Trekvaartzone IJsselmuiden tlu landschapsarchitecten gemeente Kampen december Definitief ontwerp

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Trekvaartzone IJsselmuiden tlu landschapsarchitecten gemeente Kampen december Definitief ontwerp"

Nele de Haan
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

2 Inhoud Inleiding en toelichting 3 Historie en bodem 4-5 Zonering 6-8 Ontwerpuitgangspunten 9 Referentiebeelden: bruggen 10 knuppelpaden 11 Schetsen Profielen Colofon 19 2

3 Inleiding en toelichting Tussen de oever van de of Kamperwetering en de zuidrand van nieuwbouwwijk het Meer bevindt zich een zone van gemiddeld 25 meter breed, de zone. Deze zone bevat nog verschillende kenmerken van het oorspronkelijke (veenweide) gebied. Zo is het maaiveld hier niet opgehoogd ten behoeve van de woningbouw en is het historische verkavelingspatroon nog deels zichtbaar in de ligging van de sloten. Deze zone zal in de toekomst gebruikt kunnen worden door bewoners van het Meer, o.a. door het aanleggen van een natuurpad en spelaanleidingen gericht op de natuuren waterbeleving van de oeverstrook. De oeverstrook heeft een lengte van ruim 1 km en wordt begrensd door een stuwtje van Waterschap Groot-Salland in het noorden en de Oosterlandenweg in het oosten. De oevers van de bestaan uit natuurlijke oevers, zonder (zichtbare) beschoeiing. De zuidelijke oever kent een bestaande, verharde weg () voor bestemmingsverkeer, fietsers en wandelaars. De noordelijke oever van de wisselt van zeer nat en moerassig tot goed begaanbaar. De sloten, die de kavels vroeger scheidde, zijn momenteel grotendeels dicht gegroeid met vegetatie en hierdoor slecht herkenbaar in het landschap. Op een drietal plaatsen ligt er een brug over de trekvaart een vierde brug is gepland ten oosten van de Twiegweerd. Twiegweerd 3

Historie en bodem Topgrafische kaart uit 1886, binnen het rode kader ligt de twiegweerd (de groene vlakjes tegen de trekvaart) Historie Op de historische topografische kaart uit 1886 is duidelijk te

4 Historie en bodem Topgrafische kaart uit 1886, binnen het rode kader ligt de twiegweerd (de groene vlakjes tegen de trekvaart) Historie Op de historische topografische kaart uit 1886 is duidelijk te zien dat het zuidelijkste puntje van het Meerblok, zoals de polder toen genoemd werd, al in gebruik was als Twiegweerd. Een tweigweerd of twijgwaard is beter bekend onder de naam griend of wilgenhakhout. Het betreft de productie van wilgenhout (wilgentenen) op zeer natte percelen ten behoeve van zinkstukken, haard- en ander geriefhout. Doordat de vraag naar wilgentenen midden vorige eeuw afnam raakte veel van dit soort hakhoutpercelen in verval. In de loop der jaren zijn de oude wilgenstobben van de Twiegweerd aan de Kampertrekvaart verdrongen door elzen, die beter aangepast zijn aan de heersende omstandigheden (nat en zuur). Elzen in de vorm van een elzenbroekbos behoren dan ook tot de PNV (Potentieel Natuurlijke Vegetatie) van dit bodemtype. Deze elzen zijn inmiddels al verschillende keren afgezet zodat er geen elzenbroekbos is ontstaan maar het hakhout bewaard is gebleven. Bodemkaart, binnen het rode kader de twiegweerd. Bodem Op de bodemkaart van Overijssel zien we dat de bodem van het Meer bestaat uit een zogenaamde kalkloze drechtvaaggrond. Dit bodemtype bestaat uit een laag kleigrond van 20 tot 80 cm op veengrond. De veensoort die we hier aantreffen bestaat voornamelijk uit riet- en zeggeveen en behoort tot het laagveentype (ontstaan onder het grondwaterniveau). In het meest zuidelijke puntje van het Meer, waar de Twiegweerd zich bevindt, wordt de kleilaag bijzonder dun en komt het veen (bijna) aan de oppervlakte. Een bodem bestaande uit veen is bijzonder slap, dit is goed te merken op sommige plekken in de Twiegweerd, als men springt voelt én ziet men de grond onder zijn voeten golven. Mogelijk dat de voormalige sloten in de Twiegweerd in loop der jaren zijn verlandt en nu een soort kraggen vormen (een doorwortelde laag organisch materiaal dat op het water drijft). De grondwaterstand in Het Meer schommelt rond niveau II en III, echter ter plekke van de Twiegweerd is het grondwaterpeil nog hoger. 4

Historie en bodem Historische achtergrond Op de afbeelding hierboven is de historische topografische kaart uit 1906 gecombineerd met de huidige/toekomstige situatie van Het Meer.

5 Historie en bodem Historische achtergrond Op de afbeelding hierboven is de historische topografische kaart uit 1906 gecombineerd met de huidige/toekomstige situatie van Het Meer. De slootjes die vroeger de graslanden in de polder ontwaterden zijn hierbij ingetekend langs de randen van de trekvaart. Deze slootjes vormen het historische verkavelingspatroon van het Meerblok. Momenteel zijn vrijwel al deze slootjes gedempt of dichtgegroeid met vegetatie waardoor ze niet of nauwelijks meer zichtbaar zijn en daarmee eveneens de zichtbaarheid van het originele verkavelingspatroon. Een aantal van deze slootjes zou weer aangelegd kunnen worden om zo deels het verkavelingspatroon weer herkenbaar te maken. 5

6 Zonering De bestaande strook langs de trekvaart is op te delen in drie zones. De breedte en begaanbaarheid wisselen per zone. Zone 1 In deze zone is de strook is slechts 10 meter breed en door de lage ligging erg drassig. De aangrenzende woningen zijn op de trekvaart gesitueerd. Tussen trekvaartzone en de bebouwing ligt een straat met voetpad, van dit voetpad kan de wandelaar gebruik maken die het rondje trekvaart wil maken. In dit gedeelte van de trekvaartzone staan verschillende elzen zaailingen van wisselend formaat, enkele van deze elzen zouden gehandhaafd kunnen worden. Het gedeelte ten zuiden van het fietspad is breder en droger. 6

Zonering Zone 2 In dit deel is de strook ruim 30 meter breed, tevens is deze zone erg drassig. Hier ligt het Twiegweerd, een oud hakhout dat als natuurgebiedje beheerd zal gaan worden.

7 Zonering Zone 2 In dit deel is de strook ruim 30 meter breed, tevens is deze zone erg drassig. Hier ligt het Twiegweerd, een oud hakhout dat als natuurgebiedje beheerd zal gaan worden. De wandelroute door de zone zal vanwege de drassigheid deels via knuppelpaden en/of houtsnipperpaden dienen te verlopen. Dit materiaal kan grotendeels uit het hakhout zelf komen. In deze zone komen ook en drietal brede, nieuwe sloten voor deze worden middels en eenvoudige bruggetjes oversteekbaar gemaakt. De aangrenzende woningen in deze zone zijn grotendeels met hun achterzijde op het landschapgeoriënteerd. Deze zone is voor beheervoertuigen toegankelijk via een speciaal beheerpad dat achter de woningen langs loopt. Zie Beheerplan Twiegweerd IJsselmuiden (17 juni 2014). 7

8 Zonering Zone 3 Dit gedeelte van de trekvaartzone is het minst drassig en is rond de 25 meter breed. In deze zone is ruimte voor een natuurspeelplaats en een afgesloten hondendolterrein. Daarnaast komt erin deze zone en bescheiden kano- en vissteiger. De aangrenzende woningen in deze zone staan eveneens met hun rug naar dit gebied. 8

9 Ontwerpuitgangspunten Het maken van een wandeling rond de wordt momenteel gehinderd door de slechte toegankelijkheid van het terrein en door het ontbreken van een route en de aanwezigheid van verschillende watergangen. Tevens is het in de huidige situatie niet mogelijk om een rondje of ommetje te maken. Uitgangspunten: Natuurontwikkeling en waterbeveling staan voorop, o.a. door aanleg van kleine kano- en vissteigertjes en natuurspeelplek voor kinderen. Mogelijkheid tot het maken van een rondje door aan te sluiten op de bestaande route op de noordoever. Zichtbaar maken van historisch verkavelingspatroon door enkele verkavelingsloten opnieuw aan te leggen. Inzetten van hout afkomstig uit het Twiegweerd t.b.v. knuppelpad. Mogelijke route van het natuurpad. Het gestippelde deel van de route is het meeste natte traject, dit zal bestaan uit een knuppel-of vlonderpad. De overige route wordt alleen aangeven d.m.v. bruggetjes, wandelaars dienen zelf hun tussenliggende route te bepalen. 9

10 Referentiebeelden: bruggen Eenvoudige bruggetjes overspannen de verschillende slootjes. 10

Referentiebeelden: knuppelpaden Door het Twiegweerd, het meest natte deel van het traject, zou het pad kunnen bestaan uit stammen afgestrooid met houtsnippers.

11 Referentiebeelden: knuppelpaden Door het Twiegweerd, het meest natte deel van het traject, zou het pad kunnen bestaan uit stammen afgestrooid met houtsnippers. Deze materialen komen beide vrij bij het terugzetten van het aanwezige hakhout. Het overige deel van de route zou kunnen bestaan uit een door gebruik uitgesleten graspad. Indien het Twiegweerd te nat blijkt, is het mogelijk om via de toekomstige brug alsnog het rondje te maken. 11

12 Schetsen schets met hoogtematen schets interpretatie huidige maaiveld hoogten 12

13 Schetsen schets functionele samenhang schetsontwerp 13

14 Schetsen profielen A en B bij schetsontwerp schetsen inrichtings elementen 14

15 15

16 Profielen profiel 1 graspad verstevigd met gebroken puin profiel 2 graspad verstevigd met gebroken puin profiel 3 graspad verstevigd met gebroken puin profiel 4 beheerpad verstevigd met gebroken puin graspad verstevigd met gebroken puin 16

17 Profielen profiel 5 beheerpad verstevigd met gebroken puin knuppelpad profiel 6 beheerpad verstevigd met gebroken puin knuppelpad profiel 7 beheerpad verstevigd met gebroken puin knuppelpad profiel 8 Het Eiland: privé knuppelpad 17

18 Profielen profiel 9 Het Eiland: privé graspad verstevigd met gebroken puin profiel 10 asfalt profiel 11 Jaagpad profiel 12 Jaagpad 18

19 Colofon In opdracht van gemeente Kampen tlu landschapsarchitecten Oudegracht AP Utrecht T

Vergelijkbare documenten

NATTE ECO ZONE SCHUYTGRAAF BEELDENBOEK

NATTE ECO ZONE SCHUYTGRAAF BEELDENBOEK NATTE ECOZONE SCHUYTGRAAF Inleiding 3 Ontwerp 5 Water 7 Randen en oevers 9 Eilanden 13 Verbindingen 17 Gebruik 21 Beplanting 25 I n h o u d NATTE ECOZONE SCHUYTGRAAF