Stand van zaken prioritaire zwemwateren Augustus 2013

Transcriptie

1 Stand van zaken prioritaire zwemwateren Augustus Waterspeeltuin Korftlaan te Van de waterspeeltuin aan de Korftlaan is in december 2007 een zwemwaterprofiel en een maatregelenpakket opgesteld. Deze locatie heeft last van bacteriologische vervuiling die gemiddeld twee tot drie keer per jaar de norm overschrijdt. Er zijn geen problemen met blauwalgen. In tabel 1 zijn de voorgestelde maatregelen vermeld en is weergegeven of de maatregel is uitgevoerd. Tabel 1. Voorgestelde maatregelen Waterspeeltuin Korftlaan Meten waterkwaliteit inlaatwater Delfland Ja Goede informatie voorziening (borden) Speelgoot sneller doorspoelen (grotere pomp) Instellen verbod voor honden Waterbodem frequenter reinigen Gemeente Deels Ringsloten baggeren Delfland Ja Een van de voorgestelde maatregelen is het meten van de waterkwaliteit van de ringsloten. Het water in de waterspeeltuin wordt namelijk rondgepompt via de omliggende ringsloten. Dit onderzoek is in uitgevoerd en hieruit is gebleken dat het inlaatwater vanuit de ringsloot bacteriologisch gezien schoon is. Hieruit blijkt dat de bacteriële verontreiniging vooral veroorzaakt wordt door interne bronnen (kinderen in het water). Door de beheerder is geïnvesteerd in extra informatieborden en er is een hondenverbod ingesteld. Ook de waterbodem wordt vaker aangevuld met een verse zandlaag. Het voorstel om de waterbodem regelmatig te vervangen is afgevoerd, omdat de waterspeeltuin dan enkele keren per seizoen dicht moet en dit is ongewenst. Tenslotte zijn de ringsloten,waaruit het water wordt rondgepompt, gebaggerd (april 2010). Hiermee is een groter schoonwatervolume gecreëerd, zodat de waterspeeltuin met behulp van een pomp met grotere capaciteit een factor 3-5 sneller ververst kan worden. De beheerder heeft de pomp in 2012 aangeschaft. Uit de resultaten van de zwemwatermetingen blijkt dat vanaf 2012 nog maar 1 overschrijding van de bacteriële norm heeft plaatsgevonden, tegen gemiddeld 3 per zwemwaterseizoen vóór Momenteel wordt nog onderzoek gedaan naar de invloed van een (te) kleine duiker, waardoor het oppervlaktewater vanuit de ringsloot naar het inlaatpunt van de waterspeeltuin stroomt. Door deze te vergroten zal de kans op overschrijdingen waarschijnlijk nog verder afnemen. 2. Waterspeeltuin Tanthof te Van de waterspeeltuin Tanthof is in december 2007 een zwemwaterprofiel en een maatregelenpakket opgesteld. Deze locatie heeft last van bacteriologische vervuiling die af en toe de norm overschrijdt. Er zijn geen problemen met blauwalgen. In tabel 2 zijn de voorgestelde maatregelen vermeld en is weergegeven of de maatregel is uitgevoerd.

2 Tabel 2. Voorgestelde maatregelen Waterspeeltuin Tanthof Verbetering toiletvoorziening (2006) Goede informatie voorziening (borden) Waterkwaliteitsonderzoek omliggende sloten (2006) Delfland Ja Instellen verbod voor honden Duiker ringvaart/ringsloot dicht laten Delfland Ja Zuiveren ringsloot Gemeente Ja In 2006 is de toiletvoorziening verbeterd, er is een informatiebord geplaatst, er is een hondenverbod ingesteld en de duiker die de ringvaart verbindt met de ringsloot wordt zo veel mogelijk dicht gelaten. In 2010 is er een zuiveringsmoeras aangelegd in de ringsloot door de beheerder. Hiermee zijn alle voorgestelde maatregelen uitgevoerd. Uit de resultaten van de zwemwatermetingen blijkt dat jaarlijks nog 2 overschrijdingen van de norm plaatsvinden, ondanks de genomen maatregelen. In 2013 is de gemeente een project gestart om de waterspeeltuin opnieuw in te richten. Hierbij is onderzocht welke aanvullende maatregelen de zwemwaterkwaliteit verder kunnen verbeteren. Voorgestelde maatregelen zijn het gedeeltelijk vervangen van de kunststof waterbaan en het beplanten van de bermen van de ringsloot, zodat honden daar niet meer hun behoefte doen. Het blijkt dat de bermen van de ringsloten ondanks een hondenuitlaatverbod veel uitwerpselen bevatten, die afspoelen bij hevige regenval. Deze maatregelen worden in de in winter uitgevoerd. 3. Avonturenspeelplaats Tubasingel te Rijswijk Van de avonturenspeelplaats Tubasingel is in december 2007 een zwemwaterprofiel en een maatregelenpakket opgesteld. Deze locatie heeft in geringe mate last van bacteriologische verontreiniging ( keer boven norm, keer boven norm). Bronnen zijn zwemmers, watervogels, honden en riooloverstorten op de Tubasingel. In het zwemwaterprofiel is aangegeven dat er mogelijk ook enige overlast van blauwalgen zou kunnen optreden. Metingen van Delfland ( ) geven aan dat er aan het eind van het zwemseizoen (augustus) kleine hoeveelheden van de blauwalgensoort Planktotrix aanwezig zijn. De waarden blijven echter ver onder de norm. Maatregelen ter voorkoming van blauwalgenoverlast zijn dus niet noodzakelijk. In tabel 3 zijn de voorgestelde maatregelen vermeld en is weergegeven of de maatregel is uitgevoerd. Tabel 3. Voorgestelde maatregelen Avonturenspeelplaats Tubasingel Nutriënten onderzoek speeltuin en Tubasingel Delfland Ja Monitoringsonderzoek overstorten Tubasingel Delfland Ja Kwaliteitsonderzoek wegwater A4 Delfland Nee Modelstudie om te bepalen of stuw opgezet kan Delfland Ja worden Doorstroming verbeteren door opzetten stuw Delfland Ja Onderhoud kunstwerken Gemeente Rijswijk Ja Plaatsen van een afsluiter Gemeente Rijswijk Ja Omdat er in 2009 veel overlast is geweest met hangjongeren en kapotgegooide flessen in en om de waterspeeltuin, is deze gedurende het zwemseizoen 2009 grotendeels dicht geweest. De gemeente Rijswijk heeft in het voorjaar 2010 de avonturenspeelplaats opgeknapt en opnieuw ingericht. 2

3 In 2010 zijn er twee overschrijdingen van de bacteriologische norm geweest, waarbij de waarde drie dagen later al weer onder de norm was, dus het zijn kortstondige overschrijdingen. In beide gevallen was er sprake van hevige regenval in de dagen voor de metingen, dus het is waarschijnlijk dat de overschrijdingen afkomstig zijn van de aan de Tubasingel gelegen riooloverstorten. Om dit probleem op te lossen is in 2011 een afsluiter op de inlaat van de waterspeeltuin geplaatst, die dichtgaat zodra de riooloverstorten in werking treden. Uit de resultaten van de zwemwatermetingen blijkt dat vanaf 2012 nog maar 1 bacteriële overschrijding heeft plaatsgevonden, tegen 2-3 per jaar in de voorgaande jaren. 4. Het se Hout te Van het se Hout is in december 2006 een zwemwaterprofiel opgesteld en in december 2007 is een maatregelenpakket opgesteld. Hierin wordt gesteld dat bacteriële verontreinigingen sporadisch voorkomen. Potentiële bronnen zijn watervogels, honden en paarden. In 2007 is ook een zwemwaterprofiel met betrekking tot blauwalgen opgesteld van het se Hout. Hieruit blijkt dat er regelmatig blauwalgenproblemen zijn in de periode Ook in de periode hierna zijn de problemen blijven bestaan. In tabel 4 zijn de voorgestelde maatregelen vermeld en is weergegeven of de maatregel is uitgevoerd. Tabel 4. Voorgestelde maatregelen se Hout Hondenverbod zwemzone Gemeente Ja Verbetering sanitaire voorzieningen Gemeente Ja Onderzoek naar methode water in beweging houden Delfland Ja Instellen verbod paarden Gemeente Ja Zwemponton schoonmaken Gemeente Ja Uit de gegevens van de laatste jaren ( ) blijkt dat er geen problemen zijn met de bacteriologische verontreiniging van het water, maar wel met overmatige blauwalgengroei. Blauwalgen groeien explosief bij hogere watertemperaturen (mooi weer), weinig doorstroming en te hoge concentraties nutriënten (stikstof en fosfaat). Om de blauwalgengroei tegen te gaan moet worden ingezet op lagere concentraties aan nutriënten. Delfland heeft een watersysteemanalyse uitgevoerd waarin is vastgesteld welke bronnen bijdragen aan de hogere concentratie nutriënten. Hieruit is gebleken dat de baggerlaag in de zij-armen van de plas verwijderd dient te worden, de bladinval beperkt moet worden en het voeren door vissers zal moeten worden gestopt. De maatregelen zijn samen met de gemeente uitgevoerd in Delfland heeft de zij-armen van de plas laten baggeren. De gemeente heeft bomen weggehaald om de bladinval te beperken, heeft afspraken met vissers gemaakt om het voeren te beperken, heeft ganzeneieren geschud om de populatie niet groter te laten worden, heeft bij het hondenstrand extra bakken voor hondenuitwerpselen geplaatst en heeft een natuurvriendelijke oever aangelegd in de zij-arm. Het pakket van maatregelen heeft nog niet geleid tot het voorkomen van de blauwalgenoverlast. Waarschijnlijk heeft de plas enige tijd nodig om ecologisch te herstellen van het baggeren in het voorjaar van In de Dobbeplas, waar een jaar eerder is gebaggerd, was er het eerste jaar ook sprake van enige blauwalgen overlast, maar in het nieuwe seizoen zijn de blauwalgen weggebleven. Tenslotte wordt overwogen fosfaatbindende middelen toe te voegen aan het water/waterbodem, indien de blauwalgenproblemen blijven optreden. 3

4 5. Krabbeplas te Vlaardingen Van de Krabbeplas is in december 2006 een zwemwaterprofiel opgesteld en in december 2007 is een maatregelenpakket opgesteld. Hierin wordt gesteld dat bacteriële verontreinigingen sporadisch voorkomen. Potentiële bronnen zijn watervogels, honden en paarden. In 2007 is ook een blauwalgenprofiel opgesteld. Hieruit blijkt dat er regelmatig problemen zijn in de periode met overmatige blauwalgengroei. Ook in de periode hierna zijn de problemen met blauwalgen blijven bestaan. In tabel 5 zijn de voorgestelde maatregelen vermeld en is weergegeven of de maatregel is uitgevoerd. Tabel 5. Voorgestelde maatregelen Krabbeplas Hondenstrand buiten zwemzone GZH Ja Instellen verbod paarden GZH Nee Onderzoek naar effectiviteit helofytenfilter Delfland Ja Visstandbeheerplan opstellen Delfland/GZH Nee Tamme ganzen wegvangen GZH Nee Delfland heeft een watersysteemanalyse uitgevoerd waarin is bepaald welke bronnen bijdragen aan de hogere concentratie nutriënten. Hieruit is gebleken dat de voorgestelde maatregelen niet zinvol zijn. Het blijkt onmogelijk om, tegen realistische kosten, de concentraties nutriënten voldoende omlaag te krijgen om de blauwalgenbloei te voorkomen. De kweldruk en de nalevering uit de veenbodem/baggerlaag leveren te hoge concentraties nutriënten. Er is overleg geweest met de beheerder GZH (namens recreatieschap Midden- Delfland) en de gemeente Vlaardingen. De kosten van het isoleren van de zwemzone, door deze af te sluiten van de rest van de plas en de bodem af te dekken met klei/zand, zijn dermate hoog, dat dit niet uitvoerbaar is tegen maatschappelijk verantwoorde kosten. In 2013 is gestart met een proef door een SolarBee in de plas te plaatsen. Dit apparaat houdt het water in beweging en moet de blauwalgenoverlast voorkomen. Omdat het apparaat is geplaatst terwijl er al een enorme blauwalgenoverlast was, is het nog niet gelukt de plas blauwalgen vrij te maken. In 2014 zal het experiment met de SolarBee worden voortgezet. 6. De Dobbeplas te Pijnacker-Nootdorp Van de Dobbeplas is in december 2006 een zwemwaterprofiel en een blauwalgenprofiel opgesteld en in december 2007 is een maatregelenpakket opgesteld. Hierin is aangegeven dat bacteriële verontreinigingen voorkomen, maar niet boven de norm. Er zijn wel jaarlijks problemen met blauwalgen. Bij het opstellen van het maatregelenpakket is geconstateerd dat al een aantal maatregelen zijn uitgevoerd. Er zijn maatregelen genomen om de aanwezigheid van slakken (veroorzakers zwemmersjeuk) tegen te gaan en er is een verbod voor honden en paarden ingesteld op de ligweides en zwemzone. Vervolgens zijn nog een aantal maatregelen geformuleerd, die kunnen helpen de waterkwaliteitsproblemen op te lossen. Deze zijn vermeld in tabel 6. 4

5 Tabel 6. Voorgestelde maatregelen Dobbeplas Visstandbeheerplan GZH/Delfland/VBC Delfland Nee Zwemzone vergroten/verplaatsen GZH Nee Voorlichten maneges GZH Nee Groenservice Zuid-Holland (GZH) is de beheerder van de plas in opdracht van Recreatieschap Dobbeplas. De VBC Delfland is de Visstandbeheercommissie Delfland. Voordat de voorgestelde maatregelen worden uitgevoerd is een watersysteemanalyse uitgevoerd. Hieruit blijkt welke maatregelen effectief zijn. Uit de rapportage blijkt dat de belasting van de plas met nutriënten veel hoger is dan de kritische belasting, waardoor jaarlijks de blauwalgenproblemen optreden. In het rapport wordt een voorstel gedaan welke maatregelen uitgevoerd dienen te worden. De belangrijkste zijn het verwijderen van de sliblaag, het stoppen met inlaten van (nutriëntrijk) water, het reduceren van bladinval en het verplaatsen van de zwemzone. Ook de aanwezigheid van vogels heeft een behoorlijke invloed op de nutriëntengehaltes, maar het is onmogelijk vogels te weren in dit gebied. Het recreatiegebied Dobbeplas heeft namelijk ook een natuureiland met een vogelobservatiehut. In het voorjaar 2012 is de plas gebaggerd, er is een scheidingswand tussen het natuurgedeelte en de plas aangelegd en er wordt geen ander oppervlaktewater meer in de plas ingelaten. Nadat er in de zomer van 2012 nog een behoorlijke blauwalgenoverlast is geweest, hebben de maatregelen in 2013 duidelijk effect gehad. De plas is het gehele zwemwaterseizoen 2013 blauwalgen vrij geweest en het water is kraakhelder. 5