Beroepscompetentieprofiel Bestekschrijver

Transcriptie

1 Beroepscompetentieprofiel Bestekschrijver SBW O&R04/7/050/jab/

2 Inhoudsopgave Algemene informatie 2 Kerntaken van het beroep 5 Kernopgaven van het beroep 9 Competentiematrix 10 Beroepscompetenties met succescriteria 11 1

3 Beroepscompetentieprofiel bestekschrijver Algemene informatie datum: versie: 2 Onder regie van kenniscentrum beroepsonderwijs bedrijfsleven Ontwikkeld door: SBW SBW, afdeling O&T Brondocument(en) Legitimering beroepscompetentieprofiel door: - op format vereisten - op de inhoud Mogelijke functiebenamingen medewerker bestekken bestekschrijver Beroepsbeschrijving Beroepscontext/ werkzaamheden 1. Eindrapport Beroepenanalyse middenkaderfunctionaris gww/geodesie IO008/011/RPS/LB(2000); IO008/005/RPS/SH (2000) 2. Loopbaanpaden middenkaderfunctionaris infratechniek SAOB SBW, d.d Bolegbo-vok, d.d Vereniging STADSWERK Nederland, d.d ONRI, d.d Vianed, d.d VNBG, d.d FNV Bouw, Hout- en Bouwbond CNV, d.d HZC, d.d Sector en bedrijf De bestekschrijver verricht zijn werkzaamheden in de sector grond-, water- en wegenbouw. Deze sector is onderdeel van de bedrijfstak bouw. De bestekschrijver is werkzaam in kleine, middelgrote of grote bedrijven, veelal overheidsbedrijven. De bedrijven hebben als voornaamste activiteiten het ontwerpen en het laten uitvoeren van constructies ten behoeve van de infrastructuur en het controleren van het gemaakte werk. Werkomgeving De bestekschrijver werkt in een kantoor, een deel van de (controlerende) werkzaamheden vindt plaat op de bouwplaats. Werkzaamheden De belangrijkste werkzaamheden van de bestekschrijver zijn: het maken van bestekken aanbesteden. Materiaal/materieel Geen. 2

4 Relaties en contacten De bestekschrijver heeft contact met collega's, opdrachtgever en opzichters. Persoonskenmerken Er zijn geen specifieke persoonskenmerken. Rol en verantwoordelijkheden Complexiteit Typerende beroepshouding Trends/innovaties Marktontwikkelingen Wetgeving/ overheidsregulering Technologische ontwikkelingen Bedrijfsorganisatorische ontwikkelingen Wettelijke vereisten Er zijn geen wettelijke vereisten voor de bestekschrijver. De bestekschrijver is verantwoordelijk voor: kwaliteit van het bestek organisatie van de aanbesteding. De bestekschrijver werkt alleen, in een team of geeft leiding aan medewerkers bestekken. Het bestek wordt gemaakt in het RAW-format Dit is een standaardroutine. In het bestek moet worden aangegeven op welke wijze de verschillende hoeveelheden worden verrekend. Hiervoor moet de bestekschrijver een onderscheid maken in de gevolgen van hoeveelheidrisico s en uitvoeringrisico s. Een onjuiste aanduiding van deze hoeveelheden kan leiden tot extra kosten bij de afrekening van meer- en minderwerk. Het bestek vormt de basis van het te maken werk. Een onvolledig en/of onduidelijk bestek veroorzaakt kwalitatief onvoldoende werk Aangezien een bestek de juridische basis vormt van de aannemingsovereenkomst moet de bestekschrijver accuraat werken en dient hij inzicht te hebben in juridische zaken. De belangrijkste opdrachtgever voor infrastructurele werken is de overheid. Bezuinigingen in de overheidsuitgaven hebben direct invloed op de hoeveelheid en de omvang van de opdrachten. Terugloop van overheidsopdrachten kan nauwelijks worden gecompenseerd door aanvullende opdrachten uit andere marktsectoren. Grote infrastructurele werken slokken een verhoudingsgewijs groot deel van het beschikbare budget op waardoor met name op lager bestuurlijk niveau minder geld beschikbaar is. Nationale en Europese regelgeving, met name op het gebied van arbo en milieu veroorzaken dat het maken van bestekken voor werken t.b.v. de infrastructuur een complex proces wordt. Europese regelgeving en geïntegreerde contractvormen brengen met zich mee dat de complexiteit van projecten zal toenemen Dat betekent dat met meer aspecten rekening gehouden moet worden. De ontwikkeling van RAW bestekken is een voortgaand proces waarbij voortdurend nieuwe onderdelen aan de RAW-catalogus worden toegevoegd en, als gevolg van voortschrijdend inzicht bestaande onderdelen worden aangepast. Invoering van het nieuwe contractvormen (prestatiebestek, turn-key, design and build, proces contracten, publiek private samenwerking) stellen andere eisen aan het bestek. Technische diensten van de overheid worden kleiner door privatisering van overheidstaken. Dit leidt tot verschuiving van werkzaamheden van overheid naar ingenieursbureaus en aannemers. 3

5 Internationale ontwikkelingen Loopbaanmogelijkheden Grote ingenieursbureaus vestigen zich verspreid over de wereld, met een nadruk op voormalige Oostbloklanden. Afhankelijk van de competenties van de opzichter bestaat de mogelijkheid tot plaatsing bij of detachering naar buitenlandse vestigingen. Hij zal daarbij voldoende inzicht moeten verwerven in methodes, eisen en gebruiken die ter plekke van toepassing zijn. Doorgroei naar hoofd afdeling of hoofd technische dienst van een gemeente. 4

6 Kerntaken van het beroep 1. Bestek maken 2. Ontwerpbegroting maken 3. Aanbesteding organiseren 5

7 Kerntaak 1 Bestek maken Rol/verantwoordelijkheden Complexiteit Betrokkenen (Hulp-)middelen Kwaliteit van proces en resultaat Keuzes en dilemma s De bestekschrijver verzamelt, inventariseert en analyseert de op het project betrekking hebbende gegevens (program van eisen, tekeningen, rapporten). Hij maakt op basis van deze gegevens een bestek. Het bestek beschrijft de kwantiteit en de kwaliteit van een uit te voeren project en vormt de basis voor het contract dat met één of met meerdere aannemers wordt afgesloten. In het bestek staan de juridische en technische voorschriften die voor de uitvoering van het project van belang zijn. De bestekschrijver voert de werkzaamheden uit in naam van de opdrachtgever of de leidinggevende. De bestekschrijver maakt het bestek meestal zelfstandig. Voor grote werken wordt vaak door medewerkers-bestekschrijvers in teamverband aan verschillende deelbestekken gewerkt. De bestekschrijver is hierbij verantwoordelijk voor een goede onderlinge afstemming van de verschillende onderdelen en voor het aansturen van de medewerkers. De bestekschrijver is verantwoordelijk voor de juistheid en de volledigheid van het bestek. Hij legt verantwoording af aan de opdrachtgever of de leidinggevende. De bestekschrijver maakt het bestek volgens standaardroutines, met een standaardindeling. Voor de werken in de gww wordt hiervoor vaak de RAW-systematiek gebruikt.. Bij bestekken die niet volgens RAW-systematiek worden gemaakt, bestaat een grotere kans op het vergeten van onderdelen/werkzaamheden. Complicerende factoren hierbij zijn de keuzes die moeten worden gemaakt voor de verrekening van de verschillende soorten hoeveelheden (verrekenbaar, niet-verrekenbaar, te accorderen). Voor bijzondere contracten (turn-key, design and build, proces contracten, publiek private samenwerking) kan niet worden volstaan met standaardprocedures, maar moet de bestekschrijver met name over meer juridische kennis (kunnen) beschikken. De bestekschrijver maakt bestekken voor verschillende soorten werken. Fouten en/of onduidelijkheden in het bestek werken kostenverhogend. Collega s, tekenaars, calculators, opdrachtgever Computer en relevante software Het bestek is volledig en duidelijk. Hoeveelheden benoemen. Bij het benoemen van hoeveelheden moet een keuze worden gemaakt uit verrekenbare, niet-verrekenbare en te accorderen hoeveelheden. Deze keuze heeft consequenties voor de eindafrekening. Alternatieve inschrijving versus tijd. Een alternatieve inschrijving moet op basis van de (kwaliteits-) eisen die in het bestek zijn vermeld, worden beoordeeld. Dit gebeurt na de aanbesteding en voor de eigenlijke gunning. Hiervoor is vaak weinig tijd beschikbaar. 6

8 Kerntaak 2 Ontwerpbegroting maken Rol/verantwoordelijkheden Complexiteit Betrokkenen (Hulp-)middelen Kwaliteit van proces en resultaat Keuzes en dilemma s De bestekschrijver verzamelt, inventariseert en analyseert de op het project betrekking hebbende gegevens (program van eisen, bestek en tekeningen, rapporten). De bestekschrijver berekent hoeveelheden benodigde arbeid, materiaal, materieel. Voor het berekenen van de benodigde hoeveelheid arbeid en de inzet materieel gaat hij uit van gebruikelijke werkmethoden en prestatienormen. Met deze gegevens wordt de ontwerpbegroting gemaakt. Deze dient voor het vaststellen van het door de opdrachtgever te verstrekken budget en voor het beoordelen van de aanneemsom. De bestekschrijver voert de werkzaamheden uit in opdracht van de opdrachtgever of de leidinggevende. De bestekschrijver maakt de ontwerpbegroting meestal zelfstandig. Voor grote werken wordt vaak door deskundigen van verschillende disciplines in teamverband aan verschillende deelbegrotingen gewerkt. De bestekschrijver is hierbij verantwoordelijk voor een goede onderlinge afstemming van de verschillende onderdelen. De bestekschrijver is verantwoordelijk voor de juistheid en de volledigheid van ontwerpbegroting. De bestekschrijver legt verantwoording af aan de opdrachtgever of de leidinggevende. Het uittrekken van hoeveelheden materiaal geschied volgens standaardmeetmethoden. De complexiteit wordt gevormd door het feit dat de bestekschrijver voor het berekenen van de benodigde arbeid en de inzet van het grootmaterieel zich een beeld moet vormen van mogelijke uitvoeringsmethoden. Hij moet zich hiervoor op de plaats van de aannemer/uitvoerder stellen. Hierbij moet hij zoveel mogelijk rekening houden met de invloed van de terreinomstandigheden en van de seizoenen op de te volgen werkwijze. Een onjuiste ontwerpbegroting kan leiden tot problemen bij de aanbesteding (de inschrijfbegrotingen komen veel hoger uit) of tot het alsnog afblazen van het project (te hoge ontwerpbegroting). Opdrachtgever, collega s, aannemers, leveranciers Computer, begrotingssoftware, kostenboeken Een ontwerpbegroting waarmee de opdrachtgever de totale kosten van het werk kan bepalen en waarmee de validiteit van de inschrijvingsbegroting kan worden beoordeeld. Benodigde arbeid bij een mogelijke uitvoeringsmethode Benodigde grootmaterieel bij een mogelijke uitvoeringsmethode De gedetailleerdheid van de ontwerpbegroting Kosten versus tijd en resultaat 7

9 Kerntaak 3 Aanbesteding organiseren Rol/verantwoordelijkheden Complexiteit Betrokkenen (Hulp-)middelen Kwaliteit van proces en resultaat Keuzes en dilemma s De bestekschrijver verzamelt vragen/opmerkingen die zijn gemaakt in de periode tussen de verkoop van het bestek en de eigenlijke aanbesteding. Ook rubriceert hij eventuele aanpassingen die op basis van genoemde vragen/opmerkingen noodzakelijk zijn geworden. De bestekschrijver organiseert de inlichtingen tijdens welke hij de vragen en opmerkingen over het project en de bijbehorende stukken zoveel mogelijk beantwoord. De bestekschrijver maakt vervolgens de nota van inlichtingen die aan alle kopers van het bestek wordt toegezonden. De bestekschrijver organiseert de aanbesteding, vergelijkt offertes van aannemers op volledigheid, beoordeelt de kwaliteit van de aannemers (met name in het geval van een openbare aanbesteding). Hij adviseert over de offertes en de gunning aan de opdrachtgever. De bestekschrijver voert de werkzaamheden uit in naam van de opdrachtgever of de leidinggevende. De bestekschrijver adviseert de opdrachtgever over aanbestedingsmogelijkheden, contractvormen en de gunning De bestekschrijver is verantwoordelijk voor het gehele proces van de inlichtingen, de nota van inlichtingen, de aanbesteding en de advisering over de gunning. De bestekschrijver legt verantwoording af aan de opdrachtgever of de leidinggevende. Het organiseren van de aanbesteding is een standaardroutine. Het proces wordt complex wanneer blijkt dat er veel vragen/opmerkingen worden gemaakt en het bestek en/of de bestekstekening(en) moeten worden aangepast. De bestekschrijver moet de kwaliteit/kundigheid en de kredietwaardigheid van de aannemers kunnen beoordelen. De mogelijke gevolgen van alternatieve ontwerpen en uitvoeringsmethoden moeten worden beoordeeld, doorberekend op aspecten van sterkte en levensduur, kosten uitvoering en onderhoud, mogelijke consequenties van de alternatieven voor andere onderdelen van het project of voor aansluitende werken. Een groot verschil tussen inschrijfbegroting en ontwerpbegroting kan grote gevolgen hebben voor het wel of niet gunnen van het werk. Opdrachtgever, collega s, aannemers Computerapparatuur met relevante software. Projectinformatie. Het werk word gegund aan de meest geschikte (combinatie van) aannemer(s). Het bestek is zo compleet mogelijk. Verschillende aanbestedingsmogelijkheden versus hoogte inschrijfprijs. Openbare aanbesteding geeft vaak een lagere inschrijfprijs dan een onderhandse aanbesteding, waarbij in het laatste geval de opdrachtgever vooraf geschikte aannemers kan selecteren op basis van vooraf vastgestelde criteria. Verschillende contractvormen Laagste inschrijfprijs versus kundigheid/kwaliteit Alternatieven versus oorspronkelijke ontwerp. 8

10 Kernopgaven van het beroep Kernopgave 1 Locatie De bestekschrijver staat voor de opgave de plaatselijke omstandigheden en het program van eisen ten behoeve van het bestek nauwkeurig te inventariseren en op elkaar af te stemmen, zoals bijvoorbeeld doorstroomeisen voor verkeer, bereikbaarheid van aan het werk gelegen percelen of andere tijdens het werk in stand te houden voorzieningen. Kernopgave 2 Tijd De bestekschrijver staat voor de opgave om de werkzaamheden en de resultaatsverplichtingen zodanig in het bestek op te nemen dat de uitvoering van de werkzaamheden van het project binnen de voorgeschreven tijd realiseerbaar is. Kernopgave 3 Kosten De bestekschrijver staat voor de opgave om werkzaamheden en de resultaatsverplichtingen zodanig in het bestek op te nemen dat hierdoor kostenhomogene posten kunnen worden gevormd zodat de hoeveelheden meer- en minderwerk sneller en overzichtelijker worden verrekend en extra kosten van wijzigingen sneller kunnen worden doorberekend. 9

11 Competentiematrix Beroepscompetenties Kerntaak Kernopgave Tekening hanteren X X X X X X 2 Terrein inventariseren X X X X X X 3 Hoeveelheden berekenen X X X X 4 Kostennormen hanteren X X X X X X Zie matrix algemene competenties Kerntaken 1. Bestek maken 2. Ontwerpbegroting maken 3. Aanbesteding organiseren Kernopgaven 1. Locatie 2. Tijd 3. Kosten 10

12 Beroepscompetenties met succescriteria Tekeningen hanteren Beroepscompetentie De bestekschrijver is in staat om op adequate wijze bestektekeningen te hanteren 1. VM Succescriteria Controleert de status van de tekening Controleert of de informatie volledig is Controleert of de informatie onderling consistent is Analyseert de tekeninginformatie en vergelijkt deze met overige voor het bestek benodigde informatie (bv. tekeningen van andere organisaties) Verzoekt om nadere informatie bij de betrokkenen Laat onvolkomenheden aanpassen Stelt de status vast van wijzigingen en aanvullingen volgens geldend kwaliteitssysteem Resultaat Een set tekeningen die een goede basis vormt voor het te maken bestek Terreingegevens inventariseren Beroepscompetentie 2. VM Succescriteria De bestekschrijver is in staat om op adequate wijze het toekomstige werkterrein te inventariseren. Neemt de bestaande toestand vanhet terrein op Analyseert het terrein ten behoeve van de uit te voeren werkzaamheden Verwerkt de gegevens in het bestek Resultaat Een bestek waarin volledig rekening is gehouden met de terreinomstandigheden Hoeveelheden analyseren Beroepscompetentie 3. VM Succescriteria De bestekschrijver is in staat om op adequate wijze hoeveelheden voor de resultaatsbeschrijving en de ontwerpbegroting te berekenen Berekent op basis van de bestektekeningen de hoeveelheden Bepaalt de status van de hoeveelheden Benoemt de hoeveelheden ten behoeve van de resultaatsverplichtingen Resultaat Een bestek waarin de juiste hoeveelheden zijn aangegeven. Kostennormen hanteren Beroepscompetentie 4 VM Succescriteria Resultaat De bestekschrijver is in staat om op adequate wijze kostennormen te hanteren ten behoeve van de ontwerpbegroting Verzamelt de projectgegevens Analiseert de hoeveelheden en uitvoeringsmogelijkheden Beoordeelt gegevens van soortgelijke werken Bepaalt uit hoeveelheden en kostennormen de benodigde tijd Een bestek dat een juiste basis vormt voor de uitvoering van het werk 11