Procesveiligheidsstudie als basis voor SIL bepaling. Erik Dom

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Procesveiligheidsstudie als basis voor SIL bepaling. Erik Dom"

Transcriptie

1 Procesveiligheidsstudie als basis voor SIL bepaling Erik Dom No part of this edition can be multiplied and/or made public by means of print, photocopy, digital copy, scan or by any other means and for any purpose, without prior written consent by Nero BVBA. The partial or full use of the contents of this edition is forbidden, except in case of express prior written consent by Nero BVBA 1

2 Waarover gaat het? ontwerp Proces risicoanalyse MAATREGELEN controlesystemen procedures menselijke interventie instrumentele kringen mechanische toestellen schadebeperkende maatregelen 2

3 Lifecycle IEC Hazard & Risk Analysis Management of functional safety and functional safety assessment and auditing Safety lifecycle structure and planning Safety Requirements Specification for the SIS Design and Engineering of SIS Allocation of Safety Functions to Protection Layers Installation, Commissioning and Validation Operation & Maintenance Modification Design and Development of other means of Risk Reduction Verification 8 Decommissioning 3

4 Typische aanpak HAZOP LOPA Risicomatrix MAATREGELEN SIL kringen 4

5 Impact risicoanalyse Aantal SIL kringen SIL niveau Effectiviteit Onafhankelijkheid 5

6 Aantal SIL kringen Criteria risicoanalyse Calibratie matrix of LOPA Inschatten frequenties oorzaken Inschatten gevolgen 6

7 Criteria voor opstellen scenario s Van welke veronderstellingen vertrekt een scenario? Setting PSV = 5 barg Setting veiligheidsklep = 10 barg P oper max = 3 barg P oper norm = 2 barg Ontwerpdruk = 10 barg Shut-off pressure pomp = 8 barg 7

8 Criteria risicoanalyse Twee mogelijkheden Ontwerpwaarden als limiet Mechanische eigenschappen in rekening 8

9 Impact calibratie risicomatrix ERNST (gevolg) WAARSCHIJNLIJKHEID (kans) Ernst klasse Mens Financiële gevolgen Milieu Reputatie A B C D E F Waarschijnli jkheid kleiner dan eens per jaar Waarschijnlij kheid kleiner dan eens per 1000 jaar Waarschijnl ijkheid kleiner dan eens per 100 jaar Waarschijnlij kheid kleiner dan eens per 10 jaar Waarschijnlij kheid kleiner dan eens per jaar Waarschijnlijk heid gelijk of groter dan eens per jaar 10-5 W < W < W < W < W < 10-0 W EHBO Onwel < 10 k Geringe emissie of schade binnen terreingrenzen Klachten van omwonend en 1 x per jaar 1 x per jaar 1 x per 1000 jaar 1 x per 100 jaar 1 x per 10 jaar 1 x per jaar Licht letsel. Tijdelijk aangepast werk. Ernstig letsel met werkverzuim Zeer ernstig blijvend letsel of dode 5 Meerdere doden < 100 k Lichte overschrijding toelaatbare emissie. Geen blijvende schade buiten terreingrenzen. Calibratie 1 Lokale media/ klachten Overschrijding x < 500k per vergunning. Effect jaar < 10 MM > 10 MM buiten terreingrenzen. Ernstige overschrijding. Emissie met schade aan milieu. Correctieve maatregelen buiten poort noodzakelijk. Ernstige ecologische effecten. Economische schade. Regionale verslaggev ing/ klachten Nationale verslaggev ing/ klachten Internation ale verslaggev ing 9

10 Impact calibratie risicomatrix ERNST (gevolg) WAARSCHIJNLIJKHEID (kans) Ernst klasse Mens Financiële gevolgen Milieu Reputatie A B C D E F Waarschijnli jkheid kleiner dan eens per jaar Waarschijnlij kheid kleiner dan eens per 1000 jaar Waarschijnl ijkheid kleiner dan eens per 100 jaar Waarschijnlij kheid kleiner dan eens per 10 jaar Waarschijnlij kheid kleiner dan eens per jaar Waarschijnlijk heid gelijk of groter dan eens per jaar 10-5 W < W < W < W < W < 10-0 W EHBO Onwel < 10 k Geringe emissie of schade binnen terreingrenzen Klachten van omwonend en 1 x per jaar 1 x per jaar 1 x per 1000 jaar 1 x per 100 jaar 1 x per 10 jaar 1 x per jaar Licht letsel. Tijdelijk aangepast werk. Ernstig letsel met werkverzuim Zeer ernstig blijvend letsel of dode Meerdere doden < 10 MM Lichte overschrijding toelaatbare emissie. Geen blijvende schade buiten terreingrenzen. Ernstige overschrijding. Emissie met schade aan milieu. Correctieve maatregelen buiten poort noodzakelijk. Lokale media/ klachten < 100 k Calibratie 1 x Overschrijding per < 500k vergunning. Effect buiten terreingrenzen jaar > 10 MM Ernstige ecologische effecten. Economische schade. Regionale verslaggev ing/ klachten Nationale verslaggev ing/ klachten Internation ale verslaggev ing 10

11 Impact calibratie risicomatrix Risicoreductie Strengere matrix meer SIL kringen en hogere SILs 11

12 Alternatieve voorstelling OORZAAK 1 10 jaar Regelkring faalt jaar BESCHERMINGSLAGEN GEVOLG jaar Vrijzetting Instrumentele beveiliging in veiligheidsplc 10 veiligheidsklep 100 Frequentie van initiële oorzaak BESCHERMINGSLAGEN Eindfrequentie gevolg = richtfrequentie Hoe groter het gevolg, hoe kleiner de frequentie waarmee men dit gevolg kan accepteren. Dus hoe meer risicoreductie er nodig is. 12

13 Basis voor LOPA Frequenties voor initiële oorzaken Calibratie richtfrequenties gevolgen LOPA EISEN beschermingslagen 13

14 Besluit Criteria analyse Calibratie risicomatrix AANTAL SIL KRINGEN Calibratie LOPA (oorzaken, gevolgen, maatregelen) 14

15 Wanneer hoge SILs? (SIL3) Verkeerde calibratie risicomatrix Scenario s die niet druk-gerelateed zijn Brosse breuk door lage temperatuur Hoge temperatuur Runaway scenario s Overspeed op stoomturbines Ketelbeveiligingen (vlamdetectie) Druk scenario s met veiligheidskleppen naar atmosfeer = secundaire scenario s 15

16 Voorbeeld secundair scenario Eindgevolg 1: Openscheuren LPG tank Oorzaak: faling regeling Maatregel 1: instrumentele beveiliging Maatregel 2: veiligheidsklep Eindgevolg 2: Afblazen LPG via veiligheidsklep Oorzaak: faling regeling Maatregel 1: instrumentele beveiliging LIC LIC LT LT 16

17 Secundaire scenario s via LOPA Scenario 1: openscheuren sfeer met LPG Regeling faalt 1 10 jaar jaar jaar Tank scheurt open met grote vrijzetting Instrumentele beveiliging 100 (SIL1) Veiligheidsklep 100 Scenario 2: afblazen veiligheidsklep met vloeibare LPG Regeling faalt 1 10 jaar Instrumentele beveiliging 1000 (SIL3) jaar Veiligheidsklep blaast vloeibare LPG af 17

18 Uitkomst procesveiligheidsanalyse is meer dan SIL bepaling Instrumentele beveiligingen moeten voldoen aan 3 eisen: Onafhankelijkheid Effectiviteit Auditeerbaarheid 18

19 Typische fouten onafhankelijkheid 19

20 Bijkomende bedenkingen onafhankelijkheid Common cause tussen regelingen en beveiligingen Instrumentele beveiligingen in BPCS Enkel wanneer de oorzaak niet in het BPCS systeem kan zitten Hou rekening met impact op het testinterval Hou rekening met afschermen BPCS IEC61511 zegt: 20

21 Verschil instrumentele kringen als oorzaak en als beveiliging S-1 LIAH 01 LSHH 02 LT 01 OPSLAGTANK T-1 HV-1 LSL 1 HV-2 POMP P1 HV-3 XV-1 21

22 Zelfde PID, ander proces Proces 1 Operator verlaat losplaats na start van de lossing Lossing wordt gestopt door de LSL in de zuig van de pomp Proces 2 Operator blijft tijdens de lossing aanwezig Lossing wordt gestopt door operator die het niveau in de tank opvolgt en de pomp hoort caviteren Waarom belangrijk? Omdat in proces 1 de LSL een oorzaak van een scenario is en in proces 2 de LSL een beveiliging is! SIL 22

23 Voorbeelden 23

24 Lossing tankwagen naar tank 24

25 No flow scenario 25

26 Overvullen 26

27 Onderdruk in tankwagen 27

28 Reactor 28

29 Runaway door faling koeling FQIC PI PT Monomeer FT KWS KWR Catalyst FT Stadswater FQIC REACTOR TT1 TIC TT2 CIRCULATIE KOELWATER 29

30 Runaway door faling roerder 30

31 Hoge druk door overvullen FQIC 10 barg PT2 PI 20 barg Butadieen Catalyst PT FT KWS KWR XV1 FT FQIC REACTOR TIC CIRCULATIE KOELWATER 31

32 Doorbraak via bodemklep FQIC 10 barg PT2 PI 20 barg Butadieen Catalyst PT FT KWS KWR XV1 FT FQIC REACTOR TIC CIRCULATIE KOELWATER 32

33 Dumpen naar andere tank als IPL FQIC PI PT Monomeer FT KWS KWR Catalyst FT FQIC REACTOR TT1 TIC CIRCULATIE KOELWATER DUMPTANK 33

34 Te veel componenten in SIF DCS LIC ESD PT LT XV1 P1 XV2 P2 XV3 P3 FV1 XV4 34

35 Vereenvoudigde SIF 35

36 Bijbehorende architectuur XV1 1oo2 P1 PT 1oo1 Safety PLC 4oo4 1oo2 1oo2 1oo2 XV2 P2 XV3 P3 XV4 FV1 36

37 Complexe SIFs R-1203 R-1204 R-1202 R-1202 R-1201 R-1202 Propyleen XV-12x1 XV-12x2 Waterstof XV-12x3 XV-12x4 Catalyst XV-1218 R-1202 FV-1109 Diluent XV-12x5 XV-1250 XV-12x6 FV-1204 R-1202 P A/B XV-1205 PSHH PSHHH PV-1236 T-1324 SLURRY PUMP SEALS 37

38 VRAGEN? 38

CASE Erik Dom Nero Engineering Risico-identicatie Risico-evaluatie Beschermingslagen SIL-bepaling SIL-berekening SIL-uitvoering

CASE Erik Dom Nero Engineering Risico-identicatie Risico-evaluatie Beschermingslagen SIL-bepaling SIL-berekening SIL-uitvoering CASE Erik Do Nero Engineering 1 Doe ik het goed? Risico-identicatie Risico-evaluatie Bescheringslagen SIL-bepaling SIL-berekening SIL-uitvoering 2 1 1 RISICO 1 OPLOSSING 3 Case Procesgegevens TIC FIC Ontwerp

Nadere informatie

Safety Requirement Specifications: Do s and Dont s Process Safety Event VIK

Safety Requirement Specifications: Do s and Dont s Process Safety Event VIK Safety Requirement Specifications: Do s and Dont s Process Safety Event VIK Process Automation Solutions NV An ATS Company Date Doc. Vers.: 10 Inleiding Lifecycle IEC61511 Inleiding Waarom Specificatie

Nadere informatie

Afdeling Meet-, Regel- en Besturingstechnologie -SIL. Programma. 18:00 uur Ontvangst met koffie/thee en broodjes

Afdeling Meet-, Regel- en Besturingstechnologie -SIL. Programma. 18:00 uur Ontvangst met koffie/thee en broodjes Afdeling Meet-, Regel- en Besturingstechnologie Presentatie over Procesveiligheid -SIL Ede, 9 juni 2016 Programma 18:00 uur Ontvangst met koffie/thee en broodjes 18:30 uur Procesveiligheidsontwikkeling/HAZOP

Nadere informatie

Valkuilen bij procesveiligheid

Valkuilen bij procesveiligheid Het risico van LOPA en SIL Classificatie Valkuilen bij procesveiligheid NVVK Veiligheidscongres 2009 Chris Pietersen Safety Solutions Consultants BV pietersen@safety-sc.com Chris Pietersen Directeur SSC

Nadere informatie

SIL Verificatie in de praktijk

SIL Verificatie in de praktijk SIL Verificatie in de praktijk Herman Jansen Safety Solutions Consultants 6 november 2008 Herman Jansen Senior Safety Consultant (TNO) SSC BV -TÜV gecertificeerd voor Functional Safety - Leiding geven

Nadere informatie

IEC-61511: En nu nog invoeren

IEC-61511: En nu nog invoeren WIB seminar IEC-61511: En nu nog invoeren Naam: Functie: Tony Bakker MSc Shell Pernis Maintenance Engineer Instrumentatie SIS focal point WIB seminar Overzicht: IEC-61511: Lifecycle model Overzicht Pernis

Nadere informatie

Het risico van LOPA en SIL Classificatie Valkuilen bij procesveiligheid

Het risico van LOPA en SIL Classificatie Valkuilen bij procesveiligheid Het risico van LOPA en SIL Classificatie Valkuilen bij procesveiligheid NVVK Veiligheidscongres 2009 Ir. C.M. Pietersen pietersen@safety-sc.com 1. Samenvatting Risico evaluatie methoden worden in toenemende

Nadere informatie

Risicobepaling door LOPA

Risicobepaling door LOPA ATEX & Process Safety congres 2017 Risicobepaling door LOPA 13 juni 2017 9-6-2017 Herman Jansen Process Safety Consultant Consiltant BV TÜV Certified Functional Safety Expert Facilitator HAZOP / SIL /

Nadere informatie

De twee grootste industriële rampen

De twee grootste industriële rampen Chris Pietersen In dit boek: Het onderzoek van de twee grootste industriële rampen door Chris Pietersen had een grote internationale impact. Hij heeft daarvoor destijds van TNO de erkenning van Senior

Nadere informatie

Afdeling Meet-, Regel- en Besturingstechnologie. Herman Jansen. Leiden van HAZOP / LOPA / SIL workshops

Afdeling Meet-, Regel- en Besturingstechnologie. Herman Jansen. Leiden van HAZOP / LOPA / SIL workshops Afdeling Meet-, Regel- en Besturingstechnologie Presentatie over Procesveiligheid - Ontwikkelingen - HAZOP en LOPA Ede, 9 juni 2016 Herman Jansen Process Safety Consultant TÜV Certified Functional Safety

Nadere informatie

Metatechnisch Evaluatiesysteem

Metatechnisch Evaluatiesysteem Metatechnisch Evaluatiesysteem Versie 3 Beheersdomein Procesinstallaties Inspectie-instrument Procesveiligheidsdocumentatie Testversie 29/02/2008 CRC/SIT/010-N Werkversie Belgische Seveso-inspectiediensten

Nadere informatie

Procesveiligheid & SIL

Procesveiligheid & SIL PRODUCA veiligheid & SIL Willem van der Bijl PRODUCA Communicatie BV Toepassing Arbowet.PPT / WvdB, Apr 2016 / Blz. 1 Wat is PRODUCA? PRODUCA levert diensten op het gebied van Opleidingen, Consultancy

Nadere informatie

Een voorbeeldje: sommige bedrijven maken bij het

Een voorbeeldje: sommige bedrijven maken bij het #waaromlezen SIL is veel meer dan alleen complexe faalkansberekeningen. Je leest hier welke aspecten belangrijker zijn Wat SIL concreet inhoudt voor de procesindustrie anno 2019 Instrumentele beveiligingen

Nadere informatie

Procesveiligheid. Welcome to Hotel Process Safety such a lovely place. Chris Pietersen NVVK Congres 20 maart 2013

Procesveiligheid. Welcome to Hotel Process Safety such a lovely place. Chris Pietersen NVVK Congres 20 maart 2013 Procesveiligheid Chris Pietersen NVVK Congres 20 maart 2013 Welcome to Hotel Process Safety such a lovely place 1 Procesveiligheid filosofie Drie-eenheid: Ø Technische veiligheid Integriteit, HAZOP, SIL,

Nadere informatie

Kees Kaijser. Dow Terneuzen Veiligheid - Duurzaamheid

Kees Kaijser. Dow Terneuzen Veiligheid - Duurzaamheid Kees Kaijser Dow Terneuzen Veiligheid - Duurzaamheid 1 2 Dow in Terneuzen Op één na grootste vestiging van Dow wereldwijd 26 fabrieken verspreid over 440 hectare Productie volume 8 miljoen ton per jaar

Nadere informatie

Theorie van SIL door Herman Jansen

Theorie van SIL door Herman Jansen Vakgroep WESP bijeenkomst 28 oktober 2009 Theorie van SIL door Herman Jansen De nieuwe Machinerichtlijn Observatie: De beproefde wijze van risico-evaluatie in de procesindustrie, wordt steeds meer toegepast

Nadere informatie

Risicoanalyse stoomleiding Twence - AkzoNobel

Risicoanalyse stoomleiding Twence - AkzoNobel Technology & Engineering B.V. Consultancy & Training PO Box 9300 6800 SB Arnhem the Netherlands T +31 26 366 2839 F +31 26 366 4347 www.akzonobel.com/te Subject Risicoanalyse stoomleiding Twence - AkzoNobel

Nadere informatie

EXIN WORKFORCE READINESS werkgever

EXIN WORKFORCE READINESS werkgever EXIN WORKFORCE READINESS werkgever DE ERVARING LEERT ICT is overal. Het is in het leven verweven geraakt. In een wereld waarin alles steeds sneller verandert, is het lastig te bepalen wat er nodig is om

Nadere informatie

Functionele Veiligheid en SIL. Gebruik van Partial Stroke Testing. Willem van der Bijl PRODUCA Consultancy BV

Functionele Veiligheid en SIL. Gebruik van Partial Stroke Testing. Willem van der Bijl PRODUCA Consultancy BV PRODUCA Functionele Veiligheid en SIL Gebruik van Partial Stroke Testing Willem van der Bijl PRODUCA Consultancy BV Copyright PRODUCA Communicatie BV Toepassing van SIL-r6.PPT / WvdB / Mei, 2009 / Blz.

Nadere informatie

Safety Management bij RandstadRail

Safety Management bij RandstadRail Safety Management bij RandstadRail Perceel 1 vs. Perceel 2, Safety Manager Spoorbeveiliging RR p1 & p2 De percelen: Perceel 1; - HTM van Den Haag LvNOI naar Zoetermeer en Oosterheem - RET van Den Haag

Nadere informatie

EXIN WORKFORCE READINESS opleider

EXIN WORKFORCE READINESS opleider EXIN WORKFORCE READINESS opleider DE ERVARING LEERT ICT is overal. Het is in het leven verweven geraakt. In een wereld waarin alles steeds sneller verandert, is het lastig te bepalen wat er nodig is om

Nadere informatie

Requirements Traceability. Marcel de Baas, Jan Bank, Edwin Buisman, Frits Jacobs, Kitty Spaas, Erik Venema, Arno Zandman

Requirements Traceability. Marcel de Baas, Jan Bank, Edwin Buisman, Frits Jacobs, Kitty Spaas, Erik Venema, Arno Zandman Requirements Traceability Marcel de Baas, Jan Bank, Edwin Buisman, Frits Jacobs, Kitty Spaas, Erik Venema, Arno Zandman 22 Mei 2008 Werkgroep Traceability Doel van de werkgroep: Aanbieden van hulpmiddelen

Nadere informatie

Tentamen Milieu Veiligheid en Maatschappij 4 april 2012, 9:00 12:00 uur

Tentamen Milieu Veiligheid en Maatschappij 4 april 2012, 9:00 12:00 uur Tentamen Milieu Veiligheid en Maatschappij 4 april 2012, 9:00 12:00 uur Onderdeel Veiligheid en Milieu Vraag 1. Waterbesparing In een fabriek wordt een product gemaakt in drie achtereenvolgende processtappen.

Nadere informatie

Introductie in flowcharts

Introductie in flowcharts Introductie in flowcharts Flow Charts Een flow chart kan gebruikt worden om: Processen definieren en analyseren. Een beeld vormen van een proces voor analyse, discussie of communicatie. Het definieren,

Nadere informatie

Wijzigingen EN ISO Versie 2016

Wijzigingen EN ISO Versie 2016 WELKOM Wijzigingen EN ISO 13849-1 Versie 2016 Ontwerp van een betrouwbaar veiligheidssysteem Pilz Belgium CVBA Trainingen Gent, Februari 2016 Onafhankelijk bedrijf in automatiseringstechniek complete oplossingen

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Keeping youth in play Spruit, A. Link to publication

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Keeping youth in play Spruit, A. Link to publication UvA-DARE (Digital Academic Repository) Keeping youth in play Spruit, A. Link to publication Citation for published version (APA): Spruit, A. (2017). Keeping youth in play: The effects of sports-based interventions

Nadere informatie

RISICOANALYSE IN RELATIE MET PL EN SIL

RISICOANALYSE IN RELATIE MET PL EN SIL RISICOANALYSE IN RELATIE MET PL EN SIL Gijsbert Heenck Functional Safety Engineer 20 september 2017 Practical Safety Event 1 20 september 2017 Practical Safety Event 2 RISICOBEOORDELING EEN PLICHT 20 september

Nadere informatie

EXIN WORKFORCE READINESS professional

EXIN WORKFORCE READINESS professional EXIN WORKFORCE READINESS professional DE ERVARING LEERT ICT is overal. Het is in het leven verweven geraakt. In een wereld waarin alles steeds sneller verandert, is het lastig te bepalen wat er nodig is

Nadere informatie

Versie 1.1. ACA Fashion Software B.V. / Winstore De Witbogt AG Eindhoven Telefoonnummer +31- (0)

Versie 1.1. ACA Fashion Software B.V. / Winstore De Witbogt AG Eindhoven Telefoonnummer +31- (0) Titel Handleiding Versie 1.1 Contactadres ACA Fashion Software B.V. / Winstore De Witbogt 2 5652 AG Eindhoven Telefoonnummer +31- (0)40-88 00 700 info@winstore.nl www.aca.nl 2018 - ACA Fashion Software

Nadere informatie

Beproefde methodiek voor ontwerp van veiligheidskringen

Beproefde methodiek voor ontwerp van veiligheidskringen Beproefde methodiek voor ontwerp van veiligheidskringen Jan Luyts, BASF Antwerpen nv Dinsdag 13 november 2007 (Crown Plaza Antwerp) Symposium TI KVIV BIRA - VIK VEILIGHEID IN DE PROCESAUTOMATISERING Ervaringen

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Inquiry-based leading and learning Uiterwijk-Luijk, E. Link to publication

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Inquiry-based leading and learning Uiterwijk-Luijk, E. Link to publication UvA-DARE (Digital Academic Repository) Inquiry-based leading and learning Uiterwijk-Luijk, E. Link to publication Citation for published version (APA): Luijk, E. (2017). Inquiry-based leading and learning:

Nadere informatie

B-toets Vragenlijst Bejegening Versie voor jongeren

B-toets Vragenlijst Bejegening Versie voor jongeren B-toets Vragenlijst Bejegening Versie voor jongeren J.W. Veerman N. van Erve M. Poiesz Praktikon BV Postbus 6906 6503 GK Nijmegen tel. 024-3615480 www.praktikon.nl praktikon@acsw.ru.nl 2010 Praktikon

Nadere informatie

SCIOS-INFORMATIEBLAD Deel 16

SCIOS-INFORMATIEBLAD Deel 16 SCIOS-INFORMATIEBLAD Deel 16 Handreiking bij het inspecteren van grote gasinstallaties Deel 16: Procesbeveiligingen onder PED Advies over hoe te handelen bij inspectie aan stookinstallaties die ook onder

Nadere informatie

ExxonMobil. Analyser Wensen. Arno van Adrichem

ExxonMobil. Analyser Wensen. Arno van Adrichem Wensen Arno van Adrichem Opbouw Presentatie Waarom gebruiken we analysers Categorieën van analysers Validatie en calibratie Data acquisitie Data analyse Waarom gebruiken we analysers? Veiligheid, Gezondheid

Nadere informatie

Regelgeving en toezicht op het gebruik van GNSS in Nederland. Lelystad, 14 november 2015

Regelgeving en toezicht op het gebruik van GNSS in Nederland. Lelystad, 14 november 2015 Regelgeving en toezicht op het gebruik van GNSS in Nederland Lelystad, 14 november 2015 Inleidende begrippen PBN For Dummies RNAV : A method of navigation which permits aircraft operation on any desired

Nadere informatie

Handleiding e-mail. Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding e-mail

Handleiding e-mail. Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding e-mail Aan de slag in beroep en bedrijf Branche Uitgevers 1 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand dan wel openbaar gemaakt

Nadere informatie

Handleiding Kadobon verkopen 1 Inloggen in de applicatie 2 Kadobon verkopen 3 Stack accepteren 4 Checkpoints

Handleiding Kadobon verkopen 1 Inloggen in de applicatie 2 Kadobon verkopen 3 Stack accepteren 4 Checkpoints Handleiding Kadobon verkopen 1 Inloggen in de applicatie 2 Kadobon verkopen 3 Stack accepteren 4 Checkpoints Gefaciliteerd door www.urbain.hetopzet.be 1 1 Inloggen in de applicatie Dit is het startscherm

Nadere informatie

Communicatieplan Versie: 6.0 Datum: 18 mei 2017

Communicatieplan Versie: 6.0 Datum: 18 mei 2017 Versie: 6.0 Datum: 18 mei 2017 2016 PQR, all rights reserved. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, op geautomatiseerde wijze opgeslagen of openbaar gemaakt in enige vorm of op enigerlei wijze,

Nadere informatie

Risk & Requirements Based Testing

Risk & Requirements Based Testing Risk & Requirements Based Testing Tycho Schmidt PreSales Consultant, HP 2006 Hewlett-Packard Development Company, L.P. The information contained herein is subject to change without notice Agenda Introductie

Nadere informatie

Het opschorten van de handel op de Amsterdamse Effectenbeurs Kabir, M.R.

Het opschorten van de handel op de Amsterdamse Effectenbeurs Kabir, M.R. Tilburg University Het opschorten van de handel op de Amsterdamse Effectenbeurs Kabir, M.R. Published in: Bedrijfskunde: Tijdschrift voor Modern Management Publication date: 1991 Link to publication Citation

Nadere informatie

Zwerfkast testkit Gebruikershandleiding

Zwerfkast testkit Gebruikershandleiding Zwerfkast testkit Gebruikershandleiding 1. Inleiding Het testen van zwerfkasten bestaat uit verschillende keur elementen. Middels deze testkit kan op een veilige wijze een zwerfkast conform de NEN 3140

Nadere informatie

University of Groningen. Vrije en reguliere scholen vergeleken Steenbergen, Hilligje

University of Groningen. Vrije en reguliere scholen vergeleken Steenbergen, Hilligje University of Groningen Vrije en reguliere scholen vergeleken Steenbergen, Hilligje IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please

Nadere informatie

Welke factoren beïnvloeden het gezamenlijk leren door leraren? Een systematische literatuurreview Thurlings, M.C.G.; den Brok, P.J.

Welke factoren beïnvloeden het gezamenlijk leren door leraren? Een systematische literatuurreview Thurlings, M.C.G.; den Brok, P.J. Welke factoren beïnvloeden het gezamenlijk leren door leraren? Een systematische literatuurreview Thurlings, M.C.G.; den Brok, P.J. Published in: Onderwijs Research Dagen(ORD), 11-12 Juni 2014, Groningen,

Nadere informatie

Vervangt CR :1996; NEN-EN :2003 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Vervangt CR :1996; NEN-EN :2003 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en) Vervangt CR 205-011:1996; NEN-EN 50090-7-1:2003 Ontw. Nederlandse norm Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende

Nadere informatie

Handleiding Eetmeter. Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding Eetmeter. februari 2007

Handleiding Eetmeter. Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding Eetmeter. februari 2007 Aan de slag in beroep en bedrijf februari 2007 Branche Uitgevers 1 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand dan wel

Nadere informatie

Vervangt NEN-EN :1998 Ontw.; NEN-EN 50061:1991,deels; NEN-EN 50061:1991/A1:1995,deels; NEN-EN 50061:1991/A1:1995/C1:1995,deels

Vervangt NEN-EN :1998 Ontw.; NEN-EN 50061:1991,deels; NEN-EN 50061:1991/A1:1995,deels; NEN-EN 50061:1991/A1:1995/C1:1995,deels Vervangt NEN-EN 45502-2-1:1998 Ontw.; NEN-EN 50061:1991,deels; NEN-EN 50061:1991/A1:1995,deels; NEN-EN 50061:1991/A1:1995/C1:1995,deels Nederlandse norm Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden

Nadere informatie

Ethno-territorial conflict and coexistence in the Caucasus, Central Asia and Fereydan

Ethno-territorial conflict and coexistence in the Caucasus, Central Asia and Fereydan UvA-DARE (Digital Academic Repository) Ethno-territorial conflict and coexistence in the Caucasus, Central Asia and Fereydan Rezvani, B. Link to publication Citation for published version (APA): Rezvani,

Nadere informatie

Hou het eenvoudig Effectief communiceren in organisaties

Hou het eenvoudig Effectief communiceren in organisaties Hou het eenvoudig 30-09-2008 09:10 Pagina 1 Hou het eenvoudig Effectief communiceren in organisaties Hou het eenvoudig 30-09-2008 09:10 Pagina 2 Hou het eenvoudig 30-09-2008 09:10 Pagina 3 Arie Quik Hou

Nadere informatie

Educational Technology Expertise Centre OTEC Open University of the Netherlands. Masterclass Peer-to-peer technology

Educational Technology Expertise Centre OTEC Open University of the Netherlands. Masterclass Peer-to-peer technology Educational Technology Expertise Centre OTEC Open University of the Netherlands Masterclass Peer-to-peer technology COLOPHON Title: Author(s): Masterclass Peer-to-peer technology Wim van der Vegt en Hubert

Nadere informatie

Vervangt NEN-EN :2000 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Vervangt NEN-EN :2000 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en) Vervangt NEN-EN 13920-10:2000 Ontw. Nederlandse norm Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst

Nadere informatie

Bouwen op een gemeenschappelijk verleden aan een succesvolle toekomst Welling, Derk Theodoor

Bouwen op een gemeenschappelijk verleden aan een succesvolle toekomst Welling, Derk Theodoor University of Groningen Bouwen op een gemeenschappelijk verleden aan een succesvolle toekomst Welling, Derk Theodoor IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF)

Nadere informatie

INSPECTIE GASDETECTIEBEVEILIGING Specifieke normen en verwijzingen

INSPECTIE GASDETECTIEBEVEILIGING Specifieke normen en verwijzingen INSPECTIE GASDETECTIEBEVEILIGING Specifieke normen en verwijzingen Publicatiedatum : 1 februari 2016 Ingangsdatum : 1 februari 2016 VOORWOORD Inspectie gasdetectiebeveiliging Pagina 2/6 De Vereniging van

Nadere informatie

Wat kan de kennistafel LNG hierin betekenen?

Wat kan de kennistafel LNG hierin betekenen? Landelijk Informatiepunt Omgevallen Gevaarlijke Stoffen Het gedrag van LNG bij incidenten Wat kan de kennistafel LNG hierin betekenen? 7-9-2016 Marco van den Berg 1 Kennistafel LNG Relevante kennis verzamelen

Nadere informatie

Nederlandse norm NEN Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geïnstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen.

Nederlandse norm NEN Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geïnstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geïnstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen toegestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Handleiding Kadobon verkopen. Gefaciliteerd door 1

Handleiding Kadobon verkopen. Gefaciliteerd door  1 Handleiding Kadobon verkopen Gefaciliteerd door www.urbain.hetopzet.be 1 Kadobon verkopen 1 Benodigdheden 2 Kadobon opladen 3 Betaling 4 Checkpoints 2 1 Kadobon verkopen - Benodigheden Om een kadobon te

Nadere informatie

Model Inkoopbeleid voor de (semi)overheid

Model Inkoopbeleid voor de (semi)overheid Model Inkoopbeleid voor de (semi)overheid Model Inkoopbeleid voor de (semi)overheid Mr. drs. T.H.G. Robbe model inkoopbeleid voor de (semi)overheid Berghauser Pont Publishing Postbus 14580 1001 LB Amsterdam

Nadere informatie

OPWEKKINGSRENDEMENT VERWARMING t.b.v. de NEN 7120:2011 voor de Alpha InnoTec warmtepompen, type SWC 120HK en SWC 170HK

OPWEKKINGSRENDEMENT VERWARMING t.b.v. de NEN 7120:2011 voor de Alpha InnoTec warmtepompen, type SWC 120HK en SWC 170HK OPWEKKINGSRENDEMENT VERWARMING t.b.v. de NEN 7120:2011 voor de Alpha InnoTec warmtepompen, type SWC 120HK en SWC 170HK In opdracht van Alpha InnoTec heeft TNO voor de functie ruimteverwarming het opwekkingsrendement

Nadere informatie

Waar moeten we op letten bij procesveiligheid?

Waar moeten we op letten bij procesveiligheid? Zes-stappenplan voor vaststellen van risico s Waar moeten we op letten bij procesveiligheid? Rene Roebersen DHV Binnen de procesindustrie wordt veel gewerkt met gevaarlijke stoffen. Zowel de ongevallen

Nadere informatie

EazyLAN Gebruikershandleiding

EazyLAN Gebruikershandleiding EazyLAN Gebruikershandleiding Nieaf-Smitt is a brand name of Mors Smitt Mors Smitt B.V. Vrieslantlaan 6 P.O. box 7023 The Netherlands 3526 AA Utrecht 3502 KA Utrecht T +31 (0)30 288 13 11 F +31 (0)30 289

Nadere informatie

Bareld Bruining ZIN & ONZIN VAN ON-LINE PROCESS ANALYZERS

Bareld Bruining ZIN & ONZIN VAN ON-LINE PROCESS ANALYZERS Bareld Bruining ZIN & ONZIN VAN ON-LINE PROCESS ANALYZERS AGENDA q Skilledin introductie q Zin & Onzin van On-line process analyzers q Samenvatting TRAIN TO RETAIN TRAIN TO RETAIN -TRAINING Development

Nadere informatie

RISICO MANAGEMENT, BASIS PRINCIPES

RISICO MANAGEMENT, BASIS PRINCIPES RISICO MANAGEMENT, BASIS PRINCIPES AGENDA Leerdoelen van vandaag Wat en waarom Risico Management? Validatie bij Automatisering GMP-Z, GAMP 5, ASTM 2500 en Risico Management Overzicht Risk Management Proces

Nadere informatie

Personeelsmonitor Provincies. Benchmarkrapport Provincie Noord-Holland

Personeelsmonitor Provincies. Benchmarkrapport Provincie Noord-Holland Personeelsmonitor Provincies Benchmarkrapport Zoetermeer, oktober 2014 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning

Nadere informatie

Onderwerp: Haalbaarheidsstudie NRM Auteur: Chris Pietersen, Safety Solutions Consultants (SSC) Datum: 14 juli 2017

Onderwerp: Haalbaarheidsstudie NRM Auteur: Chris Pietersen, Safety Solutions Consultants (SSC) Datum: 14 juli 2017 Notitie Onderwerp: Haalbaarheidsstudie NRM Auteur: Chris Pietersen, Safety Solutions Consultants (SSC) Datum: 14 juli 2017 Onderzoek Uit de opdracht I-SZW: A. Uitvoeren van een verkenning naar de haalbaarheid

Nadere informatie

Corporate Payment Services

Corporate Payment Services Corporate Payment Services Aansluitgids voor servicebureaus Final Equens S.E. 28 January 2014 Classification: Open Version 2.0 Copyright Equens SE and/or its subsidiaries. All rights reserved. No part

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository)

UvA-DARE (Digital Academic Repository) UvA-DARE (Digital Academic Repository) Beroepsonderwijs tussen publiek en privaat: Een studie naar opvattingen en gedrag van docenten en middenmanagers in bekostigde en niet-bekostigde onderwijsinstellingen

Nadere informatie

Tilburg University. Huisvuilscheidingsproeven in Nederland Pieters, Rik; Verhallen, T.M.M. Published in: Beswa-Revue. Publication date: 1985

Tilburg University. Huisvuilscheidingsproeven in Nederland Pieters, Rik; Verhallen, T.M.M. Published in: Beswa-Revue. Publication date: 1985 Tilburg University Huisvuilscheidingsproeven in Nederland Pieters, Rik; Verhallen, T.M.M. Published in: Beswa-Revue Publication date: 1985 Link to publication Citation for published version (APA): Pieters,

Nadere informatie

Wat verwacht de Inspectie van Klinisch onderzoek?

Wat verwacht de Inspectie van Klinisch onderzoek? Wat verwacht de Inspectie van Klinisch onderzoek? Jos Kraus, senior inspecteur Inspectie voor de gezondheidszorg Baarn, 7 oktober 009. Wat is klinisch onderzoek Introductie Definities De weg door de wet

Nadere informatie

Vervangt NEN-EN :1997; NEN-EN :1999 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Vervangt NEN-EN :1997; NEN-EN :1999 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en) Vervangt NEN-EN 1780-3:1997; NEN-EN 1780-3:1999 Ontw. Nederlandse norm Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository) : Peeters-Podgaevskaja, A.V. Link to publication

UvA-DARE (Digital Academic Repository) : Peeters-Podgaevskaja, A.V. Link to publication UvA-DARE (Digital Academic Repository) : Peeters-Podgaevskaja, A.V. Link to publication Citation for published version (APA): Peeters-Podgaevskaja, A. V. (2008). : Amsterdam: Pegasus General rights It

Nadere informatie

Hoe U een Windows 8 Ready website op het Start Scherm Pint. Stap voor stap voorbeeld

Hoe U een Windows 8 Ready website op het Start Scherm Pint. Stap voor stap voorbeeld Hoe U een Windows 8 Ready website op het Start Scherm Pint. Stap voor stap voorbeeld Author : Johan van Soest Department : - Creation Date : dinsdag, december 25, 2012 Last Modified : dinsdag, december

Nadere informatie

Feedback WG System Operations 21 November 2012

Feedback WG System Operations 21 November 2012 Feedback WG System Operations 21 November 2012 User Group 06/12/2012 Wim Michiels Content Feedback IGCC Winter action plan Draft ENTSO-E winter outlook 2012 2013 Capaciteit noordgrens Overview of dynamic

Nadere informatie

Socio-technisch systemen. Ian Sommerville 2004 Software Engineering, 7th edition. Chapter 2 Slide 1

Socio-technisch systemen. Ian Sommerville 2004 Software Engineering, 7th edition. Chapter 2 Slide 1 Socio-technisch systemen Ian Sommerville 2004 Software Engineering, 7th edition. Chapter 2 Slide 1 Systeem categoriën Technische op computer gesteunde systemen Systemen die HW en SW bevatten, maar waar

Nadere informatie

INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen

INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen Publicatiedatum : 1 augustus 2014 Ingangsdatum : 1 augustus 2014 VOORWOORD Pagina 2/5 De Vereniging van Inspectie-instellingen

Nadere informatie

MultiPAT 3140 Snelstart handleiding

MultiPAT 3140 Snelstart handleiding MultiPAT 3140 Snelstart handleiding Inhoud Blz. 1. Instrument voorzijde 1.1 Opbouw MultiPAT 3140 5 1.2 Opbouw van het display 7 2. Klasse II 8 3. Klasse III 10 4. Haspels / verlengkabels 12 5. 3-fase apparatuur

Nadere informatie

Alles wat u moet weten over procesveiligheid maar waar u nooit om hebt gevraagd. NVVK Congres Papendal 16 maart 2011

Alles wat u moet weten over procesveiligheid maar waar u nooit om hebt gevraagd. NVVK Congres Papendal 16 maart 2011 Alles wat u moet weten over procesveiligheid maar waar u nooit om hebt gevraagd NVVK Congres Papendal 16 maart 2011 pagina 2 Hoe voorkom je dit? Met goeie operators, ingenieurs en managers! Wat is dan

Nadere informatie

Installatiehandleiding

Installatiehandleiding LC-Products B.V. tel. (+31) 088-8111000 email: info@lc-products.nl website: www.lc-products.nl LC-Products. All rights reserved. No part of this publication may be reproduced in any form or by any means

Nadere informatie

Risico Management Design Built (Operate) Unica Datacenters - Bart Sarneel

Risico Management Design Built (Operate) Unica Datacenters - Bart Sarneel Risico Management Design Built (Operate) Unica Datacenters - Bart Sarneel Bart Sarneel Design Manager Agenda Facts & Figures Waar ontstaan risico s Risicomanagement Risicomanagement tijdens bouwproces

Nadere informatie

Tilburg University. Dienstenkeurmerken misbruikt Roest, Henk; Verhallen, T.M.M. Published in: Tijdschrift voor Marketing. Publication date: 1999

Tilburg University. Dienstenkeurmerken misbruikt Roest, Henk; Verhallen, T.M.M. Published in: Tijdschrift voor Marketing. Publication date: 1999 Tilburg University Dienstenkeurmerken misbruikt Roest, Henk; Verhallen, T.M.M. Published in: Tijdschrift voor Marketing Publication date: 1999 Link to publication Citation for published version (APA):

Nadere informatie

Handleiding SWIFT MyStandard Readiness Portal. Juni 2016

Handleiding SWIFT MyStandard Readiness Portal. Juni 2016 Handleiding SWIFT MyStandard Readiness Portal Juni 2016 Introductie In dit document worden de stappen tot het gebruik van de MyStandard Readiness Portal beschreven. Het gebruik van de Portal is redelijk

Nadere informatie

Vervangt NEN 913:1963; NEN 913:1998 Ontw. Nederlandse norm. NEN 913 (nl) Melk en vloeibare melkproducten - Bepaling van de titreerbare zuurtegraad

Vervangt NEN 913:1963; NEN 913:1998 Ontw. Nederlandse norm. NEN 913 (nl) Melk en vloeibare melkproducten - Bepaling van de titreerbare zuurtegraad Vervangt NEN 913:1963; NEN 913:1998 Ontw. Nederlandse norm Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst

Nadere informatie

Invloeden op de onderwijspositie van leerlingen bij de overgang van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs Fossen, M.W.E.B.

Invloeden op de onderwijspositie van leerlingen bij de overgang van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs Fossen, M.W.E.B. UvA-DARE (Digital Academic Repository) Invloeden op de onderwijspositie van leerlingen bij de overgang van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs Fossen, M.W.E.B. Link to publication Citation

Nadere informatie

Tilburg University. Technieken van kwalitatief onderzoek 1 Verhallen, T.M.M.; Vogel, H. Published in: Tijdschrift voor Marketing

Tilburg University. Technieken van kwalitatief onderzoek 1 Verhallen, T.M.M.; Vogel, H. Published in: Tijdschrift voor Marketing Tilburg University Technieken van kwalitatief onderzoek 1 Verhallen, T.M.M.; Vogel, H. Published in: Tijdschrift voor Marketing Publication date: 1982 Link to publication Citation for published version

Nadere informatie

Greenpeace Belgium wenste na de opiniepeiling in 2009 opnieuw te peilen naar de houding van de Belg ten opzichte van een kernuitstap.

Greenpeace Belgium wenste na de opiniepeiling in 2009 opnieuw te peilen naar de houding van de Belg ten opzichte van een kernuitstap. 1. Doelstellingen Greenpeace Belgium wenste na de opiniepeiling in 2009 opnieuw te peilen naar de houding van de Belg ten opzichte van een kernuitstap. Deze studie beoogt het meten van opinies over de

Nadere informatie

CPR - Construction Products Regulation BPV Bouwproductenverordening

CPR - Construction Products Regulation BPV Bouwproductenverordening CPR - Construction Products Regulation BPV Bouwproductenverordening Inleiding tot de CPR Europese Verordening Van nationale productvereisten naar 1 gemeenschappelijke technische taal Van nationale productvereisten

Nadere informatie

Voorbeeld. Preview. NEN-IEC /A2 (en; fr) Wijzigingsblad. Nederlandse

Voorbeeld. Preview. NEN-IEC /A2 (en; fr) Wijzigingsblad. Nederlandse Nederlandse norm Meeraderige en symmetrische paar- /vierling-kabels voor digitale communicatie - Deel 3-1: Bekabeling op de werkplek - Raamspecificatie (IEC 61156-3-1:1995/A2:2001,IDT) Wijzigingsblad NEN-IEC

Nadere informatie

Markt- en marketingonderzoek aan Nederlandse universiteiten Verhallen, T.M.M.; Kasper, J.D.P.

Markt- en marketingonderzoek aan Nederlandse universiteiten Verhallen, T.M.M.; Kasper, J.D.P. Tilburg University Markt- en marketingonderzoek aan Nederlandse universiteiten Verhallen, T.M.M.; Kasper, J.D.P. Published in: Tijdschrift voor Marketing Publication date: 1987 Link to publication Citation

Nadere informatie

Tilburg University. Energiebesparing door gedragsverandering van Raaij, Fred; Verhallen, T.M.M. Published in: Psychologie. Publication date: 1982

Tilburg University. Energiebesparing door gedragsverandering van Raaij, Fred; Verhallen, T.M.M. Published in: Psychologie. Publication date: 1982 Tilburg University Energiebesparing door gedragsverandering van Raaij, Fred; Verhallen, T.M.M. Published in: Psychologie Publication date: 1982 Link to publication Citation for published version (APA):

Nadere informatie

ACA Retail BV. Pagina 2 van 9

ACA Retail BV. Pagina 2 van 9 Titel Stappenplan conversie / update Classic Versie 8.80 Datum 29-03-17 Afdeling Training & Consultancy Auteur Jeroen van den Heuvel Contactadres ACA Retail BV Postbus 8829 5605 LV Eindhoven Telefoonnummer

Nadere informatie

Jaarcongres Relevant 2010 7 december, ReeHorst, Ede

Jaarcongres Relevant 2010 7 december, ReeHorst, Ede Jaarcngres Relevant 2010 7 december, ReeHrst, Ede Kennistafel 3: Techniek Risic-gebaseerde BS aanpak van raffinaderijen bij evaluatie van GS-29 detailvrschriften Bijdrage namens werkgrep prcesveiligheid

Nadere informatie

Nederlandse norm. NEN-ISO /A1 (en)

Nederlandse norm. NEN-ISO /A1 (en) Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Tilburg University. Hoe psychologisch is marktonderzoek? Verhallen, T.M.M.; Poiesz, Theo. Published in: De Psycholoog. Publication date: 1988

Tilburg University. Hoe psychologisch is marktonderzoek? Verhallen, T.M.M.; Poiesz, Theo. Published in: De Psycholoog. Publication date: 1988 Tilburg University Hoe psychologisch is marktonderzoek? Verhallen, T.M.M.; Poiesz, Theo Published in: De Psycholoog Publication date: 1988 Link to publication Citation for published version (APA): Verhallen,

Nadere informatie

Update on Dutch Longevity and Longevity in Het Nieuwe Pensioenstel

Update on Dutch Longevity and Longevity in Het Nieuwe Pensioenstel Update on Dutch Longevity and Longevity in Het Nieuwe Pensioenstel André de Vries VP, Business Development, Global Financial Solutions, EMEA De Actuarisdag 2017 - Zeist - September 26, 2017 Reinsurance

Nadere informatie

OPWEKKINGSRENDEMENT LUCHT/WATER HYBRIDE WARMTEPOMP VAILLANT geotherm VWL 35/4 S i.c.m. de lucht unit VWL 3/4 SI

OPWEKKINGSRENDEMENT LUCHT/WATER HYBRIDE WARMTEPOMP VAILLANT geotherm VWL 35/4 S i.c.m. de lucht unit VWL 3/4 SI Bijlage A 1/9 OPWEKKINGSRENDEMENT LUCHT/WATER HYBRIDE WARMTEPOMP VAILLANT geotherm VWL 35/4 S i.c.m. de lucht unit VWL 3/4 SI In opdracht van Vaillant Group Netherlands B.V. heeft TNO voor de functie ruimteverwarming

Nadere informatie

Zakelijke correspondentie Nederlands les- en werkboek

Zakelijke correspondentie Nederlands les- en werkboek Zakelijke correspondentie Nederlands les- en werkboek Bezoek- en postadres: Bredewater 16 2715 CA Zoetermeer info@uitgeverijbos.nl www.uitgeverijbos.nl 085 2017 888 Aan de totstandkoming van deze uitgave

Nadere informatie

GKBKUW Betreft. Codering: Gecontroleerde kwaliteitsverklaring Toepassing: ISSO 82.1 en ISSO 75.1 Fabrikant: Rockwool Type:

GKBKUW Betreft. Codering: Gecontroleerde kwaliteitsverklaring Toepassing: ISSO 82.1 en ISSO 75.1 Fabrikant: Rockwool Type: Codering: 20160758GKBKUW Betreft Gecontroleerde kwaliteitsverklaring Toepassing: ISSO 82.1 en ISSO 75.1 Fabrikant: Rockwool Type: Rockfit 433 MONO, Rockfit 433 DUO, Rockfit 433 BP, BouwPlaat 211, Zwevende

Nadere informatie

Risicoanalyse volgens de SAFER methodiek

Risicoanalyse volgens de SAFER methodiek Parallelsessie: Risicoanalyse volgens de SAFER methodiek Rens Wientjes Klinisch Fysicus i.o. / Medische Technologie en Klinische Fysica Bas de Vries Sr Beleidsmedewerker / Directie Kwaliteit en Patiëntveiligheid

Nadere informatie