TLB Jaarverslag 2010

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "TLB Jaarverslag 2010"

Transcriptie

1 TLB Jaarverslag 2010

2

3 Europese huishoudens De duurzame energieprojecten die wij financieren wekken schone groene energie op goed voor de stroom voorziening aan huishoudens en een reductie van ton CO 2 -uitstoot.

4 TlB Belangrijke gegevens voor de aandeelhouders en certificaathouders van Triodos Bank Algemene Vergadering van Aandeelhouders 20 mei 2011 Ex-dividend datum 25 mei 2011 Betaaldatum dividend 25 mei 2011

5 Jaarverslag 2010 Triodos Bank NV. Page Kerncijfers 4 Organistiestructuur Triodos Groep per 1 januari Verslag van de Directie 7 Corporate Governance 21 Bericht van de Raad van Commissarissen 25 Jaarrekening 2010 van Triodos Bank NV 29 Overige gegevens 116 Bericht van het Bestuur van het Administratiekantoor Aandelen Triodos Bank 119 Over dit verslag 122 Colofon 123 Adressen 124 Meer informatie over Triodos Bank in 2010 kunt u vinden in ons online jaarverslag via 3

6 Kerncijfers Bedragen in miljoenen euro s Financieel Eigen vermogen* Aantal certificaathouders Toevertrouwde middelen Aantal rekeningen Kredieten Aantal Balanstotaal* Fondsen in beheer** Totaal in beheer gegeven vermogen* Totaal baten 102,7 88,3 73,7 59,2 45,9 Bedrijfslasten* -78,0-70,4-55,5-47,7-36,8 Waardeveranderingen van vorderingen -9,8-5,0-3,2 0,6-0,3 Waardeveranderingen van deelnemingen -0,1-0,4-1,0 Bedrijfsresultaat voor belastingen* 14,8 12,5 14,0 12,1 8,8 Belastingen bedrijfsresultaat* -3,3-2,9-3,9-3,1-2,7 Nettowinst* 11,5 9,6 10,1 9,0 6,1 Solvabiliteit (BIS-ratio)* 14,7% 16,5% 13,0% 16,8% 13,5% Bedrijfslasten/totaal baten* 76% 80% 75% 81% 80% Rendement eigen vermogen in %* 3,4% 4,1% 5,0% 5,6% 5,0% Per aandeel (in euro s) Intrinsieke waarde ultimo* Nettowinst*, *** 2,45 3,00 3,51 3,85 3,40 Dividend 1,95 1,95 1,95 1,95 1,80 4

7 Sociaal Aantal medewerkers ultimo**** Uitstroom 11% 10% 14% 18% 20% Percentage vrouwen met managementfunctie 35% 27% 29% 33% 33% Opleidingskosten per fte in euro s Verhouding hoogste / laagste salaris 8,5 8,5 7,7 7,3 7,0 Milieu CO 2 -emissie (1000 kg)***** Compensatie CO 2 100% 100% 100% 100% 100% * Met ingang van 2010 zijn de waarderingsgrondslagen voor pensioenen gewijzigd. Dit houdt verband met het vrijvallen van de pensioenvoorziening die onder de oude waarderingsgrondslagen moest worden aangehouden. De vergelijkende cijfers over 2009 zijn aangepast naar aanleiding van deze wijziging in de waarderingsgrondslagen. ** Inclusief fondsen in beheer bij gelieerde partijen die niet in de consolidatie zijn betrokken. *** De nettowinst per aandeel is berekend over het in het boekjaar gemiddeld aantal uitstaande aandelen. **** Betreft alle medewerkers in dienst van Triodos Bank NV, exclusief medewerkers in dienst van de joint venture Triodos MeesPierson. Het vergelijkende cijfer over 2009 is aangepast. ***** De berekeningsmethode van de CO 2 -emissie is in 2009 gewijzigd en het vergelijkende cijfer over 2008 is herberekend. 5

8 Organisatiestructuur Triodos Groep Stichting Administratie kantoor Aandelen Triodos Bank Triodos Bank Investment management Retail & Business banking Private banking Energy & Climate Nederland Nederland Emerging markets België België Real estate Verenigd Koninkrijk Socially responsible investment (SRI) Spanje Arts & Culture Duitsland Private equity Corporate finance 6

9 Verslag van de Directie. Inleiding Duurzame verandering De wereld verandert. Instellingen zoals de overheid, waarvan we van oudsher mochten verwachten dat ze onze belangrijkste vraagstukken zouden aanpakken en oplossen, beschikken niet langer over de zeggingskracht of de middelen om de uitdagingen waar we nu en in de nabije toekomst voor staan het hoofd te bieden. Het traditionele denken gaat ervan uit dat we grote organisaties nodig hebben om een antwoord te bieden op wereldwijde problemen, zoals klimaatverandering. We vallen dan ook bijna automatisch terug op de overheid. Overheden speelden immers altijd een centrale rol bij het bepalen van de duurzaamheidsagenda. Maar nu zij zich door de financiële crisis meer en meer concentreren op bezuinigingen en het weer sluitend maken van de staatsbegroting, schiet deze regiefunctie erbij in en nemen steeds meer consumenten en bedrijven het initiatief in het streven naar meer duurzame oplossingen. Triodos Bank loopt bij deze ontwikkelingen voorop. Overheden heroriënteren zich Zoals gezegd, lijken overheden zich nu vooral te richten op de dringende economische vraagstukken en besteden minder aandacht aan het oplossen van onze grootste maatschappelijke en ecologische problemen. Dit kan zelfs leiden tot bezuinigingen die negatieve gevolgen hebben voor het milieu en het sociale beleid. Zo hebben de autoriteiten in Duitsland de levensduur van kernreactoren verlengd, in tegenstelling tot eerdere overeenkomsten. Commentatoren wijzen erop dat dit besluit voornamelijk is ingegeven door politieke en budgettaire afwegingen en zal kunnen leiden tot minder investeringen in duurzame energie. In Spanje heeft de regering voorgesteld om in 2010 de gunstige terugleververgoeding (feed-in tarief) voor zonneprojecten te beëindigen. Hoewel dit voornemen nu nog niet in een wet is vastgelegd, kunnen de gevolgen voor de sector aanzienlijk zijn. In Nederland hebben groene beleggingsfondsen te maken met de negatieve gevolgen van de beslissing van de nieuwe regering om het belastingvoordeel voor deze fondsen geleidelijk te beperken. Het goede nieuws is dat hoewel de overheid nog steeds een belangrijke rol heeft te vervullen en zich actief zal moeten blijven inzetten bij het stimuleren van de duurzaamheidsagenda, bedrijven en individuele personen wellicht beter in staat zijn om snel de noodzakelijke verandering teweeg te brengen. Het bedrijfsleven en de consument nemen de leiding Het bedrijfsleven en de consumenten nemen steeds vaker de sleutelrol van de overheid over. Zo heeft energiemaatschappij Eneco opgeroepen tot afschaffing van alle energiesubsidies niet alleen op duurzame energie, maar ook op vervuilende energiebronnen zoals kernenergie en fossiele brandstoffen. Als een dergelijke maatregel daadwerkelijk zou worden doorgevoerd, zou een echt level playing field (gelijkwaardige kansen) tussen de verschillende vormen van energieopwekking ontstaan. Hoogst waarschijnlijk in het voordeel van de duurzame energiesector. In heel Europa is sprake van een toename van protesten tegen in de ogen van veel burgers onrechtvaardige beslissingen, vooral in Duitsland. Als deze ontevredenheid kan worden omgebogen naar positieve initiatieven, is er een enorme potentie voor duurzame alternatieven niet alleen op het gebied van duurzame energie, maar ook in de biologische landbouw sector en andere duurzame sectoren. Nieuwe internationale aanpak Deze ontwikkelingen bouwen voort op het Europese ideaal van een sociale markteconomie: een combinatie van particulier ondernemerschap, die de kracht van consumenten bundelt, met overheidsregulering om de resultaten te optimaliseren. Ook elders in de wereld zijn nieuwe economische benaderingen ontwikkeld. Denk aan 7

10 het Amerikaanse duurzaam kapitalisme, dat de voordelen van het marktgedreven kapitalisme wil verbinden met een langetermijnperspectief. Of aan de langetermijnstrategie van China voor de energiebehoeften, waarbij de overheid een sleutelrol speelt bij het realiseren van grootschalige verandering. Duurzaam kapitalisme is met name interessant omdat het ervan uitgaat dat het kapitalisme alleen maar in staat is middelen efficiënt te verdelen als zij oog heeft voor de bredere context, dus inclusief het welzijn en de waardigheid van mensen en het vermogen van onze planeet ons te blijven voorzien van wat we nodig hebben. Dit heeft praktische consequenties. Triodos Bank en vele anderen met haar, vindt dat er om die reden een prijskaartje of belasting aan CO 2 -uitstoot moet hangen. Duurzaam kapitalisme heeft grote mogelijkheden maar mag niet, zoals met het communisme gebeurde, verworden tot een ideologie. Het doel is niet het omarmen van een nieuwe ideologie, maar het realiseren van verandering. De rol van Triodos Bank Deze ideeën werpen vragen op over het soort bank dat Triodos Bank wil zijn. Financieren we bedrijven die duurzamer willen worden, of alleen bedrijven die dat al zijn? De New Resource Bank in de VS bijvoorbeeld, waarin Triodos Bank een belangrijke investeerder is, biedt financiering aan ondernemingen die duurzamer willen worden, maar niet weten hoe. Deze bank heeft een heel praktische set maatregelen ontwikkeld die conventionele bedrijven kunnen gebruiken om te verduurzamen. Al onze activiteiten zijn gericht op het realiseren van onze missie: het verbeteren van de levenskwaliteit van mensen. Onze impact willen we voortdurend vergroten. Daarom hebben we in 2010 extra aandacht besteed aan de groei van de kredietverlening aan duurzame bedrijven. Bij alle vestigingen van de bank is dit gelukt en is de kredietverlening toegenomen. Het vinden van een juiste balans tussen de groei van de spaartegoeden en kredieten is daarbij de belangrijkste opgave. Dit is in het bijzonder belangrijk in enkele landen waar we erin zijn geslaagd om grote volumes aan tegoeden aan te trekken. We verkeren in de gunstige omstandigheid dat we gebruik kunnen maken van ons Europees netwerk, zodat een overschot aan tegoeden in het ene land productief kan worden aangewend in het andere. Tegelijkertijd streven we ernaar meer projecten te financieren dan voorheen, met name bedrijven waarvan we een doorbraak voor een duurzame toekomst verwachten. We sturen in dit proces zorgvuldig om zeker te zijn van evenwichtige groei. Onze stakeholders, van klanten en certificaathouders tot onze medewerkers, zijn geïnteresseerd in onze impact. Daarom besteden we in het jaarverslag over 2010 aandacht aan een aantal thema s. Zo kunnen we met ons werk op het gebied van energie en klimaat een belangrijke bijdrage leveren aan de aanpak van klimaatverandering, energiezekerheid en toegang tot energie in ontwikkelingslanden. Ondanks de financiële crisis willen we zowel bestaande als nieuwe technologieën financieren die een overgang naar een economie met een aanzienlijke lagere CO 2 -uitstoot mogelijk maken. Dit vergt een gezamenlijke inspanning van een groot aantal organisaties, bedrijven, producenten en consumenten. De financiële sector is hier één van, maar speelt een centrale rol. Investeringsbeslissingen moeten niet langer worden genomen op grond van louter financiële kortetermijnbelangen. Financiële, ecologische en maatschappelijke belangen op de lange termijn zullen ook moeten worden meegewogen. Voor Triodos Bank houdt dit in dat we duurzame energieprojecten financieren via onze groene en speciale duurzame energie beleggingsfondsen en kredieten verstrekken via onze Europese vestigingen. Onze gezamenlijke kredietverlening en beleggingen in duurzame energieprojecten hebben in MWh aan schone groene energie opgeleverd, wat neerkomt op de energievoorziening voor Europese huishoudens en een reductie van ton CO 2 -uitstoot. 8

11 We zijn ook op andere gebieden actief, zoals kunst en cultuur. We financieren vormen van creatieve expressie die de ontwikkeling van zowel het individu als de samenleving bevordert, stimuleert en inspireert. Met kunst kan uiting worden gegeven aan zaken die niet in woorden zijn te vatten. Er zijn veel inspirerende voorbeelden van mensen die in moeilijke omstandigheden, bijvoorbeeld omdat hun vrijheid is beperkt, in de kunst toch een vorm vinden om zich te uiten. Op persoonlijk niveau kan kunst inspireren en aanmoedigen tot verandering. Op maatschappelijk niveau kan kunst verschillen tussen verschillende groeperingen en personen overbruggen en verbindingen tot stand brengen. Een levendige culturele sector mag niet volledig afhankelijk zijn van overheidssubsidies, maar moet over een breed scala aan financieringsbronnen kunnen beschikken. Triodos Bank wil de ontwikkeling van cultureel ondernemerschap stimuleren. We willen investeren in kunstenaars, instellingen en culturele ondernemers die bruggen slaan met de maatschappij. Daarmee willen we mensen bereiken en hun levenskwaliteit beïnvloeden. Het aantal mensen dat met kunst- en cultuurprojecten wordt bereikt is natuurlijk niet de enige maat die haar waarde bepaalt, maar het zegt wel iets over de impact ervan. In 2010 hebben 3,3 miljoen mensen culturele evenementen en podia bezocht die door Triodos Bank werden gefinancierd. We zijn wereldwijd actief op het gebied van microfinanciering (sinds 1994). Microfinanciering is het verlenen van financiële diensten aan huishoudens met lage inkomens en aan kleine en middelgrote bedrijven in ontwikkelingslanden. Toegang tot deze diensten heeft ingrijpende gevolgen voor de levens van miljoenen mensen. Dankzij microkrediet kunnen ze geleidelijk bezit opbouwen, een onderneming opzetten om daarmee hun mogelijkheden om inkomen te verwerven te vergroten en een buffer vormen tegen onvoorziene omstandigheden in de toekomst. Naarmate microfinanciering meer en meer onderdeel wordt van de reguliere financiële wereld, krijgt zij ook te maken met problemen waarmee de financiële sector in bredere zin te maken heeft. In sommige landen hebben een sterke, soms zelfs agressieve groei en meer concurrentie geleid tot oververhitting en een te grote schuldenlast bij klanten. In enkele gevallen is het belang van de klant in de verdrukking geraakt. We zijn actief op het gebied van microfinanciering omdat we vinden dat duurzame ontwikkeling en het aanpakken van armoede in het bijzonder een wereldwijd probleem is. We zijn van mening dat in ontwikkelingslanden de sleutel tot duurzame ontwikkeling bij een voor iedereen toegankelijke financiële sector ligt, die levens verbetert door op verantwoorde wijze transparante financiële diensten EUR 5,6 miljard Het totale door Triodos Bank en haar beleggingsfondsen beheerde vermogen is met 15% gestegen tot EUR 5,6 miljard. 9

12 aan te bieden. Daarbij staat steeds het belang van de klant centraal. In 2010 hebben we met onze gespecialiseerde microfinancieringsfondsen financieringen verstrekt aan meer dan 85 instellingen voor microfinanciering, actief in 43 landen. Ook participeerden we in het kapitaal van 19 vooraanstaande en innovatieve microfinancieringsinstellingen. De microfinancieringsinstellingen in onze portfolio bereiken 7,4 miljoen kredietnemers van wie 67% vrouw is en 54% in plattelandsgebieden woont en 5,2 miljoen spaarders. Naast de groei van onze financieringsactiviteiten hebben we in 2010 ook een aantal interne organisatorische verbeteringen doorgevoerd om daarmee een steeds grotere groep van klanten snel en goed te kunnen bedienen. Zo hebben we een nieuwe website geïntroduceerd en is een nieuwe huisstijl ontwikkeld, waardoor al onze communicatiemiddelen, variërend van ons tijdschrift tot online betalen, een ander uiterlijk hebben gekregen. Onze infrastructuur is toegerust voor verder groei. We blijven ons inzetten om het debat over duurzaamheid te vergroten en te verdiepen door actief deel te nemen aan een groot aantal internationale, regionale en locale bijeenkomsten, variërend van de Club van Rome tot platforms voor biologische boeren. Onze zichtbaarheid in de traditionele en online media blijft groeien in vrijwel alle sectoren en regio s waar we actief zijn. We hebben nieuwe regionale vestigingen geopend in Spanje. Ons nieuwe kantoor in Duitsland is gegroeid. In Nederland zijn we naar een groter kantoor Overzicht toevertrouwde middelen per vestiging Bedragen in miljoenen euro s EUR % EUR % Nederland 1.455, ,3 47 België 794, ,7 28 Verenigd Koninkrijk 433, ,5 15 Spanje 334, ,7 10 Duitsland 20,3 1 0,4 0 Totaal 3.038, ,6 100 Overzicht toevertrouwde middelen per categorie Bedragen in miljoenen euro s EUR % EUR % Spaargelden (zonder vaste termijn) 1.752, ,9 60 Spaardeposito s 446, ,2 16 Overige toevertrouwde middelen 839, ,5 24 Totaal 3.038, ,

13 verhuisd en we hebben voorbereidingen getroffen om hetzelfde te doen in het Verenigd Koninkrijk. Dit alles in het kader van de toenemende vraag naar onze diensten in heel Europa. Onze uitdagingen Triodos Bank is een ondernemende bank. We willen het verschil maken door duurzaamheid beter te laten aansluiten op de dagelijkse behoeften van mensen. Hoewel de overtuiging hardnekkig is dat voor het oplossen van grote problemen grote organisaties nodig zijn, komt er steeds meer bewijs dat kleinere organisaties beter zijn toegerust om de huidige dringende maatschappelijke, ecologische en culturele uitdagingen op te pakken. Zo worden banen steeds vaker gecreëerd in het midden- en kleinbedrijf, in plaats van bij grote bedrijven en multinationals. In veel opzichten is klein het nieuwe groot geworden. Wij willen hier onze bijdrage aan leveren door onder meer samen te werken met andere, op waarde gerichte instellingen van vergelijkbaar formaat. De Global Alliance for Banking on Values is hier een goed voorbeeld van. In 2010 is dit wereldwijde netwerk van toonaangevende duurzame banken, waarvan Triodos Bank in 2009 medeoprichter was, uitgebreid met vier banken. De Alliance heeft de intentie uitgesproken om vóór 2020 de levens van een miljard mensen positief te beïnvloeden. Kleinere instellingen die goed met elkaar samenwerken hebben de potentie tot een effectief antwoord op grote uitdagingen waarvoor we staan. Daar is haast bij: vanwege de maatschappelijke verandering die zich aandient en de daarmee samenhangende druk op samenlevingen, op mensen en vanwege de steeds duidelijker gevolgen van klimaatverandering. Het debat op dit terrein is verschoven van een technisch debat over of klimaatverandering wel of niet bestaat, naar een debat over hoe we ermee omgaan. Triodos Bank en haar partners willen een centrale rol spelen in de financiering van goed onderbouwde oplossingen voor deze problemen. We willen dit rechtstreeks doen, via ons werk in Europa en in opkomende markten over heel de wereld en door anderen te inspireren. We hopen dat dit verslag dat we voor de eerste keer ook online uitbrengen een overtuigend beeld geeft van hoe we dit in 2010 hebben bewerkstelligd. Een online jaarverslag bespaart papiergebruik en daarmee het milieu. Hieronder volgen de belangrijkste resultaten die Triodos Bank in 2010 heeft geboekt. Resultaten Triodos Bank zet zich in voor duurzame ontwikkeling waarbij aandacht voor levenskwaliteit van mensen centraal staat. Levenskwaliteit betreft niet alleen het welzijn van mensen zelf, maar ook de onderlinge sociale relaties en de manier waarop we met het milieu omgaan. Levenskwaliteit staat niet tegenover succesvol ondernemerschap en financieel rendement, maar plaatst deze in een breder perspectief. Juist dat is de toegevoegde waarde van Triodos Bank. Maatschappelijke en economische ontwikkelingen onderstrepen de belangstelling voor de kwalitatieve, mens- en milieugeorienteerde benadering van Triodos Bank. Dat vertaalt zich in verbreding en verdieping van de activiteiten van Triodos Bank. Op hoofdpunten zijn in 2010 de volgende resultaten geboekt: Triodos Bank (Groep) Het totale beheerd vermogen inclusief Triodos Bank en de beleggingsfondsen is met EUR 0,7 miljard (15%) gestegen tot EUR 5,6 miljard. De nettowinst over 2010 bedroeg EUR 11,5 miljoen, 20% meer dan in Het aandelenkapitaal van de bank groeide met EUR 34 miljoen (13%) dankzij een emissie van certificaten waarop uitsluitend certificaathouders en particuliere klanten van Triodos Bank konden inschrijven. Triodos Bank financiert ondernemingen die projecten ontwikkelen en exploiteren voor duurzame energie en projecten op het gebied van energiebesparing en schoner gebruik van fossiele brandstoffen. Eind

14 financierden Triodos Bank en de Triodos beleggingsfondsen samen meer dan 306 projecten in heel Europa (275 in 2009) met een gezamenlijke opwekkingscapaciteit van MW (950 MW in 2009). Het aantal medewerkers is in 2010 met 10% gegroeid tot 636 (577 in 2009). In Nederland werd een nieuwe functie-indeling geïntroduceerd. Deze indeling zal de komende twee jaar ook in de andere landen worden doorgevoerd. In 2010 is Triodos Bank gestart met een leiderschapsprogramma en is het bestaande programma voor managementontwikkeling verbreed en verdiept. Hiermee wil de bank zich adequaat voorbereiden op een verdere groei en de daarmee samenhangende behoefte aan leidinggevenden. In 2010 is een format ontwikkeld om de maatschappelijke, culturele en ecologische impact van de financieringsactiviteiten van Triodos Bank ook te kunnen meten. In dat verband is een pilot gestart om de impact van onze kredieten in het Verenigd Koninkrijk beter in kaart te brengen. Europees netwerk van Triodos vestigingen Het balanstotaal van Triodos Bank is met 17% gestegen tot EUR 3,5 miljard dankzij een gestage groei van de toevertrouwde middelen en een geslaagde aandelenemissie. De verwachte groei was tussen 15 % tot 20%. De toevertrouwde middelen namen met EUR 454 miljoen toe (18%) terwijl een groei van 15 à 20% was verwacht. Spaarders uitten hun ongenoegen over de manier waarop banken met hun verantwoordelijkheden omgingen en de bonuscultuur die daar onderdeel van is en zien Triodos Bank als positief alternatief. Dit leidde in Nederland en in België tot een grotere groei dan was voorzien. Deze groei is niet alleen toe te schrijven aan duidelijkere profilering van de bank tijdens en na de financiele crisis maar ook aan efficiëntere en klantvriendelijkere procedures, bijvoorbeeld bij het openen van een rekening. De groei van de kredietportefeuille bedroeg EUR 467 miljoen (28%). De verwachte groei bedroeg 35 à 40%. Aan het begin van het jaar hebben we onze doelstelling naar beneden bijgesteld gezien het ongunstige economische klimaat. Het totaal aantal klanten van de bank steeg met 18%. De verwachte groei lag tussen 15 à 20%. Eind 2010 bedroeg het totaal aantal klanten van Triodos Bank ,4 miljoen Triodos Microfinan cieringsfondsen investeren in 43 landen en financieren 85 micro financieringsbanken. Gezamenlijk bereiken ze 7,4 miljoen leningnemers. 12

15 Triodos Investment Management Triodos Investment Management is verantwoordelijk voor 20 beleggingsfondsen, met in totaal EUR 1,8 miljard aan vermogen onder beheer. De groei van de gezamenlijke beleggingsfondsen bedroeg EUR 166 miljoen, een stijging van 10%, tegenover een doelstelling van 25 à 30%. De beperking van het fiscale voordeel voor Triodos Groenfonds en Triodos Cultuurfonds door het nieuwe kabinet in Nederland, is de belangrijkste oorzaak voor deze lagere groei. Triodos Private Banking Het beheerd vermogen van Private Banking steeg met 37% tot EUR 606 miljoen, en kwam daarmee hoger uit dan de doelstelling van 20 à 25%. EUR 249 miljoen van dit beheerd vermogen staat op de balans van de Nederlandse vestiging. Divisies Triodos Bank De activiteiten van Triodos Bank zijn onderverdeeld in drie divisies: 1. Retail en Business Banking, dat haar diensten aanbiedt via een netwerk van Europese vestigingen en verantwoordelijk is voor circa 77% van de bedrijfsopbrengsten van Triodos Bank in Triodos Investment Management, een 100% dochteronderneming van Triodos Bank en goed voor 21% van de totale bedrijfsopbrengsten. 3. Triodos Private Banking dat zich richt op vermogende particulieren en instellingen. Triodos Private Banking is momenteel nog alleen actief in Nederland en België. Netwerk van vestigingen in Europa (Retail en Business Banking) Het ontwikkelen van vestigingen in Europa is van essentieel belang voor Triodos Bank. Het stelt ons in staat expertise op te bouwen en uit te wisselen. Via een Europees netwerk kan Triodos Bank diensten leveren aan duizenden zakelijke en particuliere klanten, en de impact van duurzaam bankieren vergroten. De kernwaarden van de bank zijn uiteraard overal gelijk, maar er zijn ook belangrijke verschillen per land. Regelgeving, fiscale stimuleringsmaatregelen en overheidsbeleid op het gebied van duurzaamheid wijken van elkaar af was een turbulent jaar voor de banksector, voor de economie als geheel en voor miljoenen consumenten en bedrijven in heel Europa. Een acute economische recessie was voor veel overheden aanleiding om bezuinigingsmaatregelen door te voeren en om in het bijzonder het duurzaamheidsbeleid te herzien. Dit werd gevoeld in alle Europese landen waar we actief zijn. Toch hield de groei aan, ondanks en soms ook dankzij de aanhoudende gevolgen van de crisis. Triodos Bank bleef zich sterk uitbreiden in Nederland, met een groei van haar klantenbestand met meer dan nieuwe klanten per maand, en maakte betalen via Ideal mogelijk. De Spaanse vestiging is ook op alle terreinen gegroeid. Ze voerde een nieuw ICT-platform in en positioneerde zichzelf met succes als full service voor Spaanse cliënten. De Duitse vestiging trok in haar eerste volledig operationele jaar circa nieuwe klanten aan. De kredietverlening steeg in 2010 in alle vestigingen, maar met name in België, het Verenigd Koninkrijk en Spanje. In het Verenigd Koninkrijk steeg de kredietverlening met meer dan 25% tot GBP 300 miljoen. De Belgische vestiging financierde in de loop van 2010 haar 150ste windturbine. De Duitse vestiging verleende in 2010 circa EUR 24 miljoen aan nieuwe kredieten. De financiële crisis heeft veel mensen er toe aangezet om hun bank en hun financiën opnieuw tegen het licht te houden. Sommigen zochten naar een andere benadering en vonden in Triodos Bank een geloofwaardige, transparante en steeds meer voor de hand liggende plek om hun geld onder te brengen. Bij de Nederlandse vestiging stegen de toevertrouwde middelen met EUR 228 miljoen, wat de verwachting van EUR 125 miljoen overtrof. In België stegen de toevertrouwde middelen met 12% tot EUR 86 miljoen, terwijl de Belgische Private Banking-activiteiten met 28% stegen tot EUR 49 miljoen. 13

16 Triodos Investment Management Naast bewust sparen en betalen is bewust beleggen een belangrijke activiteit van de bank geworden. Beleggingen vinden plaats via beleggingsfondsen of beleggingsinstellingen die de naam Triodos dragen en die worden beheerd door Triodos Investment Management BV, een volle dochter van Triodos Bank. Deze fondsen en beleggingen staan niet op de balans van Triodos Bank. De fondsen publiceren elk hun eigen jaarverslag en hebben elk een eigen Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Er zijn anno beleggingsfondsen waarin particulieren en instellingen beleggen. Niet alle fondsen zijn open voor particulieren. De fondsen beleggen op basis van verschillende thema s zoals microfinanciering, duurzame handel, biologische landbouw, klimaat en energie, duurzaam vastgoed, kunst en cultuur, of in beursgenoteerde ondernemingen met bovengemiddelde prestaties op het gebied van milieu, maatschappelijke verantwoordelijkheid en governance (ESG). Op het gebied van biologische landbouw en voeding is door de fondsen die door Triodos Investment Management worden beheerd, geïnvesteerd in 167 boerderijen, leveranciers en distributeurs. In de kunst- en cultuursector financierde zij voor EUR 140 miljoen in totaal 25 projecten. In de vastgoedsector, met als doel de verbetering van de kwaliteit en duurzaamheid van de bebouwde omgeving, zijn 15 gebouwen verduurzaamd. 87 Microfinancieringsinstellingen zijn in staat gesteld diverse financiële diensten aan te bieden aan mensen met een laag inkomen in ontwikkelingslanden. De Triodos microfinancieringsfondsen hebben voor in totaal EUR 249 miljoen aan beleggingen in deze instellingen. Triodos Private Banking Private Banking biedt een breed pakket van financiële en niet-financiële diensten voor vermogende particulieren, stichtingen, verenigingen en religieuze instellingen. Duurzaam vermogensbeheer vormt de kern van de dienstverlening van Triodos Private Banking en omvat zowel Triodos beleggingsfondsen als individueel vermogensbeheer. Triodos Research, een ervaren analistenafdeling op het gebied van duurzaamheid, selecteert welke bedrijven vanuit duurzaamheidsoogpunt voor belegging in aanmerking komen. Met het herstel van de financiële markten in 2010 en met een groeiende belangstelling onder particuliere beleggers voor duurzaam bankieren zag Private Banking de aan haar toevertrouwde middelen aanzienlijk stijgen en boekte zij voor het eerst en sneller dan verwacht een positief bedrijfsresultaat. Producten en diensten De producten en diensten van Triodos Bank bieden beleggers en spaarders de mogelijkheid nieuwe en bestaande ondernemingen te financieren die bijdragen aan de verbetering van het milieu of een maatschappelijke of culturele waarde toevoegen. Potentiële kredietnemers worden eerst beoordeeld op de toegevoegde waarde die zij op deze gebieden realiseren. Vervolgens wordt de commerciële haalbaarheid van een mogelijk krediet beoordeeld en besloten of het ook bancair verantwoord is. De criteria die Triodos Bank hanteert bij de beoordeling van ondernemingen zijn te vinden op Kredietverlening De groei van de kredietportefeuille is een belangrijke indicator voor de impact die Triodos Bank heeft op het verduurzamen van de economie. Alle sectoren waar de bank zich op richt worden als duurzaam gekwalificeerd en de ondernemingen en projecten die zij financiert dragen bij aan het realiseren van de missie van Triodos Bank. In 2010 was er geen aanleiding om het duurzaamheidsgehalte van de verschillende sectoren tegen elkaar af te wegen. Triodos Bank blijft zich concentreren op de bestaande sectoren waarin zij inmiddels een aanzienlijke expertise heeft opgebouwd en waar nog aanzienlijke mogelijkheden voor groei en vernieuwing zijn. 14

17 Uitstaande kredieten per sector in 2010 Milieu (49%, 2009: 50%) Deze sector bestaat uit projecten op het gebied van duurzame energie, zoals wind- en zonne-energie, biomassa en hydro-elektrische projecten. Hij omvat verder biologische landbouw en de hele voedselproductieketen: van landbouwbedrijven tot productverwerking, groothandelsondernemingen en natuurvoedingswinkels. Ook milieutechnologie, zoals kringloopbedrijven en natuurbehoudprojecten, is in deze sector vertegenwoordigd. Sociaal (28%, 2009: 31%) Deze sector omvat kredietverlening aan ambachtelijke bedrijven, vernieuwend ondernemerschap en dienstverlening met een duidelijke sociaal belang, zoals sociale woningbouw, en financiering van eerlijke handel en zorginstellingen. Cultuur (14%, 2009: 15%) Deze sector omvat kredietverlening aan bijvoorbeeld onderwijsinstellingen, meditatiecentra, religieuze groeperingen, culturele centra en organisaties, en kunstenaars. Bovengenoemde kredietsectoren geven de belangrijkste sectoren aan waar Triodos Bank in betrokken is. Deels worden deze sectoren zowel door Triodos Bank als door de Triodos beleggingsfondsen gefinancierd (zie Beleggen). De kredietportefeuille groeide in 2010 met 28% tot EUR miljoen (2009: 31%). Deze stijging met EUR 467 miljoen was lager dan de verwachte 35 à 40%. De kredietportefeuille als percentage van het bedrag aan toevertrouwde middelen is gestegen tot 70% (2009: 64%), waarmee Triodos Bank haar doelstelling behaalde om 70% van de haar toevertrouwde middelen uit te lenen. De kwaliteit van de kredietportefeuille bleef naar tevredenheid, ondanks de economische recessie. Een aantal sectoren, waaronder de productie van energie uit biomassa, heeft ernstig te lijden gehad van de aanhoudende economische recessie mede als gevolg van de volatiliteit in vraag en aanbod en aanzienlijke prijsschommelingen als gevolg daarvan. De gestegen voorzieningen voor dubieuze debiteuren leidde in 2010 tot waardeverandering van EUR 9,8 miljoen (2009: EUR 5,0 miljoen), waarvan EUR 4,8 miljoen (2009: EUR 3,3 miljoen) betrekking had op biomassa-energieprojecten. Hoewel de gevolgen voor het resultaat substantieel zijn, vertegenwoordigen de netto uitstaande kredieten in de biomassa-energiesector slechts 1,3% (EUR 27,6 miljoen) van de totale kredietportefeuille. Dit droeg bij aan een verhoging van de dotatie aan de voorziening voor dubieuze debiteuren tot 0,52% van de gemiddelde kredietportefeuille (2009: 0,34%). Onze langetermijnbenchmark voor voorzieningen is 0,25%. Deze voorzieningen zijn genomen als preventieve maatregel om de bank te beschermen tegen mogelijk in gebreke blijven van kredietnemers. Sparen en betalen Spaargelden stellen Triodos Bank in staat ondernemingen en organisaties te financieren met een sociale, culturele of ecologische meerwaarde. De groei van de toevertrouwde middelen is een belangrijke indicator van het vermogen van de bank om voldoende middelen aan te trekken om duurzame instellingen te financieren. Triodos Bank bleef ook in 2010 spaargelden aantrekken. De vestigingen leveren een aanbod aan producten en diensten dat breed genoeg is om in deze behoefte te voorzien, variërend van een Spaanse bankpas en een Duitse creditcard die duurzame consumptie benadrukken, 15

18 tot succesvolle nieuwe online spaarproducten in het Verenigd Koninkrijk. Door in een aantal landen spaarders van Triodos Bank de mogelijkheid te bieden om een deel van de rente die zij ontvangen te bestemmen voor een goed doel, worden jaarlijks vele maatschappelijke organisaties ondersteund. In 2010 ontvingen 271 organisaties (2009: 463) in totaal een bedrag aan schenkingen van EUR 0,4 miljoen (2009: EUR 0,5 miljoen). Beleggen Naast sparen en betalen is beleggen binnen Triodos Bank een belangrijke activiteit. Beleggen gebeurt via beleggingsfondsen of beleggingsinstellingen die de naam Triodos dragen en die worden beheerd door Triodos Investment Management BV. Deze fondsen en beleggingen maken geen onderdeel uit van de balans van de bank. Hoewel lager dan voorzien, blijkt uit de stijging van het totale bedrag dat aan Triodos Investment Management is toevertrouwd, dat steeds meer beleggers geïnteresseerd zijn om te beleggen in thema s zoals duurzame energie, duurzaam vastgoed of biologische landbouw. Financiële resultaten De inkomsten van Triodos Bank zijn in 2010 met 16% gestegen tot EUR 103 miljoen (2009: EUR 88 miljoen). De bijdrage vantriodos Investment Management bedroeg EUR 21 miljoen (2009: EUR 19 miljoen). De provisie-inkomsten in 2010 bedragen 34% (2009: 33%) van de totale baten, conform de verwachtingen. De verhouding bedrijfslasten ten opzichte van totale baten is eind % (2009: 80%). In 2009 was dit percentage hoger door de verplichte bijdrage van Triodos Bank aan het Nederlandse depositogarantiestelsel door het faillissement van DSB Bank. De nettowinst van EUR 11,5 miljoen is 20% hoger (2009: EUR 9,6 miljoen). De winst per aandeel, berekend over de in het boekjaar gemiddeld uitstaande aandelen, bedraagt EUR 2,45 (2009: EUR 3,00), een daling van 18%. De winst staat ter beschikking van de aandeelhouder. Triodos Bank stelt voor een dividend te betalen van EUR 1,95 per aandeel (2009: EUR 1,95). De pay-out ratio (het gedeelte van de winst dat als dividend wordt uitgekeerd) komt daarmee op 80% (2009: 65%). De winstdoelstelling op middellange termijn is een rendement van 7% op het eigen vermogen in normale economische omstandigheden. De bank meent dat deze doelstelling een realistisch langetermijngemiddelde is voor het type bancaire activiteiten waarin Triodos Bank actief is. De volwassen vestigingen (Nederland, België en het Verenigd Koninkrijk) hebben aangetoond dit niveau van winstgevendheid te kunnen bereiken. De winst bleef in 2010 zoals verwacht onder de 7%. Dit komt door het ongunstige en onzekere financiële klimaat waardoor er sprake is van bovengemiddelde voorzieningen in de kredietprotefeuille en investeringen zoals de nieuwe vestiging in Duitsland. De termijn waarbinnen Triodos Bank de winstdoelstelling van 7% haalt, hangt af van de kansen die zij kan benutten in de markt waarin het thema duurzaamheid de komende jaren sterk in de belangstelling staat. Bij de huidige ongunstige marktomstandigheden moet deze winstdoelstelling met de nodige voorbehouden worden omkleed. Triodos Investment Management is verantwoordelijk voor 20 beleggingsfondsen, in totaal EUR 1,8 miljard. Deze fondsen leveren samen een aanzienlijk bijdrage +28% De groei van de krediet port feuille bedroeg EUR 467 miljoen of 28%. 16

19 aan de winst van de bank. De nettowinst over 2010 bedraagt EUR 3,8 miljoen (2009: EUR 3,6 miljoen). Het aantal certificaathouders is in 2010 gestegen van tot Het eigen vermogen groeide 14% van EUR 318 miljoen tot EUR 362 miljoen. Het onderhouden van een interne markt voor de aan- en verkoop van certificaten heeft in 2010 goed gefunctioneerd. De intrinsieke waarde per certificaat van aandeel bedraagt eind 2010 EUR 73 (eind 2009: EUR 72). De solvabiliteitsratio (bis-ratio) wordt met ingang van 2008 berekend volgens de Bazel II-richtlijnen. Eind 2010 bedraagt de BIS-ratio 14,7% (2009: 16,5%). Die daling is het gevolg van de grote groei van de kredietportefeuille gedurende het jaar. Het percentage ligt ruim boven het wettelijk minimum van 8%. Risico en compliance Risicomanagement Risicomanagement vormt een fundamenteel onderdeel van bankieren. Risico nemen is een kritische factor in het streven naar winstmaximalisatie. Risicomanagement bij Triodos Bank is onderdeel van een totaalaanpak die ervoor zorgt dat de bank vanuit financieel oogpunt op de lange termijn duurzaam kan blijven presteren. Zowel financieel, als wat betreft het realiseren van haar missie. In 2010 hebben we de noodzakelijke maatregelen genomen om te voldoen aan de Nederlandse Code Banken (zie: Naleving Code Banken) en waar we niet aan de Code voldoen, hebben we, zoals de Code vereist, toegelicht waarom niet. In 2010 hebben we de monitoring van kredietrisico verbeterd met nieuw beleid, nieuwe rapportages en met een versterking van de centrale kredietrisico-organisatie. Het renterisicomanagement van Triodos Bank is verbeterd waarbij we enkele kwantitatieve graadmeters hebben toegevoegd aan de kwalitatieve maatstaven. Interne Audit rapporteert aan de Chief Financial Officer (financieel directeur) in plaats van aan de Chief Executive Officer (algemeen directeur), zoals door de Code vereist, om praktisch organisatorische redenen. Overigens rapporteert Interne Audit regelmatig aan de algemeen directeur over relevante ontwikkelingen. Er is aanzienlijke vooruitgang geboekt bij het verankeren van het risicomanagement in de hele organisatie. Alle business units voerden strategische risicobeoordelingen uit om potentiële risico s vast te stellen en te beheersen, waar het de realisatie van hun zakelijke doelstellingen zou kunnen belemmeren. De uitkomst van deze beoordelingen is gebruikt als input voor de risicobeoordeling door de Directie zelf, en voor het bepalen van de risicobereidheid van Triodos Bank, met andere woorden: in hoeverre de bank bereid is risico s te nemen om haar zakelijke doelstellingen te bereiken (risk appetite). In de loop van 2010 zijn er twee interne stresstestscenario s uitgevoerd, met bevredigende resultaten. Ook hebben we op eigen initiatief getest hoe goed Overzicht aantal certificaten per certificaathouder Bedragen in miljoenen euro s Certificaathouders Eigen vermogen ,9 9, ,0 74, ,6 26, en meer ,4 203,5 Totaal ,9 314,2 17

20 Triodos Bank bestand is tegen extreme economische omstandigheden; gebruikmakend van de Europese stresstest voor banken. Triodos Bank heeft deze test goed doorstaan. Met stresstesten zullen we ook de komende jaren ons resultaat, liquiditeit en kapitaal blijven onderwerpen aan nieuwe ontwikkelingen en scenario s. Het hoofdstuk Risicomanagement van het jaarverslag beschrijft de belangrijkste risico s met betrekking tot de strategie van de bank, de structuur en de effectiviteit van het interne risicomanagement en interne controlesystemen voor de grootste risico s gedurende het boekjaar, en eventuele aanzienlijke gebreken in de interne risicomanagement- en controlesystemen die in de loop van het boekjaar aan het licht zijn gekomen. Deze onderwerpen zijn regelmatig besproken met de Audit- and Risk Committee en de Raad van Commissarissen. Kapitaaleisen en Bazel III-richtlijnen Ondanks de groei van onze kredietverlening en spaargelden blijft onze kapitaalpositie sterk. Dit is een belangrijk onderwerp geworden sinds de financiële crisis de kapitaalseisen worden verscherpt. Triodos Bank streeft naar een solvabiliteitsratio van tenminste 12%. Dit is ruim boven onze eigen interne berekeningen van het economisch kapitaal, om een gezond en veilig risicoprofiel voor onze klanten te garanderen. Het economisch kapitaal wordt berekend volgens het jaarlijkse Internal Capital Adequacy Assessment Process (ICAAP), waarop De Nederlandsche Bank toezicht houdt. Ook de regelgeving zelf is aan verandering onderhevig. Zo zijn de richtlijnen van het Bazel Comité van Bankentoezichthouders aangescherpt wat betreft solvabiliteit- en liquiditeitseisen met als doel de banksector meer robuust te maken. Triodos Bank voldoet nu al aan deze nieuwe solvabiliteit en liquiditeitseisen, beter bekend als Bazel III, die in 2019 volledig van kracht worden. Naarmate we blijven groeien, zullen we in de toekomst de steun van bestaande en nieuwe beleggers nodig hebben om aan deze eisen te blijven voldoen. In 2010 zijn we erin geslaagd meer dan EUR 34 miljoen kapitaal van onze eigen beleggers en klanten aan te trekken, wat de doelstellingen overtrof. Mede hierdoor konden we onze solvabiliteitsratio eind 2010 houden op 14,7%, ruim boven wat vereist is. In Control-verklaring De Directie is verantwoordelijk voor het ontwerpen, implementeren en handhaven van een adequate interne controle met betrekking tot financiële verslaglegging. Financiële verslaglegging is het resultaat van een gestructureerd proces dat door diverse functies en in de vestigingen wordt uitgevoerd onder leiding en toezicht van het financieel management van Triodos Bank. De Directie is verantwoordelijk voor de risicomanagement en de compliancefunctie. De risicomanagementfunctie ontwikkelt en verricht risicobeleid en -procedures met betrekking tot het vaststellen, meten, beoordelen, indammen en monitoren van de financiële en niet-financiële risico s en werkt samen met het management om te waarborgen dat het risicomanagementbeleid en de risicomanagementprocedures adequaat worden nageleefd. De compliancefunctie speelt een sleutelrol bij het toezicht op een correcte naleving van de externe regels, regelgeving en interne beleidsregels door Triodos Bank. Het adequaat functioneren van de risicomanagement en compliancefunctie als onderdeel van het internecontrolesysteem wordt besproken met de Audit and Risk Committee. De interne auditfunctie van Triodos Bank levert de Directie aanvullende zekerheid door onafhankelijke en objectieve evaluatie van de toereikendheid en effectiviteit van de corporate governance, de interne controles en de complianceen risicomanagementsystemen van Triodos Bank. De Directie is, onder toezicht van de Raad van Commissarissen en haar Audit and Risk Committee, verantwoordelijk voor het vaststellen van het algehele systeem van interne audit activiteiten en voor het toezicht op de integriteit van deze drie systemen. In 2011 zal de afdeling risicomanagement het raamwerk voor het bedrijfsrisicomanagement uitbreiden en formaliseren. Het zal de basis vormen 18

21 voor een integraal proces van in-control verklaringen. De Directie verwacht dat dit proces in de komende jaren zal leiden tot positieve verklaringen. Op basis hiervan verklaart de Directie van Triodos Bank, met redelijke zekerheid, dat inzake de financiële verslagleggingsrisico s er ultimo 2010 geen aanwijzingen zijn dat de risicomanagement- en controlesystemen niet toereikend en effectief hebben gefunctioneerd. De risicomanagement- en controlesystemen bieden redelijke, maar geen absolute, zekerheid inzake de betrouwbaarheid van de financiële verslaglegging en inzake de voorbereiding en getrouwe presentatie van de jaarcijfers. Compliance en integriteit Triodos Bank hanteert interne beleidsregels en procedures om te waarborgen dat de bedrijfsvoering voldoet aan relevante wet- en regelgeving met betrekking tot klanten en zakelijke partners. Daarnaast voert de afdeling Compliance onafhankelijk toezicht uit op de mate waarin Triodos Bank haar eigen regels en procedures naleeft. De externe aspecten van de afdeling Compliance hebben voornamelijk betrekking op het accepteren van nieuwe klanten, het toezicht op financiële transacties en het voorkomen van witwaspraktijken. De interne aspecten betreffen voornamelijk het controleren van privétransacties van medewerkers, het voorkomen en zo nodig transparant beheersen van tegenstrijdige belangen en het afschermen van vertrouwelijke informatie. Verder betreffen zij het verhogen en handhaven van bewustzijn op het gebied van bijvoorbeeld financiële regelgeving, complianceprocedures en fraude- en anticorruptiemaatregelen. Triodos Bank heeft een Europees complianceteam dat wordt geleid vanuit het hoofdkantoor te Zeist. Bij iedere vestiging zijn compliancemedewerkers werkzaam. Het hoofd van de afdeling Compliance rapporteert rechtstreeks aan de Directie. In 2010 zijn er geen significante incidenten geweest op het gebied van compliance en integriteit. Triodos Bank is niet betrokken geweest bij noemenswaardige gerechtelijke procedures of sancties die samenhangen met het niet-nakomen van wet- en regelgeving op het gebied van financieel toezicht, corruptie, reclame-uitingen, mededinging, privacy of productaansprakelijkheid. Transparantie en verslaglegging Sinds 2001 maakt Triodos Bank gebruik van de richtlijnen van het Global Reporting Initiative (GRI). GRI is in 1997 opgericht door de Verenigde Naties en de Coalition for Environmentally Responsible Economies (CERES). GRI wil duurzaamheidsverslaglegging op een consequente wijze inrichten en daarmee prestaties objectiveren en de vergelijkbaarheid bevorderen. Triodos Bank is een organisational stakeholder van GRI. In dit jaarverslag wordt gebruik gemaakt van de G3 (versie 3) richtlijnen en de nieuwe richtlijnen voor de financiële sector die in 2008 zijn ontwikkeld. We streven naar een verslaglegging op het constant hoogste niveau van GRI (A+). Duurzaamheidsbeleid Aandacht voor duurzaamheid is in alle activiteiten van Triodos Bank terug te vinden en vormt een integraal onderdeel van de bedrijfsvoering. Bij alle beslissingen die de bank neemt worden de sociale en milieuaspecten meegewogen. In tegenstelling tot veel andere organisaties heeft Triodos Bank daarom geen aparte afdeling die zich bezighoudt met duurzaamheid of Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). Om de duurzaamheid van de producten en diensten te kunnen waarborgen werkt Triodos Bank met specifieke criteria. De bank hanteert daarbij zowel positieve criteria (om te garanderen dat zij actief het goede doet) als negatieve (uitsluitings)criteria om te garanderen dat zij geen schade aanricht. De negatieve criteria sluiten leningen of beleggingen uit in sectoren of activiteiten die schadelijk zijn voor de maatschappij. Door de positieve criteria worden koplopers geïdentificeerd en gestimuleerd om bij te dragen aan een duurzame samenleving. Twee keer per jaar worden deze criteria getoetst en eventueel aangepast. Ook heeft Triodos Bank voor de interne 19

22 organisatie duurzame uitgangspunten geformuleerd. Deze zijn terug te vinden in haar Business Principles. Alle genoemde duurzaamheidscriteria zijn te vinden op De Code Banken Op 1 januari 2010 is de Code Banken van kracht geworden. Triodos Bank onderschrijft de Code Banken, heeft de code in 2010 geïmplementeerd, en staat volledig achter de doelstelling van de Code om een meer transparante en verantwoordelijke manier van bankieren te ontwikkelen. De volledige pas toe of leg uit -verklaring die de Code Banken vereist is te lezen op De belangrijkste thema s van de Code Banken en de manier waarop Triodos Bank ermee omgaat zijn terug te vinden in het hoofdstuk Corporate Governance op pagina 21. Vooruitzichten 2011 Triodos Bank (Groep) Onvoorziene omstandigheden buiten beschouwing gelaten, verwacht Triodos Bank in 2011 een positief resultaat te behalen. Tegelijkertijd zijn we ons ervan bewust dat de economische recessie als gevolg van de financiële crisis zich in 2011 nog zal voort kunnen zetten en duurzame ondernemers en bedrijven die actief zijn in de reële economie voor uitdagingen zal blijven plaatsen. Europees vestigingennetwerk Het balanstotaal van Triodos Bank zal naar verwachting met 15 à 20% stijgen. Alle vestigingen zullen hun klantenbestand naar verwachting zien groeien. De groei van het aantal klanten van de Groep als geheel zal naar verwachting 15 à 20% bedragen. De kredietportefeuille en de toevertrouwde middelen zullen naar verwachting met 20 à 25% toenemen. Triodos Bank heeft een gezonde groeiambitie, maar niet tegen elke prijs. In 2011 zullen we ons extra inspannen om in het bijzonder de koplopers te financieren: de ondernemers die de duurzame sectoren van de toekomst ontwikkelen. We verwachten dat het niveau van de kredietvoorzieningen zal dalen tot het langetermijngemiddelde. Triodos Investment Management Triodos Investment Management is goed gepositioneerd voor verdere groei dankzij een groeiende vraag naar impact beleggen. Beleggers hebben zowel belangstelling voor bestaande beleggingsfondsen als voor nieuwe fondsen op verschillende terreinen zoals energiebesparing, duurzame energie, kunst en cultuur en duurzame landbouw en voeding. De groeivooruitzichten van de Nederlandse fondsen met fiscaal voordeel zijn onzekerder geworden doordat de overheid heeft besloten deze fiscale voordelen te beperken. In totaal voorzien we voor 2011 een groei in beheerd vermogen van 10 à 20%. Private Banking We verwachten aanhoudende belangstelling voor onze private-banking dienstverlening in Nederland en België en voorzien een groei van 20 à 25%. Tot slot In 2011 zal Triodos Bank een actieve bijdrage blijven leveren aan een duurzame toekomst door in te spelen op de sociale, ecologische en culturele uitdagingen op korte en lange termijn. We verwachten in het bijzonder een groei in onze financiering van duurzame energieprojecten en andere innovaties wereldwijd die onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen zullen verminderen. Onze milieuactiviteiten zijn echter slechts een deel van onze steeds groter wordende impact. Daarbij zullen wij de resultaten van ons werk nog duidelijker en vaker voor het voetlicht moeten brengen ondermeer door actief deel te nemen aan het publieke debat, maar ook als ervaringsdeskundige; een change-agent die verandering financiert. Zeist, 24 februari 2011 Directie Triodos Bank Pierre Aeby* Peter Blom*, voorzitter Michael Jongeneel *Statutair directeur 20

Persbericht. Jaarcijfers 2012 Triodos Investment Management. Triodos Beleggingsfondsen groeien met 7% in 2012

Persbericht. Jaarcijfers 2012 Triodos Investment Management. Triodos Beleggingsfondsen groeien met 7% in 2012 Persbericht Jaarcijfers 2012 Triodos Investment Management Triodos Beleggingsfondsen groeien met 7% in 2012 Zeist, 28 februari 2013 Het totaal aan vermogen van de door Triodos Investment Management beheerde

Nadere informatie

Divisies en resultaten Triodos Bank

Divisies en resultaten Triodos Bank De gemiddelde CO 2 -uitstoot van het wagenpark van Triodos Bank (alle auto s van de bank voldoen aan hoge duurzaamheidseisen) daalde van gemiddeld 115gr/km in 2012 naar gemiddeld 107gr/km in 2013. Het

Nadere informatie

Triodos Bank Private Banking

Triodos Bank Private Banking Triodos Bank Private Banking Triodos Bank Private Banking biedt een breed pakket van financiële en niet-financiële diensten aan voor vermogende particulieren, stichtingen, verenigingen en religieuze instellingen.

Nadere informatie

Divisies en resultaten Triodos Bank

Divisies en resultaten Triodos Bank Het totale aantal kilometers woon-werkverkeer per medewerker was vrijwel stabiel: het daalde met 0,22% in 2014. Medewerkers van Triodos Bank reisden 39% van de totale afstand woon-werkverkeer met het openbaar

Nadere informatie

Persbericht. Triodos beleggingsfondsen houden stand in lastig beleggingsklimaat Geringe daling van 3% in eerste halfjaar 2011

Persbericht. Triodos beleggingsfondsen houden stand in lastig beleggingsklimaat Geringe daling van 3% in eerste halfjaar 2011 Persbericht Triodos beleggingsfondsen houden stand in lastig beleggingsklimaat Geringe daling van 3% in eerste halfjaar 2011 Zeist, 26 augustus 2011 Ondanks het moeilijke klimaat voor beleggen is het volume

Nadere informatie

TLB Jaarverslag 2011

TLB Jaarverslag 2011 TLB Jaarverslag 2011 Het jaarverslag van Triodos Bank is ook online beschikbaar. Bezoek het Online Jaarverslag 2011 voor meer gedetailleerde informatie, inclusief interviews, samenvattingen van onze activiteiten

Nadere informatie

2011 NL BE UK ES DE Totaal Bank

2011 NL BE UK ES DE Totaal Bank Het waarmaken van de missie van Triodos Bank aan haar honderdduizenden klanten, van ondernemers tot individuele spaarders, is de verantwoordelijkheid van ons Europees netwerk van Triodos-vestigingen. Dit

Nadere informatie

Het businessmodel en de focus van kleinere banken in België Voorstelling Triodos Bank 1

Het businessmodel en de focus van kleinere banken in België Voorstelling Triodos Bank 1 Het businessmodel en de focus van kleinere banken in België Voorstelling Triodos Bank 1 Muriel Van Gompel - Director Retail Banking, Triodos Bank In 1980 zette Triodos Bank een ander bancair model in de

Nadere informatie

Algemene Vergadering van Aandeelhouders Triodos Bank NV 17 mei 2013 1 1. Welkom Algemene Vergadering van Aandeelhouders Triodos Bank NV 1. Welkom 2. Verslag van de Directie 2012 3. Vaststelling jaarrekening

Nadere informatie

Triodos Groep structuur 2012

Triodos Groep structuur 2012 Triodos Groep structuur 2012 Stichting Administratiekantoor Aandelen Triodos Bank Triodos Bank Retail & Business Banking Nederland België Duitsland Spanje Verenigd Koninkrijk Investment Management Europa

Nadere informatie

TLB Jaarverslag 2011

TLB Jaarverslag 2011 TLB Jaarverslag 2011 Het jaarverslag van Triodos Bank is ook online beschikbaar. Bezoek het Online Jaarverslag 2011 voor meer gedetailleerde informatie, inclusief interviews, samenvattingen van onze activiteiten

Nadere informatie

Nieuweroordweg 1, 3704 EC te Zeist Telefoon 030 693 65 00 Fax 030 694 2440

Nieuweroordweg 1, 3704 EC te Zeist Telefoon 030 693 65 00 Fax 030 694 2440 Registratiedocument Triodos Investment Management B.V. Algemene gegevens Triodos Investment Management Triodos Investment Management B.V. (Triodos Investment Management) is een besloten vennootschap met

Nadere informatie

Persbericht. Jaarcijfers 2013 Triodos Investment Management. Triodos Beleggingsfondsen groeien met 15% in 2013

Persbericht. Jaarcijfers 2013 Triodos Investment Management. Triodos Beleggingsfondsen groeien met 15% in 2013 Persbericht Jaarcijfers 2013 Triodos Investment Management Triodos Beleggingsfondsen groeien met 15% in 2013 Zeist, 28 februari 2014 Het totaal aan vermogen van de door Triodos Investment Management beheerde

Nadere informatie

TLB Jaarverslag 2012

TLB Jaarverslag 2012 TLB Jaarverslag 2012 Het jaarverslag van Triodos Bank is ook online beschikbaar. Bezoek het Online Jaarverslag 2012 voor meer gedetailleerde informatie, inclusief interviews, samenvattingen van onze activiteiten

Nadere informatie

Jaarlijkse Algemene Vergadering van Triodos Bank N.V. 20 mei 2016

Jaarlijkse Algemene Vergadering van Triodos Bank N.V. 20 mei 2016 Jaarlijkse Algemene Vergadering van Triodos Bank N.V. 20 mei 2016 1 1. Welkom Jaarlijkse Algemene Vergadering van Triodos Bank N.V. Agenda 1. Welkom 2. Verslag van de Raad van Bestuur 2015 2a. Activiteiten

Nadere informatie

Vergadering van Aandeelhouders Triodos Multi Impact Fund 12 mei 2017

Vergadering van Aandeelhouders Triodos Multi Impact Fund 12 mei 2017 Vergadering van Aandeelhouders Triodos Multi Impact Fund 12 mei 2017 0 Aandeelhoudersvergadering Triodos Multi Impact Fund Agenda 1. Opening 2. Verslag van het bestuur over het verlengde boekjaar 2016

Nadere informatie

Persbericht. Jaarcijfers 2015 Triodos Investment Management. Triodos Beleggingsfondsen groeien met 19% in 2015

Persbericht. Jaarcijfers 2015 Triodos Investment Management. Triodos Beleggingsfondsen groeien met 19% in 2015 Persbericht Jaarcijfers 2015 Triodos Investment Management Triodos Beleggingsfondsen groeien met 19% in 2015 Zeist, 26 februari 2016 Het totaal aan vermogen van de Triodos beleggingsfondsen is in 2015

Nadere informatie

TLB Jaarverslag 2012

TLB Jaarverslag 2012 TLB Jaarverslag 2012 Het jaarverslag van Triodos Bank is ook online beschikbaar. Bezoek het Online Jaarverslag 2012 voor meer gedetailleerde informatie, inclusief interviews, samenvattingen van onze activiteiten

Nadere informatie

Investeer nu in een duurzame toekomst.

Investeer nu in een duurzame toekomst. Investeer nu in een duurzame toekomst. Investeer in de groei van Bij werkt uw geld aan een duurzame samenleving waarin levenskwaliteit centraal staat. U kunt daaraan bijdragen door certificaten van aandelen

Nadere informatie

Sterke groei voor microfinancieringsfondsen en Triodos Sustainable Funds

Sterke groei voor microfinancieringsfondsen en Triodos Sustainable Funds Persbericht Triodos beleggingsfondsen in eerste halfjaar 2015 Sterke groei voor microfinancieringsfondsen en Triodos Sustainable Funds Zeist, 27 augustus 2015 Het totaal aan vermogen van de Triodos beleggingsfondsen

Nadere informatie

Bericht van het Bestuur van Stichting Administratiekantoor Aandelen Triodos Bank

Bericht van het Bestuur van Stichting Administratiekantoor Aandelen Triodos Bank Bericht van het Bestuur van Stichting Administratiekantoor Aandelen Triodos Bank De Stichting Administratiekantoor Aandelen Triodos Bank (hierna kortweg het Administratiekantoor) is verantwoordelijk voor

Nadere informatie

TLB Jaarverslag 2013

TLB Jaarverslag 2013 TLB Jaarverslag 2013 Het jaarverslag van Triodos Bank is ook online beschikbaar. Bezoek het Online Jaarverslag 2013 voor meer gedetailleerde informatie, inclusief interviews, samenvattingen van onze activiteiten

Nadere informatie

Persbericht Triodos beleggingsfondsen in eerste halfjaar 2014

Persbericht Triodos beleggingsfondsen in eerste halfjaar 2014 Persbericht Triodos beleggingsfondsen in eerste halfjaar 2014 Sterke groei voor Triodos Sustainable Funds Zeist, 28 August 2014 De Triodos Sustainable Funds (Triodos SICAV I) hebben in het eerste halfjaar

Nadere informatie

Triodos Groep structuur 2012

Triodos Groep structuur 2012 Triodos Groep structuur 2012 Stichting Administratiekantoor Aandelen Triodos Bank Triodos Bank Retail & Business Banking Nederland België Duitsland Spanje Verenigd Koninkrijk Investment Management Europa

Nadere informatie

Rabobank boekt 2,0 miljard euro nettowinst in 2013

Rabobank boekt 2,0 miljard euro nettowinst in 2013 Persbericht 27 februari 2014 Rabobank boekt 2,0 miljard euro nettowinst in 2013 De Rabobank Groep boekte in 2013 een nettowinst van 2.012 miljoen euro. Dit is 46 miljoen euro of 2% minder dan in 2012.

Nadere informatie

Persbericht. Jaarcijfers 2017 Triodos Investment Management. Triodos beleggingsfondsen groeien met 5% in 2017

Persbericht. Jaarcijfers 2017 Triodos Investment Management. Triodos beleggingsfondsen groeien met 5% in 2017 Persbericht Jaarcijfers 2017 Triodos Investment Management Triodos beleggingsfondsen groeien met 5% in 2017 Zeist, 15 maart 2018 Als gevolg van netto instroom bij de overgrote meerderheid van de Triodos

Nadere informatie

Verslag van de Directie

Verslag van de Directie Verslag van de Directie Een tijd van grote veranderingen Er is de afgelopen jaren veel in beweging. Dat zet burgers, bedrijven en overheden aan om zich te bezinnen op de vraag in welke richting de samenleving

Nadere informatie

TlB Jaarverslag 2009

TlB Jaarverslag 2009 TlB Jaarverslag 2009 Kerncijfers bedragen in miljoenen euro s 2009 2008 2007 2006 2005 Financieel Eigen vermogen 314 204 200 124 120 Aantal certificaathouders 14.778 11.797 12.084 9.039 9.271 Toevertrouwde

Nadere informatie

Strategische review 2013-2017. 14 mei 2013

Strategische review 2013-2017. 14 mei 2013 Strategische review 2013-2017 14 mei 2013 Samenvatting Duidelijke keuze voor positionering als gespecialiseerde, onafhankelijke wealth manager Ons doel is behoud en opbouw van vermogen voor klanten Wij

Nadere informatie

Duurzaam Bankieren in 2015: hoogtepunten en vooruitblik. Waarde creëren voor onze stakeholders

Duurzaam Bankieren in 2015: hoogtepunten en vooruitblik. Waarde creëren voor onze stakeholders Duurzaam Bankieren in 2015: hoogtepunten en vooruitblik Waarde creëren voor onze stakeholders Duurzaam bankieren bij ABN AMRO ABN AMRO levert een scala aan producten en diensten aan particuliere, private

Nadere informatie

Delta Lloyd Groep. Duurzaam ondernemen bij Delta Lloyd Groep. Nyenrode Business Universiteit, 28 mei 2010

Delta Lloyd Groep. Duurzaam ondernemen bij Delta Lloyd Groep. Nyenrode Business Universiteit, 28 mei 2010 Delta Lloyd Groep Duurzaam ondernemen bij Delta Lloyd Groep Nyenrode Business Universiteit, 28 mei 2010 Aanwezige leden van de Raad van Bestuur Niek Hoek CEO Emiel Roozen CFO Voorzitter van de Raad van

Nadere informatie

COMPLIANCE MET DE NEDERLANDSE CORPORATE GOVERNANCE CODE

COMPLIANCE MET DE NEDERLANDSE CORPORATE GOVERNANCE CODE COMPLIANCE MET DE NEDERLANDSE CORPORATE GOVERNANCE CODE Corporate Governance Novisource streeft naar een organisatiestructuur die onder meer recht doet aan de belangen van de onderneming, haar klanten,

Nadere informatie

Persbericht. Jaarcijfers 2014 Triodos Investment Management. Triodos Beleggingsfondsen groeien met 6% in 2014

Persbericht. Jaarcijfers 2014 Triodos Investment Management. Triodos Beleggingsfondsen groeien met 6% in 2014 Persbericht Jaarcijfers 2014 Triodos Investment Management Triodos Beleggingsfondsen groeien met 6% in 2014 Zeist, 3 maart 2015 Het totaal aan vermogen van de door Triodos Investment Management beheerde

Nadere informatie

Verslag van de Directie

Verslag van de Directie Verslag van de Directie We leven in een tijd waarin de antwoorden op de vragen van morgen niet langer van bovenaf komen, maar steeds vaker van onderaf worden vormgegeven. Overal in de samenleving zien

Nadere informatie

Verantwoordingsdocument Code Banken over 2014 Hof Hoorneman Bankiers NV d.d. 18 maart 2015. Algemeen

Verantwoordingsdocument Code Banken over 2014 Hof Hoorneman Bankiers NV d.d. 18 maart 2015. Algemeen Verantwoordingsdocument Code Banken over 2014 Hof Hoorneman Bankiers NV d.d. 18 maart 2015 Algemeen Mede naar aanleiding van de kredietcrisis en de Europese schuldencrisis in 2011 is een groot aantal codes,

Nadere informatie

HALFJAARBERICHT 2015 BNG VERMOGENSBEHEER B.V.

HALFJAARBERICHT 2015 BNG VERMOGENSBEHEER B.V. HALFJAARBERICHT 2015 BNG VERMOGENSBEHEER B.V. Inhoud 1 Profiel 1 2 Directieverslag 2 2.1 Beheerd vermogen 2 2.2 Financieel resultaat 2 2.3 Financiële markten 2 2.4 Personeel en organisatie 2 3 Financiële

Nadere informatie

BELEIDSPLAN WAKIBI 2017

BELEIDSPLAN WAKIBI 2017 BELEIDSPLAN WAKIBI 2017 Wakibi Samen 1 wereld zonder armoede Microfinanciering voor ondernemers in ontwikkelingslanden Inhoudsopgave 1. Introductie. 1 2. Visie & Missie. 1 3. Doelstellingen 2 4. Organisatie..

Nadere informatie

Over Triodos Bank. De missie van Triodos Bank is. Ambitie

Over Triodos Bank. De missie van Triodos Bank is. Ambitie Over Triodos Bank Triodos Bank financiert bedrijven, instellingen en projecten met een meerwaarde op sociaal, ecologisch en cultureel gebied, daartoe in staat gesteld door spaarders en beleggers die kiezen

Nadere informatie

Koninklijke BAM Groep nv Jaarcijfers Persbijeenkomst Amsterdam, 7 maart 2013

Koninklijke BAM Groep nv Jaarcijfers Persbijeenkomst Amsterdam, 7 maart 2013 Koninklijke BAM Groep nv Jaarcijfers 2012 Persbijeenkomst Amsterdam, 7 maart 2013 BAM realiseert verwacht operationeel resultaat in moeilijke thuismarkten 2012 nettoverlies 187 miljoen door bijzondere

Nadere informatie

Algemene vergadering van Aandeelhouders. 15 mei 2014

Algemene vergadering van Aandeelhouders. 15 mei 2014 Algemene vergadering van Aandeelhouders 15 mei 2014 Agendapunt 2a Bericht van de Raad van Commissarissen Agendapunt 2b Jaarverslag van de Raad van Bestuur over 2013 2013 hoofdpunten Winstherstel in 2013

Nadere informatie

Matrix Comply-or-Explain Code Banken 2017

Matrix Comply-or-Explain Code Banken 2017 Matrix Comply-or-Explain Code Banken 2017 In oktober 2014 heeft de Nederlandse Vereniging van Banken de herziene Code Banken (de "Code Banken"), onderdeel van een pakket met de naam "Future Oriented Banking"

Nadere informatie

Persbericht. Triodos beleggingsfondsen in eerste halfjaar 2017

Persbericht. Triodos beleggingsfondsen in eerste halfjaar 2017 Persbericht Triodos beleggingsfondsen in eerste halfjaar 2017 Zeist, 25 augustus 2017 Het totaal aan vermogen van de Triodos beleggingsfondsen is in de eerste zes maanden van 2017 nagenoeg stabiel gebleven

Nadere informatie

FUND GOVERNANCE CODE VAN DELTA LLOYD ASSET MANAGEMENT N.V.

FUND GOVERNANCE CODE VAN DELTA LLOYD ASSET MANAGEMENT N.V. FUND GOVERNANCE CODE VAN DELTA LLOYD ASSET MANAGEMENT N.V. I. INLEIDING Doel Delta Lloyd Asset Management N.V. (DLAM) wenst de DUFAS Principles of Fund Governance na te leven. De onderhavige code heeft

Nadere informatie

Persbericht Aantal pagina s: 4

Persbericht Aantal pagina s: 4 Persbericht Aantal pagina s: 4 Brunel: sterke groei omzet en winst Kernpunten verslagjaar 2004 Omzet 313 miljoen; 27% groei EBIT 11,0 miljoen; toename van 8,1 miljoen Nettowinst 7,3 miljoen; toename van

Nadere informatie

BELEIDSPLAN WAKIBI 2019

BELEIDSPLAN WAKIBI 2019 BELEIDSPLAN WAKIBI 2019 Wakibi Samen 1 wereld zonder armoede Microfinanciering voor ondernemers in ontwikkelingslanden Inhoudsopgave 1. Introductie. 1 2. Visie & Missie. 1 3. Doelstellingen 2 4. Organisatie..

Nadere informatie

Rabobank halfjaarcijfers 2014: 1,1 miljard euro nettowinst

Rabobank halfjaarcijfers 2014: 1,1 miljard euro nettowinst Persbericht 21 augustus 2014 Rabobank halfjaarcijfers 2014: 1,1 miljard euro nettowinst De Rabobank Groep boekte in het eerste halfjaar van 2014 een nettowinst van 1.080 miljoen euro. Het resultaat werd

Nadere informatie

Toelichting beleggingsbeleid Triodos Bank Private Banking

Toelichting beleggingsbeleid Triodos Bank Private Banking Toelichting beleggingsbeleid Triodos Bank Private Banking Heeft u vragen? Neemt u dan telefonisch contact op met Triodos Bank Private Banking via 030 693 65 05. Of stuur een e-mail naar private.banking@triodos.nl.

Nadere informatie

bij te dragen aan een samenleving waarin levenskwaliteit wordt bevorderd en menselijke waardigheid centraal staat;

bij te dragen aan een samenleving waarin levenskwaliteit wordt bevorderd en menselijke waardigheid centraal staat; Duurzaam bankieren Triodos Bank financiert bedrijven, instellingen en projecten met een meerwaarde op sociaal, ecologisch en cultureel gebied, daartoe in staat gesteld door spaarders en beleggers die kiezen

Nadere informatie

BNG Bank draagt bij aan oplossing maatschappelijke uitdagingen

BNG Bank draagt bij aan oplossing maatschappelijke uitdagingen P ERSBERICHT H ALFJAARCIJFERS 2016 BNG Bank draagt bij aan oplossing maatschappelijke uitdagingen Koninginnegracht 2 2514 AA Den Haag T 070 3750 750 www.bngbank.nl Duurzaamheid belangrijk deel van de strategie

Nadere informatie

Halfjaarbericht BNG Bank 2018

Halfjaarbericht BNG Bank 2018 Halfjaarbericht BNG Bank 2018 BANK INHOUD 2 Inhoud Profiel 3 1 Verslag van de Raad van Bestuur 5 PROFIEL 3 Profiel MISSIE BNG Bank is de bank voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang.

Nadere informatie

De kracht van een pertinente en duurzame strategie PERSCONFERENTIE

De kracht van een pertinente en duurzame strategie PERSCONFERENTIE De kracht van een pertinente en duurzame strategie PERSCONFERENTIE 23.02.2018 Nettoresultaat stijgt met 13% +13% 606 m 2 Solvabiliteit (na dividend) duurzaam op hoog niveau Common Equity Tier 1 Basel III

Nadere informatie

Jaarcijfers 2012. 6 maart 2013

Jaarcijfers 2012. 6 maart 2013 Jaarcijfers 2012 6 maart 2013 Overzicht Klantbelang gediend met stevig financieel fundament Resultaat 255 miljoen Dividendvoorstel 88 miljoen Solvabiliteit 293% Kosten verder verlaagd met 6% Eigen Vermogen

Nadere informatie

Starters zien door de wolken toch de zon

Starters zien door de wolken toch de zon M201206 Starters zien door de wolken toch de zon drs. A. Bruins Zoetermeer, mei 2012 Starters zien door de wolken toch de zon Enkele jaren nadat zij met een bedrijf zijn begonnen, en met enkele jaren financieel-economische

Nadere informatie

PERSBERICHT. Van Lanschot trading update: eerste kwartaal 2016

PERSBERICHT. Van Lanschot trading update: eerste kwartaal 2016 PERSBERICHT Van Lanschot trading update: eerste kwartaal 2016 Nettowinst bedraagt 14,0 miljoen (Q1 2015: 28,9 miljoen) Inkomsten lager dan Q1 2015 vanwege ongunstige marktomstandigheden en lager resultaat

Nadere informatie

Triodos Bank nv JAARVERSLAG 2007 BELANGRIJKE DATA VOOR DE AANDEELHOUDER EN CERTIFICAATHOUDERS TRIODOS BANK

Triodos Bank nv JAARVERSLAG 2007 BELANGRIJKE DATA VOOR DE AANDEELHOUDER EN CERTIFICAATHOUDERS TRIODOS BANK Triodos Bank nv JAARVERSLAG 2007 BELANGRIJKE DATA VOOR DE AANDEELHOUDER EN CERTIFICAATHOUDERS TRIODOS BANK Algemene Vergadering van Aandeelhouders 16 mei 2008 Ex-dividenddatum 19 mei 2008 Betaaldatum dividend

Nadere informatie

Beleid Duurzaam Beleggen. Stichting Pensioenfonds Delta Lloyd

Beleid Duurzaam Beleggen. Stichting Pensioenfonds Delta Lloyd Beleid Duurzaam Beleggen Stichting Pensioenfonds Delta Lloyd 28 maart 2018 1. Inleiding Dit document beschrijft het beleid van Delta Lloyd Pensioenfonds op het gebied van duurzaam beleggen. Het fonds heeft

Nadere informatie

Consumentenbrief beleggingen van. Tielkemeijer & Partners Vermogensbeheer

Consumentenbrief beleggingen van. Tielkemeijer & Partners Vermogensbeheer Consumentenbrief beleggingen van Tielkemeijer & Partners Vermogensbeheer Introductie Een groot aantal brancheorganisaties waaronder DSI, DUFAS, NVB, VBA en VV&A hebben het initiatief genomen om Consumentenbrief

Nadere informatie

Eindexamen m&o havo 2009 - II

Eindexamen m&o havo 2009 - II Opgave 5 Bij deze opgave horen de informatiebronnen 4 tot en met 8. Beleggingsvereniging De Toekomst heeft als doel door middel van scholing, advies en het uitwisselen van ervaringen er toe bij te dragen

Nadere informatie

Variabel beloningsbeleid Identified Staff Kempen & Co

Variabel beloningsbeleid Identified Staff Kempen & Co Variabel beloningsbeleid Identified Staff u 2014 heeft een zorgvuldig, beheerst en duurzaam beloningsbeleid, dat vanzelfsprekend voldoet aan de geldende wettelijke vereisten. Belangrijke doelen van dit

Nadere informatie

Duurzaam beleggen. Een kleine positieve verandering bij een beursgenoteerde onderneming heeft een mondiale impact.

Duurzaam beleggen. Een kleine positieve verandering bij een beursgenoteerde onderneming heeft een mondiale impact. Duurzaam beleggen Een kleine positieve verandering bij een beursgenoteerde onderneming heeft een mondiale impact. Triodos Investment Management bv, dochteronderneming van Triodos Bank nv, is de beheermaatschappij

Nadere informatie

Bij deze opgave horen de informatiebronnen 1 tot en met 5.

Bij deze opgave horen de informatiebronnen 1 tot en met 5. Opgave 2 Bij deze opgave horen de informatiebronnen 1 tot en met 5. QWIC bv is een aanbieder op de markt van elektrische fietsen en elektrische scooters (informatiebron 1). Dit Nederlandse bedrijf zag

Nadere informatie

TLB Jaarverslag 2013

TLB Jaarverslag 2013 TLB Jaarverslag 2013 Het jaarverslag van Triodos Bank is ook online beschikbaar. Bezoek het Online Jaarverslag 2013 voor meer gedetailleerde informatie, inclusief interviews, samenvattingen van onze activiteiten

Nadere informatie

Curatoren middag 2015

Curatoren middag 2015 Curatoren middag 2015 Alternatieve financieringsvormen Wat zijn de mogelijkheden in het huidige financieringslandschap 11 november 2015 Spreker: Onderwerpen 1. Financieringsbehoefte bedrijfsleven 2. Veranderende

Nadere informatie

Halfjaarbericht eerste helft 1997 ABN AMRO Asset Management TOTAAL BEHEERD VERMOGEN TOEGENOMEN MET 21 PROCENT

Halfjaarbericht eerste helft 1997 ABN AMRO Asset Management TOTAAL BEHEERD VERMOGEN TOEGENOMEN MET 21 PROCENT Amsterdam, 11 juli 1997 Halfjaarbericht eerste helft 1997 ABN AMRO Asset Management TOTAAL BEHEERD VERMOGEN TOEGENOMEN MET 21 PROCENT Totaal vermogen beheerd door ABN AMRO Asset Management wereldwijd in

Nadere informatie

JAARRESULTATEN boekjaar 2009 2010 STERKE GROEI VASTGOEDPORTEFEUILLE (+ 13,71%) AANZIENLIJKE STIJGING VAN HET COURANT RESULTAAT PER AANDEEL (+5,11%)

JAARRESULTATEN boekjaar 2009 2010 STERKE GROEI VASTGOEDPORTEFEUILLE (+ 13,71%) AANZIENLIJKE STIJGING VAN HET COURANT RESULTAAT PER AANDEEL (+5,11%) Persmededeling onder embargo tot vrijdag 28 mei 17u40 GEREGLEMENTEERDE INFORMATIE JAARRESULTATEN boekjaar 2009 2010 STERKE GROEI VASTGOEDPORTEFEUILLE (+ 13,71%) AANZIENLIJKE STIJGING VAN HET COURANT RESULTAAT

Nadere informatie

Hoofdlijnen beleidsplan Ronald McDonald Kinderfonds 2010-2015

Hoofdlijnen beleidsplan Ronald McDonald Kinderfonds 2010-2015 Hoofdlijnen beleidsplan Ronald McDonald Kinderfonds 2010-2015 Missie/Visie/Kernboodschap/Doelstelling Missie Het Ronald McDonald Kinderfonds wil een positieve bijdrage leveren aan de gezondheid van kinderen

Nadere informatie

CO2-voetafdruk van beleggingen

CO2-voetafdruk van beleggingen CO2-voetafdruk van beleggingen Beleggen en de uitstoot van broeikasgassen 1 WAAROM MEET ACTIAM DE CO 2 -UITSTOOT VAN HAAR BELEGGINGEN? Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de komende

Nadere informatie

Netto-omzet 63.789 1.099 Kostprijs van de omzet (61.047) (640) Bruto-omzetresultaat 2.741 458 EBITDA 1.666 22. Bedrijfsresultaat 1.

Netto-omzet 63.789 1.099 Kostprijs van de omzet (61.047) (640) Bruto-omzetresultaat 2.741 458 EBITDA 1.666 22. Bedrijfsresultaat 1. Persbericht Willemstad, Curaçao, 5 mei 2011 AamigoO Group NV maakt voorlopige jaarcijfers 2010 bekend Omzet Source+ NV 128,7 miljoen Brutomarge Source+ NV 5,6 miljoen Source+ slechts halfjaar meegenomen

Nadere informatie

Respect voor klanten, partners en medewerkers

Respect voor klanten, partners en medewerkers Respect voor klanten, partners en medewerkers Service : een ander woord voor het respect dat een onderneming verschuldigd is aan haar klanten, medewerkers en partners. Voertuigbeglazing KERNCIJFERS (in

Nadere informatie

Een nieuwe stap in duurzaam beleggen

Een nieuwe stap in duurzaam beleggen BLACKROCK IMPACT SCREENS ESG IMPACT Een nieuwe stap in duurzaam beleggen BlackRock Impact combineert het beste van BlackRock om beleggers te helpen een maatschappelijk én financieel verantwoord rendement

Nadere informatie

Persbericht. Triodos beleggingsfondsen in eerste halfjaar Stabiele performance in uitdagende markten

Persbericht. Triodos beleggingsfondsen in eerste halfjaar Stabiele performance in uitdagende markten Persbericht Triodos beleggingsfondsen in eerste halfjaar 2016 Stabiele performance in uitdagende markten Zeist, 26 augustus 2016 In een tijd waarin uitdagende markten centraal staan, is het totaal aan

Nadere informatie

Nederlanders best bekend met duurzaam beleggen Maar beleggen niet duurzamer dan anderen

Nederlanders best bekend met duurzaam beleggen Maar beleggen niet duurzamer dan anderen Nederlanders best bekend met duurzaam beleggen Maar beleggen niet duurzamer dan anderen Amsterdam, 29 maart 2006 Nederlanders zijn het best bekend met duurzame beleggingsfondsen. Dat blijkt uit onderzoek

Nadere informatie

VERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER

VERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER VERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER Wij zijn ervan overtuigd dat bedrijven alleen succesvol kunnen zijn in maatschappijen waarin mensenrechten beschermd en gerespecteerd worden. Wij erkennen

Nadere informatie

Ontwikkelingen in de financiële sector in Nederland; gevolgen voor MKB en Kredietunies.

Ontwikkelingen in de financiële sector in Nederland; gevolgen voor MKB en Kredietunies. 1 Ontwikkelingen in de financiële sector in Nederland; gevolgen voor MKB en Kredietunies. Inleiding door dr. H.O.C.R. Ruding, oud-minister van Financiën Symposium Values in Banking door: Kredietunie Nederland

Nadere informatie

2013 in het kort SAMENVATTING VAN HET JAARVERSLAG

2013 in het kort SAMENVATTING VAN HET JAARVERSLAG 2013 in het kort SAMENVATTING VAN HET JAARVERSLAG 1 Toelichting op het jaarverslag In het Jaarverslag 2013 legt het pensioenfonds uitgebreid verantwoording af over de ontwikkelingen, besluiten en gebeurtenissen

Nadere informatie

Implementatie Regeling beheerst beloningsbeleid Wft 2011 bij BNG

Implementatie Regeling beheerst beloningsbeleid Wft 2011 bij BNG Implementatie Regeling beheerst beloningsbeleid Wft 2011 bij BNG Koninginnegracht 2 2514 AA Den Haag T 070 3750 750 www.bng.nl Vastgesteld door de Raad van Bestuur op en goedgekeurd door de Raad van Commissarissen

Nadere informatie

Uitvoering van rechtstreeks verzekerde regelingen

Uitvoering van rechtstreeks verzekerde regelingen RAPPORT Prins Willem-Alexanderlaan 651 Postbus 700 7300 HC Apeldoorn Telefoon (055) 579 39 48 www.achmea.nl Uitvoering van rechtstreeks verzekerde regelingen Rapportage Intern toezicht in het kader van

Nadere informatie

Jaarrekening 2012 Triodos Bank N.V.

Jaarrekening 2012 Triodos Bank N.V. Jaarrekening 2012 Triodos Bank N.V. Pagina Geconsolideerde balans per 31 december 2012 46 Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2012 47 Geconsolideerd overzicht van gerealiseerde en niet-gerealiseerde

Nadere informatie

ACTIVINVESTOR MANAGEMENT B.V. Amsterdam. Halfjaarbericht per 30 juni 2012

ACTIVINVESTOR MANAGEMENT B.V. Amsterdam. Halfjaarbericht per 30 juni 2012 ACTIVINVESTOR MANAGEMENT B.V. Amsterdam Halfjaarbericht per 30 juni 2012 Profiel ActivInvestor Management B.V. is 16 december 2004 opgericht en heeft als doel het opzetten en beheren van niche vastgoedbeleggingsfondsen

Nadere informatie

AGENDA. Voor (het advies inzake) de routebeschrijving en bereikbaarheid met het openbaar vervoer verwijzen wij u naar onze website: www.nedap.com.

AGENDA. Voor (het advies inzake) de routebeschrijving en bereikbaarheid met het openbaar vervoer verwijzen wij u naar onze website: www.nedap.com. AGENDA voor de jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders van de N.V. Nederlandsche Apparatenfabriek Nedap, gevestigd te Groenlo, te houden op 3 april 2014, s morgens om 11.00 uur in het EYE (filmmuseum)

Nadere informatie

Michael Balmes Lüder Vollers Christian Vollers Matijs Brand

Michael Balmes Lüder Vollers Christian Vollers Matijs Brand Onze Bedrijfsmissie In een wereld die permanent en steeds sneller verandert, vormt onze visie een kompas voor het bedrijfsdoel en de fundamentele waarden van de Vollers groep. Ze brengt onze bedrijfsfilosofie

Nadere informatie

PERSBERICHT. Versterking kapitaalpositie ING met 10 miljard euro

PERSBERICHT. Versterking kapitaalpositie ING met 10 miljard euro PERSBERICHT Versterking kapitaalpositie ING met 10 miljard euro Op 19 oktober 2008 is bekend gemaakt dat ING haar kapitaal verder heeft versterkt met behulp van de Nederlandse overheid. De solvabiliteit,

Nadere informatie

Aan de basis van onze dienstverlening. ligt een transparant en duurzaam beleid. Hoe gaan we met onze klanten om?

Aan de basis van onze dienstverlening. ligt een transparant en duurzaam beleid. Hoe gaan we met onze klanten om? Because we care Onze missie is het realiseren van beleggingsdoelen voor onze klanten door het leveren van duurzame performance, service en advies. Verantwoord in alles wat we doen, blijven verrassen en

Nadere informatie

Bankverzekeren, klantentevredenheid, inkomstendiversifiëring: de kracht van een pertinent businessmodel PERSCONFERENTIE

Bankverzekeren, klantentevredenheid, inkomstendiversifiëring: de kracht van een pertinent businessmodel PERSCONFERENTIE Bankverzekeren, klantentevredenheid, inkomstendiversifiëring: de kracht van een pertinent businessmodel PERSCONFERENTIE 10.08.2018!1 Uitdagende macro-economische omgeving 1. Historisch lage rentevoeten

Nadere informatie

Bankieren met de menselijke maat. Jaarverslag 2015

Bankieren met de menselijke maat. Jaarverslag 2015 Bankieren met de menselijke maat Jaarverslag 2015 42 SNS Bank N.V. Jaarverslag 2015 > Verslag van de Directie 4.3 IN GESPREK MET STAKEHOLDERS Ons succes valt of staat met de mate waarin we kunnen voldoen

Nadere informatie

Triodos Bank nv JAARVERSLAG 2006

Triodos Bank nv JAARVERSLAG 2006 Triodos Bank nv JAARVERSLAG 2006 TlB Kerncijfers FINANCIEEL bedragen in miljoenen EUR 2006 2005 2004 2003 2002 Eigen vermogen 124 120 102 99 81 Aantal certificaathouders 9.039 9.271 8.231 8.349 7.013 Toevertrouwde

Nadere informatie

Jaarbericht 1996 ABN AMRO Asset Management TOTAAL BEHEERD VERMOGEN TOEGENOMEN MET 39 PROCENT

Jaarbericht 1996 ABN AMRO Asset Management TOTAAL BEHEERD VERMOGEN TOEGENOMEN MET 39 PROCENT Amsterdam, 21 januari 1997 Jaarbericht 1996 ABN AMRO Asset Management TOTAAL BEHEERD VERMOGEN TOEGENOMEN MET 39 PROCENT Totaal vermogen beheerd door ABN AMRO Asset Management wereldwijd in 1996 gegroeid

Nadere informatie

Duurzame bank van Europa

Duurzame bank van Europa Duurzame bank van Europa Triodos Bank gebruikt al 35 jaar geld om een positieve verandering teweeg te brengen op maatschappelijk en milieugebied om de kwaliteit van leven van mensen te verbeteren. Haar

Nadere informatie

HALFJAARBERICHT. Geen accountantscontrole toegepast. 1 De Nederlandse Investeringsbank voor Ontwikkelingslanden N.V.

HALFJAARBERICHT. Geen accountantscontrole toegepast. 1 De Nederlandse Investeringsbank voor Ontwikkelingslanden N.V. HALFJAARBERICHT 2012 1 De Nederlandse Investeringsbank voor Ontwikkelingslanden N.V. Inhoud PROFIEL... 3 ACTIVITEITEN... 4 CORPORATE GOVERNANCE... 5 VERANTWOORDELIJKHEIDSVERKLARING... 5 VERSLAG VAN DE

Nadere informatie

Van belang. Het verhaal van de Nederlandse Vereniging van Banken

Van belang. Het verhaal van de Nederlandse Vereniging van Banken Van belang Het verhaal van de Nederlandse Vereniging van Banken De som der delen De uitdagingen van de sector Door de NVB Van belang De nieuwe realiteit In Nederland zijn ruim tachtig Nederlandse en buitenlandse

Nadere informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de algemene vergadering van Nederlandse Waterschapsbank N.V. Verklaring over de jaarrekening 2014 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2014 van

Nadere informatie

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland Samenvatting Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland 2014-2020 Inzet op innovatie en een koolstofarme economie In het Europa van 2020 wil Noord-Nederland zich ontwikkelen en profileren als een regio

Nadere informatie

Spaarbank. Est. 1956

Spaarbank. Est. 1956 Spaarbank Est. 1956 MAAK KENNIS MET CKV Uw betrouwbare bank voor sparen en lenen Uw bank voor Sparen en Hypothecaire leningen op maat CKV Spaarbank is een onafhankelijke, Belgische Spaarbank die sedert

Nadere informatie

Alternatieve financieringsvormen voor bankkrediet. Bart P.M. Joosen

Alternatieve financieringsvormen voor bankkrediet. Bart P.M. Joosen Alternatieve financieringsvormen voor bankkrediet Bart P.M. Joosen 30 januari 2014 Aanbodzijde van de financieringsmarkt 2 Aanbodzijde van de financieringsmarkt Banken Institutionele beleggers Beurs (public

Nadere informatie

Incofin cvso: investeren in microfinanciering

Incofin cvso: investeren in microfinanciering Incofin cvso: investeren in microfinanciering Presentatie Finance Avenue 2013 Loïc De Cannière CEO Incofin Investment Management 16 november 2013 Agenda Incofin Investment Management: wie zijn we en wat

Nadere informatie

TlB Jaarverslag 2008

TlB Jaarverslag 2008 TlB Jaarverslag 2008 Kerncijfers bedragen in miljoenen euro s 2006 2005 2004 Financieel Eigen vermogen 204 200 124 120 102 Aantal certificaathouders 11.797 12.084 9.039 9.271 8.231 Toevertrouwde middelen

Nadere informatie

Inhoud. 3 Kerncijfers 1e halfjaar Verslag van de directie 6 Geconsolideerde tussentijdse financiële overzichten

Inhoud. 3 Kerncijfers 1e halfjaar Verslag van de directie 6 Geconsolideerde tussentijdse financiële overzichten Inhoud 3 Kerncijfers 1e halfjaar 2009 4 Verslag van de directie 6 Geconsolideerde tussentijdse financiële overzichten Dit rapport bevat gereguleerde informatie zoals bedoeld in de artikelen 1.1 en 5.25

Nadere informatie

Over Triodos Bank. De missie van Triodos Bank is. Ambitie

Over Triodos Bank. De missie van Triodos Bank is. Ambitie Over Triodos Bank Triodos Bank financiert bedrijven, instellingen en projecten met een meerwaarde op sociaal, ecologisch en cultureel gebied, daartoe in staat gesteld door spaarders en beleggers die kiezen

Nadere informatie

T B. Jaarverslag 2015

T B. Jaarverslag 2015 arverslag T B Jaarverslag 2015 Triodos Bank levert een gedrukte, gecontroleerde versie van het jaarverslag. Dit doen we omdat sommige stakeholders het verslag in deze vorm willen lezen en omdat we wettelijk

Nadere informatie

ABN AMRO Groenbank B.V. ENKELVOUDIGE JAARREKENING 2012

ABN AMRO Groenbank B.V. ENKELVOUDIGE JAARREKENING 2012 ABN AMRO Groenbank B.V. ENKELVOUDIGE JAARREKENING 2012 INHOUDSOPGAVE Directieverslag 2012 3 Enkelvoudige balans per 31 december 2012 6 Enkelvoudige winst- en verliesrekening over 2012 7 Overige gegevens

Nadere informatie