Project klas 3; Groene Energie

Transcriptie

1 Auteur Huub Severin Laatst gewijzigd 21 January 2011 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet. Wikiwijs Maken is een onderdeel van Wikiwijsleermiddelenplein, hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt.

2 Inhoudsopgave Groene Energie Een energieke dag Opdracht 1 Energieverslinden Opdracht 2 Energie produceren Opdracht 3 Opdracht 4 Opdracht 5 Watt is zuinig Opdracht 6 Spotgoedkoop! Opdracht 7 Led's do it! Opdracht 8 Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 Groene Energie Logo Groene Energie is geen Science Fiction! Pagina 2

4 Een energieke dag EEN NIEUWE DAG op de A15 een file van 7 km, op de... Martijn schrikt wakker van de wekkerradio en kijkt suf hoe laat het is. Zo vroeg nog? Waarom... O ja, vandaag kan HET! Hij kan het uit-knopje niet vinden, dus trekt hij de stekker eruit. Martijn springt uit bed, snel naar de wc want hij moet nodig. Jammer, bezet. Even wachten dus. Hij zoekt ondertussen een gezellige radiozender om mee te kunnen zingen. De wc wordt doorgetrokken en zijn vader komt binnen. Vader mompelt goeiemorgen, pakt de kan van het koffiezetapparaat en schenkt een kop koffie in. Dan loopt hij naar de kamer om op de TV het nieuws van half 8 te zien. Martijn gaat naar de wc en loopt daarna terug naar boven. Mam, zit jij al in de douche, roept hij als hij de lamp in de badkamer ziet branden. Nee, ik ben op zolder de was in de droger aan het stoppen. Kan ik douchen?, vraagt Martijn. Jazeker. Doe daarna je handdoek meteen in de wasmachine. Die moet toch nog draaien. 2. Martijn zet de douchekraan helemaal open en geniet van het warme water. Dat is pas wakker worden. Dan herinnert hij zich dat hij moet opschieten wil hij vandaag DE DAG hebben. Hij draait snel de kraan dicht. Wat een stoom, even de afzuiging aan. Zo, hij is klaar. Nu snel aankleden. Martijn zoekt in zijn kast maar vindt niks naar zijn zin. Mam, waar is mijn nieuwe spijkerbroek? Daar moet ik de zoom nog inleggen, maar ik heb nu geen zin om achter de naaimachine te kruipen. Trek even een andere aan, Martijn. En mijn blauwe blouse? Moeder wil hem zo wel even strijken. Laat maar, denkt Martijn en grijpt zijn joggingpak. We hebben toch gym vandaag. Hoe laat is het nu? O ja, zonder stroom doet de wekker het niet. 3. Martijn loopt naar beneden. Als hij de keuken inkomt vraagt zijn moeder: Martijn, wil jij de verwarming even wat hoger zetten. Ik heb het koud. Ze draait het gas onder de ketel uit en giet het theewater op. Martijn zet de thermostaat op 22 C en ziet op de klok *07.54*. Opschieten, denkt hij. Hij pakt melk uit de koelkast, schenkt een beker vol en zet die in de magnetron om even op te warmen. Dan propt hij een boterham in z'n mond en spoelt die weg met wat slokken melk. Als hij het tijdsignaal van 8 uur op de radio hoort, rent hij naar boven om zijn tanden te poetsen. Om snel klaar te zijn, gebruikt Martijn even de elektrische tandenborstel van zijn moeder. In de haast beneden te komen, vergeet hij het licht uit te doen en ook het afzuigsysteem staat nog steeds aan. Beneden schiet hij in zijn jas en grijpt zijn rugtas. Iets te eten en drinken pak ik wel uit de automaat! Doei! roept hij naar boven en loopt naar buiten. 4. Bah, het regent. Martijn rent naar de schuur. Vandaag moet het lukken als ik snel doorfiets. Als hij de lamp aandoet in de schuur, ziet hij zijn fiets helemaal achter de grasmaaier staan. Die hebben zijn vader en hij gisteren nagekeken, want er zat iets los in de motor. Martijn loopt terug naar binnen. Hij ziet zijn vader in de keuken net de kruimels opzuigen. Hem hoeft hij het niet te vragen, die gaat zo naar zijn werk met de bus. Mam, roept hij en loopt naar boven. Zijn moeder is net klaar met haar haar föhnen. Mam, wil jij me even met de auto naar school brengen, alsjeblieft? Waarom?, vraagt zijn moeder. Nou, het regent zo en het is al heel laat., zegt Martijn met een smekend gezicht. Zijn moeder zucht: Vooruit dan maar. Pagina 3

5 5. Martijn merkt dat het snel gaat, zelfs de verkeerslichten staan allemaal op groen. Als ze bij school aankomen is er niemand te zien. Zijn we zo vroeg?, vraagt moeder. Geeft niks, mam. Bedankt hoor en tot vanmiddag. Martijn springt uit de auto en rent het schoolplein over. De deur staat open en de verlichting brandt volop in school. Met zijn jas nog aan loopt Martijn het warme klaslokaal binnen. Yes! Vandaag is het gelukt! Hij weet precies wat hij moet doen, hij heeft al zo vaak staan kijken. Hij houdt zijn adem in. Nog even wachten. Het juiste wachtwoord invoeren en dan... Ja, daar is het al. Vandaag is het DE DAG van Martijn. Hij is als eerste op school en hij mag dus met de computer spelen. Opdracht 1 Op de vorige pagina staat een flink verhaal, het gaat over een jongen die 's ochtends vroeg op staat en zijn normale dagritme beschrijft. Op het eerste ogenblik lijkt dit een heel normaal verhaal, en valt je misschien niets speciaals op. Maar laten we nu eens gaan kijken naar de verschillende energievormen die voorbij komen en welke apparaten hij allemaal gebruikt. Maak de opdracht hieronder. Energieke dag kn.nu/ww891ec59 (pdf, maken.wikiwijs.nl) Pagina 4

6 Energieverslinden Energie kun je niet maken, en energie gaat niet verloren. Je kan energie wel omzetten van de ene vorm in de andere. Als voorbeeld geven we een televisie, die zet elektrische energie om in licht, geluid en warmte. Schematisch noteren we dat zo: Elektrische energie -> licht + geluid + warmte Energiestroomdiagram stroomdiagram Opdracht 2 De opdracht die bij dit onderdeel hoort is niet voor BB/KB en GL gelijk. Je ziet hieronder twee opdrachten, kies de opdracht die past bij jouw niveau. BB maakt de opdracht door kruisjes te zetten in de juiste kolom van het opdrachtenblad. KB en GL maken de opdracht zonder hulp, en schrijven deze zelf uit in een Word document. Laat hem controleren door je projectdocent. Energieverslinden BB kn.nu/ww2fa3701 (pdf, maken.wikiwijs.nl) Pagina 5

7 Energieverslinden KB GL kn.nu/wwc8e7662 (pdf, maken.wikiwijs.nl) Pagina 6

8 Energie produceren Zoals je ziet gebruiken de meeste apparaten die we elke dag nodig hebben elektrische energie. Waar komt elektrische energie eigenlijk vandaan? Opdracht 3 Energieproductie BB kn.nu/wwd97633c (pdf, maken.wikiwijs.nl) Energieproductie KB GL kn.nu/wwcd788f3 (pdf, maken.wikiwijs.nl) Opdracht 4 Voorbereiden Excursie kn.nu/ww (pdf, maken.wikiwijs.nl) Opdracht 5 Altijd Energie kn.nu/ww9c23ccf (pdf, maken.wikiwijs.nl) Video over verschillende energiebronnen kn.nu/ww a (schooltv.nl) Video over groene energie kn.nu/ww (schooltv.nl) Pagina 7

9 Watt is zuinig Watt is zuinig? Zoals je bij een eerdere opdracht hebt gezien gebruiken veel apparaten elektrische energie. Dit is op zich niet zo erg, maar sommige apparaten gebruiken daar heel veel van. En dat is weer vreselijk slecht voor het milieu. Het zal volgens de wetenschappers niet lang meer duren voor de aarde echt begint te veranderen. Wat kunnen wij er nou aan doen? Kies voor zuinige apparaten! Op elk elektrisch apparaat staat aangegeven hoeveel elektrische energie het per seconde verbruikt. Dit wordt het vermogen van het apparaat genoemd. De bijbehorende eenheid is de Watt (W). Apparaten met een klein vermogen verbruiken per seconde weinig elektrische energie. Apparaten met een groot vermogen verbruiken per seconde veel elektrische energie. In het tabelletje hiernaast staat het vermogen van enkele veelgebruikte apparaten. Het gaat om doorsnee modellen van bekende merken. Het vermogen staat meestal op het typeplaatje vermeldt, zie hieronder. typeplaatje tabel Pagina 8

10 kamer Elektrische energie meten Hoeveel elektrische energie je thuis verbruikt wordt gemeten in kilowattuur (kwh). In de tweede klas heb je geleerd, hoe je het energieverbruik van een apparaat kunt berekenen: door het vermogen (in kilowatt) te vermenigvuldigen met de tijd (in uren) dat het apparaat aan staat. E=P.t Als je de prijs van 1 kwh kent, kun je berekenen hoeveel je voor de verbruikte elektrische energie moet betalen. Als je verschillende apparaten gedurende dezelfde tijd aan laat staan mag je de vermogens bij elkaar optellen. Daarna kan je het verbruik in één keer berekenen. Voorbeeld Op een avond staat van 19:00 uur tot 22:00 uur de TV van 250 Watt aan, ook staat de XBOX van 560 Watt op standby. Er branden 2 halogeen schemerlampen van 60 Watt en één LED-lamp van 1,9 Watt. Bereken het energieverbruik en wat de bewoner hiervoor moet ebtalen als 1 kwh 0,22 kost. P = ,9 = 931,9 Watt = 0,9319 kw t=3h E = P. t = 0, = 2,8 kwh. Kosten: 2,8 kwh. 0,22 = 0,62 Pagina 9

11 Opdracht 6 Pagina 10

12 Spotgoedkoop! Het zal je inmiddels zijn opgevallen dat we niet meer zonder (elektrische) energie kunnen leven. Dat blijkt ook wel uit het enorme aanbod aan energieaanbieders die je dagelijks tegenkomt. Het is niet zelden dat ik thuis gebeld wordt met de vraag of ik wil overstappen naar groene stroom, of dat ik graag energie, en geld, wil besparen. Goedkope stroom zou heel welkom zijn, want de meeste gezinnen betalen zo rond de 1500,tot 2000,- per jaar aan elektriciteit. Dat is bijna 5,50 per dag, 0,20 per uur! Als er een aanbieder is die je dan 10% korting kan geven op de prijs is dat mooi meegenomen! Het is dus duidelijk dat energie, en dus ook energie besparen veel mensen bezig houdt. Ook kunstenaars, tekenaars en komedianten bemoeien zich met wat er in de maatschappij leeft. Maak nu opdracht 7. Opdracht 7 Hieronder staat opdracht 7. De opdracht bestaat uit 2 delen, één over het energieverbruik in jouw eigen huis. En het tweede deel gaat over jouw ideeën met betrekking tot energiebesparing. Voor de opdracht heb je de jaarnota van jouw eigen gezin nodig, of je gebruikt de voorbeeld-nota hieronder. En verder heb je de 10 spotprenten nodig die hieronder staan. Spotgoedkoop! kn.nu/ww931c969 (pdf, maken.wikiwijs.nl) Voorbeeld Jaarnota jaarnota Pagina 11

13 Spotprent 1 1 Pagina 12

14 Spotprent 2 2 Spotprent 3 Pagina 13

15 3 Spotprent 4 Pagina 14

17 5 Pagina 16

21 9 Spotprent Pagina 20

22 Led's do it! Opdracht 8 Pagina 21

23 Over dit lesmateriaal Colofon Auteur Huub Severin Laatst gewijzigd 21 January 2011 om 14:38 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VO; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3; Leerinhoud en Natuurkunde; doelen Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 0 uur en 50 minuten Bronnen Bron Type Video over verschillende energiebronnen Link Video over groene energie Link Pagina 22