De bijgaande notitie bevat de praktische uitwerking van deze proef. Alle verdere informatie leest u in deze notitie.

Transcriptie

1 Zaaknummer Onderwerp proef omgekeerd inzamelen afval Collegevoorstel Aanleiding / voorgeschiedenis In het Afvalbeheerplan staan de doelstellingen voor onder andere de hoeveelheid restafval per inwoner per jaar. Voor restafval bedraagt deze streefhoeveelheid 149 kilogram in Daarnaast wil het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, via het programma VANG (Van Afval Naar Grondstof), de hoeveelheid afval die wordt gestort en verbrand (restafval) halveren. De ambitie is om in 2020 te komen tot 75% scheiding van huishoudelijk afval. Dit betekent een doelstelling van 100 kilogram restafval per inwoner. In 2014 werd in de gemeente Heusden 171 kilogram restafval per inwoner (huis-aan-huis) ingezameld. Om de hoeveelheid restafval te verminderen is daarom in 2015 voor de hele gemeente een nultarief voor GFTafval ingevoerd. In 2015 stevenen we af op een hoeveelheid van 161 kilogram per inwoner. Hoewel dit een verlaging van de hoeveelheid restafval is met circa 6%, wordt de gemeentelijke streefdoelstelling en zeker de landelijke doelstelling nog lang niet bereikt. Er moeten dus nieuwe maatregelen worden gezocht om de hoeveelheid restafval te verminderen. Op 22 september 2015 besloot u daarom om een stap verder te gaan en een proef voor te bereiden met omgekeerd inzamelen, die in het voorjaar van 2016 zal starten. Hierbij worden grondstoffen, zoals GFTafval, oud papier en karton (OPK) en plastic verpakkingsafval / PMD 1, gratis aan huis ingezameld. Restafval wordt niet meer aan huis ingezameld maar moeten de inwoners zelf, tegen betaling, naar een verzamelcontainer brengen. Textiel en glas kunnen nog steeds, gratis, in de daarvoor bestemde verzamelcontainers worden gegooid. Met deze proef wordt gestreefd naar een vermindering van de hoeveelheid restafval, een betere scheiding van grondstoffen en een grotere bewustwording van het nut van afvalpreventie en een goede afvalscheiding bij onze inwoners. De bijgaande notitie bevat de praktische uitwerking van deze proef. Alle verdere informatie leest u in deze notitie. Inzet van middelen Dekking Een uitgebreide opsomming van de kosten en besparingen staat in de notitie. Onderstaande tabel vat dit samen. initiële kosten plaatsen 3 ondergrondse containers kosten passen reinigingskosten containers kosten informatieavond 100 kosten enquête totaal initiële kosten overige financiële effecten lediging ondergrondse containers huur 3 ondergrondse containers Plastic flessen en flacons, metalen verpakkingen en drankkartons. 1

2 Zaaknummer Onderwerp proef omgekeerd inzamelen afval besparing inzamelkosten bovengrondse containers besparing inzamelkosten verzamelcontainers besparing verwerkingskosten restafval betaling gederfde inkomsten PMD % vergoeding PMD meerkosten inzameling PMD 430 totaal overige financiële effecten totaal meerkosten Wat het effect van de proef betekent voor de inkomsten uit de afvalstoffenheffing is vooraf moeilijk te becijferen en is daarom niet meegenomen in de berekeningen. Met een toekenning van subsidie is ook nog geen rekening gehouden en die kan de meerkosten verlagen. Op basis van de huidige inschattingen bedragen de meerkosten van deze proef Daarnaast zijn er interne begeleidingskosten bestaande uit circa 150 interne uren. Er is geen budget beschikbaar voor proeven met de afvalinzameling. De kosten komen in 2016 ten laste van de afvalbegroting waardoor dit een negatief effect heeft op de afvalbegroting en de kostendekkendheid door de opbrengsten uit afvalstoffenheffing. Bij een structurele doorwerking heeft dit effect op de toekomstige tarieven voor afvalstoffenheffing. Bij een eventuele definitieve invoering van deze inzamelmethode in de hele gemeente zullen de kosten lager zijn door schaalvergroting en de daarmee gepaarde gaande efficiëntere logistiek en lagere initiële kosten. Subsidie / bestuursakkoord Vanuit het programma Huishoudelijk Afval in het kader van het programma Van Afval Naar Grondstof (VANG HHA) is subsidie mogelijk voor projecten die streven naar een vermindering van de hoeveelheid restafval. Het voorstel is om voor deze proef met omgekeerd inzamelen een subsidieaanvraag in te dienen. Het totaal beschikbare subsidiebudget is echter beperkt. Als een subsidiebedrag wordt toegekend, bedraagt deze financiële bijdrage maximaal 20% van de totale projectsom en heeft deze een maximum van Van doorslaggevend belang is dat de aanvraag uiterlijk 8 december 2015 wordt ingediend bij Programmabureau van VANG HHA. Als basis voor de aanvraag dient dit collegevoorstel. In het licht van de subsidieaanvraag is het verder van belang om deel te nemen aan het Bestuursakkoord Verbeteren afvalpreventie en scheiding van huishoudelijk afval. Hierdoor committeert onze gemeente zich aan de inzet die noodzakelijk is om de hoeveelheid restafval te verminderen tot het doelgewicht aan restafval. Het voorstel is om dit te gaan doen. De tekst van het bestuursakkoord treft u bijgaand aan. Er zal nog een datum worden aangereikt waarop dit bestuursakkoord gezamenlijk zal worden ondertekend. Risico's De proef heeft tot doel om de hoeveelheid gescheiden ingezameld afval te verhogen, waardoor het huishoudelijk restafval van de gemeente zal afnemen. Zo hoeft er minder afval te worden verbrand en dit is gunstig voor het milieu. Voor de periode wordt verwacht dat het stadsgewest s-hertogenbosch minder restafval aanlevert dan de contractuele verplichting met afvalverwerker Attero. Andere Brabantse gewesten die al in 2013 te weinig hebben aangeleverd, kregen hiervoor een boete van Attero. De rechtsgeldigheid van deze boetes wordt door de Brabantse stadsgewesten betwist. 2

3 Zaaknummer Onderwerp proef omgekeerd inzamelen afval De exacte hoogte van een eventuele boete is nog niet bekend. Indicatief zou een boete, specifiek veroorzaakt door een vermindering van de hoeveelheid restafval in de proefwijk van 10% en dus te relateren aan de proef, uitkomen op circa Procedure / vervolgstappen Ondertekening Bestuursakkoord Op een nog nader te bepalen datum volgt een gezamenlijke ondertekening van het Bestuursakkoord Verbeteren afvalpreventie en scheiding van huishoudelijk afval. Wanneer u volgens dit voorstel besluit, zal dit bestuursakkoord, na voorafgaande machtiging, worden ondertekend door wethouder M. van der Poel. Inkoop De ondergrondse containers worden gehuurd bij de Afvalstoffendienst. De aanbestedingen zullen conform het inkoopbeleid worden uitgevoerd. Communicatie Om de proef te laten slagen zullen bewoners van de proefwijk goed geïnformeerd moeten worden over de proef, over de spelregels, over gewijzigde inzameldagen voor oud papier en PMD-afval, etc. Ze ontvangen daarom in februari 2016 een persoonlijke brief van de gemeente met uitgebreide informatie over de proef. Ook wordt speciaal voor de bewoners van de proefwijk een informatieavond georganiseerd. Verder zal via de afval app aandacht worden geschonken aan de proef. Onderdeel van de communicatie zal zijn een rekenvoorbeeld wat de proef kan betekenen voor de portemonnee: minder restafval en meer scheiding van grondstoffen betekent immers een verlaging van de afvalstoffenheffing. Uit sorteeranalyses van de containers voor restafval blijkt dat slechts een klein deel (ca. 10%) van de container bestaat uit restafval, de rest bestaat uit grondstoffen. Op basis van de gegevens over 2015 zou dit ca. 16 kilogram restafval per inwoner per jaar zijn. Hoe hoog de besparing op de afvalstoffenheffing kan zijn is afhankelijk van hoe vaak een inworp in de ondergrondse container voor restafval wordt gedaan. Ten slotte zal een bewonersenquête worden uitgevoerd, zoals bij de proeven in Vlijmen-Vliedberg ook is gedaan. Voorgenomen besluit Het voorstel is om bijgaand besluit vast te stellen. 3

4 Zaaknummer Onderwerp proef omgekeerd inzamelen afval BESLUIT Het college van Heusden heeft in de vergadering van 8 december 2015 besloten: in 2016 een proef uit te voeren met het omgekeerd inzamelen van afval in een gedeelte van de wijk Braken-Oost in Drunen en hiervoor de bijgaande notitie Proef omgekeerd inzamelen afval vast te stellen; voor de proef een subsidieaanvraag in te dienen bij het Programmabureau van VANG HHA; deel te nemen aan het Bestuursakkoord Verbeteren afvalpreventie en scheiding van huishoudelijk afval ; de raadsleden hierover actief te informeren door hen het bijgevoegde memo toe te sturen. namens het college van Heusden, de secretaris, mr. J.T.A.J. van der Ven 4

5 Proef omgekeerd inzamelen afval

6 Inhoud 1. Informatie Uitwerking... 4 Proefperiode... 4 Keuze proefwijk... 4 Inzameling... 4 Inzameling GFT-afval... 5 Inzameling restafval met ondergrondse containers... 5 Inzameling OPK... 6 Inzameling PMD-afval Kosten en besparingen... 7 Kosten... 7 Restafval in ondergrondse containers... 7 Inzameling OPK... 7 Inzameling PMD-afval... 8 Communicatie... 8 Besparingen Communicatie /9

7 1. Informatie In het Afvalbeheerplan staan de doelstellingen voor onder andere de hoeveelheid restafval per inwoner per jaar. Voor restafval bedraagt deze streefhoeveelheid 149 kilogram in Daarnaast wil het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, via het programma VANG (Van Afval Naar Grondstof), de hoeveelheid afval die wordt gestort en verbrand (restafval) halveren. De ambitie is om in 2020 te komen tot 75% scheiding van huishoudelijk afval. Dit betekent een doelstelling van 100 kilogram restafval per inwoner. In 2014 werd in de gemeente Heusden 171 kilogram restafval per inwoner (huis-aan-huis) ingezameld. Om de hoeveelheid restafval te verminderen is daarom in 2015 voor de hele gemeente een nultarief voor GFT-afval ingevoerd. Daarnaast is een proef gestart in de wijk Vlijmen-Vliedberg : hier wordt het restafval nog maar eens in de 4 weken ingezameld en mogen metalen verpakkingen en drankenkartons bij het plastic verpakkingsafval (PMD). In 2015 stevenen we af op een hoeveelheid van 161 kilogram per inwoner. Hoewel dit een verlaging van de hoeveelheid restafval is met circa 6%, wordt de gemeentelijke streefdoelstelling en zeker de landelijke doelstelling nog lang niet bereikt. Er moeten dus nieuwe maatregelen worden gezocht om de hoeveelheid restafval te verminderen. Een mogelijke manier is het zogenaamd omgekeerd inzamelen. Hierbij worden grondstoffen, zoals GFT-afval, oud papier en karton (OPK) en plastic verpakkingsafval / PMD, gratis aan huis ingezameld. Restafval wordt niet meer aan huis ingezameld maar moeten de inwoners zelf, tegen betaling, naar een verzamelcontainer brengen. Textiel en glas moeten nog steeds, gratis, in de daarvoor bestemde verzamelcontainers worden gegooid. Met omgekeerd inzamelen is en wordt landelijk al veel ervaring opgedaan, zoals in Arnhem, Amersfoort, Zwolle en meerdere gemeenten in die regio. De resultaten die daar worden behaald met omgekeerd inzamelen zijn veelbelovend, vermindering van de hoeveelheid restafval van 30% of meer is zichtbaar. Er is daarom voor gekozen om nu in de gemeente Heusden een proef met omgekeerd inzamelen te gaan uitvoeren. De resultaten van deze proef zullen worden vergeleken met de resultaten van de proef in Vlijmen-Vliedberg. Deze vergelijking zal mede dienen als basis voor het in 2016 op te stellen nieuwe afvalbeleidsplan, waarin onder andere komt te staan hoe het afval na 2016 zal worden ingezameld. Er lopen immers afvalinzamelovereenkomsten (OPK en plastic verpakkingsafval) af na 31 december Samen met de Afvalstoffendienst 's-hertogenbosch is nagedacht over de invulling van de proef. Er is gekozen voor de Afvalstoffendienst omdat met deze partij een gemeenschappelijke regeling (GR) bestaat voor onder andere de inzameling van GFT- en restafval en de huur van containers. Daarmee is het de grootste partner van de gemeente Heusden op het gebied van afvalinzameling. Met de overige afvalinzamelaars zijn goede afspraken gemaakt over de invulling van de proefperiode, zoals verderop in deze notitie staat vermeld. 3/9

8 2. Uitwerking Proefperiode De beoogde startdatum van de proef is 1 maart De einddatum van de proef is nog niet bekend, maar vooralsnog is het uitgangspunt dat de tijdelijke inzamelmanieren in stand blijven tot eind In september 2016 zal dan de evaluatie van de proef plaatsvinden, die dan vervolgens wordt gebruikt voor het nieuwe afvalbeleidsplan. Keuze proefwijk Er is gezocht naar een wijk die qua bebouwingstypes en verdeling in koop- en huurwoningen redelijk vergelijkbaar is met de wijk Vlijmen-Vliedberg. Kanttekening daarbij is wel dat uiteraard geen enkele wijk exact gelijk is. Gekozen is voor het deel van de wijk Braken-Oost in Drunen zoals weergegeven in onderstaande figuur. Deze wijk is de wijk A10 van de papierinzameling en bestaat uit 525 huisaansluitingen. Inzameling De inzameling in de proefwijk wordt tijdens de proefperiode als volgt: GFT-afval 1 maal per 2 weken, in containers, gratis; restafval in ondergrondse containers, betaald; OPK 1 maal per 4 weken, in containers, gratis; PMD 1 maal per 3 weken, in zakken, gratis. De uitwerking van de inzamelmethoden volgt onderstaand. 4/9

9 Inzameling GFT-afval Bij de inzameling van GFT-afval wijzigt niets. De inzamelfrequentie was 1 maal per 2 weken en blijft dat ook. Ook blijft het GFT-afval gratis. De bewoners van de proefwijk bieden het GFT-afval aan in de containers die zij nu ook al in gebruik hebben. Inzameling restafval met ondergrondse containers In de proefwijk worden 3 ondergrondse containers voor restafval geplaatst, die in eerste instantie 3 maal per week worden geleegd. Het 3 maal per week ledigen zal naar verwachting vooral in de beginfase van de proef nodig zijn om de gewenningsperiode te overbruggen. Na enkele weken zullen de bewoners naar verwachting minder restafval overhouden en kan de ledigingsfrequentie worden verlaagd naar 2 maal per week. De locaties van de ondergrondse containers zijn de volgende: Van Haestrechtstraat naast de glas- en textielcontainer; Prins Bernhardstraat ter hoogte van het Prinses Margrietplein; Wilhelminastraat ter hoogte van nr. 66. Voor de bepaling van de locaties is, in aflopende volgorde van prioritering, zoveel mogelijk rekening gehouden met de volgende criteria: (verkeers)veiligheid; bereikbaarheid voor de inzamelvoertuigen; bereikbaarheid voor bewoners; beperken van overlast voor de omgeving; zichtbaarheid; mogelijkheid om containers te clusteren; beschermen van milieu/groen. Benadrukt wordt dat, in een bestaande bebouwde omgeving, het vaak lastig is te voldoen aan alle criteria. De locaties voldoen in ieder geval zoveel mogelijk aan deze criteria. Passen De bewoners van de proefwijk ontvangen bij aanvang van de proef een speciale pas waarmee ze hun restafval in een van de ondergrondse containers in de proefwijk kunnen werpen. Er zijn op dit moment 3 soorten passen: registratiepas: deze pas is op dit moment al in gebruik in onze gemeente door de bewoners van appartementen waar een ondergrondse container staat. Bewoners kunnen onbeperkt storten; stortingen worden doorgestuurd naar Brabant Water en de bewoner betaalt eenmaal per jaar de rekening via de afvalstoffenheffing; saldipas: op een zelf te bepalen moment (bijvoorbeeld iedere maand) zet de Afvalstoffendienst, in opdracht van de gemeente, een nader te bepalen saldo (nieuw aantal tikken) op de pas. Iedere inworp in een ondergrondse container staat voor één tik. Het eventueel resterende saldo van de afgelopen periode komt te vervallen. Als het tegoed van een periode op is kan men niet meer storten. De gebruikte stortingen worden doorgestuurd naar Brabant Water en de bewoner betaalt eenmaal per jaar de rekening via de afvalstoffenheffing; prepaid pas: de bewoner koopt zelf een pas met een bepaald tegoed, een aantal tikken. Bij elke storting kost dit een tik. Is het tegoed op dan kan de bewoner een nieuwe kaart kopen. 5/9

10 In de toekomst is het hoogstwaarschijnlijk mogelijk om gebruik te maken van opwaardeerpasjes. Bewoners kunnen dan zelf bepalen hoeveel tegoed zij op hun pas willen zetten en betalen hier direct voor, via de Afval app of website. De kosten voor de benodigde infrastructuur zijn aanzienlijk. Voor een proef is het daarom niet raadzaam om dit systeem te kiezen. Voor de proef wordt in eerste instantie gekozen voor de registratiepas. Het is daarbij wel van belang dat de bewoners beseffen dat iedere inworp geld kost, achteraf te betalen via de afvalstoffenheffing. Hiervoor is tijdens de communicatie voorafgaande (en tijdens) de proef voldoende aandacht. Mocht gedurende de proefperiode blijken dat er bewoners zijn die inderdaad onbeperkt storten en daardoor achteraf een zeer hoge afvalstoffenheffing zouden ontvangen, dan kan de registratiepas alsnog worden omgezet in een saldipas met een maximum aantal tikken cq. inworpen. Hoogbouw Ook de aanwezige hoogbouw (appartementen) in de proefwijk wordt betrokken in de proef. De bovengrondse verzamelcontainers die daar staan (2 stuks) worden tijdens de proefperiode verwijderd. De bewoners van de appartementen ontvangen ook een pas voor gebruik van een van de ondergrondse containers. Inzameling OPK De huidige minicontainers voor restafval zijn tijdens de proef niet in gebruik voor restafval en kunnen worden gebruikt voor de inzameling van OPK. Een container voor OPK maakt het gemakkelijker voor mensen om hun OPK apart te houden. In andere gemeenten is ervaring opgedaan die laat zien dat er daadwerkelijk meer OPK is opgehaald na introductie van een container voor OPK. De grijze containers worden voorzien van een sticker waarop staat papier zodat de container goed herkenbaar is. Daarnaast moet de Afvalstoffendienst de registratie van de chips in de grijze container wijzigen, zodat de bewoners geen kosten hoeven te betalen voor het aanbieden van deze container (een container voor restafval wordt bij iedere lediging geregistreerd, iedere lediging telt mee in de uiteindelijke hoogte van de afvalstoffenheffing; dit is bij het aanbieden van OPK in de container niet van toepassing want dit afval is immers gratis). Uit serviceoverweging worden de containers eenmalig, voorafgaand aan de proefperiode, gereinigd op kosten van de gemeente. Inzameling met containers door verenigingen brengt veiligheidsrisico s met zich mee. Vrijwilligers zamelen over het algemeen niet vaak in, sommige vrijwilligers komen slechts eenmaal per jaar aan de beurt en zij bouwen dan ook geen ervaring op met het inzamelen van OPK in containers. Bovendien vindt inzameling met vrijwilligers plaats in de avonduren en in de weekenden, wanneer er veel geparkeerde auto s staan en het in de herfst- en wintermaanden bovendien s avonds vroeg donker is. Het is daarom niet wenselijk om onervaren vrijwilligers in te zetten voor de inzameling van OPK in containers. De inzameling van OPK zal daarom worden verzorgd door de Afvalstoffendienst s-hertogenbosch. De Afvalstoffendienst biedt aan de gederfde inkomsten voor de huidige inzamelaar van het OPK, Peute Recycling B.V., te willen compenseren. Peute heeft aangegeven hieraan medewerking te willen verlenen. De Afvalstoffendienst kan de inzameling van het oud papier eenmaal in de 4 weken op maandag uitvoeren. De inzameling in de proefwijk gebeurt op dit moment eenmaal per maand, op dinsdagavond. Dit betekent dat gedurende de proefperiode er circa 1 extra inzameling van oud papier plaatsvindt. De reden voor de wijziging van de inzamelfrequentie is van logistieke/planningtechnische 6/9

11 aard. De bewoners van de proefwijk worden geïnformeerd over de wijzing van de inzamelfrequentie. Inzameling PMD-afval Gelijk aan de proefwijk Vlijmen-Vliedberg zullen ook in de nieuwe proefwijk metalen verpakkingen en drankenkartons gezamenlijk met het plastic verpakkingsafval worden ingezameld. Omdat in de proefwijk Vlijmen-Vliedberg de PMD-inzameling met minicontainers al wordt getest, zal in de nieuwe proefwijk het PMD-afval worden ingezameld met de gebruikelijke plastic zakken. De vereniging die momenteel in de proefwijk (A10) het oud papier inzamelt, hoeft dat tijdens de proefperiode niet meer te doen. Dit betekent dat de vereniging inkomsten mist. Omdat extra inkomsten voor een vereniging erg belangrijk zijn, krijgt deze vereniging de mogelijkheid om de PMD-inzameling in de proefwijk uit te voeren. De PMD-inzameling gebeurt met zakken en deze wegen minder dan een stapel oud papier. Daarmee is dit een prima alternatief. De huidige inzamelaar, Van Gansewinkel, heeft aangegeven niet in te (willen) zamelen met verenigingen. De Afvalstoffendienst is bereid om deze inzameling, met vrijwilligers, over te nemen. De inzameling van PMD-afval zal plaatsvinden op dinsdagavond. De PMD-inzameling vindt eenmaal per 3 weken plaats. De inzameling van oud papier gebeurt nu eens per maand. Dat betekent dat de vereniging vaker moet inzamelen. De betreffende vereniging heeft aangegeven dat dat geen probleem is en dat zij graag meewerkt aan de proef. 3. Kosten en besparingen In de berekeningen is rekening gehouden met een proefperiode van 1 maart tot eind 2016 ofwel 10 maanden en 3 ondergrondse containers die gemiddeld 2,5 maal per week worden geleegd (in het begin 3 maal per week, later 2 maal per week). Alle bedragen zijn exclusief btw. Kosten Restafval in ondergrondse containers Het plaatsen van ondergrondse containers kost circa per container. Dit is inclusief het graven van het gat, het plaatsen van de betonput en de container zelf. Het totaalbedrag komt hiermee uit op Het uitgangspunt bij deze berekening is dat de containers na de proef in de grond blijven zitten. De huur van een ondergrondse container inclusief toegangscontrolesysteem (registratiepassen) is circa 150 per maand. De totale huurkosten komen hiermee uit op De ledigingskosten bedragen 28,45 per lediging. De totale ledigingskosten bedragen circa De kosten van de uitgifte van de passen zijn beperkt omdat gebruik wordt gemaakt van de bestaande infrastructuur voor de huidige passen voor ondergrondse containers. De kosten voor de passen zelf bedragen circa Inzameling OPK Het reinigen van de minicontainers voor restafval voordat zij worden ingezet als papiercontainer kost circa De kosten van de speciale papier -sticker neemt de Afvalstoffendienst voor haar rekening. Voor het omzetten van de registratie van de chips van de grijze containers rekent de 7/9

12 Afvalstoffendienst geen kosten. De Afvalstoffendienst rekent ook geen kosten voor de inzameling van het OPK. Voor de gederfde inkomsten van Peute vergoedt de Afvalstoffendienst aan de gemeente het bedrag per inzamelwijk dat de gemeente aan Peute betaalt. Het overnemen van de inzameling van het OPK in de proefwijk door de Afvalstoffendienst verloopt kostenneutraal. Inzameling PMD-afval De kosten die de Afvalstoffendienst maakt voor het beschikbaar stellen van een voertuig en chauffeur voor de PMD-inzameling neemt zij voor haar rekening. Van Gansewinkel ontvangt voor haar gederfde inkomsten een bedrag van circa Dit bedrag is afgeleid van het totaal aantal huisaansluitingen van in de gehele gemeente en gerelateerd aan 525 huisaansluitingen in de proefwijk. De Afvalstoffendienst vergoedt 50% van de ingezamelde hoeveelheid voor de gederfde inkomsten aan de gemeente. In 2014 is 524 ton plastic verpakkingsafval ingezameld in de gehele gemeente. Het totaal aantal aansluitingen op 1 januari 2015 bedroeg circa De proefwijk bestaat uit 525 aansluitingen. Op basis hiervan is in 2014 in de proefwijk circa 15,5 ton ingezameld. De vergoeding door de Afvalstoffendienst komt dan naar verwachting uit op circa Dit is gebaseerd op een verwachte lichte toename van de hoeveelheid van circa 1,5 ton (er wordt tijdens de proefperiode immers niet alleen plastic verpakkingsafval ingezameld, daarnaast zorgt de proef sowieso al voor een betere afvalscheiding) en op het tarief dat Van Gansewinkel hanteert. De vereniging die het PMD-afval gaat inzamelen wordt vaker ingezet en krijgt dan ook meer vergoeding. In de proefperiode van 10 maanden zamelt de vereniging 15 maal PMD in. Het OPK zou tijdens dezelfde periode 10 maal worden ingezameld. Daar staat tegenover dat de benodigde inzameltijd naar verwachting korter is, omdat de zakken met PMD lichter en makkelijker hanteerbaar zijn dan losse dozen en bundels OPK. Daarom wordt een vergoeding gegeven die een kwart boven de normale vergoeding ligt. Het vergoedingsbedrag komt hiermee uit op circa Dit is circa 430 meer dan normaal wordt vergoed aan de vereniging. Communicatie Alle bewoners van de proefwijk ontvangen, per huisaansluiting, vóór aanvang van de proef een brief. Daarnaast wordt een informatieavond georganiseerd. De huurkosten van de locatie voor de inloopavond bedragen circa 100. De kosten voor een te houden enquête (zie ook hierna onder 4.) bedragen circa Besparingen Voor het bepalen van de verwachte besparing op de verwerkingskosten voor restafval wordt uitgegaan van een, relatief voorzichtige, afname van de hoeveelheid restafval met 10%. In 2014 is ton restafval ingezameld in de hele gemeente. Het totaal aantal aansluitingen op 1 januari 2015 bedroeg circa De proefwijk bestaat uit 525 aansluitingen. Op basis hiervan is in 2014 in de proefwijk circa 218 ton restafval ingezameld. Een verwachte besparing van 10% in de proefperiode komt hiermee uit op circa 18 ton. De besparing op de verwerkingskosten voor restafval bedraagt hiermee dan circa Daarnaast is er een besparing op de inzamelkosten voor restafval. De Afvalstoffendienst hoeft in de proefwijk immers niet meer de minicontainers en bovengrondse containers voor restafval te legen. Gemiddeld wordt een minicontainer voor restafval in onze gemeente eenmaal per 4 weken aangeboden. In de proefperiode van 10 maanden, 44 weken, zou de restafvalcontainer dan gemiddeld 11 maal worden aangeboden. Voor de circa 475 laagbouwaansluitingen komt dit neer op ledigingen. De Afvalstoffendienst rekent een bedrag van 1,30 per lediging. De besparing op de inzamelkosten restafval in minicontainers komt hiermee uit op circa /9

13 Voor de bovengrondse verzamelcontainers hoeven geen huur- en ledigingskosten te worden betaald tijdens de proefperiode. Dit levert een besparing op van 2 maal 52,22 per maand is circa Communicatie Om de proef te laten slagen zullen bewoners van de proefwijk goed geïnformeerd moeten worden over de proef, over de spelregels, over gewijzigde inzameldagen voor oud papier en PMD-afval, etc. Ze ontvangen daarom in januari of februari 2016 een persoonlijke brief van de gemeente met uitgebreide informatie over de proef. Ook wordt speciaal voor hen een informatieavond georganiseerd. Verder zal via de afval app aandacht worden geschonken aan de proef. Onderdeel van de evaluatie van de proef zal een bewonersenquête zijn, zoals bij de proeven in Vlijmen Vliedberg ook is gedaan. 9/9

14 MACHTIGING De heer drs. J. Hamming, burgemeester van de gemeente Heusden, als zodanig die gemeente op grond van artikel 171 eerste lid van de Gemeentewet vertegenwoordigende, draagt hierbij dr. M.G.M. van der Poel, wethouder bij de gemeente Heusden, op, om namens hem en ter uitvoering van het op 8 december 2015 door het college van Heusden genomen besluit, het Bestuursakkoord Verbeteren afvalpreventie en scheiding van huishoudelijk afval te ondertekenen. Heusden, 8 december 2015 De burgemeester voornoemd, drs. J. Hamming

15 M E M O R A A D Aan: de leden van de raad Van: het college Datum: 8 december 2015 Onderwerp: proef omgekeerd inzamelen afval Doel: informeren Aanleiding: collegebesluit d.d. 8 december 2015 Aard informatie: samenvatting proef Aanleiding Vandaag hebben wij besloten om in 2016 een proef met het omgekeerd inzamelen van afval uit te voeren in een deel van de wijk Braken-Oost in Drunen. Informatie Bij omgekeerd inzamelen worden grondstoffen, zoals GFT-afval, oud papier en karton (OPK) en plastic verpakkingsafval / PMD, gratis aan huis ingezameld. Restafval wordt niet meer aan huis ingezameld maar moeten de inwoners zelf, tegen betaling, naar een verzamelcontainer brengen. Alle bewoners van de proefwijk ontvangen hiervoor een speciale pas. Textiel en glas kan nog steeds, gratis, in de daarvoor bestemde verzamelcontainers worden gegooid. We voeren de proef met omgekeerd inzamelen uit in ons streven naar het bereiken van de landelijke VANG-doelstellingen (Van Afval Naar Grondstof), waarbij in 2020 de hoeveelheid restafval per inwoner gemiddeld nog maar 100 kilogram per jaar mag zijn. Met deze proef ontstaat minder restafval, meer scheiding en hergebruik van grondstoffen en een grotere bewustwording bij de inwoners. In 2014 werd in onze gemeente 171 kilogram restafval per inwoner (huis-aan-huis) ingezameld. Om de hoeveelheid restafval te verminderen is daarom in 2015 voor de hele gemeente een nultarief voor GFT-afval ingevoerd. In 2015 stevenen we af op een hoeveelheid van 161 kilogram per inwoner. Hoewel dit een verlaging van de hoeveelheid restafval is van circa 6%, wordt de gemeentelijke streefdoelstelling en zeker de landelijke doelstelling nog lang niet bereikt. De resultaten van de proef met omgekeerd inzamelen zullen worden vergeleken met de resultaten van de proef in Vlijmen-Vliedberg. Deze vergelijking zal mede dienen als basis voor het in 2016 op te stellen nieuwe afvalbeleidsplan, waarin onder andere komt te staan hoe het afval na 2016 zal worden ingezameld. De proef start op 1 maart De einddatum van de proef is nog niet bekend, maar vooralsnog is het uitgangspunt dat de tijdelijke inzamelwijzen in stand blijven tot eind In september 2016 vindt de evaluatie van de proef plaats die dan vervolgens wordt gebruikt voor het nieuwe afvalbeleidsplan. De bewoners van de proefwijk worden te zijner tijd uitgebreid geïnformeerd over de proef. Ze ontvangen daarover in februari 2016 een persoonlijke brief van de gemeente met uitgebreide informatie. Ook wordt speciaal voor hen een informatieavond georganiseerd. Verder zal via de afval app aandacht worden geschonken aan de proef. Onderdeel van de communicatie zal zijn een rekenvoorbeeld wat de proef kan betekenen voor de portemonnee: minder restafval en meer scheiding van grondstoffen betekent immers een verlaging van de afvalstoffenheffing. Uit sorteeranalyses van de containers voor restafval blijkt dat slechts een klein deel (ca. 10%) van de container bestaat uit restafval, de rest bestaat uit grondstoffen. Op basis van de gegevens over 2015 zou dit ca. 16 kilogram restafval per inwoner per jaar zijn. Hoe hoog de

16 besparing op de afvalstoffenheffing kan zijn is afhankelijk van hoe vaak een inworp in de ondergrondse container voor restafval wordt gedaan. Ten slotte zal een bewonersenquête worden uitgevoerd, zoals bij de proeven in Vlijmen-Vliedberg ook is gedaan. Vanuit het programma Huishoudelijk Afval in het kader van VANG (VANG HHA) is subsidie mogelijk voor projecten die streven naar een vermindering van de hoeveelheid restafval. Wij dienen hiervoor een aanvraag in. Het totaal beschikbare subsidiebudget is echter beperkt. Als een subsidiebedrag wordt toegekend, bedraagt deze financiële bijdrage maximaal 20% van de totale projectsom en heeft deze een maximum van Op basis van de huidige inschattingen bedragen de meerkosten van deze proef Voor de uitgebreide berekeningen hiervan en overige informatie verwijzen we u naar het collegevoorstel en de daarbij behorende notitie. Wat het effect van de proef betekent voor de inkomsten uit afvalstoffenheffing is vooraf moeilijk te becijferen en is daarom niet meegenomen in de berekeningen. Met een toekenning van subsidie is ook nog geen rekening gehouden, dit kan de meerkosten verlagen. Er is geen budget beschikbaar voor proeven met afvalinzameling. De kosten komen in 2016 ten laste van de afvalbegroting waardoor dit een negatief effect heeft op de afvalbegroting en de kostendekkendheid door de opbrengsten uit afvalstoffenheffing. Bij een structurele doorwerking heeft dit effect op de toekomstige tarieven voor afvalstoffenheffing.

17 BESTUURSAKKOORD VERBETEREN AFVALPREVENTIE EN SCHEIDING VAN HUISHOUDELIJK AFVAL SAMEN OP WEG NAAR 100 KILOGRAM HUISHOUDELIJK RESTAFVAL

18 De ondergetekenden: De gemeente, vertegenwoordigd door..(naam, functie), hierna te noemen: de gemeente... De gemeente, vertegenwoordigd door..(naam, functie), hierna te noemen: de gemeente... De gemeente, vertegenwoordigd door..(naam, functie), hierna te noemen: de gemeente... De gemeente, vertegenwoordigd door..(naam, functie), hierna te noemen: de gemeente... De gemeente, vertegenwoordigd door..(naam, functie), hierna te noemen: de gemeente... De gemeente, vertegenwoordigd door..(naam, functie), hierna te noemen: de gemeente... De gemeente, vertegenwoordigd door..(naam, functie), hierna te noemen: de gemeente... De gemeente, vertegenwoordigd door..(naam, functie), hierna te noemen: de gemeente... In aanmerking nemende dat: in het Publiek Kader Huishoudelijk Afval 2025 afspraken gemaakt zijn tussen het Ministerie van Infrastructuur en Milieu (IenM), de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en de Koninklijke Vereniging voor Afval- en Reinigingsmanagement (NVRD) om de hoeveelheid huishoudelijk restafval aanzienlijk te verminderen (naar gemiddeld maximaal 100 kilogram per inwoner per jaar in 2020) en minimaal 75% van het huishoudelijk afval te scheiden; in opdracht van het Ministerie van IenM het Uitvoeringsprogramma Van Afval Naar Grondstof Huishoudelijk Afval (VANG-HHA) is opgesteld en uitgevoerd wordt door een samenwerkingsverband van het Ministerie van IenM, de VNG, de NVRD en Rijkswaterstaat (RWS); gemeenten verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van het afvalbeheer binnen hun eigen grondgebied en daarmee de zorgplicht hebben voor de inzameling, recycling en verwerking van huishoudelijk afval; gemeenten elkaar kunnen ondersteunen bij het realiseren van deze gezamenlijke opgave. Spreken af: zich individueel te committeren aan de inzet die binnen de eigen gemeente noodzakelijk is om de hoeveelheid huishoudelijk restafval te verminderen tot uiteindelijk maximaal 100 kilogram per inwoner per jaar en het afvalscheidingspercentage te verbeteren naar uiteindelijk minimaal 75%; zich individueel te committeren aan de eigen route, aanpak of plan en mogelijke (tussen)doelen zoals vastgelegd in bijlage A; elkaar te motiveren zich ook en blijvend in te zetten voor de realisatie van de uiteindelijke doelen; elkaar te ondersteunen door het delen van kennis en ervaringen op het gebied van de inzameling en preventie van huishoudelijk afval, via o.a. een actieve bijdrage aan de kennisplatforms, de workshops en de kennisbibliotheek op de website

19 Aanvullende bepalingen Bestuursakkoord Het Bestuursakkoord treedt in werking met ingang van de datum van ondertekening en wordt aangegaan voor de duur van 5 jaar, met de mogelijkheid tot verlening met telkens 5 jaar. De verlenging wordt tussen partijen uiterlijk 1 maand voor afloop van het Bestuursakkoord schriftelijk overeengekomen. Wijzigingen in de algemene bepalingen van dit Bestuursakkoord kunnen slechts met schriftelijke instemming van alle deelnemende gemeenten worden overeengekomen. Mondelinge afspraken missen zonder schriftelijke vastlegging elke geldingskracht. Gedurende de looptijd van het Bestuursakkoord kunnen andere gemeenten toetreden zonder dat daartoe een instemming van de reeds deelnemende gemeenten voor vereist is. Gemeenten kunnen ieder afzonderlijk de eigen invulling van bijlage A actualiseren met nieuwe maatregelen zonder dat daartoe een instemming van de reeds deelnemende gemeenten voor vereist is. Gemeenten kunnen ieder afzonderlijk deelname aan het Bestuursakkoord beëindigen zonder rechterlijke tussenkomst. Slotbepalingen Het Bestuursakkoord en de daarin afgesproken individuele (tussen)doelen per gemeente, zal openbaar gemaakt worden, onder andere via de website van het Uitvoeringsprogramma VANG-HHA. Gemeenten zullen de uitvoering en werking van het Bestuursakkoord evalueren aan de hand van ondernomen activiteiten. Tevens zal RWS vanuit het Uitvoeringsprogramma VANG-HHA jaarlijks evalueren hoe het staat met de voortgang rond de realisatie van de gestelde (tussen)doelen in zijn algemeenheid en per deelnemende gemeente. Over deze bevindingen zal gecommuniceerd worden. Aldus overeengekomen en in voud ondertekend te. op. Gemeente, vertegenwoordigd door [pm functie], [pm naam]; Gemeente, vertegenwoordigd door [pm functie], [pm naam]; Gemeente, vertegenwoordigd door [pm functie], [pm naam]; Gemeente, vertegenwoordigd door [pm functie], [pm naam]; Gemeente, vertegenwoordigd door [pm functie], [pm naam]; Gemeente, vertegenwoordigd door [pm functie], [pm naam]; Gemeente, vertegenwoordigd door [pm functie], [pm naam]; Gemeente, vertegenwoordigd door [pm functie], [pm naam];

20 Bijlage A Specificatie en formulering bijdrage gemeente. Typering gemeente. Aantal inwoners:. per 1/1/2015 Stedelijkheidsklasse:.. Aandeel hoogbouw: Hoeveelheid huishoudelijk restafval (in 2014): kg/inw/jaar Aandeel afvalscheiding huishoudelijk afval (in 2014):. % Korte omschrijving inzamelsysteem en hoogte van de afvalstoffenheffing plus manier van heffen: De gemeente.. stelt zichzelf het doel om in.. maximaal.. kilogram huishoudelijk restafval per jaar per inwoner te produceren en draagt hierdoor bij aan het behalen van de VANG- HHA-doelstellingen voor Nederland. Dit doel wordt bereikt door de volgende acties / maatregelen in gang te zetten (inclusief een duiding van de planning): 1). 2) 3). 4). 5).. Voorbeeld omschrijvingen 1. Deelname aan het project Afvalscheiding in de hoogbouw. Dit is een project waarin de gemeenten Almere, Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht en de publieke afvalbedrijven Irado, Avalex en HVC participeren en daarbij ondersteund worden door Rijkswaterstaat en het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. De opzet van dit project is dat de deelnemende partijen elk een eigen pilot opzetten waarbij onderzocht wordt welke factoren een rol spelen bij afvalscheiding in de hoogbouw en welke maatregelen door gemeenten en inzamelaars genomen kunnen worden genomen om meer afval als grondstof in te zamelen. Indien de resultaten van het project succesvol zijn worden de resultaten gedeeld en wordt de pilot opgeschaald, conform de definities uit het projectplan. 2. In het kader van.., stad zonder afval in 2020 worden de volgende initiatieven ondernomen: a. Per 1 maart 2015: het huis-aan-huis inzamelen van de gecombineerde stroom PMD (plastic, metaal en drankenkartons), inclusief een communicatiecampagne hierover; b. Het uitvoeren van een proef met Restafval op afstand (brengvoorzieningen voor restafval) om de hoeveelheid restafval te verminderen en de het scheiden van afvalstoffen c. Voorlichting en motiveren inwoners het afvalscheidingsgedrag te verbeteren door middel van een participatieproject met verschillende doelgroepen; d. Het opstarten van een 50 kilo-challenge een online platform voor inwoners; e. Het uitvoeren van een communicatiecampagne voor het stimuleren van het gescheiden inzamelen van gft-afval, inclusief het gratis verstrekken van compost. 3. Het uitvoeren van een studie naar de mogelijkheden om