"Gezinstijd na de geboorte, mag het?" Een reflectie vanuit loopbaanperspectief

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download ""Gezinstijd na de geboorte, mag het?" Een reflectie vanuit loopbaanperspectief"

Anna Melanie Vedder
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 "Gezinstijd na de geboorte, mag het?" Een reflectie vanuit loopbaanperspectief Prof. dr. Marijke Verbruggen Faculteit EB KULeuven Naamsestraat Leuven

2 Reflectie vanuit loopbaanperspectief Centrale vraag: Welke loopbaangerelateerde risico s of voordelen kunnen een verlenging van moederschapsrust en geboorteverlof met zich meebrengen? Risico s: bv. terugkeer naar werk, loon, loopbaanmogelijkheden, deeltijds/voltijds werk Voordelen: bv. betere werk-gezinbalans, gendergelijkheid Bedenkingen: Onderzoek ofwel gevoerd in ander land of cross-nationaal Geeft indicatie van mogelijk effect van beleidswijziging Maar er spelen steeds nog andere contextfactoren die effect knn beïnvloeden Verschil tss moederschaps-/geboorteverlof en ouderschapsverlof: standaard versus keuze

3 Moederschapsrust verlengen? Keren vrouwen men dan wel nog terug naar de arbeidsmarkt? Argument: Hoe langer moederschapsrust, hoe groter risico dat afstand tot de arbeidsmarkt vergroot Anderzijds: dankzij moederschapsrust (met job bescherming) blijft er een betrokkenheid op de arbeidsmarkt Wat zegt onderzoek? Onzeker Enderzijds indicatie dat er geen effect is: Studie in Duitsland vergeleek % vrouwen dat na geboorte terug gaat werken voor en na uitbreiding moederschapsrust van 2 tot 6 maand en vond geen verschil (Schönberg & Ludsteck, 2007)

4 Moederschapsrust verlengen? Keren vrouwen men dan wel nog terug naar de arbeidsmarkt? Anderzijds tonen cross-nationale cijfers wel een licht dalende trend van activiteitsgraad vrouwen bij langere moederschapsrust 90 Labor force participation

5 Moederschapsrust verlengen? Werken vrouwen men dan wel nog evenveel uren als ze terugkeren naar de arbeidsmarkt? Argument: Hoe langer moederschapsrust, hoe groter risico dat afstand tot de arbeidsmarkt vergroot; minder kans op voltijdse baan Anderzijds: als men in de eerste maanden langer bij het kindje is kunnen blijven, is er mogelijk minder nood aan deeltijds (halftijds) werk nadien Wat zegt onderzoek? Risico lijkt net minder groot Vrouwen werken zowieso gemiddeld minder uren na krijgen kinderen Maar: cross-nationaal onderzoek toont aan dat in landen met een langere moederschapsrust, het verschil in werkuren tussen vrouwen met en zonder kinderen kleiner is dan in landen met een kortere moederschapsrust (Misra, Budig & Boeckmann, 2011)

6 Moederschapsrust verlengen? Werken vrouwen dan nog wel evenveel uren?

7 Moederschapsrust verlengen? Riskeren vrouwen dan een (hoger) loonsverlies? Argument: Door afwezigheid van het werk, zal men mogelijk competenties verleren en minder competenties opbouwen vergeleken met vrouwen die wel nog aan het werk zijn Anderzijds: er blijft een connectie met de arbeidsmarkt en men zal minder snel alternatieven zoeken; + het wordt ook meer vanzelfsprekend voor werkgevers dat die tijd genomen wordt Wat zegt onderzoek? Risico lijkt net minder groot Vrouwen verdienen gemiddeld minder na krijgen kinderen Maar cross-nationaal onderzoek toont aan dat in landen met een langere moederschapsrust, het verschil in loon tussen vrouwen met en zonder kinderen kleiner is dan in landen met een kortere moederschapsrust (Misra, Budig & Boeckmann, 2011)

8 Moederschapsrust verlengen? Riskeren vrouwen dan een hoger loonsverlies?

9 Moederschapsrust verlengen? Riskeren vrouwen dan minder kans op promotie? Argument: Door afwezigheid van het werk, zal men mogelijk competenties verleren en minder competenties opbouwen vergeleken met vrouwen die wel nog aan het werk zijn; dit verlaagt promotiekansen Signaalfunctie: vrouwen met langer moederschapsrust zenden signaal uit dat ze loopbaan minder belangrijk vinden Wat zegt onderzoek? Weinig onderzoek rond gevonden Studie in Zweden rond ouderschapsverlof vond dat vrouwen die langer ouderschapsverlof opnamen minder kans hadden op promotie (Evertsson & Duvander, 2011) OPM: ouderschapsverlof is optioneel => sterker risico voor signaalfunctie

10 Moederschapsrust verlengen? Hebben vrouwen dan betere werk-leven balans? Argument: Meeste disruptie bij erg jonge kinderen => bij langer moderschapsverlof dus mogelijk minder interrupties op werk voor familie Mgl ook meer uitgerust en met minder schuldgevoelens terug aan het werk Wat zegt onderzoek? Weinig onderzoek rond gevonden Wel: bij huwelijksproblemen is er grotere kans op depressie wanneer men korter moederschapsrust opnam (Hyde, Klein, Essex & Clark, 1995)

11 Moederschapsrust verlengen? Conclusie Langere moederschapsrust houdt mogelijk risico in van lagere arbeidsmarktparticipatie vrouwen (maar landencijfers tonen dat dit niet perse hoeft) Impact van moederschapsrust op loon en aantal werkuren van moeders is kleiner in landen met langere moederschapsrust Verklaringen? Cultuurwijziging Gedragswijziging: behoefte van moeders om bij hun erg jonge baby te zijn is meer vervuld, zodat ze minder alternatieven moeten zoeken

12 Geboorteverlof verlengen? In het algemeen: Weinig onderzoek rond geboorteverlof, Wel wat onderzoek rond ouderschapsverlof bij vaders OPM: Verschil: bij ouderschapsverlof is opname meer keuze van individu => sterker signaal naar werkgevers

13 Geboorteverlof verlengen? Riskeren vaders dan een loonsverlies? Argument Vaders die langer geboorteverlof opnemen zenden sterk signaal uit dat ze kiezen voor familie (wat >< traditionele rollenpatroon) Wat zegt onderzoek? Onderzoek toont aan dat ouderschapsverlof gepaard gaat met een groter loonsverlies bij mannen dan bij vrouwen Blijkt ook uit ervaringen van mannen Ik vroeg om ouderschapsverlof; en mijn baas een vrouw nota bene antwoordde: Kan je vrouw dat niet doen? MAAR: een wettelijke verlenging van geboorteverlof zou net deze signaalfunctie kunnen wijzigen omdat het dan normaler wordt dat vaders tijd nemen om bij hun jonge kinderen te zijn!

14 Geboorteverlof verlengen? Zullen mannen dan meer deeltijds werken? Huidige situatie: 50, ,00 30,00 20,00 10,00,00 07 Man Vrouw Langer geboorteverlof zou gezinnen kunnen stimuleren tot meer gelijkwaardige participatie in gezin, en daardoor ook tot groter aandeel deeltijds werkende mannen => kan genderloopbaankloof verkleinen

15 Geboorteverlof verlengen? Krijgen we dan een meer gelijke taakverdeling in gezin? HUIDIGE SITUATIE Mannen en vrouwen zijn allebei betrokken Eerder traditionele takenverdeling 8u 18u Huishoudelijke taken 19u 11u Zorgtaken Man Vrouw

16 Geboorteverlof verlengen? Krijgen we dan een meer gelijke taakverdeling in gezin? Wat zegt onderzoek? Geen onderzoek rond geboorteverlof Studie rond ouderschapsverlof door vaders in Duitsland toont aan dat (Bünning, 2015): Zelfs bij kort ouderschapsverlof vaders meer zorgtaken opnemen Huishoudelijke taken door vaders pas stijgen bij > 2 maand ouderschapsverlof

17 Geboorteverlof verlengen? Huidige systeem bevestigt traditionele rolmodellen en simuleert zo vormen van (in)directe discriminatie Bepaalde stereotypen lokken reacties uit, die verdere keuzes kunnen beïnvloeden Ik heb ooit wel eens een baas gehad die tegen mij zei: Heb jij geen schuldgevoel? Ik vroeg hem dan wat hij daarmee bedoelde en hij vroeg of ik me niet schuldig voelde ten opzichte van mijn kinderen. Bepaalde structuren/praktijken zijn meer afgestemd op traditionele werknemer Die overuren zijn heel belangrijk om te promoveren. En als je dan als vrouw vroeger weggaat, wordt dat niet geapprecieerd. Dan krijg je de reactie: Ah, ga je al door in het midden van de namiddag? Terwijl je gewoon door moet om de kinderen te gaan halen. En zo verlies je kansen.

18 Geboorteverlof verlengen? Conclusie Weinig onderzoek! Verlenging van geboorteverlof is wellicht hefboom om traditionele genderrolpatronen te doorbreken => Kan genderloopbaangelijkheid stimuleren

19 Dank u voor uw aandacht! Marijke.Verbruggen@kuleuven.be

Vergelijkbare documenten

Worden de rechten van vaders op het werk gerespecteerd?

Persbericht van 17 januari 2011 Worden de rechten van vaders op het werk gerespecteerd? Brussels, 17.01.2011 - Het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen publiceert zijn rapport De ervaringen