Tg Schemering. speelt. 'Tunnelkoorts'
|
|
- Klaas de Smet
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Tg Schemering speelt foto: Mariano Rubio 'Tunnelkoorts' een aangrijpende theatervoorstelling over liefde en hoop in tijden van oorlog en modder naar het gelijknamige boek van André Boesberg (uitgave Lannoo 2008) voor iedereen vanaf 10 jaar en ouder die tot stand kwam met de steun van de provincie Antwerpen en CCLuchtbal
2 lesbrief Beste leerkracht, Binnenkort bezoek je met je leerlingen de voorstelling 'Tunnelkoorts' van Tg Schemering in het Cultuurcentrum in je buurt. Al dan niet gekoppeld aan een groter geheel of project rond 'De Grooten Oorlog'. Wij bieden je graag deze lesbrief aan, omdat wij theater belangrijk vinden. omdat wij theater niet zien als een vrijblijvende activiteit van korte duur, maar als een boeiende ervaring die prikkelt tot verdere ontwikkeling en reflectie. omdat wij je graag enthousiasmeren om het onderste uit de kan te halen'. In deze lesbrief vind je beknopte informatie over de voorstelling en haar makers en suggesties voor een voor- en naverwerking ervan in je klas. Als een tekst waar je doorheen kan zappen en je je kan laten inspireren door werkvormen die jou liggen en die jij kan vertalen naar jou leerlingen toe. We hopen dat je verbeelding erdoor wordt aangewakkerd en dat je met je klasgroep een intense theaterbeleving mag ervaren die nog lang mag naleven en die het persoonlijk en het wereldbeeld van je leerlingen mag verruimen. Veel plezier met de voorstelling en verwerking, Eric Vanthillo voor Tg Schemering Voor meer info, speellijst, reacties, : Tg Schemering Willem Linnigstraat Antwerpen 03/ / schemering@fulladsl.be
3 Over de voorstelling en haar makers Wat ik mij herinner... De granaatinslag. Ik weet niet vanwaar hij kwam die granaat, maar het resultaat was hetzelfde: bagger en bloed. Ik herinner me dat het suizen in mijn oren langzaam minder werd en er volgde een stilte die ik nog nooit had meegemaakt. Een windvlaag verdreef de rook die boven ons erf hing. Het drong niet tot me door dat mijn ouders er niet meer waren. Dat ik een wees zou zijn voor de rest van mijn leven. 'Tunnelkoorts' is een aangrijpende theatervoorstelling over Willem, een jongen van 12 in 1917 tegen het einde van de 1ste Wereldoorlog. De voorstelling opent met de granaatinslag op het erf van de boerderij, waarbij zijn ouders allebei op slag dood zijn. Als wees zet hij zijn leven verder. Met naast hem Marieke en Karel. Hij volgt Karel, een vriend van weleer, naar het front. Want er is daar veel werk en veel geld te verdienen. Zelfs voor kinderen. Maar wat ze daar zien en meemaken, tart alle grenzen van het normale en het menselijke. Zijn prille liefde voor Marieke houdt hem overeind. Hij plant met haar een schone toekomst na de oorlog. Maar wanneer eindigt die rotoorlog? 'De Grooten oorlog' van toen ('14-'18) is dan misschien wel lang voorbij, maar wereldwijd worden er nog steeds oorlogen uitgevochten. Vandaar de keuze om dit thema nu aan te kaarten en stil te staan bij de waanzin en de absurditeit ervan. Naast het concrete verhaal van de oorlog, willen wij het publiek laten ervaren hoe hoop en geloof in de toekomst mensen op de been kan houden. Hoe een optimistische levensvisie hen kan doen 'schitteren'. Deze thematiek vonden we mooi terug in het gelijknamige boek van André Boesberg, dat we jou (en je leerlingen) absoluut aanraden! Enkele recensies van het boek vind je op ( en op 'Tunnelkoorts' was oorspronkelijk gepland als monoloog, maar repetitiegewijs werd het een vertelling voor 3 personages. Willem (Hans Van Cauwenberghe) vertelt het verhaal als zijn persoonlijke herinnering. Hij is de centrale figuur. Marieke (Ciska Thomas) vertelt vanuit haar standpunt hoe zij zich om Willem bekommert en hoe zij liefst voor altijd bij hem wil zijn. Karel (Bob Cornet) vertelt zijn stoere verhalen koel en wekt zo ontzag op. Willem kijkt naar hem op en besluit om hem te volgen naar het front. Zo zijn 'keuzes' ontzettend belangrijk in de voorstelling. Alle drie nemen zij beslissingen of maken zij keuzes, al dan niet gedwongen. Die keuzes leiden hen op paden die zij niet altijd even graag willen bewandelen...
4 Concept Tg Schemering Tekstbewerking en regie Eric Vanthillo en de spelers Naar het gelijknamige boek van André Boesberg (Lannoo 2008, isbn ) Spel Hans Van Cauwenberghe + muziek en zang Ciska Thomas + techniek Bob Cornet Scenografie + lichtontwerp Bart Van Merode + assistentie Roeland Geyzen en Sebastiaan Peeters Kostuums Chris Snik + assistentie Claire Vervliet De verwerking in je klas Voor de voorstelling De concrete inhoud van de voorstelling hoef je op voorhand niet te vertellen aan je leerlingen en het boek laat je hen best na de voorstelling lezen. Want het verhaal bouwt zich chronologisch op tijdens de voorstelling en wordt helder en duidelijk verteld door de drie acteurs. Dit behoeft dus geen voorkennis. Als de leerlingen het boek achteraf lezen, zullen ze verrast zijn. Want in het boek krijgen ze nog zoveel meer informatie mee over de wereld van Willem. De voorstelling is een selectie van het boek die nodig was om het verhaal te vertalen naar de scène toe. Je kan je leerlingen wel voorbereiden op de voorstelling door de Eerste Wereldoorlog aan bod te laten komen in je lessen. En dan vooral het persoonlijke leven tijdens die oorlog. Het boek 'Kinderen in de Eerste Wereldoorlog' (Lannoo 2000, isbn ) kan je hierbij veel inspiratie geven. Temeer omdat dit boek inzoomt in het dagelijkse leven van kinderen tijdens de oorlog. Met veel boeiend en concreet tekstmateriaal, verhalen, anekdotes en vele foto's. Hier vind je meer informatie over dit boek: In tal van fotoboeken vind je foto's die imponeren. Zij geven je goed weer hoe ons land eruit zag in die tijd, tijdens de oorlog. Een fotoboek dat ons getroffen heeft, is 'De Groote Oorlog 1914 '18' (Hannibal 2013, isbn ) waarin indrukwekkende foto's uit de collectie van het In Flanders Fields Museum paginagroot gegroepeerd zijn volgens thema's als aarde, vuur, water, gruwel, Ontdaan van alle franjes en zonder tekst spreken ze je aan op je emotie en doen ze je verbazen dat dit realiteit kon zijn destijds. Enkele andere aanraders voor fotoboeken zijn '365 foto's ' (Lannoo 2009, isbn ) en 'De Eerste Wereldoorlog een uniek overzicht van alle gebeurtenissen en ontwikkelingen in woord en beeld' (Deltas 2012, isbn ). Maar onvermijdelijk vind je zelf nog andere boeken in de handel of de bibliotheek die je aanspreken en die je een tijd in je klasbibliotheek kan plaatsen. Zodat je leerlingen er naar
5 kunnen grijpen wanneer ze er behoefte aan hebben of wanneer je er een activiteit bij organiseert. Deze informatie en beeldvorming schept alvast de juiste spanningsboog naar de voorstelling toe. Temeer omdat er in de voorstelling veel (zoniet alles) gesuggereerd wordt in de vertelling. Deze (vertel)vorm leidt weer tot een andere mogelijkheid tot info voor de voorstelling: het verschil tussen theater en film. In film kan je alles laten zien, kan je trukeren, monteren, digitaal bewerken, enzovoort. In theater wordt meestal meer de suggestie of de verbeelding aangesproken door woord en beeld (licht en geluid/muziek). Een belangrijke mogelijkheid om je leerlingen te prikkelen voor de voorstelling, is het tonen van de flyer en de tekst die erop te lezen staat (zie laatste pagina's). Eerst bekijk je best alleen de foto op de voorkant en laat je je leerlingen brainstormen over wat ze zien. Eventueel noteren ze alles wat ze zeggen op grote vellen papier. Daarna ga je samen op zoek naar wat dit beeld te maken kan hebben met de Eerste Wereldoorlog. Misschien kan je hen in deze fase kleine verhalen laten verzinnen over het meisje in de oorlogstijd en wat haar overkwam. Daarna lees je de tekst op de achterzijde over de voorstelling. Met deze nieuwe info grijp je terug naar de eerste brainstorming om te zien wat er op het spoor zat van de voorstelling en wat niet (wat dus een mooie andere voorstelling zou kunnen worden). Met wat zij nu vertellen of opschrijven zullen ze zeker geprikkeld zijn om de voorstelling te zien, en zullen ze wel degelijk voorbereid zijn. Na de voorstelling Na de voorstelling merk je meestal snel welke momenten je leerlingen het meest aanspreken. Probeer deze spontane commentaren op te vangen en te kanaliseren in een boeiend gesprek. Meteen erna individueel en/of later in de klas met zijn allen. In dit gesprek kunnen zij niet enkel hun reacties kwijt, maar leren zij ook kritisch te zijn en leren zij sociaal met elkaar om te gaan door meningen van anderen te horen en te toetsen aan die van hen. Als begeleider en gespreksleider waak je er best over je eigen mening niet te sterk te laten gelden, maar stimuleer je hen om zoveel mogelijk zelf te uiten wat ze ervan vonden. Om het gesprek in goede banen te leiden (en te houden) is het zinvol om een aantal thema s of vragen in je achterhoofd te houden. Je kan als leidraad de brainstorm terug laten komen die je deed voor de voorstelling: Wat waren de verwachtingen en zijn die ingelost? Welke wel? Welke niet? Verraste de voorstelling of verliep alles volgens verwachtingen? Hoe zouden zij dit aangepakt hebben? Een andere leidraad of mogelijke kapstok om een theatervoorstelling na te bespreken, zijn de vijf W s die centraal staan in theater en drama: Wie (of de personages/ kostuums), Wat (of de inhoud), Waar (of de locatie/decor), Wanneer (of het tijdstip en de duur) en Waarom (of de drijfveer van de personages, de afwikkeling van de gehele voorstelling). In 'Tunnelkoorts' worden een aantal theatrale vormen gebruikt die de inhoud ten dienste
6 staan. Vielen zij op bij je leerlingen? Kregen zij voor hen een speciale betekenis? Maakten zij de inhoud duidelijk? Verraste het hen en waren zij daardoor nog meer geboeid? De voorstelling is een vertelling door 3 personages. Maar het hoofdpersonage (Willem) spreekt in de verleden tijd (hij herinnert zich...) en de andere personages (Marieke en Karel) in de tegenwoordige tijd. Waarom? Dit wordt op het einde van de voorstelling duidelijk. Stonden de kostuums ten dienste van de personages? Werden zij erdoor versterkt en verduidelijkt? Hoe? Het decor is vrij abstract en zou je verbeelding moeten prikkelen. Is dat zo? Wat zag je erin? Versterkte het de sfeer? Gaf het de voorstelling een juiste setting? De locatie wordt niet altijd letterlijk gespeeld, maar je krijgt in de vertelling wel mee waar de personages zijn en wat ze daar doen. Was dit overal duidelijk? Tracht de beelden die je tijdens de voorstelling kreeg in je verbeelding nauwkeurig te beschrijven. Hoe versterken de muziek en de geluiden de voorstelling? Tenslotte kan je hen door vragen ook helpen om de inhoud van de voorstelling te transformeren naar hun eigen leefwereld: Welk personage uit de voorstelling lijkt het meest op jezelf? Waarom? Ken je andere mensen zoals de personages uit de voorstelling? Wat zijn hun overeenkomsten? Hoe zou jij reageren in die oorlogssituatie? Welke keuzes zou jij maken in zo'n extreme situatie? Hoe zou jij overleven? Welke rol zou jij spelen in de oorlog? In deze fase kan je uitkomen bij de zin of de onzin van oorlog en hoe we oorlogen kunnen (proberen te) vermijden. Of hoe we kunnen reageren op oorlogen nu. Hoe we ermee kunnen omgaan. Erg belangrijk voor de drie personages in de voorstelling is het maken van keuzes. Willem koos om met Karel mee te gaan naar het front. Maar was dat een keuze of een stimulans, een verleiding? Is hij verantwoordelijk voor zijn eigen keuze? Karel kiest ervoor om Willem mee te nemen naar de hel van het front. Doet hij daar goed aan? Heeft hij hem nodig? Of waarom doet hij dat? Marieke laat Willem vertrekken. Had ze dat beter niet gedaan? En later vertrekt zij zelf naar het front om Willem te gaan zoeken. Was dat een goede beslissing? Vele volwassenen uit de voorstelling hebben geen werk noch vooruitzichten en vluchten in de drank. Is dat een keuze? Of een gevolg van de situatie? Gaandeweg in de gesprekken hierover is de persoonlijke stelling rond keuzes onvermijdelijk. Dit thema kan boeiende en persoonlijke gesprekken creëren tussen de leerlingen. Hoe maak je keuzes? Zijn zij altijd duidelijk? Wat kan een keuze beïnvloeden? Wat is het effect van keuzes? Goede en slechte effecten? Je kan 'de grote keuze-test' organiseren: Elke leerling maakt een bewuste keuze voor de directe toekomst, iets dat ze wel willen maar last mee hebben (gezond eten, veel beweging, veel boeken lezen, vrienden helpen, ) en schrijft deze keuze op een kaart. Elke week evalueer je de voorbije week en schrijven ze er 1 zin bij die samenvat hoe de keuze werd opgevolgd (of niet). Na enkele weken kan je nagaan of de keuze al iets verandert in je leven? Of het langer duurt? En om het wat gekker te maken kan je ook vreemdere keuzes maken (meer hondendrollen verzamelen, meer troep maken op je kamer, briefkaarten schrijven naar onbekenden, elke dag minstens 3 keer dansen en zingen op straat,...)
7 In de voorstelling komen een aantal typische gebeurtenissen voor die zeer herkenbaar zijn of bepalend voor de Eerste Wereldoorlog: Shellshock Tunnelkoorts Niemandsland De strijd rond de heuvels van Mesen,het graven van de tunnels De loopgraven Het gekende gedicht van de klaprozen in de Vlaamse velden De positie van de oversten en de soldaten die vechten in de loopgraven De positie van kinderen in de oorlog Je kan je leerlingen individueel of in groepjes een item laten kiezen en zich erover laten documenteren in boeken of op internet. Alle informatie die zij vinden rond het onderwerp kunnen zij presenteren in een 'oorlogsjournaal', in een 'oorlogskrant', in een gespeelde, deels geïmproviseerde scène, Interviews en docufictie kunnen elkaar afwisselen. Het thema van de keuzes die de personages van de voorstelling stuurden, kan je gebruiken om je leerlingen scènes te laten spelen/verzinnen. Zij kiezen wie ze zijn, waar zij zijn en wat er gebeurd. Zo maken zij een kleine, eenvoudige scène. Zij proberen elkaar in de scène op verschillende momenten te dwingen tot het maken van keuzes. Op het moment dat iemand een keuze maakt, heeft dat consequentie voor het vervolg van de scène. Dit moet goed uitgespeeld worden. Maar je kan ook, op het moment dat een speler een keuze moet maken, de scène even laten bevriezen en iemand uit het publiek de speler laten vervangen en de keuze maken. Zo krijg je een inspringspel waarin vele leerlingen kunnen spelen en kijken tegelijkertijd. Zij leren samenspelen en improviseren zich doorheen de scène, gebaseerd op keuzes. De voorstelling is een bewerking van het boek. Als je leerlingen het boek gelezen hebben (Misschien lezen jullie het wel luidop in de klas aan elkaar voor in afleveringen?) zullen zij het verschil merken. Welke keuzes hebben wij als makers gemaakt? Wat hebben we gebruikt en wat hebben we eruit weggelaten? Waarom denk je? Je kan een stellingenspel organiseren waarbij leerlingen verdedigen (of niet) waarom bepaalde keuzes in de bewerking de voorstelling dienden (of niet). Heb hier wel oog voor alternatieven. Elke negatieve kritiek moet ingeruild worden voor een gunstig alternatief. Dit om niet te vervallen in vrijblijvende kritiek. In een latere fase kunnen zij dit toepassen op een zelfgekozen stuk tekst uit een ander boek dat hen aanspreekt. Zij kunnen een fragment eruit bewerken tot een scène die zij spelen voor elkaar. Of laat verschillende groepen werken met hetzelfde fragment en zie welke keuze elke groep maakt en hoe de scènes verschillen. Een creatieve schrijfoefening die hier perfect bij aansluit, is het herschrijven van een fragment uit een boek naar een actieve dialoog of monoloog. Deze theatrale stukjes kunnen ze inoefenen en later spelen voor elkaar. Met natuurlijk attributen en verkleedkleren en alles erop en eraan... Een andere creatieve schrijfoefening is het bijhouden van een dagboek. Iedereen kiest een van de drie personages uit de voorstelling en een moment uit de voorstelling. De impressie
8 van het moment van dat personage schrijven zij neer in een fictief dagboek. Met de nodige fantasie en emotie! Heb je een creatieve knutselklas, dan kan je hen aan de slag laten gaan met foto's en papier om indrukwekkende collages te laten maken van het landschap in oorlogstijd, of 3- dimensionaal als een maquette in een doos. Of laat hen een hedendaagse, grote foto van de herkenbare omgeving (school, kerk, huis, ) bewerken als was het in de oorlogstijd. Wij willen met deze voorstelling, en dat is niet onbelangrijk, een lans breken voor het aanklagen van oorlogen wereldwijd gisteren, vandaag en morgen. Elke dag worden er oorlogen uitgevochten. Waar? Wie zijn de vechtende partijen? Waarom strijden ze? Wie organiseert de oorlog? Wie zijn de slachtoffers? Wat zijn de gevolgen ervan? Laat je leerlingen informatie opzoeken hieromtrent in verschillende media en de gevonden informatie bundelen tot actie. Acties kunnen strijdbare pamfletten zijn of petities, journaals geschreven of gesproken, debatten die leiden tot meningsvorming, Vele vormen zijn mogelijk. Misschien zijn er in je klas of je buurt vluchtelingen of asielzoekers die gevlucht zijn uit hun land wegens oorlog. Zouden zij hun verhaal kunnen komen doen in je klas? Zodat die vluchtelingen een gezicht en een naam krijgen. En je leerlingen begrijpen dat sommige zaken van op televisie die veraf lijken, helemaal niet zo ver zijn. Tot slot, het gedicht dat aan bod komt in de voorstelling bestaat echt en heet origineel 'In Flanders Fields'. Het is geschreven door de Canadese militaire arts en dichter John McCrae. Hij voltooide het gedicht in Hij stierf tijdens de oorlog aan long- en hersenvliesontsteking in een veldhospitaal waar hij werkte. Hij werd 45 jaar oud. Het originele gedicht klinkt als volgt: In Flanders fields the poppies blow Between the crosses, row on row That mark our place; and in the sky The larks, still bravely singing, fly Scarce heard amid the guns below. We are Dead, Short days ago We lived, felt dawn, saw sunset glow, Loved, and were loved, and now we lie In Flanders Fields. Take up our quarrel with the foe: To you from failing hands we throw The torch; be yours to hold it high. If ye break faith with us who die We shall not sleep, though poppies grow In Flanders Fields.
9 Er bestaan tal van vertalingen van dit gedicht. Dit is er een van: In Vlaamse velden bloeien de klaprozen Tussen de kruisen zij aan zij. Op de plek waar we zullen sterven. Boven ons de leeuweriken dapper fluitend zich niets aantrekkend van de oorlog en het gebulder van kanonnen. Wij zijn de doden. Enkele dagen geleden leefden we nog. Voelden de dageraad, zagen de zon ondergaan. Beminden en werden bemind. En nu liggen we hier in Vlaamse velden. Heb medelijden met onze strijd. Met falende hand geven wij de fakkel door. Wees er trots op en vergeet ons niet. Anders vinden wij geen vrede en slaap. Ook al bloeien de klaprozen in de velden van Vlaanderen. Klaprozen, die het treffende symbool geworden zijn van de Eerste Wereldoorlog, bloeien als andere planten in de buurt dood zijn. Hun zaden kunnen jarenlang op de grond liggen en pas beginnen te groeien als de nabije planten en struiken weg zijn. Bijvoorbeeld als de grond werd omgewoeld en vervuild. De meeste klaprozen zijn altijd waar te nemen op plekken waar slooppijn in de grond ligt. Natuurlijk was de grond rond de loopgraven in de Eerste Wereldoorlog grondig 'omgespit' en besmet door de gevechten en bombardementen. McCrae moest dan ook honderden klaprozen hebben zien bloeien toen hij in 1915 het gedicht schreef. Maar de klaproos heeft ook nog een andere betekenis in het gedicht: sommige klaprozen die gerekend worden tot de papavers worden gebruikt om opium en morfine van te maken. Morfine is een sterk verdovend middel dat vaak werd gebruikt om de pijn van gewonde soldaten te stillen. Soms voor eeuwig... De laatste verzen uit het gedicht duiden op die verdovende werking van morfine. Tevens is de aanblik van de bloem vervuld van symboliek: de blaadjes zijn rood als het bloed van de gesneuvelden, het binnenste zwart als de kleur van rouw, en in het hart van de bloem zie je de stamper in een kruisvorm. Het Christelijk symbool bij uitstek van lijden en verlossing. Meer boeiende 'leesvoer ' of pakkende romans over de Eerste Wereldoorlog voor demeerwaardezoeker onder je leerlingen: fictie De grote oorlog Martijn Van der Linden Lannoo 2014 (+8)
10 Kind van de Westhoek Wouter Sinaeve De Eenhoorn 2012 (+8) Het allermooiste kerstgeschenk Michael Morpurgo Facet 2005 (+9) Donderkop Sylvia vanden Heede Lannoo 2004 (+10) allermooiste kerstgeschenk Michael Morpurgo Facet 2005 (+9) Donderkop Sylvia vanden Heede Lannoo 2004 (+10) Milans groote oorlog Patrick Lagrou Clavis 2013 (+10) Niet welkom Detty Verreydt Clavis 2013 (+10) Voetballen of vechten? Herman Van Campenhout Davidsfonds/Infodok 2006 (+11) WarHorse Michael Morpurgo Fantoom 2011 (+11) De grote verliezer Karen Dierickx Abimo 2013 (+12) Achter de draad Hans Kuyper Leopold 2014 (+12) Een lied voor Lore Hedwig Van De Velde Davidsfonds/Infodok 2008 (+12) Het meisje en de soldaat Aline Sax De Eenhoorn 2013 (+13) Ule Marc De Bel Manteau 2013 (+14)
11 De hondeneters Marita De Sterck Querido 2009 (+14) non-fictie De Eerste Wereldoorlog (Ooggetuigen) Simon Adams Memphis Belle 2011 (+11) De kijkkast van Kobe Wim Chielens Clavis 2006 (+10)
12
13
Herdenking aan het Graf van de Onbekende Soldaat
11 november Wapenstilstand Herdenking aan het Graf van de Onbekende Soldaat Senaat Federaal Parlement Kamer van volksvertegenwoordigers 2 Hallo! 11 november is een bijzondere dag. Dat zal je niet ontgaan
Nadere informatieNIEUWSBRIEF 83 augustus 2014
NIEUWSBRIEF 83 augustus 2014 Beste, Je hebt via www.atelierartisjok.be ingetekend op de nieuwsbrief. De nieuwsbrief zal je wat meer wegwijs maken in diverse thema's rond planten en tuinarchitectuur. Suggesties
Nadere informatieGal. 5, preek - NGKE
Gal. 5, 13-26 - preek - NGKE - 11-11- 18 De Grote Oorlog In Flanders fields the poppies blow Between the crosses, row on row, That mark our place; and in the sky The larks, still bravely singing, fly Scarce
Nadere informatieEERSTE WERELDOORLOG: EDUCATIEF AANBOD VOOR LAGERE SCHOLEN
EERSTE WERELDOORLOG: EDUCATIEF AANBOD VOOR LAGERE SCHOLEN Gemeente Evergem ontwikkelde een aanbod rond de Eerste Wereldoorlog in de eigen gemeente voor scholen van het lager onderwijs. Het aanbod is meest
Nadere informatieTussen privaat en publiek, 100 jaar Eerste Wereldoorlog her-denken. Case: De Eerste Wereldoorlog in de Westhoek (van Vlaanderen)
Tussen privaat en publiek, 100 jaar Eerste Wereldoorlog her-denken Case: De Eerste Wereldoorlog in de Westhoek (van Vlaanderen) In Flanders fields the poppies blow Between the crosses, row on row, That
Nadere informatieSamenwerking als ideaal voor een verscheurd Europa
Samenwerking als ideaal voor een verscheurd Europa INE MEGENS EIGENTIJDSE GESCHIEDENIS Opbouw college: Vooruitgangsgeloof 19 e eeuw Nationalisme en politieke kaart van Europa Eerste Wereldoorlog Cultuurpessimisme
Nadere informatieDe Stilte danst Alice
Lesbrief Alice Als in het boek begint de voorstelling met het boottochtje op de Theems van Lewis Carroll met de drie zusjes Liddell. Wat er daarna gebeurt? De schrijver verandert in een konijn en de achtervolging
Nadere informatieDe olifant die woord hield
De olifant die woord hield Een voorstelling van verhalenverteller Peter Faber www.peterfaber.eu Inleiding Aan het eind van haar leven las Annie MG Schmidt al haar sprookjes nog eens door. Genadeloos streepte
Nadere informatieVOOR JE BEGINT TE LEZEN
Met Ule slaagt Marc de Bel erin het monster oorlog een gezicht te geven. Maar hij toont ook aan dat ondanks alles, liefde en vriendschap de kracht geven om door te zetten. WOUTER SINAEVE, IN FLANDERS FIELDS
Nadere informatieDe Eerste Wereldoorlog
'In Flanders Fields the poppies blow, Between the crosses, row on row'. 1. Situering in tijd en ruimte 1.1 Situering in tijd : duid de mijlpaal aan op de onderstaande tijdslijn (van n.chr. - n.chr.). PREHISTORIE
Nadere informatieLiederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk
Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk GEWASSEN IN WATER Inhoud: Vanuit de dopeling gezien een statement dat hij in het watergraf alles wat oud is achter zich laat. Hij weet niet alles, kent nog niet
Nadere informatieInhoudsopgave BIJLAGEN
BIJLAGEN Leerlijn Theater Thema Identiteit Groep 7 en 8 Mei 2017 Inhoudsopgave BIJLAGEN 1. Introductie van het project - (Voorbeeld)brief van de theaterdirecteur - Reflectievragen 2. Oriëntatie 2.1. Het
Nadere informatieLesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection
Lesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection 1 Beste docent, Binnenkort gaat u samen met uw klas naar de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection. Deze lesbrief
Nadere informatieHOTEL MALARIA LESBRIEF VOOR LEERKRACHTEN DEEL II: NAVERWERKING
HOTEL MALARIA LESBRIEF VOOR LEERKRACHTEN DEEL II: NAVERWERKING!! OPGELET!! Wij gaan er bij Publiekswerking steeds van uit dat er geen vaststaande antwoorden zijn op onderstaande vragen. De associaties
Nadere informatieHet verhaal van mijn leven. Biografische cursus waarin buurtgenoten zich verbinden
Het verhaal van mijn leven Biografische cursus waarin buurtgenoten zich verbinden Cursus voor Fact-cliënten en andere buurtbewoners door Ria Velema, Ann Evers-Schillhorn van Veen, casemanagers Fact Lentis
Nadere informatieEr zijn mensen nodig met nieuwe fantasie
Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl
Nadere informatiein de klas Opzet lesbrief
in de klas lesbrief Opzet lesbrief De lesbrief Alleen op de wereld sluit aan bij de voorstelling van Maas theater en dans en nummer #92 van het BoekieBoekietijdschrift. Alle lessen zijn ook geschikt voor
Nadere informatiePraten over boeken in de klas Het vragenspel van Aidan Chambers
Praten over boeken in de klas Het vragenspel van idan hambers We weten pas wat we denken als we het onszelf horen zeggen. (idan hambers). Elk individu, kind en volwassene, beleeft een tekst op geheel eigen
Nadere informatieEducatief materiaal bij de voorstelling Buurman en Buurvrouw, groep 3 en 4
bas Educatief materiaal bij de voorstelling Buurman en Buurvrouw, groep 3 en 4 In deze lesbrief staan een aantal ideeën die u na de voorstelling met de kinderen kunt doen. U krijgt deze lesbrief voorafgaand
Nadere informatieLesbrief Schaap met laarsjes. Deel 1. Theater Anna s Steen
Lesbrief Schaap met laarsjes Deel 1 Theater Anna s Steen Lesbrief : Schaap met Laarsjes Binnenkort ga je met je klas naar de theatervoorstelling Schaap met laarsjes van Theater Anna s Steen. Schaap met
Nadere informatie2.2. Het Nieuwe Testament, of het verhaal van Jezus en de eerste kerk 1
2.2. Het Nieuwe Testament, of het verhaal van Jezus en de eerste kerk 1! " #$% & #& '$' '& + ()" *% $, $ -% 1 H. Jagersma en M. Vervenne, Inleiding in het Oude Testament, Kampen, 1992. J. Bowker, Het verhaal
Nadere informatieKEIK Concept en regie: Spel: Live muziek en spel: Compositie: Kostuums: Vormgeving: Film:
LESMAP KEIK INTRO CREDITS Voor veel kleuters zal KEIK de eerste theaterervaring zijn. Kinderen moeten zich veilig voelen om van de voorstelling te kunnen genieten, daarom is het belangrijk dat ze voorbereid
Nadere informatieBoek en workshop over het verlies van een broer of zus. Een broertje dood. Door Corine van Zuthem
Het overlijden van een broer of zus is een ingrijpende gebeurtenis. Toch wordt het onderwerp in de rouwliteratuur doodgezwegen. Tot verbazing van Minke Weggemans. De pastoraal therapeute schreef er daarom
Nadere informatieJohannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl. (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente,
Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente, We zijn er doorheen gegaan, Veertig dagen en nachten, Tijd van voorbereiding...
Nadere informatieWat is jouw verhaal?
E E N E - B O O K V A N L E T T E R S & C O N C E P T S Wat is jouw verhaal? Passie en plezier overbrengen in een notendop Storytelling Verhalen vertellen is een belangrijk onderdeel van ons leven. Het
Nadere informatieGODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen
GODS GEZIN Studielessen voor 4-7 jarigen 2003 Geschreven door Beryl Voorhoeve en Judith Maarsen Oorspronkelijk bedoeld voor studie in kleine groepen in de Levend Evangelie Gemeente Gebruikte Bijbelvertaling
Nadere informatieWerkboek Het is mijn leven
Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er
Nadere informatieDe gelijkenis van de barmhartige Samaritaan.
De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel dingen
Nadere informatieAUGUSTUS. ergens op de vlakte. naverwerking lesmap voor leraren
AUGUSTUS ergens op de vlakte naverwerking lesmap voor leraren !! OPGELET!! Wij gaan er bij Publiekswerking steeds van uit dat er geen vaststaande antwoorden zijn op onderstaande vragen. De associaties
Nadere informatieZand erover. verzoeningsviering voor de tweede graad. VAN IN 2013 Tuin van Heden.nu - Viering
Zand erover verzoeningsviering voor de tweede graad Zand erover Verzoeningsviering voor de tweede graad Vooraf in de klas Wat heb je nodig? - twee grote bladen papier, schrijf op het eerste blad het kernwoord
Nadere informatieUitleg boekverslag en boekbespreking
Uitleg boekverslag en boekbespreking groep 7 schooljaar 2014-2015 Inhoudsopgave: Blz. 3 Blz. 3 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 6 Blz. 7 Blz. 7 Stap 1: Het lezen van je boek Stap 2: Titelpagina Stap 3: Inhoudsopgave
Nadere informatieTekst lezen en vragen stellen. van Duitsland? nog steeds een Nationale Dodenherdenking? gehouden?
1. Lees de uitleg. Tekst lezen en Als je een tekst leest, is het belangrijk om actief te lezen. Door jezelf vragen te stellen, controleer je of je de tekst nog begrijpt. Als je het antwoord op je vragen
Nadere informatieSPEL en WERKELIJKHEID
SPEL en WERKELIJKHEID Lesbrief bij de voorstelling Boring van theatergroep koeterwaals. We hopen dat jullie Boring een leuke voorstelling vonden. Wij hebben bij de voorstelling nog een lesbrief gemaakt
Nadere informatielesmateriaal Taalkrant
lesmateriaal Taalkrant Toelichting Navolgend vindt u een plan van aanpak en 12 werkbladen voor het maken van de Taalkrant in de klas, behorende bij het project Taalplezier van Stichting Wereldleren. De
Nadere informatieLESBRIEF VOOR LEERKRACHTEN
LESBRIEF VOOR LEERKRACHTEN Tekentaal Wij gaan er bij Publiekswerking steeds van uit dat er geen vaststaande antwoorden zijn op onderstaande vragen. De associaties van de leerlingen zijn dus steeds correct,
Nadere informatieSolidariteit zonder omwegen (Vrienden zonder grenzen) Werkdocument lesimpulsen Onderbouw
Solidariteit zonder omwegen (Vrienden zonder grenzen) Werkdocument lesimpulsen Onderbouw Lesimpuls 1 Materiaal: affiche Bespreken van de affiche aan de hand van frames of omkadering Wat zie je op de affiche?
Nadere informatieWORKSHOP CREATIEF SCHRIJVEN: POËZIE
WORKSHOP CREATIEF SCHRIJVEN: POËZIE TIMING DOELEN STRATEGIE LEERSTOF - LEERINHOUD MEDIA 5 I. SFEERSCHEPPING: een vel en een vel. 1 Opdracht: neem een vel papier. De leerkracht legt uit dat het de volgende
Nadere informatieLesmateriaal bij de voorstelling: Zwemmen Zonder Mouwen
Lesmateriaal bij de voorstelling: Zwemmen Zonder Mouwen Beste docent, Binnenkort gaat u met uw klas naar de voorstelling Zwemmen Zonder Mouwen; een muzikale 8+ voorstelling die zich afspeelt in en rondom
Nadere informatieLucas 10:25-37 - Mag Jezus jouw naaste zijn?
Lucas 10:25-37 - Mag Jezus jouw naaste zijn? Voor preeklezers: ik hoor graag als mijn preek ergens gelezen wordt. Neem dan even contact met mij op: hmveurink@gmail.com. Bij deze preek is geen powerpoint
Nadere informatieTeksten van Wereldlichtjesdag 12 december 2015. Gedicht: Kaarsenlicht
Teksten van Wereldlichtjesdag 12 december 2015 Gedicht: Kaarsenlicht Omdat ieder lichtje een verhaal is groter dan alle woorden van missen en dood van liefde levensgroot die we ooit spraken en hoorden
Nadere informatie- het lezen van het boek van Soldaat van Oranje en het maken van de literatuurwijzer het bekijken van de film Soldaat van Oranje;
LESSUGGESTIES blijkt de blijvende grote interesse van scholieren voor de Tweede Wereldoorlog. Zij geven aan vooral gegrepen te worden door persoonlijke verhalen, gekoppeld aan inzet van hedendaagse middelen.
Nadere informatie1 Kijkkaarten bij spelpresentaties
1 Kijkkaarten bij spelpresentaties Om kinderen meer te betrekken bij het optreden van hun groepsgenoten, zijn kijkkaarten erg geschikt. Verdeel de kaarten onder de kinderen, individueel, per duo of per
Nadere informatietauberbach LESBRIEF VOOR LEERKRACHTEN DEEL II: NAVERWERKING
tauberbach LESBRIEF VOOR LEERKRACHTEN DEEL II: NAVERWERKING Chris Van der Burght!! OPGELET!! Wij gaan er bij Publiekswerking steeds van uit dat er geen vaststaande antwoorden zijn op onderstaande vragen.
Nadere informatieOrde van de dienst van. van zondag 12 april 2015 10.00 uur. in De Schepershof. Het thema van deze dienst is: Een nieuwe kijk na Pasen
Orde van de dienst van van zondag 12 april 2015 10.00 uur. in De Schepershof Het thema van deze dienst is: Een nieuwe kijk na Pasen Deze dienst is voorbereid en wordt uitgevoerd door leden van de werkgroep
Nadere informatieLestip 'De avonturen van Kapitein Onderbroek'
Lestip 'De avonturen van Kapitein Onderbroek' Over het boek 'Mijn wraak zal zoet zijn!', dacht meneer Krupp, de gemeenste en knorrigste directeur van de Toon Hermans basisschool. Hij is de grappen en streken
Nadere informatieJohanna Kruit. Gedichten, geïnspireerd door bomen. Geheimen
1 Gedichten, geïnspireerd door bomen Geheimen In het donker huizen bomen die overdag gewoner zijn. Wij slaan de bochten van een pad mee om en gaan, ontkomen aan het licht af op geheimen.kleine geluiden
Nadere informatieONTDEK WOI MET JE KLAS in drie boeiende apps!
ONTDEK WOI MET JE KLAS in drie boeiende apps! ONTDEK WOI MET JE KLAS in drie boeiende apps! Wil je met je klas een project uitwerken rond WOI en gebruik maken van nieuwe media? Dan zijn deze drie apps
Nadere informatieZendingsmoment voor het sterzingen, opgebouwd rond Mt. 2, 1-12
Pagina 1 Didactisch materiaal Affiche, sterreflectoren, veiligheidsjasjes, van het sterzingen Projectfiche sterzingen 2015 Verkleedmateriaal voor Driekoningen CD met sterzangerslied Teksten van de liederen
Nadere informatieWaarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen
week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau A, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de
Nadere informatieDe gelijkenis van het huis op de rots en op het zand.
De gelijkenis van het huis op de rots en op het zand. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel
Nadere informatieUITDAGING 5: Justine helpt de buren
Dit werkblaadje is van... UITDAGING 5: Justine helpt de buren Solidariteit in je eigen omgeving Individuele oefening Heb jij al eens iemand geholpen? Schrijf op wat je deed om die persoon te helpen. Voorbeeld:
Nadere informatielesmap Wortel van Glas HETGEVOLG Wortel van Glas 16+
Wortel van Glas 16+ Naast de reguliere producties is en blijft het werk met en voor moeilijke doelgroepen een absolute noodzaak voor Stefan Perceval. Binnen dat kader presenteren we ook Wortel van Glas,
Nadere informatieOm mee te beginnen: boekfragment en opdrachten
Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten Bron: http://ninabrackman.blogspot.nl/p/de-alchemist-paulo-coelho.html Dit is een deel van een blog over De Alchemist van Paulo Coelho door Nina Brackman.
Nadere informatieImpressie of verwerking van een gebeurtenis
Impressie of verwerking van een gebeurtenis In deze opdracht maken de leerlingen een impressie van een gebeurtenis uit de Tweede Wereldoorlog. Zij besteden in ieder geval aandacht besteden aan: de periode
Nadere informatieZET DE BOXEN AAN! Kijk op de week. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS
ZET DE BOXEN AAN! Jongeren verkennen verschillende manieren om radio te maken (podcasting, internetradio), beluisteren voorbeelden en zetten de grote lijnen uit voor een eigen radio-uitzending: voor wie?
Nadere informatieSchriftelijke schrijfcursus op basis van De kleine prins
Schriftelijke schrijfcursus op basis van De kleine prins Een impressie Schrijven naar aanleiding van het verhaal van de kleine prins, hoe doe je dat? Ik kan er veel over schrijven en vertellen, maar het
Nadere informatieLesbrief thema: Identiteit
Lesbrief na Loser! Lesbrief thema: Identiteit Deze lesbrief is onderdeel van het na programma van de voorstelling Loser! van Theaterhart. Deze begeleidende brief is voor het thema: identiteit en hoort
Nadere informatieBen je slachtoffer? Folder voor jongeren
Ben je slachtoffer? Folder voor jongeren Mijn leven veranderde zo n drie jaar geleden. Juist de dag voor mijn mama s verjaardag kreeg ze van mijn vader een kogel door het hoofd. Wonder boven wonder overleefde
Nadere informatieHet eerste wat we bezochten was het In Flandern fields museum, dit museum bevindt zich in de herbouwde Lakenhal.
Praktische-opdracht door een scholier 1798 woorden 27 juni 2004 5,5 15 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Het eerste wat we bezochten was het In Flandern fields museum, dit museum bevindt zich in de herbouwde
Nadere informatieLESBRIEF POEZIE OVER DE POST. Beste leerkracht,
LESBRIEF POEZIE OVER DE POST Beste leerkracht, In deze lesbrief staan de lesopbouw, tips en aanvullende informatie om met de woorden die per post zijn opgestuurd aan de slag te gaan met de leerlingen.
Nadere informatieReflectiegesprekken met kinderen
Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen
Nadere informatieVOORBEREIDING OP BEZOEK AAN DE MUSICAL SOLDAAT VAN ORANJE. Een project over Soldaat van Oranje kan uit verschillende onderdelen bestaan :
VOORBEREIDING OP BEZOEK AAN DE MUSICAL SOLDAAT VAN ORANJE Een project over Soldaat van Oranje kan uit verschillende onderdelen bestaan : - het lezen van het boek Soldaat van Oranje en het maken van de
Nadere informatieEerste week vd advent
Advent vieren en beleven derde graad Eerste week vd advent De adventskrans staat centraal. Er speelt zachte muziek. De kinderen nemen bij het binnenkomen een sparrentakje uit de mand en leggen dit rond
Nadere informatieKUNST IN DE aanklacht tegen de oorlog
KUNST IN DE OORLOG Een aanklacht tegen de oorlog BEELD: TREUREND OUDERPAAR v Käthe Kollwitz v Eigen zoon: Peter v Begraafplaats: Vladslo (Duits kerkhof) v Oorlogsverdriet treft iedereen (vriend en vijand)
Nadere informatieLESMATERIAAL DE KONING ZONDER SCHOENEN
LESMATERIAAL DE KONING ZONDER SCHOENEN LESMATERIAAL 4Hoog DE KONING ZONDER SCHOENEN INTRO Beste leerkracht, beste ouder, binnenkort komen jullie kijken naar De koning zonder schoenen. Als theatermakers
Nadere informatieKUNST ONDERZOEK EDUCATIE VISIE VERNIEUWING OMGEVING PUBLIEK WERK BEELD TEKST FASCINATIE
ARTISTIEK ONDERZOEK MASTER KUNSTEDUCATIE Willem de Kooning Academie Piet Zwart Instituut te Rotterdam april 2012 Marieke van der Hoek-Vijfvinkel begeleiding: Annette Krauss - MaikoTanaka ? KUNST ONDERZOEK
Nadere informatieIk geloof, geloof ik. Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw. Mijn naam en klas:
Ik geloof, geloof ik Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw Mijn naam en klas: Bezinningsmomenten In de godsdienstlessen stonden de afgelopen jaren verhalen centraal en de verschillende
Nadere informatieLesbrief. Mongens en Jeisjes
Lesbrief Mongens en Jeisjes Blauw of roze, vanaf de geboorte wordt het onderscheid tussen jongens en meisjes benadrukt. Maar wat als de baby zelf geen kleur bekent? Zes dansers, drie mannen en drie vrouwen,
Nadere informatie7 in 1 klap. 7 in 1 klap
7 in 1 klap Beste leerkracht, binnenkort komen wij bij u in de klas 7 in 1 klap spelen, een voorstelling van theatergroep Voorstelling in de Klas. 7 in 1 klap is losjes gebaseerd op het sprookje Het dappere
Nadere informatieNieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal,
Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Veel te laat krijgen jullie deze nieuwsbrief. Ik had hem al veel eerder willen maken/versturen, maar ik
Nadere informatieEenzaam. De les. Inhoud. Doel. Materiaal. Belangrijk. les
8 Inhoud 1 Eenzaam De Soms ben je alleen en vind je dat fijn. Als alleen zijn niet prettig aanvoelt, als je niet in je eentje wilt zijn, dan voel je je eenzaam. In deze leren de leerlingen het verschil
Nadere informatieZin in schrijven! Workshop vrij en creatief schrijven voor jonge anderstaligen door Fros van der Maden - auteur Op Schrift -
Zin in schrijven! Workshop vrij en creatief schrijven voor jonge anderstaligen door Fros van der Maden - auteur Op Schrift - I Oefenen met observeren 1. Het woordenschilderij A Kijk 60 seconden heel goed
Nadere informatieInhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197
Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,
Nadere informatieLesbrief: Beroepenmagazine Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk
Lesbrief: Beroepenmagazine Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding In de lesbrieven van het thema Aan het werk hebben jullie
Nadere informatieBlij, boos, verdrietig of sip Het zijn allemaal gevoelens van geboorte tot rip Als je gepest word ben je verdrietig De pestkoppen zijn daarom ook
Aarde 9 miljoen mensen zijn jarig op de zelfde dag als jij. Dan zijn er veel mensen op de wereld, Mensen zoals jij. Al die mensen, Staan op de aarde, Een aarde van 6000.000.000.000.000.000.000.000 kg.
Nadere informatie13 Jij en pesten. Ervaring
82 13 Jij en pesten Wat doe ik hier vandaag? P Ik word me ervan bewust hoe erg het is om iemand te pesten en gepest te worden. P Ik leer dat ik met anderen steeds weer respectvol moet omgaan. P Ik ken
Nadere informatieDEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!
DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het
Nadere informatieDe brug van Adri. Rollen: Verteller Martje Adri Wim
De brug van Adri Rollen: Verteller Martje Adri Wim Daar loopt een meisje. Ze heet Martje. Ze kijkt boos en loopt langzaam. Ze weet niet waarheen. Martje kent Wim. Hij woont in dezelfde straat, maar Wim
Nadere informatieHET DROOMMUSEUM VAN DRE
HET DROOMMUSEUM VAN DRE Beste leerling, Dit werkblad wil je iets langer bij bepaalde zaken in het museum laten stil staan. Dit wil natuurlijk niet zeggen dat je niet mag rondneuzen naar andere objecten,
Nadere informatie150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!
150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.
Nadere informatiezondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar
Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.
Nadere informatieTuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?
Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieInhoudsopgave. Inleiding 3. Mijn artfiact 3. Proces 4. Mijn beoordelingsblad en presentatie 5. Autotic Selfie eindproduct (ware grootte) 6
1 Inhoudsopgave Inleiding 3 Mijn artfiact 3 Proces 4 Mijn beoordelingsblad en presentatie 5 Autotic Selfie eindproduct (ware grootte) 6 2 Autobiotic Selfie Inleiding De autobiotic selfie heeft mij heel
Nadere informatie21 februari 2016 ONLINE MET GOD. Voorganger: Ds.H.Bondt Begeleiding: Entheos / Els Cornelisse
21 februari 2016 ONLINE MET GOD. Voorganger: Ds.H.Bondt Begeleiding: Entheos / Els Cornelisse Votum en groet Ps. 65,1 (U luistert als wij bidden) De lofzang klinkt uit Sions zalen tot U met stil ontzag.
Nadere informatieLESMODEL TAALBESCHOUWING (TAALGEBRUIK EN TAALSYSTEEM)
LESMODEL TAALBESCHOUWING (TAALGEBRUIK EN TAALSYSTEEM) In 2002 werkten we een lesmodel uit met integratie van verschillende componenten uit het leerplan. Zo kwamen genietend lezen, leesvaardigheid, spreek-
Nadere informatieConversatieleidraad. Je kan deze conversatieleidraad gebruiken bij de nabespreking van Zot van A in filmhuis Klappei.
2 Conversatieleidraad Beste leerkracht of docent Je kan deze conversatieleidraad gebruiken bij de nabespreking van Zot van A in filmhuis Klappei. Je moet deze vragen dus niet op voorhand in de klas bekijken.
Nadere informatieTijdrovers. Inleiding. Opzet van deze lesbrief. Door Caroline Wisse-Weldam
Door Caroline Wisse-Weldam Inleiding Tijdrovers Na een mooie lange zomer is de school weer begonnen. Misschien ben je met een beetje tegenzin gestart, maar hopelijk heb je er zin in. Je ziet van welke
Nadere informatienarratieve zorg Elder empowering the elderly
narratieve zorg Elder empowering the elderly huisbezoek 1: KENNISMAKING - 2 - KENNISMAKING - huisbezoek 1- a kennismaking huisbezoek 1: KENNISMAKING a vertrouwelijkheid individueel in teamverband naar
Nadere informatieVertel de kinderen, of praat met hen over het verschil tussen film, tv kijken of naar het theater gaan.
LESBRIEF Binnenkort gaan jullie met jullie groep naar de voorstelling Biggels en Tuiten Hieronder een aantal tips over hoe je de groep goed kan voorbereiden op de voorstelling. VOOR DE VOORSTELLING Vertel
Nadere informatieSoms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.
Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.
Nadere informatieJe bent gestorven maar niet dood Je beeld verschijnt als ik wat sta te staren naar een pagina
Wanneer ik dood zal zijn, begraaf me dan niet op het kerkhof, niet in de tuin, ook niet in een urne op de schouw. Begraaf me in je hart, ik zal dan niet eenzaam zijn. Ik zal dicht bij jou blijven en jij
Nadere informatieMOMOTARO. Beste, Barbara Beel en Sarah Beel www.casablancavzw.be
Beste, Momotaro is een eeuwenoud Japans verhaal. Het vertelt over een kleine perzikjongen en over groot geluk, over vrienden en vijanden en over hoe je samen sterk, moedig en wijs kan zijn. Het verhaal
Nadere informatieLiefde is vrij van zichzelf, om te leven voor de ander.
Liefde is vrij van zichzelf, om te leven voor de ander. HHKalender DEF_2 ct.indd 1 Romantiek in een liefdesbrief 01-06-15 21:37 ROMANTIEK in een liefdesbrief Schrijf een liefdesbrief aan je geliefde. Verwerk
Nadere informatieAflevering 2: Solliciteren
Aflevering 2: Solliciteren Vragen vooraf: Heb je wel eens gesolliciteerd naar een baan? Hoe deed je dat? Heb je een curriculum vitae? Hoofditem Fragment 1 Korte inhoud: Milouska en Bayu kijken hoe je kunt
Nadere informatieSchoolkrant. Maart 2015. WaLL of. Fame
Schoolkrant. Nr.1 Maart 2015 WaLL of Fame 2 Inhoudsopgave Wie zijn wij?! Interview met Dhr. de Lange P.8 Wall of fame P.12 Life hacks P.13 Quotes P.14 Agenda P.15 Info P.16 Strip @ school 3 Project van
Nadere informatieSOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN
SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna
Nadere informatieWelkom in de kerkschoolgezinsdienst van zondag 16 februari 2014. Organist Cornelis Jacobi
Welkom in de kerkschoolgezinsdienst van zondag 16 februari 2014 Voorganger Organist Beamer ds Henk-Jan de Groot Cornelis Jacobi Welkom en mededelingen Zingen allemaal: - Goedemorgen welkom allemaal Goedemorgen,
Nadere informatieVillanella & Club Kathoorn
LESMAP Villanella & Club Kathoorn Beste leerkracht, Binnenkort komt u met uw leerlingen naar de voorstelling Luchtfietsers kijken. Wij hopen dat jullie er samen van genieten. Hieronder vindt u achtergrondinformatie
Nadere informatieEen nieuw jaar nieuwe kansen en 9 tips die je helpen je doelen te bereiken. coaching en energetische therapie. www.pranakompas.nl
Nieuwsbrief 2015-3: Een nieuw jaar nieuwe kansen en 9 tips die je helpen je doelen te bereiken coaching en energetische therapie www.pranakompas.nl Een nieuw jaar nieuwe kansen! 9 Tips die je helpen je
Nadere informatie