Leren innoveren; inzetten van WoonZorgTechnologie als antwoord op de nieuwe wetgeving

Transcriptie

1

2 CMO - Flevoland Leren innoveren; inzetten van WoonZorgTechnologie als antwoord op de nieuwe wetgeving Lars Nieuwenhoff 25 november 2014

3 Lars Nieuwenhoff Beroepsofficier (KMA) Universiteit Nijmegen: bedrijfskunde Hay Management Consultants Compaq Computer Services Slingeland Ziekenhuis: directeur facilitair bedrijf Siza: directeur innovatie INN4CARE ( GoOV B.V. ( ) INN4CURE (in oprichting) Fresh Idea Factory (in oprichting) )

4 Onderwerpen 1. Ontwikkelingen in de maatschappij 2. WAAROM innoveren van zorg & ondersteuning 3. HOE innoveren van zorg & ondersteuning 4. WoonZorgTechnologie en het sociaal-medisch netwerk 5. WAT innovaties die uit fieldlabs zijn voortgekomen 6. Financiering van zorg & technologie

5 Ontwikkelingen in de 'maatschappij' Vergrijzing & ontgroening Nederland wordt snel ouder en ontgroent 13 % van de beroepsbevolking werkt nu al in de zorg (1 miljoen mensen!) In 2020 zou dat 20% moeten zijn En in % Terwijl de beroepsbevolking tot % krimpt En de groep 65+ met 67,4% groeit. EFFECT OP ZORGINSTELLINGEN: NOODZAAK VOOR PRODUCTIVITEITSSTIJGING VAN MEER DAN 50%!

6 Ontwikkelingen in de maatschappij (2) Nieuwe wetgeving heeft volgende effecten op zorg: a) Extramuralisering langer (zo) zelfstandig (mogelijk) wonen, scheiden wonen & zorg b) Verschuiving van formele zorg naar informele zorg meer inzet mantelzorg & vrijwilligers c) Kostenreductie Uitgangspunten daarbij zijn: PREVENTIE VERGROTEN ZELFREDZAAMHEID ZORGVRAGER PARTICIPATIE VAN MANTEL MINDER ZORG / UITSTEL ZORG + = NIEUWE VORMEN VAN ZORG & ONDERSTEUNING

7 WAAROM innoveren van Zorg & Ondersteuning? Technologie maakt dat we zorg & ondersteuning ook daadwerkelijk op een andere manier kunnen gaan 'vragen' en 'ontvangen'. DAAROM MOETEN WE DE ZORG INNOVEREN!

8 HOE Zorg 3.0; Nieuwe vormen van zorg & ondersteuning Zorg 1.0 = Zorg met handen aan het bed Zorg 2.0 = Zorg met handen, ondersteund door techniek ZORG 3.0 = Zorg & ondersteuning is gebaseerd op het eigen 'sociaal-medisch netwerk van de zorgvrager; bestaand uit een zorgcomponent, een servicecomponent, ondersteund door WoonZorgTechnologie (WZT) en bovenal gegeven met toewijding!

9 HOE - Verbinden en coördineren in sociaal-medisch netwerk door WZT Er is noodzaak tot coördinatie in sociaal-medisch netwerk: van formele en informele zorg; tussen mantelzorg, welzijnsorganisatie, zorgprofessional/- organisatie, wijksteunpunt, zorgcentrale, servicepunt en andere zorggerelateerde partijen; En verder huisarts, fysiotherapie, ergotherapie, ziekenhuis, enz. WOONZORGTECHNOLOGIE ONDERSTEUNT HET SOCIAAL-MEDISCH NETWERK.

10 HOE Zorg 3.0 via het sociaal-medisch netwerk van het individu Sociale omgeving & mantelzorgplatform Domotica Service & diensten Buurtbewoner / Zorgvrager Zorgorganisatie Persoonlijk gezondheidsdossier & lifestyle Zorgalarmering

11 HOE Verbinden van het netwerk van formele en informele instellingen FORMEEL: Gemeente School Mobiliteit Werk Hulpmiddelen Zorg WMO Welzijn Zorginstellingen Daarnaast INFORMEEL: Kerk Sport Verenigingen Dien je Stad Uitdaging enz.

12 HOE persoonlijke portaal ontsluit het sociaal-medisch netwerk EIGEN digitale omgeving = portaal Portaal richt gebruiker zelf in met apps die hij nodig heeft Eerst communicatie met formele & informele organisaties en entertainment via portaal Later zorg & signalering via portaal

13 Zorg 3.0 Hoofdlijnen Niet meer denken in ZZP's maar in arrangementen die Aansluiten bij woonprofiel, 'zorgcarrière', zorg- & ondersteuningsbehoefte en die zijn gebaseerd op 'wonen', 'welzijn', 'zorg' & 'technologie'. Aansluiten op formeel en informeel netwerk. 'Meegroeiende' woon- & zorgtechnologie hebben; de gebruiker kan tijdens diens hele zorgcarrière gebruik maken van één type apparaat waar omheen benodigde technologie kan worden opgeschaald. ARRANGEMENTEN OP 3 NIVEAUS!

14 ZORG Arrangementen Arrangement 1: Service & Zorg Thuis Mensen zonder indicatie voor zorg, die zelf betalen voor wonen, zorg/ondersteuning & service voornamelijk in de eigen woonomgeving. Arrangement 2: Scheiden Wonen & Zorg Mensen met (geringe) indicatie voor zorg of ondersteuning vanuit WMO op grond van een kortdurende, chronische en/of somatische zorgvraag vnl. in eigen woonomgeving/gehuurd van zorginstelling/corporatie. Arrangement 3: Intensieve Zorg Mensen met indicatie voor zorg vanuit WLZ op grond van een chronische, psychogeriatrische en/of langdurige somatische zorgvraag, of een kortdurende zorgvraag met tijdelijke of 24-uurs opname en/of noodzaak tot verpleging in een zorginstelling.

15 Zorg 3.0 Eisen aan Woon- & Zorg- Technologie binnen arrangementen Regie bij buurtbewoner/zorgvrager Verbonden met ALLE partijen in sociaal-medisch netwerk en in met formele & informele instellingen Open standaarden Bring our own device moet mogelijk zijn BETAALBAAR Flexibel op- en afschalen door gebruiker & zorgbieder Menustructuur voor betaling van zorg, service & ICT/WZT Handelingen / processen 'volgbaar' voor alle betrokkenen bij buurtbewoner/zorgvrager Verantwoording / rapportage door sturende partij (of gemeente, of zorgbieder)

16 Zorg 3.0 Uitgangspunten (1) 1. Maximale zelfredzaamheid & eigen regie: Zorgvrager centraal in vraagstelling en oplossing 2. Coördinatie rondom zorgvrager in het sociaal-medisch netwerk van formele en informele zorg tussen mantelzorg, zorgprofessional, wijksteunpunt, gemeente, zorgcentrale en andere zorggerelateerde partijen; huisarts, ziekenhuis, fysiotherapie, ergotherapie, maar ook verzekeraars, enz. 3. WoonZorgTechnologie ondersteunt het sociaal-medisch netwerk.

17 Zorg 3.0 Uitgangspunten (2) 4. Ambitieniveau bepalen & innovatieagenda opstellen 5. Open innoveren in netwerken Gemeenten Zorginstellingen Bedrijven Burgers 6. Experimenteren! in livinglabs, fieldlabs Technologie Zelfdiagnostiek Andere organisatie- en bekostigingsvormen (vereniging of coöperatie)

18 Uitgangspunt 2: Coördinatie individu, formeel/informeel netwerk & gemeente Gemeente Wijkcoördinatieteam

19 Uitgangspunt 3: WoonZorgTechnologie ondersteunt het sociaal-medisch netwerk Thema's: Verbonden & in contact met eigen leefomgeving: eigen agenda, activiteiten, social media Zorg op afstand = digitale zorg dichtbij - Beeldzorg - Medicatieverstrekking / 4 ogen op afstand Preventie: beweging, voeding, gaming Alarmering: sensorsysteem voor leefpatroon, dwaaldetectie Hulpmiddelen voor zelfredzaamheid; 'badderen', reisondersteuning, EmotieMeetSysteem

20 Uitgangspunt 4: Ambitieniveau bepalen & innovatieagenda opstellen Thema's: Verbonden & in contact met eigen leefomgeving: eigen agenda, activiteiten, social media Zorg op afstand = digitale zorg dichtbij - Beeldzorg - Medicatieverstrekking / 4 ogen op afstand Preventie: beweging, voeding, gaming Alarmering: sensorsysteem voor leefpatroon, dwaaldetectie Hulpmiddelen voor zelfredzaamheid; 'badderen', reisondersteuning, EmotieMeetSysteem

21 Ambitieniveau & innovatie agenda Ontwikkeling aan de horizon Innovatiedomein: NIEUWE ZORGVORMEN Organisatie domein: Best practices ORG X Waar het veld al mee bezig is Perceptie waar de organisatie staat Nu: Projecten 1-3 jaar: Experimenten Oplossingen (deels)bewezen in andere omgevingen 2-5 jaar:toekomstverkenning

22 Uitgangspunt 6: Experimenteren! in livinglabs, fieldlabs (1) Fieldlab omdat innoveren moeilijk is: Kalkoen tijdens Kerst! Gebruikersgroep creëert eigen verbetering vanuit kernvraag. Fieldlab is werkwijze die verschillende disciplines, belangen en vaardigheden samenbrengt: Gemeente Zorginstellingen (in de keten: 0 e, 1 e, 1,5 e, 2 e lijn) Woningcorporaties Burgers Bedrijven Fieldlab is gericht op in samenhang innoveren van: Inhoud van werk Proces Technologie Geld

23 Uitgangspunt 6: Experimenteren! in livinglabs, fieldlabs (2) Met effecten voor: Zorgvrager/gebruiker (zelfredzaamheid, eigen regie) Zorgprofessional (kwaliteit, effectiviteit, plezier) Organisatie (, efficiency) Maatschappij (SROI arbeid, informele zorg) Bedrijven (nieuwe kennis & producten, nieuwe omzet) Werkwijze houdt in: Stakeholdermanagement EFFECT IS LEIDEND Veilig in FIELDLAB inhoud & technologie Kleinschalig in PILOT inhoud & proces & technologie & Groot in PROEFTUIN proces, OPSCHALING proces & inhoud & technologie

24 WAT Voorbeelden van innovaties met WZT voortgekomen uit fieldlabs Bekend/bewezen: Beeldzorg: digitale zorg dichtbij Medido: medicatieverstrekking Opschaling: Obli: monitoring vochthuishouding AVICS/SOS: (Zelflerend) sensorsysteem dat leefpatroon analyseert, dwalen detecteert en meldingen genereert Ontwikkeling / testfase: Biodynamische verlichting Mivita: zo zelfstandig mogelijk badderen EmotieMeetSysteem Avatars (Anne) Robotica (Paro, Zora,...)

25 Oplossingen met beeldzorg in: V&V, GGZ, GZ Extramuraal & intramuraal en welzijn, arbeid en zorg 24 x 7, gepland en ongepland Opschalen o.b.v. positieve businesscase! Snelheid i.v.m. verplichte handelswijze? Beeldzorg (1) Kernvraag: Hoe kan de 'community' van de zorgvrager worden betrokken bij diens zorg & welzijn? Doel: Zelfredzaamheid, van formele naar informele zorg, minder begeleiding, minder reistijd. Oplossingsrichting: beeldbellen, contact op afstand

26 Beeldzorg (2) (Buurt)bewoner kan met tablet contact maken Zorgmedewerker of Zorgcentrale Andere (buurt)bewoners, familie, bedrijven, instellingen

27 Medicatieverstrekking Medido Kernvraag: Zorgvragers herinneren aan hun medicatie-inname en voorkomen van medicatiefouten. Doel: Betere inname-discipline; verlagen aantal medicatiefouten; verlagen zorgkosten a.g.v. vervolgkosten. Oplossingsrichting: Apparaat gekoppeld aan internet dat medicatie verstrekt en signaal genereert bij niet innemen.

28 Vochthuishouding-monitoring: Obli Kernvraag: Vochthuishouding bij ouderen is 'te droog' Doel: Ouderen helpen gedurende de dag voldoende te drinken en bij afwijkingen henzelf te attenderen en in 2e instantie hun achtervang te attenderen. Oplossingsrichting: Meetsysteem gekoppeld aan PC en internet, dat signaleert, attendeert en meldt.

29 AVICS Sensorsysteem Kernvraag: Veiligheid & zelfredzaamheid vergroten & zicht hebben op cliënten met minimale inbreuk op privacy. Doel: Cliënten het vertrouwen geven dat zij gezien worden als het nodig is, en mantelzorgers en zorgprofessionals het vertrouwen geven dat zij een melding krijgen als ondersteuning echt nodig is.

30 Verificatie alarm op zorgtoestel

31 Biodynamische verlichting - Effect slaap/waakritme - Effect op stemming - Effect op eetlust

32 EmotieMeetSysteem Kernvraag: Verminderen agressie, door eerder (oplopende) spanningen te kunnen herkennen. Doel: Veiliger werkplek, voorkomen escalaties en inzet van Middelen & maatregelen. Oplossingsrichting: Emoties meetbaar maken via 3 parameters en plaatsbepaling: (1) Lichaamsfuncties (huidspanning, bloeddruk) (2) Klank/stemgeluidherkenning (3) Gelaatsuitdrukkingsherkenning Oplossing: Meetsysteem, melding op pieper en koppeling aan domotica.

33 Mivita: Wellnessdouche (1) Kernvraag: Hoe kan een zorgvrager zo onafhankelijk mogelijk van de zorgverlener 'badderen'? Doel: Zelfstandig douchen en drogen zonder hulp van een zorgverlener (+ aan- en uitkleden!). Oplossingsrichting: Wasstraat, aangestuurd door bijv. spraak- of oogbolbesturing. Oplossing: kijk op

34 Mivita (2)

35 ANNE avatar voor serious games Nu: Games voor contact, beweging, leren, gedragsverandering Straks: Ook ondersteuning met dagelijks leven taken

36 Robotica sociaal Robots voor taken in en om huis Avatars voor communicatie Service robots voor taken in en om huis & communicatie Next generation? Paro Zora

37 Robotica service Mobiserve Amigo Robot Rose

38 The next step? Nu wordt WZT vaak ontwikkeld en ingezet vanuit één partij o.b.v. businesscase die vaak moeilijk sluitend te krijgen is. Volgende opdracht voor sociale partners zou kunnen zijn de ontwikkeling van: Woningbestand in één buurt / wijk dat passend is bij bewonersprofielen, zorgcarrière, en eisen aan sociaalmedisch netwerk vanuit arrangementen 1, 2 en 3. Samenhangend wijkportaal voor formele & informele ondersteuning; gereed voor WZT in menu-vorm. Vanuit fieldlab samen ontwikkelen van leef-woon-zorgtechnologie-pakket voor een buurt / wijk. Ontwikkelen van nieuwe financieringsmodellen o.b.v. leef woon zorg technologie-pakket met tarieven o.b.v. hypotheek-achtige constructie?

39