Good Thinking FINANCIEEL VERSLAG IT-Staffing Nederland BV

Transcriptie

1 Good Thinking FINANCIEEL VERSLAG 2013 IT-Staffing Nederland BV

2 Inhoudsopgave Pagina Verslag van de directie 3 Jaarrekening Geconsolideerde balans (na voorgestelde winstbestemming) 10 2 Geconsolideerde winst- en verliesrekening 11 3 Geconsolideerd kasstroomoverzicht 12 4 Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening - Algemene informatie 13 - Consolidatie 13 - Grondslagen voor de financiële verslaggeving 15 - Toelichting bij de geconsolideerde balans 20 - Toelichting bij de geconsolideerde winst- en verliesrekening 24 - Niet in de balans opgenomen verplichtingen 28 5 Vennootschappelijke balans (na voorgestelde winstbestemming) 29 6 Vennootschappelijke winst- en verliesrekening 30 7 Toelichting bij de vennootschappelijke balans 31 Overige gegevens 1 Gebeurtenissen na balansdatum 33 2 Statutaire bepalingen inzake de resultaatsbestemming 33 3 Winstverdeling 33 4 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 34 2

3 Verslag van de directie 1. Profiel en historie IT-Staffing IT-Staffing is in 1986 opgericht vanuit de overtuiging dat een zelfstandig IT Professional ook als een zelfstandige gezien wil worden en geen onderdeel is van een ICT organisatie. Vanuit deze overtuiging heeft IT-Staffing zich altijd ingezet om de IT Professional als zelfstandig opdrachtnemer te respecteren en er ook zo naar te handelen. Zelfstandigheid is een bewuste keuze om niet als werknemer te werken, maar als opdrachtnemer buiten een arbeidsrechtelijke verhouding. Binnen de toenmalige marktverhoudingen richtte IT-Staffing zich op de softwarehouses. De softwarehouses beheersten de detacheringsmarkt en end-users hadden nog nauwelijks van zelfstandigen gehoord. Door een heldere en duidelijke focus op IT markt is IT-Staffing in staat geweest vanaf midden jaren negentig bovengemiddeld te groeien. Deze groei zette zich in het vorige decennium voort. Gedurende deze periode gingen grote opdrachtgevers hele projecten uitbesteden en voor eigen projecten huurden zij IT Professionals in via detacheringbureaus. Een logische ontwikkeling en voor IT-Staffing een mooie kans om haar ambitie waar te maken. Geen ingewikkelde ketens van toeleveranciers, maar korte, directe en beheersbare lijnen naar de eindopdrachtgever met de zelfstandig professional voorop. IT-Staffing is bij uitstek geschikt om de inhuur voor de eindmarkt te verzorgen, waarbij niet alleen alle compliance vraagstukken geborgd zijn, maar ook altijd de juiste kandidaat wordt gevonden. De onafhankelijke positie van IT- Staffing (ze heeft geen eigen medewerkers en hoeft geen bank leeg te verkopen) maakt het zowel voor opdrachtgevers als voor zelfstandigen en toeleveranciers ideaal om zaken mee te doen. De turnaround naar de eindmarkt heeft zich zeer succesvol voltrokken. 10 jaar geleden haalde IT-Staffing slechts 5% van haar omzet uit de eindmarkt, in 2013 is dit gestegen naar 95%! IT-Staffing profileert zich als de ankerplaats voor de zelfstandige professional en toeleveranciers voor het aanbieden van hun respectievelijke kennis. Binnen dit kader heeft IT-Staffing zich tot doel gesteld om de Top of Mind leverancier te zijn van ICT Professionals. In 2012 is, op verzoek van diverse opdrachtgevers, naast IT-Staffing Nederland een zusterorganisatie opgericht, IP-Staffing, voor de inzet van Niet-ICT Professionals. IP-Staffing opereert vanaf 2013 binnen dezelfde organisatiestructuur als IT-Staffing Nederland B.V. 2. Organisatie De statutaire zetel van IT-Staffing Nederland BV, kortweg IT-Staffing, is in Utrecht. De vennootschap, kantoor houdend te Nieuwegein, is ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel Midden Nederland te Utrecht onder nummer De markt wordt bediend vanuit een drietal sectoren, Public, Finance & Business Services en Strategic Partners met elk een eigen (commerciële) focus op de markt. Binnen de sectoren vertalen accountteams, samengesteld uit accountmanagers, relatiebeheerders en recruiters, de behoefte van de klant in concrete aanvragen en draagt zij zorg voor de invulling door de best beschikbare professional in de markt. De centraal aangestuurde afdelingen contractbeheer, verantwoordelijk voor de afwikkeling van de juiste contractinzet en bijbehorende compliance, en Fulfillment, verantwoordelijk voor maandelijkse facturatiestroom van de ingezette professionals en de verdere financiële verwerking, zorgen voor een goede afwikkeling van het proces. De (staf)afdeling Professionals biedt zelfstandigen, op eigen verzoek, ondersteuning bij het verder optimaliseren van de mogelijkheden voor het werven van opdrachten. Tevens verzorgt de afdeling Professionals, naast screening van nieuwe aanmeldingen, de nodige communicatie met geïnteresseerde ICT-consultants en is altijd op zoek naar talenten in de markt. 3

4 Schematisch: De door IT-Staffing ingezette consultants, die niet als zelfstandige werken, komen in tijdelijke dienst van IT- Agency B.V., een dochteronderneming van IT-Staffing Nederland B.V. en lid van de NBBU (Nederlandse Bond van Bemiddeling- en Uitzendondernemingen). 3. Het jaar 2013 De eind 2012 ingezette groei van activiteiten zette in 2013 sterk door, ondanks de economische tegenwind. De vanaf 2011 genomen maatregelen ter verdere professionalering van haar businessactiviteiten beginnen steeds meer haar vruchten af te werpen. Een hoge mate van leverbetrouwbaarheid in combinatie met een kwaliteitsverbetering van financiële afhandeling naar leveranciers heeft onmiskenbaar geleid tot verdere groei. De gefactureerde omzet nam in 2013 met 20% toe van 267 miljoen naar 321 miljoen euro. De netto omzet steeg met 42,1% van 97 miljoen naar 138 miljoen euro. Door de margedruk die ook in 2013 onverminderd doorging steeg de totale bruto marge minder fors met een groei van 1,1 miljoen was de stijging ten opzichte van ,4%. Door verdere optimalisatie en efficiëntere bedrijfsvoering zijn de kosten meer in grip gekomen. Met een kleine stijging van 1,7% van 11,6 naar 11,8 miljoen is het bedrijfsresultaat uitgekomen 2,5 miljoen bijna een verdubbeling ten opzichte van In 2013 is de liquiditeit, opnieuw, sterk verbeterd. 4

5 De geconsolideerde cijfers over het verslagjaar 2013 ten opzichte van het jaar 2012 zijn gecomprimeerd als volgt weer te geven: In % Gefactueerde omzet ,0% Netto Omzet: Detachering ,3% Marge contracthandling ,2% Totaal netto omzet ,1% Kostprijs detachering Bruto marge ,4% In % van de netto omzet 10,25% 13,44% Som der bedrijfslasten ,7% Bedrijfsresulaat ,8% Resultaat voor belastingen ,0% Ebitda ,2% Ebitda als % van de Marge 2,45% 2,26% Het bedrijfsresultaat (EBIT) is in 2013 met toegenomen tot De stijging van het bedrijfsresultaat valt uiteen in de volgende componenten: toename van het bruto-omzetresultaat - toename door een stijging van de netto omzet afname door een stijging van de kostprijs van de omzet Toename van de totale bedrijfslasten - hogere indirecte personeelskosten hogere kosten verkoop en marketing lagere lasten vervoer -6 - lagere huisvestingslasten lagere afschrijvingslasten 13 - lagere overige bedrijfslasten Verbeterd financieringsresultaat 303 Stijging van het bedrijfsresultaat De toename van de personeelkosten wordt volledig veroorzaakt door een herstructering van de personele lasten binnen De Stafing Groep, waarbij tot 2012 middels beheerkosten diverse overheadtaken binnen de overige bedrijfslasten werd verantwoord en deze vanaf 2013 binnen de indirecte personeelkosten wordt verantwoord, dit verklaard tevens de forse afname van van de overige bedrijfslasten. 5

6 Financiële Positie Het werkkapitaal is in 2013 met toegenomen naar een bedrag van In onderstaand opstelling is de financiële positie weergegeven: Werkkapitaaloverzicht (bedragen * 1.000) 31-dec dec-12 Mutatie Vlottende activa Vorderingen Liquide middelen Kortlopende schulden Werkkapitaal Vastgelegd in vaste activa Lang vermogen Het lang vermogen is gelijk aan het groepsvermogen. In 2013 is een tijdelijk, achtergestelde, lening van aan de aandeelhouder volledige terugbetaald Solvabiliteit De solvabiliteit, het vermogen van de groep om op lange termijn aan de verplichtingen te voldoen, is in 2013 afgenomen. Solvabiliteit (bedragen * 1.000) 31-dec dec-12 Groepsvermogen ,40% ,36% Vreemd vermogen ,60% ,64% Balanstotaal ,00% ,00% Risicobeheersing Risicomanagement is een integraal onderdeel van onze dagelijkse bedrijfsvoering. Een goede beheersing van risico s en benutting van kansen zijn essentieel voor het realiseren van onze (strategische) doelstellingen. Wij hanteren het beleid dat de continuïteit van de bedrijfsvoering moet worden gewaarborgd met een gezonde balans tussen risicobeheersing en rendement. Voor de operationele risico s geldt dat de risico-acceptatie beperkt is. Als het gaat om financiële risico s staan wij voor een stabiel financieel beleid met minimale en beheersbare risico s. Op het gebied van compliance met wet- en regelgeving is er sprake van een zero-tolerance beleid. In 2013 heeft IT-Staffing Nederland B.V., naast IT-Agency B.V. het SNA keurmerk ontvangen waarmee het voldoet aan de voor de uitzendbranche belangrijke NEN normen en voorwaarden. Door te voldoen aan deze normen, welke halfjaarlijks worden getoetst, vormt IT-Staffing voor haar opdrachtgevers een betrouwbare partner zowel in de 6

7 arbeidsrechtelijke sfeer als op het gebied van fiscaliteiten en kan IT-Staffing met succes een beroep kan doen op de disculpatieregeling. Deze regeling geeft de opdrachtgevers meer zekerheid in het kader van de Wet Ketenaansprakelijkheid (WKA). Binnen de huidige governance structuur wordt veel aandacht besteed aan risicomanagement. Een audit committee is ingesteld om periodiek aandacht te besteden aan de financiële en juridische risico s teneinde de organisatie tijdig te kunnen informeren over mogelijke risicogebieden. 4. Toekomstverwachtingen Markt In de 2013 heeft de markt zich licht hersteld uit de sinds 2009 voelbare crises. IT-Staffing komt goed door de fase van ecomische tegenwind en heeft zich verder kunnen onderscheiden door een behoudende koers te varen. Focus op de bestaande marktgebieden in combinatie met verdere professionalisereing en kwaliteitsverbetering resulteerde in 2013 tot een verdere versterking van de positie van IT-Staffing. IT-Staffing wordt meer en meer als een belangrijke partner ervaren in de groeiende behoefte aan de inrichting van een flexibele schil. Ook de gezonde en in 2013 verder versterkte financiele positie, de heldere visie en het werken met zelfstandige professionals geeft IT-Staffing een sterk uitgangspunt bij (openbare) aanbestedingen. De toekomst voor IT-Staffing ziet er goed uit, voor 2014 wordt opnieuw groei verwacht, wel zullen de marges onverminderd onder druk blijven staan, mede veroorzaakt door de sterke concurrentie als gevolg van de langdurige economische recessie. Afhankelijk van het herstel is de verwachten dat in 2014 de marges zullen stabiliseren. Voor de middelange termijn ziet IT-Staffing een veranderende rol. Het traditionele detacheringsmodel van ICT professionals staat al enige jaren onder druk. De rol van de individuele professionals zal door de verdere flexibilisering belangrijker worden. Opdrachtgevers nemen weer meer de regie zelf in handen hetgeen betekend dat zij ondersteund moeten worden met staffing en resource vraagstukken. IT-Staffing zal hierin een sterke rol kunnen en moeten spelen en ziet vanuit dit perspectief verdere groeikansen binnen de huidige markt. Arbeid en regelgeving Ondank een maatschappelijke behoefte aan meer flexibiliteit op de arbeidsmarkt zijn de politieke keuzes tegengesteld aan deze behoefte. De flexibilisering wordt door een deel van de politiek gezien als een ongewenste ontwikkeling die een halt moet worden toegeroepen. Gedreven door excessen in met name de onderkant van de arbeidsmarkt worden meer en meer maatregelen genomen die tot het terugdringen van de flexibile arbeid moet leiden. Helaas treffen deze maatregelen ook de zelfstandige professional die een bewuste vrije keuze heeft gemaakt om niet in loondient voor een werkgever zijn talenten wenst aan te wenden maar deze talenten in een opdracht tussen opdrachtnemer en opdrachtgever wil inzetten. De huidige juridische kaders houdt in het geheel geen rekening met deze mogelijkheden, iets wat IT-Staffing al jaren op de politieke en maatschappelijke agenda wenst te krijgen. Door deze wens zoek IT-Staffing meer aansluiting bij maatschappelijk betrokken organisaties binnen dit domein, om middels een actieve participaties de visie van IT-Staffing meer onder de politieke en maatschappelijke aandacht te brengen. 7

8 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen IT-Staffing is ook in 2013 gecertificeerd voor de MVO Prestatieladder 3 en ISO Dit naar aanleiding van de audits die door Lloyds Certificering zijn uitgevoerd op het Kwaliteit management systeem van IT-Staffing waar naast ISO 9001 ook de MVO PL3 is ondergebracht. Tevens is IT-Staffing in 2013 ook gecertificeerd voor het SNA Keurmerk waarmee wordt voldaan aan de in de NEN gestelde normen. De MVO Prestatieladder is een certificeerbare norm voor het MVO beleid, geïnspireerd op onder andere ISO 26000, AA1000 Stakeholders, GRI Global Reporting Initiative en ISO Voor IT-Staffing is het bezitten van het certificaat een bevestiging van haar toegepaste MVO beleid. Bij Niveau 3 geldt dat stakeholders een direct belang hebben bij de dienstverlening en/of bij het voorkomen van een negatief effect door de uitoefening van de activiteiten van IT-Staffing. Algemeen kan worden gesteld dat de MVO PL3 verder gaat dan ISO 9001:2008. Voor IT-Staffing is dit zeer belangrijk aangezien dit naast de meting van het MVO beleid, de kwaliteit van de dienstverlening ten goede komt. Een aantal MVO gerelateerde zaken die voortvloeien uit het MVO beleid van IT-Staffing zijn: Het financieel ondersteunen van het ViAfrica project door het o.a. leveren van menskracht op de lokale projecten. Het financieel ondersteunen van lokale sportverenigingen. Het continue houden van stakeholderdialogen met als doel dit toe te passen in het MVO beleid. Het uitvoeren van een opgesteld mobiliteitsbeleid en kantoormilieuplan. Het terugdringen van de door IT-Staffing geproduceerde CO2 uitstoot. Het continue onder de aandacht brengen van het MVO beleid en het tekenen van een MVO manifest, door de medewerkers. Het aanbieden van een persoonlijk ontwikkel plan aan de medewerkers. Groei De uitgezette koers van de afgelopen jaren en de daarop behaalde resultaten, ook in moeilijke tijden, zijn een bewijs dat IT-Staffing op de goede weg zit. Ook 2014 kent een groeipersectief met een verwachting dat deze rond de 10% hoger zal zijn dan in De marge zal hier iets in achterblijven echter minder sterk dan in Het realiseren van de groei zal in Nederland, autonoom, plaatsvinden. Nieuwegein, 28 april 2014 W. van Alphen Directeur 8

9 JAARREKENING

10 1. Geconsolideerde balans (na voorgestelde winstbestemming) (bedragen * 1.000) ACTIVA 31 december december 2012 Vaste activa Immateriële vaste activa (1) Materiële vaste activa (2) Financiële vaste activa (3) Som van de vaste activa Vlottende activa Handelsvorderingen (4) Rek crt groepsmaatschappijen (5) Overige vorderingen (6) Liquide middelen (7) Som van de vlottende activa Balanstotaal PASSIVA Groepsvermogen (8) Kortlopende schulden Lening o/g groepsmaatschappij (9) R/C Groepsmaatschappijen (10) Handelscrediteuren (11) Belastingen en sociale verzekeringen (12) Overige schulden (13) Som van de kortlopende schulden Balanstotaal

11 2. Geconsolideerde winst- en verliesrekening (bedragen * 1.000) Bruto omzet (15) Directe kosten contracthandling (16) Netto-omzet (17) Kostprijs van de omzet (18) Bruto omzetresultaat (19) Bedrijfslasten Personeelslasten (20) Afschrijvingen (21) Overige bedrijfslasten (22) Som van de bedrijfslasten Bedrijfsresultaat Financieringsresultaat Resultaat voor belastingen Resultaat deelnemingen 0 0 Belastingen (23) Resultaat na belastingen

12 3. Geconsolideerd kasstroomoverzicht (bedragen * 1.000) Kasstroom uit operationele activiteiten Ontvangsten van afnemers Betalingen aan leveranciers en werknemers Kasstroom uit bedrijfsoperaties Interest Vennootschapsbelasting Kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten investeringen in immateriële vaste activa (1) investeringen in materiële vaste activa (2) Kasstroom uit investeringsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Terugbetaling lening o/g (9) Kasstroom Saldo liquide middelen per 31 december Saldo liquide middelen per 1 januari Mutatie liquide middelen

13 4. Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening Algemene informatie Deze grondslagen betreffen zowel de vennootschappelijke als geconsolideerde balans en winst- en verliesrekening. De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW. De jaarrekening is opgemaakt en goedgekeurd door de directie op 2 april De vaststelling van de jaarrekening is voorbehouden aan de algemene vergadering van aandeelhouders. De activiteiten van IT-Staffing Nederland BV en haar werkmaatschappijen zijn gericht op detachering van met name de zelfstandige IT-specialisten. IT-Staffing Nederland BV behoort tot de groep van ondernemingen van IT-Staffing, met als hoofd De Staffing Groep BV gevestigd te Nieuwegein. De jaarrekening van IT-Staffing Nederland BV is opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening van De Staffing Groep BV. Consolidatie In de consolidatie worden de financiële gegevens van IT-Staffing Nederland BV opgenomen, samen met haar groepsmaatschappijen en andere rechtspersonen waarop zij een overheersende zeggenschap kan uitoefenen of waarover zij de centrale leiding heeft. Groepsmaatschappijen zijn rechtspersonen waarin IT-Staffing Nederland BV direct of indirect overheersende zeggenschap kan uitoefenen doordat zij beschikt over de meerderheid van de stemrechten of op enig andere wijze de financiële en operationele activiteiten kan beheersen. Hierbij wordt tevens rekening gehouden met potentiële stemrechten die direct kunnen worden uitgeoefend op balansdatum. De groepsmaatschappijen en andere rechtspersonen waarop zij een overheersende zeggenschap kan uitoefenen of waarover zij de centrale leiding heeft, worden voor 100% in de consolidatie betrokken. Het aandeel van derden in het groepsvermogen en in het groepsresultaat wordt afzonderlijk vermeld. Intercompany-transacties, intercompany-winsten en onderlinge vorderingen en schulden tussen groepsmaatschappijen en andere in de consolidatie opgenomen rechtspersonen worden geëlimineerd, voor zover de resultaten niet door transacties met derden buiten de groep zijn gerealiseerd. Ongerealiseerde verliezen op intercompany-transacties worden ook geëlimineerd tenzij er sprake is van een bijzondere waardevermindering. Waarderingsgrondslagen van groepsmaatschappijen en andere in de consolidatie opgenomen rechtspersonen zijn waar nodig gewijzigd om aansluiting te krijgen bij de geldende waarderingsgrondslagen van de groep. De in de consolidatie begrepen vennootschappen zijn: vennootschap gevestigd statutaire zetel percentage IT-Agency BV Nieuwegein Nieuwegein 100% Verbonden partijen Als verbonden partijen worden aangemerkt alle rechtspersonen waarover overheersende zeggenschap, gezamenlijke zeggenschap of invloed van betekenis kan worden uitgeoefend. Ook rechtspersonen die overwegende zeggenschap kunnen uitoefenen worden aangemerkt als verbonden partij. Ook de statutaire directieleden, andere sleutelfunctionarissen in het management van IT-Staffing Nederland BV of De Staffing Groep BV en nauwe verwanten zijn verbonden partijen. Transacties van betekenis met verbonden partijen worden toegelicht voor zover deze niet onder normale marktvoorwaarden zijn aangegaan. Hiervan wordt toegelicht de aard en de omvang van de transactie en andere informatie die nodig is voor het verschaffen van het inzicht. Acquisities en desinvesteringen van groepsmaatschappijen 13

14 Vanaf de overnamedatum worden de resultaten en de identificeerbare activa en passiva van de overgenomen vennootschap opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening. De overnamedatum is het moment dat overheersende zeggenschap kan worden uitgeoefend op de betreffende vennootschap. De verkrijgingprijs bestaat uit het geldbedrag of het equivalent hiervan dat is overeengekomen voor de verkrijging van de overgenomen onderneming vermeerderd met eventuele direct toerekenbare kosten. Indien de verkrijgingprijs hoger is dan het nettobedrag van de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva wordt het meerdere als goodwill geactiveerd onder de immateriële vaste activa. Indien de verkrijgingprijs lager is dat het nettobedrag van de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva, dan wordt het verschil (negatieve goodwill) als overlopende passiefpost opgenomen. De maatschappijen die in de consolidatie betrokken zijn, blijven in de consolidatie opgenomen tot het moment dat zij worden verkocht of geliquideerd; deconsolidatie vindt plaats op het moment dat de beslissende zeggenschap wordt overgedragen. Schattingen Bij het opstellen van de jaarrekening worden schattingen gemaakt en wordt van bepaalde veronderstellingen uitgegaan die van invloed kunnen zijn op de waardering van de activa, verplichtingen, opbrengsten en kosten. De schattingen en de hiermee verbonden veronderstellingen zijn gebaseerd op ervaringen uit het verleden en verschillende andere factoren die gegeven de omstandigheden als redelijk worden beschouwd. Indien het voor het geven van het in art. 2:362 lid 1 BW vereiste inzicht noodzakelijk is, is de aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen opgenomen bij de toelichting op de betreffende jaarrekeningposten. De werkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen en veronderstellingen en zullen leiden tot boekhoudkundige verschillen in het jaar waarin die verschillen zich voordoen. 14

15 Grondslagen voor de financiële verslaggeving Balans Algemeen De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving, die uitgegeven zijn door de Raad van Jaarverslaggeving. Activa en verplichtingen worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijging- of vervaardigingprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld vindt waardering plaats tegen de verkrijgingprijs. In de balans, de winst- en verliesrekening en het kasstroomoverzicht zijn referenties opgenomen. Met deze referenties wordt verwezen naar de toelichting. In 2013 hebben zich geen stelselwijzigingen voorgedaan. De gehanteerde grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van het voorgaande jaar. De voor vergelijkingsdoeleinden opgenomen cijfers zijn waar nodig aangepast, wat niet heeft geleid tot een verandering in het vermogen per 31 december 2012 en het resultaat over het jaar De presentatievaluta van deze jaarrekening is de euro, welke tevens de functionele valuta is. Alle bedragen dienen gelezen te worden * Immateriële vaste activa De post immateriële vaste activa heeft betrekking op goodwill, welke is ontstaan bij de overname van aandelen in deelneming. De goodwill wordt gewaardeerd op het verschil tussen de verkrijgingprijs van de aandelen onder aftrek van de waarde van de verkregen activa minus passiva van de verworven deelneming. De goodwill wordt lineair afgeschreven over de gedurende de geschatte toekomstige gebruiksduur. De vennootschap beoordeelt op iedere balansdatum of er aanwijzingen zijn dat een immaterieel vast actief aan een bijzondere waardevermindering onderhevig kan zijn. Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief vastgesteld. Van een bijzondere waardevermindering is sprake als de boekwaarde van een actief hoger is dan de realiseerbare waarde; de realiseerbare waarde is de hoogste van de opbrengstwaarde en de bedrijfswaarde. Financiële vaste activa De financiële vaste activa hebben betrekking op deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden uitgeoefend. Deelnemingen worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaardemethode. Wanneer 20% of meer van de stemrechten uitgebracht kan worden, wordt ervan uitgegaan dat er invloed van betekenis is. De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening; voor deelnemingen waarvan onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor aanpassing aan deze grondslagen, wordt uitgegaan van de waarderingsgrondslagen van de desbetreffende deelneming. Indien de waardering van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Indien en voor zover IT-Staffing Nederland BV in deze situatie geheel of gedeeltelijk instaat voor de schulden van de deelneming dan wel het stellige voornemen heeft de deelneming tot betaling van haar schulden in staat te stellen, wordt hiervoor een voorziening getroffen. 15

16 De eerste waardering van gekochte deelnemingen is gebaseerd op de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva op het moment van acquisitie. Voor de vervolgwaardering worden de grondslagen toegepast die gelden voor deze jaarrekening, uitgaande van de waarden bij eerste waardering. Deelnemingen waarop geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen verkrijgingprijs. Indien sprake is van een bijzondere waardevermindering vindt waardering plaatst tegen de realiseerbare waarde; afwaardering vindt plaats ten laste van de winst- en verliesrekening. De onder financiële vaste activa opgenomen vorderingen worden gewaardeerd tegen de reële waarde van het verstrekte bedrag, gewoonlijk de nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen. Materiële vaste activa Alle materiële vaste activa zijn gewaardeerd op de aanschaffingswaarde verminderd met de gecumuleerde afschrijvingen. De afschrijvingen zijn gebaseerd op de bedrijfseconomisch verantwoord geachte gebruiksduur en geschieden lineair op basis van de aanschaffingswaarde. De economische levensduur is voor alle groepen gesteld op 5 jaar, waarbij de restwaarde op nihil is gesteld. Indien indicaties aanwezig zijn dat een vast actief aan een bijzondere waardevermindering onderhevig kan zijn, wordt de realiseerbare waarde van dat actief vastgesteld. Van een bijzondere waardevermindering is sprake als de boekwaarde van een actief hoger is dan de realiseerbare waarde. De realiseerbare waarde is de hoogste van de opbrengstwaarde en de bedrijfswaarde. De bij verkoop van materiële vaste activa ontstane winsten en verliezen worden, evenals eventuele bijzondere waardeverminderingen, verantwoord in de winst- en verliesrekening. Financiële vaste activa De financiële vaste activa hebben betrekking op deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden uitgeoefend. Deelnemingen worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaardemethode. Wanneer 20% of meer van de stemrechten uitgebracht kan worden, wordt ervan uitgegaan dat er invloed van betekenis is. De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening; voor deelnemingen waarvan onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor aanpassingen van deze grondslagen, wordt uitgegaan van de waarderingsgrondslagen van de betreffende deelneming. Indien de waardering van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Indien en voor zover IT-Staffing Nederland BV in deze situatie geheel of gedeeltelijk instaat voor de schulden van de deelneming dan wel het stellige voornemen heeft de deelneming tot betaling van haar schulden in staat te stellen, wordt hiervoor een voorziening getroffen. De eerste waardering van gekochte deelnemingen is gebaseerd op de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva op het moment van acquisitie. Voor de vervolgwaardering worden de grondslagen toegepast die gelden voor deze jaarrekening, uitgaande van de waarden bij de eerste waardering. Deelnemingen waarop geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen verkrijgingprijs. Indien sprake is van een bijzondere waardevermindering windt waardering plaats tegen de realiseerbare waarde; deze afwaardering vindt plaats ten laste van de winst- en verliesrekening. De onder financiële vaste activa opgenomen vorderingen (leningen u/g) worden gewaardeerd tegen de reële waarde van het verstrekte bedrag, gewoonlijke de nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen. 16

17 Vorderingen De handels- en overige vorderingen worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen de reële waarde van de tegenprestatie, die in het algemeen overeenkomt met de nominale waarde. Handelsvorderingen worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Als de ontvangst van de vordering is uitgesteld op grond van een verlengde overeengekomen betalingstermijn, wordt de reële waarde bepaald aan de hand van de contante waarde van de verwachte ontvangsten en worden er op basis van de effectieve rente rente-inkomsten ten gunste van de winst- en verliesrekening gebracht. Op de handelsvorderingen wordt, indien dat noodzakelijk wordt geacht, in verband met het risico van oninbaarheid een voorziening in mindering gebracht. Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en direct opeisbare deposito s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Liquide middelen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Operationele leasing Bij de vennootschap kunnen er leasecontracten bestaan waarbij een groot deel van de voor- en nadelen die aan de eigendom verbonden zijn, niet bij de vennootschap ligt. Deze leasecontracten worden verantwoord als operationele leasing. Verplichtingen uit hoofde van operationele leasing worden, rekening houdend met ontvangen vergoedingen van de lessor, op lineaire basis verwerkt in de winst- en verliesrekening over de looptijd van het contract. Resultatenrekening Algemeen Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de opbrengstwaarde van de geleverde prestaties en de kosten en andere lasten over het jaar. De opbrengsten en transacties worden verantwoord in het jaar waarin zij zijn gerealiseerd. De bedrijfslasten worden geclassificeerd volgens het categoriale model. De bedrijfslasten worden verantwoord in het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. Bruto omzet De bruto omzet, ook wel aangeduid als facturatiewaarde, heeft betrekking op de aan derden gefactureerde bedragen uit hoofde van de dienstverlening ten opzichte van klanten, onder aftrek van omzetbelasting, kortingen en bonussen. De hoogte van de bruto-omzet is mede bepaald door schattingen van de nog te factureren omzet samenhangend met de nog te ontvangen urenverantwoordingen van detachering- en contracthandling overeenkomsten per 31 december Directe kosten van de contracthandling De directe kosten van de contracthandling hebben betrekking op direct aan de facturatiewaarde toe te rekenen kosten uit hoofde van contracthandling activiteiten. De hoogte van de kostprijs van de omzet is mede bepaald door schattingen van de nog te ontvangen inhuurverplichtingen samenhangend met de nog te ontvangen urenverantwoordingen per 31 december Netto-omzet Onder de netto-omzet zijn verantwoord de van derden ontvangen en te ontvangen tegenprestatie uit hoofde van de reële waarde van de in het verslagjaar geleverde diensten uit hoofde van enerzijds de detacheringovereenkomsten en anderzijds de netto contractuele vergoeding uit hoofde van contracthandling. De 17

18 hoogte van de netto-omzet is mede bepaald door schattingen van de nog te factureren omzet samenhangend met de nog te ontvangen urenverantwoordingen per 31 december De contractuele vergoeding uit hoofde van contracthandling is gelijk aan de facturatiewaarde onder aftrek van de daaraan verbonden directe kosten. Kostprijs van de omzet Onder de kostprijs van de omzet zijn begrepen alle direct aan de verrichte diensten uit hoofde van detacheringovereenkomsten toe te rekenen kosten. De hoogte van de kostprijs van de omzet is mede bepaald door schattingen van de nog te ontvangen inhuurverplichtingen samenhangend met de nog te ontvangen urenverantwoordingen per 31 december Bruto-omzetresultaat Het bruto-omzetresultaat is het verschil tussen enerzijds de netto-omzet en anderzijds de kostprijs van de omzet. De in het nieuwe boekjaar ontvangen urenverantwoordingen (voor het opmaken van de jaarrekening) vormen het uitgangspunt voor de schattingen van de omzet (nog te factureren bedragen) en de directe kosten van de contracthandling c.q. kostprijs van de omzet (detachering) in verband met de nog te ontvangen facturen. Tevens wordt een inschatting gemaakt van de naar verwachting nog te ontvangen urenverantwoordingen. Afschrijvingen op immateriële en materiële activa Immateriële vaste activa inclusief goodwill en materiële vaste activa worden vanaf het moment ingebruikneming afgeschreven over de verwachte toekomstige gebruiksduur van het actief. De afschrijvingen worden lineair berekend op basis van de geschatte economische levensduur. Onder de afschrijvingen zijn ook de waardeverminderingen begrepen die in het boekjaar op de vaste activa hebben plaats gevonden. Indien een schattingswijziging plaatsvindt van de toekomstige gebruiksduur, dan worden de toekomstige afschrijvingen aangepast. Boekwinsten en verliezen bij verkoop van materiële vaste activa zijn begrepen onder de afschrijvingen. Personeelsbeloningen Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van arbeidsvoorwaarden verwerkt in de winst- en verliesrekening voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers. De lasten samenhangend met de pensioenregelingen worden verantwoord in de winst- en verliesrekening. De pensioentoezeggingen worden geheel gefinancierd door de zogenaamde toegezegde bijdrage regelingen : de werkgever doet een bijdrage in de kosten van de door de werknemer geheel gedragen pensioenkosten. Er zijn geen toegezegde-pensioenregelingen. Financiële baten en lasten Als financiële baten en lasten worden verantwoord de aan het verslagjaar toe te rekenen betaalde dan wel verschuldigde rente onder aftrek van de aan het verslagjaar toe te rekenen ontvangen dan wel te vorderen rente. Belastingen De belasting over het resultaat wordt berekend over het resultaat voor belastingen in de winst- en verliesrekening, rekening houdend met beschikbare fiscaal compensabele verliezen uit voorgaande boekjaren (voor zover niet opgenomen in de latente belastingvorderingen) en vrijgestelde winstbestanddelen en na bijtelling van nietaftrekbare kosten. Tevens wordt rekening gehouden met wijzigingen die optreden in de latente belastingvorderingen en latente belastingenschulden uit hoofde van wijzigngen in het te hanteren belastingtarief. 18

19 Binnen de groepsrelaties wordt gerekend met de nominale belastingtarieven, zonder rekening te houden met specifieke fiscale regelgeving. Grondslagen kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de directe methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit de liquide middelen, met uitzondering van deposito s met een looptijd langer dan drie maanden. Kasstromen in vreemde valuta zijn omgerekend tegen een geschatte gemiddelde koers. Koersverschillen op geldmiddelen worden afzonderlijk in het kasstroomoverzicht getoond. Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van interest, ontvangen dividenden en winstbelastingen zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. Betaalde dividenden zijn opgenomen onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten. De verkrijgingsprijs van de verworven groepsmaatschappij is opgenomen onder de kasstroom uit investeringsactiviteiten, voor zover betaling in geld heeft plaatsgevonden. De geldmiddelen die in de verworven groepsmaatschappij aanwezig zijn, zijn op de aankoopprijs in mindering gebracht. Transacties waarbij geen instroom of uitstroom van kasmiddelen plaatsvindt, waaronder financiële leasing, zijn niet in het kasstroomoverzicht opgenomen. De betaling van de leasetermijnen uit hoofde van het financiële leasing-contract zijn voor het gedeelte dat betrekking heeft op de aflossing als een uitgave uit financieringsactiviteiten aangemerkt en voor het gedeelte dat betrekking heeft op de interest als een uitgave uit operationele activiteiten. 19

20 Toelichting bij de geconsolideerde balans A C T I V A Vaste activa (1) Immateriële vaste activa Deze balanspost heeft betrekking op de betaalde goodwill bij verwerving van de aandelen in SCP Professionals B.V. en de in 2013 verworven contracten van Corso B.V. Het verloop van de balanspost over 2013 is als volgt weer te geven: Balans per 31 december Investering 250 Afschrijving 745 Balans per 31 december Aanschafwaarde goodwill Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december (2) Materiële vaste activa Het verloop van de balanspost gedurende het verslagjaar, welke geheel betrekking heeft op inventaris en computers / software, is als volgt weer te geven: Apparatuur / Software Inrichting / inventaris Totaal Boekwaarde 31 december Bij Af Boekwaarde 31 december Aanschafwaarde Af Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december (3) Financiele vaste activa Deze balanspost heeft betrekking op een aan de aandeelhouder verstrekte lening ter grootte van De rentevergoeding is gelijk aan de 3-maands Euribor verhoogd met 300 punten. De aflossing vindt plaats via in de toekomst uit te keren dividenden. 20

21 Vlottende activa 31 december 31 december (4) Handelsvorderingen De balanspost kan als volgt worden weer gegeven: Debiteuren Nog te factureren Waar nodig is een voorziening getroffen voor de mogelijke oninbaarheid van de openstaande vorderingen. In de waardering per 31 december 2013 is rekening gehouden met een risico ter grootte van 185 (2012: 100). De handelsvorderingen hebben een resterende looptijd korter dan een jaar. De reële waarde van de handelsvorderingen benadert de boekwaarde ervan, gegeven het kortlopende karakter ervan het en het feit dat waar nodig voorzieningen voor oninbaarheid zijn gevormd. (5) Rekening courant groepsmaatschappijen Deze balanspost heeft betrekking op een vordering op de moedermaatschappij De Staffing Groep BV en zustermaatschappij Staffing Europe. (6) Overige vorderingen De balanspost heeft betrekking op bedragen die vooruitlopend zijn voldaan en nog te ontvangen bedragen. De overige vorderingen hebben een resterende looptijd korter dan een jaar. De reële waarde van de overige vorderingen benadert de boekwaarde ervan. (7) Liquide middelen Onder de post liquide middelen is een bedrag begrepen van 407 (2012: 4.845) dat uitsluitend kan worden aangewend voor het direct dan wel indirect voldoen van verplichtingen jegens de belastingdienst. De overige middelen staan direct ter vrije beschikking. 21

22 P A S S I V A (8) Groepsvermogen Het verloop van het groepsvermogen over het jaar 2013 is als volgt weer te geven: Balans per 31 december Bij: resultaatbestemming Balans per 31 december Voor een nadere toelichting en specificatie wordt verwezen naar de toelichting bij de vennootschappelijke balans (toelichting 25). Kortlopende schulden Financiële instellingen In 2011 is met ING Commercial Finance een financieringsovereenkomst aangegaan teneinde de financieringsbehoefte van de organisatie flexibel in te kunnen vullen. Deze financieringsovereenkomst is in 2012 aangepast. De verkregen faciliteit omvat de bevoorschotting tot 80% van het totaal van de aanvaarde handelsvorderingen tot een maximumbedrag van per ultimo 2012 (2011: ). Bij de aanvaarding van de handelsvorderingen wordt rekening gehouden met het feit dat wordt gewerkt met betalingen en ontvangsten via de geblokkeerde rekening (G-rekening). De rentevergoeding op deze financiering bedraagt de 1-maands Euribor vermeerderd met een opslag van 2%, maandelijks achteraf betaalbaar. Daarnaast wordt een bereidstellingsprovisie (0,75% op jaarbasis) van de niet benutte financieringsruimte berekend. Als zekerheid is verstrekt: - Pandrecht op de uitstaande vorderingen - Compte joint en mede-aansprakelijkheid met de groepsmaatschappijen Ultimo boekjaar 2013 is geen gebruik gemaakt van deze financieringsovereenkomst. De overeenkomst is opgezegd en zal per mei 2014 expireren. (9) Lening o.g Deze balanspost betreft een in maart 2011 ontvangen lening van WES Beheer B.V. ter grootte van De lening is in maart 2013 volledig terugbetaald en kende een rentevergoeding van 7% op jaarbasis. De lening was achtergesteld jegens derden. (10) Schulden aan groepsmaatschappijen Balans betreft een schuld aan haar zustermaatschappij Staffing Facility B.V. 22

23 31 december 31 december (11) Handelscrediteuren Deze balanspost is als volgt te splitsen: Crediteuren Nog te ontvangen facturen De schulden aan verbonden partijen zijn nagenoeg nihil De reële waarde van de handelscrediteuren benadert de boekwaarde vanwege het kortlopende karakter ervan. (12) Belastingen en premies sociale verzekeringen De specificatie van de balanspost is als volgt weer te geven: Omzetbelasting Loonbelasting en premies volksverzekeringen Vennootschapsbelasting De schulden inzake belastingen en premies sociale verzekeringen hebben een resterende looptijd van korter dan een jaar. De reële waarde van de belastingen en premies sociale verzekeringen benadert de boekwaarde vanwege het kortlopende karakter ervan. (13) Overige schulden De balanspost is als volgt te specificeren: Salarissen Administratie- en accountantskosten - 77 Diversen De overige schulden hebben een resterende looptijd van korter dan een jaar. De reële waarde van de overige schulden benadert de boekwaarde vanwege het kortlopende karakter ervan. 23

24 Toelichting bij de geconsolideerde winst- en verliesrekening (15) Bruto omzet De bruto-omzet betreft de factuurwaarde van diensten uit hoofde van detachering- en brokerovereenkomsten. Bij brokerovereenkomsten vindt de contractafhandeling, een administratieve dienstverlening, plaats ter zake van door opdrachtgevers rechtstreeks ingehuurde tijdelijke contracten (=contracthandling) Detachering Contracthandling (16) Directe kosten contracthandling Deze directe kosten ter grootte van (2012: ) hebben uitsluitend betrekking op de bruto-omzet uit hoofde van de overeenkomsten voor contracthandling. (17) Netto-omzet De netto-omzet kan als volgt worden gesplitst naar soorten van dienstverlening: Detachering Vergoeding contracthandling (18) Kostprijs van de omzet Deze kostprijs ter grootte van (2012: ) heeft uitsluitend betrekking op de netto-omzet uit hoofde van de detacheringovereenkomsten. (19) Bruto-omzetresultaat Het bruto-omzetresultaat kan, naast de presentatie van netto-omzet minus kostprijs van de omzet, ook worden gepresenteerd als zijnde het verschil tussen de facturatiewaarde van de dienstverlening en de directe kosten van de dienstverlening Bruto omzet Detachering Contracthandling Directe kosten Detachering Contracthandling Bruto-omzetresultaat Verdeling bruto omzetresultaat Detachering vergoeding contracthandling Bruto-omzetresultaat De directe kosten kunnen als volgt worden gesplitst: Inhuur Personele lasten

25 Bedrijfslasten (20) Personeelslasten De indirecte personele lasten zijn als volgt samengesteld: lonen en salarissen sociale en pensioenlasten overige personeelslasten Per zijn alle personeelsleden ondergebracht in het facilitaire bedrijf van De Staffing Groep, Staffing Facility B.V. Het facilitaire bedrijf belast haar kosten op evenwichtige en transparante wijze door aan respectievelijke dochteronderneming van De Staffing Groep B.V. waarbij rekening wordt gehouden met uitvoering van de werkzaamheden in relatie tot gerealiseerde marge, winst en beslag op personeel en andere facilitaire functies. In de sociale en pensioenlasten van 2012 is een bedrag ter grootte van 109 opgenomen in verband met pensioenlasten. Deze lasten hebben betrekking op: - de werkgeversbijdrage in de Oudedag Pensioenregeling (ondergebracht bij Delta Lloyd) en - de gehele last van de risicoverzekering uit hoofde van het nabestaandenpensioen (ondergebracht bij Nationale Nederlanden) en het ANW-hiaat (ondergebracht bij De Goudse Verzekeringen). (21) Afschrijvingen De afschrijvingen hebben betrekking op de materiële vaste activa 172 (2012: 210) en de immateriële vaste activa (goodwill): 745 (2012: 720) (22) Overige bedrijfslasten Deze bedrijfslasten kunnen als volgt worden gespecificeerd: vervoer huisvesting verkoop en marketing algemeen In de algemene kosten zijn de beheerskosten binnen de groep opgenomen ter grootte van 234 (2012: 1.284). De daling van de beheerskosten hangt samen met een wijziging van toerekening van bedrijfslasten. Deze wijzigingen zijn een gevolg van de reorganisatie binnen De Staffing Groep waarbij personeel en verplichtingen inzake algemene bedrijfsvoering per zijn ondergebracht in Staffing Facility B.V. 25

26 (23) Belastingen De belastingdruk over het resultaat voor belastingen uit gewone bedrijfsuitoefening van 2013 is 31,6% (2012: 39,8%) ten gevolge van de afschrijving op de immateriële vaste activa, welke niet ten laste van het fiscaal resultaat kan worden gebracht. De vennootschapsbelasting over het verslagjaar wordt in het jaar volgend op het verslagjaar verrekend via de rekening-courant. 26

27 Toelichting op personeelskosten en aantal medewerkers Aantal werknemers Het aantal werknemers uitgedrukt in FTE s is als volgt: staf - 70 directe medewerkers (gedetacheerden) In 2013 waren er nihil (2012: nihil) medewerkers werkzaam in het buitenland. Per zijn alle indirecte personeelsleden ondergebracht in het facilitaire bedrijf van De Staffing Groep, Staffing Facility B.V. Het facilitaire bedrijf belast haar kosten op evenwichtige en transparante wijze door aan respectievelijke dochteronderneming van De Staffing Groep B.V. waarbij rekening wordt gehouden met uitvoering van de werkzaamheden in relatie tot gerealiseerde marge, winst en beslag op personeel en andere facilitaire functies. Het gemiddeld aantal directe medewerkers in relatie tot het aantal gesloten contracten kan als volgt worden weergegeven: directe medewerkers (gemiddelde FTE s) aantal contracten % directe medewerkers / contracten 3,0% 6,5% Loonkosten De totale loonkosten, van direct en indirect personeel, is als volgt: Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenlasten Bezoldiging bestuurders

28 Niet in de balans opgenomen verplichtingen (bedragen * 1.000) Lease- en huurverplichtingen Voor personenauto's is voor een jaarbedrag van circa 125 aan langlopende (operational) leaseverplichtingen aangegaan. Ultimo 2013 zijn de verplichtingen uit hoofde van operational lease als volgt te specificeren. - Leaseverplichtingen binnen één jaar Leaseverplichtingen tussen één jaar en vijf jaar 315 Totaal 440 Garanties De vennootschappen hebben bankgaranties afgegeven voor een bedrag van ca. 53 Vennootschapsbelasting De vennootschap wordt samen met haar groepsmaatschappijen voor de heffing van vennootschapsbelasting als een fiscale eenheid aangemerkt met de moedermaatschappij. Dit betekent onder meer dat iedere vennootschap hoofdelijk aansprakelijk is voor de vennootschapsbelastingschuld van de gehele eenheid. 28

29 5. Vennootschappelijke balans (na voorgestelde winstbestemming) (bedragen * 1.000) ACTIVA 31 december december 2012 Vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa (24) Som van de vaste activa Vlottende activa Handelsvorderingen Rekeningen courant groepsmaatschappijen Overige vorderingen Liquide middelen Som van de vlottende activa Balanstotaal PASSIVA Eigen vermogen (25) Geplaatst kapitaal Algemene reserve Som van het eigen vermogen Kortlopende schulden Leningen o/g Handelscrediteuren Belastingen en sociale verzekeringen Overige schulden Som van de kortlopende schulden Balanstotaal