EXAMENPROGRAMMA. Bestuurlijke Informatievoorziening (BIV ) Vakopleiding Bedrijfsadministratie & Accountancy (VBA ) Examen

Transcriptie

1 EXAMENPROGRAMMA Diplomalijn(en) Financieel-Administratief Diploma('s) Bestuurlijke Informatievoorziening (BIV ) Vakopleiding Bedrijfsadministratie & Accountancy (VBA ) Eamen Bestuurlijke Informatievoorziening (BIV ) Niveau 6 Versie 2-0 Geldig vanaf Vastgesteld op Vastgesteld door Bestuur Nederlandse Associatie voor Eaminering Bijzonderheden Pagina 1

2 Eind- en toetstermen *) = Zie toelichting K = Kennisvragen B = Begripsvragen T = Toepassingsvragen A = Analysevragen A de grondbeginselen van bestuurlijke informatievoorziening 1 De kandidaat kent het informatievoorzieningsproces. K B T A 1.1 De kandidaat kan de definitie geven van het begrip organisatie. 1.2 De kandidaat kan de definite geven van het begrip informatie. 1.3 De kandidaat kan de relatie tussen organisatie, informatie en bestuurlijke informatie 1.4 De kandidaat kan benoemen wat onder informatieverzorging en administratieve organisatie wordt verstaan. 1.5 De kandidaat kan de informatiebehoeften benoemen op operationeel, tactisch en strategisch niveau. 1.6 De kandidaat kan belangrijke begrippen met betrekking tot het informatievoorzieningproces definiëren.*) 1.7 De kandidaat kan belangrijke begrippen met betrekking tot het informatievoorzieningproces toepassen in concrete situaties.*) 2 De kandidaat kent de grondbeginselen van de administratieve organisatie. K B T A 2.1 De kandidaat kan de ontwikkeling van het administratieve proces van boekenhouden naar informatievoorziening 2.2 De kandidaat kan het verschil benoemen tussen de taken van de financiële administratie en de bedrijfsadministratie. 2.3 De kandidaat kan de functies en doelstellingen van de (afdeling) administratie herkennen. 2.4 De kandidaat kan de geld- en goederenbeweging in een organisatie 2.5 De kandidaat kan de belangrijkste processen in een organisatie 2.6 De kandidaat kan de typologie van een organisatie (volgens Starreveld) 2.7 De kandidaat kan de typologie van een organisatie (volgens Starreveld) herkennen in een concrete situatie. 2.8 De kandidaat kan benoemen welke gevolgen de typering van een organisatie heeft voor de bestuurlijke informatievoorziening. 3 De kandidaat kent de maatregelen van interne controle en interne K B T A beheersing. 3.1 De kandidaat kan de definitie geven van de begrippen interne controle (interne betrouwbaarheid) en interne beheersing (internal control) 3.2 De kandidaat kan benoemen welke vormen van controle worden onderscheiden.*) 3.3 De kandidaat kan het verschil benoemen tussen preventieve en repressieve controlemaatregelen. 3.4 De kandidaat kan de doelstellingen, componenten van het internal controleproces en daarbij behorende aandachtsgebieden 3.5 De kandidaat kan de verschillende controletechnische functies onderscheiden, beschrijven en van iedere functie een voorbeeld noemen.*) 3.6 De kandidaat kan controlebegrippen uitleggen.*) 3.7 De kandidaat kan controlebegrippen toepassen in een concrete situatie. *) 3.8 De kandidaat kan de directe gevolgen weergeven van de automatisering op het stelsel van de interne controle.*) 3.9 De kandidaat kan minimaal twee problemen noemen uit het oogpunt van interne controle bij kleine organisaties.*) 3.10 De kandidaat kan belangrijke begrippen met betrekking tot interne controle en interne beheersing uitleggen.*) Bestuurlijke Informatievooerziening (BIV ) Pagina 2

3 3.11 De kandidaat kan belangrijke begrippen met betrekking tot interne controle en interne beheersing hanteren in concrete situaties.*) 3.12 De kandidaat kan de invloeden van de automatisering op de interne controle en de interne beheersing van de waardekringloopprocessen herkennen. 4 De kandidaat kent het waardekringloopproces, met betrekking tot de K B T A typologieën handel, productie en dienstverlening. 4.1 De kandidaat kan aan de hand van een concrete situatie de maatregelen van interne controle en interne beheersing van een proces herkennen.*) 4.2 De kandidaat kan de informatiebehoefte op operationeel, tactisch en strategisch niveau inschatten ten behoeve van een concreet proces.*) 4.3 De kandidaat kan een (geautomatiseerd) proces herkennen.*) 4.4 De kandidaat kan voor het inkoop-, verkoop-, opslag- en productieproces de belangrijkste risico s, de gevolgen en de daarbij behorende interne beheersingsmaatregelen noemen. 4.5 De kandidaat kan het verband leggen tussen de financiële feiten en de journaalposten die op de inkoop, de opslag en de verkoop betrekking hebben.*) 4.6 De kandidaat kan belangrijke begrippen binnen een proces uitleggen.*) 4.7 De kandidaat kan belangrijke begrippen binnen een proces hanteren in een concrete situatie.*) 5 De kandidaat kent aspecten van het inkoop, opslag- en verkoopproces. K B T A 5.1 De kandidaat kan uitleggen op welk moment en door wie het besluit tot inkoop van goederen en diensten wordt genomen. 5.2 De kandidaat kan de functie van de controlerende tussenrekeningen bij (voor)inkoop noemen. 5.3 De kandidaat kan, naast naw-gegevens, minimaal vijf gegevens noemen welke zijn opgenomen in diverse bestanden.*) 5.4 De kandidaat kan de functie van de crediteurenadministratie noemen. 5.5 De kandidaat kan het belang van de interne controle uitleggen. 5.6 De kandidaat kan het systeem van Electronic Data Interchange (EDI) en het belang hiervan bij het inkoopproces aangeven. 5.7 De kandidaat kan de relatie leggen tussen Just-in-time (JIT) en EDI in een concrete situatie. 5.8 De kandidaat kan de functie van de magazijnadministratie en het belang van de interne controle 5.9 De kandidaat kan minimaal vijf gegevens noemen die zijn opgenomen in een bestand lopende verkopen (back-orders) De kandidaat kan de functie en de taak van de magazijnmeester 5.11 De kandidaat kan de functie van de kantoorvoorraadadministratie 5.12 De kandidaat kan minimaal vijf gegevens noemen die zijn opgenomen in een voorraadbestand De kandidaat kan minimaal vijf gegevens noemen die zijn opgenomen in een bestand debiteuren- en in een tarievenbestanden (verkoopprijzenbestand) De kandidaat kan verschillende vormen van voorraadregistratie definiëren.*) 5.15 De kandidaat kan de verschillen opnoemen tussen de voorraadregistratie van handelsgoederen en de voorraadregistratie van materiële vaste activa De kandidaat kan de functie van de debiteurenadministratie en het belang van de interne controle 5.17 De kandidaat kan uitleggen waarop de keuze voor mogelijke vormen van een debiteurenadministratie van de organisatie gebaseerd zal zijn. Bestuurlijke Informatievooerziening (BIV ) Pagina 3

4 5.18 De kandidaat kan benoemen welke informatie wordt opgeleverd ten behoeve van het debiteurenbeheer (credit management) en de verkoopfunctie De kandidaat kan de voordelen en nadelen noemen van vormen van facturering:voorfacturering, tussenfacturering en nafacturering De kandidaat weet wat e-facturering in en kan de voordelen hiervan 6 De kandidaat kent aspecten van het productieproces. K B T A 6.1 De kandidaat kan het verband leggen tussen de fasen van het productieproces. 6.2 De kandidaat kan de hoofdvormen van de typologie - (serie-) massaproductie versus (serie-) stukproductie - aan de hand van het productieproces herkennen. 6.3 De kandidaat kan vaststellen welke informatie nodig is voor de productieplanning, de voorcalculatie, de voortgangscontrole, uitvoering en de nacalculatie. 6.4 De kandidaat kan in een concrete situatie de wijze weergeven waarop de productieplanning, de voorcalculatie, de voortgangscontrole, uitvoering en de nacalculatie plaatsvindt. 6.5 De kandidaat kan het doel en inhoud van een productiebegroting 6.6 De kandidaat kan de taken van het bedrijfsbureau 6.7 De kandidaat kan de taken van het bedrijfsbureau specifiek maken in een concrete situatie. 6.8 De kandidaat kan het verband leggen tussen registratie van de financiële feiten en de voor- en nacalculatie. 6.9 De kandidaat kan de elementen geven die opgenomen moeten worden in een database ten behoeve van het productieproces ten aanzien van de planning, de voorcalculatie en de nacalculatie De kandidaat kan de elementen noemen die opgenomen zijn in een database van duurzame productiemiddelen De kandidaat kan de verschillen benoemen tussen stukproductie en massaproductie De kandidaat kan de verschillen benoemen tussen enkelvoudige en samengestelde producten. 7 De kandidaat kent aspecten van het dienstverleningsproces. K B T A 7.1 De kandidaat kan op basis van een analyse van de aard van de activiteiten van een organisatie de soll-positie vaststellen. 7.2 De kandidaat kan soorten typologie bepalen in een concrete situatie.*) 7.3 De kandidaat kan per soort dienstverlening de soll-positie van de opbrengstverantwoording bepalen.*) 7.4 De kandidaat kan de gevolgen van de automatisering bij de verschillende soorten dienstverlening herkennen.*) 7.5 De kandidaat kan de functie van quasigoederen in een dienstverlenende organisatie en het proces van een quasigoederenbeweging noemen. 8 De kandidaat kent aspecten van het financiële proces. K B T A 8.1 De kandidaat kan de procedures met betrekking tot het financiële proces bepalen en in een concrete situatie herkennen (interne controle en interne beheersing). 8.2 De kandidaat kan het verschil tussen de beschikkende functie en de bewarende functie bij het financiële proces 8.3 De kandidaat kan de taak van de afdeling Financiën aangeven. 8.4 De kandidaat kan de functie en de werkzaamheden van de treasurer en controller 8.5 De kandidaat kan de functie van de resultatenbegroting en de liquiditeitsbegroting 8.6 De kandidaat kan de risico s noemen, die het geldmiddelenbeheer met zich meebrengt. Bestuurlijke Informatievooerziening (BIV ) Pagina 4

5 8.7 De kandidaat kan de functie van de kassier 8.8 De kandidaat kan de functies van het kasregister 8.9 De kandidaat kan de relevante ontwikkelingen met betrekking tot het betalingsverkeer *) 8.10 De kandidaat kan de gevolgen van elektronisch bankieren op de interne controle aangeven. 9 De kandidaat kent aspecten van het personeelsvoorzieningsproces. K B T A 9.1 De kandidaat kan de informatie geven die noodzakelijk is voor het uitvoeren van het personeelsbeleid. 9.2 De kandidaat kan het personeelsvoorzieningsproces in een concrete situatie herkennen (interne controle en interne beheersing). 9.3 De kandidaat kan de functie van de personeelsadministratie aangeven. 9.4 De kandidaat kan de functie van de personeelsafdeling aangeven. 9.5 De kandidaat kan aangeven welke personeelsgegevens in een personeelsbestand opgeslagen moeten worden. 9.6 De kandidaat kan de verhouding tussen de personeelsafdeling en de loonadministratie aangeven. 9.7 De kandidaat kan aangeven welke informatie nodig is voor de berekening van de loonkosten. Bestuurlijke Informatievooerziening (BIV ) Pagina 5

6 Toelichting op toetstermen Toetsterm Toelichting 1.6 en 1.7 informatiesysteem informatiebehoefte informatie en gegevens kwaliteitsaspecten van informatie en het proces van informatievoorziening feed-forward, feed-back kosten-baten drempel informatieverzorging managementniveaus (operationeel, tactisch, strategisch) 3.2 zelfcontrole interne controle eterne controle 3.5 beschikken bewaren registreren controleren 3.6 en uitvoeren beheersingskader risicoanalyse (beoordeling) interne beheersingsmaatregelen informatie en communicatie evaluatie bevoegdheidscontrole bewaringscontrole informatiecontrole aanwezigheidscontrole oogtoezicht directe en indirecte controle formele en materiële controle positieve en negatieve controle detail- en totaalcontrole integrale en partiële controle afloopcontrole normcontrole limietcontrole audit trail autorisatie procedures ontstaanscontrole de invoer het programma de gegevensverzameling de gegevensverwerking de uitvoer de organisatorische en fysieke beveiliging Bijvoorbeeld functievermenging, samenspanning, opzet automatisering Bestuurlijke Informatievooerziening (BIV ) Pagina 6

7 3.10 en en 4.2 functiescheiding (beschikken, bewaren, registeren, controleren en uitvoeren) taakverdeling (verantwoordelijkheden en bevoegdheden) waardekringloopproces (geld- en goederenbeweging) controlelijsten controlemiddel controle-object controlerende functie controleverbanden ingebouwde controle geprogrammeerde controles invoercontrole Ist- en sollpositie risicoanalyse cijferbeoordeling opgave van derden saldocontrole functievermenging samenspanning slepen tegengesteld belang voortellingen voortgangscontrole proces van leiding geven inkooproces opslagproces verkoopproces productieproces dienstverleningsproces financiële proces 4.3 De kandidaat kan het (geautomatiseerd) proces beschrijven en in een concrete situatie herkennen, eventueel met behulp van een stroomschema. Bij inkoopproces: offerte bestelling goederenontvangst ontvangst factuur betaalbaarstelling retourzending Bij verkoopproces: offerte ontvangst van de order accepteren van de order factureren afgeven / verzenden van de goederen registreren van de vorderingen bewaken van de vorderingen op debiteuren retourzending Bij productieproces: productieplanning werkvoorbereiding uitvoering voortgangscontrole kwaliteits- en efficiencybewaking 4.5 De kandidaat kan het verband leggen tussen de financiële feiten en de journaalposten die op de inkoop en de opslag betrekking hebben: bestelling goederenontvangst betaalbaarstelling retourzending De kandidaat kan het verband leggen tussen de financiële feiten en de journaalposten die op de verkoop betrekking hebben: verkooporder goederenverzending verzending factuur ontvangst betaling retourontvangst Bestuurlijke Informatievooerziening (BIV ) Pagina 7

8 4.6 en 4.7 De kandidaat kan de volgende begrippen beschrijven, er een voorbeeld van noemen en hanteren in een concrete situatie bij handelsproces, productieproces en/of dienstverleningsproces: Inkoopproces: afroepcontract afstemregister batchverwerking bestelgrootte bestelniveau (minimum) blokstempel competentietabel directe toegang inkoopbegroting inkoopcontract inkoopfunctie inkoopprocedure just in time real time verwerking statuscode voorraadbeheer zaak in zaak Productieproces: aanneming van werk afdelingsgewijze calculatie afval bewerkingslijst efficiencyverschil Enterprise Resource Planning (ERP) grondstoffenbalans klantorderontkoppel- punt kwaliteitscontrole meer- en minderwerk nacalculatie offertecalculatie Opslagproces: Verkoopproces: artikelgroep, artikelsoort, per aanmanen eemplaar, per partij automatische incasso barcode back-order bufferfunctie batchverwerking doelmatige inrichting magazijn betalingsverschil economische voorraad contante verkopen epeditieafdeling credit managment incourante voorraad CRM integrale inventarisatie en cyclisch factureren partieel roulerende de zwarte lijst inventarisatie incassopolitiek inventarisatielijst ist-positie soll-positie keuren van klachtenregistratie goederen klantprofiel locatie kredietcontrole magazijn - kredietwaardig voorraadadministratie maimumbedrag krediet minimumvoorraad signalering offerte omloopsnelheid van de voorraad open en gesloten magazijn permanence pijplijn positieadministratie protocol van vernietiging/afkeuring retrogrademethode simultane opname technische voorraad vervoersplanning voorraadbeheer winkeldochter Dienstverleningsproces: autorisatiebegroting functiescheiding Ist-sollpositie leegstand onderhanden werkstaat ontvangsterkenning protocol vernietiging quasigoed quasigoederen- beweging receptuur separaat advies theoretische incasso vaste en variabele capaciteit oninbaarheid periodieke facturering real time orderverwerking rekeningloze debiteurenadministratie standaardorderformulier standenregister statuscode verkoopcontracten verkoopinformatiesysteem volledigheid opbrengstenverantwoording Financiële proces: collectieve bevoegdheidsregeling competentietabel creatieregister kasinstructie oogtoezicht simultane opname slepen Bestuurlijke Informatievooerziening (BIV ) Pagina 8

9 t/m 7.4 op bestelling produceren op voorraad produceren order ordergewijze calculatie orderrecord prijsverschil productierapportering productierecord productrecord regie retrogrademethode stuklijst standaardcalculatie uitval uitvoeringscalculatie voorcalculatie Personeelsvoorziening proces: aanwezigheidscontrole fleibilisering Human Resource Management (HRM) job-time loonberekening loopbaanbeleid personeel met vast dienstverband en op uitzendbasis personeelsadministratie personeelsafdeling personeelsbeleid personeelskaart presentielijst privacybescherming salarisadministratie shop-time sociaal jaarverslag sollicitatieformulier standenregister tijdsregistratie variabele werktijden werkklimaat leveranciersbestand artikelbestand bestand lppende bestellingen crediteurenbestand contractenbestand registratie per soort van artikel eemplaar partij per groep van artikelen verschillende soorten typologie zoals: organisaties met een zekere eigen goederenbeweging (restaurant, uitgeverij, enz.) organisaties met een doorstroming van goederen die eigendom zijn van derden (garage, wasserij, enz.) organisaties die via vaste leidingen diensten leveren (energiebedrijf, kabeleploitatiebedrijf, enz) organisaties die specifiek gereserveerde ruimten beschikbaar stellen (hotel, luchtvaartmaatschappij, enz.) organisaties die ruimten zonder specifieke reservering beschikbaar stellen (zwembad, trein, enz.) overige dienstverlenende organisaties (schoonmaakbedrijven, notaris, reisbureau, enz.) Bestuurlijke Informatievooerziening (BIV ) Pagina 9

10 8.9 elektronisch bankieren internetboekhouden creditcards internet pinbetaling SEPA en IBAN Bestuurlijke Informatievooerziening (BIV ) Pagina 10

11 TOETSMATRIJS Diplomalijn(en) Financieel-Administratief Diploma('s) Bestuurlijke Informatievoorziening (BIV ) Vakopleiding Bedrijfsadministratie & Accountancy (VBA ) Eamen Bestuurlijke Informatievoorziening (BIV ) Versie 2-0 Geldig vanaf Toetsvorm online Toetsduur 2 uur (120 minuten) Totaal aantal vragen 27 Geslaagd bij 58% van het totaal aantal te behalen punten *) Toegestane hulpmiddelen woordenboek rekenmachine Eindterm Toetsterm(en) %age %age Vraagsoort **) K B T A pnt min pnt ma t/m gesloten vragen open vragen 2 2.1, 2.2, 2.4, 2.5, gesloten vragen 2.3, gesloten vragen , 3.3, gesloten vragen 3.2, 3.5, 3.6, 3.8, 3.9, 3.10, gesloten vragen 3.7, open vragen 4 4.1, 4.2, 4.3, gesloten vragen 4.4, 4.5, open vragen 5 5.2, 5.3, 5.4, 5.8 t/m 5.16, gesloten vragen 5.1, 5.5, 5.6, 5.17, 5.19, gesloten vragen open vragen 6 6.5, 6.6, 6.9, gesloten vragen 6.1, 6.2, 6.8, 6.11, gesloten vragen 6.3, 6.4, open vragen gesloten vragen gesloten vragen 7.1 t/m open vragen t/m gesloten vragen gesloten vragen open vragen t/m gesloten vragen 9.1, gesloten vragen Verdeling beheersingsniveaus in percentage van het aantal punten: K B T A 17% 17% 66% De verdeling in punten en beheersingsniveau kan 5% afwijken van de opgegeven waarden. *) Iemand met 57,99% van het totaal aantal te behalen punten is niet geslaagd. **) Een open vraag is een vraag waarbij een kandidaat zelf een antwoord moet formuleren. Bij een gesloten vraag maakt een kandidaat een keuze uit gegeven opties. Een voorbeeld van door de Associatie gebruikte vraagsoorten is te vinden via onderstaande link: Pagina 11