modulair Mijn leven bestaat alleen uit hobby s Student rechten en deejay Frederik Zuiderveen Borgesius: Extra: kwartaalrubriek alumni

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "modulair Mijn leven bestaat alleen uit hobby s Student rechten en deejay Frederik Zuiderveen Borgesius: Extra: kwartaalrubriek alumni"

Transcriptie

1 8 Workshop Google jezelf de wereld in! spannend avontuur maandblad voor studenten van de Open Universiteit Nederland 10 Collegevoorzitter Bovens tijdens opening academisch jaar: In Nederland zijn we vooral sterk in een leven lang leuteren 12 Basis van nieuwe Studienet staat als een huis 14 Studentenraad verzamelt klachten over beoordeling opdrachten 16 Alumnus Ad Vos deed meer dan honderd keer tentamen met drie studies: Studeren is erg verslavend modulair Extra: kwartaalrubriek alumni nummer 9 jaargang juli 2008 Student rechten en deejay Frederik Zuiderveen Borgesius: Mijn leven bestaat alleen uit hobby s

2 Even de boeken opzij, eindelijk vakantie...

3 6 Inhoud modulair 9 De student Student rechten en (internationaal) deejay Frederik Zuiderveen Borgesius: Als muzikant liep ik altijd tegen onbegrijpelijke contracten aan 10 College van bestuur Collegevoorzitter drs. Theo Bovens uit onvrede over uitblijven actie leven lang leren: In Nederland zijn we vooral sterk in leven lang leuteren 12 Onderwijs Projectleider Studienet drs. Gerard van den Boom: Het is aan de docent de vele mogelijkheden te benutten 16 Alumni Alumnus drs. Ad Vos deed meer dan honderd keer tentamen met drie studies: Het komt je niet aanwaaien 4 Kort nieuws 5 Column 6 De student 8 Start en support 9 En dan (nog) de studie College van bestuur 12 Studienet 14 Studentenraad 15 Metabolaspel 16 Alumni 18 Activiteiten 19 Corporate indentity 20 Service en informatie 23 Onderwijs 30 Tentameninfo 31 Colofon 32 Afgestudeerden

4 juli 2008 kort nieuws Een trotse Henk van den Brink in gedurfd oranje, te midden van de andere prijswinnaars. Comenius-prijs voor EMERGO Ons programma Efficiënte Methodiek voor ErvaringsGericht Onderwijs (EMERGO) heeft een Comenius-EduMedia-Auszeichnung ontvangen. Drs. Henk van den Brink, onderwijstechnoloog, ontving de prijs op 20 juni in Berlijn uit handen van dr. Gerhard Ortner, voorzitter van het Gesellschaft für Pädagogik und Information. Die organisatie stimuleert met de Comenius-onderscheidingen bijzonder waardevolle didactische multimediaproducten. EMERGO is een methodiek en een toolkit voor ontwikkeling en uitlevering van multimediale casussen waarmee studenten complexe vaardigheden aanleren. Vooral de wijze waarop het samenspel tussen student, programma en personalisatie zijn uitgevoerd, sprak de jury erg aan. Zij stelde ook dat het programma leren leuk maakt voor studenten, omdat relevante problemen geënsceneerd worden in een webgebaseerde, multimediale leer- en werkomgeving. Bovendien vindt de jury dat EMERGO zich onderscheidt van andere programma s doordat het gratis beschikbaar is en aanpasbaar voor iedereen die zijn eigen interactieve casuïstiek wil ontwikkelen. Hoogste waardering voor OTEC Het onderwijskundig onderzoek van ons Onderwijstechnologisch expertisecentrum (OTEC) is zeer goed tot excellent. Dat staat in het visitatierapport van het Quality Assurance Netherlands Universities. Die instantie beoordeelt de onderwijs- en onderzoeksprogramma s van de Nederlandse universiteiten en geeft adviezen voor verbetering. Het programma Instructional Design for Open Tasks, Environments and Communities is volgens de commissie een waardevolle mix van theoretisch en toepassingsgericht onderzoek. Ook over het programma Learning Networks is de visitatiecommissie zeer lovend. Learning Networks wordt internationaal zeer gewaardeerd. Dat blijkt onder andere uit de hoge waardering bij de toekenning van Europese subsidies. Het programma is zeer productief en de output is van hoge kwaliteit. Het gemiddelde voor de twee programma s samen was 4,25 op een schaal van 5. TENCompetence scoort uitstekend Management en coördinatie van het project TENCompetence zijn uitstekend. Het verrichte werk is van zeer hoge kwaliteit en veelal state of the art. Die conclusie trekt de commissie die in opdracht van de Europese Unie de tweede, jaarlijkse evaluatie uitvoerde. TENCompetence is een vierjarig project, dat subsidie krijgt van de Europese Unie. Uiteindelijk levert het een nieuwe, Europese infrastructuur op, waar iedereen een leven lang gratis zijn competenties kan ontwikkelen en bijschaven. De commissie adviseert wel om extra aandacht te besteden aan de toepasbaarheid van die infrastructuur in industrie en bedrijfsleven. Bij dit project zijn vijftien partners uit negen verschillende landen betrokken. Projectcoördinator is prof. dr. Rob Koper, hoogleraar-directeur van het Onderwijstechnologisch expertisecentrum. Samenwerking Noordelijke Hogeschool De Open Universiteit en de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden gaan samenwerken om de beroepsbevolking in de Noordelijke regio te professionaliseren. Half juni hebben de besturen daarvoor een overeenkomst getekend. Op korte termijn gaat het om samenwerking op drie terreinen. Ten eerste voor erkenning van verworven competenties en ervaringscertificaten. Ten tweede gaat het om de professionalisering van docenten. De instellingen willen hun ervaring en kennis op dit vlak over en weer beter benutten. Bedrijfsopleidingen vormen het derde terrein waarop beide instellingen snel gaan samenwerken. De Noordelijke Hogeschool Leeuwarden en de Open Universiteit zijn al actief op deze markt, maar zij kunnen elkaar aanvullen en versterken als het gaat om inhoud en vorm van bedrijfsopleidingen. Studie prof. Sloot in Basisbibliotheek Een studie van prof. dr. mr. Ben Sloot, hoogleraar Rechtswetenschappen, prof. dr. mr. Kees Schuyt en prof. mr. Kees Groenendijk is door de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren opgenomen in haar Basisbibliotheek. Het betreft De weg naar het recht. Een rechtssociologisch onderzoek naar de samenhangen tussen maatschappelijke ongelijkheid en juridische hulpverlening uit De Basisbibliotheek zal uiteindelijk duizend publicaties bevatten die online te lezen zijn via Het zijn allemaal sleutelteksten uit de Nederlandstalige cultuurgeschiedenis van Afgelopen jaar heeft een breed samengestelde commissie aan de hand van een uitgebreide groslijst de uiteindelijke keuze bepaald. Prof. Leijnse lid denktank Leven Lang Leren Prof. dr. Frans Leijnse, hoogleraar Onderwijs en arbeidsmarkt, is in juni geïnstalleerd als lid van de denktank Leven Lang Leren. De overige leden zijn afkomstig van de Universiteit Maastricht, de Raad voor Werk en Inkomen, Schoevers, de SER en de projectdirectie Leren & Werken (een gezamenlijk initiatief van de ministeries van OCW en SZW). Voorzitter is oud-minister Roger van Boxtel. De denktank gaat de ministeries van OCW en SZW binnen een jaar adviseren over manieren om werknemers aan het leren te krijgen en te houden. Er moet immers nog veel gebeuren om werknemers te voorzien van ten minste een startkwalificatie en van actuele kwalificaties.

5 18 juli kort nieuws Proefschrift statistiekonderwijs Op 13 juni promoveerde dr. Hans van Buuren op zijn proefschrift Van vakgericht naar competentiegericht statistiekonderwijs. Hij is universitair hoofddocent bij de faculteit Psychologie. Van Buuren deed onderzoek naar de effecten van competentiegericht statistiekonderwijs. Daaruit blijkt dat statistiek geen struikelvak hoeft te zijn, als je het maar betekenis geeft en op de juiste manier aanbiedt. Dus niet als apart vak, maar door studenten gedurende de hele opleiding onderzoeken te laten doen waarin ze statistiek toepassen. Studenten waarderen die integratie van statistiek, methoden en technieken, en onderwijs. Ze begrijpen beter wat ze doen en waarom. Daardoor stijgt hun motivatie voor onderzoek doen en denken ze positiever over statistiek. De promotie vond plaats aan de Open Universiteit. De nieuwbakken doctor Hans van Buuren: Statistiek hoeft geen struikelvak te zijn. column Elk vogeltje wil een spekkie naar z n bekkie Alle technologische ontwikkelingen ten spijt; ik vind het nog steeds het prettigst om te studeren met een boek van papier. Kan ik lekker in de kantlijn kliederen. En liefst ook een werkboek van papier. Een elektronisch werkboek vind ik wel leuker, maar ik heb het idee dat ik daarmee de leerstof minder goed verwerk. Ik dacht eigenlijk dat alle studenten er zo over dachten. Niet dus. Afgelopen week ontmoette ik een medestudent die helemaal geen boek en een werkboek wil hebben. Hij wil het boek voorgelezen hebben zodat hij het af kan luisteren. Hij zit uren in de auto, dus zo kan hij de tijd goed benutten. Mijn eerste reactie: dat lijkt me nou helemaal niks. En hoe moet dat met vakken als statistiek en vakken met veel plaatjes? Maar bij nader inzien: waarom niet? Hoeveel vakken bestaan er niet uit lappen tekst? En hoe was het met mezelf vroeger? Ik hoefde alleen de mondelinge uitleg van de leraar maar te horen om de leerstof onder de knie te krijgen. Wie weet is zo n gesproken leerboek voor mij toch ook wel wat. En er zijn vast meer mensen die dagelijks in de file staan en geïnteresseerd zijn in een studie. Met een aangepaste technologie boort de Open Universiteit ook nog een nieuwe doelgroep aan. Zo zie je maar. Ieder vogeltje zingt zoals ie gebekt is. Iedere student heeft andere levensomstandigheden en een andere leerstijl. Nu wordt het studiemateriaal meestal nog op één manier aangeboden. Maar kennelijk is het noodzakelijk dat iedere student een spekkie naar z n bekkie krijgt: de eerste een boek, de tweede op de computer; de derde een cd-tje, de vierde een MP3-bestand. (Ontwikkelaars, doe dit vogeltje dus een lol en zorg dat elektronische werkboeken gemakkelijk te printen zijn...) De student vertelde ook nog dat hij zelf een vooroordeel had moeten overwinnen. Hij had kennisgemaakt met het e-book. Dat leek hem niks. Mij ook niet. Maar het was hem bijzonder bevallen. Je kunt zelfs bij de tekst kliederen. Mooi! Als ik van een andere student hoor dat het werkt, wil ik dat ook wel eens proberen. Geen gesjouw meer met die zware boeken. Scheelt behoorlijk in de vakantiekoffer. Ik vrees wel dat de technologie ervoor zorgt dat er vele wegen naar Rome zijn en dat er ook steeds nieuwe wegen bij komen. Maar het biedt wellicht mogelijkheden voor mensen die nu niet kunnen studeren aan de Open Universiteit en met nieuwe technologie wel. Mensen van de ontwikkelafdeling: sterkte! Stuutje van Vulpen

6 Mijn leven bestaat alleen maar uit hobby s FOTOGRAFIE: PETER STRELITSKI Frederik Zuiderveen Borgesius leeft in twee werelden die moeilijk te verenigen lijken. Als deejay draait hij zijn muziek in Japan, Oost-Europa of gewoon op Dance Valley in Velsen. Als student trekt hij zich voor intellectuele verdieping terug in de Koninklijke Bibliotheek. Wat begon om contracten beter te begrijpen, heeft een vlucht genomen die misschien eindigt met een dissertatie. Achter al het succes schuilt een vierendertigjarige man die net als andere studenten gewone studieproblemen heeft. Ik dacht wel eens: en nou opschieten.

7 18 juli Verrast is Frederik Zuiderveen Borgesius als hij hoort dat Brian May, gitarist van de vermaarde Britse popgroep Queen, kort geleden in de astrofysica promoveerde. Die liet zijn onderzoeksgegevens enkele decennia liggen om zich monomaan in het heavy leven van een popmusicus te storten. Frederik is uit ander hout gesneden. Hij combineerde een druk bestaan als componist, muzikant en deejay met de bacheloropleiding Nederlands recht, en is succesvol in de muziek en in de wetenschap. Overal ter wereld heeft hij optredens. Dat belemmerde hem niet om in negen jaar zijn bachelor te halen. Het contrast tussen een wereld vol decibellen en de rust van de studeerkamer maakt het volgens Frederik juist zo leuk: Na al dat geren over vliegvelden en lawaai in discotheken is het heerlijk om een middag in een stille bibliotheek te zitten luisteraars Muziek heeft Frederik altijd gemaakt. Al op het vwo bracht hij platen uit en na zijn eindexamen twijfelde hij geen moment wat hij zou gaan doen. Housemuziek is hij trouw gebleven en hij richtte verschillende platenlabels op. Er is eigenlijk niks mooiers dan van je hobby je beroep te maken. En dat heb ik gedaan. Overdag componeert hij in zijn Haagse studio. In het weekend treedt hij op. Soms met een band, keyboards, elektronica en drumcomputers, soms alleen. De laatste tijd draai ik samen met een vriend onder de naam Pako & Frederik. Tot halverwege de jaren negentig speelde hij vooral in de Benelux. Daarna werd de hele wereld zijn muzikale territorium. Onze platen worden overal verspreid en dan gebeurt het dat bijvoorbeeld iemand in Tokio ons uitnodigt om in een disco cd tjes te draaien. Hun publiek bestaat uit 500 tot luisteraars. In Maleisië en op Dance Valley waren het er misschien nog wel meer. Het geeft hem natuurlijk een enorme kick dat zoveel mensen een uur, soms wel zes uur, op zijn muziek swingen. Zo n enorme mensenmassa is erg abstract, want je staat zó ver van ze af, dat je niemand kunt onderscheiden. Toch is het beslist niet zo dat ik voor mezelf sta te draaien. Contact met zijn fans onderhoudt hij trouwens via zijn radioprogramma op com/pakofrederik. Verdieping De muziekscene heeft ook haar schaduwkant. In de studio muziek maken is natuurlijk geweldig en dat blijf ik mijn hele leven doen, maar het wereldje vind ik soms wel oppervlakkig. Je loopt maar wat in het nachtleven rond. Ik miste persoonlijke verdieping. Hoe hij dat gemis moest compenseren, diende zich bijna vanzelf aan. Als muzikant liep ik altijd tegen onbegrijpelijke contracten aan. Dus ben ik Rechten gaan studeren, want daar zit voor mij een praktische kant aan. De tentamens over auteursrecht en intellectueel eigendom heeft hij dan ook vrij snel afgelegd en die kennis heeft nut gehad. Al gauw merkte ik dat contractonderhandelingen me heel wat gemakkelijker af gingen. Door zijn drukke werk kon hij een opleiding aan een reguliere universiteit vergeten. Tja, peinst hij hardop, hoe zocht een mens informatie voordat Google er was? Ik weet het niet meer, ik zal wel een folder gevonden hebben. Toen hij begon, was hij vierentwintig en viel meteen in het diepe. Ik was pas zes jaar van de middelbare school. Toch was ik al veel studievaardigheden kwijt, maar in studiecentrum Den Haag werd ik goed opgevangen. Hij volgde een korte training in de techniek van het studeren en de Open Universiteit gaf hem een boekje met uiterst nuttige tips. Daarnaast benutte hij de mogelijkheid om begeleidingsbijeenkomsten te volgen. Dat kan ik aanraden, want als ik na een werkdag in mijn studio doodop was en geen boek meer kon lezen, dan kon ik nog wel luisteren. Later raas je dan in de helft van de tijd door het boek, omdat je het allemaal al gehoord hebt tijdens de begeleidingsbijeenkomsten. Laat de boeken nooit een jaar liggen. Boek naast je bed Studeren mag dan een praktische aanleiding hebben gehad, het bleek ook verschrikkelijk interessant te zijn. Het eerste hoofdstuk van Inleiding recht ging over rechtsfilosofie. Toen ik dat gelezen had, ben ik onmiddellijk naar de bieb gegaan om meer boeken over Montesquieu en andere filosofen te lenen. Fantastisch, al die filosofie van de afgelopen tweeduizend jaar die de basis van ons rechtssysteem vormt. De muziek was al zijn hobby, door zijn rechtenstudie kreeg hij er een liefhebberij bij. Lachend: Mijn leven bestaat alleen maar uit hobby s. Maar Frederik is er de afgelopen negen jaar achter gekomen dat een hobby allesbehalve een vrijblijvende bezigheid is. Hij probeerde een vast studieritme aan te houden, maar de werkelijkheid was weerbarstig. Brachten we een album uit en waren we druk aan het toeren, dan keek ik soms een heel jaar geen boek in. In het vliegtuig studeren lukte me toen nog niet. Later wel, als een tentamen eraan kwam. Mag ik een advies geven? Laat de boeken nooit een jaar liggen. Het kost heel veel moeite om weer te beginnen. Heb je geen tijd voor je studie, leg dan toch een boek naast je bed en lees een minuut of tien. Voor je het weet, heb je de stof doorgenomen en je blijft met je hoofd bij je studie. de student Switch Frederik heeft zich voorgenomen met zijn hoofd bij de studie te blijven. Hij gaat aan de Universiteit van Amsterdam de masteropleiding Informatierecht volgen. Dat wordt even wennen, want hij moet dan colleges volgen en verliest de vrijheid die de Open Universiteit biedt. In Amsterdam kan ik me een heel jaar lang bezighouden met mijn hobby mediarecht. Ik zit me nu al in mijn handen te wrijven, ik kan bijna niet wachten om te beginnen. Misschien krijgt hij een tweejarige onderzoeksplaats, zodat zijn dorst naar kennis uiteindelijk tot een proefschrift leidt. Ondanks zijn switch naar de Universiteit van Amsterdam zijn we hem niet kwijt. Ik heb de module Filosofie besteld en dat is zeker niet de laatste module waarvoor ik tentamen zal doen bij de Open Universiteit. Paul Troost

8 juli 2008 Start en support Workshop Google jezelf de wereld in! Spannend avontuur Het was een zeer geslaagde try-out. De tweedaagse workshop Google jezelf de wereld in!, die begin juni plaatsvond. Toen maakten vijftien studenten van zeer verschillend pluimage hun loopbaanplan. Ik kwam omdat ik mij afvroeg wat ik in de toekomst moet. Nu heb ik helderheid. We kregen inzicht in onze talenten, vaardigheden, competenties, sterke en nog te ontwikkelen kanten. En we werkten aan het benoemen van onze levensdoelen, behoeften en motivaties, om van daaruit loopbaankeuzes te maken en weerstanden te overwinnen. De informele, vrolijke, goed verzorgde lunches en pauzes (dank je wel, Barbara) en het gezellige diner in het stationnetje van Ransdaal droegen bij aan een harmonieuze werkomgeving en een goede groepsdynamiek. Belangrijke factoren! Open en eerlijk Het was een spannend avontuur voor ons. Er werd verwacht dat we ervaringen met elkaar deelden, in gesprek gingen met elkaar en elkaar interviewden. Zodat je zoektocht naar wat je daadwerkelijk wil, werd aangescherpt. Waar ben ik goed in? Waar ben ik minder goed in? Wat houdt me tegen en wat wil ik verder ontwikkelen? Een traject dat het meeste oplevert door open en eerlijk naar jezelf te kijken. Spannend omdat je feedback krijgt, je hoort terug wat je zelf laat zien, aldus psychologiestudente Suzanne van der Veer. En het was natuurlijk ook spannend voor de organisatoren. Marion: Omdat je iets goeds wilt neerzetten voor de mensen uit de business, voor studenten, voor iedereen. Gevulde rugzak En er werd iets goeds neergezet. Rugzakjes werden gevuld met zeer bruikbaar gereedschap, bijvoorbeeld met instrumenten voor zelfrapportage. Daaruit bleek dat gedrag helemaal niet zo toevallig is. Onze persoonlijke voorkeuren kwamen aan het licht op vier schalen met tegengestelde voorkeuren. Bijvoorbeeld planmatig, gedisciplineerd en besluitvaardig, tegenover nieuwsgierig, spontaan en flexibel. Het is goed te beseffen wat je eigen voorkeur is, want het helpt je om effectief te communiceren. Ook de loopbaanankertheorie van Schein kwam aan bod. Volgens Schein is het zelfbeeld rondom werk opgebouwd uit vaardigheden, drijfveren, en normen en waarden. Ze weerspiegelen iemands werkelijke zelf. Het is belangrijk na te gaan welke criteria een rol speelden toen je beslissingen nam in je loopbaan. Wat is je drive? Ga je voor autonomie of onafhankelijkheid, algemeen management en geld, macht, zoek je variatie en uitdaging in je werk? Of wil je zekerheid hebben? Beeld van de werkelijkheid We werden in beweging gebracht. Uitgenodigd tot introspectie, tot denken en voelen. En we stonden stil bij paradigma s; jouw beeld van de werkelijkheid. Waardoor je grenzen stelt en wellicht het andere niet meer ziet. We realiseerden ons dat paradigma s veranderen als er cruciale veranderingen in je leven optreden. Paradigma s ontdek je niet in je eentje. Daar heb je hulp bij nodig. De dialoog bood uitkomst: luisteren, eigen oordeel uitstellen, bereid zijn het spoor te blijven volgen, om vervolgens vragen te stellen waarop antwoorden komen. Door je beelden met anderen te delen, kun je ze analyseren en andere manieren bedenken. Interactie met anderen kwam ook aan bod. Anderen zijn geen tegenstanders, maar medestanders waarvan je veel kunt leren. Communicatie is cruciaal, verbaal en non-verbaal, intern en extern. De wenken van Peter ter Horst over netwerken gaven nieuw inzicht. Een netwerk is waardevol. Zijn boodschap: doe aan kruisbestuiving, doseer en faseer je netwerk, onderhoud je netwerk op je eigen, unieke en authentieke manier, en gebruik elkaars netwerk. Deze tips waren meer dan welkom. Avontuur met effect Dat dit wonderlijke avontuur effect had, bleek wel tijdens het ondernemerscafé. Daar kregen alle deelnemers de kans zichzelf te presenteren, onder anderen aan directeuren en managers van DSM, Koninklijke BAM Groep, Manpower, Fagro, Loyalis en Quaestus Senior Management Search. Het was dus een zeer geslaagde try-out. Een uitstekend initiatief van drs. Marion Stevens MBA (sectormanager Voorlichting, service en informatie), waarvoor zij nauw samenwerkte met mr. Peter ter Horst (directeur LEX) en de inspirerende trainer en coach Rob Gering (directeur BarnConsult). Dat bleek ook uit uitspraken zoals: Ik verlaat straks met een glimlach dit gebouw, en Ik kwam omdat ik mij afvroeg wat in de toekomst moet. Nu heb ik helderheid. Kortom... Ooit jezelf op internet gezocht en gevonden? En hoe kwam je over? Beviel je profiel, was het een herkenbaar beeld of was er geen samenhang in te ontdekken... Wie ben je eigenlijk, is er een rode draad in jouw Google-profiel te ontdekken? Wil je het weten, maak dan je persoonlijke marketingplan. Hoe? Eitje! Dan doe je volgend jaar gewoon mee met de workshop Google jezelf de wereld in. Dan krijg je net zoals wij antwoord op al die vragen. Gaaf, hè? Marianne Heggen

9 Studeren bij de Open Universiteit Nederland kan vanuit verschillende motieven. Interesse, vergroten van de deskundigheid of het gaan voor die felbegeerde academische titel. Al of niet om de kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Zo n solistische studie vereist echter ook de kunst van het inpassen in een leven dat zich in velerlei opzichten kenmerkt door drukte. En dan nog de studie. Hoe inventief zijn onze studenten? De redactie vroeg dat aan Elina Hoogendoorn (40), studente Psychologie (Gezondheidspsychologie). En dan (nog) de studie... Belangrijkste bezigheden overdag? Tijdens schooluren ben ik druk met mijn studie Psychologie en mijn bedrijf. Omdat ik vanuit huis werk, kan ik deze twee zaken goed met elkaar combineren. Als ik de kinderen om half vier van school ophaal, schakel ik om. Dan ben ik er voor de kinderen. Studeer bij de Open Universiteit nadat ik... In 2004 stopte met werken als hypotheekadviseur. Ik had al eerder enkele modules gedaan. Dat beviel zo goed dat ik de studie graag wilde vervolgen. Overigens ben ik na de cursus Inleiding in de psychologie meteen begonnen met het moeilijkste onderdeel, statistiek, en daarna deed ik een aantal modules over methoden en technieken. Toen dat lukte, wist ik dat ik de studie aan zou kunnen. Wo-studie of een enkele cursus? Ik wil de bacheloropleiding afronden, daarna de masteropleiding. Nog te gaan? Op dit moment ben ik bezig met de major en de vrije ruimte. Er staan een aantal interessante modules op het programma, waaronder Adolescentie. Daar zie ik echt naar uit. Andere bezigheden waartegen de studie het moet opnemen? De studie moet wijken voor mijn eigen bedrijf, Organize2Day, dat ik onlangs startte. Ik begeleid mensen bij het opruimen van hun woon- of werkplek, het op orde brengen van de administratie of het huishouden en timemanagement. Om half vier haal ik, zoals gezegd, de kinderen uit school. En s avonds ben ik regelmatig in de sportschool te vinden. Blijft wekelijks (gemiddeld) over voor de studie? Nu de kinderen jong zijn, kan ik ook s avonds nog studeren. Ik kom op circa 20 tot 25 uur per week. Doordat mijn studietempo steeds hoger ligt, zal ik dit jaar op ongeveer acht modules uitkomen. Het studietempo zal trager worden als ik meer opdrachten krijg uit mijn eigen bedrijf. Studie zal in ieder geval moeten wijken voor? Zoals gezegd, de kinderen gaan altijd voor, bijvoorbeeld bij ziekte. Ook vind ik het leuk om bij activiteiten op school te helpen. Studieproblemen? Eigenlijk haal ik alle tentamens in één keer. Maar onlangs kregen een studiegenote en ik een onvoldoende voor onze opdracht. Dat was even schrikken, vooral omdat onze samenwerking zo goed was. Samen hebben we de opdracht alsnog tot een goed einde gebracht. In de toekomst gaan we waarschijnlijk nog een opdracht samen doen. Leukste opmerking van de achterban over mijn studie? Mijn partner roept steeds: Straks kan ik stoppen met werken! Hij is vooral erg trots en neemt zonder morren vrij als ik tentamen moet doen. Elina Hoogendoorn: Als ik de kinderen om half vier van school ophaal, schakel ik om. Lees altijd in Modulair? De interviews met studenten vind ik altijd leuk om te lezen. Ik lees de artikelen over de vernieuwingen in het afstandonderwijs met bijzondere belangstelling. Als organizer vond ik de artikelen van Guus Pijpers over informatiedieet erg interessant en ik werp altijd een blik op de informatie van de faculteit. Laatste nieuws in de wereld dat mij bezighoudt? Voedseltekorten en verandering van het klimaat houden mij best bezig. Binding met de Open Universiteit? Het studiecentrum bezoek ik eigenlijk alleen voor de tentamens. De contacten met docenten over practica, tentamens en opdrachten zijn goed. Door de tijd heen heb ik een aantal prettige contacten opgebouwd met medestudenten. De studente met wie ik de module Leren en trainen in organisaties heb gedaan, is nog steeds een goede vriendin. Wat de Open Universiteit vooral (niet) moet doen? Het zou goed zijn als de Open Universiteit meer tijd en energie investeert in studenten die een wo-studie volgen. Bij vragen over mijn studierichting heb ik moeten zoeken naar iemand die mij goede suggesties kon doen. Sterke punten zijn de kwaliteit van het studiemateriaal en de flexibiliteit van de studie. Ultieme tip(s) voor medestudenten? Blijf bezig met je studie. Dan bedoel ik letterlijk met de stof bezig blijven, maar ook goed plannen. Ik bestel altijd een of twee modules met een vaste tentamendatum. Tegelijkertijd bestudeer ik een module met een systentamen. Zo blijft het tempo erin. Ook vind ik het prettig om in de aanbevolen volgorde te studeren en zo snel mogelijk een volgende mijlpaal te halen. Dat motiveert mij. Contact met medestudenten is niet alleen nuttig, maar ook erg leuk. Studenten hebben vaak soortgelijke problemen zoals tijdgebrek, onduidelijkheid over opdrachten en planning. Ik merk dat ik vooral na het behalen van de eerste mijlpaal, de propedeuse, ben gegroeid en dat mijn zelfvertrouwen enorm is toegenomen. Frans Bogaert

10 1 College van bestuur 3 2 CvB-voorzitter Bovens uit onvrede over uitblijven actie leven lang leren Opening academisch jaar in teken van studeren en topsport De Open Universiteit komt naar je toe. Dát zou het devies kunnen zijn van onze universiteit, die de opening van het academisch jaar voor de zesde keer op locatie organiseerde. Onder het motto Ga voor goud! viel nu het Olympisch Stadion Amsterdam die eer te beurt. Daar werd ook een scriptieprijs uitgereikt aan vijf studenten. Goed idee om de prijsuitreiking te combineren met de opening van het academisch jaar. Met de Olympische Spelen in het verschiet en gezien ons convenant met NOC*NSF, stond het programma in het teken van sport en gezondheid. Bovendien heeft een (volledige) wetenschappelijke afstandsstudie veel gemeen met topsport. In beide gevallen is zelfdiscipline immers een vereiste. Ruim 150 bezoekers sprekers, studenten en (wetenschappelijk) medewerkers konden van tot uur genieten van een afwisselend programma. Toespraak collegevoorzitter Bij zo n opening wordt ook uitgezien naar hetgeen de collegevoorzitter tegen de politiek zegt. Evenals veel collegabestuurders jaarlijks in september, schuwt onze collegevoorzitter drs. Theo Bovens (foto 2), ook kroonlid van de SER, het statement niet. Om te beginnen benadrukte hij opnieuw het belang van leven lang leren als bijdrage aan de hogere arbeidsparticipatie die door de politiek gewenst wordt. Volgens Bovens worden er weliswaar nogal wat initiatieven ontplooid, maar de uitvoering laat (te) lang op zich wachten. Voorbeelden zijn de voornemens in het Actieplan Leven Lang Leren van het ministerie van OCW uit 2004, en de plannen voor onderwijs en scholing die de Participatietop in 2007 verwoordde in zijn Participatiedocument. Bovendien wacht de SER nog steeds op een adviesaanvraag over leven lang leren. Dreigt dat lot nu ook voor het voorstel van de Commissie Arbeidsparticipatie voor een budget c.q. leerrechten waarmee elke werknemer zijn scholing kan betalen, vroeg Bovens zich af. Om er ietwat verzachtend aan toe te voegen dat er zeker wel positieve stappen worden gezet, bijvoorbeeld door de projectdirectie Leren & Werken, een initiatief van de ministeries van OCW en SZW. Uiteindelijk toonde hij zich toch duidelijk teleurgesteld: Iedereen omarmt leven lang leren, maar als ik terugkijk op de initiatieven van de afgelopen jaren, kan ik alleen maar constateren dat we in Nederland vooral sterk zijn in een leven lang leuteren. Lezingen en borrelen De opening begon overigens met zeven lezingen, van tot uur, alle op de een of andere manier gerelateerd aan sport. Zo werden de lezingen druk bezocht van onze docenten dr. Susan van Hooren (foto 1), Het geheugen is goud waard, en dr. ir. Lily Fredrix, Is jouw gewicht goud waard?. Beiden deelden de mening dat fysiek en cognitief bewegen goed is voor lichaam en geest. Dat mogen we ook zeggen van de aansluitende borrel tot uur. Altijd goed voor ontmoeting en het polsen van reacties, bijvoorbeeld bij de Studentenraad. Voorzitter Rikki Dijksman: Een brug slaan tussen een studie naast werk, en het bedrijven van topsport, vond ik wel aardig in dit Olympisch jaar. Jammer dat het stadion zelf geen rol speelde. Onderschrijft zij het statement van Bovens? Ik vond het best heftig. Ik hoop dat het effect sorteert. Dijksman sprak ook diverse studenten. Volgens haar waren zij in het algemeen positief over de locatie, maar voor degenen die ik gesproken heb, was het dan ook in hun eigen woonplaats of in ieder geval niet al te ver weg. Dijksman signaleerde ook kritiek, bijvoorbeeld dat de locatie gebrekkig werd aangegeven. En waarom

11 waren de namen op de badges geschreven, daardoor onleesbaar, en niet vooraf netjes gedrukt? Over de timing zei zij: Ik blijf erbij dat als we als gewone universiteit geaccepteerd willen worden, we het academisch jaar moeten openen in september. Scriptieprijzen Daarna werden er scriptieprijzen uitgereikt, voor de tweede keer in successie. Vijf faculteiten deden mee. De faculteit Informatica en het onderwijsinstituut Onderwijswetenschappen niet, omdat zij jaarlijks een beperkt aantal afgestudeerden hebben. We vroegen twee winnaars om een reactie. Mr. Caroline de Graaf-Tolkamp (foto 7), Rechtswetenschappen, zei: Het schrijven van de scriptie was een van de leukste onderdelen van de studie. Ik vond het heel bijzonder dat zoiets dan ook nog eens wordt beloond met de Scriptieprijs 2008, temeer nu zowel mijn scriptiebegeleider als de decaan de moeite hebben genomen mij de positieve feedback te geven in een persoonlijke setting. Haar oordeel over de opening? Feestelijk, een ontspannen sfeer met een sportieve tint. Al met al een dag met een gouden rand. Ook drs. Peter Breman, Managementwetenschappen, was aangenaam verrast: De toekenning was absoluut onverwacht. Ik wist überhaupt niet dat er zo n prijs bestond. Goed idee om de prijsuitreiking te combineren met de opening van het academisch jaar. Vanwege de samenwerking met het NOC*NSF is het Olympisch Stadion een treffende keuze. Maar dan wel alleen in dit geval. Een zelfverzekerde instelling als de Open Universiteit zou volgens mij de opening van het academisch jaar gewoon in eigen huis moeten houden. Heerlen dus. Dan kunnen medewerkers, onder wie hoogleraren in toga, ook aanwezig zijn. Petje op en af Aansluitend presenteerde Henk Spaan met veel verve een Olympische quiz (foto 4). De uitgereikte oranje petjes, met opschrift We gaan voor goud!, mochten bij het goede antwoord op blijven en moesten bij het foute antwoord af. Daarna kon telkens een deel van het publiek gaan zitten. Hilariteit alom. Niet in de laatste plaats bij collegevoorzitter Bovens en collegelid drs. ing. Cees Brouwer, die genoeg sportkennis in huis hadden om lang te mogen blijven staan. Dr. Mariëtte Bussemaker, staatssecretaris van VWS, zou het academisch jaar openen, maar was verhinderd. In haar plaats kwam directeurgeneraal ir. Hans de Goeij. In zijn toespraak benadrukte hij dat de Open Universiteit prima past in het talentbeleid van VWS, waarbij topsporters naast hun intensieve sport tevens de kans krijgen anderszins aan hun carrière te werken. Helemaal in de sfeer van de Olympische gedachte, elkaar het Olympisch vuur doorgeven, overhandigde De Goeij een bijzonder speldje aan onze collegevoorzitter. Dat had hij op zijn beurt gekregen van de Chinese minister van gezondheidszorg Chen Zhu om tijdens een bijzondere gelegenheid aan iemand door te geven. Bovens was zichtbaar verheugd. Interview Inge Dekker Inge Dekker, met ogen die kleurden als het water van een zwembassin, was inmiddels gearriveerd. Zij is een van de veertig topsporters die bij ons studeren op grond van het convenant met NOC*NSF. Tijd voor het interview (foto s 5 en 6) met oud-schaatser prof. dr. Harm Kuipers, al zestien jaar hoogleraar Bewegingswetenschappen aan de Universiteit Maastricht. Hij vroeg onder meer aan Dekker of zij de studie wel kan combineren met haar intensieve sport: Studeer je wel écht? Ja, dus. De voorafgaande maandag had ze zelfs nog tentamen gedaan in studiecentrum Eindhoven. Of ze het gehaald had, wist ze nog niet. Dat Dekker koos voor Psychologie hoeft ons niet te verwonderen. Sinds een sportpsycholoog haar bijstaat, kan ze veel beter de stress reguleren die haar vooral tijdens een finale parten speelt. Wil ze zelf wellicht sportpsycholoog worden? Nee, mijn belangstelling gaat uit naar onderzoek. Een interessante vraag uit het publiek ging over omgaan met de grote tijdsverschillen tussen Azië en Europa. Onder anderen zwemmers hebben last van de jetlag, zeker als de finales s morgens zijn. Het houdt de gemoederen dan ook bezig. Zo oefenen de sporters met licht en ochtendgeluiden om het krieken van de dag te simuleren. Een heel gedoe, aldus Dekker, die er ook wel om lachen kon. Na het interview snel nog even naar buiten voor het ontsteken van het lokale Olympisch vuur. Dekker deed dat samen met De Goeij (foto 3). Voorafgaand daaraan overhandigde Bovens haar de nieuwe studentenpas. Vanaf 1 september ontvangen al onze studenten die pas. Frans Bogaert Scriptieprijswinnaars Natuurwetenschappen: Robèr Goed MSc. Psychologie: Lydia Groeneveld MSc. Rechtswetenschappen: mr. Caroline de Graaf- Tolkamp. Managementwetenschappen: drs. Peter Breman. Cultuurwetenschappen: drs. Liduin Badoux-Grootscholten. Op de onderwijspagina s in deze Modulair staan (delen van) de juryrapporten.

12 februari juli Het nieuwe Studienet Ons nieuwe Studienet staat op de rit. Voor studenten een soort digitaal academisch pand, waar ze zich thuis kunnen voelen. Voor docenten een kans om nog boeiender onderwijs te maken. Studienet en de daaraan verbonden opties zijn opgezet als mogelijkheden. Het gaat om kansen. Vervolgens is het aan de docent om het onderwijs vorm te geven. Basis staat als een huis Op 1 juli stopte het project Het nieuwe Studienet: Blackboard centraal. Aan de opdracht heeft het projectteam voldaan. Onze elektronische leeromgeving staat op de rit, technisch en organisatorisch, en is makkelijk toegankelijk voor studenten. Er kan natuurlijk nog uitgebouwd, ingekleurd, geleerd en ontwikkeld worden. Maar de basis staat als een huis. Docenten hebben nu de fundamenten om de kleurrijke aanvulling op de mediamix creatief uit te bouwen tot moderne cursusvormen. Projectleider drs. Gerard van den Boom vertelt dat hij met zijn team afgelopen jaar bezig is geweest met structuur geven aan Studienet. De technische opbouw werd aangepakt en het programma Blackboard ging de basis vormen waarop alle andere software werd afgestemd. Daarnaast is een deel van de organisatie omgebouwd, voor een betere interne inbedding. Het nieuwe programma is inmiddels ingevoerd en draait voor alle cursussen stabiel. Virtueel bouwwerk Vanaf september 2007 functioneerde het nieuwe Studienet voor zover mogelijk. Mooie toepassingen werden reeds zichtbaar. Zoals de zelftoets met multimediale elementen van de cursus Adolescentie. Nu is ons onderwijs van de toekomst in volle gang. Die verrijkt het studeren op afstand: studeren wordt functioneler, aangenamer, flexibeler en actueler. En bovendien persoonlijker, want alle studenten hebben toegang tot een eigen leeromgeving. Vanuit hun eigen, unieke startpagina bereiken zij de hele universiteit en medestudenten. Studenten kunnen overigens hun Studienet aanpassen. Menuonderdelen die ze niet gebruiken, kunnen worden weggedrukt. Daardoor verschijnt slechts in beeld wat daadwerkelijk gewenst is. Studenten kunnen zelfs kleuren kiezen. Studienet kun je dus zien als een virtueel universitair bouwwerk waar jij je als student thuis kunt voelen. Nu is het nog zo, dat dit bouwwerk je af en toe vraagt om meer dan eens in te loggen. Want soms gebruikt een studierichting softwareapplicaties achter Studienet die om een wachtwoord vragen. Uiteindelijk is het de bedoeling alle onderdelen toegankelijk te maken met één keer inloggen. Helaas is het nog niet zover. Als tussenstap kun je wel al met één en dezelfde toegangscode naar de diverse applicaties. Kritiek op discussiegroepen Er kwam ook kritiek op het nieuwe Studienet. Van studenten én docenten. Soms terecht, zoals de kritiek over de nieuwe discussiegroepen. De klacht is dat die lastiger in het gebruik zijn dan de oude, waar je direct en in één oogopslag reacties kon zien op eigen bijdragen. Nu moet je vaak iedere cursus in om die reacties te vinden. Intussen ontstaan in het technische bolwerk achter Studienet mogelijkheden om dit probleem op te lossen. Docenten kunnen bijvoorbeeld hun cursus zo instellen, dat studenten zich kunnen abonneren op een discussiegroep. Ze hoeven dan niet meer zelf op zoek naar nieuwe bijdragen. Steeds meer docenten slagen er zo in het systeem studentvriendelijker te laten functioneren. Nog een punt van kritiek: soms is deelname aan een discussie een voorwaarde om een cursus succesvol af te sluiten. Deze verplichting staat haaks op de vrijheid van studeren aan de Open Universiteit. Dat de ontwikkeling van onze nieuwe elektronische leeromgeving leidt tot verplichtingen, gaat Gerard te ver: Studienet en de daaraan verbonden opties zijn opgezet als mogelijk-

13 18 juli heden. Het gaat om kansen. Vervolgens is het aan de docent om het onderwijs vorm te geven. Soms wordt onderwijs zo georganiseerd, dat er op bepaalde momenten een verplichting ontstaat. Daar staat echter tegenover dat er enorm boeiend onderwijs gegeven wordt. Een zeer tijdelijke verplichting is dan gewettigd. En de student hoeft nog steeds niet naar de universiteit te komen. Een voorbeeld is de cursus Regelgeving, die je leert hoe wetgeving tot stand komt. Studenten spelen een groot rollenspel. Ze worden ingedeeld in fracties en werken gezamenlijk toe naar een plenaire bijeenkomst in de Tweede Kamer. Aan alle studenten wordt gevraagd op een bepaald dagdeel een bijdrage te posten. Er is zeer intensieve begeleiding door de docent, die zorgt voor een goed eindresultaat waar alle studenten van kunnen leren. Een prachtige toepassing van de nieuwe mogelijkheden. Eenduidig basismodel Teamlid dr. ir. Francis Brouns houdt zich onder meer bezig met innovatieve leeromgevingen en ICT. Zij werkte aan de uniformiteit van Studienet, voor alle faculteiten en hun cursussen. Op basis van ervaringen, opmerkingen van studenten en in overleg met de faculteiten ontwikkelde Francis een eenduidig basismodel dat voor alle faculteiten geldt, met zoveel mogelijk uniformiteit in terminologie, menustructuur en navigatie. Voor sommige faculteiten zijn er opties toegevoegd aan de menubalken. Dat heeft dan een functionele reden. De faculteit Informatica heeft bijvoorbeeld een extra softwareknop nodig in het basismenu. Het uitgebreide basismenu is voor alle cursussen van deze faculteit gelijk. De standaard is als het ware een raamwerk dat zorgt voor herkenbaar gebruikersgemak. Binnen het raamwerk en de technische mogelijkheden hebben docenten de ruimte om invulling te geven aan een cursus met een eigen karakter. Dit voorjaar was het basismodel gereed en beschikbaar. Nieuwe cursussen worden meteen op de nieuwe manier opgezet, bestaande cursussen worden omgebouwd. En daar gaat nog wat tijd overheen. Volgens Francis is het nu voor docenten de uitdaging om zich te verdiepen in de functionaliteiten van Studienet. Er is ontzettend veel mogelijk. De meer technische faculteiten hebben hier een streepje voor, omdat ze al langer ervaring hebben met additionele systemen. Faculteiten zoals Cultuurwetenschappen zijn blij dat ze meer mogelijkheden krijgen, zonder dat ze zelf programmeurs hoeven inschakelen. De projectgroep Studienet, vlnr: Louise Stijnen (staand), Francis Brouns, Kees Pannekeet, Gerard van den Boom, Rob Brouwer, Jesper Schumacher. Workshops voor docenten Het vraagt natuurlijk wel het een en ander van docenten als de instelling steeds grote stappen zet. Bovendien is het een gegeven dat de ene docent het werken met computers steviger omarmt dan de andere. Daarom verzorgt drs. Kees Pannekeet, lid van het projectteam, workshops om docenten bij te scholen en te ondersteunen. Ook eventuele weerstanden komen aan bod. Hoe beter docenten de mogelijkheden kennen, hoe efficiënter het bouwwerk van Studienet kan worden ingezet. Vaak werkt het goed als ze zien wat andere docenten ontwikkelen. Dan ontstaan er aanknopingspunten om de eigen cursussen elektronisch vorm te geven. Kees ervaring is, dat docenten vooral op eigen initiatief deelnemen. Onder de deelnemers treft hij medewerkers die graag zo snel mogelijk de nieuwe mogelijkheden toepassen én medewerkers die schoorvoetend de eerste stappen zetten. Ook voor deze laatste groep blijkt het resultaat erg prettig. Door vingeroefeningen onder begeleiding kunnen ze al snel met Studienet werken en zien ze de meerwaarde ervan. De meeste workshops geeft Kees nu in Heerlen, in het najaar ook in andere plaatsen. Als deelname in hetzelfde tempo blijft verlopen, zijn voor de zomer van 2009 alle docenten aan de beurt geweest. Naast de workshops ondersteunt Kees docenten ook individueel als zij dat willen. Verder begeleidt hij bijeenkomsten van koplopers die faculteitsoverstijgend tot nieuwe ideeën proberen te komen via het bekijken van elkaars materiaal. Wat scholing betreft: toepassing van de elektronische leeromgeving bij faculteiten heeft landelijk inmiddels ook een belangrijke plek gekregen in de Basiskwalificatie Onderwijs. Dat is een scholingstraject waarmee docenten hun proeve van bekwaamheid kunnen behalen. Er wordt gekeken naar didactische vaardigheden en ook voor elektronisch lesgeven moeten universitaire docenten hun basiskwalificaties hebben. Juist deze basiskwalificaties spelen bij de Open Universiteit een steeds grotere rol. Bijzondere toekomst Het project mag dan afgerond zijn, maar het eindpunt is absoluut nog niet bereikt. Er zijn immers nog projecten om Studienet op onderdelen te perfectioneren. Verder zullen er steeds opnieuw projectgroepen ontstaan om de nieuwste technieken te integreren in onze elektronische leeromgeving. De aandacht gaat uit naar mobiele technologie, iphone en e-bookreader. Bovendien zijn er vergevorderde plannen om de toetsing steeds verder te digitaliseren. Door de mogelijkheden van internet liggen er immers nog legio onderwijsvernieuwende toepassingen in het verschiet. Studienet gaat dus een bijzondere toekomst tegemoet. Ingrid Frints IPO staat voor Instellingsbreed Programma Onderwijs. Dit is een ambitieus programma waarin de Open Universiteit extra investeert in de elektronische leeromgeving van de toekomst. Modulair besteedt regelmatig aandacht aan dit programma. Beschrijvingen van de projecten staan op > de universiteit > organisatie > missie > onderwijsprogramma IPO.

14 juli 2008 studentenraad Katrien Leyers Rikki Dijksman Ontevreden over beoordeling opdrachten? Vertel het ons! De Studentenraad krijgt vanuit diverse hoeken klachten die de terugkoppeling over opdrachten betreffen. Studenten willen een bevestiging dat hun werk goed wordt ontvangen en feedback binnen een redelijke termijn. Het blijkt dat dit niet altijd lukt. Studenten wachten ongeduldig op een antwoord en ondertussen wordt de studie hierdoor vertraagd. Reeds een jaar geleden hebben wij dit probleem aan het College van bestuur gemeld. Doordat wij hierover nog steeds negatieve berichten blijven ontvangen, hebben we deze kwestie weer op de agenda gezet. Vaak durven studenten geen officiële klacht in te dienen uit angst om de relatie met de docent op het spel te zetten. Ten slotte beslist die of ze geslaagd zijn of niet. Wij willen hier werk van maken, door een degelijke procedure op poten te zetten waar docenten zich aan moeten houden bij het beoordelen van opdrachten. Wij doen een oproep aan alle studenten om hun ervaringen en suggesties te mailen naar Dan kunnen wij jullie klachten en voorstellen tot verbetering bundelen. Tweede verzuchting van studenten die ons ter ore komt: sommige opdrachten worden beoordeeld met voldoende of onvoldoende, zonder vermelding van een cijfer, noch met enige reactie over de gemaakte fouten. Dit leidt tot ongenoegen. Studenten willen weten wat ze goed of fout gedaan hebben, en ook of ze een zesje of eerder een negen behaald hebben. Dus ook hier geldt: kruip in jullie pen en mail naar Samen met jullie kunnen we er iets aan doen! Katrien Leyers, bestuurslid forum Wij gaan verder Woensdag 18 juni was de opening van het academisch jaar in het Olympisch Stadion Amsterdam. Wij zijn daar toch nog wel een aantal studenten tegengekomen, ondanks de rare plaatsing in het jaar. Dit keer was de reden: precies vijftig dagen voor het begin van de Olympische Spelen. Het stond ook in het teken van de sport. Zwemster Inge Dekker, die in het kader van topsport een beurs heeft bij de Open Universiteit, kreeg symbolisch de eerste studentenpas uitgereikt. Maar wij moeten allemaal nog wachten tot september. Nou kunnen die paar maanden er nog wel bij, na het jarenlange gezwoeg om het voor elkaar te krijgen. Ik hoorde daar ook even tussen neus en lippen door dat de pilot met de adressen geslaagd wordt geacht, want van de vijfhonderd aangeschreven mensen hebben er maar drie dit adres geweigerd. Komt deze koppeling eindelijk eens tot stand en kunnen er verder zaken gedaan worden. Dit alles in de hoop om de situatie te voorkomen waarin ik mij donderdag 19 juni bevond. Ik heb me aangemeld voor het extra tentamenjaar. Hiervoor krijg je alleen een brief ter bevestiging, geen inschrijfbewijs. Ik stond dus die dag bij de balie van de Universiteitsbibliotheek met mijn brief en kon rechtsomkeert maken. Heb meteen maar weer aan de bel getrokken, want zo kan ik niet eens in aanmerking komen voor een extra kans voor een module waarvoor ik geacht wordt literatuuronderzoek te doen. Ik ben benieuwd hoe lang dit gaat duren. In juli hebben we nog éénmaal een vergadering met de oude club. In augustus hebben we de overdrachtsvergadering. Truus Meijers, Rick Coone en Michel Severijns gaan ons verlaten. Michel blijft nog actief in werkgroepen, Stacey Knecht en Bert Verleysen komen de gelederen versterken. Na de opening van het academisch jaar gaan wij dus verder, maar in wat gematigder tempo, omdat met name externe activiteiten in de zomer stil liggen. Namens de voltallige raad wens ik iedereen een prettige vakantie. Rikki Dijksman, voorzitter Assessments innoveren Onlangs heb ik een artikel geschreven, getiteld Assessments innoveren. Het gaat geplaatst worden in het juli/augustusnummer van het blad De Psycholoog in de rubriek Forum. Daar ik een alumnus van de Open Universiteit ben, wilde ik jullie blad, dat ik nog steeds graag lees, hiervan ook op de hoogte brengen. drs. Tineke Spruijt, psycholoog NIP Toezending Modulair Met ingang van juli 2008 wordt de Modulair breder verspreid. Belangrijkste reden is dat studenten die tijdelijk gestopt zijn met hun studie toch graag de Modulair willen blijven ontvangen. Stelt u toezending niet meer op prijs, maak dit dan kenbaar bij de afdeling Service en informatie ( óf ).

15 Rinus van Herpen (links) en Jeroen Berkhout Metabolaspel online Prikkelt studenten en experts Spelenderwijs leren over celmetabolisme. Dat kan met het leerzame bordspel Metabola uit de jaren tachtig. Het is nu ook online én gratis te spelen tegen jezelf en tegen anderen. Via Het spel levert onderwijs op maat voor verschillende doelgroepen. Het gebeurde telkens weer. Als Jeroen Berkhout, medewerker audiovisuele technieken, en dr. Rinus van Herpen, universitair docent natuurwetenschappen, elkaar tegenkwamen, spraken zij over het bordspel Metabola. Al vijftien jaar hadden we het idee om daarvan ooit eens een computerversie te maken, vertelt Jeroen. Maar technisch gezien was dat onmogelijk, omdat beeldschermen een te lage resolutie hadden om het speelbord in zijn geheel leesbaar te tonen. Sinds een aantal jaren is dat wel mogelijk. Begin vorig jaar ben ik begonnen met tekenen. Additioneel leermiddel Bedenker van het spel is dr. Thijs Lopes Cardozo van de Universiteit Utrecht. Prof. dr. Rietje van Dam, hoogleraar Natuurwetenschappen (zij is sinds vorig jaar vice rector magnificus bij de Universiteit Leiden, maar nog verbonden aan de Open Universiteit), ontwikkelde het toen binnen de Open Universiteit. Jeroen: Dat was mijn eerste klus toen ik in 1985 in dienst trad bij de Open Universiteit. We hebben vijftig exemplaren gemaakt voor de Open Universiteit, inclusief pionnen en fiches. Het spel diende toen ook al als testmiddel voor eerstejaars van de Universiteit Utrecht en werd in onze studiecentra gebruikt als additioneel leermiddel. Daar bleek al gauw dat een bordspel spelen nogal onpraktisch was voor onze studenten. Bovendien vergde het veel tijd van de studiebegeleider, die het spel telkens met vier studenten speelde. Maar dat deerde Rinus niet, indertijd ook al studiebegeleider in studiecentrum Nijmegen. Het spel gaf uitstekende mogelijkheden om studenten conceptueel op een hoger niveau te brengen. De samenhang tussen de verschillende leereenheden van het cursusmateriaal wordt er veel duidelijker door. Ik heb de werkwijze toen omgedraaid. Eerst het spel spelen voor de samenhang en daarna het cursusmateriaal bestuderen. Daardoor pakten studenten de leerstof veel efficiënter op. Overigens is spelbegeleiding in het digitale Metabolaspel ingebouwd. Meester en gezel Jeroen bouwde de digitale versie samen met Rinus en Tom Huynen, een van Jeroen s oud-studenten, die erg goed is in programmeren met Flash en bovendien verstand heeft van biochemie. Jeroen voegt eraan toe: Ik heb de onderwijsgame gebouwd met financiering van het project Open educational resource en de faculteit Natuurwetenschappen. Het zal trouwens ook gebruikt worden in de gereviseerde cursus Aarde, mens en milieu, die binnenkort uitkomt. Verder heeft de Universiteit Utrecht heeft het al met 130 studenten gespeeld en de Radboud Universiteit Nijmegen wil dit virtuele spel opnemen in enkele cursussen van verschillende opleidingen. Rinus: Het spel levert onderwijs op maat voor verschillende doelgroepen. De spelers helpen elkaar via een chatbox met het uitvoeren van de opdrachten. Zo komt de relatie tussen meester en gezel weer terug in het onderwijs. Eerste ter wereld Dit digitale onderwijsspel is het eerste ter wereld dat wordt aangeboden als open educational resource. Dus kunnen wetenschappers, waar ook ter wereld, via de broncode actuele kennis inbrengen. Rinus: Op den duur ontstaat zo een uniek en verfijnd kennisnetwerk van de nieuwste theorieën en inzichten omtrent celmetabolisme. Het spel maakt onderwijs mét meer mensen en vóór meer mensen. Door de cumulatie van kennis en doordat meer mensen tegelijk het digitale Metabolaspel kunnen spelen, kunnen studenten van studierichtingen zoals biologie, biochemie, chemie, medicijnen en milieu-natuurwetenschappen er interactief mee bezig zijn. Onderwijsgames die aangeboden worden als open educational resource kunnen in korte tijd uitgroeien tot een serieuze onderwijsvorm, menen Jeroen en Rinus. Want door ze zo aan te bieden, kunnen veel gebruikers laagdrempelig kennismaken met de mogelijkheden in de dagelijkse praktijk. Niet onbelangrijk is dat gebruikers dit type games dus zelf verder kunnen ontwikkelen. Jeroen: Iedereen kan er een bijdrage aan leveren en dat prikkelt studenten en experts om kennis te delen en de ontwikkeling van kennis en inzicht te versnellen. Vanuit dit principe kun je allerlei nieuwe varianten bouwen en verdieping aanbrengen. Daar ga ik me de komende jaren mee bezig houden. Rinus: Interactieve onderwijsgames kunnen vakgebieden over de hele wereld bij elkaar brengen. Daarmee lopen wij in Nederland voorop en daarom willen wij zo snel mogelijk de Engelse versie maken en publiceren. Ton Pagen Directe link naar het Metabolaspel: department02/metabolaspel.

16 juli 2008 Alumni Met de bul als bagage Ad Vos deed drie studies aan de Open Universiteit. Het ging hem niet alleen om kennis. Hij wilde ook graag doorgroeien in zijn werk bij de Provincie Zeeland. En dat lukte. Ze zien dat je ambitieus bent en beschikt over doorzettingsvermogen. Dat spreekt aan. Studeren is erg verslavend FOTOGRAFIE: RUDEN RIEMENS Vos (47) is sinds kort ook sportpsycholoog. Nog niet helemaal geaccrediteerd, maar hij heeft al een praktijk aan huis, voor een paar uur in de week. Die praktijk heeft hij naast zijn reguliere werk als coördinator milieukwaliteit bij de afdeling Milieuhygiëne van de Provincie Zeeland. De sportpsychologie is voor hem dus eigenlijk een hobby. Het kwam op zijn pad, het leek hem interessant en dus ging hij ervoor. Dat is Vos ten voeten uit: altijd iets om zijn tijd mee te vullen, nooit een zwart gat. Ook niet tijdens zijn studietijd aan de Open Universiteit, want ook toen kwam van het een het ander. Het begon in 1987 met de studie Milieukunde, daarna volgde Voeding en toxicologie, en ten slotte Gezondheidspsychologie. Uiteindelijk deed deze alumnus meer dan honderd keer tentamen. Als ik met een studie bezig ben, raak ik al snel geïnteresseerd in allerlei aanverwante zaken. Met de nodige vrijstellingen is het dan heel aantrekkelijk nog een studie te doen. En studeren is erg verslavend, moet ik zeggen. Wereldverbeteraar Toen Vos nog als chemisch analist bij de Provincie Zeeland werkte, ik vormde een soort eenmanslab, besefte hij dat hij niet z n leven in een laboratorium wilde werken. Eigenlijk ambieerde hij een beleidsfunctie. Daarvoor was een academische opleiding wel noodzakelijk, wist hij. Vos schreef zich in voor Milieukunde, een studie die goed aansloot bij zijn werkterrein én interesse: Ik ben ook wel een wereldverbeteraar, vind dat de mensen er minder een puinzooi van moeten maken. Zijn werkgever betaalde deze studie en de twee daaropvolgende: De Provincie zag het als een goede investering, want ze kreeg er immers kennis voor terug. Hij studeerde ongeveer twintig uur per week, heel gedisciplineerd, zo n vijftien jaar lang. Dat moet ook wel, want het komt je niet aanwaaien. Mijn partner stond gelukkig achter mij. Dat is heel belangrijk, want je levert een groot gedeelte van je sociale leven in. We hebben geen kinderen, dat scheelde ook. Ambitieus Al tijdens de studie Milieukunde maakte Vos bij de Provincie carrière en ook daarna ging het voortvarend. Een belangrijke rol daarbij speelde de waardering voor zijn karakter, meent hij. Ze zien dat je ambitieus bent en beschikt over doorzettingsvermogen. Dat spreekt aan. Intussen waren ook enkele collega s geïnteresseerd in een opleiding aan de Open Universiteit. Vos diende als vraagbaak. Ik zei altijd: het is een geweldige universiteit, maar weet waar je aan begint. Bestel eerst een inleiding van een studie om te kijken of het iets voor je is. En je moet supergemotiveerd zijn, waarschuwde ik steeds, anders red je het niet. Meerdere collega s hebben mijn woorden ter harte genomen. In zijn huidige werk heeft deze alumnus veel baat bij zijn studies. Hij is van een specialist een generalist geworden. Van zijn competenties en ervaringen heeft Vos vooral veel profijt als hij onderzoek opzet en opdrachten voor bedrijven formuleert. Ik kan goed verbanden leggen tussen verschillende zaken, heb snel overzicht en ik zie structuren. Door een studie als Gezondheidspsychologie heb ik ook geleerd leiding te geven, ik kan me goed verplaatsen in een ander. Topsport Op 7 juni gaf Vos een lezing op de Open Dag van provinciaal steunpunt Zeeland in Vlissingen. Zijn lezing ging over topsport en faalangst, iets waar hij in zijn werk als sportpsycholoog mee te maken heeft. In het begin zag ik de bezoekers denken: moet dat nou, zo n onderwerp. Maar gaandeweg zagen ze de overeenkomsten met studeren, en raakten ze steeds geïnteresseerder. Dat was wel leuk om te merken. Het leverde de Open Universiteit ook nog een paar inschrijvingen op, geloof ik. Vos wordt wel vaker door onze instelling uitgenodigd een lezing te houden of over zijn studie-ervaringen te vertellen. Helaas moet hij regelmatig nee verkopen. Het is vaak op een zaterdag en dan ben ik bezig met korfbal, als coach. En dat gaat altijd voor. De zaterdag is heilig voor mij. Fred Meeuwsen

17 18 juli 2008 Alumnivereniging Activiteiten 2008 September: lezing over ontwikkelingssamenwerking. Najaar: bezoek Ikazia ziekenhuis in Rotterdam. 3 oktober: bezoek Marinebedrijf in Den Helder. Meer informatie: > activiteiten. De vereniging Vorig jaar kregen we 175 nieuwe leden, zodat we begin dit jaar 876 leden hadden. Als bestuur zijn we hier erg blij mee. De vereniging begint steeds meer mee te tellen en krijgt meer slagkracht. Onze activiteiten zijn meer en meer gericht op vergroting van onze zichtbaarheid in de maatschappij. Maatgevend zijn onze bezoeken aan bijvoorbeeld Stork en de Maeslantkering, en het geplande bezoek aan de Universiteit Twente. Het bestuur wil concretiseren welke steun alumni aan afstuderende studenten kunnen geven. Het contact met faculteiten heeft grote aandacht. Algemene ledenvergadering Deze werd gehouden in science center NEMO te Amsterdam. Aanwezig waren 29 leden, enkele werden vergezeld door hun partner. De partners bezochten de overzichtstentoonstelling in NEMO. Helaas was Peter Hafkamp afwezig vanwege een zakelijke reis naar het buitenland. Peter heeft gezegd dat hij af wil treden. De eerste jaren was hij secretaris/penningmeester, de laatste drie jaar bestuursvoorzitter. Het bestuur bedankt hem voor zijn enthousiasmerende werkwijze, waarmee hij een constructieve bijdrage leverde aan onze positionering in de Open Universiteit. Het bestuur neemt afscheid van hem zodra dat mogelijk is. Met instemming van de aanwezige leden werd het jaarverslag 2007 ongewijzigd vastgesteld. Met algemene stemmen werd Rob van het Hof herkozen, en werden Fennanda Doctor en Corrie Steenbergen gekozen. Na de vergadering bezochten leden en partners NEMO. We sloten de dag af met een boottocht door de Amsterdamse grachten. Als bestuur kijken we terug op een geslaagde dag. Alumnipas Met de alumnipas kunt u 4,95 korting krijgen per jaarabonnement op de Museumkaart. U kunt de kaart nu ook bestellen via > alumnipas. Het bestuur is nog steeds op zoek naar andere opties voor kortingen. Heeft u als alumnus ideeën of werkt u bij een organisatie die voordelen kan bieden, wilt u dit dan doorgeven via av-ou@ secretariaten.nl, o.v.v. van alumnipas. Het gaat bij voorkeur om voordelen met een landelijke dekking. Gesprek prof. Peter Storm Het bestuur heeft met prof. dr. Peter Storm gesproken over het binnen de Open Universiteit lopende project De student meer centraal, waarvan hij programmamanager is. We hebben hem de volgende aanbevelingen voorgelegd. 1 Bij aanvang van de studie een goed intakegesprek houden met de student. Hierin zou het studiecentrum een grote rol kunnen spelen. Een instroomdag voor studenten. 2 Per studiedeel een mentor/coach toewijzen, waarbij alumni een rol kunnen spelen. 3 Persoonlijke studentenkaart (collegekaart) met faciliteiten zoals gegarandeerde deelname aan een studiedag en toegang tot bibliotheken van andere universiteiten. 4 Meerdere studiedagen per jaar, waarvan enkele per regio. Hoogleraren en mentoren nemen eraan deel met een spreekuur. 5 Modules van minder dan honderd uur met deelcertificaat. 6 Waardering van ervaring en kennis die studenten eerder hebben op gedaan. Een bonusregeling van enkele studiepunten. 7 Per student bij zijn studiegegevens op Studienet een duidelijk zichtbaar financieel account, inclusief financiële planning. 8 Apart netwerk voor beginnende studenten met duidelijke studieaanwijzingen, instelling van een soort mentornet dat interactief is en fungeert als klankbord. 9 Betere aanloop naar eindwerkstukken (scriptie), ruim voor deze fase start. Van dit gesprek is een verslag gemaakt. Onze aanbevelingen geven we door aan de Open Universiteit, met de aantekening dat de vereniging bereid is op dit gebied een rol te vervullen. Fennanda Doctor How can we increase the learning capability of the planet by increasing the learning capability of our direct sphere of participation? 1 Voor de draad ermee, of een andere breierige opmerking, zou ik zeggen tegen alumni en studenten van de Open Universiteit op onze planeet. Een universiteit die tot de beste van Nederland behoort. We werden tweede na Wageningen. Runner-up. En dan met een dikke plus voor communicatie. Voor de draad ermee dan, nu ook toch praktijkgemeenschappen maken. In het Nederlands klinkt dat vreemd, als je community of practice gewend bent. Goed. Hoe raak je interconnected met zoiets? Een heel praktische vorm is coaching, mentorship, de relatie tussen student en alumnus. Studenten weten vaak niet, en alumni vaak wel, dat de Alumnivereniging een prachtige gids heeft waarin de leden, afgestudeerden, staan vermeld. Goed en actueel dat boekje, dat ook online is. Er staat veel in: naast persoonsgegevens de afstudeerrichting, jaar, , vaak de huidige functie van een alumnus en of hij steun wil geven aan de studenten (j/n). Dit laatste is de eerste stap. De volgende stappen zijn aan de student of de faculteit. Waarom noem ik ineens de faculteit? Wel, er zijn strevens naar kamers om studenten en alumni bijeen te brengen. Jammer genoeg, in dit kader, zijn lang niet alle alumni lid van de vereniging. Maar goed, ik heb een idee gegeven voor het beginnen aan, of versterken van communities of practice. Het zaad is gezaaid, laat het niet op de stenen zijn gevallen. Lees ook het verhaal van dr. Wenger maar een keertje door. Het kan elke burger helpen. Over al dat Engels in dit schrijfsel schreef ik al eens een keer een woordje. Zweitze 1 Naar dr. Etienne Wenger tijdens de dies natalis in Heerlen, 2007.

18 juli 2008 activiteiten In deze rubriek staan activiteiten zoals lezingen, symposia, bijeenkomsten van studentenverenigingen en landelijke dagen, die georganiseerd worden door Nederlandse en Vlaamse studiecentra, faculteiten of studentenverenigingen. Het gaat om activiteiten die (in principe) alle studenten kunnen bijwonen. Van in rood vermelde activiteiten treft u een korte beschrijving aan. Voor de meest actuele informatie en aanmelden, verwijzen wij u naar de webpagina s van uw faculteit en/of studiecentrum op AUGUSTUS vrij 8 Cultuurhistorische fietstocht Noord-Holland (Suster Bertken, t/m zo 10 sc Utrecht) SEPTEMBER wo 3 Antigoneproject onder leiding van drs. Tom van Dorp (ValC-hof, sc Nijmegen) di 9 Workshop Mondeling presenteren (psp Friesland) do 11 Literatuurclub, Cees Nooteboom, Allerzielen (De Verlichting, sc Eindhoven) Literatuurclub, Stefan Brijs, De Engelenmaker (ValC-hof, sc Nijmegen) di 16 Opening nieuw studiejaar met lezing door dr. Mieke Rijnders (De Verlichting, sc Eindhoven) wo 17 Lezing door dr. Frank Inklaar over Samuel Huntington, auteur van The Clash of Civilizations and the Remaking of World Order (Studiecontactgroep Cultuurwetenschappen, sc Enschede) do 18 Workshop Mondeling presenteren (sc Groningen) za 20 Rondleiding Universiteitsbibliotheek van Rijksuniversiteit Groningen en Studienetpracticum (sc Groningen) di 23 Opening mentoraatsjaar door dr. Antoon Bosch (ValC-hof, sc Nijmegen) vr 26 Rondleiding Raad van State (Amsterdamse Juridische Vereniging, sc Amsterdam) za 27 Opening activiteitenjaar in Kampen (Suster Bertken, sc Utrecht) OKTOBER za 4 Landelijke dag Cultuurwetenschappen (sc Nijmegen) di 7 Multiplechoicetentamentraining (sc Eindhoven) Lezing door Ger de Wind over Gent (De Verlichting, sc Eindhoven) za 11 Excursie naar Gent (De Verlichting, sc Eindhoven) t/m zo 12 wo 15 Multiplechoicetentamentraining (psp Drenthe) do 16 Multiplechoicetentamentraining (sc Enschede) Symposium/expositie pleistercollectie Academie Beeldende Kunsten Maastricht (info: marjetvandeweerd@home.nl) zo 19 Lezing door prof. dr. Gerard Rooijakkers: Nederlandse volkscultuur in historisch perspectief (De Verlichting, sc Eindhoven) di 21 Multiplechoicetentamentraining (sc Amsterdam) Multiplechoicetentamentraining (sc Nijmegen) vr 24 Najaarsreis naar Parijs (Suster Bertken, sc Utrecht) t/m zo 26 do 30 Literatuurclub, Annejet van der Zijl, Jagtlust en Sonny Boy ValC-hof, sc Nijmegen) Workshop Mondeling presenteren (9 en 18 september) Om onze studenten goed voor te bereiden op een mondelinge presentatie, is een workshop opgezet. Door zelf te oefenen met presenteren en feedback ontvangen, krijg je in de gaten op welk gebied je mondelinge presentatie kan verbeteren. Tegelijk oefen je met het geven van feedback. Najaarsreis naar Parijs (24 tot en met 26 oktober) Denk je Parijs te kennen? Dan wordt dit een bijzondere reis, want je krijgt een beeld van deze hoofdstad dat anders is dan de indruk van een gemiddelde bezoeker. Oud-studente Annemieke Keizer zal de trip begeleiden. Zij heeft enige jaren vlak bij Parijs gewoond. We bezoeken onder andere de voorstad Saint-Denis. Daar bezichtigen wij de basiliek, die onder leiding van abt Suger vanaf het begin van de twaalfde eeuw haar gotische vorm krijgt. Het verdere programma ligt nog niet helemaal vast. Zeker is wel, dat we naar musea gaan die zeer de moeite van een bezoek waard zijn, zoals het Musée Jacquemart-André ( Verder gaan we wandelen door minder bekende Parijse wijken en eten in weelderig gedecoreerde restaurants. Natuurlijk is er ook tijd om te winkelen en een theater of concert te bezoeken. Kosten: ongeveer driehonderd euro (onder voorbehoud, onder meer afhankelijk van de manier waarop we reizen), inclusief reis, hotel, excursies en toegang tot musea. Toeslag voor eenpersoonskamer: ongeveer 75 euro. Meer informatie: Bijzondere academische zittingen september: dies natalis (gebouw Pretoria, Heerlen) Onze 24ste dies natalis heeft als thema BaMa 2B. Allereerst worden de resultaten gepresenteerd van een onderzoek onder (potentiële) studenten naar hun ideaalbeeld van een bachelor-masterstelsel. Diesredenaars zijn dr. Karl Dittrich, voorzitter van de Nederlands- Vlaamse Accreditatieorganisatie, en prof. dr. Herman van den Bosch, decaan van de faculteit Managementwetenschappen. Zij spreken over de toekomst van het bachelor-masterstelsel. 31 oktober: oratie prof. dr. Jan Ulijn, hoogleraar managementwetenschappen 14 november: oratie dr. Peter Sloep, universitair hoofddocent/lector Ter gelegenheid van deze oratie is er een symposium (miniconferentie) over Leernetwerken. 27 november: oratie prof. dr. Frits Kluijtmans, hoogleraar strategisch HRM

19 18 juli Corporate identity vernieuwd Frivool en fris In 2006 is onze identiteit tegen het licht gehouden met de vraag om die in één woord te karakteriseren. Open moest het zijn. Tijd dus voor een revitalisering van onze corporate identity. Met andere woorden: die voorzien we van nieuw elan. Met als doel verhoging van onze naamsbekendheid én van ons marktaandeel. Op de vraag: wat is de Open Universiteit voor jou, zou iedereen moeten antwoorden mijn universiteit. Om trots op te zijn. Eén wereld Het is als het opnieuw laden van een bestaand merk, maar nu met de juiste betekenis. De markt staat open voor flexibel en innovatief onderwijs, op afstand en tegelijk ook heel dichtbij. Dit moet worden beleefd en uitgedragen. Daarom vernieuwen wij, onder andere door een krachtig beeldmerk in te voeren. Dat moet leiden tot herkenning. De concurrentie neemt toe en ook wij moeten nieuwe studenten meer overtuigen dat de Open Universiteit het beste bij hen past. Absolute voorwaarde hierbij is dat we één Open Universiteit laten zien. Dus één wereld met één geluid, en één duidelijke en herkenbare identiteit: open moet het zijn. Open Universiteit, jouw universiteit. Daarbij blijft de tune van The Scene onze lijfsong. Kortom, de Open Universiteit is hét keurmerk voor innovatief academisch afstandsonderwijs. Eén uitstraling Belangrijk is het creëren van één uitstraling die toegepast wordt in alle middelen, waaronder studiegidsen en brochures. Ook Modulair zal een geheel vernieuwd jasje krijgen. De nieuwe stijl is gebaseerd op de bestaande en vertrouwde uitstraling. We streven echter naar constante vernieuwing van onze onderwijsproducten en services. En dus moet deze vernieuwing ook terug te zien zijn in de wijze van presenteren. De vernieuwing is vertaald in een frivole, uitbundige en frisse uitstraling. Naast het nieuwe, rode merkje is de levenslijn een ander opvallend element in de communicatiemiddelen. Een frivole lijn die bestaat uit een horizontale lijn met daaromheen een speels lijnenspel. De horizontale lijn staat voor de constante kwaliteit en service die onze universiteit levert, met rondom de beweging van wat je als student van de Open Universiteit wilt en verwacht. De toon voor de vernieuwing is al gezet in de nieuwe studiegidsen, die alle studenten in juni hebben ontvangen. De vernieuwing zal in januari 2009 doorgevoerd zijn. Natuurlijk hopen we dat iedereen die met open armen ontvangt. Inez Bosch, projectleider

20 20 Service en informatie Online aanmelden voor tentamens Aanmelden voor systentamens, reguliere, schriftelijke tentamens en mondelinge tentamens kan nu ook via internet. Een extra service, want formulieren opsturen is niet meer nodig en je weet zeker dat je aangemeld bent. Bovendien kun je het verdere verloop van je aanmelding volgen. Schriftelijk aanmelden blijft overigens mogelijk. Eerste stap? Ga naar > studeren > studieaanbod > mijn account > mijn tentamenaanmeldingen. Dan zie je alle cursussen waarvoor je nog tentamen kunt doen. Per cursus zie je de tentamenmogelijkheden waarvan de sluitingsdata nog niet verstreken zijn. Die data publiceren wij ieder studiejaar tijdig in de studiegids, in Modulair, op Studienet en op Tweede stap? Systentamen Je kiest waar je tentamen wil doen. Daarna zie je alle sessies waarvoor nog plaatsen vrij zijn. Je kunt dan dag en tijdstip kiezen, en jouw aanmelding versturen. Bij digitaal aanmelden houden wij rekening met de minimale aanmeldingstermijn van veertien dagen. Regulier schriftelijk tentamen Je kiest waar en wanneer je tentamen wil doen. Alle vastgestelde tentamendata worden getoond. De digitale sluitingsdatum is steeds één dag later dan de sluitingsdatum van schriftelijk aanmelden. Mondeling tentamen, datum ligt vast Dan meld je je digitaal aan. Daarna ontvang je bericht over tijd en plaats. Mondeling tentamen, datum ligt niet vast Dan meld je je digitaal aan en geef je een voorkeursperiode aan. Na overleg tussen jou en de examinator bepalen wij datum en tijdstip. In een aantal gevallen kun je zelf contact opnemen met de examinator; dat staat in het aanmeldscherm. Je moet dan het aanmelden afbreken en via mail contact opnemen met de examinator. Meer informatie staat op de cursussite. Wanneer je alle gegevens hebt ingevuld, krijg je een overzicht van jouw gegevens. Vergissingen kun je vóór verzending nog herstellen. Daarna meld je je definitief aan via de verzendknop. Bijzondere persoonlijke omstandigheden? Functiebeperking Wanneer je toestemming hebt voor een voorziening, kun je bij aanmelden volstaan met vermelding van het U-nummer van de beschikking. Je ontvangt vervolgens bericht over de definitieve aanmelding. Heb je nog geen toestemming voor een voorziening of wil je een gewijzigde voorziening? Doe dan meteen een verzoek. Dan neemt de Commissie voor de examens een besluit over de voorziening. Hierover ontvang je bericht. Bij een positief besluit effectueren wij je aanmelding. Buitenland Je meldt, binnen de geldende regelgeving, waar je tentamen wil afleggen. Afhankelijk van jouw persoonlijke situatie bekijken wij in overleg met externe instellingen of en waar je tentamen kunt afleggen. Hierover sturen wij een bericht. Zodra de aanmelding akkoord is, kunt je het verdere verloop van je aanmelding volgen in mijn account. Detentie Je meldt waar je tentamen wil doen. Na ontvangst bekijken we in overleg met jou hoe je het tentamen kunt afleggen. Voor bijzondere persoonlijke omstandigheden gelden overigens de gebruikelijke, afwijkende aanmeldtermijnen. Wat gebeurt er na online aanmelden? Na verzending ontvang je van ons per mail een bevestiging. De aanmelding wordt geautomatiseerd verwerkt. Om je te kunnen informeren over de actuele stand van zaken werken wij de gegevens dagelijks bij, in de avonduren. Dan is aanmelden tijdelijk onmogelijk en krijg je een boodschap. Daarna is de status van je aanmelding geactualiseerd. Op een later moment kun je je aanmelding registreren. Uiterlijk één week voor het tentamen ontvang je een oproep. Soms kun je na aanmelding geen tentamen afleggen. Bijvoorbeeld als een eerder afgelegd regulier, schriftelijk tentamen nog niet volledig verwerkt is. Dan effectueren wij de goedkeuring van je nieuwe aanmelding pas als blijkt dat je gezakt bent. Online aanmelden voor extra tentamenkans? Dat kan, als je de drie gratis tentamenkansen hebt benut, of de inschrijfrechten van een cursus zijn verlopen en die wordt nog getentamineerd. Je weet welke tentamenmogelijkheid je wil? Meld je dan aan voor een tentamen. Wij controleren of je van een extra tentamenkans gebruikmaakt en je ontvangt een factuur. Je hoeft dan niet de button extra kans te gebruiken. Je wil de rechten op de cursus c.q. toegang tot de cursussite op Studienet behouden, maar je weet nog niet precies wanneer je tentamen wil doen? Kies dan extra kans. Je krijgt dan een rekening. Je moet je daarna alsnog binnen de extra tentamenkansperiode aanmelden voor het tentamen, op het moment dat je wel weet wanneer je tentamen wil doen. Online afmelden voor aangemeld tentamen? Dat kan niet. Als je niet aan het tentamen deelneemt, heb je toch een tentamenkans verbruikt. De regels zijn hier hetzelfde als bij schriftelijke aanmelding. Inschrijfrechten Als je een nieuw studiepakket aanschaft, ontvang je opnieuw tentamenrechten voor cursussen die je nog niet hebt afgerond. Let erop bij digitale aanmelding voor een tentamen van een cursus die je in bezit hebt, dat in dit geval de inschrijfrechten van deze cursussen hernieuwd zijn. Is de inschrijving voor een

Voorbereidingscursussen

Voorbereidingscursussen Voorbereidingscursussen Biologie Natuurkunde Scheikunde Wiskunde Studeren aan de Open Universiteit voorbereidings cursussen Het systeem van eindexamenprofielen in het voortgezet onderwijs brengt met zich

Nadere informatie

BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG

BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG STUDENTEN DOEN UITSPRAKEN OVER DE ACADEMISCHE WERELD, HET VAKGEBIED EN HET BEROEPENVELD.. onderzoek niet zo saai als ik dacht werken in

Nadere informatie

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN E-blog HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN In talent & groei Het is belangrijk om je talent goed onder woorden te kunnen brengen. Je krijgt daardoor meer kans om het werk te

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

E-BOEK: DE STUDIEKEUZE KOMT ERAAN!

E-BOEK: DE STUDIEKEUZE KOMT ERAAN! E-BOEK: DE STUDIEKEUZE KOMT ERAAN! E-BOEK: DE STUDIEKEUZE KOMT ERAAN! Carine Vos Richting-Wijzer Advies Zwolle augustus 2011 Carine Vos Pagina 2 Voorwoord In mijn bedrijf Richting-Wijzer Advies kom ik

Nadere informatie

Growth & Reflection. Opleverdatum: 18 juni 2014

Growth & Reflection. Opleverdatum: 18 juni 2014 Growth & Reflection Growth & Reflection Opleverdatum: 18 juni 2014 Multimediaal Reclamebureau 2013/2014 Inleiding Er zit alweer een half jaar bij MMR op en ik heb weer veel nieuwe dingen geleerd en nieuwe

Nadere informatie

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach.

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Karin de Galan Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Ze heeft zich gespecialiseerd in het trainen van trainers en richtte in 2007 de galan school voor training op. Eerder werkte ze als

Nadere informatie

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A INLEIDING Ik heb vandaag een cadeautje meegenomen. Niet voor jullie, maar voor mijzelf. Het cadeautje staat voor de verrassingen

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Aan de slag met de Werk Ster!

Aan de slag met de Werk Ster! Aan de slag met de Werk Ster! Werk Ster Copyright EgberinkDeWinter 2013-2014 Werk Ster Stappen naar werk De Werk Ster helpt je duidelijk te krijgen waar jij op dit moment staat op weg naar werk. Je krijgt

Nadere informatie

Voorwoord. Nienke Meijer College van Bestuur Fontys Hogescholen

Voorwoord. Nienke Meijer College van Bestuur Fontys Hogescholen 3 Voorwoord Goed onderwijs is een belangrijke voorwaarde voor jonge mensen om uiteindelijk een betekenisvolle en passende plek in de maatschappij te krijgen. Voor studenten met een autismespectrumstoornis

Nadere informatie

EEN LEVEN LANG LEREN

EEN LEVEN LANG LEREN EEN LEVEN LANG LEREN Martin van der Dong, 48 allround operator mengvoeder Agrifirm, Meppel Waarom ben je een EVC-traject gaan volgen? Wat was je motivatie? Mijn werkgever Agrifirm besloot om voor alle

Nadere informatie

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je

Nadere informatie

Zoek het uit! Opdrachten. Studiekeuze123.nl

Zoek het uit! Opdrachten. Studiekeuze123.nl Zoek het uit! Opdrachten Studiekeuze123.nl Wat denk je zelf? Het maken van een studiekeuze is niet gemakkelijk. Er zijn zoveel mogelijkheden, maar welke studie past goed bij jou? Misschien weet je al jaren

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

Vragen gesteld in het evaluatieformulier + Antwoorden

Vragen gesteld in het evaluatieformulier + Antwoorden Verslag Studenten Evaluatie Videoproject Door Tonny Mulder, a.b.mulder@uva.nl, 26 sept 213 De studenten van de opleidingen Biologie, Biomedische Wetenschappen en Psychobiologie krijgen in het 1 ste jaar

Nadere informatie

Naam opleiding: Molecular Science & Technology. Toelating

Naam opleiding: Molecular Science & Technology. Toelating Naam opleiding: Molecular Science & Technology Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

Hulp bij ADHD. Scholingsaanbod

Hulp bij ADHD. Scholingsaanbod Hulp bij ADHD Dit heeft mijn beeld van ADHD enorm verrijkt. Ik zie nu veel mogelijkheden om kinderen met ADHD goede begeleiding te bieden deelnemer workshop bij Fontys Hogescholen Copyright 2010 Hulp bij

Nadere informatie

Interview met DJ Kit T

Interview met DJ Kit T Interview met DJ Kit T Ik denk dat heel veel mensen nieuwsgierig zijn naar wie Kit-T nu precies is. Kun je ons wat over jezelf vertellen? Mijn naam is Kitty Nendels, geboren in Kerkdriel en opgegroeid

Nadere informatie

SLB eindverslag. Rozemarijn van Dinten HDT.1-d 12053449 11-11-12

SLB eindverslag. Rozemarijn van Dinten HDT.1-d 12053449 11-11-12 SLB eindverslag Rozemarijn van Dinten HDT.1-d 12053449 11-11-12 Eindverslag De afgelopen periode heb ik een aantal lessen SLB gehad. Hierover ga ik een eindverslag schrijven en vertellen hoe ik de lessen

Nadere informatie

Inventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht

Inventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht Inventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht Faculteit der Rechtsgeleerdheid, Universiteit Leiden Afdeling ICT&O, Cleveringa Instituut,

Nadere informatie

Training Resultaatgericht Coachen

Training Resultaatgericht Coachen Training Resultaatgericht Coachen met aandacht voor zingeving Herken je dit? Je bent verantwoordelijk voor de gang van zaken op je werk. Je hebt alle verantwoordelijkheid, maar niet de bijbehorende bevoegdheden.

Nadere informatie

Denk je te weten wat je wilt, blijkt het een idee van anderen te zijn. Wat doe je dan?

Denk je te weten wat je wilt, blijkt het een idee van anderen te zijn. Wat doe je dan? Denk je te weten wat je wilt, blijkt het een idee van anderen te zijn. Wat doe je dan? Jolanda gaat op pad met onze Wandelcoach Tineke Franssen Jolanda (33) werkt als hypotheekadviseur in het bankwezen.

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

Bonus: Hoe goed ben jij momenteel?

Bonus: Hoe goed ben jij momenteel? Bonus: Hoe goed ben jij momenteel? Blad 1 van 20 Hoe goed ben jij momenteel? Iedereen kan zijn leiderschapsvaardigheden aanzienlijk verbeteren met een beetje denkwerk en oefening. Met deze test krijg je

Nadere informatie

Tineke Boudewijns VERSTAG

Tineke Boudewijns VERSTAG Tineke Boudewijns VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen

Nadere informatie

De studiebelasting voor Werktuigbouwkunde bedraagt gemiddeld 42 uur per week. Wiskunde is wel een

De studiebelasting voor Werktuigbouwkunde bedraagt gemiddeld 42 uur per week. Wiskunde is wel een Naam opleiding: Werktuigbouwkunde Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen kan

Nadere informatie

Uit het resultaat van mijn test kwamen voornamelijk de doener en beslisser naar voren.

Uit het resultaat van mijn test kwamen voornamelijk de doener en beslisser naar voren. Metawerk Fedor. Semester 1a Opdracht 1. Ik heb voor opdracht 1 de leerstijlentest van Kolb gemaakt. Deze test heeft als doel om te kijken op wat voor manier je het beste informatie kunt opnemen en verwerken.

Nadere informatie

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)

Nadere informatie

E-PAPER. Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken!

E-PAPER. Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken! Dé expert in praktische apotheektrainingen E-PAPER Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken! 1 Inhoudsopgave De cliënt en ik 3 Weet jij nog waarom je in de apotheek wilde

Nadere informatie

28% 72% 30% 70% Aantal geregistreerde deelnemers : 141 Periode evaluatie : 19 maart 2014 t/m 6 april 2014 Aantal evaluaties : 101

28% 72% 30% 70% Aantal geregistreerde deelnemers : 141 Periode evaluatie : 19 maart 2014 t/m 6 april 2014 Aantal evaluaties : 101 Aantal geregistreerde deelnemers : 11 Periode evaluatie : 19 maart 01 t/m 6 april 01 Aantal evaluaties : 101 8% ingevuld niet ingevuld % 0% anoniem niet anoniem 0% RESULTATEN EVALUATIE ICT-PRAKTIJKDAG

Nadere informatie

Evaluatie weblectures bij FLOT. aanleiding

Evaluatie weblectures bij FLOT. aanleiding Evaluatie weblectures bij FLOT aanleiding In september 2013 is bij de lerarenopleiding wiskunde van FLOT gestart met het project weblectures. Het plan was om deze in te zetten bij de cursussen calculus

Nadere informatie

37% 63% Aantal geregistreerde deelnemers : 115 Periode evaluatie : 12 maart 2015 t/m 5 april 2015 Aantal evaluaties : 73. ingevuld niet ingevuld

37% 63% Aantal geregistreerde deelnemers : 115 Periode evaluatie : 12 maart 2015 t/m 5 april 2015 Aantal evaluaties : 73. ingevuld niet ingevuld Aantal geregistreerde deelnemers : 115 Periode evaluatie : 1 maart 015 t/m 5 april 015 Aantal evaluaties : 7 Lowys Porquinstichting PCPO Midden Brabant Stichting Openbaar Basisonderwijs Westbrabant Stichting

Nadere informatie

meest geweldige beslissing de basis van je hele business speels avontuur

meest geweldige beslissing de basis van je hele business speels avontuur Proficiat! Dit is de meest geweldige beslissing die je kon nemen om jouw business te doen uitgroeien van een zaadje (lees: passie) naar een tuin vol bloemen (lees : fulltime inkomen). Echt waar. Dit wordt

Nadere informatie

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W 1 Naam student: Studentnummer: Datum: Naam leercoach: Inleiding Voor jou ligt het meetinstrument ondernemende houding. Met dit meetinstrument

Nadere informatie

Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling.

Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling. Leerzaam, leuk, nieuwe contacten opgedaan, nieuwe ideeën. Het open Space concept is geweldig. Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling. Ontspannen maar

Nadere informatie

Bij u schuil ik, u bent mijn schild,

Bij u schuil ik, u bent mijn schild, Bij u schuil ik, u bent mijn schild, in uw woord stel ik mijn hoop. Psalm 119:114 inleiding Laten we eerlijk zijn: het is niet zo eenvoudig om regelmatig uit de Bijbel te lezen en te bidden. Onze volle

Nadere informatie

Blok 1 - Introductie

Blok 1 - Introductie Reflectie jaar 1 Algemeen Aan het begin van het eerste jaar kwamen een hoop nieuwe dingen op mij af. Na een jaar reizen had ik veel zin om aan de studie Voeding en Diëtetiek te beginnen en was erg benieuwd

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

Naam opleiding: Technische Natuurkunde. Toelating

Naam opleiding: Technische Natuurkunde. Toelating Naam opleiding: Technische Natuurkunde Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen

Nadere informatie

UW PARTNER HEEFT KANKER EN HOE GAAT HET MET U?

UW PARTNER HEEFT KANKER EN HOE GAAT HET MET U? UW PARTNER HEEFT KANKER EN HOE GAAT HET MET U? Nadine Köhle, MSc. Contactdag Stichting Olijf 3 oktober 2015 Garderen EVEN VOORSTELLEN ACHTERGROND KANKER HEB JE NIET ALLEEN! 4 ACHTERGROND IMPACT VAN DE

Nadere informatie

Onderhandelen met lef en liefde

Onderhandelen met lef en liefde Lodewijk van Ommeren, directeur van Bureau Zuidema, interviewt Judith Schoenmaeckers Onderhandelen met lef en liefde Dirty tricks? Judith Schoenmaeckers, commercieel directeur bij Randstad, heeft er niets

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Het gaf mij veel energie om een eigen evenement te organiseren.

Het gaf mij veel energie om een eigen evenement te organiseren. Het Cruyff Foundation Community Program De Johan Cruyff Foundation wil jongeren langdurig binden aan het Cruyff Court en de wijk. Wij willen jongeren meer zelfvertrouwen geven, kansen bieden om hun talent

Nadere informatie

Projectmatig werken voor de secretaresse

Projectmatig werken voor de secretaresse Nationale Secretaresse Dag 2009 www.secretary.nl/officemanagement Schriftelijke cursus in vijf lessen met twee bijeenkomsten Startdatum 9 april 2009 Projectmatig werken voor de secretaresse Postzegel niet

Nadere informatie

Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar?

Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar? Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar? Inleiding Traditioneel staat de decembermaand in het teken van jaaroverzichten en top 100 of top 2000 lijstjes. Allemaal bedoeld om terug te kijken op het afgelopen jaar.

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor:

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor: Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor: Terugblik Kinderyoga Rots & Water De Sterrenplukmachine Theaterweek Thema avond (hoog)gevoeligheid

Nadere informatie

Naam opleiding: Life Science & Technology. Toelating

Naam opleiding: Life Science & Technology. Toelating Naam opleiding: Life Science & Technology Toelating Is de studie moeilijk? De studie is pittig; zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie direct vol voor gaat. Gas terugnemen kan altijd

Nadere informatie

maandag 11 mei inleveren! STAGE BOEK 2015 VAN.AFDELING...

maandag 11 mei inleveren! STAGE BOEK 2015 VAN.AFDELING... maandag 11 mei inleveren! STAGE BOEK 2015 VAN.AFDELING... 1 Gegevens leerling Naam Adres Postcode Woonplaats Geboortedatum Telefoon Afdeling/leerweg Gegevens school Naam Schoolbegeleider Adres Plaats Telefoon

Nadere informatie

Welke vaardigheden hebben een invloed op het al dan niet succesvol zijn van het outplacement?

Welke vaardigheden hebben een invloed op het al dan niet succesvol zijn van het outplacement? Welke vaardigheden hebben een invloed op het al dan niet succesvol zijn van het outplacement? Definitie outplacement Outplacement is een geheel van begeleidende diensten en adviezen die in opdracht van

Nadere informatie

Individueel procesverslag

Individueel procesverslag Individueel procesverslag Een weergave van mijn werkzaamheden binnen het G-Blok. Afdeling : Academie voor ICT & Media, Informatica Schooljaar : 2009 Blok : G Datum : 30 10-2009 Plaats : Honselersdijk Naam:

Nadere informatie

REMIND. Bij u op SCHOOL?

REMIND. Bij u op SCHOOL? REMIND Bij u op SCHOOL? Inhoudsopgave Slim jezelf zijn voor professionals 3 Slim jezelf zijn 3 Programma over persoonlijke ontwikkeling 3 Kostenoverzicht 4 Over Remind 5 Wij willen 5 Trainersopleiding

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal,

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Veel te laat krijgen jullie deze nieuwsbrief. Ik had hem al veel eerder willen maken/versturen, maar ik

Nadere informatie

StudieThermometer. Temperatuur wat aan de lage kant? Mw Demo Kandidaat Instelling Demo

StudieThermometer. Temperatuur wat aan de lage kant? Mw Demo Kandidaat Instelling Demo StudieThermometer Mw Demo Kandidaat 27-11 - 2018 Temperatuur wat aan de lage kant? Instelling Demo Beste Demo, Goed dat je de StudieThermometer hebt ingevuld! Het helpt je om te bekijken of alles goed

Nadere informatie

Hoofdstuk 1. Introductie

Hoofdstuk 1. Introductie Hoofdstuk 1 Introductie Wat kan dit boek voor jou betekenen? Als je dit boek leest, sta je op het punt een enorm succes te maken van je bedrijf. Dat vind ik geweldig cool. Welkom! Mijn naam is Marielle

Nadere informatie

Hele fijne feestdagen en een gezond en vrolijk 2017! Raymond Gruijs. BM Groep ARBO West Baanzinnig

Hele fijne feestdagen en een gezond en vrolijk 2017! Raymond Gruijs. BM Groep ARBO West Baanzinnig De tijd vliegt voorbij en voor je weet zijn we al weer een jaar verder. Ik zeg wel eens: mensen overschatten wat je in een jaar kunt doen, maar onderschatten wat je in 3 jaar kan realiseren. Laten we naar

Nadere informatie

Individueel verslag Timo de Reus klas 4A

Individueel verslag Timo de Reus klas 4A Individueel verslag de Reus klas 4A Overzicht en tijdsbesteding van taken en activiteiten 3.2 Wanneer Planning: hoe zorg je ervoor dat het project binnen de beschikbare tijd wordt afgerond? Wat Wie Van

Nadere informatie

Cosis Begeleid Leren

Cosis Begeleid Leren Vaardigheidslessen: Hulp bij studeren Om met succes een opleiding te kunnen volgen is het voor jongeren belangrijk dat ze over een aantal specifieke vaardigheden beschikken. Daarom hebben we een cursus

Nadere informatie

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit?

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit? Naam opleiding: Industrieel Ontwerpen Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach

Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach Je ouders kunnen perfecte last minute studie oriëntatiecoaches zijn, maar weten ze eigenlijk wel wat je dromen en ambities zijn? En omgekeerd: weet jij hoe jouw

Nadere informatie

5 manieren om je eigen pad te bewandelen

5 manieren om je eigen pad te bewandelen 5 manieren om je eigen pad te bewandelen Hierbij het nieuwe artikel met als onderwerp: 5 manieren om je eigen pad te bewandelen. Het is geschreven door wandelcoach Tineke Franssen. Tineke wandelt al een

Nadere informatie

Presenteren & Promoveren Presentatietraining voor promovendi

Presenteren & Promoveren Presentatietraining voor promovendi Presenteren & Promoveren Presentatietraining voor promovendi Ik kon na de training echt vol vertrouwen, met rust en enthousiasme mijn proefschrift verdedigen! Spies&Spreken Glasfabriek, Daalsedwarsweg

Nadere informatie

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Permanente educatie in Smallingerland Allemaal in ontwikkeling Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Van cursussen professioneel Engels, kennis opdoen bij een andere afdeling tot vierjarige

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

1. Inzichten en actiepunten Schrijf tijdens de training inzichten en actiepunten op. Noteer ze hier.

1. Inzichten en actiepunten Schrijf tijdens de training inzichten en actiepunten op. Noteer ze hier. Werkboek en Persoonlijk actieplan Een training heeft alleen effect als je er in de praktijk mee aan de slag gaat. Het werkboek en persoonlijk actieplan kunnen je daarmee helpen. 1. Inzichten en actiepunten

Nadere informatie

Doorbreek je belemmerende overtuigingen!

Doorbreek je belemmerende overtuigingen! Doorbreek je belemmerende overtuigingen! Herken je het dat je soms dingen toch op dezelfde manier blijft doen, terwijl je het eigenlijk anders wilde? Dat het je niet lukt om de verandering te maken? Als

Nadere informatie

HOE PAK IK DIT AAN? Handvatten voor de invulling van de Dag van de Mobiliteit

HOE PAK IK DIT AAN? Handvatten voor de invulling van de Dag van de Mobiliteit HOE PAK IK DIT AAN? Handvatten voor de invulling van de Dag van de Mobiliteit INHOUD Tips en trucs... 3 Ter inspiratie: verslagen van deelnemers... 5 2 Tips en trucs Tips om tot een goede invulling van

Nadere informatie

Theateractiviteiten voor, door en met mensen met een verstandelijke beperking.

Theateractiviteiten voor, door en met mensen met een verstandelijke beperking. Studio Sterk: Sterker door Participatief Drama Theateractiviteiten voor, door en met mensen met een verstandelijke beperking. Theater als middel om een stem te geven aan mensen die nauwelijks gehoord worden.

Nadere informatie

COMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen

COMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen COMMUNICATIE training effectief communiceren met iedereen Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij

Nadere informatie

Voorbereiding assessment

Voorbereiding assessment Voorbereiding assessment 1. Zelfportret gemaakt door malou... 1 2. Samenvatting... 3 3. Zelfportret door een docent... 5 4. Zelfportret door Slc er... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 5. Aanvullende

Nadere informatie

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen!

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen! 1 Wil je wel leren? Opdracht 1a Wat heb jij vanzelf geleerd? 7 Opdracht 1b Van externe naar interne motivatie 7 Opdracht 1c Wat willen jullie graag leren? 8 2 Kun je wel leren? Opdracht 2a Op wie lijk

Nadere informatie

Huiselijk geweld tussen zussen

Huiselijk geweld tussen zussen Huiselijk geweld tussen zussen Motiverende gespreksvoering: Casus huiselijk geweld tussen zussen Door drs. Sergio van der Pluijm Een tijd terug had ik een jonge vrouw (18) van allochtone afkomst in begeleiding

Nadere informatie

52 responses in 260 results

52 responses in 260 results Van: Secretariaat Vrouw&Zorg Onderwerp: Evaluatie CTG Scholingsdag --3 Datum: 3 februari 4 9:5:45 GMT+: EVALUATIE CTG scholingsdag -3 No data to display. Huidige functie 5 responses

Nadere informatie

Resultaten Alumni-onderzoek 2015

Resultaten Alumni-onderzoek 2015 Rapport Psychologie en Onderwijswetenschappen Expertisecentrum Onderwijs en Professionalisering Resultaten Alumni-onderzoek 2015 Bachelors van: Kathleen Schlusmans en Rieny van den Munckhof Inhoud Voorwoord

Nadere informatie

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Grijp je Ambities Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Je dromen verwezenlijken in 7 stappen. Grijp je ambities Brengt je dichterbij je ideaal Laat je talenten leven Helpt je het

Nadere informatie

Inge Test 07.05.2014

Inge Test 07.05.2014 Inge Test 07.05.2014 Inge Test / 07.05.2014 / Bemiddelbaarheid 2 Bemiddelbaarheidsscan Je hebt een scan gemaakt die in kaart brengt wat je kans op werk vergroot of verkleint. Verbeter je startpositie bij

Nadere informatie

Jeroen Groenewoud. Het rolmodellenproject

Jeroen Groenewoud. Het rolmodellenproject Jeroen Groenewoud Het rolmodellenproject Inhoud presentatie Aanleiding project Theoretische achtergrond Inhoud rolmodellenproject Ervaringen en uitkomsten onderzoek Werving rolmodellen en randvoorwaarden

Nadere informatie

Zoek het uit! Studiekeuze123

Zoek het uit! Studiekeuze123 Zoek het uit! Opdrachten Studiekeuze123 Naam: Klas: Wat denk je zelf? Het maken van een studiekeuze is belangrijk, maar kan best lastig zijn. Er zijn ruim 1.700 bacheloropleidingen waaruit je kunt kiezen

Nadere informatie

Succesvol zijn wie je bent. Monique Dekker, mei 2018

Succesvol zijn wie je bent. Monique Dekker, mei 2018 E-BOOK Succesvol zijn wie je bent. Monique Dekker, mei 2018 0 Inhoudsopgave 1. Voorwoord... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 2. Inleiding... 3 Wie is Monique Dekker?... 3 3. Bewustzijn... 4 Zijn wie

Nadere informatie

Premaster Managementwetenschappen

Premaster Managementwetenschappen Premaster Managementwetenschappen Studeren om hogerop te komen Zelfstandig naar een masteropleiding toe werken, maar toch ook weer niet alleen. Studeren in modulen, op momenten dat het je zelf uitkomt,

Nadere informatie

Scriptie over Personal Branding en Netwerking

Scriptie over Personal Branding en Netwerking Scriptie over Personal Branding en Netwerking 1e versie - 16 november 2012 Jana Vandromme Promotor: Hannelore Van Den Abeele 1. Inhoudstafel 1. Inhoudstafel 2. Onderzoeksvragen 2.1 Onderzoeksvraag 1 2.2

Nadere informatie

Communiceren met de achterban

Communiceren met de achterban 1 Communiceren met de achterban Je wilt weten hoe je het beste communiceert met de achterban. Je wilt direct aan de slag en snel resultaten. Je hebt een hoe-vraag. Zoals iedereen. Maar als je werkelijk

Nadere informatie

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Grijp je Ambities Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Je dromen verwezenlijken in 7 stappen. Grijp je ambities Brengt je dichterbij je ideaal Geeft je inzicht in jouw persoonlijke

Nadere informatie

Peppelinfo december 2014, nummer 4

Peppelinfo december 2014, nummer 4 Peppelinfo december 2014, nummer 4 Beste ouders, Inmiddels ben ik al weer drie weken op de Peppel en begin ik me al aardig thuis te voelen. Ik heb al veel ouders ontmoet en al een aantal prettige gesprekken

Nadere informatie

Bezoekadres Kenmerk Uw brief Bijlage(n) Maatschappelijke diensttijd, kansen en uitdagingen

Bezoekadres Kenmerk Uw brief Bijlage(n) Maatschappelijke diensttijd, kansen en uitdagingen > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Reflectieverslag mondeling presenteren

Reflectieverslag mondeling presenteren Reflectieverslag mondeling presenteren Naam: Registratienummer: 900723514080 Opleiding: BBN Groepsdocente: Marjan Wink Periode: 2 Jaar: 2008 Inleiding In dit reflectieverslag zal ik evalueren wat ik tijdens

Nadere informatie

explore the big questions of life Een introductie

explore the big questions of life Een introductie explore the big questions of life Een introductie www.youthalpha.nl Youth Alpha is een programma van Youth for Christ Nederland en stichting Alpha-cursus Nederland. 2 Youth for Christ Nederland www.yfc.nl

Nadere informatie

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie. Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie. Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden Studieloopbaan en Loopbaanorientatie Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden Programma - Wat kan er in de opleiding - Hoe kies je? - Loopbaan oriëntatie en Studieloopbaankeuzes, binnen

Nadere informatie

Klanttevredenheidsonderzoek. Ouders

Klanttevredenheidsonderzoek. Ouders Klanttevredenheidsonderzoek Ouders - 2017 Vraag 1: Wat voor cijfer zou u Columbus willen geven? Ons gemiddelde is een 8,3! Het onderzoek is 51 keer verstuurd en maar liefs 39 keer Ingevuld retour gekomen,

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

Dat ze klaarstaat voor haar vrienden. Als ze samen is met haar vriendinnen, is er veel gein

Dat ze klaarstaat voor haar vrienden. Als ze samen is met haar vriendinnen, is er veel gein Oefening 5 Persoon 1: Annet Kok (moeder) Talent: Prestatiegericht Betrouwbaar Humoristisch Optimistisch Vasthoudend Concreet voorbeeld: Tijdens de hockeywedstrijden Dat ze klaarstaat voor haar vrienden

Nadere informatie

Evaluatie Acquisitietraining Kaap11

Evaluatie Acquisitietraining Kaap11 Evaluatie Acquisitietraining Kaap11 1. Hoe duidelijk was de aankondiging van de bijeenkomst? Uitermate duidelijk 40,0% 4 Zeer duidelijk 60,0% 6 Redelijk duidelijk 0,0% 0 Niet erg duidelijk 0,0% 0 Helemaal

Nadere informatie

13-11-2014. Poster. Belemmeringen in drie categorieën te verdelen: In duo s: 1. Persoonlijke belemmeringen

13-11-2014. Poster. Belemmeringen in drie categorieën te verdelen: In duo s: 1. Persoonlijke belemmeringen Poster Jacomijn Hofstra Onderzoeker lectoraat Rehabilitatie en docent Toegepaste Psychologie, Hanzehogeschool Groningen In duo s: Belemmeringen in drie categorieën te verdelen: Wat hindert jongvolwassenen

Nadere informatie

VRAGEN BIJ DE COMPETENTIES

VRAGEN BIJ DE COMPETENTIES ONDERWIJSMAGAZIJN VOOR LOB VRAGEN BIJ DE COMPETENTIES Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo VRAGEN BIJ ONTDEK COMPETENTIES JE PASSIE MOTIEVEN INLEIDING In LOB-trainingen en tijdens gesprekken met

Nadere informatie

Bij. research. Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne.

Bij. research. Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne. Bij research Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne. Opdracht 1 Stagelogboek De eerste dag heb ik bij Ron Steijvers stage gelopen en die is project leider ontwikkelaar, vooral

Nadere informatie

PRIORITEITEN. drs. Ellen Bulder 1 SITUATIE

PRIORITEITEN. drs. Ellen Bulder 1 SITUATIE PRIORITEITEN drs. Ellen Bulder 1 SITUATIE Ook zo druk, druk, druk? Hebt u het gevoel dat u geleefd wordt door de waan van de dag en dat u altijd tijd te kort hebt? Of hebt u uw zaakjes prima onder controle

Nadere informatie

Jaarverslag 2013-2014

Jaarverslag 2013-2014 NOVA Voorzitter Anthony Matthijsen 24-9-2014 Inhoud Voorwoord... 2 Inleiding... 3 Mijn taken... 3 Externe contacten... 4 Vergaderingen... 4 Administratie... 4 Commissies... 5 Eerstejaarsfeest... 5 De club...

Nadere informatie