BESCHERMINGSFONDS VOOR DEPOSITO'S EN FINANCIËLE INSTRUMENTEN

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2004 BESCHERMINGSFONDS VOOR DEPOSITO'S EN FINANCIËLE INSTRUMENTEN

2 BESCHERMINGSFONDS VOOR DEPOSITO S EN FINANCIËLE INSTRUMENTEN Openbare instelling opgericht door de wet van 17 december 1998 (B.S. 31/12/98) Activiteitenverslag & jaarrekening 2004 Goedgekeurd door het Bestuurscomité op 21 maart 2005 de Berlaimontlaan Brussel Tel: 32.2/ Fax: 32.2/ protectionfund@nbb.be 1

3 De beschrijving van de beschermingsregeling in dit jaarverslag is louter informatief en kan niet ingeroepen worden in geval van deficiëntie van kredietinstellingen of beleggingsondernemingen. In zo'n geval gelden enkel de authentieke teksten en de mededeling gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. 2

4 Inhoudstafel Voorwoord 5 1. Kenmerken van de beschermingsregeling Opdracht 1.2. Institutionele aspecten 1.3. Aangesloten financiële instellingen 1.4. Aanleiding tot een interventie 1.5. Tegoeden gedekt in het kader van de depositobescherming 1.6. Tegoeden gedekt in het kader van de bescherming van financiële instrumenten 1.7. Bedrag van de tegemoetkoming 1.8. Voorwaarden om een tegemoetkoming te bekomen 1.9. De begunstigde van een tegemoetkoming Onvoorwaardelijk recht op schadeloosstelling Schadeloosstelling van cliënten van vennootschappen voor vermogensbeheer en van vennootschappen voor plaatsing van orders in financiële instrumenten 2. Administratief beheer van het Beschermingsfonds in Deelnemers aan het Beschermingsfonds 2.2. Interventiedossiers geopend sinds de oprichting van het Beschermingsfonds 2.3. Beheer van de interventiedossiers overgenomen van de vorige depositobeschermingsregelingen 2.4. Beheer van de interventiedossiers overgenomen van het CIF 2.5. Onderzoek van de reglementaire beschikkingen van het Beschermingsfonds 2.6. Internationale samenwerking 3. Financieel beheer van de middelen van het Beschermingsfonds in Bijdragen van het jaar Verslag over de belegging van de middelen 4. Beschikbare middelen van het Beschermingsfonds Samenstelling 4.2. Reserve van de kredietinstellingen 4.3. Bijzondere en tijdelijke Staatswaarborg 4.4. Reserve van de beursvennootschappen 4.5. Gemeenschappelijke Reserve 4.6. Opneming van de diverse compartimenten van de Interventiereserve 5. Historisch overzicht Overzicht van de activiteiten van het Beschermingsfonds sinds zijn oprichting in Historische evolutie van de middelen beschikbaar voor de bescherming van deposanten en beleggers 6. Jaarrekening Verslag van de revisoren 6.2. Balans en resultatenrekening 6.3. Toelichting 7. Bijlagen Tegemoetkomingsreglement (gecoördineerde versie) 7.2. Lijst van de deelnemers op 1 april 2005 blz. 3

5 Organen van het Beschermingsfonds Bestuurscomité 1 Voorzitter William Fraeys Leden vertegenwoordigers van de overheid Jean Hilgers Marc Monbaliu Guy Schrans Jan Smets Omer Van Driessche vertegenwoordigers van de kredietinstellingen en van de beleggingsondernemingen J.-P. de Buck van Overstraeten Mark Lambrechts Axel Miller Guido Ravoet 2 Eric Struye de Swielande Luc Vandewalle Michel Vermaerke 3 plaatsvervangers Viviane Buydens Agnes Van den Berge plaatsvervangers Dirk De Cort 4 Georges Martin 5 Yvan Peeters Pierre Renwart Arnaud van Doosselaere Regeringscommissaris Jean-Pierre Arnoldi Secretaris-generaal Herman Debremaeker Revisoren Ludo De Keulenaer Jean-Louis Prignon 1 De mandaten van de leden benoemd sinds de oprichting van het Beschermingsfonds in 1999 hebben de statutaire termijn van 6 jaar bereikt. Deze van W. Fraeys, M. Monbaliu, J.-P. de Buck van Overstraeten, V. Buydens, Y. Peeters en A. van Doosselaere werden verlengd voor een periode van zes jaar. Dhr. G. Ravoet heeft zich niet meer kandidaat gesteld om redenen van professionele heroriëntering. 2 tot vanaf vanaf tot

6 Voorwoord Het Beschermingsfonds kan voor het vijfde jaar op rij meedelen dat er in de sector waarvoor het bescherming biedt, t.w. deze van de kredietinstellingen en de beleggingsondernemingen, zich geen geval van deficiëntie heeft voorgedaan. Tot op heden gebeurde dit trouwens nog maar één enkele keer in zijn zesjarig bestaan en ging het daarenboven om een relatief kleine tussenkomst ten gunste van een vierhonderdtal cliënten van een beursvennootschap die samen een vergoedingsbedrag uitgekeerd kregen van 2,6 miljoen. Het Beschermingsfonds zorgt er niettemin voor de financiële middelen die het nodig zou kunnen hebben voor het vervullen van zijn opdracht, de Interventiereserve genaamd, verder te verstevigen. Dit gebeurt door het resultaat van het boekjaar, dat in hoofdzaak gevormd wordt door bijdragen van kredietinstellingen en beursvennootschappen en door de netto-beleggingsopbrengst van zijn middelen aan de Interventiereserve toe te voegen. In 2004 bedroeg dit resultaat 55,8 miljoen. Hierin zit vooreerst de inbreng van de betrokken financiële sectoren van netto 32,9 miljoen. Deze inbreng is het saldo enerzijds van de jaarlijkse bijdragen die werden gestort van samen 39,4 miljoen, wat 3,6 % meer is dan vorig jaar, en anderzijds van een terugstorting, conform het Protocol afgesloten met de aangesloten instellingen, van 6,5 miljoen middelen voortkomend uit de vorige depositobeschermingsregeling. Vervolgens bevat het resultaat de netto financiële inkomsten die 19,2 miljoen bedroegen. Door de toevoeging van het resultaat van het boekjaar aan de Interventiereserve bereikte deze laatste op 31 december 2004 het bedrag van 694,8 miljoen (waaronder waarborgen ten belope van 73 miljoen die buiten balans geboekt staan). * Het jaar 2004 werd eveneens gekenmerkt door een belangrijke wijziging aan de financieringsregels van de Interventiereserve. Het is de wens van het Bestuurscomité om de financiële structuur van het Beschermingsfonds zo stevig mogelijk te maken. Er werd vastgesteld dat de toepassing van bepaalde overgangsmaatregelen die voorzien in de terugstorting aan kredietinstellingen en beursvennootschappen van middelen die zij hadden ingebracht in het Beschermingsfonds bij zijn oprichting, aanleiding kon geven tot een substantiële terugval van het niveau van de Interventiereserve en dat het verscheidene jaren zou gevergd hebben alvorens de impact van deze terugstorting zou verwerkt zijn geweest. Het Bestuurscomité van het Beschermingsfonds achtte dergelijke evolutie niet wenselijk en kwam met de betrokken instellingen een nieuwe regeling overeen die de genoemde terugstorting over drie jaren spreidt. 5

7 De kredietinstellingen en beursvennootschappen stemden hierdoor in met een bijkomende financiële inspanning vermits zij bepaalde fondsen langer ter beschikking van het Beschermingsfonds laten. Deze nieuwe terugstortingsprocedure werd reeds een eerste maal toegepast in Er werd aan twee financiële instellingen een terugbetaling verricht van 6,5 miljoen wat lager is dan het bedrag dat op basis van de vroegere overeenkomst had moeten gerestitueerd worden ( 16,2 miljoen). In 2005 zal deze nieuwe regel nog een belangrijkere impact hebben. De terugbetaling van vroegere middelen zal van 88 miljoen tot 42 miljoen worden teruggebracht. * Het Beschermingsfonds zette in 2004 ook het beheer verder van de verschillende interventiedossiers die geopend werden door zijn voorgangers, enerzijds het Herdiscontering- en Waarborginstituut (HWI), beheerder van de vorige depositobeschermingsregeling en anderzijds het Interventiefonds van de beursvennootschappen (CIF), beheerder van de vorige beleggersbeschermingsregeling. Voor wat de vorige depositogarantiestelsels betreft, hield dit beheer in 2004 voornamelijk verband met de terugwinning van dividenden in de faillissementen waarvoor het HWI was opgetreden. Voor wat het beheer van de overgenomen rechten en verplichtingen van het CIF betreft, werden in 2004 hangende terugbetalingsaanvragen behandeld die aanleiding gaven tot de uitbetaling van vergoedingen ten belope van 1,4 miljoen. Daarnaast werden er terugwinningen van dividenden geboekt voor een totaalbedrag van 0,5 miljoen. Een laatste activiteit in het kader van dit beheer betreft de opvolging van de financiële middelen die door het CIF werden ingebracht als voorziening voor zijn overgedragen verbintenissen. * Daarnaast oefende het Beschermingsfonds in 2004 verder de diverse taken uit eigen aan zijn opdracht. In zijn hoedanigheid van paritair samengesteld organisme, waarin zowel de overheid als de betrokken financiële sectoren zijn vertegenwoordigd, volgde het de problematiek op van de depositobescherming en beleggersvergoeding. Het Beschermingsfonds werkte mee aan verschillende onderzoeken uitgaande van supranationale instellingen, die voornamelijk betrekking hadden op de stabiliteit van het financieel systeem en op specifieke problemen die kunnen rijzen in geval van grensoverschrijdende bankactiviteiten. * Tenslotte vervulde het Beschermingsfonds verder zijn taak van informatieverstrekker aan alle belanghebbenden, voornamelijk deposanten en beleggers. Het stelt te dien einde vanaf 2005 informatie over zijn werking ter beschikking op een website met volgend adres: * * * 6

8 1. Kenmerken van de beschermingsregeling 1.1. Opdracht Het Beschermingsfonds heeft als wettelijke opdracht de bescherming te regelen van spaargelden van deposanten en beleggers bij kredietinstellingen en beleggingsondernemingen overeenkomstig de Europese richtlijnen terzake, die in Belgisch recht werden omgezet. Deze bescherming biedt waarborgen aan deze spaarders ter dekking van eventuele verliezen die zij zouden kunnen lijden ingevolge de deficiëntie waarmee hun financiële instelling geconfronteerd zou worden niettegenstaande de bestaande controle- en toezichtsmechanismen die berusten op een supranationale en nationale regelgeving. Het Beschermingsfonds biedt een dubbele dekking voor verliezen, enerzijds van depositotegoeden en anderzijds van financiële instrumenten toevertrouwd aan één van zijn deelnemers. Het Beschermingsfonds verleent op die wijze een bijdrage tot de stabiliteit en veiligheid van het financieel systeem van het land Institutionele aspecten De verplichting voor kredietinstellingen en beleggingsondernemingen om aan te sluiten bij een collectieve beschermingsregeling is ingeschreven in de wet van 22 maart 1993 op het statuut van en de controle op de kredietinstellingen en in de wet van 6 april 1995 inzake de secundaire markten, het statuut van en het toezicht op de beleggingsondernemingen, de bemiddelaars en beleggingsadviseurs. Hiervoor richtte de wet van 17 december 1998 het Beschermingsfonds op in de vorm van een openbare instelling met rechtspersoonlijkheid. Het Beschermingsfonds organiseert een ééngemaakte regeling die tegemoetkomt aan de beschikkingen van de Europese richtlijnen inzake depositobescherming en beleggersvergoeding en die dekking verleent zowel voor deposito's van speciën als voor financiële instrumenten, ongeacht of deze tegoeden worden gehouden bij een kredietinstelling of bij een beursvennootschap. De voorwaarden waaraan voldaan moet worden om een tegemoetkoming te bekomen, zijn vermeld in een "Tegemoetkomingsreglement van het Beschermingsfonds voor deposito's en financiële instrumenten" dat gepubliceerd werd in het Belgisch Staatsblad (en waarvan een gecoördineerde versie zich in bijlage van dit verslag bevindt). De werkingsregels van het Beschermingsfonds en de financieringsregels van een eventueel schadegeval zijn vastgelegd in een Protocol afgesloten op 12 februari 1999 (en gewijzigd in 2002 en 2004) tussen het Beschermingsfonds en de betrokken instellingen. 7

9 1.3. Aangesloten financiële instellingen Het Beschermingsfonds dekt, onder bepaalde voorwaarden en volgens bepaalde modaliteiten die duidelijk omschreven zijn, de tegoeden van de cliënten van de kredietinstellingen en van de beleggingsondernemingen die aangesloten zijn en waarvan de naam zich in bijlage van dit verslag bevindt. Deze aansluiting is verplicht en vormt een voorafgaandelijke vereiste voor het verkrijgen van een vergunning vanwege de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen (CBFA). Onder kredietinstellingen wordt verstaan de banken (waaronder de federaties van kredietinstellingen), de spaarbanken (waaronder de kredietverenigingen behorend tot het net van het beroepskrediet) en de effectenbanken alsook de in België gevestigde bijkantoren van kredietinstellingen die onder het recht vallen van een staat die geen lid is van de Europese Unie. Drie categorieën van beleggingsondernemingen zijn wettelijk verplicht deel te nemen aan het Beschermingsfonds. Het gaat om de beursvennootschappen, de vennootschappen voor vermogensbeheer en de vennootschappen voor plaatsing van orders in financiële instrumenten. De financiële instellingen die deelnemen aan het Beschermingsfonds zijn wettelijk verplicht hun effectieve en potentiële cliënten schriftelijk in te lichten over de dekking door en over de hoofdkenmerken van de beschermingsregeling waarbij zij zijn aangesloten. De Europese reglementering verbiedt daarentegen de aanwending voor reclamedoeleinden van informatie over beschermingsregelingen Aanleiding tot een interventie Het Beschermingsfonds komt tussen ten voordele van deposanten en beleggers in geval van deficiëntie van een kredietinstelling of een beleggingsonderneming, wanneer zo'n instelling of onderneming: failliet verklaard werd, of een verzoek heeft ingediend tot gerechtelijk akkoord, of gedagvaard werd voor een gerechtelijk akkoord, of niet in staat is, gezien haar financiële positie, de deposito's of financiële instrumenten terug te betalen, te leveren of terug te geven en zij dit ook niet zal kunnen binnen afzienbare termijn; deze vaststelling wordt gedaan door de CBFA die dit ter kennis brengt van het Beschermingsfonds. Het Beschermingsfonds kan eveneens, tegen bepaalde voorwaarden en binnen de grenzen van zijn financiële middelen, preventief optreden en helpen bij de realisatie van een vereffening, een financiële sanering of een overname van een aangesloten instelling, waarvan de goede afloop van de verbintenissen in gevaar is. 8

10 1.5. Tegoeden gedekt in het kader van de depositobescherming Het Beschermingsfonds dekt in het kader van de depositobescherming, a) de deposito's bij kredietinstellingen, alsook bancaire schuldvorderingsbewijzen die dergelijke deposito's vertegenwoordigen, wanneer zij uitgedrukt zijn in euro of in de munt van een lidstaat van de Europese Unie (met inbegrip van de Noorse en IJslandse kroon); onder bancaire schuldvorderingsbewijzen verstaat men voornamelijk kasbons, obligaties en depositocertificaten en deze vallen enkel onder de dekking wanneer ze op naam zijn gesteld, op een rekening zijn geplaatst of in open bewaargeving worden gehouden bij de uitgevende instelling; b) geld gehouden bij kredietinstellingen en beursvennootschappen dat bestemd is voor de aankoop van financiële instrumenten of dat afkomstig is van de verkoop ervan, om het even in welke munt de tegoeden zijn uitgedrukt Tegoeden gedekt in het kader van de bescherming van financiële instrumenten Het Beschermingsfonds dekt, in het kader van deze bescherming, de financiële instrumenten (aandelen, obligaties, gemeenschappelijke beleggingsfondsen,... uitgegeven door derden) die een kredietinstelling of een beursvennootschap aanhoudt voor rekening van haar cliënten en niet kan leveren of teruggeven aan de rechtmatige eigenaars. Voor de berekening van de geleden schade worden de financiële instrumenten in aanmerking genomen ten belope van hun marktwaarde op de dag die de vaststelling van de deficiëntie voorafgaat. Het eventuele verlies aan waarde van een financieel instrument ten opzichte van zijn aanschaffingsprijs wordt bijgevolg niet gedekt door het Beschermingsfonds Bedrag van de tegemoetkomingen Alle schuldvorderingen van een zelfde rechthebbende op een aangesloten instelling die verband houden met tegoeden die gedekt zijn in het kader van de depositobescherming, worden opgeteld na wettelijke of conventionele vergelijking van de schulden van die cliënt. De tegemoetkoming van het Beschermingsfonds beloopt maximaal voor dit soort van tegoeden. Indien deze rechthebbende eveneens tegoeden aanhoudt die gedekt zijn in het kader van de bescherming van financiële instrumenten, kan hiervoor ook een tegemoetkoming bekomen worden die eveneens maximaal kan bedragen. Doordat deze tegemoetkomingen cumuleerbaar zijn, kan het bedrag dat het Fonds kan uitkeren aan een deposant of belegger, oplopen tot , al naargelang de aard en het bedrag van de tegoeden die deze cliënt aan een deficiënte instelling heeft toevertrouwd. 9

11 1.8. Voorwaarden om een tegemoetkoming te bekomen De precieze voorwaarden waaraan moet voldaan worden om een tegemoetkoming te bekomen zijn vermeld in het tegemoetkomingsreglement dat in bijlage bij dit jaarverslag is gevoegd. De regels die in dit reglement worden uiteengezet handelen voornamelijk over de te volgen procedure, over de definitie van de tegoeden die in aanmerking komen voor een tegemoetkoming, over de berekening van het bedrag van die tegemoetkoming en over de uitsluiting van bepaalde schuldeisers (zie volgend punt). De uitbetaling van tegemoetkomingen brengt de indeplaatsstelling mee van het Beschermingsfonds in de rechten van de schuldeisers die het vergoed heeft. Wanneer de schuldeiser slechts voor een deel van zijn vordering schadeloos werd gesteld, kan hij, met betrekking tot hetgeen hem nog verschuldigd blijft, zijn rechten verder uitoefenen ten overstaan van de deficiënte instelling. Bij de uitoefening van deze rechten staat hij in rang gelijk met het Beschermingsfonds De begunstigde van een schadeloosstelling Behoudens enkele welomschreven uitzonderingen komt iedere houder van een rekening met gelden of effecten bij een aangesloten kredietinstelling of beursvennootschap waarvan de deficiëntie is vastgesteld, in aanmerking voor schadeloosstelling. Onder de uitsluitingen vindt men de overheid en haar aanverwante instellingen, de financiële instellingen, institutionele beleggers, grote bedrijven alsook bepaalde personen die op een of andere wijze banden hebben met de deficiënte instelling (bestuurders, aandeelhouders, commissarissen, verbonden vennootschappen,...) of die door hun gedrag hebben bijgedragen tot de deficiëntie. Voor zover de toepasselijke reglementaire voorwaarden zijn vervuld, zal iedere deposant of belegger een vergoeding kunnen bekomen van maximum voor de gelden (deposito's, kasbons,...) die hij bij de deficiënte instelling op rekening heeft, alsook een vergoeding van maximum voor de effecten die hij aan de deficiënte instelling heeft toevertrouwd en die hem niet meer zouden kunnen worden teruggegeven. Iedere cliënt kan maar éénmaal het bedrag van verkrijgen als vergoeding voor zijn gelden, ongeacht het aantal rekeningen waarover zijn schuldvordering t.o.v. de deficiënte instelling is gespreid. Zo ook kan deze cliënt maar éénmaal het bedrag van verkrijgen als vergoeding voor financiële instrumenten, ongeacht de samenstelling en de aard van de effecten die hem niet zouden kunnen worden teruggegeven door de deficiënte instelling. 10

12 Als verschillende personen (zoals bijvoorbeeld echtgenoten) rechten kunnen doen gelden op tegoeden of effecten die zich op een gemeenschappelijke rekening bevinden, kunnen deze elk afzonderlijk aanspraak maken op een tegemoetkoming van het Beschermingsfonds van maximum voor deposito's en van maximum voor financiële instrumenten die niet kunnen worden teruggegeven Onvoorwaardelijk recht op schadeloosstelling Een onvoorwaardelijk recht op schadeloosstelling is verworven door iedere deposant of belegger van een deficiënte instelling, welk ook het niveau is van de financiële middelen waarover het Beschermingsfonds beschikt. In de veronderstelling dat deze middelen ontoereikend zouden zijn om alle individuele schadeloosstellingen uit te keren waarop deposanten en beleggers aanspraak kunnen maken, voorziet het Protocol dat bijkomende middelen opgevraagd zullen worden bij de aangesloten instellingen Schadeloosstelling van cliënten van vennootschappen voor vermogensbeheer en van vennootschappen voor plaatsing van orders in financiële instrumenten Deze twee types van beleggingsondernemingen hebben een bijzonder statuut bij het Beschermingsfonds vermits zij geen deposito's mogen opnemen of financiële instrumenten mogen houden voor rekening van hun cliënten. Deze vennootschappen moeten dit verbod daarenboven verplicht ter kennis brengen van hun cliënten en het is gebruikelijk dat het vermeld wordt in de contracten en overeenkomsten die met hen worden afgesloten. In geval van deficiëntie van dergelijke vennootschap zal een schadeloosstellingsaanvraag slechts ontvankelijk zijn als ze afkomstig is van een cliënt die kan aantonen te goeder trouw te hebben gehandeld zonder weet te hebben gehad van voornoemd verbod. 11

13 2. Administratief beheer van het Beschermingsfonds in Deelnemers aan het Beschermingsfonds De wetgeving i.v.m. de beschermingsregeling is van toepassing op de kredietinstellingen en op bepaalde categorieën van beleggingsondernemingen, t.w. de beursvennootschappen, de vennootschappen voor vermogensbeheer en de vennootschappen voor plaatsing van orders in financiële instrumenten. Wanneer het gaat om een instelling die is opgericht naar Belgisch recht, dient zij verplicht toe te treden tot de beschermingsregeling van ons land. Door deze toetreding worden haar verplichtingen gedekt jegens haar cliënten, met inbegrip van deze van haar eventuele bijkantoren gevestigd in de andere landen van de Europese Unie. Wanneer het echter gaat om een bijkantoor in België van een kredietinstelling of van een beleggingsonderneming die ressorteert onder het recht van een lidstaat van de Europese Unie (hierna genoemd "naar EU-recht") worden de verbintenissen van dit bijkantoor gedekt door de beschermingsregeling van het land van herkomst. Een bijkomende toetreding tot de beschermingsregeling in het land van vestiging kan overwogen worden wanneer deze laatste regeling de dekking van het land van herkomst kan aanvullen. Deze toetreding wordt "topping up" genoemd. Wanneer het tenslotte gaat om een bijkantoor van een kredietinstelling of een beleggingsonderneming die ressorteert onder het recht van een staat die geen lid is van de Europese Unie (hierna genoemd "naar niet EU-recht") bestaat er een verplichte toetreding tot de Belgische regeling indien het land van herkomst van deze kredietinstelling of beleggingsonderneming geen bescherming biedt die gelijkwaardig is aan deze geboden door onze regeling. In de praktijk nemen alle bijkantoren van instellingen van niet EU-recht deel aan de beschermingsregeling. * Op 31 december 2004 zijn er 67 kredietinstellingen aangesloten bij het Beschermingsfonds, waarvan 58 naar Belgisch recht en 9 bijkantoren van kredietinstellingen naar niet EU-recht. Het aantal beleggingsondernemingen, allen opgericht naar Belgisch recht, bedraagt 69 en is omgedeeld in 36 beursvennootschappen, 30 vennootschappen voor vermogensbeheer en 3 vennootschappen voor plaatsing van orders in financiële instrumenten. 12

14 In 2004 werden 5 instellingen van de lijst van deelnemers geschrapt en werden 3 nieuwe toetredingen geregistreerd. Van het ene jaareinde tot het andere daalt het totaal aangesloten instellingen dus van 138 tot 136. Hierna volgt een overzicht van het aantal aangesloten instellingen op 31 december 2004, vergeleken met de toestand einde vorig jaar. Een volledige lijst van de deelnemers bevindt zich in bijlage bij dit verslag. Aantal deelnemers op op Kredietinstellingen Instellingen naar Belgisch recht banken spaarbanken effectenbanken 3 3 Bijkantoren van een kredietinstelling naar niet EU-recht 9 10 Beursvennootschappen Vennootschappen voor vermogensbeheer Vennootschappen voor plaatsing van orders in financiële instrumenten 3 2 Totaal aantal deelnemers Verscheidene kredietinstellingen naar EU-recht zijn actief in ons land. Deze kredietinstellingen nemen niet deel aan het Beschermingsfonds maar de tegoeden die zijn toevertrouwd aan hun bijkantoren te lande worden beschermd door het waarborgsysteem dat is opgericht in het land van oorsprong van de betrokken instelling. Op 31 december 2004 waren er 38 dergelijke bijkantoren geregistreerd in België. Om de juiste draagwijdte van de geboden dekking te kennen, dienen de cliënten zich te richten tot de beschermingsregeling van het betrokken land. De regelingen in de andere EU-lidstaten moeten uiteraard voldoen aan de minimale vereisten voorzien in de EU-richtlijnen. Ofschoon er bepaalde verschillen kunnen zijn in de afbakening van de dekking, is er in alle lidstaten steeds een minimale bescherming ten belope van voor depositohouders enerzijds en voor houders van financiële instrumenten anderzijds. 13

15 2.2. Interventiedossiers geopend sinds de oprichting van het Beschermingsfonds Voor het vijfde opeenvolgende jaar deed er zich geen schadegeval voor onder de bij het Beschermingsfonds aangesloten instellingen. Het enige interventiedossier dat het Beschermingsfonds sinds zijn oprichting diende te openen was dit van de beursvennootschap Logé & Associés die failliet verklaard werd in Voor dit faillissement werden door cliënten schadeclaims ingediend voor verliezen geleden ingevolge de niet-teruggave van bij de failliete vennootschap gedeponeerde effecten. In totaal werd een bedrag van 2,6 miljoen aan schadevergoedingen uitbetaald aan ongeveer 400 beleggers Beheer van de interventiedossiers overgenomen van de vorige depositobeschermingsregelingen Dit beheer slaat op interventiedossiers geopend vóór 1999 door het Herdiscontering- en Waarborginstituut (HWI), dat beheerder was van de vorige depositobeschermingsregelingen en waarvan het Beschermingsfonds, in uitvoering van zijn oprichtingswet, bepaalde rechten en verplichtingen heeft overgenomen. Het Beschermingsfonds zette in 2004 het beheer verder van de interventiedossiers geopend in het raam van, enerzijds, de Buitengewone Interventiereserve die de spaarders beschermde van 1975 tot 1984, en anderzijds, de depositobeschermingsregeling van kracht van 1985 tot In dit stadium behelst het beheer voornamelijk de terugwinning bij de curatoren van gefailleerde instellingen van dividenden die hun oorsprong vinden in de subrogatie van het Beschermingsfonds in de rechten van de vergoede deposanten Beheer van de interventiedossiers overgenomen van het CIF Het Beschermingsfonds zette in 2004 het beheer verder van de interventiedossiers die het krachtens zijn oprichtingswet overgenomen heeft van het Interventiefonds van de Beursvennootschappen (CIF), beheerder van de vorige vergoedingsregeling voor de cliënten van de beursvennootschappen. In hoofdzaak gaat het hier om schadeloosstellingsprocedures geopend tijdens de periode van 1988 tot 1997, ten gunste van cliënten van de wisselagenten G. Meekels en D. Bernaerts en van de beursvennootschappen Binard-Liénart & Cie, GCV Bogers & C, Defever Securities en Goethals & C. Het beheer van deze interventiedossiers spreidt zich over verschillende domeinen: - de toekenning van schadeloosstellingen aan beleggers Verschillende tegemoetkomingsaanvragen ingediend naar aanleiding van de hierboven vermelde deficiënties zijn hangende om administratieve redenen of omwille van een betwisting die al dan niet door de betrokken cliënt voor de hoven en 14

16 rechtbanken is gebracht. Deze dossiers kunnen eventueel aanleiding geven tot de uitbetaling van een vergoeding wanneer de voorwaarden hiertoe vervuld zijn. Het Beschermingsfonds betaalde in 2004 een totaalbedrag uit van 1,4 miljoen aan 220 beleggers verdeeld over zes interventiedossiers. Deze vergoedingen werden voornamelijk uitbetaald in het faillissement van de wisselagent Bernaerts. In deze zaak waren de benadeelde cliënten slechts gedeeltelijk vergoed geworden gezien de noodzaak om een deel van de beschikbare financiële middelen in een voorziening onder te brengen. Immers meerdere betwistingen waren voor de Rechtbanken gebracht door cliënten waarvan de schadeloosstellingsaanvraag afgewezen was geweest door het CIF op grond van zijn reglement. De jurisprudentie voortspruitend uit de rechterlijke beslissingen over deze betwistingen stelde het Bestuurscomité van het Beschermingsfonds in staat om, eind 2003, een bijkomende vergoeding toe te kennen waarvan het bedrag vastgesteld diende te worden op grond van de financiële middelen die hierdoor vrijgemaakt konden worden. In 2004 heeft het Beschermingsfonds alle door het CIF geweigerde aanvragen onderzocht en heeft het kunnen vaststellen dat deze weigeringen terecht waren in het licht van genoemde jurisprudentie. De middelen die hierdoor vrijkwamen lieten het Beschermingsfonds toe een bijkomende vergoeding toe te kennen van 32,5 %. De cliënten waarvan de schuldvordering aan de voorwaarden van het CIF voldeed, hebben - rekening gehouden met het faillissementsdividend dat zij eveneens mochten ontvangen - hierdoor hun tegoeden volledig teruggewonnen. Bovendien zullen de middelen die voor dit dossier beschikbaar geworden zijn, de toekenning mogelijk maken in 2005 van een bijkomende vergoeding in hoofde van moratoire interesten. - de recuperatie van schuldvorderingen Het Beschermingsfonds is, als rechtsopvolger van het CIF, in de plaats getreden in de rechten van de vergoede schuldeisers en heeft aldus recht op een deel van de dividenden die beschikbaar worden tijdens de vereffening van het faillissement. Het Beschermingsfonds volgt bijgevolg aandachtig de vereffeningsverrichtingen van de activa die uitgevoerd worden onder de verantwoordelijkheid van de curatoren van de betrokken faillissementen. In 2004 kon het Beschermingsfonds aldus een totaalbedrag van 0,5 miljoen recupereren. - het beheer van de financiële middelen van het CIF Op het ogenblik van de opheffing van het CIF werden al zijn middelen ter beschikking gesteld van het op hetzelfde moment opgerichte Beschermingsfonds. Deze middelen werden ondergebracht in diverse voorzieningen tot dekking van hetzij hangende schadeloosstellingsaanvragen, hetzij risico's van algemene aard verbonden aan 15

17 de uitvoering van de opdracht van het CIF. Het Beschermingsfonds is gelast met de opvolging van deze voorzieningen. De voorzieningen worden aangewend ingeval van uitbetaling van tegemoetkomingen en moeten op regelmatige basis gewaardeerd worden op grond van een analyse van de risico's verbonden aan de lopende dossiers Onderzoek van reglementaire beschikkingen Het Beschermingsfonds onderzocht in 2004 bepaalde beschikkingen van het Protocol die verband houden met de financiering van de Interventiereserve die bestemd is om de kostprijs veroorzaakt door zijn interventies op te vangen. Bij de oprichting van het Beschermingsfonds was overeengekomen dat de financiële middelen die ingebracht werden door de vorige beschermingsregelingen terug ter beschikking zouden worden gesteld van de kapitaalinbrengers waarvan de financieringsinspanning een bepaald plafond zou bereikt hebben. Het Beschermingsfonds heeft evenwel vastgesteld dat de teruggave van deze middelen volgens de overeengekomen procedure, zou kunnen geleid hebben naar een substantiële daling van zijn interventiemiddelen en dat het meerdere jaren zou gevergd hebben alvorens de impact van deze teruggave zou verwerkt zijn geweest. Ondanks het relatieve hoge bedrag van de financiële middelen van het Beschermingsfonds, heeft het Bestuurscomité evenwel een afname van de Interventiereserve, die niet veroorzaakt is door een interventie ten gunste van één van zijn leden, willen vermijden. Er werd daarom met de kapitaalinbrengers overeengekomen de terugbetaling van middelen voortkomend uit vorige beschermingsregelingen aan instellingen waarvan de totale financieringsinspanning het voorziene plafond heeft bereikt, te spreiden over 3 jaar a rato van respectievelijk 40 %, 40 % en 20 %. De betrokken beschikkingen van het Protocol werden bijgevolg aangepast met instemming van de aangesloten instellingen. De impact van deze beslissing op de evolutie van de middelen van het Beschermingsfonds is weergegeven op de hiernavolgende grafiek. 850 Geraamde evolutie van de Interventiereserve 800 miljoenen nieuwe regeling (gespreide terugbetaling) geraamde standen op 31 december vorige regeling (eenmalige terugbetaling) 16

18 Deze gelegenheid werd te baat genomen om het Protocol aan te passen aan de concrete ervaring en het in overeenstemming te brengen met eerder door het Bestuurscomité genomen beslissingen. Een van deze beslissingen bestond erin om via een herziene procedure maximale garanties te voorzien voor een correcte kennisgeving aan het Beschermingsfonds van de boekhoudkundige gegevens die als grondslag dienen voor de berekening van de jaarlijkse bijdragen. De juistheid van deze gegevens is immers belangrijk voor het onderlinge vertrouwen van de deelnemers aan het systeem, dat in belangrijke mate berust op het principe van solidariteit Internationale samenwerking Het Beschermingsfonds nam in 2004 deel aan de activiteiten van het "European Forum of Deposit Insurers" dat een veertigtal organismen groepeert belast met de bescherming van deposanten. Deze informele organisatie heeft als doel de samenwerking en de uitwisseling van ervaring te bevorderen. In het kader van het forum grepen meerdere contacten plaats tussen het Beschermingsfonds en beschermingsorganen van andere Europese landen en werd er informatie uitgewisseld. Een bijzondere aandacht ging naar de implicaties van grensoverschrijdende bankactiviteiten op de reglementeringen die van kracht zijn in de desbetreffende landen. Het Beschermingsfonds nam in 2004 deel aan de vergelijkende studie, georganiseerd door de Europese Commissie, van de nationale beschermingsregelingen voor beleggers. Deze studie heeft als doel enerzijds een inventaris te maken van deze beschermingsregelingen en anderzijds een analyse uit te voeren van hun performanties en hun soliditeit. Het Beschermingsfonds werkte in 2004 eveneens mee aan het "Financial System Assessment Program" gevoerd door het International Monetair Fonds. Het IMF onderzocht onder meer het optreden van het Beschermingsfonds in relatie met de organisatie van een financieel veiligheidsnet, met het beheer van crisissituaties en met de liquiditeitsvoorziening aan de financiële sector in geval van systemische problemen. 17

19 3. Financieel beheer van de middelen van het Beschermingsfonds in Bijdragen van het jaar 2004 De middelen die bestemd zijn voor de financiering van tegemoetkomingen die moeten worden uitgevoerd naar aanleiding van deficiënties van kredietinstellingen of beursvennootschappen, worden jaarlijks verhoogd met bijdragen. Iedere kredietinstelling en beursvennootschap die deelneemt aan het Fonds, is een bijdrage verschuldigd die opgesplitst wordt in drie luiken: - een deelbijdrage die 0,175 / bedraagt van de deposito's die in aanmerking komen voor een tegemoetkoming; - een deelbijdrage die 0,7 % bedraagt van de positieve bruto-opbrengsten in het voorafgaande jaar, na aftrek van het renteresultaat; - een deelbijdrage die 0,1 / bedraagt van de financiële instrumenten gehouden voor rekening van derden. Voor de kredietinstellingen is de belangrijkste grondslag voor de berekening van hun bijdrage deze van de deposito's die voor een tegemoetkoming in aanmerking komen. De hierop berekende deelbijdrage vertegenwoordigt meer dan 85 % van de totale bijdrage van deze sector ( 38,6 miljoen). Voor de beursvennootschappen is de belangrijkste grondslag voor de berekening van de bijdrage deze van de bruto-opbrengsten na aftrek van het renteresultaat. Deze grondslag geeft aanleiding tot een deelbijdrage die ongeveer 70 % vertegenwoordigt van de totale bijdrage van de sector ( 0,8 miljoen). In totaal bedragen de bijdragen die voor het jaar 2004 aan het Beschermingsfonds gestort werden 39,4 miljoen wat 3,6 % hoger is dan verleden jaar. De vennootschappen voor vermogensbeheer en de vennootschappen voor plaatsing van orders in financiële instrumenten dragen niet bij tot de vorming van financiële reserves en dienen enkel te delen in de administratieve kosten van het beheer van het Beschermingsfonds door de storting van een jaarlijkse individuele bijdrage die 135,55 bedraagt. In 2004 werd aldus een totaalbedrag van door deze vennootschappen aan het Beschermingsfonds gestort. 18

20 3.2. Verslag over de belegging van de middelen - Beleggingscomité Het Bestuurscomité bepaalt de richtlijnen voor de belegging van de middelen van het Beschermingsfonds. De praktische uitvoering van het financieel beheer is toevertrouwd aan een Beleggingscomité, dat samengesteld is uit vertegenwoordigers van de overheid, van de kredietinstellingen en van de beursvennootschappen. Dit Comité vergadert maandelijks onder leiding van de Voorzitter van het Bestuurscomité en beslist over de beleggingen conform de bepalingen van het organisatiereglement en de algemene richtlijnen van het Bestuurscomité. Het Beleggingscomité brengt periodiek verslag uit over zijn activiteiten aan het Bestuurscomité dat te allen tijde kan tussenkomen en de verrichtingen uitgevoerd door het Beleggingscomité kan bijsturen. - Onderverdeling van de beleggingen Het bij koninklijk besluit goedgekeurde organisatiereglement bepaalt dat, met uitzondering van de liquiditeiten nodig voor de werking van het Beschermingsfonds, de tegoeden voor minstens 75 % moeten belegd worden in schuldvorderingsbewijzen uitgegeven of gewaarborgd door een lidstaat van de Europese Gemeenschap (en bepaalde gelijkgestelde entiteiten). Het resterende saldo kan vervolgens belegd worden in andere financiële instrumenten (aandelen of obligaties genoteerd op een door de Europese Gemeenschap gereglementeerde markt, alsook bepaalde aandelen van gemeenschappelijke beleggingsinstellingen). Zoals blijkt uit onderstaande tabel is ongeveer 86 % van de beschikbare liquiditeiten belegd in effecten uitgegeven door de Belgische Staat (Schatkistcertificaten en OLO's). Ongeveer 4 % is belegd in schuldtitels van de overheid van een andere lidstaat van de Europese Unie. Het gaat om obligaties waarvan de terugbetalingswaarde en de rentevergoeding geïndexeerd worden aan de hand van de evolutie van de Europese inflatie. Het saldo van de middelen is belegd in kapitalisatiebeveks van aandelen (9 %) of termijnrekeningen (1 %). Belegging van de middelen in in miljoenen op op Uitgiften met Staatswaarborg - Schatkistcertificaten 73,6 (16 %) 35,6 (9 %) - OLO's 312,2 (70 %) 304,- (78 %) - andere 17,0 (4 %) 14,9 (4 %) andere financiële instrumenten - Beveks 38,3 (9 %) 30,1 (8%) termijnrekeningen 2,8 (1 %) 2,6 (1%) Totaal 443,9 (100 %) 387,2 (100 %) 19

21 - Beleggingen in vastrentende effecten Deze activiteit slaat enerzijds op de beleggingen van vervallen kapitalen en van nieuwe liquiditeiten, gevormd door jaarbijdragen van kredietinstellingen en beursvennootschappen, alsook door financiële opbrengsten en, anderzijds, op arbitrageverrichtingen. Rekening gehouden met de structuur van de Interventiereserve, die eveneens een belangrijk bedrag aan middelen bevat die onmiddellijk opgevraagd kunnen worden bij de kredietinstellingen, kan een groot deel van de liquiditeiten belegd worden op middellange en lange termijn. De duration (gemiddelde geactualiseerde looptijd van intereststortingen en kapitaalaflossingen) van de portefeuille bedroeg 4 jaar op 31 december Het resultaat van 2004 van deze portefeuille wordt gevormd deels door interesten en gelijkgestelde opbrengsten die geboekt worden op basis van de reële rendementen verkregen bij de aankoop van effecten ( 14,8 miljoen) en deels door meerwaarden gerealiseerd n.a.v. arbitrageverrichtingen ( 4,2 miljoen). Rekening houdend met de spreiding in de tijd van deze meerwaarden tot op de meest nabije vervaldag van de verkochte of aangekochte effecten, bedraagt het brutorendement van de portefeuille 4,48 %, tegenover 4,64 % voor het voorgaande jaar. - Beleggingen in niet-vastrentende effecten De enveloppe die besteed kan worden aan beleggingen in financiële instrumenten andere dan schuldtitels van de Staat, en meer bepaald in beveks in roerende waarden met kapitalisatie, wordt jaarlijks door het Bestuurscomité vastgelegd. Voor het jaar 2004 werd de enveloppe vastgelegd op 15 % van de bijdragen van dat jaar. Er werd door het Beleggingscomité beslist deze tranche volledig te beleggen. Er werden bijgevolg globale beveks aangekocht voor 5,9 miljoen. Een kleine meerwaarde werd geboekt naar aanleiding van enkele herallocatieverrichtingen (verkoop van beveks die een onvoldoende return gaven). Uit de waardering van de portefeuille tegen de marktwaarde op 31 december 2004 blijkt een latente meerwaarde van 4 miljoen, waarvan 2,2 miljoen in resultaat werd geregistreerd in de vorm van een terugname van in vorige jaren geboekte waardeverminderingen. - Performantie van de beleggingen Voor het jaar 2004 bedraagt de totale bruto-return van de belegging van de middelen waarover het Beschermingsfonds beschikt + 6,6 %. Ze is de resultante van een return van + 7,2 % voor de beleggingen in obligaties, van + 1,9 % voor de kortetermijnbeleggingen en van + 11,8 % voor de niet-vastrentende effecten. Deze returns houden rekening met de evolutie van de beurswaarde van de betrokken activa. 20

22 4. Beschikbare middelen van het Beschermingsfonds 4.1. Samenstelling De Interventiereserve bevat de financiële middelen die beschikbaar zijn om interventies te financieren in het geval dat een kredietinstelling of beleggingsonderneming in gebreke zou blijven. De Interventiereserve bevat enerzijds reserves die overgenomen werden van de vorige beschermingsregelingen en anderzijds een gemeenschappelijke reserve gevormd door nieuwe bijdragen die sinds 1999 worden gestort door de aangesloten kredietinstellingen en beursvennootschappen. De volgorde van opneming van de diverse compartimenten van de Interventiereserve hangt af van de aard van de instelling waarvoor een tussenkomst wordt gevraagd, maar is gebouwd op het principe van solidariteit tussen de betrokken sectoren (zie punt 4.6. hierna). Het is belangrijk eraan te herinneren dat het totaalbedrag van de Interventiereserve geen bovengrens vormt voor de interventies van het Beschermingsfonds. De beschermingsregeling voorziet immers niet in een plafonnering van het totaalbedrag van de uitkeringen die veroorzaakt worden door de deficiëntie van een deelnemer. In het geval de Interventiereserve ontoereikend zou zijn, dienen de deelnemers bijkomende bijdragen te storten. De tabel hieronder geeft de structuur weer van de Interventiereserve. De inhoud van de diverse compartimenten en de volgorde van opneming worden in de volgende punten besproken. Interventiereserve (in miljoenen ) op op Reserve van de kredietinstellingen 323,4 329,1 standby-lijnen " " 178,0 184,5 inbreng van fondsen " " 128,0 128,0 liquiditeiten 17,4 16,6 Bijzondere en tijdelijke Staatswaarborg 73,0 73,0 Reserve van de beursvennootschappen 16,1 11,0 inbreng van fondsen "CIF" 11,3 10,9 liquiditeiten 4,8 0,1 Gemeenschappelijke Reserve 282,3 225,9 Totaal van de middelen van de Interventiereserve 694,8 639,0 21

23 4.2. Reserve van de kredietinstellingen De standby-lijnen zijn afkomstig van de beschermingsregelingen die van kracht waren van 1985 tot 1994 en worden gevormd door de bijdragen die de kredietinstellingen gestort hebben op niet-rentende zichtrekeningen geopend op naam van het Beschermingsfonds. Iedere kredietinstelling zal haar inbreng kunnen terugkrijgen wanneer de som van haar bijdragen in de opeenvolgende beschermingsregelingen de bovengrens overschreden zal hebben die overeenstemt met het zevenvoud van het totaal van haar bijdragen van de laatste drie jaar en voor zover ondertussen deze tegoeden niet gebruikt zullen zijn geweest om een geval van deficiëntie te dekken. De terugbetalingvoorwaarde ging in 2004 in vervulling voor twee kredietinstellingen die hierdoor een bedrag van 6,5 miljoen teruggestort kregen. De inbreng van fondsen is afkomstig van de beschermingsregeling die van kracht was van 1995 tot 1998 en wordt gevormd door de jaarlijkse bijdragen die de instellingen die tot deze regeling waren toegetreden, aan het HWI gestort hadden. Deze fondsen behoren definitief aan het Beschermingsfonds toe. Deze Reserve bevat tenslotte liquiditeiten die door de kredietinstellingen werden ingebracht n.a.v. de oprichting van het Fonds. Deze liquiditeiten nemen toe in 2004 (met 0,8 miljoen) voornamelijk ingevolge de toekenning van de opbrengst van hun belegging Bijzondere en tijdelijke Staatswaarborg Er wordt aan herinnerd dat vóór 1995 de passiva van de toenmalige openbare kredietinstellingen (OKI) een algemene Staatswaarborg genoten middels betaling van een premie aan de Schatkist, waarborgpremie genaamd. In 1995 traden deze instellingen toe tot de depositobeschermingsregeling, die zijn oorsprong vond in de Europese richtlijn 94/19 en werd er progressief een einde gesteld aan deze Staatswaarborg. Ten einde het ontbreken van een inbreng door deze instellingen met middelen voortkomend uit een vroegere regeling op te vangen - wat wel het geval was voor de privé-kredietinstellingen - werd een bijzondere en tijdelijke Staatswaarborg toegekend. De wet van 17 december 1998 tot oprichting van de huidige beschermingsregeling heeft deze waarborg uitgebreid tot tegemoetkomingen in hoofde van de bescherming van financiële instrumenten. De bijzondere en tijdelijke Staatswaarborg zal een einde nemen onder dezelfde voorwaarden als deze die voor de kredietinstellingen voorzien zijn voor de terugbetaling van hun tegoeden opgebouwd in het kader van de depositobeschermingsregelingen die van toepassing waren van 1985 tot Deze waarborg bedraagt thans 73 miljoen 1. 1 Het initiële bedrag van 3 miljard Belgische frank werd omgezet en afgerond tot 75 miljoen, in uitvoering van artikel 2 punt 6 van het koninklijk besluit van 20 juli 2000 houdende uitvoering van de wet van 26 juni 2000 betreffende de invoering van de euro in de wetgeving die betrekking heeft op aangelegenheden zoals bedoeld in artikel 78 van de Grondwet en die ressorteren onder het Ministerie van Financiën. Vervolgens werd het verminderd in 2001, ingevolge de bovenstaande uitdovingsregels, met het deel dat toekwam aan de NKBK. 22

24 4.4. Reserve van de beursvennootschappen De Reserve van de beursvennootschappen wordt gevormd door een inbreng van fondsen die afkomstig is van de reserves van het CIF en oorspronkelijk 12,4 miljoen bedroeg. Een bedrag van 2,1 miljoen werd uit deze reserve gelicht om de nettokostprijs van de tussenkomst van het Beschermingsfonds te dekken, jegens de cliënten van de beursvennootschap Logé & Associés die failliet werd verklaard in Aan deze inbreng wordt een deel van de beleggingsopbrengst toegekend ( 0,4 miljoen in 2004). Het deel dat iedere deelnemer die voorheen lid was van het CIF aanhoudt in deze inbreng zal hem kunnen worden terugbetaald wanneer zijn totale bijdrage in de opeenvolgende regelingen (en na eventuele aftrek van middelen aangewend voor een interventie) de bovengrens zal overschreden hebben die overeenstemt met het zevenvoud van het totaal van zijn bijdragen aan het Beschermingsfonds van de laatste drie jaar. Geen enkele beursvennootschap bevond zich in 2004 in deze situatie. De Reserve bevat verder nog liquiditeiten, gevormd door overtollig geworden bedragen van voorzieningen aangelegd voor vroegere interventiedossiers van het CIF. In 2004 namen deze liquiditeiten toe ingevolge de terugneming van een overtollige voorziening ( 4 miljoen), de terugwinning van dividenden ( 0,5 miljoen) en de toekenning van beleggingsinteresten ( 0,3 miljoen) Gemeenschappelijke Reserve Ongeacht de aard van de tegoeden die als grondslag dienen voor de berekening van de bijdragen en ongeacht het statuut van de instelling die de bijdrage stort, worden de bijdragen vanaf het jaar 1999 geboekt in een Gemeenschappelijke Reserve. In 2004 groeide de Gemeenschappelijke Reserve aan door toevoeging enerzijds, van de bijdragen gestort door de deelnemers ( 39,4 miljoen) en anderzijds, van de opbrengst van haar belegging ( 17 miljoen) Opneming van de diverse compartimenten van de Interventiereserve De opneming van de diverse compartimenten van de Interventiereserve gebeurt rekening houdend met het principe van de solidariteit tussen de sector van de kredietinstellingen en deze van de beursvennootschappen. Zo zal, bij een deficiëntie van een kredietinstelling, in eerste instantie een beroep worden gedaan op de middelen afkomstig van vroegere depositobeschermingssystemen ("Reserve van de kredietinstellingen"), vervolgens op de middelen die het Fonds heeft ingezameld sinds 1999 ("Gemeenschappelijke Reserve") en tenslotte op de middelen afkomstig van het CIF ("Reserve van de beursvennootschappen"). Insgelijks zal de deficiëntie van een beursvennootschap aanleiding geven tot de aanwending van deze deelreserves in omgekeerde volgorde, t.w. van de Reserve van de beursvennootschappen, van de Gemeenschappelijke Reserve en van de Reserve van de kredietinstellingen. Er zal slechts een beroep worden gedaan op een deelreserve wanneer de deelreserve die haar voorafgaat in de volgorde van opneming, volledig zal zijn opgebruikt. 23

25 5. Historisch overzicht 5.1. Overzicht van de activiteiten van het Beschermingsfonds sinds zijn oprichting in 1999 De tabel hiernaast bevat de belangrijkste cijfergegevens die kenmerkend zijn voor de voorbije activiteit van het Beschermingsfonds. Bij de oprichting van het Beschermingsfonds traden er 175 instellingen toe. Vergeleken met deze oorspronkelijke toetredingen daalde het aantal kredietinstellingen en beursvennootschappen, respectievelijk met 28 en 21 eenheden. De andere beleggingsondernemingen, dit zijn de vennootschappen voor vermogensbeheer en de vennootschappen voor plaatsing van orders in financiële instrumenten, waren voorheen geen lid van een beschermingsregeling. Er traden 23 dergelijke beleggingsondernemingen toe in 1999 en hun aantal nam toe met 10 eenheden. Sinds zijn oprichting in 1999 diende het Beschermingsfonds maar één interventiedossier te openen waarin het een 400-tal beleggers vergoedde voor een totaalbedrag van 2,6 miljoen. In de interventies overgenomen van de vroegere beschermingsregelingen beheerd door het HWI en het CIF werden 564 vergoedingen uitbetaald (verdeeld over ongeveer 500 dossiers) voor een totaal van 4,3 miljoen. In totaal werden er voor 6,9 miljoen schadeloosstellingen uitbetaald. De financiële bijdragen van de aangesloten leden bereikten over een periode van 6 jaar een totaalbedrag van 226,7 miljoen. Het Beschermingsfonds kon daarnaast een totaalbedrag van 16,1 miljoen recupereren, voor het grootste gedeelte faillissementsdividenden in interventiedossiers waarvoor zijn voorgangers waren tussengekomen. Deze terugwinningen, alsook bepaalde tegoeden voortkomend van de vroegere regelingen, samen 22,5 miljoen, werden teruggestort aan de financiële instellingen die instonden voor de financiering van die regelingen. Er werd verder een financieel resultaat, na belastingen, van 68,5 miljoen gerealiseerd door de belegging van de financiële middelen. De Interventiereserve waarin voor 409,4 miljoen financiële middelen van de vorige beschermingsregelingen werden ingebracht nam toe met 285,4 miljoen en bereikte aldus einde 2004 een bedrag van 694,8 miljoen. Deze verhoging is het resultaat van, enerzijds, de inbreng van de opeenvolgende saldi van de resultatenrekening voor een totaal bedrag van 286,8 miljoen en, anderzijds, de verlaging in 2001 met 1,4 miljoen van de bijzondere en tijdelijke Staatswaarborg, die buiten balans geboekt staat. 24