Polsslag Ondernemend Limburg januari 2015

Transcriptie

1 Polsslag Ondernemend Limburg januari 2015 VKW Limburg en UNIZO-Limburg houden vinger aan de pols van de Limburgse economie Wat is de POL? Online bevraging bij Limburgse ondernemers en bedrijfsleiders Op het einde van elk kwartaal 11 meerkeuzevragen over omzet, marktvraag, tewerkstelling, investeringen, export en winstmarge Eén kerngetal = POL: geeft weer hoe de Limburgse ondernemer de economische gang van zaken aanvoelt Reeds 36 e peiling (9 jaar) 1

2 Waarom is de POL uniek? Niet afgeleid uit bestaande statistieken Aanvoelen van de Limburgse ondernemers zèlf Zeer recente cijfers (peiling eind december) Representatief en relevant: volledige spectrum van ondernemend Limburg: kleine, middelgrote én grote bedrijven op ruime schaal (telkens +500 effectieve respondenten) Naast de komende periode, ook bevraging naar resultaten van de afgelopen periode De POL Momentopname (eind december 2014) Aanvoelen van het voorbije kwartaal én komende kwartaal POL januari 2015 = -3,8 Lichte verbetering na daling POL oktober (-8,4) Ondanks globaal negatief cijfer, toch twee verbeteringen: Evaluatie Q beter (-3,2) dan Q3 (-7,6) Prognose Q (-4,3) beter dan vorige prognose Q (-9,2) 2

3 3

4 Hoe was het voorbije kwartaal (Q4 2014)? Evaluatie Q = POL voorbije drie maanden -3,2 Evaluatie afgelopen kwartaal kende een lichte verbetering t.o.v. voorgaande kwartaal (-7,6). Betere prestatie Limburgse economie dan 3 maanden geleden verwacht (-9,2) -3,2 = op 100 ondernemers 3 meer negatief dan positief gestemden. 4

5 Hoe was het voorbije kwartaal (Q4 2014)? Zowel omzet, export als investeringen verbeterden in Q4 ten opzichte van Q3 En presteerden beter dan de verwachting drie maanden geleden: Omzet: van -2,5 naar +6,0 (verwacht was 0,6) Export: van -9,2 naar +0,0 (verwacht: -8,5) Investeringen: van +4,1 naar +8,1 (verwacht: -7,7) Hoe was het voorbije kwartaal (Q4 2014)? Evaluaties voor tewerkstelling en winstmarge bleven negatief, zoals verwacht: Tewerkstelling: van +1,1 naar -3,4 (verwacht: -5,4) Winstmarge: van -31,6 naar -26,9 (verwacht: -25,1) 5

6 6

7 Vooruitzichten 1 e kwartaal van 2015? Prognose Q = POL komende drie maanden -4,3 Lichte verbetering vooruitzichten (vorige prognose was - 9,2), maar toch negatiever dan evaluatie Q (-3,2). Evolutie in prognose vergelijkbaar met 1 jaar geleden (Q1 2015: -4,4; kwam van -9,5) Begin 2015 herkansing voor 2014? 7

8 Vooruitzichten 1 e kwartaal van 2015? De vooruitzichten qua omzet, tewerkstelling en investeringen dalen opnieuw in vergelijking met de evaluatie van Q4 2014: Omzetvooruitzichten: van +6,0 naar -0,9 Tewerkstellingsvooruitzichten: van -3,4 naar -4,1 Investeringsvooruitzichten: van +8,1 naar +0,7 De exportverwachting gaat erop vooruit: van 0,0 naar +7,4 8

9 Vooruitzichten 1 e kwartaal van 2015? De winstverwachting gaat lichtjes omhoog van -26,9 naar - 24,7 voor Q1 2015, maar blijft sterk negatief Een kwart meer ondernemers blijft zien dat hun winstmarges verder afkalven dan dat er ondernemers zijn die denken hun winstmarges te kunnen verhogen. 9

10 10

11 SECTORANALYSE BOUW PRODUCTIE DETAIL HANDEL GROOT HANDEL DIENSTEN okt 2014 jan 2015 okt 2014 jan 2015 okt 2014 jan 2015 okt 2014 jan 2015 okt 2014 jan ,1-9,0-10,1-5,6-10,6-17,7-2,6-2,3 0,7 5,7 Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q ,9-2,3-2,3-8,0-6,2-6,2-7,9-14,2 ### -4,7 1,2 1,2 1,4 3,5 3,5 Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q ,3-19,3-15,8 ### -12,3-4,9-4,9-13,3-21,3 ### -0,4-5,8-5,8-0,1 7,9 7,9 11

12 SECTOR BOUW Bouwsector: -9,0 POL okt 2014 jan ,1-9,0 EVALUATIE POL - voorbije 3 maanden Q ,9 Q ,3-2,3 OMZET -7,3 5,4 5,4 MARKTVRAAG EXPORT -30,0-5,6-20,9 18,8 18,8 TEWERKSTELLING -3,7-8,9-8,9 INVESTERINGEN -17,4-3,3-3,3 WINSTMARGE -40,4-23,3-23,3 PROGNOSE POL - komende 3 maanden Q ,3 Q ,8 ### OMZET -19,3-18,0 ### EXPORT -5,6-12,5 ### TEWERKSTELLING -15,6-10,1 ### INVESTERINGEN -17,4-4,5-4,5 WINSTMARGE -38,5-33,7 ### Evaluatie: globale verbetering in sentiment naar -2,3. Omzet en export positief, tewerkstelling en investeringen blijven negatief. Prognose zwaar negatief - 15,8. Alle POL-indicatoren negatief. SECTOR PRODUCTIE Productiesector: -5,6 POL okt 2014 jan ,1-5,6 EVALUATIE POL - voorbije 3 maanden Q ,0 Q ,2-6,2 OMZET -9,9 1,1 1,1 MARKTVRAAG EXPORT -24,2-19,0-27,7-5,9-5,9 TEWERKSTELLING -4,4 1,1 1,1 INVESTERINGEN 19,8 5,3 5,3 WINSTMARGE -26,4-32,6-32,6 PROGNOSE POL - komende 3 maanden Q ,3 Q ,9-4,9 OMZET -1,1 9,7 9,7 EXPORT -15,4 7,1 7,1 TEWERKSTELLING -12,1-10,6 ### INVESTERINGEN -1,1-5,4-5,4 WINSTMARGE -31,9-25,5 ### Evaluatie: lichte verbetering t.o.v. Q3. Positieve evoluties omzet, export en tewerkstelling. Daling investeringen. Prognose Q blijft negatief ondanks positieve verwachtingen omzet en export. Verwachtingen tewerkstelling en investeringen negatief. 12

13 SECTOR DETAIL HANDEL Detailhandel: -17,7 POL okt 2014 jan ,6-17,7 EVALUATIE POL - voorbije 3 maanden Q ,9 Q ,2-14,2 OMZET -5,7-23,1-23,1 MARKTVRAAG EXPORT TEWERKSTELLING -30,4 14,3-1,4-43,1 0,0-4,6-4,6 INVESTERINGEN -2,9 0,0 0,0 WINSTMARGE -43,5-43,1-43,1 PROGNOSE POL - komende 3 maanden Q ,3 Q ,3 ### OMZET 0,0-27,7 ### EXPORT -14,3-25,0 ### TEWERKSTELLING -5,8-1,6-1,6 INVESTERINGEN -15,9-7,8-7,8 WINSTMARGE -30,4-44,4 ### Evaluatie Q4: sterk negativisme. Export en investeringen behouden de 0, maar tewerkstelling, omzet en vooral winstmarge noteren rampzalige cijfers. Prognose: sector in vrije val. Alle indicatoren negatief tot zwaar negatief (omzet, export, winstmarge). SECTOR GROOT HANDEL Groothandel: -2,3 POL okt 2014 jan ,6-2,3 EVALUATIE POL - voorbije 3 maanden Q ,7 Q ,2 1,2 OMZET 6,7 17,5 17,5 MARKTVRAAG EXPORT -30,0-13,6-32,5 8,7 8,7 TEWERKSTELLING 6,7 0,0 0,0 INVESTERINGEN 6,7 22,5 22,5 WINSTMARGE -30,0-42,5-42,5 PROGNOSE POL - komende 3 maanden Q ,4 Q ,8-5,8 OMZET 10,0 10,0 10,0 EXPORT 4,5 8,7 8,7 TEWERKSTELLING 3,3-12,5 ### INVESTERINGEN -10,0-2,5-2,5 WINSTMARGE -10,0-32,5 ### Evaluatie: licht positief. Omzet, investeringen en export positief. Tewerkstellingsevolutie status quo. Winstmarge ook hier een ramp. Prognose: licht negatief sentiment. Omzet en export nog positief, maar andere indicatoren negatief. 13

14 SECTOR DIENSTEN Dienstensector: +5,7 okt 2014 jan 2015 POL 0,7 5,7 EVALUATIE POL - voorbije 3 maanden Q ,4 Q ,5 3,5 OMZET 4,0 18,7 18,7 MARKTVRAAG EXPORT -7,0 8,1-3,2 0,0 0,0 TEWERKSTELLING 7,0-3,3-3,3 INVESTERINGEN 11,8 16,3 16,3 WINSTMARGE -24,1-14,4-14,4 Evaluatie: positief. Omzet, en investeringen goede evolutie. Tewerkstelling licht negatief. Prognose: positief en stijgend. Alle indicatoren goede vooruitzichten, m.u.v. winstmarge. PROGNOSE Q Q POL - komende 3 maanden -0,1 7,9 7,9 OMZET 13,0 11,1 11,1 EXPORT -2,6 20,5 20,5 TEWERKSTELLING 3,6 4,6 4,6 INVESTERINGEN -1,2 11,8 11,8 WINSTMARGE -13,1-8,6-8,6 SECTORANALYSE Bouw (-9,0): licht negatieve evaluatie maar vooral zwaar negatieve prognose (-15,8). Productie: negatieve maar gematigde cijfers (globaal -5,6). Detailhandel: slechtste POL-cijfer -17,7. Prognose Q met -21,3 in vrije val door slechte omzet en winstmarge. Groothandel (-2,3): Winstmarge ook hier rampzalig. Positieve evaluatie maar negatieve prognose. Diensten: opnieuw best presterende sector, als enige globaal positief (+5,7). Positieve en stijgende prognose. 14

15 Analyse o.b.v. GROOTTE BEDRIJF minder dan okt 2014 jan 2015 okt 2014 jan 2015 okt 2014 jan 2015 okt 2014 jan ,8-2,5-10,8-5,6-4,1-10,8-5,9-4,4 Q Q Q Q Q Q Q Q ,1-3,9 ## -8,8-4,8 ## -8,2-7,7 ## -5,6-3,0 ## Q Q Q Q Q Q Q Q ## -8,6-1,0 ## -12,8-6,4 ## 0,1-14,0 ## -6,2-5, meer dan 500 okt 2014 jan 2015 okt 2014 jan 2015 okt 2014 jan 2015 okt 2014 jan ,4 1,7-10,7-8,1-2,8 10,0-3,4 10,5 Q Q Q Q Q Q Q Q ,8-0,4 ## -5,9-2,7 ## 7,3 14,4 ## -9,5 4,9 ## Q Q Q Q Q Q Q Q ## -14,1 3,8 ## -15,6-13,6 ## -12,8 5,7 ## 2,7 16,1 ## 15

16 Kleine bedrijven <20 werknemers AANTAL WERKNEMERS minder dan 5 POL okt 2014 jan ,8-2,5 AANTAL WERKNEMERS 5-9 EVALUATIE Q Q POL - voorbije 3 maanden -9,1-3,9 ## OMZET -5,5-3,9 ## MARKTVRAAG -18,5-15,7-4,8 10,0 EXPORT ## -1,9-5,9 TEWERKSTELLING ## -3,1 5,3 INVESTERINGEN ## -30,0-25,0 WINSTMARGE ## PROGNOSE Q Q POL - komende 3 maanden -8,6-1,0 ## OMZET -5,7-5,3 ## EXPORT 5,3 22,7 ## TEWERKSTELLING -5,7-2,0 ## INVESTERINGEN -13,9 0,7 ## WINSTMARGE -22,8-21,2 ## POL okt 2014 jan ,8-5,6 EVALUATIE Q Q POL - voorbije 3 maanden -8,8-4,8 ## OMZET 11,3 4,0 ## MARKTVRAAG EXPORT -16,1-43,8-24,0-11,8 ## TEWERKSTELLING 0,0-2,0 ## INVESTERINGEN 12,9 16,0 ## WINSTMARGE -24,2-30,0 ## PROGNOSE Q Q POL - komende 3 maanden -12,8-6,4 ## OMZET -4,8-2,0 ## EXPORT -23,5 0,0 ## TEWERKSTELLING -4,8-4,0 ## INVESTERINGEN -16,1 10,0 ## WINSTMARGE -14,5-36,0 ## AANTAL WERKNEMERS okt 2014 jan 2015 POL EVALUATIE -4, Q4-10, Q3 POL - voorbije 3 maanden -8,2-7,7 ## OMZET 3,7 10,7 ## MARKTVRAAG EXPORT -18,5-5,3-17,9-15,4 ## TEWERKSTELLING 1,9-1,8 ## INVESTERINGEN -1,9 10,7 ## WINSTMARGE -39,6-42,9 ## PROGNOSE Q Q POL - komende 3 maanden 0,1-14,0 ## OMZET 13,2-8,9 ## EXPORT 10,0-20,8 ## TEWERKSTELLING 0,0-10,9 ## INVESTERINGEN -1,9 1,8 ## WINSTMARGE -20,8-30,9 ## Kleine bedrijven <20 werknemers < 5 wn: globale stijging van -8,8 naar -2,5. Zowel evaluatie Q4 als prognose Q1 negatief, ondanks positieve cijfers export en investeringen. 5-9 wn: stijging van -10,8 naar -5,6. Investeringen positief in Q4 en Q wn: daling van -4,1 naar -10,8. In Q4 nog positieve omzet en investeringen, maar verwachtingen Q liggen met -14,0 laag over de hele lijn (uitzondering: investeringen +1,8). 16

17 Middelgrote bedrijven 20 tot 249 werknemers AANTAL WERKNEMERS AANTAL WERKNEMERS POL okt 2014 jan ,7-8,1 AANTAL WERKNEMERS EVALUATIE Q Q okt 2014 jan 2015 POL -5,9-4,4 POL - voorbije 3 maanden OMZET -12,8-19,0-0,4 18,6 ## ## MARKTVRAAG -33,3-9,5 EVALUATIE 2014 Q EXPORT -30,4-4,3 ## Q3 POL - voorbije 3 maanden -5,6-3,0 ## TEWERKSTELLING 11,9-4,7 ## OMZET -9,5 5,3 ## INVESTERINGEN 19,0 9,3 ## MARKTVRAAG -27,4-24,0 WINSTMARGE -45,2-20,9 ## EXPORT 7,9 2,4 ## TEWERKSTELLING 1,2-2,7 ## PROGNOSE Q Q INVESTERINGEN 4,8 8,0 ## POL - komende 3 maanden -14,1 3,8 ## WINSTMARGE -32,1-28,0 ## OMZET -2,4 16,7 ## EXPORT -34,8 9,5 ## PROGNOSE Q Q TEWERKSTELLING -9,5 9,5 ## POL - komende 3 maanden -6,2-5,8 ## INVESTERINGEN 9,5 0,0 ## OMZET 4,8-6,7 ## WINSTMARGE EXPORT -2,6 14,6 ## -33,3-16,7 ## TEWERKSTELLING -1,2-6,8 ## INVESTERINGEN 1,2 2,7 ## WINSTMARGE -33,3-32,9 ## POL okt ,4 jan ,7 EVALUATIE Q Q POL - voorbije 3 maanden -5,9-2,7 ## OMZET -12,1 11,1 ## MARKTVRAAG EXPORT -18,2-14,3-47,2 3,6 ## TEWERKSTELLING 9,1-5,7 ## INVESTERINGEN 9,1 2,8 ## WINSTMARGE -21,2-25,0 ## PROGNOSE Q Q POL - komende 3 maanden -15,6-13,6 ## OMZET 0,0 0,0 ## EXPORT -14,3 7,1 ## TEWERKSTELLING -9,1-13,9 ## INVESTERINGEN -15,2-25,0 ## WINSTMARGE -39,4-36,1 ## Middelgrote bedrijven 20 tot 249 werknemers wn: erg lichte stijging van -5,9 naar -4,4. Export en investeringen kennen nog positieve prognose wn: sterke stijging van -13,4 naar +1,7. Evaluatie Q4 licht negatief, maar gunstige prognose Q voor alle POL-indicatoren (behalve winstmarge) wn: lichte globale stijging van -10,7 naar -8,1. Negatief sentiment beperkt in Q4 met positieve cijfers omzet, export en investeringen. Prognose Q echter sterk dalend naar -13,6 door negatieve verwachtingen tewerkstelling en investeringen. 17

18 Grote bedrijven > 250 werknemers AANTAL WERKNEMERS AANTAL WERKNEMERS meer dan 500 POL okt 2014 jan ,8 10,0 POL okt 2014 jan ,4 10,5 EVALUATIE Q Q POL - voorbije 3 maanden 7,3 14,4 ## OMZET 19,0 43,8 ## MARKTVRAAG EXPORT -20,0 27,3-6,3 8,3 ## TEWERKSTELLING -5,0 13,3 ## INVESTERINGEN 20,0 13,3 ## WINSTMARGE -25,0-6,7 ## PROGNOSE Q Q POL - komende 3 maanden -12,8 5,7 ## OMZET 5,0 26,7 ## EXPORT -9,1 8,3 ## TEWERKSTELLING -30,0-6,7 ## INVESTERINGEN -5,0 13,3 ## WINSTMARGE -25,0-13,3 ## EVALUATIE Q Q POL - voorbije 3 maanden -9,5 4,9 ## OMZET 26,7 12,5 ## MARKTVRAAG EXPORT 0,0-14,3-31,3 18,2 ## TEWERKSTELLING -6,7 0,0 ## INVESTERINGEN -13,3 6,3 ## WINSTMARGE -40,0-12,5 ## PROGNOSE Q Q POL - komende 3 maanden 2,7 16,1 ## OMZET 26,7 25,0 ## EXPORT 0,0 18,2 ## TEWERKSTELLING 6,7 0,0 ## INVESTERINGEN -13,3 6,3 ## WINSTMARGE -6,7 31,3 ## Grote bedrijven > 250 werknemers wn: sterke stijging van -2,8 naar +10,0. Evaluatie Q4 (+14,4) beter dan prognose Q (+5,7). Goede cijfers omzet, investeringen en export. Tewerkstelling Q4 positief, prognose Q1 negatief. > 500 wn: sterke stijging van -3,4 naar +10,5. Prognose (+16,1) hier wel beter dan evaluatie Q4 (+4,9). Omzet, investeringen en export positief qua evaluatie en prognose. Tewerkstellingsevolutie 0,0. 18

19 SAMENGEVAT (1): De POL kende een lichte verbetering: van -8,4 naar -3,8. Afgelopen kwartaal beter dan verwacht: -3,2 i.pv. -9,2 Vooruitzichten Q blijven negatief: -4,3 Opnieuw algemeen verbeterend sentiment, maar POL blijft wel negatief SAMENGEVAT (2): Omzet, export en investeringen kenden in het vierde kwartaal een gunstige ontwikkeling. Voor het eerste kwartaal 2015 dalen de verwachtingen qua omzet en investeringen wel opnieuw De exportverwachting voor begin 2015 neemt toe De tewerkstellingsevolutie kent zowel een negatieve evaluatie als een negatieve prognose, net zoals de winstmarge 19

20 SAMENGEVAT (3): Bouw (-9,0): licht negatieve evaluatie maar vooral zwaar negatieve prognose (-15,8). Productie: negatieve maar gematigde cijfers (globaal -5,6). Detailhandel: slechtste POL-cijfer -17,7. Prognose Q met -21,3 in vrije val door slechte omzet en winstmarge. Groothandel (-2,3): Winstmarge ook hier rampzalig. Positieve evaluatie maar negatieve prognose. Diensten: opnieuw best presterende sector, als enige globaal positief (+5,7). Positieve en stijgende prognose. SAMENGEVAT (4): POL-cijfers voor de kleine bedrijven (< 20 wn) stijgen licht maar blijven negatief. Sentiment in groep wn daalt. Investeringsverwachtingen blijven positief. POL-cijfers middelgrote bedrijven globaal genomen eveneens licht stijgend maar negatief. Grootste stijging bij wn tot licht positief POL-cijfer. Groep wn kent echter bijzonder negatieve prognose Q qua tewerkstelling en investeringen. De grote bedrijven zijn meest positief gestemd, sterke stijgingen en positieve cijfers voor zowel evaluatie als prognose (m.u.v. tewerkstelllingsprognose wn). 20

21 Polsslag Ondernemend Limburg Vragen m.b.t. de POL-cijfers? POL Themabevraging januari 2015 Outlook

22 Hoe was 2014? Even terug naar de POL: intussen 9 volledige jaren. Het POL-ondernemersvertrouwen lag over heel 2014 met -2,1 wel opnieuw hoger dan in 2012 en TOTAAL POL 18,5 17,3-5,9-19,1 5,1 4,7-12,2-12,9-2,1 EVALUATIE EVALUATIE POL - voorbije 3 maanden 19,7 19,9-1,3-21,3 4,0 6,7-10,5-13,8-2,1 OMZET 41,0 39,5 13,0-14,2 16,3 19,6-3,9-7,6 10,1 MARKTVRAAG 26,3 22,1-19,6-34,0 5,8 1,6-30,6-27,5-11,9 EXPORT 21,1 18,4-4,7-34,6 7,6 9,5-10,5-13,6 2,1 TEWERKSTELLING 18,8 18,8 4,9-12,3 9,1 11,6-1,0-5,8 0,1 INVESTERINGEN 21,9 23,8 7,0-12,4 6,7 10,6-3,7-6,2 4,3 WINSTMARGE -4,4-1,3-26,6-33,1-19,7-17,6-33,2-35,7-27,0 PROGNOSE PROGNOSE POL - komende 3 maanden 17,4 14,7-10,6-16,8 6,3 7,2-12,8-12,0-2,1 OMZET 33,8 28,2-5,3-11,3 18,3 9,3-8,4-4,5 6,3 EXPORT 17,3 13,9-15,4-23,9 9,5 4,1-8,3-6,9 8,8 TEWERKSTELLING 15,9 14,4-1,7-11,7 8,5 7,1-7,4-10,3-2,5 INVESTERINGEN 16,3 17,2-4,4-12,2 5,4 3,3-12,7-10,8-2,6 WINSTMARGE 3,7-0,3-26,3-25,1-10,3-12,8-27,0-27,4-20,6 Outlook

23 Outlook 2015 evaluatie voorbije jaar Evaluatie 2014 volgens sector - in vergelijking met 2013 Sector minder goed even goed/slecht beter SALDO Bouw 33% 29% 38% 4% Detailhandel 36% 29% 35% -2% Diensten 26% 31% 43% 17% Groothandel 32% 20% 49% 17% Productie 32% 26% 42% 11% Eindtotaal 31% 28% 41% 10% Evaluatie 2014 volgens grootte - in vergelijking met 2013 Aantal werknemers minder goed even goed/slecht beter SALDO 1: minder dan 5 34% 32% 34% 1% 2: % 28% 46% 20% 3: % 31% 38% 7% 4: % 27% 47% 20% 5: % 26% 45% 17% 6: % 22% 41% 3% 7: % 19% 56% 31% 8: meer dan % 19% 50% 19% Eindtotaal 31% 28% 41% 10% Outlook

24 Outlook 2015 verwachtingen komend jaar Verwachtingen 2015 volgens sector - in vergelijking met 2014 Sector minder goed even goed/slecht beter SALDO Bouw 27% 44% 29% 2% Detailhandel 29% 41% 30% 2% Diensten 20% 36% 44% 23% Groothandel 29% 20% 51% 22% Productie 27% 33% 40% 13% Eindtotaal 25% 36% 38% 13% Verwachtingen 2015 volgens grootte - in vergelijking met 2014 Aantal werknemers minder goed even goed/slecht beter SALDO 1: minder dan 5 20% 42% 38% 19% 2: % 32% 40% 12% 3: % 36% 43% 22% 4: % 33% 35% 3% 5: % 45% 29% 2% 6: % 24% 35% -5% 7: % 31% 56% 44% 8: meer dan % 25% 50% 25% Eindtotaal 25% 36% 38% 13% Outlook 2015 Waarop willen bedrijven in 2015 focussen? Focus 2015 in vergelijking met 2014 Saldo +/- lager gelijk hoger 2015 (2014) Interne organisatie verbeteren (procesinnovatie) 3% 36% 62% 59% 46% Marktaandeel vergroten (op bestaande markten) 6% 45% 49% 43% 35% Financiële gezondheid bewaren 6% 44% 49% 43% 37% Nieuwe markten aanboren 4% 48% 47% 43% 36% Nieuwe producten op de markt brengen (productinnovatie) 6% 51% 42% 36% 22% Ecologische voetafdruk verminderen 13% 71% 16% 3% 3% Internationalisering (NIEUW) 18% 61% 21% 2% / Vacatures ingevuld krijgen 20% 64% 16% -5% -8% Focus op 'internationalisering' lager gelijk hoger SALDO +/- Exporterende bedrijven 10% 49% 40% 30% Niet exporterende bedrijven 24% 69% 7% -17% 24

25 Outlook 2015 Tewerkstelling Mijn bedrijf ondervindt op dit moment moeilijkheden om vacatures ingevuld te krijgen met geschikt personeel Helemaal niet akkoord Eerder niet akkoord NIET AKKOORD Eerder akkoord Helemaal akkoord AKKOORD Sector Bouw 13% 23% 36% 30% 34% 64% Detailhandel 6% 35% 41% 40% 19% 59% Diensten 14% 36% 50% 25% 25% 50% Groothandel 13% 30% 43% 38% 20% 58% Productie 3% 35% 38% 43% 19% 62% Eindtotaal 10% 32% 43% 33% 24% 57% Outlook 2015 Tewerkstelling april % oktober % juli % april % oktober % oktober % oktober % april % januari % oktober % januari % 25

26 Outlook 2015 Tewerkstelling Verwachting evolutie tewerkstelling in eigen bedrijf in komende 12 maanden (2015) Afname Status quo Toename SALDO +/ Bouw 22% 58% 21% -1% -7% Detailhandel 14% 68% 17% 3% 0% Diensten 16% 55% 29% 14% 12% Groothandel 28% 45% 28% 0% 13% Productie 28% 47% 24% -4% -6% TOTAAL 20% 55% 25% 4% 2% % 60% 21% 2% Outlook 2015 Tewerkstelling 26

27 Outlook 2015 Tewerkstelling Verwachting evolutie tewerkstelling in eigen bedrijf in komende 12 maanden (2015) Afname Status quo Toename Saldo +/ minder dan 5 10% 76% 14% 4% -1% % 48% 26% 0% -12% % 43% 34% 12% 11% % 43% 29% 1% 22% % 46% 34% 15% 7% % 33% 36% 6% -6% % 69% 19% 6% -15% meer dan % 31% 19% -31% -25% Eindtotaal 20% 55% 25% 4% 2% % 60% 21% 2% Outlook 2015 Tewerkstelling 27

28 Outlook 2015 Betalingsachterstand Last van laattijdige betalingen (Q4 2014): Veel minder Minder Evenveel Meer Veel meer Saldo +/- Q Saldo +/- Q Q vs Q Andere bedrijven 1% 4% 53% 31% 11% +37% +43% -6% Consumenten 1% 7% 56% 27% 9% +28% +24% +4% Overheden 1% 5% 69% 15% 10% +19% +21% -3% Cijfers enkel van toepassing op de bedrijven die zakendoen met deze doelgroepen Outlook 2015 Bankrelatie Relatie tussen bedrijf en bank m.b.t. kredietverlening (jan 2015) Zeer Problematisch moeizaam Moeizaam Vlot Bouw 6% 8% 28% 58% Detailhandel 6% 14% 20% 60% Diensten 6% 4% 24% 66% Groothandel 7% 0% 19% 74% Productie 2% 8% 22% 69% Eindtotaal 5% 7% 23% 65% Cijfers enkel van toepassing op de bedrijven die momenteel een krediet nodig hebben Relatie tussen bedrijf en bank m.b.t. kredietverlening (verschil t.o.v. jan 2014 in procentpunt) Zeer Problematisch moeizaam Moeizaam Vlot Bouw +5% +3% +2% -9% Detailhandel +2% +10% -15% +2% Diensten +2% -7% +5% +0% Groothandel +3% -14% -10% +22% Productie -0% +3% -7% +5% Eindtotaal +2% -1% -3% +1% 28

29 Outlook 2015 Beoordeling beleid Beoordeling van het Vlaamse en federale beleid in het afgelopen jaar (Score op 10) Vlaams beleid Federaal beleid ,0 3, ,0 3, ,2 3, ,2 3, ,7 3, ,1 6,2 Outlook 2015 Beoordeling beleid Beoordeling 2014 volgens sector - scores op 10 Sector Vlaams beleid Federaal beleid Bouw 5,70 5,66 Detailhandel 6,02 6,17 Diensten 6,18 6,34 Groothandel 6,35 6,60 Productie 6,30 6,36 TOTAAL 6,10 6,20 29

30 Polsslag Ondernemend Limburg Vragen? Polsslag Ondernemend Limburg januari 2015 VKW Limburg en UNIZO-Limburg houden vinger aan de pols van de Limburgse economie 30