Module Leadership (NBA) EIGENSCHAPPEN VAN EFFECTIEF LEIDERSCHAP. Docent: Dr. Eugene Valentijn, DBA MBA

Transcriptie

1 Module Leadership (NBA) EIGENSCHAPPEN VAN EFFECTIEF LEIDERSCHAP Docent: Dr. Eugene Valentijn, DBA MBA

2 Centrale begrippen 1. Management 2. Leiderschap 3. Ondernemerschap

3 Centrale begrippen Management Indirecte beïnvloeding via een reeks instrumenten: strategie, structuur, systemen en cultuur Functie van managen Activeren van mensen tot het juiste gedrag Leiderschap Directe beïnvloeding door instrueren, overtuigen,begeleiden, adviseren, motiveren en inspireren Belangrijk is dat deze niet strijdig zijn met elkaar!

4 Centrale begrippen Ondernemerschap Persoonlijk effectief gedrag wordt bepaald door de bestaansreden van de organisatie. Wat voor organisatie willen we zijn? Met wat voor mensen willen we op welke manier samenwerken? Wat is mijn rol en plek daarin? Ondernemerschap en leiderschap worden steeds belangrijker ten koste van management. Het meest belangrijke is consistentie tussen deze rollen.

5 De zeven eigenschappen van effectief leiderschap Stephen R.Covey

6 Citaten / wijsheden You must be the change you wish to see in the world. Gandhi Grote denkers hebben doelen; anderen hebben wensen. Washington Irving , Amerikaans auteur Management is efficiency in het beklimmen van de succes ladder; leiderschap bepaalt welke ladder tegen de goede muur staat. Stephen Covey If you do what you always did, You get what you always got. Amerikaanse wijsheid

7 De zeven eigenschappen van effectief leiderschap: Covey Van afhankelijk individu naar een leider Overwinningen op jezelf: 1. proactief zijn (jij hebt de leiding over je eigen leven) 2. begin met het einde voor ogen (de 1 ste schepping : in je hoofd) 3. begin bij het begin (de 2 de schepping : de materiële uitvoering) Overwinningen op / met je omgeving: 4. denken in termen van winnen / winnen 5. probeer eerst de ander te begrijpen, en dan begrepen te worden 6. werk synergetisch 7. houd de zaag scherp

8 Schematisch Covey

9 1 e Eigenschap WEDERZIJDSE AFHANKELIJKHEID ONAFHANKELIJKHEID 3 1. Ben Proactief 1 2 AFHANKELIJKHEID

10 Pro-activiteit Pro-actief gedrag kenmerkt zich door: Geen problemen bij anderen leggen zonder zelf met tenminste één oplossing te komen De eerste stappen komen vanuit jezelf De bal gegint bij jou te rollen. Jij brengt hem in beweging

11 Keuzes (kunnen) maken Van afhankelijkheid via proactief gedrag, naar onafhankelijkheid The / Your Ability to Choose Response

12 Keuzes (kunnen) maken Tussen stimulus en respons ligt een ruimte: het geheim van groei en geluk ligt in de manier waarop je die ruimte gebruikt

13 Eigenschap 1: proactief zijn Tussen datgene wat er gebeurt en je reactie daarop - tussen de stimulus en de respons - staat de vrijheid om een respons te kiezen. Je neemt de verantwoordelijkheid in het vermogen je antwoord te kiezen: je bent verantwoordelijk voor je eigen leven. Met pro-actief zijn vergroot je je cirkel van invloed.

14 Reactieve taal Proactieve taal Ik kan er niets aan doen Zo ben ik nu eenmaal Hij maakt me zo kwaad Ik kan het niet Ik moet... Als ik maar... Laat ik eens kijken of er geen alternatieven zijn Ik kan het ook anders aanpakken Ik bepaal zelf mijn gevoelens Ik kan kiezen Ik geef daaraan de voorkeur... Dat ga ik doen!

15 Cirkel van invloed Directe invloed (ons eigen gedrag) Indirecte invloed (gedrag van anderen: confronteren, luisteren, meevoelen, stimuleren, voorbeeld stellen, meedenken) Geen invloed (waaraan we niets kunnen doen, bv ons verleden of bepaalde aspecten van onze omgeving)

16 geen betrokkenheid cirkel van betrokkenheid

17 geen betrokkenheid cirkel van betrokkenheid cirkel van invloed

18 geen betrokkenheid cirkel van cirkel van invloed betrokkenheid Proactieve aandacht positieve energie vergroot de cirkel van invloed

19 geen betrokkenheid cirkel van betrokkenheid cirkel van invloed Reactieve aandacht negatieve energie verkleint de cirkel van invloed

20 2 e Eigenschap WEDERZIJDSE AFHANKELIJKHEID ONAFHANKELIJKHEID 3 1. Wees Proactief Begin met het eind in gedachten AFHANKELIJKHEID

21 De stip op de horizon Schrijf het programma Visualiseer het einde Zo wil ik zijn (missionstatement -> doelen) Jezelf naar de doelen leiden en je niet laten afleiden door irrelevante zaken Productiever -> succesvoller

22 Eigenschap 2: Begin met het einde voor ogen Keihard werken om hoger op de maatschappelijke ladder te komen en dan ontdekken dat hij tegen de verkeerde muur staat. Je kunt zeer actief zijn zonder effectief te zijn. Wat is voor jou belangrijk in je werk als leidinggevende? Waar ga je voor? Wat wil je bereiken? Wat heb je daarvoor nodig? Management is de dingen goed doen. Leiderschap is de goede dingen doen.

23 3 e Eigenschap WEDERZIJDSE AFHANKELIJKHEID Wees Proactief ONAFHANKELIJKHEID 3 AFHANKELIJKHEID 3. Begin bij het begin 2. Begin met het eind in gedachten

24 Eigenschap 3: Begin bij het begin Tijdmanagement: organiseren en uitvoeren op basis van prioriteiten. E.M. Gray: Succesvolle mensen doen dingen waar mislukkelingen een hekel aan hebben. Niet dat mensen met succes dat soort dingen wel leuk vinden, maar ze kunnen hun afkeer ondergeschikt maken aan hun doel. Effectieve mensen houden niet van moeilijkheden; ze houden van mogelijkheden. Ze scheppen kansen voor zichzelf en beperken problemen tot een minimum. Ze denken preventief. Dringende zaken : reageren. Belangrijke zaken : initiatief nemen. Leiderschap houdt in dat je vaststelt wat belangrijk is - zelf kiezen voor wat jij belangrijk vindt - delegeren (naar een rentmeester en niet naar een knecht) - ja of nee durven en kunnen zeggen

25 Inspanning -> doel

26 4 e Eigenschap WEDERZIJDSE AFHANKELIJKHEID Denk Win- Win ONAFHANKELIJKHEID 3 3. Begin bij het begin 1. Wees Proactief 1 2 AFHANKELIJKHEID 2. Begin met het eind in gedachten

27 Win Win Situatie Assertiviteit - Samenwerkingsbereidheid

28 Win - Win Succes door: Coöperatieve houding Niet door: Competatieve houding

29 5 e Eigenschap WEDERZIJDSE AFHANKELIJKHEID 5. Begrijp voor begrepen te worden Denk Win- Win ONAFHANKELIJKHEID 1. Wees Proactief Begin bij het begin 2. Begin met het eind in gedachten AFHANKELIJKHEID

30 Luisteren en de Empathie formule Seek first to understand Then to be understood LSD / Feedback -> Reflectie -> uitleg Informeren -> Oriënteren -> Interveniëren E = Bh + Bt Empathie = Begrip hebben + Begrip tonen

31 6 e Eigenschap WEDERZIJDSE AFHANKELIJKHEID 5. Begrijp voor begrepen te worden Streef naar synergie 4. Denk Win- Win ONAFHANKELIJKHEID 1. Wees Proactief Begin bij het begin 2. Begin met het eind in gedachten AFHANKELIJKHEID

32 Synergie 1+1 = 3 hoog Vertrouwen Defensief gedrag: Win-Lose of Lose- Win Synergie: Win-Win laag laag Samenwerking Respect voor elkaar: compromis hoog De eerste 5 eigenschappen leiden tot synergie

33 7 e Eigenschap WEDERZIJDSE AFHANKELIJKHEID Houd de zaag scherp 4 ONAFHANKELIJKHEID AFHANKELIJKHEID

34 Balans tussen productie en capaciteit Door een balans te vinden en te houden tussen de geleverde / gewenste productie en de capaciteit om te produceren )zowel persoonlijk als organisatorisch) wordt de effectiviteit verhoogt. Onbalans leidt tot energieverlies

35 Geluk en Effectiviteit Bedreigd door: 1. Kritiseren; 2. Klagen; 3. Concurreren; 4. Vergelijken. Remedie: 1. Eerlijkheid; 2. Verantwoordelijkheid; 3. Integriteit; 4. Samenwerking; 5. Respect.

36 De schijf van Succes Privé Emotie 10 Werk Materieel 10 Fysiek 10

37 Kenmerken van effectief leiderschap Kijken naar leiderschap binnen de context van: Ondergeschikten Karaktertype Waarden/attitudes/overtuigingen groepscohesie Leider Karaktertype Waarden/attitudes/overtuigingen Positie ervaring Leiderschapsstijl Situatie Aard van de taak Fase van organisatie Variabelen Bedrijfscultuur Bedrijfstak omgeving

38 Kenmerken van effectief leiderschap Dimensies van de leiderschapsstijl: Persoonlijke leiderschapsstijl Rollen Vaardigheden Persoonlijke Cognitieve Sociale Innerlijk theater: motivationele behoeften eigenschappen temperament

39 Kenmerken van effectief leiderschap De meest effectieve leiders hebben clusters van competenties: Vaardigheden Persoonlijke: motivatie, zelfvertrouwen, energie en persoonlijke effectiviteit Cognitieve: conceptueel denken en helikopterperspectief Sociale: invloed, politiek bewustzijn en empathie

40 Kenmerken van effectief leiderschap Essentiële vaardigheden voor effectief leiderschap: Enthousiasmerend: assertief, prestatiegerichtheid, actie-georiënteerd Sociabiliteit: lol in relaties met anderen Receptiviteit: open staan voor nieuwe ideeën en ervaringen Innemendheid: aardig, op een positieve manier situaties herkaderen, teamspelers Betrouwbaarheid: nauwgezet, betrouwbaar, maken de klus af Analytische intelligentie: strategisch denken Emotionele intelligentie: eigen emoties kunnen sturen en die van anderen kunnen lezen, symphatie, kennen hun sterke en zwakke punten, weten waar ze voor staan, kunnen relaties aanknopen en in stand houden, zijn emotioneel stabiel.

41 Als organisaties worden geplaagd door chronische problemen biedt leiderschap een oplossing Stephen R Covey Leiderschapsrollen: 1. Pathfinding: gezamenlijk uitstippelen van koers 2. Alignment: systemen bedenken die de organisatie stroomlijnen en ondersteunen 3. Empowerment: uitdagen van passies en talenten van anderen 4. Modelling: geef zelf het goede voorbeeld en neem verantwoordelijkheid

42 Managementrollen (o.a Quinn)