Waarom is duurzame schoolontwikkeling zo belangrijk?
|
|
- Karolien Baert
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Position paper Duurzame schoolontwikkeling Waarom is duurzame schoolontwikkeling zo belangrijk? Ons motto: Kinderen hebben maar één kans op goed onderwijs. De kennissamenleving We leven in een kennissamenleving. Een kind van 15 van nu heeft meer kennis van de wereld dan Socrates ooit had. Met name door informatietechnologie en ICT-toepassingen is kennis altijd en overal voor handen. Steeds meer kennis komt beschikbaar en de snelheid ervan neemt toe. Door toepassing van deze nieuwe kennis verkeert de samenleving in proces van permanente verandering. Kennis van nu kan morgen verouderd zijn, waarden en normen veranderen, bestaande sociale verbanden en structuren verliezen betekenis en worden vervangen door wereldwijde netwerken met gebruikmaking van ICT-toepassingen of zaken die we nu nog niet voor mogelijk houden. Het onderwijs bereidt kinderen dan ook niet meer voor op een min of meer stabiele samenleving, maar op een samenleving die voortdurend en snel in ontwikkeling is. Bovendien leren kinderen ook buiten school: denk aan de vele educatieve spelletjes op internet. We spreken over de Generatie Einstein. In onze kennissamenleving wordt van burgers verwacht, dat ze hun leven lang blijven leren en dat ze zich flexibel kunnen opstellen en aanpassen aan veranderende omstandigheden in leven, leren en werken. Mensen die hiertoe niet in staat zijn missen de boot. Het onderwijs moet kinderen toerusten op deelname aan deze kennissamenleving, en om dat goed te kunnen blijven doen, zal ook de school zich voortdurend moeten blijven ontwikkelen en moeten anticiperen op veranderingen in de samenleving. Daarmee is onderwijsvernieuwing een structurele opdracht van iedere school. Dan is het van belang de aanpak van die vernieuwing tot de automatismen van de school te maken. Dan kost het minder energie en levert het blijvende resultaten. Over deze twee onderwerpen hebben wij het als we spreken over Continuous Improvement: het leren van het kind en het leren van de school. In een kennissamenleving leren mensen hun leven lang. Dat geldt ook voor organisaties. Wat hebben kinderen nodig in onze kennissamenleving Joke Voogt, onderzoeker aan de universiteit Twente deed onderzoek naar de vraag wat kinderen nodig hebben in de kennissamenleving. Onderstaand overzicht staat in het artikel 21st Century Skills in het onderwijs ( Position paper, v. 1 juni Expertis Onderwijsadviseurs Hengelo en Amersfoort
2 Onderwijs in industriële samenleving Gericht op kennisoverdracht Leerkrachten en boeken als bron van kennis Lessen gebaseerd op: Kennis, Inzicht, Toepassing Passief leren Gefragmenteerde lessen en curriculum Gebaseerd op behoeften van werkgevers in een industriële samenleving Boeken, schriften, pennen staan centraal Vindt vooral binnen klaslokalen plaats figuur 1 Onderwijs in een kennissamenleving Gericht op kennisconstructie Leerkracht als coach van leerlinggestuurde processen Lessen gebaseerd op: Analyse, Synthese en Evaluatie Actief leren Vakoverstijgende projecten Gebaseerd op behoeften van werkgevers en maatschappij in een kennissamenleving Blended learning met rijk gebruik van ICT Interactie binnen en buiten de school Wil het onderwijs kinderen goed toerusten voor de kennissamenleving dan gaat het niet alleen om het overdragen van kennis, maar om een samenhangend geheel aan vaardigheden, attitudes en kennis, die in het onderstaande schema zijn weergegeven. figuur 2 Taal en rekenen vormen de basis. Ook de overige 21 st century skills zijn essentieel voor het leven en leren in de kennissamenleving. Position paper, v. 1 juni Expertis Onderwijsadviseurs Hengelo en Amersfoort
3 In het hart van de Cirkel staat het antwoord op de Waarom-vraag : Kinderen toerusten voor participatie in de kennissamenleving. Taal en rekenen blijven de basiskennis vormen. Kinderen en Continuous Improvement De kennissamenleving vraagt van het onderwijs een paradigmashift: Van de leerkracht die onderwijst naar de leerling die leert. Van de leerkracht die onderwijst naar de leerling die leert. Bij de 21 e eeuwse vaardigheden hoort dat leerlingen samenwerken, kritisch denken, zelf verantwoordelijk zijn voor hun werkplanning, dat leerlingen doelen stellen en behalen, het bewaken van de kwaliteit en uiteindelijk de evaluatie en reflectie. De leerlingen leren systematisch de verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen leren. Als een leerling in staat is zelf verantwoordelijkheid te nemen voor zijn leren, dan kan hij blijven leren. Dat is essentieel, omdat onze kennissamenleving daar om vraagt. De leerling neemt zelf verantwoordelijkheid voor zijn leerproces. De leerkracht blijft de spil in de klas. De in de VS succesvol gebleken aanpak van Continuous Improvement biedt een aantal hulpmiddelen, dat scholen ondersteunt bij de inrichting van het onderwijs, zodanig dat leerlingen steeds meer verantwoordelijkheid voor hun eigen leren gaan dragen. Daarbij blijft de leerkracht de spil in de klas. Hij betrekt de leerlingen actief bij het onderwijsproces, gaat het gesprek aan over de onderwijsbehoefte en zorgt dat leerlingen de verantwoordelijkheid voor het eigen leerproces nemen en ondersteunt hen daarbij waar nodig. Position paper, v. 1 juni Expertis Onderwijsadviseurs Hengelo en Amersfoort
4 DE ROL VAN DE LEERKACHT In deze benadering is de rol van de leerkracht essentieel. Een onderzoekende houding maakt deel uit van de basisattitude van het team. De studie Visible learning fo teachers van Hattie wijst op het belang van de rol van de leerkracht. Uit zijn onderzoek blijkt dat kinderen die leren met excellente leraren een vol jaar leerwinst boeken ten opzichte van kinderen die leren met ervaren leraren. Als de vier meest essentiële, onderscheidende kenmerken van de excellente leerkracht gelden: Challenge (Uitdaging): Expert leraren verstrekken uitdagende taken en leerdoelen aan hun leerlingen aan die ook goed bij de verschillende leerlingen passen. Zij kunnen dit doen omdat zij een zeer gedegen en diepe domeinkennis hebben en dus weten wat de leerlingen denken en weten. Deep representation (Diep begrip): Expert leraren hebben diepe en uitgebreide representaties van zowel wat doceren is als wat leren is. Hun kennis is ook beter georganiseerd, zij kunnen verbanden beter (uit)leggen tussen leerinhouden en voorkennis, kunnen lesinhouden goed koppelen aan andere onderwerpen in het curriculum binnen en buiten hun eigen vakgebied, enzovoorts. Monitoring and feedback (Volgen en terugkoppelen): Expert leraren kunnen de problemen van leerlingen effectief monitoren, zijn in staat het niveau van begrip en vooruitgang van hun leerlingen nauwkeurig te bepalen en geven meer en meer-relevante en bruikbare terugkoppeling. Een onderzoekende houding als basisattitude figuur 3 Essentiële werkwijzen die voortkomen uit deze benadering en die bruikbaar zijn in de klas: Het door leerlingen laten expliciteren van hun drijfveren: Waarom wil ik wat leren. Het door de leerlingen laten formuleren van de missie van de groep : De missie verenigt de leerlingen rond hetzelfde doel. De missie is gericht op het leren en verbeteren van opbrengsten en het leren van de leerlingen. Het door de leerlingen laten formuleren van de groepsafspraken : Wat moeten we met elkaar afspreken om de missie van onze groep waar te maken. Waar houden we elkaar aan. Wat zijn onze normen en waarden. Het door de leerlingen laten formuleren van de doelen voor de groep. De groepsdoelen zijn een concrete uitwerking van de missie. Groepsplannen, werkmappen in de klas en groepsoverzichten ondersteunen leerlingen bij het formuleren van hun doelen. Het door iedere leerling formuleren van de eigen doelen. Het gebruik van het databord in de groep: De leerlingen dragen met hun persoonlijke resultaten bij aan het groepsresultaat. De leerlingresultaten worden vastgelegd in het leerlingenportfolio, zodat ze overdraagbaar zijn naar groepsniveau. Op groepsniveau worden de resultaten opgenomen in een datacentrum, vaak vormgegeven als een datamuur. Dit is een plek op de muur waarop data wordt verzameld op een manier die het leerlingen mogelijk maakt om de vorderingen te monitoren. Het werken per leerling met een leerlingportfolio. De leerling stelt een eigen plan op waarin staat wat hij binnen de klassendoelen gaat realiseren en hoe. In het leerlingenportfolio verzamelt de leerling de resultaten. Het portfolio komt ook thuis aan de orde en is de input voor de oudergesprekken. Position paper, v. 1 juni Expertis Onderwijsadviseurs Hengelo en Amersfoort
5 Het laten leiden door leerlingen van klassevergaderingen / groepsvergaderingen. De leerlingen hebben het initiatief bij het analyseren van de opbrengsten en het trekken van conclusies over de vorderingen, het behalen van de doelen en het eventueel bijstellen van het traject. Het laten leiden door de leerling van het oudergesprek met zijn ouders: Leerlingen leren, gesteund door de leerkracht, zelf hun vorderingen te benoemen en met de leerkracht en ouders te bespreken. Dit is een omkering van wat in een klassieke klas gebruikelijk is en inherent aan het eigenaarschap van de leerling van zijn leren. Als een groep en een leerling op deze manier werkt, werken zij feitelijk met PDSA-cyclus en met kwaliteitsinstrumenten. Zij leren zich continu te verbeteren en zijn daarbij eigenaar van het leerproces. In onderstaand lotusdiagram wordt e.e.a. weergegeven: figuur 4 Zie onder de rubriek Filmpjes enkele inspirerende voorbeelden van bovenstaande aanpak. We hebben gezien wat voor kinderen nodig is om in de kennissamenleving te participeren. We hebben laten zien hoe je je daar op pedagogisch didactisch vlak kan voorbereiden. Maar ook dit is geen stabiel gegeven: Scholen moeten voortdurend meelopen met de ontwikkelingen in die kennissamenleving. Schoolontwikkeling is nooit klaar. Daarom gaan we nu verder in op het onderwerp hoe de school zich permanent kan verbeteren en ontwikkelen. En ook bij dit proces is het belangrijk dat leerkrachten en leidinggevenden zelf eigenaar zijn van het proces. De school en Continuous Improvement De kennissamenleving vereist dat een goede school zich permanent verbetert. Daarbij is het van belang dat het team zelf eigenaar is van dit proces. Net zoals de leerling eigenaar moet zijn van zijn eigen leerproces. Position paper, v. 1 juni Expertis Onderwijsadviseurs Hengelo en Amersfoort
6 Een lerende organisatie kan goed omgaan met maatschappelijke veranderingen. De school als lerende organisatie om maatschappelijke veranderingen te volgen. Daar hoort bij dat de teamleden samen verantwoordelijk zijn voor het stellen en realiseren van doelen, voor de werkplanning, het bewaken van de kwaliteit, de evaluatie, de reflectie en het verbeterproces. Het team als eigenaar van het leerproces van de organisatie. Essentiële elementen die bij deze benadering van een lerende organisatie passen zijn: Het Identiteitsbewijs van het team /de school. De Golden Circle van Sinek. De PDSA-cyclus. Het toepassen van de principes van de lerende organisatie: het systematisch werken met een leiderschapsteam, verbeterteams, professionele leergemeenschappen (PLG s) en datateams. Alignment in de organisatie. Elk van deze elementen lichten we hieronder kort toe. Identiteitsbewijs; werken vanuit intrinsieke motivatie Een organisatie, een team, wordt gevormd door mensen. Als zij in hun kracht staan, kunnen werken aan de zaken die zij van het grootste belang vinden, dan is daarmee aan een belangrijke voorwaarde voor Continuous Improvement voldaan. Daarom vormen de drijfveren van een team de basis voor Continuous Improvement. In een Identiteitsbewijs, een kort en kernachtig document, leggen de teamleden vast wat hen bindt en in hun kracht zet. Het beschrijft dus waar de organisatie echt voor staat, omdat de medewerkers vanuit hun diepste drijfveren daarvoor staan en wat het team daarom iedere dag kan waarmaken. Het identiteitsbewijs verwoordt de collectieve ambitie en de intrinsieke motivatie van het team. Werken vanuit de intrinsieke motivatie zet de teamleden in hun kracht. In zijn Identiteitsbewijs geeft het team antwoord op een zestal vragen. Het identiteitsbewijs vervangt het vaak lege missie en visie. Waar staan wij echt voor? Als dit is waar wij voor staan, hoe kijken wij dan naar leerlingen en ouders? Als dit is wat we willen zijn en dit onze visie is op leerlingen en ouders, wat beloven wij dan aan onze leerlingen en ouders? Wat is onze unieke kracht waardoor we zeker weten dat we onze beloftes kunnen waarmaken? Waar zijn onze kernwaarden waarop wij aangesproken willen worden? Wanneer hebben wij onze collectieve ambitie ingelost? Voor een filmpje over het werken aan een Identiteitsbewijs zie: U vindt daar ook het identiteitsbewijs dat de school in deze film samenstelde. Position paper, v. 1 juni Expertis Onderwijsadviseurs Hengelo en Amersfoort
7 De golden cirkel van Sinek De sleutel tot het bereiken van resultaten op alle gebieden is dat een school altijd het Identiteitsbewijs en zijn visie en missie in gedachten houdt en hieraan elk besluit toetst dat wordt genomen. Daarom start een school die werkt aan Continuous Improvement niet met de vraag Wat moet er veranderen en Hoe gaan we dat doen, maar start altijd met de kernvraag, Doen wij waarvoor wij staan volgens Identiteitsbewijs en Maken wij waar wat ouders en kinderen beloofd hebben? Dit zijn de zogenaamde Waarom-vragen. Daarbij evalueert het team de bereikte resultaten nauwkeurig, analyseert oorzaken, bestudeert de voor- en nadelen van mogelijke oplossingen en geeft dan pas antwoord op de wat-en-hoe-vraag. Dit principe, het centraal stellen van de Waarom-vraag, vormt de kern van de Circle van Sinek. Niet wat, niet hoe. Maar: waarom als startpunt voor elk besluit. figuur 5 Sinek zet in de film Start with why het belang van de cirkel uiteen. of De PDSA-verbetercirkel en de principes van de Lerende Organisatie Continu Verbeteren is een doelgericht, planmatig en systematisch proces. Dat komt tot uitdrukking in de PDSA-verbetercirkel. Position paper, v. 1 juni Expertis Onderwijsadviseurs Hengelo en Amersfoort
8 figuur 6 De PDSA is een planmatige manier van werken om continu te verbeteren De PDSA-verbetercirkel illustreert de planmatige wijze van werken en welke stappen daarbij gezet worden. Voor een organisatie die zich continu wil verbeteren is het daarbij essentieel te werken in een structuur die teamleden in staat stelt om samen te werken, problemen op te lossen en verbeteringen door te voeren in hun cirkel van invloed. Daarbij kunnen de organisatieprincipes van de lerende organisatie zeer behulpzaam zijn. Het gaat dan om het inrichten van: Het leiderschapsteam (LST); Het verbeterteam (VBT); De professionele leergemeenschap (PLG); Datateams. Het Leiderschapsteam vormt de tussenlaag tussen het primaire proces en het bestuur van de school. Het verdiept zich in de data van de Onderwijsinspectie en eigen data uit het kwaliteitszorgsysteem, laat zich informeren door deskundigen of relevante literatuur en stelt een ontwikkelplan op met daarin de onderwerpen ter verbetering, die aangepakt moeten worden door een verbeterteam. Het faciliteert het verbeterproces en bewaakt de voortgang. Het bestaat uit de schoolleider, de IB er en een senior-docent. Position paper, v. 1 juni Expertis Onderwijsadviseurs Hengelo en Amersfoort
9 Het leiderschapsteam faciliteert het verbeterproces en bewaakt de voortgang. Het verbeterteam wordt samengesteld voor een specifieke verbeteropdracht en is dan ook tijdelijk. Voor een nieuwe opdracht wordt een nieuw verbeterteam ingesteld. Het team bestaat uit leerkrachten, ondersteuners, specialisten die voor het verbeteronderwerp relevant zijn. De leider van het verbeterteam is een van de teamleden zelf. Het heeft als taak het verbeteronderwerp te analyseren, het onderzoeken van de oorzaken, het bestuderen van mogelijke oplossingen (wat zegt de wetenschap hierover), het uitproberen van mogelijke oplossingen, het evalueren van deze oplossingen en het samen met het leiderschapsteam zorgen voor borging. Het verbeterteam is een zelfsturend team met één helder verbeterdoel. De professionele leergemeenschap richt zich in het bijzonder op het leren van leerlingen. De leden van de professionele leergemeenschap onderzoeken samen wat de beste praktijken voor leerlingen zijn, delen kennis en ervaring. Het uitgangspunt is dat het altijd beter kan en dat betekent dat leerkrachten een onderzoekende houding moeten ontwikkelen. De PLG stelt doelgerichte plannen op om het lesgeven en leren in de groepen te verbeteren. Daarmee ontstaat een cultuur van collectief leren, wat een belangrijk aspect van duurzame schoolontwikkeling is. In principe kunnen alle teamleden lid zijn van één of meer PLG s. Leerkrachten werken samen in een PLG: ze delen ervaring en ontwikkelen kennis. Een onderzoekende houding is voorwaardelijk. Datateams analyseren de resultaten, de opbrengsten van het onderwijs. Het gaat daarbij om de resultaten van de verschillende groepen, zoals deze bijvoorbeeld blijken uit de datamuren, maar ook de resultaten m.b.t. vakgebieden of specifieke onderwerpen. De geanalyseerde data vormen de input voor het Leiderschapsteam om verbeteronderwerpen vast te stellen, maar ook vormen zij de input voor de PLG s om te kunnen blijven monitoren of de beoogde voortdurende verbetering ook daadwerkelijk bereikt wordt. Datateams voorzien verbeterteams en PLG s van bruikbare informatie en monitoren of doelen bereikt worden. De Golden Circle van de Continuous Improvement School Het voorafgaande is weergegeven in onderstaande figuur: De Cirkel van de Continuous Improvement School. Position paper, v. 1 juni Expertis Onderwijsadviseurs Hengelo en Amersfoort
10 figuur 7 Een korte toelichting op figuur. Net zoals bij de Golden Circle van Sinek staan in het hart van de Cirkel de documenten die gaan over de Waarom vraag : Het Identiteitsbewijs, Het Strategisch Plan en het Schoolplan. Deze documenten vormen bij alles de voortdurende toetssteen. De tweede cirkel benoemt de uiteenlopende activiteiten die verricht moeten worden in het proces van CI en de teams die deze activiteit verrichten. De derde cirkel beschrijft de aard van de activiteit, zoals het bestuderen van literatuur, of het uitvoeren van een zelfevaluatie, of het analyseren van bepaalde data. De vierde, buitenste, cirkel beschrijft het beoogde resultaat van de activiteit. De cirkel moet gelezen worden met de klok mee, vanaf 1 Interventieproject. Alignment In dit position paper beschreven wij dat Continuous Improvement een vergelijkbare aanpak vraagt als het gaat om het werken van en met leerlingen in een groep of als het gaat om het werken aan voortdurende verbeteringen als team. Wil een organisatie duurzaam succesvol zijn en zich continu kunnen verbeteren dan is het van belang dat de hiervoor beschreven principes gedeeld en toegepast worden op alle niveaus in de organisatie. Dus ook op het niveau van de schoolleiding, College van Bestuur en Raad van Toezicht. Dat betekent bijvoorbeeld dat de Raad van Toezicht erop toeziet dat Position paper, v. 1 juni Expertis Onderwijsadviseurs Hengelo en Amersfoort
11 er in de organisatie volgens de principes van continuous improvement gewerkt wordt en dat de raad zichzelf permanent verbetert door de principes op het eigen functioneren toe te passen. Alignment 1 De werkwijzen van continuous improvement worden toegepast op alle niveaus van de organisatie. De tweede betekenis van alignment is, dat alle systemen, middelen en beslissingen zo zijn, dat zij eenduidig meewerken om de belofte aan leerlingen en ouders waar te maken. Zo moet bijvoorbeeld het HRM-beleid naadloos aansluiten bij het identiteitsbewijs van de organisatie. Als aan beide elementen van alignment voldaan is, aansluiting van groep tot Raad van Toezicht en alle systemen in dienst van de kern van wat ouders en leerlingen beloofd is, dan is er sprake van alignment. Alignment 2 Systemen, middelen en beslissingen sluiten naadloos aan bij het identiteitsbewijs. Stappenplan voor veranderingen De benadering van continuous improvement sluit aan bij de theorie over succesvol veranderen van Kotter, die wijst op het belang van de volgende kritische succesfactoren: Ontwikkel gevoel van urgentie Creëer een leidende coalitie Ontwikkel een heldere visie Deel de visie Geef de mogelijkheid om obstakels weg te ruimen Veranker de verandering Consolideer en blijf in beweging Borg korte termijn successen figuur 8 Kenmerken van succesvolle organisaties Daarnaast sluit het model aan bij de theorie van Peter Senge over succesvolle organisaties: De Vijfde Discipline. Een succesvolle organisatie wordt gekenmerkt doordat deze uitgaat van: Persoonlijk Meesterschap Het belang van Mentale modellen Een Gemeenschappelijke visie Het leren in teams als basis Het systeemdenken figuur 9 Position paper, v. 1 juni Expertis Onderwijsadviseurs Hengelo en Amersfoort
12 Tot slot: de rol van de schoolleiding Het onderwijskundig leiderschap van de schoolleiding is voor een succesvolle continuous improvement cruciaal. Prof. Sietske Waslander onderscheidt in haar publicatie Succesvol Innoveren de volgende 7 c s, die het belang van de schoolleiding in verandertrajecten onderstrepen. De 7 c s voor succesvol vernieuwen 1 Concentratie Concentratie Met een leuk project hier en daar komt er niets structureels op gang. Onderwijsverbetering heeft focus nodig. Er moet een duidelijk doel zijn dat ook nog verband houdt met leren en doceren. Coherentie Op veel fronten tegelijk vechten is niet verstandig: bewaar voortdurend de samenhang tussen activiteiten in de school. Blijf ook opletten of de inzet van faciliteiten wel spoort met het doel van een plan. Commitment Het is bewezen: vernieuwen lukt alleen als docenten en schoolleiders zich eigenaar voelen van de plannen. Commitment van mensen buiten de school (bestuur, gemeente, ouders) is ook belangrijk. Community Leren lukt beter op een school waar leerlingen en docenten een leergemeenschap vormen. De kans op uitval neemt dan af. Maar maak het ook niet te close. Open communicatie moet wel mogelijk blijven. Continuïteit Het duurt jaren om veranderingen succesvol te implementeren. Een groot verloop is dan erg vervelend. Streef naar continuïteit in het docententeam en de schoolleiding. 6 Consistentie Consistentie Een zigzagbeleid van bestuur of overheid helpt beginnende innovaties snel om zeep. Positiever gezegd: het helpt als organisaties die invloed uitoefenen op scholen, hun beleid op elkaar afstemmen. 7 Context-management Context management Blijf trouw aan je uitgangspunten, maar beweeg bij de uitvoering mee met veranderingen in de omgeving van de school. Het loont om anderen bij je plannen te betrekken Position paper, v. 1 juni Expertis Onderwijsadviseurs Hengelo en Amersfoort
Welkom. Wat weten we over succesvolle scholen?
Welkom Duurzame schoolontwikkeling begint bij een gezamenlijke identiteit: waar staan wij voor? Over de kracht van DNA/ identiteit, collectieve ambitie, in verbinding werken Wat weten we over succesvolle
Nadere informatieOnderwijsvernieuwing. We doen er allemaal aan mee.
Onderwijsvernieuwing We doen er allemaal aan mee. Maar. Welke kant willen we op? Wat speelt er in mijn team? Wil iedereen mee? Waar liggen de interesses? Waar zit de expertise? WAARIN GA IK INVESTEREN?
Nadere informatieWorkshop Continuous Improvement anders organiseren. Véronique Lindelauf Bart Goffin
Workshop Continuous Improvement anders organiseren Véronique Lindelauf Bart Goffin Even voorstellen Véronique Lindelauf (IB er SBO Bernardus) Bart Goffin (leerkracht BS. De Triangel) Wie zijn wij? Collectieve
Nadere informatieProgramma Train de Trainer Continuous Improvement
Programma Train de Trainer Continuous Improvement 1. Doelgroep Het programma is bedoeld voor directeuren, MT-leden en Interne Begeleiders, die al kennis hebben gemaakt door middel van een masterclass met
Nadere informatieLeren in de 21 e eeuw en 21st Century Skills. Frank van den Oetelaar @frankoetelaar @21stcskills http://www.21stcenturyskills.nl
Leren in de 21 e eeuw en 21st Century Skills Frank van den Oetelaar @frankoetelaar @21stcskills http://www.21stcenturyskills.nl Leren in de 21 e eeuw en 21st Century Skills Film over de kennissamenleving
Nadere informatieBijeenkomsten 2012-2013
Bijeenkomsten 2012-2013 Datafeedforward Intervisie Lezing/masterclass gekoppeld aan professionele leergemeenschap Werken in een Professionele LeerGemeenschap Motto: Professionals doen het samen en doen
Nadere informatieDE KRACHT VAN HET COLLECTIEF ONDERWIJS VAN MORGEN
Op weg naar 2020 Dit is het verhaal van de NUOVO scholengroep. Verantwoordelijk voor voortgezet onderwijs aan ruim 5.000 leerlingen in de stad Utrecht. Tien openbare scholen bieden samen een breed aanbod:
Nadere informatieDuurzaam verbeteren. Panta Rhei
Duurzaam verbeteren Kwaliteitszorg op Panta Rhei tot in de klas! Panta Rhei Bestaat sinds 2002; 700 leerlingen; 55 personeelsleden; Pedagogisch team; School van stichting Fedra Mieke Alkemade 1 Ontwikkelingsgericht
Nadere informatieOmdat elk kind telt en groeit met plezier ; dat is de titel van het strategisch beleidsplan 2013-2018 van onze Stichting Proo.
Jaarplan 2013-2014 VOORWOORD Omdat elk kind telt en groeit met plezier ; dat is de titel van het strategisch beleidsplan 2013-2018 van onze Stichting Proo. Met die titel dagen wij onszelf uit en ieder
Nadere informatieVul voor u zelf vraag 1 tot en met 11 in van de checklist zichtbaar leren (Hattie 2013).
Werkblad Profesionele leergemeenschap CNV Schoolleiders Opdracht 1 Checklist Visibele learning Hattie 2013 Vul voor u zelf vraag 1 tot en met 11 in van de checklist zichtbaar leren (Hattie 2013). Wat is
Nadere informatieOpbrengstgericht werken (OGW)
ALITEITSKAART werken (OGW) werken (OGW) OPBRENGSTGERICHT LEIDERSCHAP PO werken (OGW) is het systematisch en doelgericht werken aan het maximaliseren van prestaties. De uitkomsten van onderzoek van de resultaten
Nadere informatieDe PLG-bril. De drie capaciteiten
De PLG-bril De PLG-bril (Verbiest, 2008) kan als hulpmiddel gebruikt worden om na te gaan in hoeverre de leerprocessen op verschillende niveaus met elkaar verbonden zijn en verbonden zijn aan de koers.
Nadere informatieOp expeditie naar waarde(n)
Op expeditie naar waarde(n) 21e eeuwse educatie Effectief leiderschap Vakmanschap: de leraar doet ertoe! Verbinding met de gemeenschap Waardengedreven onderwijs Op expeditie naar waarde(n) De hele opvoeding
Nadere informatieGoed onderwijs door onderwijskundig leiderschap
Goed onderwijs door onderwijskundig leiderschap Lerend leiden Leidend leren Janny Wolters en Irene Harmsen Wie zijn wij.. Irene Harmsen Senior consultant KPC Groep i.harmsen@kpcgroep.nl Janny Wolters Senior
Nadere informatieOpbrengstgericht werken (OGW)
Opbrengstgericht werken (OGW) OPBRENGSTGERICHT LEIDERSCHAP Opbrengstgericht werken (OGW) is het systematisch en doelgericht werken aan het maximaliseren van prestaties. De uitkomsten van onderzoek van
Nadere informatieVerbindend Leiderschap Samen werken aan professionaliteit. Jan Jutten doelen in deze workshop
communicatie Verbindend Leiderschap Samen werken aan Jan Jutten www.natuurlijkleren.org doelen in deze workshop onderscheid kunnen maken tussen en inzicht in de belangrijke rol die leiders spelen als het
Nadere informatieProfessionele leergemeenschap in het primair onderwijs. Myriam Lieskamp CNV Onderwijs
Professionele leergemeenschap in het primair onderwijs Myriam Lieskamp CNV Onderwijs Programma Wat is onderwijs 2032? Vijf niveaus van hoog betrouwbare scholen Wat is een professionele leergemeenschap
Nadere informatieOnderwijskundig jaarplan
Onderwijskundig jaarplan Pauwenburg 2, 8226 TA Lelystad tel.: 0320 258025 www.3sprong.net - school@3sprong.net Jaar 2016-2017 School CBS 3sprong Schoolleider Chris Klaver Datum Mei 2016 Inleiding In ons
Nadere informatieONDERWIJS EN INNOVATIE OP DE LINDERTE
ONDERWIJS EN INNOVATIE OP DE LINDERTE Onderwijs zoals we dat vroeger kenden, bestaat al lang niet meer. Niet dat er toen slecht onderwijs was, maar de huidige maatschappij vraagt meer van de leerlingen
Nadere informatieDE VISIE DIE TEN GRONDSLAG LIGT AAN HET INSTRUMENT MEVOLUTION
DE VISIE DIE TEN GRONDSLAG LIGT AAN HET INSTRUMENT MEVOLUTION In het model van De Vitale Ruimte, worden de voorwaarden vervuld voor het leren van onderwijsprofessionals, binnen een Professionele Leergemeenschap.
Nadere informatiePresentatie Directie 2-daagse Meesterschap Kijkduin 5 en 6 september 2013 DEEL 2
* Presentatie Directie 2-daagse Meesterschap Kijkduin 5 en 6 september 2013 DEEL 2 * -Wat is het MEESTERSCHAP Van LEIDERSCHAP? Wat dragen wij als schoolleider bij aan de kwaliteiten / opbrengsten van de
Nadere informatieProfessionele Lerende Gemeenschap
Daadkrachtig leiding geven aan een professionele leergemeenschap Succescriteria Professionele Lerende Gemeenschap Data & Actie onderzoek Collectieve Reflectieve praktijk Collectieve focus op het leren
Nadere informatieAppendix A Checklist voor visible learning inside *
Appendix A Checklist voor visible learning inside * * Op www.bazalt.nl/lerenzichtbaarmaken kunt u dit formulier downloaden en vervolgens printen. Het is belangrijk dat de medewerkers van de school deze
Nadere informatieFIT-traject onderwijsvernieuwing met ICT en sociale media. draagvlak inspiratie motivatie vernieuwing 21st century skills borging
FIT-traject onderwijsvernieuwing met ICT en sociale media draagvlak inspiratie motivatie vernieuwing 21st century skills borging Via het Klavertje 4 Model zet u sociale media en ICT breed in Didactische
Nadere informatie21 e eeuw vaardigheden
21 e eeuw vaardigheden Filmpje: Tweepraat Wat vind je hiervan? Even sparren met je buurman/buurvrouw Nog wat quotes: We kunnen problemen niet oplossen door op dezelfde manier te denken als toen we ze
Nadere informatieInhoud: Schoolplan 2015-2019. Verantwoording. Motto, missie, visie, overtuigingen. Doelen. Samenvatting strategisch beleid van de vereniging
Schoolplan 2015-2019 Inhoud: Verantwoording Motto, missie, visie, overtuigingen Doelen Samenvatting strategisch beleid van de vereniging 21 e eeuwse vaardigheden Schematische weergave van de vier komende
Nadere informatiePLG Directies. PLG Directies Agenda. Op weg naar duurzame schoolontwikkeling Hoe verder in ? Opening/het kader geschetst
PLG Directies Op weg naar duurzame schoolontwikkeling Hoe verder in 2011-2012? 12 april 2011 1 PLG Directies Agenda Opening/het kader geschetst 1. Het raamwerk voor schooleffectiviteit 2. Naar verschil
Nadere informatieIN DE LUWTE OF IN DE WIND? Reflecties op ontwikkeling van scholen
IN DE LUWTE OF IN DE WIND? Reflecties op ontwikkeling van scholen 1 OPZET Regelluw met welk doel? Onderwijskwaliteit: wie bepaalt dat? Naar scholen als lerende organisaties Condities: Een visie op innovatie
Nadere informatieOpbrengstgericht Werken
Opbrengstgericht Werken Opleidingen en maatwerk M&O-groep is een netwerkorganisatie met een gedreven groep professionals die sturen op kwaliteit. We verlenen diensten aan het onderwijs, gemeenten en jeugdzorg.
Nadere informatieapril 2019 Stichting leerkracht Elke dag samen een beetje beter
april 2019 Stichting leerkracht Elke dag samen een beetje beter Stichting leerkracht Beter onderwijs en meer werkplezier Het Nederlandse onderwijs is goed. Tegelijkertijd leven er ontzettend veel ideeën
Nadere informatieHoe kan ik de kwaliteit van leerkrachten verbeteren?
Hoe kan ik de kwaliteit van leerkrachten verbeteren? Bewijs leveren Succescriteria Professionele Lerende Gemeenschap Data & Actie onderzoek Collectieve Reflectieve praktijk Collectieve focus op het leren
Nadere informatieHet huidige jaarplan van de Delta (BRIN 19 ML) is mede gebaseerd op het strategisch beleidsplan 2013-2018 van stichting Proo.
Jaarplan 2015-2016 OBS de Delta VOORWOORD Omdat elk kind telt en groeit met plezier ; dat is de titel van het strategisch beleidsplan 2013-2018 van onze Stichting Proo. Met die titel dagen wij onszelf
Nadere informatieBijlage 8.8: Professionele leergemeenschappen (Verbiest, 2012)
Bijlage 8.8: Professionele leergemeenschappen (Verbiest, 2012) Professionele leergemeenschappen (Verbiest, 2012) en netwerk-leren (De Laat, 2012) verhogen de kans op succesvol leren in het kader van een
Nadere informatieKern van leidinggeven in het nieuwe cluster
Kern van leidinggeven in het nieuwe cluster a. weet wat zij/hij wil; kan mee ontwerpen, kan het ontwerp in een nieuwe dagelijkse routine vertalen en in korte cycli snel verbeteren; b. heeft een fase-bewustzijn;
Nadere informatieExcellent onderwijs nader bekeken Kees Vernooij
Excellent onderwijs nader bekeken Kees Vernooij EXCELLENT ONDERWIJS NADER BEKEKEN Dr. Kees Vernooij Lector emeritus Effectief taal- en leesonderwijs Kenniscentrum Expertis Motto Excellente scholen zijn
Nadere informatieSpinnenweb t.b.v. evaluatie stand van zaken implementatie Zo.Leer.Ik! concept
Spinnenweb t.b.v. evaluatie stand van zaken implementatie Zo.Leer.Ik! concept Dit document beschrijft het model dat binnen het netwerk ontwikkeld wordt om: Aan de ene kant te dienen als een leidraad om
Nadere informatieUitwerkingen van Brainpower sessies
Hieronder zijn de resultaten van de Brainpower ingeklonken weergegeven. We zijn zo dicht mogelijk gebleven bij de geschreven teksten, maar hebben de tweedeling leraar/directeur weggelaten. Het is voor
Nadere informatieStap 3 Leeractiviteiten begeleiden
Stap 3 Leeractiviteiten begeleiden Bij het begeleiden van leeractiviteiten kun je twee aspecten aan het gedrag van leerkrachten onderscheiden, namelijk het pedagogisch handelen en het didactisch handelen.
Nadere informatieSTICHTING KINDANTE. Visie Personeel
STICHTING KINDANTE Visie Personeel Visie Personeel 1 Inleiding De onderwijskundige visie van stichting Kindante vormt de basis voor de wijze waarop de Kindantescholen hun onderwijs vormgeven. Dit vraagt
Nadere informatieICT als aanjager van de onderwijstransformatie
ICT als aanjager van de onderwijstransformatie ICT als aanjager van de onderwijstransformatie Technologische innovatie biedt het onderwijs talloze mogelijkheden. Maar als we die mogelijkheden echt willen
Nadere informatieSchoolplan van RKBS De Hoeksteen 2015-2019
Schoolplan van RKBS De Hoeksteen 2015-2019 RKBS De Hoeksteen Braillestraat 2 1561 JP Krommenie T: 075-6284336 E: info@de-hoeksteen.nl Schoolplan De Hoeksteen 2015-2019. Pagina 1 Inleiding. Hier treft u
Nadere informatieKenniskring leiderschap in onderwijs. Voorbeeld onderzoek in eigen organisatie
Kenniskring leiderschap in onderwijs Voorbeeld onderzoek in eigen organisatie Onderzoek doen Wie aanwezig? Wat wilt u weten? Beeld / gedachte / ervaring Praktijkonderzoek in de school = Onderzoek dat wordt
Nadere informatieKoersplan. Geloof in de toekomst
Koersplan Geloof in de toekomst Storytelling als innerlijk kompas De stichting hanteert het verhaal van Springmuis voor draagvlak en gemeenschappelijke taal. Springmuis gaat op reis naar het onbekende.
Nadere informatieSamen opbrengstgericht werken = vakmanschap versterken!
Samen opbrengstgericht werken = vakmanschap versterken! Over de rol van de kwaliteitszorgmedewerker binnen OGW Juliette Vermaas Opdracht 1: Inventarisatie 1. Wat is volgens jou kenmerkend voor OGW? Kies
Nadere informatieArjan Clijsen, Noëlle Pameijer & Ad Kappen
Met handelingsgericht werken opbrengstgericht aan de slag 1. Inleiding Arjan Clijsen, Noëlle Pameijer & Ad Kappen Wat is de samenhang tussen handelingsgericht werken (HGW) en opbrengstgericht werken (OGW)?
Nadere informatieWerken aan een topteam!
Werken aan een topteam! 3 november 2016 1 Inhoud Even voorstellen Theorie van Luc Greven en anderen Dialoog 2 Even voorstellen Wie is wie? Wat zou je willen halen bij deze masterclass? 3 Goede schoolleiders?
Nadere informatieBox 2: Vaststellen beginsituatie Handelingsgericht werken op PABO s en lerarenopleidingen VO
Kees Dijkstra (Windesheim), Els de Jong (Hogeschool Utrecht) en Elle van Meurs (Fontys OSO). 31 mei 2012 Box 2: Vaststellen beginsituatie Handelingsgericht werken op PABO s en lerarenopleidingen VO Doel
Nadere informatieCOMMUNICEREN VANUIT JE KERN
COMMUNICEREN VANUIT JE KERN Wil je duurzaam doelen bereiken? Zorg dan voor verbonden medewerkers! Afgestemde medewerkers zijn een belangrijke aanjager voor het realiseren van samenwerking en innovatie
Nadere informatieHandreiking toelichting bij descriptoren NLQF
Handreiking toelichting bij descriptoren NLQF CONTEXT Context Instroom Een bekende, stabiele leef- en leeromgeving. 1 Een herkenbare leef- en werkomgeving. Tussen niveau 1 en 2 is geen verschil in context;
Nadere informatieLEAN LEIDERSCHAP. Een kwestie van vertrouwen. Tosca Klinkenberg Wil van der Heijden
LEAN LEIDERSCHAP Een kwestie van vertrouwen Tosca Klinkenberg Wil van der Heijden DOEL AGENDA Definities van lean Soorten leiderschap Lean leiderschap; principes en profiel Reflectie Hoe word je een lean
Nadere informatieSTRATEGISCH PLAN BASISSCHOOL DE VORDERING 2015-2019
STRATEGISCH PLAN BASISSCHOOL DE VORDERING 2015-2019 MISSIE DE VORDERING Vanuit een traditie van katholieke waarden en voor iedereen toegankelijk, verzorgen wij kwalitatief hoogstaand eigentijds basisonderwijs,
Nadere informatieIedereen STEM ook in buitengewoon onderwijs. 21/03/2018 Boeverbos
Iedereen STEM ook in buitengewoon onderwijs 21/03/2018 Boeverbos 1 Iedereen STEM ook in buitengewoon onderwijs Jo Desutter Pedagogisch begeleider STE(A)M 2 Wat is STEM? Aanduiding domein Aanduiding studies
Nadere informatieKINDEREN LATEN LEREN Strategisch beleidsplan 2015-2018. SKO Flevoland en Veluwe. Ontwerpers van onderwijs voor de 21ste eeuw
SKO Flevoland en Veluwe Ontwerpers van onderwijs voor de 21ste eeuw KINDEREN LATEN LEREN Strategisch beleidsplan 2015-2018 Strategisch beleidsplan SKO Flevoland en Veluwe 1 KINDEREN LATEN LEREN Onze droomschool
Nadere informatieDe leerkracht stelt duidelijke opbrengst- en inhoudsdoelen op en geeft concreet aan wat verwacht wordt van het werken in de klas en de omgang met
Doelgericht werken De leerkracht stelt duidelijke opbrengst- en inhoudsdoelen op en geeft concreet aan wat verwacht wordt van het werken in de klas en de omgang met elkaar. Wat zien en horen we als onze
Nadere informatieJaarverslag 2014-2015 DE DELTA
Jaarverslag 2014-2015 DE DELTA VOORWOORD In dit verslag van obs de Delta treft u op schoolniveau een verslag aan van de ontwikkelingen in het afgelopen schooljaar in het kader van de onderwijskundige ontwikkelingen,
Nadere informatieOp weg naar een integraal kindcentrum. Janny Reitsma
Op weg naar een integraal kindcentrum Janny Reitsma Programma: Verkenning van het integraal kindcentrum Leiderschap: mensen in beweging zetten Leiderschap: planmatig organiseren Leren als strategie voor
Nadere informatieVia-4 De school als professionele leergemeenschap organiseren
Via-4 De school als professionele leergemeenschap organiseren Voor toekomstbestendig onderwijs De school als professionele leergemeenschap Goed samenwerkende schoolteams zorgen voor goede leerresultaten
Nadere informatieKoersplan - Geloof in de toekomst
Koersplan - Geloof in de toekomst Storytelling als innerlijk kompas De s8ch8ng hanteert het verhaal van Springmuis voor draagvlak en gemeenschappelijke taal. Springmuis gaat op reis naar het onbekende.
Nadere informatieSTICHTING KINDANTE. Visie Personeel
STICHTING KINDANTE Visie Personeel Visie Personeel 1 Inleiding De onderwijskundige visie van stichting Kindante vormt de basis voor de wijze waarop de Kindantescholen hun onderwijs vormgeven. Dit vraagt
Nadere informatieRAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK
RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK P.C.B. "Koningin Juliana" Plaats : Ermelo BRIN nummer : 14CM C1 Onderzoeksnummer : 287541 Datum onderzoek : 1 februari 2016 Datum vaststelling : concept
Nadere informatieProfessionele leergemeenschappen in het voortgezet onderwijs. Lineke de Vries; Roelof van Echten College, Hoogeveen
Welkom! Professionele leergemeenschappen in het voortgezet onderwijs Lineke de Vries; Roelof van Echten College, Hoogeveen Kees Verbeek; Jacobus Fruytier Scholengemeenschap, Apeldoorn Hans de Braal; Gomarus
Nadere informatieKwaliteitsverbetering volgens Jay Marino
HOME EDITIES RUBRIEKEN ARTIKELEN INTERVIEW Kwaliteitsverbetering volgens Jay Marino Iedereen moet de urgentie voelen' 22 april 2015 tekst: Leonie de Bruin Samenwerken vanuit een gedeelde visie, op alle
Nadere informatie7.2 Meerjarenplanning
7.2 Meerjarenplanning Ambitie: St. Antonius Abt biedt voor alle kinderen aantrekkelijk en modern! Wij zijn de eerste keus van alle leerlingen en o uders uit de wijk Acht en daarbuiten. Hierbij zijn de
Nadere informatieCompetenties directeur Nije Gaast
Competenties directeur Nije Gaast De s voor directeuren van Nije Gaast zijn vertaald in vijf basiss. De beschrijving is gebaseerd op de schoolleiderscompententies die landelijk zijn vastgesteld en zijn
Nadere informatie1 Visible Learning inside (de basis die de school tot een succes maakt) Resultaten van onderwijs Overzicht van de hoofdstukken 19
Inhoudsopgave Voorwoord 8 Inleiding 10 1 Visible Learning inside (de basis die de school tot een succes maakt) 15 1.1 Resultaten van onderwijs 18 1.2 Overzicht van de hoofdstukken 19 Deel I De bron van
Nadere informatiePLG Rekenverbeterteam De volharding en de verdieping
PLG Rekenverbeterteam De volharding en de verdieping 31 augustus en 7 september PLG rekenverbeterteams De AGENDA 1. Opening 2. Terug van vakantie 3. Eerste School PLG 4. Bouwen aan de leercultuur Rol van
Nadere informatieSOK-studiedag Effectief onderwijs: de leraar doet er toe! 7 december 2012 Affligem, België
SOK-studiedag Effectief onderwijs: de leraar doet er toe! 7 december 2012 Affligem, België De principes van opbrengstgericht werken Linda Odenthal Opbrengstgericht werken is geen doel maar een middel!
Nadere informatieOpleiden, professionaliseren en curriculumontwikkeling. Partnerschappen Twente Oost en West Saxion Hengelo/Enschede
Opleiden, professionaliseren en curriculumontwikkeling Partnerschappen Twente Oost en West Saxion Hengelo/Enschede Opleiden in de School Twente Academische Opleidingsschool Versterking Samenwerking Twentse
Nadere informatieStichting leerkracht: elke dag samen een beetje beter
Stichting leerkracht: elke dag samen een beetje beter Wat is leerkracht? Stichting leerkracht is een organisatie van enthousiaste experts uit het onderwijs en bedrijfsleven die scholen helpt in het ontwikkelen
Nadere informatieBox 4: Evaluatie HGW in het handelen van de student tijdens stage
Kees Dijkstra (Windesheim), Els de Jong (Hogeschool Utrecht) en Elle van Meurs (Fontys OSO). 31 mei 2012 Box 4: Evaluatie HGW in het handelen van de student tijdens stage U kunt dit schema gebruiken om
Nadere informatiespoorzoeken en wegwijzen
spoorzoeken en wegwijzen OVERZICHT OPLEIDINGEN OPBRENGSTGERICHT LEIDERSCHAP Opbrengstgericht leiderschap Opbrengstgericht werken en opbrengstgericht leiderschap zijn termen die de afgelopen jaren veelvuldig
Nadere informatieDatagebruik voor instructieverbetering: kansen en valkuilen
Datagebruik voor instructieverbetering: kansen en valkuilen Gert Gelderblom 1 Dr. Gert Gelderblom 2 1 Mei 2018 3 Criminaliteit in Nederland gedaald naar niveau van 1980 4 2 5 6 3 7 8 4 Sterke basisscholen
Nadere informatieCreatief leiding geven en Opbrengstgericht werken
Creatief leiding geven en Opbrengstgericht werken SOK, 7 december 2012 Harm Klifman 1 Wat gaan we doen? Vaststellen wat Opbrengst Gericht Werken(OGW) is Onderzoeken waarom OGW een trend is Als opstapjes
Nadere informatieConferentie: 23 mei 2012. Wat levert het op? Opbrengsten van opbrengstgericht werken voor leerlingen, de school en u. Overzicht workshops
Conferentie: 23 mei 2012 Wat levert het op? Opbrengsten van opbrengstgericht werken voor leerlingen, de school en u Overzicht workshops Workshops Workshopleider Organisatie Titel workshop 1. Dr. Margot
Nadere informatieseptember 2017 Stichting leerkracht Elke dag samen een beetje beter
september 2017 Stichting leerkracht Elke dag samen een beetje beter Stichting leerkracht Beter onderwijs en meer werkplezier 2 Het Nederlandse onderwijs is goed. Tegelijkertijd leven bij leraren en docenten,
Nadere informatieBeginnend leiderschap (middenmanagement)
Beginnend leiderschap (middenmanagement) 2014-2015 ACADEMIE PEDAGOGIEK EN ONDERWIJS saxion.nl/apo Beginnend Leiderschap rom en voor wie erwijsgevenden Waarom in en het voor primair wie onderwijs (regulier
Nadere informatieWerkdocument Checklist positieve factoren in een Transfer-/Trajectklas
Werkdocument Checklist positieve factoren in een Transfer-/Trajectklas Doel Dit werkdocument is bedoeld voor scholen in het voorgezet onderwijs die een initiatief voor passend onderwijs aan het opzetten
Nadere informatieKennisbenutting in onderzoekende scholen. Anje Ros Lector leren en innoveren, Fontys HKE
Kennisbenutting in onderzoekende scholen Anje Ros Lector leren en innoveren, Fontys HKE Onderzoeksproject 3-jarig NRO-traject: sept 2015 sept 2018 16 PO-scholen, 4 VO-scholen Doel: kennis over Bevorderen
Nadere informatieNaar een professionele cultuur
Naar een professionele cultuur Cultuur is de allesbepalende factor van organisatie-effectiviteit. Een cultuur is op zich niet goed of fout; ze past wel of niet bij de omstandigheden waarin een school zich
Nadere informatieOp weg naar betekenisvol onderwijs en onderzoekend en actief leren.
Basisschool De Buitenburcht Op weg naar betekenisvol onderwijs en onderzoekend en actief leren. Dit is de beknopte versie van het schoolplan 2015-2019 van PCB de Buitenburcht in Almere. In het schoolplan
Nadere informatieLeidinggeven aan kwaliteitszorg
Leidinggeven aan kwaliteitszorg Van kwaliteitsbewustwording naar continue kwaliteitsverbetering Drs Jan Polderman Utrecht, 24 januari 2007 1 2 Kwaliteitszorg; een instrument kiezen? Aanbevelingen schoolleiders
Nadere informatieHR Performance Management
HR Performance Management Door: Bernadette van de Laak Inleiding Bij Performance Management (PM) gaat het erom dat menselijk kapitaal binnen een organisatie dusdanig wordt georganiseerd, dat stijging van
Nadere informatieSchoolplan Stichting Katholiek Onderwijs Volendam
Schoolplan Stichting Katholiek Onderwijs Volendam Primair onderwijs Strategie en beleid 2015-2019 SKOV Schoolplan PO 2015-2019 Pagina 1 Schoolplan Stichting Katholiek Onderwijs Volendam Strategie en beleid
Nadere informatieLeren excelleren Strategisch beleid PRIMOvpr 2015-2019
Leren excelleren Strategisch beleid PRIMOvpr 2015-2019 Onderwijsgroep PRIMO vpr Stichting voor Openbaar Primair Onderwijs Voorne-Putten en regio Kwaliteit op een hoger plan brengen Wie zijn we? Sinds 1
Nadere informatieZelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen.
Zelfstandig werken Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen. Visie Leerlinggericht: gericht op de mogelijkheden van
Nadere informatieSpecialisatie jonge kinderen
Als leraar staat u voor de taak om passend onderwijs te bieden aan alle leerlingen. Ook aan de jonge kinderen, zij gedragen zich anders en leren op een andere manier dan oudere kinderen. Dit vraagt van
Nadere informatieWaarom Wetenschap en Techniek W&T2015
Waarom Wetenschap en Techniek W&T2015 In het leven van alle dag speelt Wetenschap en Techniek (W&T) een grote rol. We staan er vaak maar weinig bij stil, maar zonder de vele uitvindingen in de wereld van
Nadere informatieanalyse van de opbrengsten.
analyse van de opbrengsten. Borging 6 Analyse 1 5 ACT 2 Bijstellen STUDY PLAN Doelstellingen en resultaten Monitoren 4 DO Uitproberen van de verbetertheorie Planning 3 Wie: Handeling; wanneer Plan Analyse,
Nadere informatieOnderwijskundig jaarplan Jaar 2015-2016
Onderwijskundig jaarplan Jaar 2015-2016 School CBS 3sprong Schoolleider Chris Klaver Datum Mei 2015 Inleiding In ons jaarplan 2015-2016 geven we aan [1] welke beleidsterreinen we hebben gescoord (mei 2015),
Nadere informatieRAPPORT VAN BEVINDINGEN NADERONDERZOEK. IJburgcollege
RAPPORT VAN BEVINDINGEN NADERONDERZOEK IJburgcollege Plaats: Amsterdam BRIN-nummer:28DH-00 edocsnummer: 4258514 Onderzoek uitgevoerd op: 29 mei 2013 Conceptrapport verzonden op: 20 juni 2013 Rapport vastgesteld
Nadere informatieSamen. stevige. ambities. werken aan. www.schoolaanzet.nl
Samen werken aan stevige ambities www.schoolaanzet.nl School aan Zet biedt ons kennis en inspiratie > bestuurder primair onderwijs Maak kennis met School aan Zet School aan Zet is de verbinding tussen
Nadere informatieStrategisch beleidsplan Stichting Promes 2015-2018
Strategisch beleidsplan Stichting Promes 2015-2018 Voorwoord. De planperiode van 2011-2014 ligt bijna achter ons en geeft ons reden tot nadenken over de doelen voor de komende vier jaar. Als we terugdenken
Nadere informatieMediawijsheid protocol Basisschool Op t Hof
Mediawijsheid protocol Basisschool Op t Hof Helga Bongers & Kim van Dooijeweert Tricht, 2013 'Mediawijsheid is niet gewoon belangrijk. Het is absoluut cruciaal. Mediawijsheid bepaalt of kinderen een instrument
Nadere informatie) en geeft het handvatten om via coaching te werken aan collegialiteit. en professionaliteit (domein 4 ).
Focus op professie Zoekt u een effectieve aanpak om de prestaties van leerlingen te verbeteren? Stelt u het vakmanschap van leraren daarin centraal? Wilt u werken aan sleutelfactoren zoals effectief klassenmanagement,
Nadere informatieVan ambitie naar collectief leren. Masterclass 2
Van ambitie naar collectief leren Masterclass 2 Cyclus op lokaal niveau check Ambitie ontwikkelen Product en proces evalueren Informatie verzamelen Actie uitvoeren Collectief leren studie/ analyse doen
Nadere informatieKernwaarden + Een stip aan de horizon
Kernwaarden + Een stip aan de horizon Samenwerkende Mediatheken Fontys Hogescholen Versie 1.0, 19 januari 2016 Inleiding Fontys Mediatheken ondersteunen en faciliteren het onderwijs en het onderzoek bij
Nadere informatieStrategisch beleid 2015-2019 Het proces
Strategisch beleid 2015-2019 Het proces Beleidsjaar 14-15 we maken de balans op Missie en kernwaarden/uitgangspunten Dit zijn wij, hier staan we voor Nadere analyse Wat gaat goed, wat pakken we aan Wat
Nadere informatieSchooljaarplan
1 Schooljaarplan 2018 2019 Inleiding: Op basis van de rapportage condities, de doelen uit het Schoolplan 2015 2019 en de evaluatie van de opbrengsten van het schooljaar 2017-2018, hebben we voor 2018-2019
Nadere informatieFUWA-VO Voorbeeldfunctie docent LD Type 1
FUWA-VO Voorbeeldfunctie docent LD Type 1 Functie-informatie Functienaam Docent LD Type 1 Salarisschaal 12 Functiebeschrijving Context De werkzaamheden worden uitgevoerd binnen een instelling voor voortgezet
Nadere informatie