MuRe. Multilingual Research Unit. Piet Van de Craen & Evy Ceuleers. Van taalbeleid naar. taalvaardigheid

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "MuRe. Multilingual Research Unit. Piet Van de Craen & Evy Ceuleers. Van taalbeleid naar. taalvaardigheid"

Transcriptie

1 Van taalbeleid naar taalvaardigheid Piet Van de Craen & Evy Ceuleers

2 Wat is taalbeleid? Taalbeleid is de weloverwogen manier waarop instellingen met talen omgaan in het licht van maatschappelijke ontwikkelingen in hun nabije en verre omgeving met het oog op de ontplooiing van hun doelgroepen Bijgevolg: Europees taalbeleid Nationaal taalbeleid Regionaal taalbeleid

3 1. Europees taalbeleid Krachtlijnen: de regel stimulering van meertalig onderwijs implementatie van nieuwe (taal)didactische principes geen English-only politiek

4 2. Nationaal taalbeleid Krachtlijnen: Taalwetten : in Vlaanderen: onderwijstaal is het Nederlands, in Wallonië het Frans Brussel tweetalig in politieke zin Taalleren: pas vanaf je tiende (sic) in Vlaanderen & Wallonië, vanaf je achtste (sic) in Brussel

5 3. Regionaal taalbeleid Krachtlijnen Rigoureuze toepassing taalwetten, zonder uitzondering Weinig ruimte voor structurele taalonderwijsvernieuwing, zoals meertalig onderwijs Wel : voortdurende onderwijsorganisatorische projecten

6 Conclusie Het vigerende als vanzelfsprekend aangenomen taalbeleid (?) maakt (taal)onderwijsvernieuwing onmogelijk Vele protagonisten nemen aan dat deze werkelijkheid ook de enig mogelijke is Bijgevolg zijn de voorstellen tot verandering vaak van remediërende aard Bijgevolg blijft elke implementatie van taalbeleid vaak lapwerk Een modern taalbeleid gericht op Europa en rekening houdend met de regionale nationale situatie ontbreekt

7 Recente ontwikkelingen op organisatorisch vlak Oprichting van de European language Council/ Conseil européen pour les langues Doel: O.a. taalbeleid op Europees niveau voeren Projecten implementeren op diverse niveaus Belang: subsidiariteit begeleiden Lidstaten een forum bieden Wetenschappelijk onderzoek implementeren

8 Recente ontwikkelingen op taaldidactisch vlak Groeiend inzicht... dat taalvaardigheidsontwikkelingen niet via remediëring worden verholpen dat taalvaardigheid gestimuleerd wordt via constructivistische maatregelen die vanuit de leerder zelf tot stand worden gebracht van het belang van de omgevingsfactoren van de relatie tussen de variabelen leeftijd, omgevingsfactoren en onderwijsleerprocessen van het belang van de relatie tussen brein en onderwijsleerprocessen

9 Naar een taalbeleid in Brussel Hoe beginnen? een taalbeleid gaat uit van de sociolinguïstische analyse van de situatie; dit is een hermeneutisch proces Hoe verdergaan? deze analyse wordt getoetst aan alle maatschappelijke partners, de zgn. stakeholders, d.z. onderwijs, politiek en bedrijfsleven Hoe implementeren? via pilootprojecten op diverse niveaus

10 Naar een taalbeleid in Brussel: analyse van de sociale situatie Brussel is een meertalige stad waarbij Nederlands en Frans incontournable zijn voor alle partijen Brussel maakt deel uit van een groter gebied waar deze talen eveneens van groot belang zijn Brussel heeft belangrijke internationale functies Er is een grote vraag naar talen, zowel op sociaal als op professioneel vlak

11 Naar een taalbeleid in Brussel: analyse van de onderwijssituatie Het onderwijs gaat uit van de juxtapositie van monolinguale groepen Hoewel het belang van talen en talenkennis niet wordt ontkend, heerst er vaak een soort van existentiële angst voor de andere taal, d.i. het Frans, respectievelijk het Nederlands Verstarring is vaak het gevolg Leerders zijn hiervan de dupe

12 Naar een taalbeleid voor hoger onderwijs De realiteit: de instroom wordt steeds meertaliger en dat verandert in de toekomst niet Kennis van het Nederlands wordt door docenten als problematisch ervaren Meertaligheid van studenten op een positieve manier aanwenden: sensibilisering van de docenten Kortetermijnoplossing zoals remediëring volstaan niet; Nood aan een langetermijnvisie die tot stand komt d.m.v. dialoog tussen alle betrokkenen, inclusief de studenten!

13 Naar een taalbeleid in Brussel: het hermeneutische proces Wil het onderwijs in Brussel ten volle profiteren van het aanwezige potentieel dient volop de Europese kaart te worden getrokken moet vanaf de basisschool meertalig onderwijs (Nederlands - Frans) worden aangeboden en dient dit te worden voortgezet op het secundaire niveau; dient de onderwijsopleiding op alle niveaus hiervan overtuigd; dient aandacht te worden besteed aan resultaten van wetenschappelijk onderzoek, hier en elders;

14 Toetsing aan maatschappelijke partners Ervaringen: Toetsen van maatschappelijke-onderwijskundige visies aan stakeholders is een uiterst moeilijke en delicate zaak: Onderwijsvoerenden in dit land zijn er vaak doof voor; Bedrijfsvoerders hebben er vaak geen belangstelling voor; Politici hebben agenda s die vaak niet stroken met brede maatschappelijke visies van algemeen belang wegens de versnippering van het politieke bedrijf; Wetenschappers zijn vaak ook hierover verdeeld; Gevolg: de Europese kaart wordt vaak niet getrokken

15 Implementatie van een taalbeleid op lager en secundair niveau: stand van zaken Sinds 2001: oprichting ad hoc interface tussen VUB en de scholengroep Brussel : STIMOB (Stimulerend meertalig onderwijs Brussel): Oprichting van meertalige scholen waarbij een deel van het curriculum (20%) in het Frans wordt onderwezen Aansluiting bij de Europese CLIL-methodologie: content and language integrated learning Wetenschappelijk onderzoek naar resultaten op diverse vlakken: Etnografische projecten; Taaldidactische projecten; Taalvaardigheids projecten; Breinonderzoekprojecten.

16 Implementeren van een taalbeleid: resultaten van STIMOB Samenvatting van de resultaten (zie hand-out) Stimob-leerlingen gedijen voorspoedig, ongeacht hun taalachtergrond; Stimob-leerlingen halen na vier jaar betere resultaten dan controleschool-leerlingen: voor hoofdrekenen en metend rekenen zijn de resultaten significant beter; ook hun begrippenkennis is beter; De moedertaal van Stimob-leerlingen wordt positief beïnvloed; Stimob-scholen vertonen een meer open attitude t.o.v. van anderstaligen; M.a.w. Stimob-scholen zijn een positief onderwijskundig, niet-remediërend antwoord op als ingrijpend ervaren maatschappelijke veranderingen.

17 Een taalbeleid voor hoger onderwijs: Europese krachtlijnen Een taalbeleid gericht op hoger onderwijs Moet rekening houden met het primair en secundair onderwijs en indien nodig ingrijpen door o.a. gesprekken op gang te brengen; Dient te onderzoeken in welke mate opleidingen meertalig kunnen worden waarbij geen exclusieve aandacht voor het Engels vooropstaat; Moet bij de implementatie van de Bologna-akkoorden rekening houden met het verlenen van talencredits in alle opleidingen; Moet volop de Europese kaart trekken, d.w.z. meertaligheid promoten.

18 Een taalbeleid voor hoger onderwijs: implementatiemogelijkheden Voorstellen die hieraan beantwoorden: Op het organisatorische vlak: Bidiplomeringsprojecten i.s.m. ULB; Curriculaire samenwerking met ULB, ISTI,... Erasmusuitwisselingen op Europees vlak begeleiden via DIALANG, een on line taaltoetssysteem Op wetenschappelijk vlak: Uitdrukkelijk stimuleren van onderzoek naar taalverwerving op alle niveaus Op curriculumniveau: Taleninstituut initiatieven; Docentinitiatieven zoals deel vak in andere taal doceren, Geïntegreerd taalonderwijs: ook in niet-taalvakken moet aan taal aandacht worden besteed Remediëring afzweren als enig en heilig middel

19 Taalbeleid voor het hoger onderwijs -Het taalbeleid voor het hoger onderwijs in Brussel plaatst zich in een Europees meertalig perspectief. -Dergelijk taalbeleid houdt bijgevolg rekening met alle stakeholders. -Dit taalbeleid bestrijkt het geheel van het onderwijsveld. -Dit taalbeleid is gericht op een langetermijnvisie m.b.t. de ontwikkeling van het onderwijslandschap. -Een taalbeleid is de weloverwogen wijze waarop met talen wordt omgegaan met het oog op de ontplooiing van alle doelgroepen.

20 Dank voor uw aandacht.

Verloop infoavond. 19u 19.30u: algemene info & vragen 19.30u 20.00u: proefles CLIL

Verloop infoavond. 19u 19.30u: algemene info & vragen 19.30u 20.00u: proefles CLIL INFOAVOND CLIL Verloop infoavond 19u 19.30u: algemene info & vragen 19.30u 20.00u: proefles CLIL Wat is CLIL? Content and Language Integrated Learning zaakvak wordt in het Engels gegeven paralleltraject

Nadere informatie

Onderwijs in een meertalige Brusselse omgeving Inhoud Stad en onderwijs: topdown bottom up

Onderwijs in een meertalige Brusselse omgeving Inhoud Stad en onderwijs: topdown bottom up Onderwijs in een meertalige Brusselse omgeving BEO-studiedag 16 maart 212 - Rudi Janssens Inhoud Stad en onderwijs Politiek-institutionele context Pedagogische context Demografisch-geografische context

Nadere informatie

Een middel om breinen up te daten...meertalig onderwijs is duurzaam onderwijs.

Een middel om breinen up te daten...meertalig onderwijs is duurzaam onderwijs. Een middel om breinen up te daten...meertalig onderwijs is duurzaam onderwijs. Consequenties van meertalig onderwijs voor lerende breinen. Piet Van de Craen, Ph.D., Vrije Universiteit Brussel, Multilingual

Nadere informatie

CLIL voor beginners... EMILE pour débutants CLIL for absolute beginners

CLIL voor beginners... EMILE pour débutants CLIL for absolute beginners CLIL voor beginners... EMILE pour débutants CLIL for absolute beginners Wat iedereen moet weten en mag verwachten Piet Van de Craen, Ph.D., Vrije Universiteit Brussel Multilingual Research Unit (MuRe),

Nadere informatie

Hoe omgaan met meertaligheid?

Hoe omgaan met meertaligheid? Hoe omgaan met meertaligheid? Verslag van het doordenkertje dat plaatsvond op 7 maart 2012 Inleiding De Talennota, die in de zomer 2011 werd gestemd, biedt straks ook wettelijk ruimte voor meertalig onderwijs.

Nadere informatie

Toegepaste Taalkunde Academisch Nederlands

Toegepaste Taalkunde Academisch Nederlands Academisch Nederlands Toegepaste Taalkunde (TTK) Dr. Uus (Eugenia) Knops Probleem Toenemende kloof mbt taalvaardigheid (vooral schrijfvaardigheid) Nederlands tussen instroom - uitstroom / markteisen Gebrek

Nadere informatie

HIB-seminar 4 juni 2015 Internationalisering doe je samen: de docent maakt het verschil TAAL & INTERNATIONALISERING Maike Verhagen & Marion Hemsing

HIB-seminar 4 juni 2015 Internationalisering doe je samen: de docent maakt het verschil TAAL & INTERNATIONALISERING Maike Verhagen & Marion Hemsing HIB-seminar 4 juni 2015 Internationalisering doe je samen: de docent maakt het verschil TAAL & INTERNATIONALISERING Maike Verhagen & Marion Hemsing International Office Saxion University of Applied Sciences

Nadere informatie

vlaamse Nieuwe taalrecepten voor het Brussels onderwijs ingediend door mevrouw Elke Van den Brandt Zit ting MAART 2011

vlaamse Nieuwe taalrecepten voor het Brussels onderwijs ingediend door mevrouw Elke Van den Brandt Zit ting MAART 2011 Stuk 448 (2010-2011) Nr. 1 vlaamse GEMEENSCHAPSCOMMISSIE DE RAAD Zit ting 2010-2011 22 MAART 2011 DISCUSSIENOTA Nieuwe taalrecepten voor het Brussels onderwijs ingediend door mevrouw Elke Van den Brandt

Nadere informatie

Samen op de goede weg?

Samen op de goede weg? Taalbeleid als hefboom voor kwaliteitsvol onderwijs Samen op de goede weg? Forumdag Taalbeleid 30 mei 2017 Inleiding Een nieuwe fusiehogeschool noopte tot nieuwe initiatieven, ook voor taalbeleid. Een

Nadere informatie

EEN ANALYSE VAN DE TAALSITUATIE IN DE RAND ROND BRUSSEL OP BASIS VAN DE BRIO-TAALBAROMETER. Rudi Janssens

EEN ANALYSE VAN DE TAALSITUATIE IN DE RAND ROND BRUSSEL OP BASIS VAN DE BRIO-TAALBAROMETER. Rudi Janssens EEN ANALYSE VAN DE TAALSITUATIE IN DE RAND ROND BRUSSEL OP BASIS VAN DE BRIO-TAALBAROMETER Rudi Janssens 1. De Rand als onderzoeksobject 1.1. BRIO-onderzoek en de Vlaamse Rand 1993 Frans/Nederlandse codewisseling

Nadere informatie

Ronde 1. Aan de slag met CLIL?! 1. Inleiding. 2. What s in a name?

Ronde 1. Aan de slag met CLIL?! 1. Inleiding. 2. What s in a name? Ronde 1 Lies Strobbe KU Leuven Contact: Lies.Strobbe@arts.kuleuven.be Aan de slag met CLIL! 1. Inleiding CLIL (Content and Language Integrated Learning) en immersie zijn begrippen die steeds vaker in de

Nadere informatie

STUDIEAANBOD SINT-JOZEF HUMANIORA 2015-2016

STUDIEAANBOD SINT-JOZEF HUMANIORA 2015-2016 STUDIEAANBOD SINT-JOZEF HUMANIORA 2015-2016 EERSTE GRAAD Eerste leerjaar Algemene vorming (moderne) Klassieke studiën ( of CLIL-) Tweede leerjaar Grieks- Moderne wetenschappen (SEI of CLIL-SEI) ASO TWEEDE

Nadere informatie

Duurzaam meertalig onderwijs Over meertalig en impliciet leren

Duurzaam meertalig onderwijs Over meertalig en impliciet leren Multilingual Research Unit & European Duurzaam meertalig onderwijs Over meertalig en impliciet leren MIME Expertmeeting Amsterdam 11 oktober 2016 Universiteitsbibliotheek, Singel 425 Piet Van de Craen,

Nadere informatie

Module 4 Thema 2 Meertaligheid

Module 4 Thema 2 Meertaligheid Module 4 Thema 2 Meertaligheid Meertaligheid: een mythe In welke mate zijn de volgende talen maatschappelijk nuttig (0-10)? Meertaligheid: een mythe Bias wat betreft Europese talen. Bias naar SN Standaard

Nadere informatie

LANGUAGE MANAGEMENT PEOPLE MANAGEMENT? Lieve Vangehuchten & Dieter Vermandere (Universiteit Antwerpen - dept. Taalkunde)

LANGUAGE MANAGEMENT PEOPLE MANAGEMENT? Lieve Vangehuchten & Dieter Vermandere (Universiteit Antwerpen - dept. Taalkunde) LANGUAGE MANAGEMENT OF PEOPLE MANAGEMENT? Lieve Vangehuchten & Dieter Vermandere (Universiteit Antwerpen - dept. Taalkunde) inspiratiesessie meertaligheid 2 MEERTALIGHEID de standaardvragen a) waarom meertaligheid?

Nadere informatie

Meertaligheid en Meertalig onderwijs: hoe zit dat nu? Jill Surmont, Multilingual Research Unit, Vrije Universiteit Brussel

Meertaligheid en Meertalig onderwijs: hoe zit dat nu? Jill Surmont, Multilingual Research Unit, Vrije Universiteit Brussel Meertaligheid en Meertalig onderwijs: Jill Surmont, Multilingual Research Unit, Vrije Universiteit Brussel Opbouw workshop 1) Introductie 2) Theoretische achtergrond 3) Praktisch: omgaan met meertalige

Nadere informatie

Verovert CLIL binnenkort ons onderwijs?

Verovert CLIL binnenkort ons onderwijs? Verovert CLIL binnenkort ons onderwijs? Liesbeth Martens (UCLL) liesbeth.martens@ucll.be Bram Moors (Stedelijke Humaniora Dilsen) brammoors@gmail.com Kennismaking Wat is CLIL? Wat doet UCLL voor CLIL?

Nadere informatie

EEN ANALYSE VAN DE TAALSITUATIE IN DE RAND ROND BRUSSEL OP BASIS VAN DE BRIO-TAALBAROMETER. Rudi Janssens

EEN ANALYSE VAN DE TAALSITUATIE IN DE RAND ROND BRUSSEL OP BASIS VAN DE BRIO-TAALBAROMETER. Rudi Janssens EEN ANALYSE VAN DE TAALSITUATIE IN DE RAND ROND BRUSSEL OP BASIS VAN DE BRIO-TAALBAROMETER Rudi Janssens 1.1. BRIO-onderzoek en de Vlaamse Rand 1993 Frans/Nederlandse codewisseling 2002 Taalgebruik in

Nadere informatie

Deze keuze maak je voor de algemene vorming: een pakket van 28 lesuren.

Deze keuze maak je voor de algemene vorming: een pakket van 28 lesuren. Keuzes eerste leerjaar A 2018-2019 Keuze 1: Deze keuze maak je voor de algemene vorming: een pakket van 28 lesuren. Basis: Je haalt voldoende tot behoorlijke cijfers in de basisschool. Je kiest om de basisleerstof

Nadere informatie

Taalontwikkelend onderwijs in de zaakvakken Een brug te ver?

Taalontwikkelend onderwijs in de zaakvakken Een brug te ver? Taalactiedag Taalbeleid in de Lerarenopleiding 15.05.2009 Taalontwikkelend onderwijs in de zaakvakken Een Het sensibiliseren van universitaire lerarenopleiders in de integratie van taalontwikkelend vakonderwijs

Nadere informatie

Uitgegeven: 3 februari 2010. 2010, no. 10 PROVINCIAAL BLAD VAN FRYSLAN

Uitgegeven: 3 februari 2010. 2010, no. 10 PROVINCIAAL BLAD VAN FRYSLAN Uitgegeven: 3 februari 2010 2010, no. 10 PROVINCIAAL BLAD VAN FRYSLAN BELEIDSREGEL voor het verkrijgen van een partiële ontheffing voor het vak Fries in het primair en voortgezet onderwijs in de provincie

Nadere informatie

ASO ECONOMIE LATIJN WETENSCHAPPEN HUMANE WETENSCHAPPEN

ASO ECONOMIE LATIJN WETENSCHAPPEN HUMANE WETENSCHAPPEN ASO ECONOMIE LATIJN WETENSCHAPPEN HUMANE WETENSCHAPPEN ASO 2DE GRAAD 24 Profiel Na de eerste graad maak je een duidelijke keuze. In het derde jaar kies je een studierichting en onderwijsvorm (ASO, TSO,

Nadere informatie

AANDACHT VOOR DE MOEDERTAAL IN HET ONDERWIJS. 14 maart 2018 Sterre Leufkens (UU) Jantien Smit (SLO) & Margot Mol (CITO)

AANDACHT VOOR DE MOEDERTAAL IN HET ONDERWIJS. 14 maart 2018 Sterre Leufkens (UU) Jantien Smit (SLO) & Margot Mol (CITO) AANDACHT VOOR DE MOEDERTAAL IN HET ONDERWIJS 14 maart 2018 Sterre Leufkens (UU) Jantien Smit (SLO) & Margot Mol (CITO) Programma 16:00 17:00: 17:00 17:30: 17:30 18:30: 18:30 19:00: plenaire inleiding soep

Nadere informatie

Uw netwerk voor succesvol ondernemen in de Brusselse metropool. Metropolitan

Uw netwerk voor succesvol ondernemen in de Brusselse metropool. Metropolitan Uw netwerk voor succesvol ondernemen in de Brusselse metropool Metropolitan Voka Metropolitan bouwt aan de Brusselse metropool Voka, het Vlaams netwerk van ondernemingen, bundelt zijn werking in de Brusselse

Nadere informatie

CLIL in het basisonderwijs

CLIL in het basisonderwijs Marion Ooijevaar, 3 januari 2019 Introductie Deze whitepaper verschijnt in een serie whitepapers over Engels in het basisonderwijs. De serie bespreekt verschillende onderwerpen die relevant zijn voor leerkrachten

Nadere informatie

ASO ECONOMIE LATIJN WETENSCHAPPEN HUMANE WETENSCHAPPEN

ASO ECONOMIE LATIJN WETENSCHAPPEN HUMANE WETENSCHAPPEN ASO ECONOMIE LATIJN WETENSCHAPPEN HUMANE WETENSCHAPPEN ASO 2DE GRAAD 24 Profiel Na de eerste graad maak je een duidelijke keuze. In het derde jaar kies je een studierichting en onderwijsvorm (ASO, TSO,

Nadere informatie

RAAD VA DE EUROPESE U IE. Brussel, 21 november 2008 (01.12) (OR. en) 16207/08 EDUC 273 SOC 718 CULT 138

RAAD VA DE EUROPESE U IE. Brussel, 21 november 2008 (01.12) (OR. en) 16207/08 EDUC 273 SOC 718 CULT 138 RAAD VA DE EUROPESE U IE Brussel, 21 november 2008 (01.12) (OR. en) 16207/08 EDUC 273 SOC 718 CULT 138 RESULTAAT BESPREKI GE van: de Raad Onderwijs, Jeugdzaken en Cultuur nr. vorig doc.: 14841/08 EDUC

Nadere informatie

Bijlage Actieplan voor mobiliteit

Bijlage Actieplan voor mobiliteit bron : http://www.emis.vito.be Publikatieblad van de Europese Gemeenschappen dd. 23-12-2000 Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen PB C 371 van 23/12/2000 RESOLUTIE VAN DE RAAD EN DE VERTEGENWOORDIGERS

Nadere informatie

Voorstel van resolutie. betreffende het verplicht aanbieden van cursussen eerste hulp bij ongevallen (EHBO) in het lager en secundair onderwijs

Voorstel van resolutie. betreffende het verplicht aanbieden van cursussen eerste hulp bij ongevallen (EHBO) in het lager en secundair onderwijs stuk ingediend op 1224 (2010-2011) Nr. 1 6 juli 2011 (2010-2011) Voorstel van resolutie van de heer Jean-Jacques De Gucht, de dames Ann Brusseel, Marleen Vanderpoorten en Elisabeth Meuleman, de heren Boudewijn

Nadere informatie

Het Huis der Talen. «Immersie onderwijs in de provincie Luik» Luik 10.06.2013. Agnes De Rivière

Het Huis der Talen. «Immersie onderwijs in de provincie Luik» Luik 10.06.2013. Agnes De Rivière Het Huis der Talen «Immersie onderwijs in de provincie Luik» Luik 10.06.2013 Agnes De Rivière Wie zijn wij? Opgericht in 2008 Platform Ondersteuning van de economische ontwikkeling in de regio. Promotie

Nadere informatie

Via internationalisering naar interculturele competenties en omgaan met diversiteit.

Via internationalisering naar interculturele competenties en omgaan met diversiteit. Via internationalisering naar interculturele competenties en omgaan met diversiteit. Kaat Delrue Joke Mornie 15 januari 2013 Op onze website: Studenten krijgen de mogelijkheid om een internationale ervaring

Nadere informatie

Hoe ver is de lat voor taal opgeschoven? Stand van zaken talenbeleid basis- en secundair onderwijs Bijlage bij persbericht 16/12/2008

Hoe ver is de lat voor taal opgeschoven? Stand van zaken talenbeleid basis- en secundair onderwijs Bijlage bij persbericht 16/12/2008 Hoe ver is de lat voor taal opgeschoven? Stand van zaken talenbeleid basis- en secundair onderwijs Bijlage bij persbericht 16/12/28 Met de talenbeleidsnota De lat hoog voor talen. Goed voor de sterken,

Nadere informatie

BROEDERSCHOOL STEKENE. NIEUWSTRAAT STEKENE

BROEDERSCHOOL STEKENE. NIEUWSTRAAT STEKENE ON R DE ch fs na va IJS W O D R B ar 0 AI N a 0 A ND j CU EA er 9I SE e 0 D H l U r SC NI ST te ljaa s oo CH TE E & UR S- EP CH O ER B N, BR O EE M FO GE AL IN BROEDERSCHOOL STEKENE NIEUWSTRAAT 7 990 STEKENE

Nadere informatie

Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen

Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen Oordeel bij de aanvraag tot inrichting van een anderstalige equivalente initiële bachelor- of masteropleiding (Codex Hoger Onderwijs dd. 20 december 2013, deel 2. Structuur

Nadere informatie

Fiche 5: Aanbeveling inzake een alomvattende benadering van het onderwijzen en leren van talen

Fiche 5: Aanbeveling inzake een alomvattende benadering van het onderwijzen en leren van talen Fiche 5: Aanbeveling inzake een alomvattende benadering van het onderwijzen en leren van talen 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel Voorstel voor een aanbeveling van de Raad inzake een alomvattende benadering

Nadere informatie

CLIL aso, wetenschappen derde graad. Johan Delbaere

CLIL aso, wetenschappen derde graad. Johan Delbaere CLIL aso, wetenschappen derde graad Johan Delbaere Proeftuinproject St.-Lodewijkscollege Brugge Situering van het project Ondersteuning KUL bij toetsen Interne ondersteuning en samenwerking Uitdagingen

Nadere informatie

ADVIES. Algemene Raad. 25 september 2008 AR/PCA/ADV/002

ADVIES. Algemene Raad. 25 september 2008 AR/PCA/ADV/002 ADVIES Algemene Raad 25 september 2008 AR/PCA/ADV/002 Advies over het voorontwerp van decreet houdende de toelatingsvoorwaarden tot het gewoon lager onderwijs en de engagementsverklaring tussen school

Nadere informatie

Meertaligheid beken kleur!

Meertaligheid beken kleur! Meertaligheid beken kleur! Houffalize November 2017 Iris Philips Katleen Koopmans Doelen 1. Reflecteren over eigen visie m.b.t. meertaligheid 2. Visie aftoetsten aan recent wetenschappelijk inzicht 3.

Nadere informatie

Voorbij het binaire. Hoe de meertalige realiteit op school en in de klas integreren met het leren van de schooltaal?

Voorbij het binaire. Hoe de meertalige realiteit op school en in de klas integreren met het leren van de schooltaal? WELWIJS Schaarbeek 02 oktober 2018 Voorbij het binaire. Hoe de meertalige realiteit op school en in de klas integreren met het leren van de schooltaal? Piet Van Avermaet Antwoorden op sociale ongelijkheid

Nadere informatie

Vroeg vreemdetalenonderwijs. Visiedocument

Vroeg vreemdetalenonderwijs. Visiedocument Vroeg vreemdetalenonderwijs Engels Visiedocument Inhoudsopgave Inleiding 3 Van good naar great vroeg vreemdetalenonderwijs 4 Taskforce vroeg vreemdetalenonderwijs 5 Vroeg vreemdetalenonderwijs in 2025

Nadere informatie

Persvoorstelling Resultaten Europees Vreemdetalenonderzoek. 21 juni 2012

Persvoorstelling Resultaten Europees Vreemdetalenonderzoek. 21 juni 2012 Persvoorstelling Resultaten Europees Vreemdetalenonderzoek 21 juni 2012 1 Onderzoeksteam Hoofdpromotor: Rianne Janssen Co-promotoren: Piet Desmet, Sarah Gielen, Liesbet Heyvaert, Peter Lauwers, Ilse Magnus

Nadere informatie

Functie Unitleider Salarisschaal Werkterrein Activiteiten Context

Functie Unitleider Salarisschaal Werkterrein Activiteiten Context Functie Salarisschaal Werkterrein Activiteiten Unitleider LD en evt. arbeidsmarkttoelage Management -> Overig management Beleid mede voorbereiden, ontwikkelen, implementeren en evalueren Coördinatie van

Nadere informatie

Individueel begeleiden van NT2-studenten Presentatie Nederlands Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs 24 april Om te beginnen..

Individueel begeleiden van NT2-studenten Presentatie Nederlands Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs 24 april Om te beginnen.. Individueel begeleiden van NT2-studenten Presentatie Nederlands Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs 24 april 2015 Om te beginnen.. De doelen van ons Platform a. Ontwikkelen van een gemeen- schappelijke

Nadere informatie

Duits in het MBO: Deutsch für den Beruf. Keuzedeel Duits: het onderwijsmodel Auteur: Marianne Driessen

Duits in het MBO: Deutsch für den Beruf. Keuzedeel Duits: het onderwijsmodel Auteur: Marianne Driessen Duits in het MBO: Deutsch für den Beruf Keuzedeel Duits: het onderwijsmodel Auteur: Marianne Driessen I Inhoud 1 Hoe leer je Duits?... 1 1.1 Visie op het leren van een vreemde taal... 1 1.2 Visie keuzedeel

Nadere informatie

Worldschool Young European Specialists. Programma voor deelnemende leerlingen. YES! in het kort. YES! Young European Specialists

Worldschool Young European Specialists. Programma voor deelnemende leerlingen. YES! in het kort. YES! Young European Specialists Worldschool Young European Specialists YES! Young European Specialists Programma voor deelnemende leerlingen YES! is een speciaal onderwijsprogramma voor leerlingen van het VWO, vijfde leerjaar. Honderd

Nadere informatie

Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen

Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen Oordeel bij de aanvraag tot inrichting van een anderstalige equivalente initiële bachelor- of masteropleiding (Codex Hoger Onderwijs dd. 20 december 2013, deel 2. Structuur

Nadere informatie

Master in de meertalige communicatie

Master in de meertalige communicatie BRUSSEL t Master in de meertalige communicatie Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als

Nadere informatie

TAALMODELLEN VOOR HET HOGER ONDERWIJS IN HET NEDERLANDSE TAALGEBIED

TAALMODELLEN VOOR HET HOGER ONDERWIJS IN HET NEDERLANDSE TAALGEBIED TAALMODELLEN VOOR HET HOGER ONDERWIJS IN HET NEDERLANDSE TAALGEBIED An De Moor Brussel, 5 oktober 2018 Engels in het hoger onderwijs een stand van zaken Verengelsing in Vlaanderen 24% in de masterfase

Nadere informatie

CONCEPTVISIE OP HET LEERGEBIED ENGELS/ MODERNE VREEMDE TALEN

CONCEPTVISIE OP HET LEERGEBIED ENGELS/ MODERNE VREEMDE TALEN Dit is het tussenproduct van het ontwikkelteam Engels en moderne vreemde talen (MVT). Het bestaat uit drie onderdelen: de conceptvisie op het leergebied, een toelichting op het proces tijdens de ontwikkelsessie

Nadere informatie

WORKSHOP 1P4. Internationale samenwerking goed voor de onderwijskwaliteit? Arie van Scheepen. Docent Technische Bedrijfskunde bij IED-FNT

WORKSHOP 1P4. Internationale samenwerking goed voor de onderwijskwaliteit? Arie van Scheepen. Docent Technische Bedrijfskunde bij IED-FNT WORKSHOP 1P4 Internationale samenwerking goed voor de onderwijskwaliteit? Arie van Scheepen Docent Technische Bedrijfskunde bij IED-FNT 11.00-12.00 uur / SkyTheater 2 Inhoudsopgave Onderwerp/ aanleiding

Nadere informatie

Thuis in de wereld! Een visie op het tweetalig onderwijs 2015-2025. 20112014_Opl.2.000_2142257

Thuis in de wereld! Een visie op het tweetalig onderwijs 2015-2025. 20112014_Opl.2.000_2142257 Thuis in de wereld! Een visie op het tweetalig onderwijs 2015-2025 20112014_Opl.2.000_2142257 Inhoud Voorwoord Voorwoord 3 Missie 4 Actuele speerpunten 5 Het tweetalig onderwijs in 2025 7 Acties op weg

Nadere informatie

Summary in Dutch Hoofdstuk 1

Summary in Dutch Hoofdstuk 1 Summary in Dutch Het onderzoek naar de vraag wat de beste leeftijd voor tweede taalverwerving (L2) ondersteunt het idee hoe eerder, hoe beter niet helemaal, gezien het feit dat ontwikkelingsbeperkingen

Nadere informatie

Overtuigingen van leerkrachten over taal in onderwijs. Reinhilde Pulinx, Universiteit Gent VFO SSL, Leuven, 18 september 2014

Overtuigingen van leerkrachten over taal in onderwijs. Reinhilde Pulinx, Universiteit Gent VFO SSL, Leuven, 18 september 2014 Overtuigingen van leerkrachten over taal in onderwijs When in Paris Reinhilde Pulinx, Universiteit Gent VFO SSL, Leuven, 18 september 2014 Onderwijs in Vlaanderen Vroege studiekeuze, sociale hiërarchie

Nadere informatie

Duurzaam meertalig hoger onderwijs voor de office expert van morgen

Duurzaam meertalig hoger onderwijs voor de office expert van morgen Duurzaam meertalig hoger onderwijs voor de office expert van morgen M E E RTA L I G E A A N P A K ( C L I L ) I N D E B A C H E L O R O P L E I D I N G O F F I C E M A N A G E M E N T V A N D E E R A S

Nadere informatie

Kwaliteitsstandaard tweetalig onderwijs 2.0

Kwaliteitsstandaard tweetalig onderwijs 2.0 Kwaliteitsstandaard tweetalig onderwijs 2.0 Waarom een kwaliteitsstandaard? Wanneer mag je als school of afdeling de benaming tto (tweetalig onderwijs) gebruiken? Dat mag als je onderwijsaanbod voldoet

Nadere informatie

Studieaanbod eerste jaar Heilig Graf

Studieaanbod eerste jaar Heilig Graf Studieaanbod eerste jaar Heilig Graf Je behaalde het getuigschrift van het basisonderwijs. Je behaalde een attest van het basisonderwijs. 1A 1A verdieping 1B Je wil je vooral focussen op de basisleerstof.

Nadere informatie

Brussel, 10 december _Advies_accreditatieverdrag. Advies. Accreditatieverdrag met Nederland

Brussel, 10 december _Advies_accreditatieverdrag. Advies. Accreditatieverdrag met Nederland Brussel, 10 december 2003 111903_Advies_accreditatieverdrag Advies Accreditatieverdrag met Nederland Inhoud Inhoud... 2 1. Inleiding en situering adviesvraag... 3 2. Samenvatting... 4 3. Advies...5 2 1.

Nadere informatie

Het taalbeleid aan de Universiteit Gent 2009-2011: resultaten en bevindingen

Het taalbeleid aan de Universiteit Gent 2009-2011: resultaten en bevindingen . Taalbeleid hoger onderwijs Ronde 8 Sibo Kanobana Universiteit Gent Contact: sibo.kanobana@ugent.be Het taalbeleid aan de Universiteit Gent 2009-2011: resultaten en bevindingen 1. Inleiding In deze bijdrage

Nadere informatie

Veelgestelde vragen over tto ( tweetalig onderwijs )

Veelgestelde vragen over tto ( tweetalig onderwijs ) Veelgestelde vragen over tto ( tweetalig onderwijs ) 1. Waar staat de afkorting tto voor? Tweetalig Onderwijs. Tweetalig onderwijs wordt nu gegeven op ongeveer 135 scholen in Nederland. 2. Wat houdt tweetalig

Nadere informatie

Susanne Smulders Saskia Heunks Silke Swart. FLOT & TRION Verdiepingsmodule:

Susanne Smulders Saskia Heunks Silke Swart. FLOT & TRION Verdiepingsmodule: Susanne Smulders Saskia Heunks Silke Swart FLOT & TRION Verdiepingsmodule: Internationalisation@Home Doelen van deze Good Practice Verbinding van behoeften van instituut en praktijk Delen wat wij hebben

Nadere informatie

Meertaligheid Als Realiteit op School (MARS)

Meertaligheid Als Realiteit op School (MARS) Meertaligheid Als Realiteit op School (MARS) Commissie Onderwijs Vlaams Parlement 2 juni 2016 Promotoren: Prof. Dr. Piet Van Avermaet (UGent) Prof. Dr. Mieke Van Houtte (UGent) Prof. Dr. Stef Slembrouck

Nadere informatie

Content and Language Integrated Learning in de moderne vreemde talenles

Content and Language Integrated Learning in de moderne vreemde talenles Content and Language Integrated Learning in de moderne vreemde talenles Tessa Mearns 2 juni 2017 Bij ons leer je de wereld kennen 1 Doelen Aan het eind van deze workshop kunt u.. voorbeelden geven van

Nadere informatie

De Taalbrug: 2F van vmbo naar mbo. De doorlopende leerlijn Nederlands

De Taalbrug: 2F van vmbo naar mbo. De doorlopende leerlijn Nederlands Hoe motiveer je docenten om mee te doen? Hoe beoordeel je de vaardigheden? Hoe maak je de beschrijvingen van het rapport Over de drempels met taal werkbaar? Hoe zorg je ervoor dat leerlingen betrokken

Nadere informatie

Veelgestelde vragen over tto (tweetalig onderwijs)

Veelgestelde vragen over tto (tweetalig onderwijs) Veelgestelde vragen over tto (tweetalig onderwijs) 1. Waar staat de afkorting tto voor? Tweetalig Onderwijs. Tweetalig onderwijs wordt nu gegeven op ongeveer 135 scholen in Nederland. 2. Wat houdt tweetalig

Nadere informatie

Opleiding en werkervaring aanvullende thuiszorg vzw Aksent

Opleiding en werkervaring aanvullende thuiszorg vzw Aksent BIJLAGE Bijlage nr. 1 Fiches Titel initiatief: Initiatiefnemer: Opleiding en werkervaring aanvullende thuiszorg vzw Aksent Projectomschrijving Het project wordt opgenomen binnen volgende strategische en

Nadere informatie

betreffende het Onderwijs XXIII

betreffende het Onderwijs XXIII stuk ingediend op 2066 (2012-2013) Nr. 9 10 juli 2013 (2012-2013) Ontwerp van decreet betreffende het Onderwijs XXIII Amendementen voorgesteld Stukken in het dossier: 2066 (2012-2013) Nr. 1: Ontwerp van

Nadere informatie

In dit hoofdstuk bespreken we achtereenvolgens de volgende onderwijsvormen:

In dit hoofdstuk bespreken we achtereenvolgens de volgende onderwijsvormen: 4.5. Taalkeuze in het onderwijs en in de wetenschap Het vijfde criterium dat de UNESCO vermeldt als cruciaal voor de vitaliteit van taal X is de positie die taal X inneemt in traditionele maatschappelijke

Nadere informatie

Tweetalig Gymnasium Tweetalig Atheneum. Bilingual Education

Tweetalig Gymnasium Tweetalig Atheneum. Bilingual Education Tweetalig Gymnasium Tweetalig Atheneum 2012 CHRISTELIJK LYCEUM ZEIST Bilingual Education Waarom tweetalig onderwijs? Engels is één van de belangrijkste talen. Bij bedrijven, universiteiten, hogescholen

Nadere informatie

Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen

Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen Oordeel bij de aanvraag tot inrichting van een anderstalige equivalente initiële bachelor- of masteropleiding (Codex Hoger Onderwijs dd. 20 december 2013, deel 2. Structuur

Nadere informatie

Verder gestalte geven aan het taalbeleidsplan

Verder gestalte geven aan het taalbeleidsplan Verder gestalte geven aan het taalbeleidsplan De lat hoog voor talen in iedere school Goed voor de sterken, sterk voor de zwakken Inhoud THEORETISCH KADER Definitie Doelen Bronnen voor het bepalen van

Nadere informatie

Evy Ceuleers, June Eyckmans & Hyo Jung De Smet

Evy Ceuleers, June Eyckmans & Hyo Jung De Smet Evy Ceuleers, June Eyckmans & Hyo Jung De Smet Als gevolg van de toenemende globalisering en de snelle evoluties in technologie hebben meer mensen contact met elkaar dan ooit tevoren. Deze contacten spelen

Nadere informatie

Meertaligheid als kerncomponent van internationale competentie. Lies Sercu KU Leuven

Meertaligheid als kerncomponent van internationale competentie. Lies Sercu KU Leuven Meertaligheid als kerncomponent van internationale competentie Lies Sercu KU Leuven Overzicht Meertaligheid als kerncompetentie van internationale competentie Meertaligheid in het Hoger Onderwijs Welke

Nadere informatie

Gerealiseerd met de steun van de Vlaamse Overheid, Departement Inburgering in het kader van Managers van diversiteit. Taalgericht naar werk Inhoud I

Gerealiseerd met de steun van de Vlaamse Overheid, Departement Inburgering in het kader van Managers van diversiteit. Taalgericht naar werk Inhoud I taalgericht naar werk Over het belang van geïntegreerd vakonder wijs voor beroepsgerichte opleidingen Publicatie ontwikkeld door Linguapolis, Instituut voor Taal en Communicatie Universiteit Antwerpen

Nadere informatie

Peiling Kerntechnologie

Peiling Kerntechnologie Augustus 2013 TNS Augustus 2013 J032 Contents 1 Het onderzoek 3 2 Introductie/Context 6 3 Kernenergie: een kritische maar 9 genuanceerde blik 4 Onbekend maakt onbemind 18 TNS Augustus 2013 J032 2 1 Het

Nadere informatie

Bijlage cursusomschrijvingen. Management in Zorg deeltijd

Bijlage cursusomschrijvingen. Management in Zorg deeltijd Bijlage cursusomschrijvingen Management in Zorg deeltijd 2016-2017 Titel Startopdracht 1 Opleidingsvariant Deeltijd Collegejaar 2016-2017 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode GZO-1.D-STRT1-14 1.2

Nadere informatie

Bevraging professionelen

Bevraging professionelen Bevraging professionelen Code: [wordt later ingevuld om anonimiteit te garanderen] Beste, Deze vragenlijst maakt deel uit van het Erasmus=project met de naam TALES@home (Talking About Language and Emotions

Nadere informatie

Woordenschatverwerving & taalontwikkelend lesgeven

Woordenschatverwerving & taalontwikkelend lesgeven Woordenschatverwerving & taalontwikkelend lesgeven Wilma van der Westen Project Docenten aan zet bij taal in alle vakken Utrecht 7 november 2012 Even voorstellen: Bestuurslid Het Schoolvak Nederlands HSN

Nadere informatie

Tweetalig basisonderwijs in het Gooi. Learning Beyond Boundaries

Tweetalig basisonderwijs in het Gooi. Learning Beyond Boundaries Tweetalig basisonderwijs in het Gooi Learning Beyond Boundaries Tweetalig basisonderwijs in het Gooi Bent u op zoek naar een basisschool die tweetalig onderwijs in een internationale omgeving aanbiedt

Nadere informatie

Intentieverklaring. inzake onderwijssamenwerking tussen Nederland en Vlaanderen

Intentieverklaring. inzake onderwijssamenwerking tussen Nederland en Vlaanderen Intentieverklaring van de Nederlandse minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, dr. Jet Bussemaker en de Vlaamse minister van Onderwijs en viceministerpresident van de Vlaamse Regering, Hilde Crevits,

Nadere informatie

Ronde 3. Nvt Nt2: één pot nat? 1. Inleiding. 2. Context

Ronde 3. Nvt Nt2: één pot nat? 1. Inleiding. 2. Context . Nederlands als tweede taal Ronde 3 Hellmuth Van Berlo Taaluniecentrum NVT, Brussel Contact: hvanberlo@taaluniecentrum-nvt.org Nvt Nt2: één pot nat? 1. Inleiding Is de hele discussie over de vermeende

Nadere informatie

Presentatie tijdens lesjes middag. De Vos: jouw slimste keuze!

Presentatie tijdens lesjes middag. De Vos: jouw slimste keuze! Presentatie tijdens lesjes middag De Vos: jouw slimste keuze! Visie Strategisch Beleidsplan Onze primaire functie en ons hoofddoel is het ontplooien van leerlingen op basis van individuele kwaliteiten.

Nadere informatie

TOELICHTING. Voor alle scholen waar het leergebied Frans verplicht is, gelden bijgevolg dezelfde eindtermen Frans.

TOELICHTING. Voor alle scholen waar het leergebied Frans verplicht is, gelden bijgevolg dezelfde eindtermen Frans. stuk ingediend op 608 (2009-2010) Nr. 1 1 juli 2010 (2009-2010) Voorstel van decreet van de dames Marleen Vanderpoorten, Irina De Knop, Fientje Moerman en Ann Brusseel en de heer Sven Gatz houdende wijziging

Nadere informatie

DIPLON: GLO Taal. Nathalie Peeters (PHL) Veerle Schuyten (KHLim) UHASSELT - 18/05/11

DIPLON: GLO Taal. Nathalie Peeters (PHL) Veerle Schuyten (KHLim) UHASSELT - 18/05/11 DIPLON: GLO Taal Nathalie Brabants (Xios) Nathalie Peeters (PHL) Veerle Schuyten (KHLim) UHASSELT - 18/05/11 Inhoud 1. Projectomschrijving 2. Actielijnen: toelichting en voorbeelden 1. Taalreferentiekader

Nadere informatie

Info over deze school

Info over deze school Info over deze school een school van don Bosco: opvoeden met don Bosco als GIDS en TOCHTGENOOT 1815-1888 een school van don Bosco: = school = thuis = speelplaats = parochie Don Bosco Zwijnaarde = school

Nadere informatie

L immersion c est pour quelqu un qui parle bien néerlandais. CLIL bij oudere leerlingen.

L immersion c est pour quelqu un qui parle bien néerlandais. CLIL bij oudere leerlingen. Vrije Universiteit Brussel Audrey De Smet Faculteit der Letteren en Wijsbegeerte Studiegebied Taal- en Letterkunde L immersion c est pour quelqu un qui parle bien néerlandais. CLIL bij oudere leerlingen.

Nadere informatie

Spinnenweb-model: leerlingparticipatie in samenhang

Spinnenweb-model: leerlingparticipatie in samenhang Spinnenweb-model: leerlingparticipatie in samenhang Instrument voor Student Voice SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Verantwoording 2018 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling,

Nadere informatie

Het belang van leren programmeren

Het belang van leren programmeren Het belang van leren programmeren Han van der Maas HL Psychologie UvA CSO Oefenweb.nl opzet Pleidooi voor programmeeronderwijs Ontwikkelingspsychologisch perspectief Non-formeel leren (examen) Program

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

CAMPUS KRUIDTUIN - MECHELEN

CAMPUS KRUIDTUIN - MECHELEN CAMPUS KRUIDTUIN - MECHELEN Locatie: Lange Ridderstraat 44, 2800 Mechelen Opleidingen: Informatiemanagement en Multimedia (Interactive Multimedia Design) Leraar Kleuter Leraar Lager Onderwijs Leraar Secundair

Nadere informatie

Tweetalig Gymnasium Tweetalig Atheneum. Bilingual Education FOTO: PIETER TROOST

Tweetalig Gymnasium Tweetalig Atheneum. Bilingual Education FOTO: PIETER TROOST Tweetalig Gymnasium Tweetalig Atheneum 2015 CHRISTELIJK LYCEUM ZEIST Bilingual Education FOTO: PIETER TROOST Introductie leerjaar 1 FOTO: FOTO: JEROEN JEROEN SOETENS SOETENS Waarom tweetalig onderwijs?

Nadere informatie

ENGLISH LANGUAGE SUPPORT ONLINE: DE AANSLUITING TUSSEN FEEDBACK, LEERLIJNEN EN UITSTROOMEISEN

ENGLISH LANGUAGE SUPPORT ONLINE: DE AANSLUITING TUSSEN FEEDBACK, LEERLIJNEN EN UITSTROOMEISEN ENGLISH LANGUAGE SUPPORT ONLINE: DE AANSLUITING TUSSEN FEEDBACK, LEERLIJNEN EN UITSTROOMEISEN Nel de Jong / VU-NT2 Brussel, januari 2018 # Het begint met een idee English Language Support Online 1. Taalbeleid

Nadere informatie

Woerdens Techniek Talent

Woerdens Techniek Talent Woerdens Techniek Talent Werkgroep Promotie en werving Concept Activiteitenplan 2013/2014 versie 3.0, Woerden, 23-08- 2013 Aanleiding Het Woerdens Techniek Talent is een initiatief van onderwijsinstellingen,

Nadere informatie

Tweetalig Gymnasium Tweetalig Atheneum. Bilingual Education FOTO: JEROEN SOETENS

Tweetalig Gymnasium Tweetalig Atheneum. Bilingual Education FOTO: JEROEN SOETENS Tweetalig Gymnasium Tweetalig Atheneum Bilingual Education FOTO: JEROEN SOETENS CHRISTELIJK LYCEUM ZEIST 2013 Introductie leerjaar 1 FOTO: FOTO: JEROEN JEROEN SOETENS SOETENS Waarom tweetalig onderwijs?

Nadere informatie

Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen

Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen Oordeel bij de aanvraag tot inrichting van een anderstalige equivalente initiële bachelor- of masteropleiding (Codex Hoger Onderwijs dd. 20 december 2013, deel 2. Structuur

Nadere informatie

Van praktijk naar theorie naar praktijk D O O R L O P E N D E L E E R L I J N E N T A A L I N H E T O P E N B A A R O N D E R W I J S Z W O L L E

Van praktijk naar theorie naar praktijk D O O R L O P E N D E L E E R L I J N E N T A A L I N H E T O P E N B A A R O N D E R W I J S Z W O L L E Van praktijk naar theorie naar praktijk D O O R L O P E N D E L E E R L I J N E N T A A L I N H E T O P E N B A A R O N D E R W I J S Z W O L L E Openbaar Onderwijs Zwolle 28 scholen voor primair onderwijs

Nadere informatie

Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen

Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen Commissie Hoger Onderwijs Vlaanderen Oordeel bij de aanvraag tot inrichting van een anderstalige equivalente initiële bachelor- of masteropleiding (Codex Hoger Onderwijs dd. 20 december 2013, deel 2. Structuur

Nadere informatie

LIFE 2016 BE REEL! Wooncongres VVSG 6 december 2018 Brussel

LIFE 2016 BE REEL! Wooncongres VVSG 6 december 2018 Brussel LIFE 2016 BE REEL! Wooncongres VVSG 6 december 2018 Brussel Nationaal training programma voor lokale overheden LIFE IP CA 2016 BE-REEL! With the contribution of the LIFE financial instrument of the European

Nadere informatie

Meertalig onderwijs was ooit het onderwerp van het publieksdebat in het

Meertalig onderwijs was ooit het onderwerp van het publieksdebat in het Meertalig onderwijs in Brussel? Rudi Janssens in: Ons Erfdeel, jg 46 (2003), nr. 5, pp. 665-671. Meertalig onderwijs was ooit het onderwerp van het publieksdebat in het VRT-zondagochtendprogramma De Zevende

Nadere informatie

BeSTin. Marc Verpoorten Bibliotheekmedewerker

BeSTin. Marc Verpoorten Bibliotheekmedewerker BeSTin Marc Verpoorten Bibliotheekmedewerker BeSTin BeSTin staat voor Brussels electronic Scientific and Technical information network Het is een bibliotheekproject dat in samenwerking met de ULB en Disc

Nadere informatie

Master in de meertalige communicatie

Master in de meertalige communicatie BRUSSEL t Master in de meertalige communicatie Faculteit Letteren Campus Brussel Welkom aan de KU Leuven, een van de grootste en oudste universiteiten van Europa. Met meer dan 250 masteropleidingen aan

Nadere informatie