaats: Telefoon:
Deze patiënteninformatie is eigendom van: Naam: Adres: Postcode: Woonplaats: Telefoon: 14-06-2017 Inhoudsopgave: 1. Inleiding 2. Belangrijke namen en telefoonnummers 3. Wat is kanker (algemeen) 4. Behandeling
Deze patiënteninformatie is eigendom van: Naam: Adres: Postcode: Woonplaats: Telefoon:
Deze patiënteninformatie is eigendom van: Naam: Adres: Postcode: Woonplaats: Telefoon: 14-06-2017 Inhoudsopgave: 1. Inleiding 2. Belangrijke namen en telefoonnummers 3. Wat is kanker (algemeen) 4. Behandeling
Zorginnovatie voor pijnlijke diabetische polyneuropathie. Margot Geerts Verpleegkundig Specialist
Zorginnovatie voor pijnlijke diabetische polyneuropathie Margot Geerts Verpleegkundig Specialist Diabetische polyneuropathie 1. Distale symmetrische polyneuropathie Uitval van een combinatie van sensore,
Kiezen vanuit een achtbaan rol pa'ëntenorganisa'es bij kwaliteit van leven
Kiezen vanuit een achtbaan rol pa'ëntenorganisa'es bij kwaliteit van leven Laurence Maes Levenmetkanker GIOCA 23 januari 2015 Vrouw 36 jaar, gescheiden, dochter van 3 Overleef ik dit? Hoe moet het met
Safety and Quality Management bij orale therapie
18 juni 2008 Jaarbeurs Utrecht Safety and Quality Management bij orale therapie Desi van den Boogaard Verpleegkundig Specialist Oncologie Jeroen Bosch Ziekenhuis Petje op Petje af Voorbeeld van een orale
Heeft chirurgie of radiotherapie nog zin bij uitgezaaide prostaatkanker?
Heeft chirurgie of radiotherapie nog zin bij uitgezaaide prostaatkanker? Wouter Everaerts Dienst urologie, Uzleuven @EveraertsW 16 september 2017 Natuurlijke evolutie van prostaatkanker PIN Gelokaliseerd
CALM: MANAGING CANCER AND LIVING MEANINGFULLY FROUKJE DE VRIES EMMA HAFKAMP
CALM: MANAGING CANCER AND LIVING MEANINGFULLY FROUKJE DE VRIES EMMA HAFKAMP WAAROM CALM? Ongeveer 25% van de oncologische patiënten in de palliatieve fase ontwikkelt een depressie of aanpassingsstoornis.
Oude wijn en nieuwe zaken
Oude wijn en nieuwe zaken Frans Hoogwegt Klinisch psycholoog-psychotherapeut Vakgroep Medische Psychologie Máxima Medisch Centrum 27 juni 2019 Chronische stress angst onzekerheid onveiligheid afweer coping
10 e Post O.N.S. Meeting
10 e Post O.N.S. Meeting Jeroen-Martijn Plette oncologie verpleegkundige Gelre Apeldoorn Mindfulness en stressreductie in de oncologische zorg 10 e Post O.N.S. meeting Mindfulness Based Stress reduction
Late effecten na stamceltransplantatie. Shahira Fazel, verpleegkundig specialist Afdeling hematologie Radboudumc Nijmegen
Late effecten na stamceltransplantatie Shahira Fazel, verpleegkundig specialist Afdeling hematologie Radboudumc Nijmegen Disclosure belangen spreker (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Conceptrichtlijn Herstel na kanker versie 22 juni 2009 Bijlage 14-Nazorgplan Oncologie
Bijlage 14 Nazorgplan Oncologie 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 De programmatische aanpak van nazorg omvat ook de toepassing van een individueel nazorgplan voor patiënten. Hiervoor gelden onderstaande
I Autonome verzorgingsinstelling. Informatiebrochure. Kanker en seksualiteit
I Autonome verzorgingsinstelling Informatiebrochure Kanker en seksualiteit IIInhoudsopgave Inleiding 4 Mogelijke veranderingen op seksueel gebied door kanker 6 Invloed van chemotherapie op seksualiteit
Voorlichtingsgesprek
Voorlichtingsgesprek over de behandeling van kanker Binnenkort heeft u een voorlichtingsgesprek met de oncologie verpleegkundige over uw behandeling. Deze folder geeft u een overzicht van hoe dit gesprek
Ondersteuning bij de diagnose kanker (de lastmeter)
ndersteuning bij de diagnose kanker (de lastmeter) De diagnose kanker kan grote impact op u en uw naaste(n) hebben. De ziekte en de behandeling kunnen niet alleen lichamelijke klachten met zich meebrengen,
VII. Inhoud. Algemeen
VII Inhoud I Algemeen 1 Kanker, diagnostiek en stadiëring............................................... 3 1.1 Inleiding............................................................................. 4 1.2
Nationaal AYA Jong & Kanker Platform
Nationaal AYA Jong & Kanker Platform www.aya4net.nl Kanker gerelateerde vermoeidheid Een aanhoudend, subjectief gevoel van uitputting gerelateerd aan kanker of aan de behandeling ervan, dat interfereert
Dagboek Hartfalen. Thoraxcentrum Dagboek hartfalen
Dagboek Hartfalen Dit dagboek hartfalen heeft u gedownload op de website van het UMCG (www.umcg.nl). Het dagboek is zowel voor u als voor de betrokken hulpverleners een belangrijk hulpmiddel. Om ervoor
Hart voor Vrouwen. Het vrouwenhart is anders
Hart voor Vrouwen Het vrouwenhart is anders angela.maas@radboudumc.nl De Poll Voorst 7 1 2015 vrouwen zijn geen kleine mannen XY XX emoties - gezondheid - ziekte Broken Heart Syndrome: 9-10 x zo vaak bij
Mammacarcinoom en osteoporose. Petra van Merkestein Verpleegkundig specialist Oncologie Ziekenhuis Rivierenland Tiel
Mammacarcinoom en osteoporose Petra van Merkestein Verpleegkundig specialist Oncologie Ziekenhuis Rivierenland Tiel Vroeg ingetreden menopauze, premenopauzaal gebruik van tamoxifen en postmenopauzaal gebruik