Partijen: Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Haren, nader aan te duiden als bevoegd gezag

Transcriptie

1 Uitspraaknr. G527 Datum: 19 april 1995 Soort geschil: Instemmingsgeschil Partijen: Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Haren, nader aan te duiden als bevoegd gezag -tegende oudergeleding van de medezeggenschapsraad van de openbare basisschool Tuindorpschool te Haren, nader aan te duiden als medezeggenschapsraad (MR) Overwegende met betrekking tot de feiten: Het geschil De raad van de gemeente Haren heeft in het kader van de Wet toerusting en bereikbaarheid op 28 maart 1994 een intentiebesluit genomen tot fusie van de o.b.s. Tuindorpschool en de o.b.s. Bloemkampschool per 1 augustus De raad heeft daarbij uitgesproken dat getracht zal worden de fusieschool in één gebouw, een zogenaamde unilocatie, te huisvesten. Tegen het raadsbesluit om te streven naar een unilocatie hebben twee individuele ouders bezwaar gemaakt bij de Commissie bezwaar en beroep. Deze commissie heeft de gemeenteraad aanbevolen om de huisvesting op twee lokaties door de stuurgroep te laten onderzoeken. De raad heeft besloten dit advies niet op te volgen. Tegen het raadsbesluit om te streven naar een unilocatie is vervolgens door de twee ouders beroep bij de rechtbank Groningen ingesteld, welk beroep nog loopt. In vervolg op het intentiebesluit tot fusie heeft de nadien ingestelde stuurgroep, na het terzake uitgebrachte verdeelde advies van de werkgroep huisvesting, aan het bevoegd gezag voorgesteld om de onderbouw te huisvesten in het gebouw van de Bloemkampschool aan de Mellensteeg 16 en de bovenbouw in het gebouw van de Tuindorpschool aan de Waterhuizerweg 7. Uitgangspunt bij dit voorstel was dat een unilocatie de eerstkomende jaren niet gerealiseerd kan worden, zodat vooralsnog de huisvesting van de fusieschool gestalte moet krijgen in de beide nu aanwezige schoolgebouwen. Het bevoegd gezag heeft het voorstel van de stuurgroep overgenomen. Het bevoegd gezag heeft vervolgens dit voorstel bij brief van 10 februari 1995 aan de medezeggenschapsraden van de bij de fusie betrokken scholen ter instemming voorgelegd. De oudergeleding van de medezeggenschapsraad van de Tuindorpschool heeft bij brief van 6 maart 1995 zijn instemming aan het voorstel onthouden. Het bevoegd gezag heeft besloten het voorstel te handhaven en heeft overeenkomstig artikel 19, eerste lid aanhef en onder a, WMO 1992, een instemmingsgeschil aanhangig gemaakt bij de Landelijke geschillencommissie voor het openbaar onderwijs, hetgeen is gebeurd bij brief van 15 maart Het bevoegd gezag heeft de commissie onder verwijzing naar artikel 27 van het reglement van de commissie verzocht het geschil versneld te behandelen ten einde de benodigde voorbereidingen in het kader van de met ingang van 1 augustus 1995 te realiseren fusie tijdig te kunnen afronden. De voorzitter van de commissie heeft het verzoek tot een versnelde behandeling ingewilligd. Op 31 maart 1995 is een verweerschrift van de MR ontvangen. De commissie heeft een openbare zitting gehouden op 5 april 1995 te Groningen. Onder handhaving van hun standpunten hebben partijen een nadere toelichting gegeven.

2 Het bevoegd gezag is op grond van onderstaande overwegingen tot zijn voorstel gekomen tot regeling van de gevolgen van fusie voor de ouders of leerlingen (huisvesting), artikel 9, aanhef en onder a, WMO 1992 Het bevoegd gezag is van mening dat het de fusie zo goed mogelijk heeft voorbereid door middel van de instelling van een stuurgroep. In deze stuurgroep waren de directeuren van de beide scholen, de teams en de oudergeledingen van beide MR'en vertegenwoordigd. De stuurgroep heeft een viertal beleidsadviserende werkgroepen ingesteld, waaronder een werkgroep huisvesting. Deze werkgroep heeft onderzocht op welke wijze de fusieschool het beste in de twee bestaande gebouwen gehuisvest kon worden. In verband met het afwijkende standpunt van de oudervertegenwoordiger van de MR van de o.b.s. Tuindorpschool heeft de werkgroep geen unaniem advies uitgebracht. De stuurgroep heeft vervolgens aan het college voorgesteld om de onderbouw en de bovenbouw conform bovenvermelde verdeling gescheiden te huisvesten. Het bevoegd gezag realiseert zich dat de voorgestane oplossing voor met name ouders van de Tuindorpschool niet gezien wordt als een verbetering van hun huidige situatie en heeft begrip voor hun argumenten. Het bevoegd gezag is echter van mening dat het in het gedane voorstel voldoende rekening houdt met de belangen van de verschillende geledingen van de twee betrokken MR'en. Hierbij speelt een rol dat de voltallige MR van de fusiepartner de o.b.s. Bloemkampschool alsmede de personeelsgeleding van de MR van de o.b.s. Tuindorpschool het gedane voorstel kunnen onderschrijven en hieraan instemming hebben verleend. Het bevoegd gezag stelt zich op het standpunt dat de gekozen vorm van huisvesting bovenal is ingegeven door het argument dat het een echte fusie met daadwerkelijke integratie van beide scholen tot één school voorstaat en dat de gekozen vorm van huisvesting zowel op argumenten van organisatorische als onderwijskundige aard steunt. De gekozen oplossing waarborgt dat leerkrachten van gelijke groepen veelvuldig kortstondig overleg kunnen hebben. De praktijk heeft uitgewezen dat leerkrachten veel baat hebben bij korte communicatielijnen. Door de gekozen oplossing zullen er geen grote afstanden, zowel fysiek als in de sfeer van onderlinge verhoudingen, bestaan tussen de leerkrachten. Dit heeft een voorwaardenscheppende werking ten aanzien van het werken aan één onderwijskundige lijn. Bovendien heeft de gekozen oplossing als voordeel dat middelen, lokalen en leermiddelen effectief kunnen worden gebruikt. Een extra argument voor het bevoegd gezag is dat bij de door de MR voorgestane oplossing van dubbele instroom veel onrust, als gevolg van herplaatsing van leerlingen op de Tuindorpschool en het in de toekomst dwingen van nieuwe ouders daarnaar toe te gaan, zal ontstaan onder ouders die nu voor de Bloemkampschool hebben gekozen. Het bevoegd gezag geeft hierbij aan dat de werkgroep, noch de stuurgroep, noch de oudergeleding van de Tuindorpschool er in geslaagd zijn om criteria te ontwerpen voor verwijzing van ouders naar de Tuindorpschool. Het bevoegd gezag vreest dat de ontstane onrust zal kunnen leiden tot desintegratie en rivaliteit tussen de twee schoolgebouwen en dat dit het onderwijs en de stabiliteit op de fusieschool niet ten goede zal komen. Het bevoegd gezag meent dat door specifieke maatregelen op verkeerskundig gebied grotendeels aan problemen op dat gebied tegemoet gekomen kan worden. Inmiddels is gestart met een onderzoek naar de verkeersveiligheid waarbij ouders van beide scholen betrokken worden. Het bevoegd gezag benadrukt dat er binnen de werkgroep huisvesting alle mogelijkheden aan de orde zijn gekomen alvorens de werkgroep zijn eindrapport heeft vastgesteld.

3 De medezeggenschapsraad heeft op grond van onderstaande overwegingen zijn instemming onthouden aan het voorstel van het bevoegd gezag met betrekking tot regeling van de gevolgen van fusie voor de ouders of leerlingen (huisvesting), artikel 9, aanhef en onder a, WMO 1992 De MR vindt dat alle groepen in beide schoolgebouwen aanwezig moeten zijn en heeft ernstige bezwaren tegen de opsplitsing van onder- en bovenbouw in twee gebouwen. De MR staat een systeem van dubbele instroom voor. De MR is van mening dat de door het bevoegd gezag genoemde voordelen van opsplitsing slechts organisatorisch van aard zijn. De MR is daarnaast van mening dat aan de door het bevoegd gezag beoogde splitsing zeer ernstige nadelen verbonden zijn. De afstand tussen de twee gebouwen, die 400 meter is, hoeft geen beletsel te vormen voor leerkrachten om overleg te voeren of onderwijsmaterialen uit te wisselen. Daarnaast bestaan moderne communicatiemiddelen die de leerkrachten in staat stellen om met elkaar overleg te voeren. De MR stelt zich op het standpunt dat het door hem voorgestane systeem van dubbele instroom wél onderwijskundige en daarnaast pedagogische en organisatorische voordelen in zich heeft. De ouders van de Tuindorpschool hebben gekozen voor een kleine school in een vertrouwde omgeving. Kinderen leren hierdoor op een vanzelfsprekende manier dat ze verantwoordelijk zijn voor elkaar, en voor de school als geheel. Ouders en kinderen zijn al met elkaar bekend vanuit de leefomgeving. Bij het door de MR voorgestane systeem van dubbele instroom kunnen deze voordelen worden behouden. Daarnaast biedt dit systeem het voordeel dat ouders vrij blijven in hun keuze van huisvesting. Door de voorgestelde splitsing zal de anonimiteit toenemen omdat bekenden uit de leefomgeving - broers/zusters en vrienden - vaak in een ander gebouw zitten, terwijl kinderen uit een verafgelegen wijk in hetzelfde gebouw naar school gaan. Daarnaast verliezen kinderen het dagelijkse contact met kinderen van een andere leeftijdscategorie. Bovendien zal ieder kind halverwege de schoolcarrière moeten verhuizen van lokatie. Dit staat haaks op het argument bij de invoering van de basisschool dat een breuk in de schoolcarrière voorkomen kon worden door kinderen van meet af aan naar dezelfde school te laten gaan. De MR vreest dat de twee scholen bij splitsing door het leeftijdsverschil een heel andere sfeer zullen hebben waardoor de breuk in de carrière wordt versterkt. De MR signaleert dat het merendeel van de ouders met twee of meer kinderen gedurende minimaal een jaar een kind in groep 5 en een kind in de onderbouw zal hebben. In verband met het feit dat deze kinderen nog niet zelfstandig naar school kunnen en de gevaarlijke verkeerssituatie zullen deze ouders tenminste een jaar lang hun kinderen twee tot vier keer per dag naar en van twee schoolgebouwen moeten brengen en halen. Bovendien zullen kinderen die wel in staat zijn zelfstandig aan het verkeer deel te nemen meer fietskilometers moeten afleggen, dan wel in verband met de intensievere verkeerssituatie langer door ouders gebracht moeten worden. Dit levert een grotere verkeersstroom van 6oo km per week op, waardoor het risico op ongelukken stijgt. De MR stelt zich op het standpunt dat de mogelijkheid van dubbele instroom in de fusiestuurgroep noch in de door de stuurgroep ingestelde werkgroepen ooit serieus heeft overwogen. Naar de mening van de MR werden door hem geopperde mogelijkheden steeds met onvoldoende argumentatie als niet realistisch afgedaan. Mede gezien het feit dat het bevoegd gezag niet is ingegaan op het door de MR op 6 maart 1995 gedane aanbod om scenario's voor het realiseren van een school met dubbele instroom toe te lichten concludeert de MR dat het bevoegd gezag zich niet heeft verdiept in de door de MR uitgewerkte mogelijkheden. Overwegende ten aanzien van het recht:

4 Ontvankelijkheid Terzake van 'de regeling van de gevolgen van fusie voor de ouders of leerlingen (huisvesting), artikel 9 aanhef en onder a, WMO 1992 is aan de oudergeleding van de MR instemmingsrecht toegekend. Nu de oudergeleding van de MR zijn instemming onthouden heeft aan het voorstel de onderbouw van een per 1 augustus 1995 te vormen fusieschool te huisvesten in het gebouw aan de Mellensteeg 16 te Haren alsmede de bovenbouw te huisvesten aan de Waterhuizerweg 7 te Haren en het bevoegd gezag besloten heeft zijn voorstel te handhaven, is er sprake van een instemmingsgeschil zoals omschreven in artikel 19, eerste lid aanhef en onder a, WMO regeling van de gevolgen van fusie voor de ouders of leerlingen (huisvesting), artikel 9 aanhef en onder a, WMO 1992 In het kader van het door het bevoegd gezag op grond van artikel 19, eerste lid aanhef en onder a WMO 1992 aangebrachte instemmingsgeschil dient de commissie zich conform artikel 21 lid 3 WMO 1992 uit te spreken over de vraag of het bevoegd gezag bij afweging van de betrokken belangen in redelijkheid heeft kunnen komen tot het voorstel de onderbouw van een per 1 augustus 1995 te vormen fusieschool te huisvesten aan de Mellensteeg 16 te Haren alsmede de bovenbouw te huisvesten aan de Waterhuizerweg 7 te Haren. De commissie komt op grond van de navolgende overwegingen tot een bevestigend antwoord op deze vraag. De commissie overweegt dat het bevoegd gezag een geïntegreerde fusie beoogt. Het bevoegd gezag gaat bij zijn keuze tot splitsing van onder- en bovenbouw in twee bestaande gebouwen uit van de tijdelijkheid van deze oplossing en heeft als uitgangspunt de uitvoering van het raadsbesluit om te streven naar een unilocatie. De commissie constateert dat het bevoegd gezag er van uit gaat dat de komende fusieschool er het beste mee gediend is indien het moment van integratie van de twee scholen niet op termijn, maar direct zal worden doorgevoerd. Het bevoegd gezag gaat er van uit dat bij een systeem van dubbele instroom er in feite twee afzonderlijk scholen zullen blijven bestaan hetgeen een bedreiging kan vormen voor de eenheid van de te vormen fusieschool. Dit uitgangspunt acht de commissie op zichzelf niet onredelijk. Hoewel het bevoegd gezag geen inzicht heeft verschaft in de termijn waarop het de unilocatie zal kunnen verwezenlijken nu het ministerie over de financiering van een dergelijke locatie negatief heeft bericht, gaat het er van uit dat binnen enkele jaren tot verwezenlijking daarvan zal kunnen worden overgaan. Naar de verwachting van de commissie zullen bij de door het bevoegd gezag gemaakte keuze evenzeer problemen bestaan bij de overgang naar een unilocatie als bij een keuze voor een systeem met dubbele instroom zoals verwoord door de MR. Uitgaande van het streven naar een unilocatie is de commissie echter van oordeel dat het voorstel van het bevoegd gezag om in te tussentijd de fusieschool gestalte te geven middels een splitsing van onder- en bovenbouw over de twee bestaande schoolgebouwen begrijpelijk en op zichzelf niet onredelijk is. De commissie overweegt dat het bevoegd gezag het voorstel met een aantal organisatorische en onderwijskundige argumenten onderbouwd heeft. Daarbij heeft het bevoegd gezag een afweging gemaakt tussen belangen van leerkrachten, kinderen en ouders. De commissie overweegt dat de argumenten die de oudergeleding van de MR daar tegenover plaatst niet zodanig zijn dat zij aanleiding voor het bevoegd gezag hadden moeten zijn om zijn voorstel niet om te zetten in een besluit. De commissie constateert dat het er de oudergeleding van de MR van de Tuindorpschool veel aan gelegen ligt het oorspronkelijke kleinschalige en buurtgerichte karakter van de school zo veel mogelijk te behouden. Het voorstel tot dubbele instroom van de oudergeleding van de MR komt tegemoet aan

5 veel bezwaren welke onder een groot deel van de ouders van die school leeft ten aanzien van het voorstel van het bevoegd gezag tot splitsing. Dat het bevoegd gezag bij zijn voorstel tevens gewicht heeft toegekend aan de belangen van ouders en leerlingen van de Bloemkampschool acht de commissie niet onjuist. Dat het bevoegd gezag vervolgens tot de conclusie is gekomen dat het ontwikkelen van goede criteria bij gedwongen overplaatsing problemen opleveren zal en tot een andere conclusie is gekomen dan de MR acht de commissie niet onredelijk. De commissie ziet geen aanleiding om te concluderen dat het door het bevoegd gezag toegezegd onderzoek naar de verkeerssituatie en aangekondigde maatregelen op dat gebied als onvoldoende gekwalificeerd kunnen worden. Terzijde speelt een rol dat zowel de personeelsgeledingen van de beide betrokken MR's als de oudergeleding van de Bloemkampschool zich in het voorstel van het bevoegd gezag kunnen vinden. Concluderende: dat het bevoegd gezag bij afweging van de betrokken belangen in redelijkheid tot het voorstel om de onderbouw van een per 1 augustus 1995 te vormen fusieschool te huisvesten in het gebouw aan de Mellenstaag 16 te Haren alsmede de bovenbouw te huisvesten in het gebouw aan de Waterweg 7 te Haren heeft kunnen komen en stelt bindend vast: dat het voorstel in een definitief besluit mag worden omgezet. Den Haag, 19 april 1995 de adjunct-secretaris, (mr.h.c.de Graaf) de voorzitter, (mr.b.k.olivier)