Platform Zelfredzaam Rivierenland

Transcriptie

1 Platform Zelfredzaam Rivierenland Op eigen kracht grenzen verleggen Convenant voor werkwijze en inrichting Februari 2013

2 Inhoudsopgave 1 Platform Zelfredzaam in de regio Rivierenland Inleiding Missie Uitgangspunten Functies Afbakening ten opzichte van gemeenten en programmaraden 5 2 Werkwijze en inrichting van het platform Samenstelling platform Inrichting platform Rol van de leden Afvaardiging Besluitvorming Mandaat Informatievoorziening en communicatie eigen organisatie Betrokkenheid van burgers en cliënten Organisatie en financiën Actieve betrokkenheid Lijst van deelnemers convenant Platform Zelfredzaam 11 1

3 1 Platform Zelfredzaam in de regio Rivierenland 1.1 Inleiding Het Platform Zelfredzaam richt zich op het bevorderen van de zelfredzaamheid van burgers in de regio Rivierenland en de wijze waarop aanbieders, burger- en cliëntvertegenwoordigers, gemeenten en verzekeraars daarbij kunnen ondersteunen. Het platform is gericht op de versterking van informele netwerken in de leefgemeenschappen in Rivierenland. Meer eigen oplossingen helpen om de druk op gespecialiseerde voorzieningen te verminderen. Het platform neemt daarbij haar maatschappelijke verantwoordelijkheid ten aanzien van leefbaarheid en kwaliteit van leven in de regio en stelt de burger centraal. Het platform bestaat uit vertegenwoordigers van gemeenten, vertegenwoordigers van burgers en cliënten, aanbieders op het gebied van wonen, zorg en welzijn en verzekeraars. Het initiatief tot de oprichting van het platform is genomen door de Programmaraad Zelfredzaam. Dit is een samenwerkingsverband van de tien gemeenten in Rivierenland. In het Platform Zelfredzaam wordt op basis van maatschappelijk ondernemerschap en gezamenlijke verantwoordelijkheid gewerkt aan deze (toekomstige) opgaven, ontwikkelingen en innovaties op het terrein van welzijn en zorg, in relatie tot de aanpalende domeinen wonen, onderwijs en arbeidsmarkt, economie/bedrijfsleven. De basis voor het Platform Zelfredzaam vormt een gedeeld urgentiebesef dat de maatschappelijke opgaven binnen het sociale domein alleen kunnen worden aangepakt als partijen samen optrekken. De hierboven geschetste opgaven leiden in eerste instantie tot een systeeminnovatie. De decentralisatie van de extramurale AWBZ- begeleiding zal ertoe leiden dat de begeleiding op een Wmo-manier wordt uitgevoerd. Daarmee wordt bedoeld dat zelfredzaamheid en gebruik van eigen kracht van het eigen sociale netwerk voorop staat. Als dat niet mogelijk is, kan niet langer als recht op een voorziening of zorg aanspraak worden gemaakt. Gemeenten zoeken in overleg met de cliënt naar de in zijn geval noodzakelijke / mogelijke compensatie. In tegenstelling tot de huidige situatie, is er niet langer sprake van een verzekerd recht. Dit vraagt veel verandering en verandervermogen van gemeenten, aanbieders, instellingen en organisaties én cliënten. In een later stadium zal dit leiden tot een transformatie, dat wil zeggen een herschepping van het totale sociale domein. Het Platform Zelfredzaam heeft geen van te voren bepaalde levensduur. In dit convenant spreken partijen hun commitment uit tot en met 2015 en werken ze aan een nieuwe vorm van samenwerking, zowel inhoudelijk, organisatorisch als financieel. De regionale agenda en samenwerking is echter voortdurend in beweging. De deelnemende gemeenten hebben in het 2

4 najaar 2012 uitgesproken hoe dan ook met elkaar te willen blijven samenwerken en dit platform te willen benutten voor gedachtevorming, ideeënuitwisseling, etc. Mocht een structuurwijziging in de regionale samenwerking van invloed zijn op de afspraken zoals die in dit convenant zijn vormgegeven, dan zal dit tijdig met de betrokken partners worden besproken. 1.2 Missie De missie van het Platform Zelfredzaam is de volgende: We willen over de grenzen van organisaties en sectoren mede invulling geven aan de maatschappelijke verantwoordelijkheid van alle aangesloten organisaties ten aanzien van de beschikbaarheid, toegankelijkheid en efficiency van voorzieningen op het gebied van welzijn en zorg in de regio Rivierenland. 1.3 Uitgangspunten Het Platform Zelfredzaam hanteert de onderstaande algemene uitgangspunten. Inclusief werken: Iedereen doet mee! Dit geldt voor burgers, vrijwilligers, professionele en niet-professionele instellingen en organisaties op het terrein van welzijn en zorg. We betrekken hen zoveel mogelijk bij beleidsthema s, ontwikkelingen en oplossingen. Daarbij is er specifieke aandacht voor de verbinding tussen formele en informele vormen van ondersteuning. We zoeken de verbinding met onderwijs en bedrijfsleven. We stellen de burger centraal in ons denken en handelen. We hebben aandacht voor de leefwereld van de burger en weten waar hij tegen aanloopt. We richten ons beleid en dienstverlening in vanuit de leefwereld van burgers en hun netwerken. Zij hebben een centrale rol bij het formuleren van oplossingen. Dat geldt ook voor de betrokkenheid bij de activiteiten van het platform. De samenwerking zal gaandeweg, en op een procesmatige wijze gestalte krijgen. Dit betekent voor partners dat zij dit (groei)-proces met open houding en op basis van gezamenlijke verantwoordelijkheid aangaan, waarbij de te bereiken doelen en resultaten centraal staan. Op basis van de ontwikkelingen wordt regelmatig geëvalueerd en de balans opgemaakt. Op basis van evaluaties maken we voorstellen voor het vervolg van beleid, projecten en de gewenste organisatievorm van het platform. We werken vanuit maatschappelijk ondernemerschap: naast de algemene principes van goed ondernemerschap van instellingen en organisaties, staan wij in al ons handelen voor onze maatschappelijke verantwoordelijkheid ten aanzien van de inwoners van Rivierenland. We kijken daarbij verder dan het sociale domein en betrekken bewust ook de domeinen economie, bouwen/wonen, onderwijs/arbeidsmarkt en vervoer. 3

5 We werken in wisselende coalities, vanuit een partnerschapsgedachte, in een transparant en open netwerk. De thema s en opgaven waar we voor staan zijn complex en divers. Dit betekent dat, afhankelijk van de opgaven of thema s, ieder vanuit zijn eigen kennis en expertise gevraagd wordt een bijdrage te leveren. We gaan daarbij uit van partnerschap en niet van concurrentie. We handelen en werken in verschillende samenstellingen met instellingen en organisaties. We willen ontschotten (organisatorisch, inhoudelijk en financieel): de bestaande scheidingen tussen inhoudelijke en organisatorische werkterreinen en/of geldstromen worden zoveel als mogelijk opgeheven zodat we (op termijn) gezamenlijk effectiever en efficiënter beleid kunnen formuleren, oplossingen kunnen implementeren en samenwerking tussen instellingen en organisaties kunnen realiseren op het domein van welzijn en zorg. De ontschotting vormt één van de grootste thema s en uitdagingen van het platform en zal al werkende vorm moeten krijgen. Hierbij hebben we de ambitie om de grenzen van de inhoudelijke, organisatorische, financiële en wettelijke (on-)mogelijkheden zoveel mogelijk op te zoeken en te beproeven. De opgaven waar gemeenten en partners in de regio voor staan zijn complex, divers, intens en overstijgen (met regelmaat) de gemeentegrens. Dit vraagt om een bundeling van expertise, ervaring, kennis én geld om antwoorden en oplossingen te formuleren op regionale thema s in het domein van welzijn en zorg in relatie tot de aanpalende domeinen. Bovengenoemde uitgangspunten gelden voor alle projecten die vanuit het Platform worden geïnitieerd. Per project worden ze nader gespecifieerd en aangevuld. 1.4 Functies Het Platform Zelfredzaam onderscheidt zes functies, te weten: Verbindingsfunctie Het platform biedt een gesprekstafel voor partijen die een rol spelen op het gebied van welzijn en zorg in de regio Rivierenland, in relatie tot de aanpalende domeinen wonen, onderwijs en arbeidsmarkt, economie/bedrijfsleven. Leden van het platform leggen actief de verbinding tussen partijen die zich vanuit deze verschillende invalshoeken op hetzelfde vraagstuk richten. Het platform zet zich actief in om de verbinding tussen formele en informele vormen van ondersteuning te versterken. Innoverende functie Het gezamenlijk werken aan innovaties op het gebied van welzijn en zorg in het kader van zelfredzaamheid. Beleidsformulerende functie 4

6 Het platform ontwikkelt beleid op het gebied van welzijn en zorg in de regio Rivierenland. Agendasetting en beleidsvoorbereiding zijn belangrijke taken. Hiermee faciliteren de partijen uit het platform gemeenten in hun kaderstellende rol. Ontwikkelende functie Het platform initieert te ontwikkelen projecten en volgt en monitort deze projecten op het terrein van welzijn en zorg. Het platform richt zich op thema s waarbij de rol van de burger, gemeente, aanbieder en/of verzekeraar in samenhang opgepakt wordt. Het platform is hierin aanvullend op lokale initiatieven. Signaleringsfunctie Het gezamenlijk opsporen van knelpunten, problemen en lacunes in welzijn en zorg op regionaal niveau. Daarbij wordt specifiek gezocht naar signalen en ervaringen van burgers en zorgvragers in Rivierenland: hun ervaringen, wensen en initiatieven zijn het uitgangspunt voor het platform. Faciliteringsfunctie Het platform kan faciliterend optreden in het kader van bovenstaande functies mits er sprake is van commitment van de betrokken partijen van het platform. Het platform faciliteert en biedt bij uitstek ruimte aan initiatieven van burgers / zorgvragers zelf. Per project wordt bekeken hoe de uitvoeringskracht wordt vormgegeven. In principe is het uitgangspunt dat de deelnemende organisaties, ook uit de buitenring, samen zorgen voor voldoende uitvoeringskracht. 1.5 Afbakening ten opzichte van gemeenten en programmaraden Het Platform Zelfredzaam is een platform voor partijen die een rol spelen in de regio Rivierenland op het gebied van welzijn en zorg en aanpalende beleidsterreinen zoals economie, bouwen/wonen, onderwijs/arbeidsmarkt/arbeidsparticipatie en vervoer en vervult een onafhankelijke positie. Het platform Zelfredzaam stemt haar activiteiten af op gemeenten en de programmaraden Zelfredzaam, Aantrekkelijk en Participatie van de Regio Rivierenland. Het platform Zelfredzaam bespreekt, ontwikkelt, toetst en evalueert beleid en projecten op het terrein van welzijn en zorg. Er vindt over de voortgang van de beleidsvorming en -ontwikkeling en de projecten regelmatig overleg plaats met programmaraden en gemeenten. Bestaande overlegstructuren op lokaal en regionaal niveau borgen dat activiteiten niet op meerdere plekken tegelijk uitgevoerd worden. Voor de uitvoering van activiteiten kan het Platform Zelfredzaam een beroep doen op het Regiocontract. Ook hiervoor geldt dat afstemming met initiatieven uit programmaraden en gemeenten plaatsvindt. Voor de periode zijn in het regiocontract middelen gereserveerd waar een beroep op gedaan kan worden in de vorm van cofinanciering. Naast de uitvoering van eigen projecten kan het Platform Zelfredzaam betrokken zijn bij de uitvoering van projecten die plaatsvinden onder verantwoordelijkheid van een van de programmaraden. 5

7 2 Werkwijze en inrichting van het platform 2.1 Samenstelling platform Het Platform Zelfredzaam wil de brug slaan naar een groot netwerk aan organisaties en initiatieven die actief zijn in Rivierenland binnen het sociale domein. Om slagkracht te waarborgen is er voor gekozen te werken met een binnenring en een buitenring. De leden van het platform vormen gezamenlijk de binnenring. Zij stellen een werkagenda op en zijn verantwoordelijk voor de resultaten daarvan. Voor de uitvoering zoeken leden van het platform de medewerking van organisaties die actief zijn in Rivierenland. Deze organisaties vormen de zogenaamde buitenring. Als we over het Platform Zelfredzaam praten bedoelen we de initiatieven van de binnenring. In de binnenring van het platform hebben de volgende instellingen en organisaties zitting: - een onafhankelijk voorzitter; - drie leden van de programmaraad Zelfredzaam; - aanbieders op het terrein van (gezondheids)zorg, welzijn en wonen; - vertegenwoordigers van cliënten en burgers; - zorgkantoor / zorgverzekeraar. Het platform komt viermaal per jaar bijeen onder voorzitterschap van een onafhankelijk voorzitter. Deze voorzitter wordt uit het midden van de platformleden gekozen voor een periode van maximaal vier jaar. Het platform opereert onafhankelijk. Leden van het platform toetsen voorstellen in hun eigen organisatie / netwerk. Afstemming met onder andere activiteiten van programmaraden is van belang. 6

8 2.2 Inrichting platform Luis in de pels Denktank 2013 Platform VZ VZ VZ Werkgroep Werkgroep Werkgroep Vraagstuk / agendasetting Beroepsgroep / ketensamenwerking Nieuwe uitvoeringspraktijk De leden van het platform vormen de binnenring. Hier wordt de agenda opgesteld en de activiteiten gestart. Vanuit het platform vindt de verbinding met werkgroepen plaats waarin ook andere organisaties (vrijwilligers- en professionele organisaties, gemeenten) deelnemen. Deze organisaties worden actief betrokken en geïnformeerd. De werkgroepen worden voorgezeten door een lid van het platform. Per project zal bekeken worden welke relevante instellingen en organisaties, buiten de aangesloten lidorganisaties, bij het project betrokken moeten worden. De leden uit de binnenring dragen financieel bij aan het platform. Deelnemers in de buitenring zijn geen bijdrage verschuldigd. Het platform is geen rechtspersoonlijkheid. De leden van het platform verbinden zich aan de afspraken door het ondertekenen van een convenant. Deze werkwijze biedt flexibiliteit, is goedkoop en geeft het platform de gelegenheid al dan niet door te groeien naar een vastere entiteit. De werkwijze geldt tot en met In 2015 wordt bepaald of in een volgende periode gekozen wordt voor rechtspersoonlijkheid, bijvoorbeeld in de vorm van een (coöperatieve) vereniging. Het platform wordt ondersteund door een programmamedewerker/coördinator die de volgende taken heeft: Voorbereiden van de bijeenkomsten en ondersteunen van de voorzitter; 7

9 Opstellen van de werkagenda voor een kalenderjaar; Afstemming met de programmaraden; Ondersteunen bij het opzetten en uitvoeren van projecten; Betrekken van organisaties in de buitenring; Voorbereiden van besluiten door het verzamelen en bundelen van relevante informatie en vormgeven van de besluitvormingsprocedure ten behoeve van het slagvaardig nemen van kennisrijke besluiten; Opstellen van een communicatiestrategie en deze uitvoeren; Jaarlijks vormgeven van voortgangsevaluatie met betrokkenen van het platform; Jaarlijks verantwoording d.m.v. inhoudelijk jaarverslag; Signaleren van tussentijdse knelpunten in voortgang of samenwerking en deze te sprake brengen bij de voorzitter. 2.3 Rol van de leden De leden van het Platform Zelfredzaam nemen besluiten betreffende: Het bepalen van de algemene strategie, activiteiten en projecten van het platform; Het vaststellen van de jaarlijkse werkagenda en de bijbehorende begroting; Het afleggen van financiële verantwoording en het opstellen van een financieel verslag; Het instrueren en eventueel mandateren van de ondersteuner van het Platform Zelfredzaam. 2.4 Afvaardiging Per professionele lidorganisatie wordt één deelnemer aan het Platform Zelfredzaam afgevaardigd. De professionele lidorganisatie zorgt tevens voor een vervangend lid. Dit moet een vast vervangend lid zijn zodat het besluitvormingsproces en de ontwikkeling van projecten niet stagneert. In afwijking hiervan kunnen (onafhankelijke) lidorganisaties, die zich inzetten voor het behartigen van belangen van cliënten c.q. patiënten of zorgvragers, zich met maximaal twee leden laten vertegenwoordigen. Ook deze organisaties dienen voor vaste vervangende leden te zorgen. 2.5 Besluitvorming Besluiten over de uitvoering van de werkagenda worden in het Platform Zelfredzaam op basis van consensus in de binnenring genomen. De programmacoördinator bereidt de besluiten voor. De besluiten worden vanzelfsprekend op hoofdlijnen getoetst aan het missiestatement en de geformuleerde uitgangspunten. Gemeenten in de regio Rivierenland zijn kaderstellend wat betreft de vaststelling en financiering van beleid op het sociaal domein. Besluitvorming over dit beleid vindt plaats in de colleges en 8

10 gemeenteraden. De activiteiten van het platform dienen ter voorbereiding en/of uitvoering van deze gemeentelijke kaderstelling. 2.6 Mandaat De leden van het Platform Zelfredzaam hebben, binnen vooraf vastgestelde kaders van de eigen organisatie of instelling, mandaat om namens hun instelling of organisatie besluiten te nemen. Dit versnelt het (besluitvormings-) proces. Het is aan de partijen zelf om dit nader in te vullen, maar bij voorkeur is dit een afvaardiging op bestuurlijk, directie of managementniveau. Ieder lid van het Platform Zelfredzaam beoordeelt zelf of de besluitvorming binnen het vastgestelde kader plaatsvindt. Indien er zich situaties voordoen waarbij besluitvorming buiten dit kader valt, is het platformlid verantwoordelijk dat dit binnen de eigen organisatie besproken en goedgekeurd wordt. 2.7 Informatievoorziening en communicatie eigen organisatie Ieder platformlid zorgt voor een adequate informatie- en communicatiestructuur binnen de eigen organisatie. Relevante partijen binnen de eigen organisatie zijn op de hoogte van de (beleids-)ontwikkelingen van het platform. Deze informatie- en communicatiestructuur wordt proactief georganiseerd, en moet leiden tot geïnformeerde en bij het Platform Zelfredzaam betrokken deelnemers die in staat geacht worden om de (beleids-)ontwikkelingen van het Platform Zelfredzaam binnen hun eigen organisatie of instelling te volgen en eventueel te vertalen. Van de platformleden wordt hierin een proactieve houding verwacht. 2.8 Betrokkenheid van burgers en cliënten De betrokkenheid van burgers en cliënten is een belangrijk uitgangspunt. Platformleden spannen zich in dat de eigen doelgroep van burgers en/of cliënten adequaat geïnformeerd en betrokken wordt bij de ontwikkeling van het beleid en de projecten. Ook zoekt het platform aansluiting bij lokale en regionale netwerken van burgers en cliënten. Bij projecten geldt als voorwaarde dat bij de start van het project duidelijk is op welke wijze burgers en/of cliënten betrokken worden en welke rol men in het project krijgt. Op deze wijze wordt de betrokkenheid van de burgers en cliënten gewaarborgd. Op het moment dat de kanteling succesvol blijkt en steeds meer nieuwe initiatieven van burgers ontstaan, wordt opnieuw bezien op welke wijze deze burgerinitiatieven bestuurlijk een plaats binnen het platform krijgen. 2.9 Organisatie en financiën De bij het Platform Zelfredzaam betrokken partners leveren een financiële bijdrage aan het platform. De bijdrage wordt jaarlijks door het platform vastgesteld, op basis van een begroting. Uitgangspunt in de financiering is dat elk platformlid evenveel bijdraagt. De 10 gemeenten dragen via de Regio bij aan de financiering van het platform. 9

11 Jaarlijks wordt door het Platform Zelfredzaam tijdig de werkbegroting vastgesteld zodat voorafgaand aan het nieuwe jaar de financiële bijdrage aan het platform duidelijk is. De structurele kosten voor het platform bedragen minimaal ,- per kalenderjaar (vergaderkosten, communicatie, salaris programmamedewerker/coördinator). Er wordt geen financiële bijdrage gevraagd van organisaties uit de buitenring die deelnemen aan de werkgroepen. Van hen wordt wel commitment, personele inzet en een inspanningsverplichting gevraagd. Naast de begroting voor de werkzaamheden van het Platform wordt per project een projectplan en -begroting gemaakt. Waar mogelijk wordt een beroep gedaan op financiële ondersteuning vanuit het regiocontract op basis van cofinanciering. De programmamedewerker/coördinator wordt gefinancierd vanuit de begroting van het Platform Zelfredzaam. Een van de leden van het platform treedt op als kassier en opdrachtgever. Dit houdt in: Opdrachtgever voor de ondersteunend medewerker; zorgdragen voor personele aangelegenheden en betalingen; Intermediair in het beheren van projectgelden uit het regiocontract; Intermediair in het beheren van de financiële bijdragen van de leden van het Platform. Voor deze taken is een financiële vergoeding beschikbaar. Over de hoogte van deze vergoeding beslissen de platformleden Actieve betrokkenheid De betrokken organisaties leveren naast een financiële bijdrage een inhoudelijke bijdrage aan de realisatie van de doelstellingen van het Platform Zelfredzaam. Dit betekent dat van hen actieve betrokkenheid wordt verwacht door mee te denken, te ontwikkelen, verbinding te leggen met andere organisaties en capaciteit beschikbaar te stellen voor de uitvoering van activiteiten. 10

12 2.11 Lijst van deelnemers convenant Platform Zelfredzaam STMR Coöperatieve Huisartsen vereniging Gelders Rivierenland GGD Rivierenland Kleurrijk Wonen, locatie Geldermalsen ProPersona Programmaraad Zelfredzaam Stichting Zorgcentra Rivierenland ROC RiVOR MEE Gelderse Poort Mozaiek Stichting Zorgcentra De Betuwe IrisZorg Zorgkantoren coöperatie VGZ Provincie Gelderland Zorgbelang Stichting Syndion Entrea ELK Ziekenhuis Rivierenland Gemeente Buren Gemeente Culemborg Gemeente Geldermalsen Gemeente Lingewaal Gemeente Maasdriel Gemeente Neder-Betuwe Gemeente Neerijnen Gemeente Tiel Gemeente West Maas en Waal Gemeente Zaltbommel 11