zondag 19 juni 2016 in het Kruispunt

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "zondag 19 juni 2016 in het Kruispunt"

Jurgen Aerts
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 zondag 19 juni 2016 in het Kruispunt lezing oude testament (lector) Numeri 17, lied Liedboek 655 Zing voor de Heer een nieuw gezang... lezing nieuwe testament (lector) Lukas 8, lied Liedboek 938 Christus die u wilt tooien... uitleg en verkondiging Gemeente, lieve mensen van onze Heer, ---staf--- als wij het over een staf hebben, dan hebben wij het op de een of ander manier over gezag. Een staf is er altijd om te leiden en te sturen, of om aan te sturen. Spreekwoordelijk in de bijbel is de staf van de herder. Daarmee leidt hij de kudde, kan een hoopje aarde gooien naar een schaap dat zich van de kudde verwijdert, kan een rots oplichten om een schaap uit een spleet te halen, kan wilde dieren te lijf gaan. Ook de bisschop heeft een bisschopsstaf, sinds het begin van de kerk worden bisschoppen met een staf afgebeeld, en dat is vanwege dezelfde betekenis: het leiden van de kudde, al zullen deze herders niet veel gras en aarde zien.

2 In onze dagen heeft een bedrijf of een onderneming ook een staf, een financiële staf of een staf van executives. De legerleiding noem je een staf, en ook elke minister heeft een staf om zich heen. Staf gaat over de goede richting van het geheel, maar gaat ook over gezag. ---gezag--- Dat is ook wat er speelt in het bijbelgedeelte waar u de tekst uit hebt gehoord. Hoge bomen vangen veel wind, zegt men. En zo is er een sfeer van opstand en rebellie tegen het gezag van Mozes en Aäron. Dat gaat al een hele tijd zo, ook in het hoofdstuk dat hieraan vooraf ging. Er was de opstand van de bende van Korach, een priester die de rol van Aäron over wilde nemen, en er was de opstand van Datam en Abiram. En het liep niet goed af met deze mensen. Wie is de leider van het volk? Hoezo Mozes? Wie is de opperpriester? Hoezo Aäron? Dat kunnen anderen toch ook! Waarom wij niet? Waarom niet democratisch kiezen? We zijn toch allemaal priesters? In deze sfeer van opstand vervult het verhaal dat we hebben gelezen een pacificerende rol: de stokken die de stammen van Israel representeren liggen op één plek, maar de staf van Aäron maakt als enige

3 gedurende één nacht alle fasen van bloei en groei door. Daarmee is van hogerhand aangegeven: Aäron is de rechtmatige leider van het priestergeslacht. Leiderschap bij de gratie Gods dus. Misschien zijn er wel politici die er nog een beetje van dromen: je gezag van hogerhand bevestigd. Niet gekozen door het volk maar geroepen door God. In de verdere geschiedenis van Israel heeft deze bloeiende amandelstok (niet amandelstaaf zeggen!!!) de status van een relikwië gekregen, samen met een kruik manna en de stenen tafelen van de tien woorden. Onze relikwieën, de relikwiën van de Protestantse Gemeente, zeg maar, staan daar in de hoek: het haantje, de klok en de gedenksteen van kerken die er niet meer zijn. Vergeet je geschiedenis niet, dat is de les van relikwieën. ---stemmen--- Tot zover gaat deze tekst over gezag. Maar dat is maar een kant van de zaak. De relikwie zal niet herinnerd worden als symbool voor het herstel van het gezag van Aäron. Want het gaat om het lot van het volk van God. Om het volk als geheel, niet om de positie of het aanzien van bepaalde figuren. Op zich is er niets mis met een beroep op de vrijheid. Maar waarom heeft dat beroep op de vrijheid van allen zulke fatale gevolgen?

4 Waarom bewerken de grote woorden het omgekeerde van wat ze beloven? Waarom wordt de chaos groter en niet de vrijheid? Omdat het geheel uit het oog wordt verloren. Er zijn mensen die hun passie volgen. Er zijn mensen die hun ambities nastreven. Maar zo dreigt het volk overgeleverd te zijn aan frustraties en ambities van enkelingen. Het volk draait door de discussies en opstand en rebellie in een kring. Ze zijn met zichzelf bezig, met de eigen belangrijke figuren, niet met de richting die zij met zijn allen moeten gaan. Het land van de belofte, dat was hun toekomst. Het probleem is dat het volk van God - hier het volk Israel - zijn eigen toekomst niet kan zien zolang het volk met zichzelf bezig is en er van alles geroepen wordt. Er is niet meer één stem die de mensen proberen te volgen. Er is niet meer één weg die er gegaan moet worden. Iedereen roept maar wat. Die veelheid van stemmen is desastreus. Het gaat alle kanten op in plaats van één richting. Die bloeiende amandelstaf is het symbool geworden van het moment dat het volk de richting weer ging beseffen. Van het veelvoud naar de eenvoud. Van verstrooiing en verdeeldheid naar een idee van toekomst. Waar wil je naar toe? Als je het de enge man uit het evangelie zou vragen zou er geen antwoord komen. Want er zijn wel duizend stemmen in hem. "Wij zijn legio". Iedere demon in hem stuurt hem een andere kant op.

5 Zodat hij niet ergens naar toe kan met zijn bestaan, hij draait in een kring, probeert duizend stemmen gehoorzaam te zijn. Dat is geen leven! Zo kan een mens niet leven! De bezetene heeft duizend namen. Duizend stemmen in zijn hoofd. Wie hij zelf is, is niet meer zichtbaar. Is verdwenen onder vele individualiteiten die allemaal wat roepen. Jezus brengt hem terug tot de kern. Spreekt hem aan als één persoon. Haalt de kern van zijn bestaan weer naar boven. Jezus wordt ons hier gepresenteerd als degene die je weg roept uit het rijk van de duizend stemmen, waar alles hopeloos ingewikkeld is - terug naar de eenvoud. Beide teksten hebben het over vervreemding. Zoveel andere dingen hebben het voor het zeggen gekregen in plaats van de stem van God. Alsof God er wat verloren bij staat en machteloos moet aanzien wat er allemaal in mensen huist. Duizend stemmen willen gehoorzamen. Zo kan een mens niet leven, zo kan een volk de weg niet weten. Het volk van God en de man tussen de rotsgraven - ze moeten allebei terug van de veelheid naar de eenvoud. ---namen---

6 Op de stokken staan namen. Namen horen bij personen. In onze naam zit onze individualiteit. Daardoor onderscheiden wij ons van de veelheid. De naam duidt aan: jij alleen al bent het waard genoemd te worden en in de aandacht te staan. Jezus noemt de bezetene met één naam. En inderdaad: hij heeft het gezag. Het gezag waardoor demonen aan de kant gaan en hem ruimte moeten vrijmaken. Zoals Aären het gezag krijgt om priester van het volk te kunnen zijn. Jammer als een volk allerlei ideeën van allerlei individuën denkt te moeten volgen. Jammer als een volk daar geen verweer tegen heeft. Jammer als een volk de richting niet meer weet daardoor. Jammer als de mensen van het volk van God het land van de belofte uit het oog verliezen. Dan moeten zij terug van de gehoorzaamheid aan het vele naar de eenvoud van de weg naar de belofte. En een mens is er ook niet om duizend stemmen te gehoorzamen. Een mens is er om de klare geest van God de geest van eenvoud in zich te hebben en te resoneren op de stem van God. Amen Jan-Hendrik Kip

7 stilte lied Liedboek 811 Zoals een moeder zorgt...

Vergelijkbare documenten

zondag 2 juli 2017 in het Kruispunt

zondag 2 juli 2017 in het Kruispunt lezing oude testament (lector) Jesaja 30, 15-18 lied Liedboek 62, 1.6. Mijn ziel is stil... lezing nieuwe testament (lector) Lucas 15, 1-10 lied Liedboek 944, 1.3.4.