Begeleiding (BEG) A. Algemeen. Theorie x Praktijk Semester 1 Semester 2 Semester 3 x Semester 4

Transcriptie

1 MODULE Begeleiding (BEG) A. Algemeen Situering binnen het programma Periode binnen het tweejarige modeltraject Theorie x Praktijk Semester 1 Semester 2 Semester 3 x Semester 4 Aantal studiepunten 3 (1 studiepunt staat voor een studiebelasting van minimum 25u) Lestijden Totaal 40 Contacturen 24 Afstandsuren 16 Lectoren Erwin Derwael Vrijstelling of overdracht Mogelijk onder specifieke voorwaarden x Niet mogelijk Vereiste begincompetenties / volgtijdelijkheid Verplicht Advies Geslaagd zijn voor COO Gevolgd hebben van PPC DCP, DCS1 Samen opnemen met DCO, DCS2 Datum laatste wijziging 11/01/2016 1

2 B. Competentieontwikkeling Centrale functioneel gehe(e)l(en) Functioneel geheel 8: De leraar als partner van externen Basiscompetenties 1.10 De leerkracht kan in overleg met collega s deelnemen aan zorgverbredingsinitiatieven en die laten aansluiten bij de totaalbenadering van de school De leerkracht kan omgaan met de diversiteit van de leergroep. 2.5 De leerkracht kan adequaat omgaan met leerlingen in sociaalemotionele probleemsituaties of met gedragsmoeilijkheden. 4.3 De leerkracht kan op correcte wijze administratieve taken uitvoeren. 7.5 De leerkracht kan in Standaardnederlands adequaat in interactie treden met alle leden van het schoolteam. 8.1 De leerkracht kan in overleg met collega s contacten leggen, communiceren en samenwerken met externe instanties die onderwijsbetrokken initiatieven aanbieden. 8.2 De leerkracht kan met de hulp van collega s de nodige relaties met organisaties initiëren, uitbouwen en onderhouden en Competentieniveau* Inzicht hebben in leerstoornissen en -moeilijkheden en beleidsmaatregelen en initiatieven inzake gelijke kansen en zorg (1). In een gesimuleerde context een zorgverbredingsinitiatief kunnen vertalen in acties en kunnen evalueren (2). Inzicht hebben in het zorgbeleid, handelingsplanning, methoden en werkvormen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften (1). Inzicht hebben in diverse vormen van gedrags- en sociaal-emotionele probleemsituaties en van hulpverlening binnen en buiten de school om op een adequate en deontologische manier hiermee om te gaan (1). Binnen een gesimuleerde context adequaat omgaan met gedrags- en socio-emotionele problemen (2). Eenvoudige administratieve taken plannen en uitvoeren (2). Kennis hebben van en bereid zijn te communiceren in het Standaardnederlands (1). Inzicht hebben in mogelijke zoekstrategieën om externe instanties, die onderwijsbetrokken initiatieven aanbieden op te sporen (1). Binnen een gesimuleerde context in overleg met collega s oordelen of contacten met externe instanties een meerwaarde bieden (2). Inzicht hebben in mogelijke relaties met organisaties en samenwerkingsverbanden met actoren op de arbeidsmarkt en het hoger onderwijs (1). 2

3 samenwerken met actoren op de arbeidsmarkt en het hoger onderwijs. 8.3 De leerkracht kan, onder meer met het oog op gelijkeonderwijskansen en in overleg met collega s, contacten leggen, communiceren en samenwerken met de brede sociaalculturele sector. 8.4 De leerkracht kan in Standaardnederlands adequaat in interactie treden met medewerkers van onderwijsbetrokken initiatieven en van stage- of tewerkstellingsplaatsen. 9.2 De leerkracht kan dialogeren over zijn beroep en zijn plaats in de samenleving. Inzicht hebben in het belang van contacten met instanties binnen de sociaal-culturele sector met het oog op gelijke onderwijskansen (1). Binnen een afgebakende context in overleg met collega s oordelen wanneer contacten met de sociaal-culturele sector een meerwaarde bieden op vlak van gelijke onderwijskansen (2). Kennis hebben van en bereid zijn te communiceren in het Standaardnederlands in contacten met externe diensten (1). In afgebakende situaties in Standaardnederlands, communiceren met externe instanties (2). Inzicht hebben in de basiscompetenties en het beroepsprofiel van de leraar (1). Semesteropdracht Basiscompetenties 1.1 De leerkracht kan de beginsituatie van de leerlingen en de leergroep achterhalen. Competentieniveau* In overleg met teamleden of externen bij de leerlingengroep kenmerken achterhalen die een invloed hebben op de kwaliteit van leren en onderwijzen (2). 1.2 De leerkracht kan doelstellingen kiezen en formuleren. Doelstellingen concreet en operationeel formuleren. Voor leerlingen met specifieke behoeften, in overleg met collega s, in het kader van de handelingsplanning, doelen selecteren die aansluiten bij de vastgestelde beginsituatie (2) De leerkracht kan in overleg met collega s deelnemen aan zorgverbredingsinitiatieven en die laten aansluiten bij de Participeren in het zorg- en gelijkeonderwijskansenbeleid van de school 3

4 totaalbenadering van de school. (2). 2.1 De leerkracht kan in overleg een positief leefklimaat creëren voor de leerlingen in klasverband en op school. 2.5 De leerkracht kan adequaat omgaan met leerlingen in sociaalemotionele probleemsituaties of met gedragsmoeilijkheden 2.6 De leerkracht kan de fysieke en geestelijke gezondheid van de leerlingen bevorderen. 5.3 De leerkracht kan het eigen functioneren ter discussie stellen en bijsturen. 6.2 De leerkracht kan met ouders of verzorgers communiceren over het kind in de school op basis van overleg met collega s of externen. 7.1 De leerkracht kan overleggen en samenwerken binnen het schoolteam. Optreden met respect voor eigenheid en diversiteit en tevens discreet omgaan met gevoelens van leerlingen (2). Grenzen stellen als de positieve interactie in het gedrang komt (2). Met de hulp van collega s, signalen herkennen die kunnen wijzen op problemen van leerlingen (2). Hulp vragen en/of overleggen om adequaat en discreet met geconstateerde problemen te kunnen omgaan (2). Aandacht opbrengen voor het bevorderen van de gezondheid van leerlingen en hij kan de fysieke ontplooiing en het bewustzijn dat gezondheid en veiligheid belangrijke waarden zijn, stimuleren (2). Gepast omgaan met leerlingen met gezondheidsproblemen of fysieke beperkingen (2). Zorg dragen voor het algemene welbevinden van de leerlingen (2). De klaspraktijk vanuit reflectie op de eigen ervaringen bijsturen, onder meer door onder begeleiding eenvoudig praktijkgericht onderzoek uit te voeren (2). Met de hulp van collega s informatie verstrekken over leervorderingen, studiekeuze en/of beroepskeuze, gedrags- en houdingsaspecten (2). Doorverwijzen naar interne begeleidingsvoorzieningen (2). Zijn opdracht realiseren in samenwerking met de leden van het schoolteam en rekening houdend met de schoolcultuur en organisatie (2). 4

5 8.1 De leerkracht kan in overleg met collega s contacten leggen, communiceren en samenwerken met externe instanties die onderwijsbetrokken initiatieven aanbieden. 8.3 De leerkracht kan, onder meer met het oog op gelijkeonderwijskansen en in overleg met collega s, contacten leggen, communiceren en samenwerken met de brede sociaalculturele sector. In overleg met collega s contacten leggen, communiceren en samenwerken met onderwijsbetrokken initiatieven gericht op kinderen en jongeren (2). Binnen een afgebakende context in overleg met collega s oordelen wanneer contacten met de sociaal-culturele sector een meerwaarde bieden op vlak van gelijke onderwijskansen (2). Groepswerk: presentatie van een instantie Basiscompetenties 8.1 De leerkracht kan in overleg met collega s contacten leggen, communiceren en samenwerken met externe instanties die onderwijsbetrokken initiatieven aanbieden. 8.3 De leerkracht kan, onder meer met het oog op gelijkeonderwijskansen en in overleg met collega s, contacten leggen, communiceren en samenwerken met de brede sociaalculturele sector. Competentieniveau* In overleg met collega s contacten leggen, communiceren en samenwerken met onderwijsbetrokken initiatieven gericht op kinderen en jongeren (2). In overleg met collega s contacten leggen, communiceren en samenwerken met onderwijsbetrokken initiatieven gericht op leerkracht- en teamondersteuning (2). Zoekmethoden toepassen om in de betrokken regio actieve instanties en initiatieven op te sporen (3). 5

6 * Toelichting competentieniveaus Niveau 4 - Doen in eigen praktijk Niveau 3 - Doen Niveau 2 - Tonen A th ti it it Niveau 1 - Weten (hoe) 6

7 Attitudes** A1 beslissingsvermogen A2 relationele gerichtheid A3 kritische ingesteldheid A4 leergierigheid A5 organisatievermogen A6 zin voor samenwerking A7 verantwoordelijkheidszin A8 flexibiliteit ** Toelichting attitudes Aan de basiscompetenties worden acht attitudes gekoppeld. Het gaat om beslissingsvermogen, relationele gerichtheid, kritische ingesteldheid, leergierigheid, organisatievermogen, zin voor samenwerking, verantwoordelijkheidszin en flexibiliteit. Volgende attitudes worden binnen deze module beoogd: Beslissingsvermogen: durven een standpunt in te nemen of tot een handeling over te gaan, en er ook de verantwoordelijkheid voor dragen. Relationele gerichtheid: in contacten met anderen kenmerken van echtheid, aanvaarding, empathie en respect tonen. Kritische ingesteldheid: bereid zijn zichzelf en zijn omgeving ter discussie te stellen, de waarde van een bewering of een feit, de wenselijkheid en haalbaarheid van een vooropgesteld doel te verifiëren, alvorens een stelling in te nemen. Leergierigheid: actief zoeken naar situaties om zijn competentie te verbreden en te verdiepen. Organisatievermogen: erop gericht zijn de taken zo te plannen, te coördineren en te delegeren, dat het beoogde doel op een efficiënte manier bereikt kan worden. Zin voor samenwerking: bereid zijn in interactie te treden met anderen en probleemoplossend te werk te gaan. Verantwoordelijkheidszin: zich verantwoordelijk voelen voor de school als geheel en het engagement aangaan om een positieve ontwikkeling van leerlingen te bevorderen. Flexibiliteit: bereid zijn zich aan te passen aan wijzigende omstandigheden, zoals middelen, doelen, mensen en procedures. 7

8 Omschrijving inhoud C. Inhoud en organisatie In deze module verwerft de cursist competenties die nodig zijn om gepaste acties te ontwerpen ter bevordering van het welbevinden van de leerling. Een eerste topic behandelt het wat en het waarom van de leerlingenbegeleiding. Verder worden verschillende kaders aangereikt om naar probleemgedragingen van leerlingen te kijken en wordt er gezocht naar manieren om het probleem individueel alsook naar de gehele klas toe aan te pakken. De eigen taak als leerkracht, alsook doorverwijsmogelijkheden zowel binnen als buiten de school, komen aan bod. Er wordt stilgestaan bij het handelingsplan als hulpmiddel om de begeleiding concreet gestalte te geven door het opstellen van doelstellingen, het ontwerpen van acties en het opzetten van een evaluatie. Tot slot komen ook thema s als gelijke onderwijskansen en diversiteit aan bod. Omschrijving organisatie Studiemateriaal en leermiddelen Cursus BEG Extra materialen (zoals de presentaties van de lessen, oefeningen, leermiddelen ter verdieping en verbreding) worden via smartschool beschikbaar gesteld. Werkvormen Tijdens de lessen wordt o.a. gebruik gemaakt van een combinatie van werkvormen: doceren, OLG, leergesprek, groepswerk (partnerwerk, aanvullend of complementair), klasgesprek, brainstorm/ associatieoefening, stellingenspel, casestudy, oefeningen aanbieden, individuele opdrachten, filmfragmenten aanbieden. Er wordt zo waar mogelijk gebruik gemaakt van activerende werkvormen. Opdrachten gecombineerd onderwijs Het gecombineerd onderwijs bestaat uit het maken van opdrachten (zowel individueel als in groep). Elke opdracht wordt door de lector van feedback voorzien opdat de cursist deze kan bijsturen en hierin kan groeien doorheen de module. 8

9 Evaluatieactiviteiten Permanente evaluatie o Taalcompetenties Opdrachten gecombineerd onderwijs o Opdracht I : aandachtsvelden en partners o Opdracht II : brillen en kaders o Opdracht III : doorverwijzen o Opdracht IV : gelijke onderwijskansen o Opdracht V : het handelingsplan Groepswerk o Presentatie Evaluatiemodaliteiten D. Evaluatie De module BEG wordt op een totaal van 300 punten beoordeeld. De cursist moet de basiscompetenties verbonden aan de module beheersen op het competentieniveau dat gekoppeld is aan de module. Om te kunnen slagen moet er worden deelgenomen aan alle evaluatieactiviteiten. Bovendien moet de cursist op elke evaluatieactiviteit geslaagd zijn en minimaal 50% in het totaal behalen om te slagen voor de module. Herexamen Na gunstig advies van de delibererende klassenraad is een herexamen mogelijk voor de evaluatieactiviteiten waarop de cursist een onvoldoende heeft behaald. 9